ENFB WIL DAT PROVINCIE GEMAAKTE FOUTEN RECHTZET
I
HET BOEK
VAN DE MAAND
kijk,economie
I
Slechts 15 leden op kader-bijeenkomst in Velsen
F
„We zijn vier a vijf keer
zo rijk als onze grootouders.
Waarom voelen we ons niet
zoveel rijker?
En gelukkiger?
TOT EN MET6OKT f 19,50
DAARNA f 13,- DUURDER
RG
I
I
r
'35,-
)60,*
r/ I
I
11
IJMOND
WOENSDAG
1 2
SEPTEMBER
19 7 9
(Van een onzer verslaggevers)
»atie
FE
ERS
1
■nor&er
geslote
(De aanbieding is geldig van 6 september t/m 6 oktober
1979. Echter zolang de voorraad strekt.
n en
chik-
lem
4
bette-
ir, dus
zftkom
reW*
\,dank!
iatwe
n.^er
ernde.
(g mee
ruime
Moet
„Kijk, economie” geschreven door
Jan Pen, geeft - met sprekende voorbeel
den uit ons dagelijks leven - antwoord op
dit soort vragen. Verduidelijkt met foto’s
en illustraties.
„Kijk, economie” is een amusant, leer
zaam kijk- en leesboek voor ons allemaal.
Want economie gaat over ons allemaal.
HAARLEM. De ENFB (de
Echte Nederlandse Fietsersbond)
vindt de aanleg van fietspaden
door de steden niet louter een
gemeentelijke taak. De Bond
neemt daarmee stelling tegen het
standpunt van Gedeputeerde Sta
ten van Noord-Holland. In het
ontwerp-fietspadenplan van de
provincie zijn slechts fietsroutes
opgenomen buiten het stedelijk
gebied. De fietsroutes binnen het
stedelijk gebied moeten volgens
GS door de gemeenten worden
uitgezet. De ENFB is het daarmee
niet eens. De fietsroutes door de
steden vormen immers een scha
kel in de doorgaande fietsroutes
en dus ook een bovengemeente
lijk belang. De provincie zou
daarom tien percent van de aan-
legkosten van stedelijke fietsrou
tes voor haar rekening moeten
nemen.
jan pen
Waarom verdient de buurman meer?
Wat spookt de overheid met ons geld uit?
*Wat betekent nivellering nou eigenlijk?
Waarom zijn er vakbonden?
*Hoe moet ik me de Nederlandse schatkist
voorstellen?
Collectieve sector, wie of wat is dat?
i
W I I
1
Auto
heeft
ruimte
I
van de fiets gestolen
Om die vicieuze cirkel te doorbreken
(ADVERTENTIE)
Verlanglijstje fietsersbond
(Van een onzer verslaggevers)
f1
GSGEBIEO’
(Vervolg van voorpagina)
Bij Hoogovens vuil werk
14755
niet af kopen met geld
snigin-
1-17.00
1
zuiver
talen.
elijk door werkzoekenden worden opge
vuld. Daarvan is toh nu toe helemaal niets
terecht gekomen en ook dat heeft bijge
dragen tot de onverschilligheid van de
achterban ten aanzien van het cao-beleid.
zo vond men.
Door de toevloed van auto’s ook naar
binnensteden, raakten deze laatste ver
stopt, vol uitlaatgassen en moeilijk bereik
baar. Het wonen (en werken) in de com
pacte stad werd daardoor onaantrekke
lijk.
Wie het kon betalen verhuisde, met mee-
neming van de auto, naar de buitenwij
ken. Menigeen, die in de stad moest ach
terblijven verlangde ook naar een woning
in de buitenwijk. De vraag naar huisves
ting buiten leidde tot nieuwe buitenwijken
Vanuit Schalkwijk: Ulsterpad-Schip-
holweg-Schalkwijkerstraat-Lange
Brug- (of aftakking Spaarne oostzijde-
Melkbrug)-Turfmarkt-Ged. Oude
Gracht-Nassaulaan-Zijhuizen-Kenau-
park-Kenaubrug-richting Haarlem-Nw.
en Bloemendaal.
