Rode Khmer wil Waarschuwing Zoeken naar miljoenen losgeld Carter verleent IRA voor nieuw geweld Top in Londen Zimbabwe’s laatste kans [ochKigrondl Japan volgende maand naar de stembus gratie aan Portoricanen parlementair stelsel invoeren Treinreizigers geplunderd Belangrijke functie in EG voor Dankert I Sprake Chauffeur van VS-ambassadeur van vlucht uit DDR geheim Sadat VS nemen afstand van stemming VN-af ge vaardigde Orkaan Frederick eist 23 levens Wervelwind Rust en orde Geestdrift Grijze pop 2 3 BINNEN- EN BUITENLAND SEPTEMBER 7 VRIJDAG 19 7 9 door Nico Scheepmaker fruit urne lering n extra organi- overleg ng van ttreden 1. Dit is idering Jverleg er Wie- iroep en Wa- om de beslag de dit bezoek leiding eer de oplos- ie lan- oepen. Polen Ispot is een en uit zintig- lit een denne nning lantal i, die it het acht ■stijds nstok meel apens :ien van lens het uw (bui- jgustus, e minis- 2DA en it hij in gedaan aan de (Van onze redactie buitenland) TEL AVIV/CAIRO. Egypte heeft een com promis uitgewerkt voor de toekomst van de oostelijke wijk van de Israëlische hoofdstad Jeruzalem. De Egyptische president Sadat heeft het voorstel echter niet aan de orde gesteld tijdens zijn gisteren afgesloten bezoek aan Israel. Een commentaar van de Israëlische televisie heeft dit gisteren bekend gemaakt. nden Mogelijk compromis trijfël voorstel voor (Van onze redactie buitenland) oostelijk Jeruzalem Deur- I TBC nen in elende telijke ■oertje seswa- Jnder- heeft net is. zullen ms de jerust- trole”. (Van onze redactie buitenland) Zimbabwe, of zoals het tot voor kort heette, Rhodesië krijgt opnieuw een „laatste kans”. De vredesconferentie, die maandag in Londen begint, zal nu toch eindelijk een nieuwe, algemeen erkende grondwet moeten brengen, en het einde van de oorlog tussen het Patriottisch Front en de troepen van generaal Peter Walls, die sinds dit voorjaar niet meer Ian Smith’s, maar bisschop Abel Moezorewa’s bewind dienen. Het Egyptische plan zou inhouden dat Oost-Jeruzalem een deel wordt van een autonome Westelijke Jordaanoever, waarbij Is rael twee soevereine enclaves in de stad houdt: één rond de Olijfberg en één rond de Klaagmuur. Daarnaast zouden er parallel opererende Arabische en joodse gemeenteraden moeten komen, die verantwoording verschuldigd zijn aan een overkoe pelende gemeenteraad. Het door de commentator genoemde plan doet denken aan het voorstel van de Brit lord Caradon, de auteur van VN-resolutie- 242 en van 1964 tot 1970 de Britse permanente vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties. krap tijschema aangehouden. De voor naamste reden daarvoor is, dat op 15 november het besluit waarbij Groot- Brittannië de sancties tegen het rebel lenbewind in Rhodesië heeft opgelegd, afloopt. Als er niets wordt gedaan, gel den voor Britten en Britse bedrijven die sancties, het verbod tot handeldrijven met Rhodesië, niet meer. De Israëlische premier Begin heeft na afloop van Sadats bezoek aan Israel verklaard vertrouwen te hebben in de oplos sing van de nog bestaande problemen tussen zijn land en Egypte. Sadat noemde de ontvangst die hem ten deel was gevallen een „vertrouwensvotum voor het vredesstreven”. Volgens Sadat was „een geweldige stap van nooit eerder geziene afmeting” gezet, maar ging het alleen nog maar om een eerste stap. Als gevolg van ministerieel overleg tussen Egypte en Israel is besloten dat in Cairo Israëlische en in Israel-Egyptische kranten zullen worden verkocht. President Sadat heeft tijdens zijn besprekingen met premier Begin de suggestie gedaan dat „de zoete wateren” van de rivier de Nijl de Israëlische Negev-woestijn zouden kunnen