Minister De Ruiter voor radiomicrofoon:
ALBEDA OVER PRINSJESDAG:
v
Aanslagen gevreesd
F
o
het \x/€€r]
Kritiek moslim-
Incidenten
op open dag
Luchtmacht
en dan
dit noq
E
Bsaoni
„Begroting 1980 zal
vertrouwen scheppen
„Enquête nodig
naar vervolging
Pieter Menten”
Onderzoekers Hoogveld-instituut:
Vormingswerk moet
worden aangepast
F
len van den Heuvel
uit Eerste Kamer
V
Turken op
kerkbezetters
99
■co
C
k
19 7 9
SEPTEMBER
MAANDAG
1 7
N/
Gouden Ark
Defensienota
te
(I
er
re
kt
m
V(
te
sr
in
bt
al
I
vei
bei
aai
Ba
sla
las
gis
tre
99
BINNEN- EN BUITENLAND
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. De verspreiding van pornografie zal worden
vrijgelaten behoudens enkele uitzonderingen. Dit heeft minis
ter De Ruiter (Justitie) zaterdag gezegd in VARA’s radiocafé In
de rooie Haan. Het nieuwe wetsontwerp, dat over enkele weken
door de regering bij de Kamer wordt ingediend, maakt een
einde aan het huidige stelsel waarin de overheid voor de
burgers beoordeelt wat uit zedelijkheidsoogpunt wel en niet
goed voor hen is. In de toekomst wordt dit aan de mensen zelf
overgelaten.
1
Open universiteit
s
es
s
lofevr-a*-.-
I
-Ó
Nieuwe zedelijkheids wet
pornografie wordt vrijer
mensen herdacht
I
WEERRAPPORTEN
I
Slag om Arnhem
door duizenden
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Bij verkeersongevallen zijn in het afgelopen weekeinde in
totaal vijftien mensen om het leven gekomen en tientallen anderen gewond
geraakt. Een ernstig ongeluk vond vanmorgen vroeg plaats op de rijksweg
Den Haag-Amsterdam bij Leidschendam, waarbij zes auto’s betrokken
waren.
ed
rei
vr<
i
i
i i
t
i
j
I
i
i
De politie heeft nog geen exact beeld
van de toedracht van het ongeluk, dat één
leven heeft gekost. Twee mensen raakten
zeer ernstig gewond.
Een ongeluk op rijksweg 42 bij Beerta in
Oost-Groningen heeft gisteravond het le
ven gekost aan de 17-jarige Lukas Bult uit
Nieuwolda en de 16-jarige Alma Koolhof
uit Heiligerlee. De bestuurders van twee
auto's raakten bij dit ongeval zwaar ge
wond. Ook de oorzaak van dit ongeluk is
nog niet bekend.
Vermoedelijk als gevolg van te hard
rijden is gisteravond laat door een ver-
29
27
28
14
25
12
19
22
12
15
17
25
0
0
0
0
0
0.3
0
0
0.3
0
0
0
0
0
0
0
DEN HAAG (ANP). len van den
Heuvel, oud-voorzitster van de Partij van
de Arbeid, is geen lid meer van de Eerste
Kamer. Ze heeft de voorzitter van de
Senaat haar ontslagbrief geschreven. len
van den Heuvel maakte dit zaterdag be
kend in het VARA-radioprogramma „In
de Rooie Haan”.
Reden van het plotselinge opstappen is
haar woede over de vertraging van de
behandeling van de zogeheten Sanctiewet
in de Eerste Kamer.
De sanctiewet moet de regering instru
menten verschaffen om naleving van in
ternationale maatregelen (zoals de boycot
van Rhodesië) door Nederlanders af te
dwingen of te bestraffen.
De werkgroep zal overigens in april
volgend jaar een symposium organiseren
over het vraagstuk van de opsporing, ver
volging en berechting van oorlogsmisda
digers uit de Tweede Wereldoorlog.