Er ontstonden daardoor anders gerichte
verkeersstromen. Gemoedelijke overzet
veren kregen hoe langer hoe minder klan-
disie, en moesten op den duur worden
opgeheven. Hoewel schakel in een kortere
route, voldeden zij niet langer aan de
behoefte van de automobilisten, die ge
makkelijker kilometers konden omrijden
naar de brug. De wassende verkeersstro
men riepen vervolgens de vervanging van
oude smalle bruggen op door brede beton
nen exemplaren. De dupe van deze ont
wikkelingen was alweer de fietser, die met
lede ogen zijn vertrouwde pontveer zag
verdwijnen.
Verschillende ENFB-afdelingen geven
in de reactie voorbeelden van dit achter
blijvend beleid. Zo hekelt de ENFB-Haar-
lemmermeer het feit, dat een groot deel
van het gemeentelijk fietspadenplan on
langs van de meerjarenplanning is ge-
schrapt. En de ENFB-Amsterdam klaagt
er over, dat de enige echte fietsroute in de
Hoofdstad de Groene Zoomroute
onlangs is afgesloten. Dat gebeurde uitge
rekend voor uitbreiding van het RAI-com-
plex (bolwerk van automobilisme en de
„Blij-dat-ik-rijpropaganda). De Amster
damse afdeling wijst er op, dat het juist de
taak is van het provinciaal bestuur om er
voor te zorgen, dat uitvoering van grote
werkzaamheden’' niet ten koste gaat van
het fietsverkeer. „Anders laat het op vita
le plekken na. wat het beleidt: bevorde-
ring van het fietsverkeer’’.
Niet alleen met het oog op de volksge
zondheid is de aanleg of het herstel van
fietsroutes noodzakelijk. Ook een eerlij-.'
ker verdeling van de verkeersruimte ten
gunste van de vervoerszwakken in de sa
menleving is hierbij in het geding, (autolo
ze gezinnen, vrouwen, bejaarden, kinde
ren) Eerherstel voor de fiets betekent ten
slotte en vooral ook een herstel van de in
verval gerakende steden en belangrijke
besparing van energie.
De ENFB stelt in de reactie op het
provinciaal fietspadenplan, dat de laatste
jaren het besef is gegroeid dat verder
gaan op de weg van de autobevordering
heilloos is. De auto wordt niet langer
zonder meer ruim baan gegeven. Alom
wordt de bevordering van het openbaar
vervoer en het fietsverkeer bepleit. Vooral
in aktieve gemeenten zijn inmiddels ten
behoeve van de fiets een aantal verbete
ringen tot stand gekomen. In veel gemeen
ten blijft het echter bij mooie woorden en
is nog weinig ten goede veranderd, aldus
de ENFB.
Opmerkelijk was overigens dat de 35-
urige werkweek door de kaderleden bij
Hoogovens niet eens meer als mogelijke
vorm van arbeidstijdverkorting werd ge
noemd. Men had het uitsluitend over za
ken als vervroegd uittreden, langere va
kanties en vijfploegendiensten. Cornelis
sens: „Er moet een soort raamovereen
komst komen met als algemeen uitgang
spunt dat de werkgelegenheid en arbeid
stijdverkorting nummer é-é-n staan, maar
de vorm van arbeidstijdverkorting kan
per bedrijf verschillen”.
De Hoogovens-kaderleden spraken ook
uit dat de vakbeweging via de arbied-
splaatsenovereenkomsten (APO) hardere
garanties op tafel moet zien te krijgen dat
arbeidsplaatsen die bijvoorbeeld door
vervroegd uittreden vrijkomen ook werk-
Daar, waar fietsroutes door autowegen
in tweeën worden gesneden, moet alsnog
de onderbroken verbinding worden her
steld, en wel via de kortste manier (met
een bruggetje of tunneltje). Natuurlijk
moet dat gebeuren op kosten van het
rijkswegenfonds. Het gaat immers om
verkeersruimte die door de auto's van de
fietsers is gestolen.
