Op Wereldoliecongres in Boekarest
EG-ministers
stellen besluit
over PLO uit
Relatie beide landen bekoeld
Stakingen
teisteren
Italianen
opnieuw
zo
a
Vance verzekert
Europa steun
Op zoek naar „humane” oorlog
Uit erfenis van
voor Nederland
Picasso wordt
museum ingericht
Geen toezegging
meer EG-banen
achtergrond
Gekaapt bier ontspoord
k
ïg
Hopelooze pech!
Lampenlak
Luchtafweer
Lichtdooving
2
3
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 9
SEPTEMBER
WOENSDAG
1 2
(Van onze redactie buitenland)
iektei
r.
i
I
BOEKAREST. Onder de ruim 4500 oliedeskundigen uit
alle landen van de wereld, die sinds maandag in de Roemeense
hoofdstad bijeen zijn voor het tiende Wereldoliecongres, heerst
optimisme over de aanwezige voorraden van olie en gas in de
wereld.
V’ers
term;
N
door Nico Scheepmaker
nswe
litsinj
huizei
trïjfël
Experts optimistisch
over oliereserves
i
Kritiek Dajan na
bezoek aan Bonn
ie van
oorge-
n vrij-
an Ul-
aanlei-
erover
inister
ken en
Juiten-
sselen.
ran de
nener-
landse
mon-
plaats-
deiden
Ier als
epson-
r meer
rdat er
ig van
lebben
jrotere
deren.
•e Jong
komen
najaar
werven
rijwilli-
sen die
r of zes
d) een
ht aan-
i moge-
>e mari-
rij ern-
techni-
(Van onze redactie buitenland)
PARIJS. De Franse regering heeft
bekendgemaakt dat zij 700 tot 800 kunst
werken die bij wijze van successiebelas
ting zijn gevorderd van de erfgenamen
van Pablo Picasso, zal plaatsen in een
nieuw museum. Dit komt te staan in het
Marais-district in Parijs. De kunstwerken
worden volgende maand aan het publiek
getoond.
Het catalogiseren van de collectie van
de schilder en de onderhandelingen met
de erfgenamen hebben sinds 1973, zijn
sterfjaar, geduurd.
overeenkomen met de grootte van vond
sten in de Noordzee.
De afgevaardigden uit 68 landen zul
len tot 28 septefnber daarom spreken
over wapens die geacht worden bur
gers en militairen zonder onderscheid
te treffen of zodanige verwondingen
aanbrengen dat er niet meer gespro
ken kan worden over een zekere even
redigheid tussen het toegebrachte leed
en het militaire nut.
produktie zou volgens de Spanjaarden
een miljard vaten kunnen overschrijden.
Dat deed ook de Russische staatssecre
taris Chalimov voor Oliezaken. Hij zei dat
het jaarlijks olieverbruik aan het eind van
deze eeuw zes miljard ton zou kunnen
zijn, het dubbele van het verbruik in 1977.
Het stemt echter cynisch dat er tege
lijkertijd meer dan ooit wordt uitgege
ven aan bewapening. De uitgaven zul
len dit jaar volgens het Internationaal
Instituut voor Vredesonderzoek SIPRI
in Stockholm en het Internationale In
stituut voor Strategische Studies in
Londen ongeveer 400 miljard dollar
bedragen. Dit bedrag stijgt ieder jaar.
Oorlogen en militaire conflicten heb
ben sinds 1945 voor de dood van zeker
15 miljoen mensen zorg gedragen.
De conferentie die nu in Genève
wordt gehouden zal er zeker ook in
Dat wetend wordt het streven naar
evenredigheid tussen het leed dat bij
voorbeeld napalmbommen, fragmen-
tatiewapens, decompressiebommen en
landmijnen aanbrengen en het militai-
re nut ervan, tot een wat moedeloos
makende bezigheid.
De uiteindelijke tekst die de Ierse minis
ter van Buitenlandse Zaken over veertien
dagen zal uitspreken in de Algemene Ver
gadering van de Verenigde Naties zal wor
den vastgesteld als de ministers op 26
september in New York opnieuw bijeen
komen.
Door deze stellingname is volgens Da
jan een verwijdering opgetreden in de
Tevens benadrukten de ministers dat zij
belang hechten aan een Euro-arabische
dialoog. Zij spraken de hoop uit dat er
spoedig omstandigheden zullen ontstaan
waarin deze dialoog kan worden gevoerd.
In deze verklaring heet het dat de V.S.
aan de „flexibele verdediging” vasthou
den die sinds vele jaren de grondslag van
de Amerikaanse strategie vormt.