Op paleis Soestdijk heeft prins Bern-
hard zaterdag aan de president van Gam
bia en enkele andere personen de versier
selen uitgereikt behorend bij de orde van
de Gouden Ark. De Gouden Ark is een in
het kader van zijn activiteiten voor het
Wereldnatuurfonds door de prins in het
leven geroepen onderscheiding. De onder
scheidingen zijn een vorm van waarde
ring voor bijzondere verdiensten voor het
behoud van flora en fauna in de wereld.
De Federatie van Algemeen Christelij
ke Organisaties van Militairen (FACOM)
is ernstig verontrust over de alternatieve
defensienota die de Tweede-Kamerfractie
van de PvdA vorige week heeft gepubli
ceerd. De verontrusting betreft vooral een
aantal bezuinigingen op het personeelsbe
leid die de PvdA heeft voorgesteld. Vol
gens de FACOM betekenen de maatrege
len uit de nota een „onaanvaardbare en
verdergaande afbraak van de arbeids
voorwaarden”.
achtergelaten. De vertraging betekent wel
dat er morgen geen afgeronde begroting
van Onderwijs op tafel ligt. Minister Pais
denkt zijn begroting nog wel deze week in
te dienen.
Op vragen aan grote groepen van de
betreffende jongeren, hun ouders en de
vormingsleiders is gebleken dat het doel
van vorming voor WSW-jongeren als volgt
omschreven kan worden: goed deel kun
nen nemen aan het sociale en openbare
leven van alledag. Daarbij hoort bijvoor
beeld het meedraaien in een groepspro
ces, het kunnen samenwerken met ande
ren, zelfstandig kunnen wonen en het
kunnen deelnemen aan het beroepsleven.
Om deze doelstellingen te bereiken, is
volgens de onderzoekers een meer indivi
duele aanpak nodig. De groepsgrootte, die
nu vastgesteld is op 12 tot 15 jongeren, zou
teruggebracht moeten worden tot 7 deel
nemers per vormingswerker. Ook zouden
vormingswerkers in een na- en bijscho-
lingsprogramma vaardigheden moeten le
ren die voor deze sociale groep nu een
maal nodig zijn. Duidelijk is dat kinderen
die bijvoorbeeld motorisch gestoord zijn
of moeilijk zien of horen op een andere
manier benaderd moeten worden dan-kin
deren die deze handicaps niet hebben.
Vooruitzichten voor woensdag, opge
steld door het KNMI:
Wolkenvelden en later een kleine kans op
regen.
Middagtemperatuur rond 20 graden.
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Geneve
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zurich
Casablanca
Istanboel
Las Palmas
Beiroet
Tel Aviv
Tunis
V
Ca
ka:
ovt
eer
stn
vei
gei
het
dei
lini
I
bes
plo
eni
hei
coi
los
du:
I
op
in
on
gei
int
gei
mê
ga.
1
Ira
hei
aai
Ee
sis
tre
aai
toe
Ira
en
te
the
mii
vai
me
I
sta
slu
cal
api
ree
boi
on
en
c
vai
se
aai
rot
po
hei
wa
ne<
ne:
sta
set
I
gis
be:
vid
be:
bei
ale
dei
bli.
voi
noi
vol
vol
I
me
gei
be;
Sti
vei
ac
16
17
16
15
17
16
16
15
18
16
15
28
26
14
26
17
17
18
12
18
17
14
24
23
20
25
29
28
29
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
zw. bew.
h. bew.
1. bew
geh bew.
zw. bew.
1. bew.
zw. bew.
mist
onbew.
1. bew.
onbew.
regenbui
onbew.
onbew.
regen
zw. bew.
geh bew.
1. bew.
onbew.
zw. bew.
onbew.
1. bew.
h. bew.
1. bew.
zw. bew.
onbew.
1. bew.
onbew.
regen
zw. bew.
mist
zw. bew.
h. bew.
1. bew.
1. bew
1. bew.