De fietsers zijn het slachtoffer gewor
den van een ruimtelijk beleid ten gunste
van de auto’s. Het autoverkeer kreeg in de
Het ontwerp-loonakkoord in de havens
en de looneisen van de havenstakers wor
den gepresenteerd als een soojJ extra
geldeiijke beloninv voor het vuile, zware
werk in de havens. Opvallend was dat de
kaderleden bij Hoogovens waar ook
vuil zwaar werk ge over is er niets voor
voelden onaangename arbeidsomstan
digheden „af te kopen met geld”. Dan
moeten die arbeidsomstandigheden wor
den verbeterd. „Want die paar extra cen
ten zijn de mensen die dat vuile werk
Schalkwijk. Amsterdam. r
De ENFB-Haarlemmermeer heeft als
wegovergang-Westerstraat-Leidse-
straat-Leidsebrug-Raamsingel-Gast-
huissingel-Kampersingel-(resp.vest)-
Langebrug-richting oostelijk stadsdeel.
Schalkwijk. Amsterdam. -
en ging samen met een nieuwe groei van
het autoverkeer. Deze ontwikkelingen
werkten als ontbindende (middelpuntvlie
dende) krachten op de stad, uitvloeiing
van voorsteden en buitenwijken over het
platte land en een langzame, dun gesprei
de verstening van de landelijke ruimte.
Kilometers omfietsen was de bood
schap, maar dat kwam veelal neer op een
ondoenlijk karwei, vooral in het woon
werkverkeer. Gevolg was een overstap
naar de allengs voller rakende streekbus,
die in de loop der jaren steeds erger kwam
vast te zitten in het autoverkeer. De keus
voor de auto in do file was daarvan weer
het gevolg: een nieuwe kringloop in een
van de talrijke vicieuse cirkels, waartoe
het op de auto gerichte ruimtelijk beleid
heeft geleid.
Een en ander staat in een commentaar
van de Echte Fietsersbond op het provin
ciaal fietspadenplan. In het commentaar
wordt benadrukt dat het autoverkeer in
de loop van de tijd heel wat verkeersruim
te aan de fietsers heeft ontstolen. Door
alle ruimte aan de auto te geven en naar
een scheiding van wonen, werken en voor
zieningen te streven, heeft ook het provin
ciaal beleid de fietsers in de knel ge
bracht. De fouten uit het verleden kunnen
echter nog gedeeltelijk worden goedge
maakt door de aanleg van nieuwe fietspa
den in de stad en daarbuiten, herstel van
verbroken fietsverbindingen etc. De af
standen tussen wonen, werken, scholen,
winkels en recreatiegebieden moeten
weer befietsbaar worden. Dat betekent
dat de afstanden moeten worden bekort
en de routes voor de fietsers moeten wor-
den beschut en beveiligd tegen het auto-
geweld.
De ENFB wijst er op, dat veel genoeglij
ke fietsverbindingen van vroeger zijn on
derbroken door de aanleg van brede au
tosnelwegen. De verkeersdeskundigen
dachten alleen aan het belang van de
automobilisten en lieten de fietsers een
voudig kilometers omrijden om de auto
wegen te kruisen. Ook in het stedelijk
gebied moet onnodig worden omgefietst.
Doordat de steden verstopt raakten met
auto’s, ging men over tot het instellen van
eenrichtingverkeer, waardoor ook fiet
sers werden gedwongen tot het maken
van omwegen. De fietsers hebben echter
geen boodschap aan de door het autover
keer opgeroepen maatregelen. Ze willen
gewoon zo vlug mogelijk beschut, droog
en veilig naar hun doel kunnen fietsen.
Daarom moeten er in het stedelijk gebied
veilige, korte en beschutte fietsroutes ko
men, zonder hinderlijk eenrichtingver
keer.
wijd opgezette nieuwbouwwijken volop
de ruimte (voor hóge, maar intussen nog
wel steeds verboden, snelheden in de be
bouwde kom). De ruime opzet van deze
wijken maakte openbaar vervoer onren
dabel en fietsen onaantrekkelijk. De grote
woon-werk-afstanden en de situering -van
ruime werkgebieden ver van stations en
met gebrekkig busvervoer, werkten het
gebruik van de auto nog meer in de hand.
pleit de ENFB voor eerherstel van diver
se. in de loop der jaren opgeheven, pont-
verbindingen. Daarmee kan immers de
verbroken schakel in veel korte fietsver
bindingen worden hersteld, en worden
aangehaakt bij de hernieuwde belangstel
ling voor de fiets. (Het is intussen tot veel
automobilisten doorgedrongen, clat er
verband bestaat tussen het toegenomen
aantal hartinfarkten en het vervettende
bestaan achter het autostuur).