Nederland komt ongeveer 70 posten „te
kort”. aldus Van der Mei. Europees Com
missaris Tugerdhat heeft wel begrip voor
het Nederlandse probleem maar deed
geen concrete toezeggingen", zo zei hij.
(ANP). De Nederlandse
voor Europese Zaken,
oet de
dingen
en bie-
estelde
val” in
maar
mtbre-
,’oor on.
ïziekten
rtmeije
e Zakei
vakbe
nodig
as Hart
ministe
bij he
dat dt
'ijf jaa
Op de avond van de dag (vrijdag 1
september 1939) waarop de Duitse legers
Polen binnen vielen, stond in het Alge
meen Handelsblad een advertentie die op
dat moment „niet meer van deze wereld”
was. Op een landweggetje staat een jonge
vrouw, leunend tegen een hekje, met haar
hand in een „ojeetje”-gebaar tegen de
wang gedrukt, naar de gesprongen band
van haar automobiel te kijken. Een teke
ning. Daarnaast staat het volgende vers:
„O, wat een hopelooze pecht!
Het ging zoo goed, de hééle weg.
Totdat, hier vlak bij Amsterdam,
Die spijker in de voorband kwam”.
Daaronder de letters Cl. D. waaruit ik
opmaak dat Clinge Doorenbos de dichter
was. En daaronder weer, blijkbaar buiten
Clinge Doorenbos om ontstaan, de volgen
de pakkende regels:
Maar strakjes lacht U:
Dé lunchroom wacht U!
De handel, altijd op zijn best in benarde
tijden, stond al meteen klaar om de licht-
dooving (de gewone man sprak al gauw
van „verduistering”) tot een succes te ma
ken. In advertenties werd het „Sjako"
lichtafschermkapje voor 0.25 aangebo
den, en terwijl het Gemeentelijk Elektrici
teitsbedrijf van Zaandam per advertentie
meldde: „Wegens de gewijzigde internati
onale omstandigheden zal de RECEPTIE
ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan
NIET DOORGAAN”, adverteerde op die
2e september de Mij. voor Oppervlak en
Metaaltechniek al met „Luchtbescher
ming van Gebouwen, Fabrieken en Werk
plaatsen door middel van ASOL op het
Vliegveld Waalhaven te Rotterdam, waar
bij bleek, dat in gebouwen, waar ’s nachts
moet worden doorgewerkt, zonder be
zwaar gebruik kan worden gemaakt van
lampen tot een lichtsterkte van 150 Deca-
lumen, indien de ruiten aan de buitenzijde
worden bestreken met ASOL en tevens de
elektrische lampen worden gedompeld in
ASOL-lampenlak. De ASOL laat overdag
voldoende licht door voor de gewone
werkzaamheden. De kosten aan grond
stoffen bedragen 3 a 5 cent per vierkante
meter glasoppervlak en ongeveer 2 cent
per lamp”.
id)
liploma
MAVO-
delbaar
rsussen
pleiden
staat in
twikke-
i de be-
Weten-
tssecre-
Jen op-
ïi giste-
dat het
MBO
nn heel
in minis
:ng ero
woning
Tussei
)or dez
rijksbij
n zes to
(Van onze redactie buitenland)
DUBLIN De ministers van Buiten
landse Zaken van de EG-landen hebben
gisteren in Dublin geen beslissing geno
men over het eventueel betrekken van de
Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO
bij de vredesonderhandelingen in het
Midden-Oosten. Dit kwam door interven
tie van Nederland en West-Duitsland.
Om een duidelijk beeld te krijgen van de
aanwezige olievoorraden, zouden de vele
definities die hiervoor gelden, zoals „be
wezen, gemeten, mogelijke en speculatie
ve reserves” moeten worden gestandaar
diseerd, zodat iedereen weet waar men
het over heeft, aldus Chalimov.
Spaanse afgevaardigden hadden het
over nieuwe olievondsten in de Middel
landse Zee. Er zijn hier al vier velden in
produktie met een gezamenlijke capaci
teit van 200 miljoen vaten, maar de totale
slagen om een enkel goed voornemen
om te zetten in weer een overeenkomst.
Verbod of beperking van het gebuik
van bepaalde conventionele wapens
zal de betrokken regeringen echter niet
beangstigen. Zij laten de wapenfabri
kanten gewoon hun produktiepakket
enigszins veranderen. Deze zorgen zo
tegelijkertijd dat hun inkomsten op die
manier verzekerd blijven.
