Inmaken nu
gemakkelijker
Doorgeef
kastjes
zijn handig
Onzichtbaar vast maken van wandplanken
Snijden soms beter dan
zagen
Decoratieve
schakelaars
25
F5
Constructie
kW
tF
200
70
DOORSNEDE
»n
sn
les
iur
len
iten
35
35
f i
Een aantal jaren geleden waren doorgeefkastjes
tussen de keuken en de woonkamer heel populair.
Je kon er het servies en dergelijke inzetten, zodat je
er zowel vanuit de keuken als vanuit de woonkamer
bij kon. Dit was natuurlijk vooral handig als er geen
verbindingsdeur was en je altijd moest omlopen via
de hal. Toen steeds meer mensen de keuken
gingen openbreken, was het met de
doorgeefkastjes vrijwel afgelopen. De open keuken
is echter inmiddels ook al weer op zijn retour, dus is
het wel zinnig om weer eens over de
doorgeefkastjes te gaan denken.
60
L
EIGENHANDIG
)er
AF-
'4790
I
ities
meter in de gaten houden, rubber
ringen en klemmen, met het risico
De horizontale balkjes steken 10 cm uit en de verticale
steken ca. 2,5 cm in de horizontale balkjes door.
Er is een uitstekende doe-het-zelf-me-
thode om wandplanken voor boeken
e.d., weliswaar tot een maximum breed
te van ca. 30 cm, te bevestigen zonder dat
er iets anders zichtbaar is dan die plan
ken zelf. Die methode heeft nog andere
voordelen: in plaats van de normaal
gebruikelijke ca. 18 mm dikke panelen,
die vooral bij wat langere lengten nogal
„iel” aandoen, kunnen schappen van
forse diktematen worden toegepast.
Het hele kunstje komt hierop neer:
voor elke schap neemt u twee stroken
spaanderplaat van 18 mm dik, dat is
samen 36 mm. Die lijmt (schroeft, spij
kert) u met een tussenlaagje van bijvoor-
Zo heeft Leifheit een inmaaksys-
teem gelanceerd dat het inmaken
van zowel kleine als grote hoeveel
heden van (gekochte dan wel zelf
gekweekte groenten, enz.) mogelijk
maakt. De inmaakglazen zijn zo uit
gevoerd dat ze tegelijkertijd als
sierlijke „opdienschalen" te gebrui
ken zijn.
mits het een halfsteens muur betreft. Is het een
dragende steensmuur, dan doet u er beter aan om de
Voor bijvoorbeeld twee kastjes van 60 cm breed en 60
cm hoog wordt dat dan dus een rechthoek van 60 bij 120
cm. De kastjes komen binnen een houten raamwerk van
balkjes van 7 cm in het vierkant. Teken daarom een
rand van 7 cm rond de oorspronkelijke rechthoek. Zet
nu eerst dit raamwerk in elkaar, waarbij u er voor moet
zorgen dat de kastjes er precies binnen passen. De vorm
van het raamwerk is op de constructietekening te zien.
stand in de lengterichting is van belang.
Het is daarom verstandig om tijdens het
boren van de gaten een helper mét een
„zuiver oog” te laten kijken of u de
boormachine in de juiste stand hebt.
Leg nu de inmiddels geconstrueerde
plank (de twee stroken plaatmateriaal
met een tussenlaag van triplex) op de uit
de muur stekende stukken betonijzer.
Schrijf nauwkeurig de positie van de
betonijzers af op de plank. Neem die
over op de achterkant van de plank
en boor precies in het midden van de
dikte gaten in de plank. Het is wel han
dig om de diameter van die gaten 1 mm
groter te nemen, dus bij betonijzer van 8
mm, gaten van 9 mm in de planken.
Maak de gaten in de planken ca. 1 cm
dieper dan de uit de muur stekende
lengte van de betonijzer. Zuig de gaten
stofvrij.
U kunt nu de planken eenvoudig op de
stukken betonijzer steken. Controleer
eerst of alles past (met name: of de
achterkant van de planken strak tegen
de wand aansluit) en dan haalt u ze er
weer af om ze af te werken. Schilderen,
bekleden met hardplastic of vinyl, fine
ren, alles is mogelijk. Dan brengt u ze
aan. De betonijzers dragen elke plank
volstrekt onzichtbaar. Ze zijn zo nodig
ook weer te verwijderen.
tafel wordt er wel heel eenvoudig
door gemaakt. In de warenhuizen.