1. bew
De minister steunde de redenering van
de industriebonden in het Rotterdamse
havenconflict, dat looneisen geen oplos
sing bieden. De loonruimte die er is, kan
volgens hem beter gebruikt worden voor
vervroegde uittreding, scholing en vakan
ties.
Overigens heeft minister Pais van On
derwijs gisteren voor de AVRO-micro-
foon gezegd, dat de problemen die rond de
begroting van zijn ministerie zijn gerezen
vanavond zullen zijn opgelost. Volgens
Pais draait het geschil tussen hem en
minister Andriessen van Financiën rond
een tekort dat het vorige kabinet heeft
Het betreft hier jongeren die op grond
van de Wet Sociale Werkvoorziening
(WSW) daar werken omdat ze in het vrije
bedrijf niet goed kunnen functioneren. De
groep neemt in aantal toe en van hen
komen er steeds meer voor een of twee
dagen partiële leerplicht per week naar de
instituten.
Het onderzoek van het Hoogveld-insti-
tuut in Nijmegen is verricht in opdracht
van de Stichting voor Onderzoek van het
Onderwijs (SVO) in Den Haag, dat de
resultaten vandaag heeft gepubliceerd.
Het onderzoek wijst uit dat het vor
mingswerk voor de WSW-groep moet wor
den aangepast. Het gaat om een groep van
ongeveer 8000 jongeren van 16 tot 22 jaar
die in de vrije bedrijven niet goed kunnen
meedraaien. De oorzaak daarvan ligt bij
verstandelijke of geestelijke handicaps,
soms gecombineerd, die het voor deze
jongeren moeilijk maken in de maat
schappij mee te komen. Net als alle ande
re jongeren in die leeftijdsgroep hebben
de WSW-jongeren recht op een a twee
dagen vormingswerk per week.
maaxi weliswaar bestemmingsplannen en
biedt grond aan voor een eroscentrum,
maar gaat niet zelf over tot de exploitatie
van dat centrum. De Ruiter zei echter te
vinden dat de stem van de betrokken
vrouwen niet genoeg wordt gehoord.
Desgevraagd zei de minister voorts dat
de regering bezig is met het vraagstuk van
de vervanging van (korte) gevangenis
straffen door dienstverlening. Een be
langrijke vraag daarbij is volgens hem of
dat een geheel vrijwillige zaak moet zijn
of dat die dienstverlening zou moeten
worden ingepast in de officiële rechterlij
ke procedure.
Een ander probleem is dat er op die
dienstverlening dan toezicht moet worden
uitgeoefend. Er is in Nederland geen or
gaan dat daarvoor geschikt zou zijn en de
reclassering wil niet optreden als „de lan
ge arm van de overheid”, aldus De Ruiter.
De werkgroep en de organisaties heb
ben kritiek op het feit dat de commissie
Schöffer bij haar werk niet toegang heeft
gehad tot de bronnen die voor het onder
zoek van belang waren, zoals het archief-
Kortenhorst. Ook vindt de werkgroep het
jammer dat de bronnen van het rapport
van de commissie voor een belangrijk
deel niet openbaar zijn gemaakt. Verder
zijn werkgroep en organisaties van me
ning dat de conclusies die de commissie
aan haar onderzoek heeft verbonden,
voor een belangrijk deel niet wetenschap
pelijk op de aangedragen feiten zijn geba
seerd. Overigens vinden de werkgroep en
de organisaties het eindrapport van de
commissie een nuttige bijdrage tot het
vinden van feiten die zich rond de vervol
ging en berechting van Menten sinds 1945
hebben afgespeeld.
Vijftien doden in
weekeindeverkeer
(Van onze redactie binnenland)
OOSTERBEEK. Naar schatting vijfduizend mensen hebben gistermor
gen op het „Airborne Cemetry” in Oosterbeek deelgenomen aan de 35ste
herdenking van de Slag om Arnhem in september 1944. Prins Bernhard was
mede namens de koningin een van de tien kransleggers bij het monument op
het kerkhof met ruim 1700 graven van vooral Engelse parachutisten, die in de
slag sneuvelden. Er waren uitgebreide veiligheidsmaatregelen getroffen rond
de herdenking, uit vrees voor mogelijke aanslagen van bijvoorbeeld de IRA.