Een advertentie van The American
Lunchroom, Kalverstraat 16-18. Van ge
heel andere aard (mag ik zonder overdrij
ving zeggen) was de advertentie in hetzelf
de Algemeen Handelsblad van 1 septem
ber 1939, van het Comité Luchtafweer
Amsterdam. Als iets me, het spoor terug
volgend naar het allereerste begin van de
Tweede Wereldoorlog nu veertig jaar ge
leden, met stomme verbazing vervuld
heeft, dan was het wel deze advertentie!
Er staat boven: „Laat ze maar praten, zegt
UI” en dan volgt deze tekst:
„Want U is overtuigd, dat Amsterdam
zijn luchtafweer moet hebben, want U
weet, dat alleen modern luchtafweerge
schut Amsterdam vrij houdt van lucht
aanvallen. Desondanks stelt U het storten
van uw bijdrage nog steeds uit. Laat ze
maar praten, zegt U!
Voor degenen die 1 procent van hun
jaarhuur, of 3 promille, dus drie duizend
ste, van de waarde van hun onroerend
goed met inventaris storten op Postgiro-
nummer 358000, gelden bovenstaande
harde woorden niet. Integendeel, zij ver
dienen den dank van geheel Amsterdam
en voor hen hopen wij ook, dat vele ande
re hun voorbeeld zullen volgen, opdat
Amsterdam zijn vijf batterijen van drie
stukken luchtafweergeschut zal krijgen.
Barcelona werd, met de aanwezigheid
van luchtafweergeschut, niet meer ge
bombardeerd; Madrid was ’s avonds nor
maal verlicht. Hoe zal het in Amsterdam
zijn?
Als de sirenes eenmaal loeien, dan kunt
ge de vijandelijke vliegers niet met uw
goede voornemens verjagen".
(Van onze redactie buitenland)
BONN/TEL AVIV/CAIRO. Volgens de Israëlische minister Dajan van
Buitenlandse Zaken moet West-Duitsland niet proberen de Israëlische poli
tiek in het Midden-Oosten te beïnvloeden. Na afloop van zijn driedaags
bezoek aan de Bondsrepubliek uitte Dajan kritiek op de Westduitse regering
omdat Bonn voor zelfbeschikking is van de Palestijnen.
WASHINGTON (DPA). De Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken,
Cyrus Vance, heeft zich gekeerd tegen alle
speculaties over een verminderende Ame
rikaanse defensiebereidheid in Europa.
Vance heeft in een in Washington uitgege
ven verklaring de verzekering gegeven,
dat de VS hun Europese bondgenoten
ingeval van een oorlog zowel met conven
tionele als met kernwapens, afhankelijk
van de situatie, zullen verdedigen.
ikkoorc
tweedf
3rdoms
ase zijn
rtig gul
cht. Nt
ipe gel
ding zal
gebruik
ogelijk-
□ruiken
ere ver-
bandei
10 me
maar ii
een ver
aange
re maat
emendf
in he
•n. B. et
tendens
Sinds maandagavond vertrekken al
le treinen met een uur vertraging en
vanaf vanavond rijden ze 24 uur lang
helemaal niet meer. Morgen gaat het
voltallige overheidspersoneel in sta
king en dat betekent niet alleen dat
ministeries en kantoren gesloten blij
ven. maar ook dat de posterijen niet
zullen functioneren en dat de zieken
huizen die dag uitsluitend eerste hulp
en spoedoperaties zullen verrichten,
maar voor de rest ook helemaal niets.
De zieken die ongelukkigerwijze al op
genomen zijn, krijgen niet alleen geen
thermometer of ondersteek, ze krijgen
zelfs niet te eten.
De eilanden zijn die dag weer eens
afgesloten van het vasteland. En ook
wanneer de treinen weer gaan rijden,
blijft het voorlopig nog een chaos,
want verschillende categorieën (kaart
verkoop, bewaakte overwegen, enz.)
zullen vrijdag om de beurt drie uur
staken.
Maandag blijven de stadsbussen en
trams in alle steden van het land 24 uur
lang in de remise. En wanneer de Itali
aanse ouders de volgende dag hun kin
deren na drieëneenhalve maand va
kantie weer naar school brengen, moe
ten zij er rekening mee houden dat de
eerste twee dagen de schooltijd met
twee uur wordt bekort, voor intern
vakbondsberaad van de leerkrachten.
De derde dag daarentegen blijft de
school helemaal dicht, want dan is er
staking.