bevloeien. Egypte wil na volgend jaar ook de Sinaï-woestijn voorzien van Nijlwater. Daartoe moet eerst een tunnel onder het Suez-kanaal worden gegraven. „De Sinaï zal niet langer geïsoleerd zijn dus waarom niet iets van dit zoete water naar de Negev zenden", aldus Sadat tijdens een persconferentie gisteren. Sadat maakte tijdens een persconferentie gisteren bekend dat Egyptische archeologen recentelijk vermoedelijk de ruïnes heb ben opgegraven van het huis van Josef, de bijbelse voorvader van de joden. Sadat benadrukte dat, wanneer het huis van Mozes zou worden gevonden, iedere Israëlische eigendomsaanspraak van de hand zal worden gewezen. Het belangrijkste probleem blijft ech ter de verhouding tussen Joshua Nkomo en Robert Moegabe, de beide leiders van het Patriottisch Front. Ondanks alle de monstraties en verklaringen over een gemeenschappelijke strategie, zoals het pact dat zij begin mei sloten, staat vast dat zij felle tegenstanders zijn en dat elk van hen ernaar streeft alleen de macht in Salisbury over te nemen. Trots ver kondigde Robert Moegabe, ter gelegen heid van de zestiende verjaardag van ZANU onlangs, dat zijn guerrilla’s niet alleen grote gedeelten van noord-oost- en zuidelijk Rhodesië controleren, maar thans ook doorgedrongen zijn tot aan de grenzen van Botswana en Zambia. Alle gebieden die Moegabe in zijn rede noem de, waren oorspronkelijk gevechtster rein van Nkomo's ZAPU-strijdkrachten. (Van onze redactie buitenland) BRUSSEL. De socialist Dan- kert, Nederlands lid van het Euro pees parlement, is benoemd tot alge- In het ontwerpprogram garandeert het Front de eerbiediging van alle democrati sche vrijheden en bescherming van de particuliere eigendom. Het program voor ziet verder in vrije en geheime verkiezin gen onder toezicht van de secretaris-gene- raai van de VN of diens vertegenwoordi ger. Na de instelling van een parlementair bewind zal de regering worden uitgebreid met „vertegenwoordigers van diverse po litieke en sociale groeperingen en met onafhankelijke patriottische personen”, aldus het ontwerp. Prins Norodom Sihanoek is aangezocht als voorzitter van het Front, terwijl hij tevens staatshoofd van Cambodja zou moeten worden als dat land is „bevrijd”, aldus de ambassadeur van het verdreven regiem van Pol Pot, in Peking. meen rapporteur voor de EG-begro- ting voor volgend jaar. De voormalige Westduitse bondskanse lier Brandt, die ook deel uitmaakt van deze politieke commissie, zei gisteren dat het Europees parlement een actieve rol moet spelen in de ontspanning tussen Oost en West. Hij stelde in dit kader voor volgend jaar een hoorzitting van deskun digen te organiseren over de conferentie over Europese veiligheid en samenwer king in Madrid. De begrotingscommissie koos de Neder lander Noteboom, christen-democraat, tot eerste ondervoorzitter. De Westduitse so cialist Lange werd voorzitter. Voorzitter van de politieke commissie werd de Itali aanse christen-democraat Colombo. Vice- voorzitters werden de Belgische liberaal Rey, de Franse socialist Mauroy en de Britse conservatief Bethell. het parlement ontbindt en uitschrijft na de motie van die oppositiepartijen tegen hebben ingediend. Volgens Ik zou gedacht hebben dat men in Ne derland, met de traagheid waarmee men sen doorgaans bereid zijn het slechte nieuws tot zich te laten doordringen, met een zekere zorgeloosheid en opluchting op die le september 1939 geconstateerd zou hebben dat de Duitsers „de andere kant” op gingen. Maar dat blijkt nergens uit. Iedereen scheen zich bewust te zijn dat de „Tweede Wereldoorlog” was uitgebroken. Het Algemeen Handelsblad van 1 septem ber 