Kenmerkend voor de kaderbijeenkomst
in Velsen was de magere opkomst: er
kwamen welgeteld 15 kaderleden (op een
totaal van 19.000 Hoogovens-werknemers)
opdraven en dat geringe aantal is volgens
kaderlid Jasper Verhagen symbolisch
voor één van de grootste problemen waar-
mee de vakbeweging momenteel worstelt.
„Veel mensen op de werkvloer geloven
het wel. Ze zeggen jij bent kaderlid, ga jij
maar. Het probleem is dus hoe je de
mensen meer kan betrekken bij het cao-
beleid”.
Op deze vergadering werd ook duidelijk
dat het Hoogovens-kader betrokkenheid
van de achterban bij de gang van zaken
onder meer wil vergroten door de vorm
van arbeidstijdverkorting meer aan de
mensen zelf over te laten. Hans Corneliss-
nes, onbezoldigd vakbondsbestuurder bij
Hoogovens: „Vorig jaar werden de men-
sen bij Hoogovens van bovenaf opgeza
deld met de 35-urige werkweek. Maar dat
leefde helemaal niet bij de mensen. Als ik
nu weer met die 35 uur de vloer op ga,
krijg ik een stuk ijzer in m’n nek”, aldus
Cornelissens. „Wij zeggen dus, voor de
werkgelegenheid moeten we de arbeid-
stijdverkoring van zoveel procent nastre
ven in zoveel jaar. Maar laat de vorm van
arbeidstijdverkorting afhangen van de
wensen van de mensen in een bepaald
bedrijf. Solidariteit is allemaal best maar
de mensen willen niet matigen voor een
vorm van arbeidstijdverkorign waar ze
zelf niks voor voelen. Dat willen ze zelf in
eerste instantie bepalen, dat moet niet het
bondsbestuur in Amsterdam doen”.
Lange Veerstraat-Korte Veerstraat-
Melkbrug-richting oostelijk stadsdeel en
verder.
Vanuit Haarlem-noord: Kennemer-
brug-Noorderbrug-Bolwerkspad-Kruis-
weg-Kruisstraat-Krocht-N w. Groen-
markt-Z ijlstraat-Koningsstraat-G ier-
straat-Grote Houtstraat-Houtplein-Wa-
genweg/Dreef-richting Heemstede.
Vanuit IJmond, Santpoort: Rijk-
straatweg-Schoterweg-Frans Halsplein-
Kennemerbrug. Over een klein gedeelte
is een fietspad aanwezig. Daar deze rou
te ook een hoofdroute is voor gemotori
seerd verkeer, zal aan beide zijden het
fietspad doorgetrokken moeten worden.
Vanuit fietsroute Leidsevaart, Haar-
lem-west: Prins Hendrikbrug-Keizer-
straat-Bairrevoetestraat-Botermarkt-
Ged. Oude Gracht-alle andere routes.
Vanuit Heemstede, Haarlem-Zuid:
Kleine Houtweg-Houtbrug-Kleine Hout-
straat-Lange Veerstraat-Riviervisch-
markt-J ansstraat-J ans weg-Bol werk-
Pad achterom-Kennemerbrug-richting
Haarlem-Noord- (alternatief via Pres.
Steynbrug voor fietsers).
Vanuit Overveen: Garenkokerskade-
Nieuwe fietsbrug over Kinderhuissin-
gel-Nieuwe Gracht tot Nassaubrug-Nas-
saustraat-Ridderstraat-Korte Jans-
straat-Zakstraat-Koudenhorn-richting
noord of oost.
Vanuit Haarlem Zw.: nieuwe fiets
brug over Raamsingel-Ged. Raam- en
V oldersgracht-J acobstraat-Korte Z i jl-
straat-W itte Herenstraat-N assaulaan-
andere routes.
Vanuit Overveen en Ramplaankwar-
tier: Vlaamseweg-De Ruyterweg-spoor-
^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
4405? Op zeer korte termijn openstelling
G - ---
moeten opknappen toch zo weec kwijt als
de prijzen omhoog gaan.
De kaderleden vonden ook dat de werk-
gelegenheidsdoelstelling niet te rijmen
valt met handhaving van de koopkracht
voor iedereen. Dat is niet zoveel, vonden
ze. Vandaar dat wat hen betreft bij het
cao-beleid voor volgend jaar de koop
kracht wordt gehandhaafd tot en met
..Jan Modaal” (pakweg 33 mille per jaar).