De reden voor al deze vakbondsacti
viteiten ligt in de glijdende loonschaal,
die voor het overheidspersoneel heel
wat minder glad verloopt dan voor de
overige arbeiders. In de Italiaanse
industrie worden de lonen om de drie
maanden aangepast aan de voorthol
lende inflatie; voor het overheidsperso
neel geldt deze aanpassing maar eens
in het half jaar.
Wie er het meest van te lijden heb
ben, zijn (zoals dat met overheidsdién-
sten gaat) niet in de eerste plaats de
werkgevers, dat wil zeggen, de rege
ring, maar de overgrote meerderheid
van de burgerij. Het zal het aanzien
noch van de regering, noch van de
vakbonden ten goede komen. Maar dat
schijnt nu wel het laatste te zijn waar
men zich in Italië om bekommert.
BRUSSEL
staatssecretaris
Van der Mei, heeft gisteren in Brussel van
de Europese budgetraad geen harde toe
zegging gekregen dat er meer Nederlan
ders benoemd zullen worden op hoge pos
ten bij de diensten van de Europese Com
missie. Hij heeft daarom de reserve die
Nederland bij voorbaat gelegd had op de
post personeelskosten in de Europese be
groting gehandhaafd.
Was dat geen beminnelijke oorlog,
waartegen je je verweren kon door middel
van luchtafweergeschut dat door particu
liere bijdragen bijeen werd gebedeld!
Blijkbaar was er geen Comité Luchtaf
weer Rotterdam, gezien het resultaat op
14 mei 1940. Dat men niet blind wilde
varen op het succes van het Comité Lucht
afweer Amsterdam, en er op voorhand
niet op vertrouwde dat Amsterdam net als
Madrid de lichten ’s avonds op het Leidse-
plein kon laten branden, moge blijken uit
een artikel in het Handelsblad van 2 sep
tember 1939: „Hoe te handelen, indien
lichtdooving wordt gelast”. Ik citeer:
„Dit beteekent dat in elk huis, winkel of
bedrijf moet worden nagegaan, in welke
vertrekken men noodzakelijkerwijs des
avonds moet verblijven. In deze vertrek
ken wordt alles waardoor licht naar bui
ten kan treden, afgeschermd met niet-
doorschijnend materiaal. In alle overige
vertrekken waar men dus bij avond niet
behoeft te zijn, schroeve men de lampjes
uit de fittings. Men moet dan tevens zor
gen dat geen licht bij het openen van
deuren of ramen naar buiten straalt, en
dat indirect geen licht wordt weerkaatst
door op den grond liggende voorwerpen,
gebroken glas, spiegels of waterplassen”.
Conventie en het verdrag tot beper
king van strategische bewapening
SALT I. SALT II wacht nog op ratifi
catie door het Amerikaanse Congres.
De Amerikaanse geoloog Halbouty
heeft gisteren in Boekarest gezegd dat de
nog niet ontdekte olievelden tezamen wel
licht evenveel olie bevatten als alle ont
dekte velden bij elkaar. Hij riep op tot
intensiever onderzoek naar nieuwe olie
voorraden.
(door Francoise Ledeboer)
In Genève is maandag een conferen
tie van de Verenigde Naties begonnen
over het verbod of de beperking van
het gebruik van bepaalde conventione
le wapens. Uitgangspunt daarbij is dat
het voeren van een oorlog nu eenmaal
moeilijk verboden kan worden in een
conferentiezaal, maar dat er tenminste
een poging gedaan kan worden om
oorlogen zo „humaan” mogelijk te
maken.
De Europese Gemeenschap zal een be
drag van 4 miljoen Europese rekeneenhe
den (tien miljoen gulden) ter beschikking
stellen voor voedselhulp aan Cambodja.
De ministers namen geen besluit over wie
de zetel van Cambodja zou moeten inne
men in internationale organen, het ver
dreven bewind van Pol Pot of het nieuwe
van Heng Samrin, die door Vietnam
wordt gesteund.
Canadese en Amerikaanse deskundigen
wezen op het gunstige resultaat van on
derzoekingen die sinds 1973 worden ge
daan in de Labradorzeë, tussen Groen
land en Newfoundland. Hier zouden olie-
en gasvoorraden te vinden zijn die
Naar verwachting komt het tot een
verbod op het gebruik van fragmenta-
tiewapens die voor röntgenfoto’s on
zichtbare plastic deeltjes verspreiden
en zal men het eens worden over mij
nen en vallen. Het Rode Kruis, dat
afgevaardigd is omdat het controle op
de naleving moet uitoefenen krijgt er
daardoor een taak bij.