Het kerkhof was goed bewaakt. De Ren-
kumse Gemeentepolitie (veertig man) had
assistentie gekregen van het Arnhemse
politiekorps. Er liepen voorts heel wat
Nederlandse en Engelse veiligheidsagen
ten in burger op het terrein. Die waak
zaamheid betrof niet in het minst de aan
wezigheid van de Engelse ambassadeur
sir Jock Taylor, die ook een krans legde.
De bijeenkomst in Oosterbeek werd ook
bijgewoond door naar schatting duizend
Engelse oud-Amhem-strijders. Ruim zes
honderd schoolkinderen uit Oosterbeek
en omgeving legden gistermorgen bij elk
graf een bos bloemen.
Het woord werd gevoerd door onder
meer de voormalige commandant van de
eerste British Airbone Divisie, generaal-
majoor R. Urghart, die vrijdagavond al de
burgemeester van Renkum (waar Ooster
beek onder valt) een nieuwe ambtsketen
aanbood. De oude keten ging verloren
tijdens de gevechten in 1944.
Zaterdagmiddag werd de slag om Arn
hem herdacht op de Ginkelse Heide bij
Ede. De Airborne-wandeltocht, vorige
week zaterdag, trok rond de 28.000 deelne
mers, onder wie veel buitenlanders.
De Arnhemse politie had gistermiddag
ook uitgebreide veiligheidsmaatregelen
getroffen rond de aankomst van de boot
met enige honderden autoriteiten en oud
strijders, die na de herdenking in Ooster
beek een tocht over de Rijn maakte. De
Rijnkade in Arnhem was tijdelijk afgeslo
ten voor het verkeer, evenals de dichtbij
gelegen Roermondspleinbrug over de
rivier.
De Nederrijn zelf werd bewaakt met
boten van de Rijkspolitie te water en
boven de Rijnkade cirkelde een helikop
ter van de Rijkspolitie. Ook de Explosie-
ven Opruimingsdienst uit Culemborg was
aanwezig.
De wet zal echter een uitzondering ma
ken voor het ongewild confronteren van
mensen met stuitende en afstotende af
beeldingen. Daaronder zullen ook de eta
lages van seksshops vallen. Daarnaast ko
men er regels om mensen jonger dan 16
jaar te beschermen tegen het vertonen
van bepaalde afbeeldingen en voorwer
pen. Deze regels zullen niet gelden voor
geschreven tekst
Minister De Ruiter is niet van plan de
wetgeving over prostitutie te veranderen.
Dit beleid moet volgens hem vooral in
handen van de plaatselijke besturen lig
gen. Hij pleitte ervoor dat bij het overleg
over prostitutie „de menswaardigheid van
de betrokken vrouwen veel meer centraal
komt te staan.”
Het prostitutiebeleid van Rotterdam is
volgens de minister „correct”. Rotterdam
DEN HAAG. In de begroting voor 1980 is het gelukt de groei van de
overheidsuitgaven om te buigen, de koopkracht te handhaven en extra
arbeidsplaatsen te scheppen.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Volgens onderzoekers van het Nijmeegse Hoogveld-insti-
tuut valt er nog heel wat te verbeteren aan de vormingsinstituten en hun werk
als men de doelstellingen wil bereiken die worden beoogd voor jongeren die
op beschermde arbeidsplaatsen werken.
keersongeluk in Aalten de 24-jarige H.
Schepers uit Bredevoort om het leven
gekomen. Zijn auto botste tegen een
boom.
Een zeer ernstig ongeval deed zich gis
termiddag in Nijverdal voor, waar bij een
botsing tussen een auto en een trein twee
mensen om het leven kwamen en drie
anderen gewond raakten. De slachtoffers
waren de 24-jarige mevrouw E. H. M.
Telgenhof-Geerding en haar vijf-jarig
dochtertje Cindy uit Almelo.