7^
Een geschikte boordiameter is 8 mm.
Zuig de gaten stofvrij. Zet in die gaten
op maat gezaagd betonijzer met een dia
meter van 8 mm. De lengte van de stuk
jes betonijzer hangt af van twee facto
ren: de diepte van de boorgaten en de
breedte van de planken. Stel dat de
gatdiepte 8 cm is en u wilt planken van
25 cm breed bevestigen. Dan is een ge
schikte lengte 8 plus 15 is 23 cm.
Sla de stukjes betonijzer in de gaten.
Kijk of ze inderdaad goed recht uit de
muur steken; vooral hun horizontale
van toch nog open gaan) maar het
gaat gewoon met schroefdeksels.
Het inmaken van groenten, fruit
en dergelijke kent menigeen nog uit
zijn kinderjaren, toen om wille van
het geldelijk voordeel voedsel, in de
tijd dat het op zijn goedkoopst was,
werd „geweckt" voor de winter. Het
heeft er lange tijd op geleken dat
onze geringer wordende behoefte
om een paar dubbeltjes uit te spa
ren, èn het feit dat je tegenwoordig
alles „vers” uit de diepvries in de
supermarkt kunt kopen, het hele
nostalgische ritueel van het wecken
naar de historie heeft verwezen.
Dat ligt echter andérs! De belang
stelling voor het zelf kweken van
groenten en fruit neemt toe. we
worden wat kiener op zinnige be
sparingen En dus is „inmaken"
weer in de lift. Bovendien weet je
dan zeker dat er geen nare chemica
liën in zitten.
Intussen is dat inmaken ook een
voudiger geworden. Er is geen in-
maakketel meer voor nodig, het ge
doe met klemmen en ringen is ach
terhaald. Er zijn nu inmaaksyste-
Leifheit heeft er inderdaad een
aantrekkelijk, compleet systeem
van gemaakt. Wie in het inmaken
plezier krijgt, kan alle attributen,
zoals vultrechter, glastang, ontpit-
ters, appelsnijder. etiketten voor de
inmaakglazen, enz. erbij kopen.
„Eigen inmaak" is met dit sy
steem geen alchemistisch gedoe
meer zoals vroeger (met zo'n enor
me ketel op het fornuis, de thermo-
Behalve de mogelijkheid van het doorgeven, hebben
f de doorgeefkastjes nog een bijkomend voordeel. Zij
besparen namelijk ruimte, doordat de kastjes voor de
dikte van de muur pakweg 11 cm zitten ingebouwd.
I Dit is natuurlijk altijd mooi meegenomen, maar soms is
het zelfs precies de ruimtewinst, die u nodig heeft.
Bijvoorbeeld in de volgende situatie, die in veel
1 Nederlandse woningen voorkomt: een vrij lange, maar
smalle keuken met aan een van de lange zijden het
I aanrecht, het fornuis en dé koelkast. Door al die
apparaten is het aantal bergkastjes klein. De keuken is
te smal om tegen de andere wand een tafel te zetten.
terwijl men toch wel graag in de keuken zou willen
kunnen eten, of in elk geval ontbijten. Kortom: te weinig
bergruimte en geen plaats voor een tafel
Doorsnee
I Voor deze problemen laat de doorsnede een oplossing
I zien. Tegen de muur hangt een 70 cm brede plank met
daarboven, als extra ruimte ter compensatie van het
smalle tafelblad, een afzetplank van 30 cm. Deze
planken hangt u het makkelijkst op met behulp van de
standaardsystemen, die in de handel zijn voor
boekenplanken en werkbladen. Boven de planken zijn
kastjes van 30 cm diep in de muur ingebouwd. Kastjes
van deze diepte zijn ideaal voor het opbergen van
borden, schalen, glazen e.d. De kastjes steken nog geen
20 cm de keuken in. Het verschil lijkt gering, maar zorgt
er wel voor dat de keuken ook visueel niet nog smaller
wordt dan hij al is.