1939, avondblad, beschreef het aldus: „Snel verspreidde zich het reeds lang verwachte en toch nog weer plotseling gekomen ontstellende oorlogsnieuws en weldra liep het publiek te hoop bij winkel ruimten met bulletins en op de trottoirs voor de krantenbureaux op den N.Z. Voorburgwal. Vooral voor ons gebouw, het verzamelpunt op kritieke momenten, was er weldra geen doorkomen meer aan en de extra-edities gingen als een wervel wind door de stad, de verkoopers kwamen handen te kort om iedereen zoo vlug als men het wel wenschte te bedienen". Zo kun je machteloosheid, angst voor het ongewisse, onbegrip voor de conse quenties van al datgene dat zich in de verte afspeelt, gemakkelijk positief verta len in discipline en zelfbeheersing. Dat het gevoel van onbehagen intussen erg groot was, blijkt wel uit een uitbarsting van koningsgezindheid. Op 2 september 1939 maakt het Algemeen Handelsblad mel ding van een reportage in Cineac van de aankomst van het prinselijk gezin in de residentie. „Men moet dit filmverslag gaan zien om, na hetgeen onze correspondent daar reeds over schreef, nog eens met eigen oogen te aanschouwen, tot welk een geestdrift, ver mengd met diepe ontroering, de burgerij der residentie is gekomen, toen H. M. de Koningin zich met H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard met de kleine Prinses Beatrix op zijn arm, zich te mid den van het publiek begaf, men mag zeg gen - omdat aller aanhankelijkheid in deze dagen in het bijzonder naar ons Vorstenhuis uitgaat - temidden van Haar volk”. (Van onze redactie buitenland) BELFAST. Het Ierse republikeinse leger IRA heeft gisteren Groot-Brittannië gewaarschuwd, dat de kwestie-Ierland „Nog veel Britse en Ierse slachtoffers” zal eisen als Groot-Brittannië „zich blijft mengen in de zaken van de Ierse natie”. Doelend op de begrafenis van lord Mountbatten en andere slachtoffers van twee aanslagen, eind vorige maand ge pleegd, zegt de IRA in een aan de pers verzonden communiqué: „Nu u uw doden hebt begraven en de begrijpelijke emotio nele reactie die op het gebeuren van vori ge week volgde (de aanslag op Mountbat- ten - red.) voorbij is, hopen wij oprecht dat u de enorme problemen zult begrijpen die door de Britse aanwezigheid in ons land zijn geschapen”. De strijd in Noord-Ierland heeft de laat ste tien jaar het léven gekost aan bijna tweeduizend mensen. SANTO DOMINGO (DPA). De wer velstorm Frederick is gisteren over de Dominicaanse Republiek getrokken en heeft daar volgens de eerste berichten aan zeker 23 mensen het leven gekost. De meeste slachtoffers vielen door overstro mingen als gevolg van zware regenval. op te open, aller- ar zal rkten geven FNV waar nade- d van t, zal lerlei 'an der •remier met 22 1 Polen •ie van meege- aezoek, rt 1977 binnen- irte wa- van de dat het n eerst ediging er, „als erstand ïarvoor oek om agen is komen, se par- krijgen nbers- "etaris it) ge- tele- iotter- Tagen bezet- n, dat hier- wordt werkt n een dekte- MÜNCHEN (DPA). Tien slapende passagiers van de sneltrein Amsterdam- München zijn gisteren in hun slaapcabi- nes door onbekenden van al hun bezittin gen beroofd. De totale waarde van de buit wordt op ongeveer vijftienduizend mark geschat. Een ontwaakte passagier achter volgde de dieven, maar die wisten te ont komen door uit de trein te springen. 