In Amsterdam kwam vrijdagavond laat
de 28-jarige Dennis Seunke om het leven
toen hij op het Spui temidden van een
groep voetgangers werd geraakt door een
personenauto. De 34-jarige A. Weide uit
Havelte werd zaterdagavond in Rüiner-
wold gedood toen hij door onbekende
oorzaak met zijn personenauto tegen een
boom reed.
In Geffen kwam zaterdagavond de 16-
jarige Lambertus van Berkum om het
leven, toen hij in Oss met zijn bromfiets
door een trein gegrepen werd. Diezelfde
avond kostte een frontale botsing in De
venter het leven aan de 58-jarige M. Men
tink uit Epe, die met zijn personenauto
door nog onbekende oorzaak op de ver
keerde weghelft terecht kwam.
In de nacht van zaterdag op zondag
werd de 16-jarige C. A. Mourits uit Ree
wijk met zijn fiets door een auto het water
langs de Nieuwedorperweg in zijn woon
plaats ingeduwd en verdronk. Gistermor
gen vroeg reed de 33-jarige W. Aalders uit
Nieuw Roden door onbekende oorzaak
met zijn personenauto het Hoofddiep in
Zevenhuizen in en verdronk.
De 16-jarige H. A. F. Nieskens uit
Nieuwstadt (Limburg) kwam gisteravond
om het leven toen hij met zijn bromfiets in
het Limburgse Susteren door het rode
licht bij een overweg reed en werd gegre
pen door een trein. Hij overleed ter
plaatse.
De 17-jarige M. de Jager uit Kapelle
nam gisteravond in Yerseke met zijn
bromfiets de bocht te ruim, schampte een
personenauto en botste frontaal tegen een
tweede, waardoor hij om het leven kwam.
In Gasteren kwam gisteravond de 23-
jarige V.B. Aalst-van Reekum om het le
ven toen de personenauto waarin zij mee
reed door nog onbekende oorzaak van de
weg raakte.
Weer in binnen- en
buitenland
Weersvooruitzichten in cijfers gemiddeld
over Nederland voor woensdag: aantal
uren zon: 0 tot 6. Minimumtemperaturen:
omstreeks 13 graden. Maximumtempera
turen: omstreeks 20 graden. Kans op een
droge periode van minstens 12 uur: 95
procent. Kans op een geheel droog et
maal: 70 procent.
ALMELO (ANP). De islamitische
Turken in Almelo zijn het niet eens met de
motieven die de christen-Turken gebrui
ken om een verblijfsvergunning in Neder
land te krijgen. Met name zijn ze het
oneens met de middelen die gebruikt wor
den om een verblijf in Nederland af te
dwingen zoals bezetting van kerken. Bo
vendien vinden ze dat de christen-Turken
de islamitische Turken in een kwaad dag
licht stellen. Dit heeft de stichting Turkse
Moskee Twente zaterdag op een perscon
ferentie in Almelo meegedeeld.
Woordvoerder T. Atabek deelde mee
dat de islamitische Turken hun onvrede
over de gang van zaken met hun landge
noten eerst via de publiciteit naar voren
willen brengen. Heeft dit onvoldoende uit
werking dan overweegt men acties te
gaan voeren. In de eerste plaats wordt
gedacht aan een protestmars door Alme
lo, waarvoor men duizenden islamitische
Turken op de been hoopt te krijgen.
Een andere mogelijkheid die achter de
hand wordt gehouden is het onderbren
gen van illegaal in Nederland verblijven
de Turken in de moskee in Almelo. Hier
mee wil men dan een tegenhanger vormen
van de bezetting van de grote kerk in
Almelo door christen-Turken.
De stichting is van mening dat de waar
heid over de christen-Turken nu maar
eens naar voren moet komen. Volgens
Atabek zijn de meeste christen-Turken
om economische redenen in Nederland en
niet omdat ze in Turkije worden vervolgd.