Al naar u wilt, kunt u de kastjes als echte
doorgeefkastjes uitvoeren of de achterzijde gewoon
dicht laten en de muur aan die kant netjes afwerken.
Om en om kan natuurlijk ook. Spijker dan voor een
dicht kastje aan de keukenzijde een plaat zachtboard of
kurk om allerlei dingen op te kunnen prikken. Zo'n
plaat is in elke keuken erg handig, bijvoorbeeld voor
boodschappenlijstjes.
Het inbouwen van de kastjes is geen moeilijk karwei.
beeld 4 mm dik triplex op elkaar. Langs
beide lange zijden komt zo’n strookje;
ofwel u neemt een strook triplex van
dezelfde breedte als de schappen zelf.
Dat levert een totale dikte van 4 cm op.
Zet op de wand een zuiver horizontale
lijn uit, op de plaats waar de boeken
plank moet komen. Kruis op onderlinge
afstanden van ca. 50 cm de plaatsen voor
de boorgaten af. Boor daar gaten tot ca.
9 cm diep (in een halfsteensmuur: tot ca.
7 cm diep) en zorg ervoor dat deze in
beide '-ichtingen haaks geboord worden.
Het plezier van eventueel zelf ge
kweekt zomervoedsel op de winter
men verkrijgbaar die een flinke pan
(22 of 24 cm) geschikt maken om
eens een inmaak-avontuur te wa
gen. Het kan zelfs al in een snel
kookpan.
:ems-
etbar
met
jp 2
/lizo-
I met
huishoudelijke zaken, enz.
meer informatie over te krijgen.
Het overkomt menigeen: na het ver
fraaien van een wand, bijvoorbeeld met
schroten, wandpanelen. wandtextiel.
enz., steken ineens de opnieuw gemon
teerde schakelaars en stopcontacten wat
„klinisch" af. Een leverancier van scha-
kelmateriaal heeft daar een leuk sy
steem voor bedacht: direct op de be
staande „doos” van schakelaar of stop
contact kan een nieuwe afdekplaat wor
den gemonteerd. In plaats van de oude
witte knopjes komen dan moderne „wip
pers" met „omlijsting" in fraaie metalli
sche afwerking. Niet düur en echt een
verbetering van het aanzien van een
fraai afgewerkte wand.
Ten tweede is het met
een mes heel w.at gemak
kelijker om precies op
maat en langs een zuiver
rechte lijn te werken. Be
halve genoemde decora
tieve wandplaten laten
zich ook hardboard,
gipskartonplaat, dunne
spaanderplaat (tot 4 mm)
enz. veel exacter en ge-
makkelljker met een
mes bewerken dan met
de zaag.
Het is wel zaak om de
juiste spullen te gebrui
ken en op een vlakke on
dergrond te werken.
Voor het snijden kan een
gewoon vakmes. zoals
het Stanleymes, worden
gebruikt, of een zgn. af-
breekmes. Dat laatste
hulp van een vakman in te roepen, die uit ervaring weet
hoe hij dit varkentje moet wassen. Maar bij een niet
dragende muur kunt u het rustig zelf doen. Begin met op
de muur af te tekenen waar de kastjes moeten komen.
Hak nu een gat in de muur ter grootte van de grootste
rechthoek. Begin voorzichtig met een beitel een gat te
hakken en haal dan steen voor steen weg. Valt er een
steen te veel uit de muur, dan kunt u die er later met wat
specie wel weer inzetten. Voor de uitstekende
horizontale balkjes moet u in de hoeken een halve steen
extra weghakken (zie tekening). Plaats vervolgens het
raamwerk voorzichtig in het uitgehakte gat en zet dit
vast met een viertal 20 cm lange spijkers, door deze in de
horizontale voegen te slaan.
Nu kunt u de kastjes plaatsen; met één kant gelijk met
de muur zoals op de tekening aangegeven, maar
eventueel ook naar beide kanten evenveel uitstekend.