3. Dit is verreweg de belangrijkste rappor- teursfunctie die in het EG-parlement te vervullen valt. Dankert moet de voorstel len en meningen van de verschillende fracties in het parlement coördineren en is de belangrijkste woordvoerder van het parlement in het begrotingsoverleg met de Raad van Ministers. In elk geval start de conferentie in Londen niet onder zulke gespannen ver wachtingen als die in Genève, drie jaar geleden. Het plan-Thatcher ziet er welis waar niet zo erg anders uit dan het plan- Kissinger in 1976, maar intussen heeft de „interne regeling” hoe dan ook gewerkt, er is een zwarte „meerderheidsrege ring”. Overdracht van de macht aan „een" zwart meerderheidsbewind heeft hoe dan ook plaatsgevonden, al is het dan een nogal in zijn bewegingen belem merd zwart bewind. WASHINGTON (AFP/UPI). De Ame rikaanse VN-diplomaat Beverly Carter heeft in de commissie voor mensenrech ten van de VN in Genève gestemd voor twee resoluties die in strijd zijn met het beleid van de Verenigde Staten. Het Ame rikaanse ministerie van Buitenlandse Za ken distantieert zich van de opstelling van de diplomaat. In een van de resoluties werd gevraagd snel te beginnen met vredesbesprekingen tussen Israel en de Palestijnse bevrij dingsorganisatie PLO. De andere deed een beroep op Israel voortaan af te zien van het bombarderen van burgerdoelen in Zuid-Libanon. Eén woordvoerder van het Amerikaan se ministerie van Buitenlandse Zaken deelde gisteren mee dat zowel Carter als de andere VN-diplomaten geen instructies van Washington ontvangen en dus gerech tigd zijn een ander standpunt dan dat van de VS in te nemen. De conferentie is een rechtstreeks uit vloeisel van de Gemenebestconferentie die begin augustus in de Zambiaanse hoofdstad Loesaka werd gehouden. Te midden van sombere verwachtingen en een aanvankelijk vijandige sfeer ten slotte is Zambia een buurland van Zim babwe en heeft het veel van de oorlog te lijden slaagden de Britse premier Margaret Thatcher en haar minister van Buitenlandse Zaken Lord Carrington erin de Afrikaanse Gemenebestleden aan hun kant te krijgen voor een plan dat nu de strijdende partijen de kans moet geven alsnog tot elkaar te komen. Vooral dankzij bemiddeling van de Australische premier Malcolm Fraser, en vooral ook van de Tanzaniaan Julius Nyerere, kon er in Loesaka een compro mis tot stand komen. Een plan, in zes fasen, naar voren gebracht door Marga ret Thatcher en overgenomen door de overige Gemenebestlanden. Dat plan ziet er als volgt uit: Het verstrekken van uitnodigingen voor een vredesconferentie in Londen en het aanvaarden van die uitnodigin gen. Dat is intussen gebeurd. De conferentie zelf. De voornaamste opgave voor de conferentie zal zijn het vaststellen van de voorwaarden voor een wapenstilstand en het bepalen van richtlijnen voor de opstelling van een nieuwe grondwet. Nyerere heeft laten Ook bisschop Moezorewa heeft zijn trots moeten inslikken en heeft zijn ver kiezingsoverwinning, die letterlijk heel wat bloed en zweet heeft gekost, in de waagschaal gesteld. „Een belediging voor de kiezers”, noemde Moezorewa aanvankelijk het plan-Thatcher. Maar ook de bisschop weet dat hij moet mee werken, wil er ooit een einde komen aan de oorlog, die de laatste maanden gemid deld dertig mensenlevens per dag eist. TOKIO (UPI). Premier Ohira van Japan heeft gisteren bekendgemaakt dat hij vandaag verkiezingen wantrouwen zijn kabinet politieke kringen zullen deze verkiezingen op 7 oktober worden gehouden. Belangrijkste verkiezingspunt zal Ohi- ra's voornemen zijn om de inkomstenbe lasting te verhogen voor mensen uit de lagere inkomensklassen, wat zijn popula riteit heeft doen kelderen. Voorlopig echter is het al heel wat dat alle partijen naar Londen komen. Pres sie vanuit Tanzania en Zambia heeft Moegabe en Nkomo ertoe gebracht hun aanvankelijke afwijzing van deze confe rentie in te trekken. Want voor de front lijnstaten, die zwaar lijden onder de eco nomische boycot