Dit voorproefje van Prinsjesdag gaf mi
nister Albeda (Sociale Zaken) zaterdag in
Sittard. Volgens de bewindsman heeft het
kabinet alles gedaan om het vertrouwen
van de werknemers te winnen.
Albeda benadrukte dat zowel overheid
als werkgevers het vertrouwen moeten
scheppen dat de matiging in de inkomens
inderdaad leidt tot nieuwe arbeidsplaat
sen. De minister had kritiek op de hou
ding van de werkgevers als die weigeren
werkgelegenheidsafspraken te maken en
over medezeggenschap na te denken. Ook
het goed afstemmen van vraag en aanbod
op de arbeidsmarkt is een voorwaarde
voor een succesvol matigingsbeleid,
meende Albeda.
AMSTERDAM (ANP). De werk
groep „Recht en openheid in de zaak-
Menten” en de organisaties van het voor
malig verzet en de vervolgingsslachtof-
fers 1940-1945 willen van het parlement
horen of de door het afgelopen week ge
publiceerde rapport van de commissie-
Schöffer aangevoerde feiten door hun
ernst niet een parlementaire enquête
rechtvaardigen. Ze vinden dat bij het on
derzoek van de commissie naar de gang
van zaken rond de vervolging en de be
rechting van Menten sinds 1945 zulke ern
stige feiten aan het licht zijn gekomen dat
die onderwerp moeten zijn van een dis
cussie in de daarvoor geschikte politieke
organen en misschien wel van een parle
mentaire enquête. Dit bleek bij een verga
dering van de werkgroep en de organisa
ties zaterdag in Amsterdam.
Er zijn tekenen die er op wijzen, dat de
functies van de open universiteit voor een
groot gedeelte vervuld kunnen worden
door de vernieuwde instituten voor mid
delbare akten. De MO-instituten leiden op
en gaan vooral ook opleiden voor andere
beroepen dan dat van leraar. Dit heeft
voorzitter L. Roosjen van de Vereniging
van Docenten aan MO-opleidingen zater
dag in Utrecht op de jaarlijkse algemene
vergadering opgemerkt.
ENSCHEDE. Tijdens de open dag
van de Luchtmacht op de Vliegbasis
Twente hebben zich zaterdag enkele inci
denten voorgedaan. Zo slaagde een groep
van dertig tegenstanders van het militaire
element erin door te dringen tot de geëx
poseerde vliegtuigen. Een F-4 en een F-16
werden met verf beklad. De F-16 moet
opnieuw worden gespoten.
Bezoekers wonden zich hierover zo op,
dat ze de actievoerders te lijf gingen. Het
bleef bij enkele handtastelijkheden door
dat de ordedienst van de vliegbasis en de
Koninklijke Marechaussee de demon
stranten snel verwijderden.
k- Kinderen legden gisteren bloemen op de graven van het Airborne Cemetry in Oosterbeek bij de
35ste herdenking van de slag om Arnhem.
zw
zzw
zzw
zzw
zzw
wzw
zw
zzw
zw
zzw
zzw
no
windst.
zzw
w
zw
windst.
w
zzo
windst.
nw
zw
zw
windst.
zw
zzw
windst.
nnw
windst.
z
o
windst
ono
o
nw
z
verand.
z
windst.
nno
n
zzo
zo
windst
DINSDAG 18 SEPTEMBER
Zon- en maanstanden
Zon op 07.18 uur, onder 19.50 uur
Maan op 04.05 uur, onder 18.45 uur
Waterstanden U mui den
Hoogwater 03.00 uur en 15.24 uur
Laagwater 10.58 uur en 23.15 uur
Md
d •ga
9
9
8
8
7
13
11
8
11
7
11
ir
17
9
8
8
1
6
-2
4
1
10
17
14
10
3
16
18
16
1
20
10
4
18
8
8
4
4
16
11
20
22
22
18
-S u E 7 c m
0
0
0
o
o
o
o
o
o
o
3
0
0
0.1
o
o
o
o
0.1
o
o
1
o
o
o
r
■A.,