Schroef de kastjes van binnen uit onder en boven vast
aan het raamwerk. Als laatste volgt het netjes afwerken
van de muur met specie en het opnieuw schilderen of
behangen van de muur.
pvc). In de eerste plaats
voorkomt de snijmetho-
de het hindergelijk „ra
felen” van het materi
aal. Ook met een fijnge-
tande zaag is er niet aan
te ontkomen dat aan de
„tegenkant” van het ma
teriaal van die rafels
ontstaan. Het triplex-
laagje is nl. vaak van
„waaiboomkwaliteit”.
Algemeen in gebruik zijn de bekende
wandplaten, op dragers gelegd. Die dra
gers zijn dan weer bevestigd in wand-
rails met gaatjes en sleuven. De waar
dering voor dergelijke systemen is niet
bij iedereen even groot. De rails en de
dragers vormen in een strak en modieus
interieur toch een zekere verstoring.
Sommige fabrikanten van dergelijke
systemen hebben gepoogd dit zo goed
mogelijk te ondervangen door de rails
wat minder opvallend te maken, dus
zonder gaatjes maar met een lange
doorlopende heel smalle gleuf. De rails
en de dragers blijven niettemin zicht
baar.
net spoor van ue ge
maakte snede verder
snijden, tot u helemaal
(of nagenoeg helemaal)
door het materiaal heen
bent.
Het spreekt vanzelf
dat u onder het materi
aal een strookje triplex
legt, zodat u niet in de
vloer snijdt. Het makke
lijkst werkt u meestal op
de vloer, waar de hele
plaat mooi vlak ligt.
Op het laatst kunt u de
plaat eventueel „bre
ken”, altijd met de on
derkant benedenwaarts
werkend. En zo nodig
haalt u het mes dan nog
even over de achterkant,
waar de breuklijn zich al
duidelijk zichtbaar heeft
gemaakt. Meestal is het
voldoende om even een
stukje schuurpapier of
een schuurstaal over de
afgesneden kant te ha
len, om een perfect glad
de afwerking te ver
krijgen.
De snijmethode geeft
ook een betere precisie
dan zagen. Het is immers
niet zo gemakkelijk om
over lange afstand zui
ver langs een rechte lijn
te zagen. Met een mes
langs de rij is dat heel
eenvoudig. Ook het uit
zagen van openingen
voor schakelaars enz. is
meestal erg lastig; met
een mes gaat het gemak
kelijker en preciezer,
mits u natuurlijk eerst
heel secuur de plaats
voor de opening afte
kent. In materiaal dat
dikker is dan 4 mm
wordt de snijmethode
wat minder aantrekke
lijk.
Onder de naam Berkër Modul kunt u
dit „renovatie-schakelmateriaal” bij'de
elektrohandel, bouwmarkten, enz.
kopen.
ietwat versleten, dan
breekt u eenvoudig een
stukje van het mespro
fiel af, en er is weer een
nieuwe, vlijmscherpe
punt beschikbaar. Ei
genlijk is verder ook een
stalen rij nodig, een
soort lineaal van stevig
staal, in diverse lenetei
verkrijgbaar, met of zon
der cm-verdeling erop.
Meet de snijlijn op het
materiaal secuur af. Op
bepaalde materialen zo
als gefineerde wan
dplaat of printplaat, gaat
dat met het al genoemde
mes beter dan met een
potlood. Stel dat u van
een wandplaat, 244x60
cm groot, een stuk van
198x43 moet maken. Snij
dan eerst het 4e veel in
lengte af. Meet aan beide
lange kanten van de
plaat de 198 cm af. Leg
de stalen rij (eventueel:
een zuiver rechte, niet
smalle hardhouten lat)
op de afgeschreven lijn
tjes en maak de eerste
snede heel oppervlakkig.
Haal de snede met wat
meer kracht over. Mees-
tal kunt u dan de rij of de
lat al wegnemen en in
heeft het voordeel dat u
altijd over een scherpe
Er bestaan diverse
vaak door doe-het-zel-
vers gebruikte materia
len die zich beter laten
snijden dan zagen. Een
heel goed voorbeeld
daarvan: gefineerde tri-
plex-wandplaten (of
printplaten; ook dun tri
plex met een opdruk van
1 muur: 2 wandplank. 3
betonijzer (drager) A -
strookjes triplex. B spaan
derplaat: C boorgaten in
plank D betonijzer (dra
ger) E uit de muur ste
kend deel, F in de muur
bevestigd deel