tegen Rhodesië en de oorlogshandelingen, is een oplossing van het conflict van levensbelang. PEKING. De voor een belangrijk deel uit Cambodja verdreven Rode Khmers willen in hun land een parlemen tair stelsel invoeren. Volgens het persbu reau Nieuw China staat dit in een ont werpprogram van het Patriottisch en De mocratisch Front voor de Grote Nationale Eenheid van Kampuchea”, dat als zijn voornaamste taak de verdrijving van de Vietnamezen uit Cambodja beschouwt Gelukkig onderging men dit alles in orde en rust! „Al de berichten van agres sie en wederzijdsche beschuldigingen, al die mededelingen omtrent bombardemen ten, vernam men met weerzin en schrik, maar niettemin wist men zich volkomen te beheerschen en er viel geen spoor van nerveuze onrust te ontdekken”. „Ze ker, er waren onmiddellijk discussies op straat, maar ze bleven binnen het kader van hetgeen in deze dagen bovenal noodig is: rust en orde”.„Maar ook nu, zoowel bij de troepen als bij het publiek, kalmte en zelfbeheersching”. „Natuurlijk moesten het gewone verkeer en de trams herhaaldelijk stoppen om de troepen te laten passeren, maar ook dat „nam” men met de discipline, welke nu in alle lagen der bevolking zo verheugend duidelijk gedemonstreerd wordt”. weten dat hij kan instemmen met zekere waarborgen voor de blanken in het nieu we Zimbabwe, maar de guerrillaleiders Nkomo en Moegabe voelen daar voorals nog niets voor. Het opstellen van de grondwet en de bepalingen voor de wettelijke overdracht van de soevereiniteit door Groot-Brittannië aan de nieuw te kiezen regering. Het 'oprichten van een „Commonwe alth Resettlement Program”, een fonds dat het vertrek en de hervestiging moge lijk moet maken van blanke Rhodesiërs die na de definitieve overdracht van de macht aan een zwart meerderheidsregi- me het land willen verlaten. De organisatie van een referendum onder de bevolking, blank en zwart, van Zimbabwe, onder Brits toezicht, met waarnemers van andere Gemenebest landen. De wapenstilstand zou uiterlijk op de verkiezingsdag moeten ingaan. Een van de grootste problemen voor de conferentie in Londen wordt natuurlijk de vraag wie in deze periode de orde moet handhaven. De troepen van het Patriottisch Front (die onderling ook regelmatig problemen hebben), het leger yan generaal Walls, VN-troepen, een Ge- menebeststrijdmacht, het Britse leger? De feitelijke overdracht van de macht, het strijken van de Britse vlag. Thatcher heeft een buitengewoon BERLIJN (AP/DPA/UPI). De chauffeur van de Amerikaanse ambas sadeur in Oost-Berlijn is enkele dagen geleden met zijn gezin uitgeweken naar West-Berlijn. Dit heeft het West- berlijnse dagblad Der Abend gisteren geschreven. De Amerikaanse ambassade in Oost- Berlijn en de Amerikaanse autoritei ten in het westelijk stadsdeel wilden zich over deze berichten niet uitlaten^ Volgens Der Abend beschikte de chauffeur over een speciale pas om de grens te kunnen passeren. Hij zou zijn vrouw en kind hebben verstopt in de kofferruimte van zijn auto. Welingelichte kringen in Oost-Ber lijn hebben gisteren gezegd dat een van de meest vooraanstaande schrijvers in de DDR, Klaus Poche, heeft besloten naar het Westen te vertrekken en dat spoedig een uittocht zal plaatsvinden van kritische schrijvers die boetes vre zen of gevangenisstraffen. Poche, een van de negen auteurs die op beschuldi ging van anticommunistische agitatie zijn geroyeerd als lid van de Oostduitse schrijversbond, zou een uitreisvisum voor drie jaar hebben gekregen. Ook anderen zou een soortgelijk visum zijn aangeboden. „Sommigen wuiven, maar een aandoe ning belet te juichen, anderen laten zich in vervoering