De mensen die meer verdienen moeten
maar wat „opofferen” en dat „offer” moet
niet ih het bedrijf zelf blijven zitten maar
in een werkgelegenheidspot worden
gestopt.
Als het aan de Hoogovens-kaderleden
ligt wordt die prijscompensatie bovendien
uitgekeerd in een bruto-gelijk bedrag
voor iedereen.
van de aanwezige route door de Amster-
damse Waterleidingduinen tussen de
Oase en het Naaktstrand.
Aanleg van de verbinding tussen
Kraantje Dpk/De Blinkert en de Zeeweg
nFRlAN ter hoogte van Middenduin, (t.o. ingang
Kennemerduinen).
Het aansluiten van de Zuid-Schalk-
wijkerweg via een in ere hersteld pont-
veer op de Cruquiusdijk (Reeds opgeno-
men in bestemmingsplan „Zuidschal-
kwijkerweg”). Daarnaast een op zeer
korte termijn openstelling van een fiets-
verbinding via de Lage Kadijk, tussen
Zuidschalkwijkerweg en de Molenpias.
Een fietsverbinding tussen indu-
striegebied Waarderpolder/recreatiege-
bied Spaarnwoude door een verlenging
van de Prins Bernhardlaan over de auto-
route A5 en over de spoorlijn Amster-
dam/Haarlem. Het industriegebied en
het recreatiegebied Spaarnwoude/Mooie
miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
concrete wensen onder meer:
Een beperking dan wel een verbod E
van autoverkeer op de Ringdijk Zuid en
de Aalsmeerderweg bij Rijsenhout.
Invulling ontbrekend stukje fietspad
langs de Spieringweg tussen Zwaans-
hoek en Beinsdorp;
Verbinding tussen Rijsenhout en het
fietspad over de Geniedijk naar Hoofd-
dorp, langs de Aalsmeerderweg; -3
Liever een fietspad langs de Hoofd-
vaart, dan langs de Schipholspoorweg
(Hoofddorp-Nieuw-Vennep-Abbenes).
Verbetering van de bewegwijzering
(vooral in nieuwbouwwijken en andere
situaties waar oriëntatie moeilijk is).
Nel is vanuit de oostelijke Haarlemse
wijken (Parkwijk; Amsterdamse Buurt
en Schalkwijk) slecht bereikbaar, via de
omweg A’damse Poort-Oostersingel-
gracht-Oude Weg.
Een zeer snelle doortrekking van het
Liewegje onder beide Schipholwegen
door Een reeds lang slepende affaire,
waardoor er nog steeds geen verbinding
is tussen de Groene Zoom rond Schalk
wijk en het Spaarnwouderbos e.o.
Het verbeteren van de fietsroute over
de Lage Dijk (tussen Spaarndam en
Penningsveer) door het weren van door
gaand verkeer.
Snelle aanleg van het fietspad langs
de Liniedijk tussen Vijfhuizen en Hoofd
dorp. Door het fietspad langs de noord
oostzijde van de dijk te maken, worden
de fietsers aldus tegen de heersende
windrichting beschermd.
Doortrekken fietspad tussen Heem
stede en Zandvoort over de vroegere
trambaan.
Voor het fietsverkeer in Haarlem stelt
de ENFB de volgende hoofdroutes voor
(in en om het centrum):
Vanuit Amsterdam of Spaarnwoude-
gebied: Friese Varkensmarkt-Gonnet-
straat-onderlangs spoordijk-Station-
splein-Rozenstraat-Kenaupark-richting
west.
Vanuit Overveen e.o.: Brouwers-
vaart/Zijlweg-heropende Zijlbrug-Zijl-
straat-Grote Markt-Riviervischmarkt-
HAARLEM. In de reactie op het
provinciale fietspadenplan heeft de af
deling Haarlem van de ENFB een groot
aantal concrete verlangens op tafel van
het provinciaal bestuur gelegd.
Een snelle openstelling van de Oor-
logsweg via de Kennemerduinen door
Duin en Kruidberg naar IJmuiden. Een
aanwezige, maar verwaarloosde verbin-
ding.
I
M Mm,