Zijn grootste taak zal echter blijven:
het verzorgen van dè wonden die door
andere wapens toegebracht zijn.
verstandhouding tussen Israel en West-
Duitsland.
Volgens Dajan heeft hij van zijn West
duitse gesprekspartners de verzekering
gekregen dat Bonn de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie PLO niet zal erkennen
en er geen officiële betrekkingen met de
PLO zullen worden aangeknoopt, zolang
de PLO niet het bestaansrecht van Israel
erkent.
Recent contact tussen Westduitse politi
ci - onder wie oud-kanselier Willy Brandt -
en PLO-leider Jasser Arafat hebben het
ongenoegen van Israel gewekt en de be
trekkingen tussen beide regeringen
bekoeld.
Egypte, Jordanië en Libanon zijn vol
gens Dajan ook tegen de vestiging van een
Palestijnse staat. Palestijnse vertegen
woordigers in de Gaza-strook en op de
Westelijke Jordaanoever liepen volgens
Dajan ook niet over van enthousiasme.
Israel onderhandelt niet met de PLO zo
lang zij Israel wil uitroeien en uitvallen
uitvoert op Israëlische steden, zo liet de
Israëlische bewindsman weten.
Hij waarschuwde er voor dat „het recht
op zelfbeschikking” voor de Palestijnen,
zowel door arabische als andere landen
zou worden geïnterpreteerd als „het recht
op de stichting van een Palestijnse staat”.
Bondskanselier Helmut Schmidt zal op
een nog nader vast te stellen datum een
bezoek aan Israel brengen.
Europees Commissaris voor Energieza-
ken Brunner heeft gisteren in Brussel
gezegd dat de EG dit jaar wellicht meer
dan de vastgestelde half miljard ton olie
zal verbruiken. Hij bevestigde hiermee
een vertrouwelijk rapport van de Europe
se Commissie, waaruit eerder bleek dat
het totale verbruik van de negen EG-
landen zou kunnen uitkomen op 525 mil
joen ton.
De negen ministers legden wel een ver
klaring over Libanon af. In deze verkla
ring bevestigden zij „hun volledige en
complete solidariteit met een bevriend
land waarvan de bevolking lichamelijk en
economisch wreed heeft geleden en waar
van de kwetsbare stabiliteit wordt be
dreigd". Alle partijen in het conflict werd
gevraagd de operaties van de VN-vredes
macht volledig te ondersteunen en de be
slissingen van de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties te respecteren.
(Van onze redacteur in Italië,
Hein ten Kortenaar)
ROME. Het Italiaanse publiek
is door lange ervaring gewend aan
een veel slechtere bediening door
de overheid dan in welk ander
Europees land ook. In de komende
dagen wordt het levenslang beoe
fende geduld nog zwaarder op de
proef gesteld door een lange serie
stakingen in verschillende
overheidssectoren.
De omstandigheden zouden echter iets
moeilijker zijn door de vele ijsbergen in
deze zee. Snel verplaatsbare boor plat
forms en schepen om de ijsbergen weg te
slepen kunnen oplossing brengen, zo zei
de Canadese geoloog McMillan. Als zijn
voorspelling uitkomt kan de Labradorzee
een belangrijke olieleverancier worden
voor de Verenigde Staten.
Goede voornemens op het gebied
van de ontwapening dan wel wapenbe
heersing hebben al geresulteerd in vele
verdragen of overeenkomsten. Zo be
staan er een Non-proliferatieverdrag.
Zeebodemverdrag, Bacteriologische
De Russische geoloog Kontorovitsj
sprak over zeer grote olievoorraden in het
westen van Siberië, maar hij wilde geen
exacte gegevens verstrekken. Ook andere
deskundigen waren van mening dat in de
Sovjet-Unie en naar alle waarschijnlijk
heid ook in China, enorme olievoorraden
zullen worden gevonden.
De Amerikaanse onderhandelaar Ro
bert Strauss heeft er bij de Israëlische
regering op aangedrongen het tempo van
de vredesbesprekingen met Egypte te ver
hogen. Strauss kwam gisteren uit Cairo
waar hij onder andere met de Egyptische
president Sadat besprekingen had
gevoerd.
TÜr Leden van het Ierse Republikeinse leger kaapten gisteren op de spoorbaan Dublin-Belfast een goederentrein met 14 tankwagens vol bier.
Nadat de machinist de trein had verlaten lieten de kapers deze onbestuurd doorrijden. Na verloop van tijd ontspoorde hij. waarbij een aanzienlijke
ravage ontstond.