gaan - een onvergetelijk tafe reel, dat de film voor de historie heeft vastgelegd en als een groot en grootsch oogenblik voor de toekomst zal bewaren”. Aldus deze filmrecensie. Het genoemde verslag van de correspondent was een mooi staaltje van exacte beschrijving, zo als je het tegenwoordig niet vaak meer tegenkomt, zeker niet bij het beschrijven van leden van het koninklijk gezin, hoe wel men nog wel eens zijn best wil doen als het om Pieter van Vollenhoven gaat. Ik citeer een gedeelte: „Een geweldig hoerageroep steeg uit de menigte op. Prinses Juliana wuifde la chend terug. Tusschen haar en Prins Bemhard zat freule Feith met Prinses Beatrix op de knie. Voor hen stond de rieten reiswieg, waarin de kleine Prinses Irene lag”. „De Koningin trad uit het paleis, schreed het bordes af en ging naar den wagen. Behoedzaam tilde een lakei de reiswieg uit de auto en droeg deze naar binnen. Prins Bernhard stapte uit. Hij nam de kleine Beatrix over van freule Feith en zette haar op den grond. Prinses Juliana omhelsde haar moeder. Gezamen lijk ging men naar binnen. Prins Bern hard man zijn dochtertje bij de hand, dat met onwennige stapjes den drempel trachtte over te komen” „Dat tafreeltje zette het hoerageroep nog sterker aan. De Koninklijke familie wendde zich naar de menigte en wuifde haar toe. Ook Prinses Beatrix wuifde flink mee, terwijl zij in haar linkerhand stijf een pop geklemd hield”. „Even wisselde de Koningin enkele woorden met den Prins en de Prinses. Men zag, dat de Koningin een plan opper de. De Prinses nam de kleine Beatrix ook bij de hand, doch de kleine kon niet vlug genoeg mee en toen nam Prins Bernhard haar op den arm. Met de grote grijze pop slingerde zij heen en weer. Lachend keken moeder en grootmoeder naar de kleine en betraden het voorplein”. WASHINGTON (AFP). President Carter heeft gisteren besloten tot onmid dellijke vrijlating van vier nationalisti sche Portoricanen die al meer dan 25 jaar in de Verenigde Staten gevangen zaten. Dit heeft het Witte Huis bekendgemaakt. Een van hen was veroordeeld wegens deelneming aan een aanslag op president Truman. De drie anderen kregen gevan genisstraffen wegens een gewapende overval op het Huis van Afgevaardigden. De tropische storm David, die eerst als wervelstorm over onder meer de Domini caanse Republiek raasde, heeft aan de Amerikaanse oostkust tot nu toe 15 doden geëist en voor vele miljoenen schade aan gericht. Vooral in Zuid-Carolina was de schade aan oogst, wegen en huizen aan zienlijk. In Florida wordt de schade op ongeveer 120 miljoen gulden geraamd. Maar het grote twistpunt, de overdracht van de militaire macht, „law and order” aan Nkomo’s ZIPRA en Moe- gabe’s ZANLA, is nog allerminst gere geld. En het ziet er ook niet naar uit dat de samensmelting van deze beide guer- rillalegers met de troepen van generaal Walls vlot zal verlopen. Ook al heeft Walls onlangs in een interview verklaard dat hij en zijn troepen niet-politiek zijn, en hun werk best zullen kunnen doen onder Nkomo of Moegabe. 5) Met een schreeuw maakt de Britse zakenman Rolt Schild een journalist duidelijk dat hij beter geen vragen kan stellen Schild, hier begeleid door Italiaanse politie en veiligheidsagenten op het vliegveld van Rome, werd woensdag vrijgelaten door zijn ontvoerders die hem twee weken lang vasthielden. Hij ging gisteren naar Engeland om vijftig miljoen gulden losgeld bijeen te brengen, voor zijn vrouw en dochter die nog altijd door ontvoerders worden vastgehouden. n Ter- sn van nd zijn ld. In irs van wijst leer op üet ge- bij de uperen S

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1979 | | pagina 3