Meer recreatie
aan rand stad
Openbaar vervoer gestimuleerd
Spanning tussen beleid en kunstenaars
R
Geen geld meer voor
aanleg nieuwe wegen
Meer geld voor
sportbeoefening
gehandicapten
Betere bestrijding
drugshandel bepleit
Personeelstekort
Bijlmerbajes
blijft bestaan
1
Begroting 500 miljoen meer
In verslag bij Justitiebegroting
I
1
24
25
PRINSJESDAG
19 7 9
SEPTEMBER
DINSDAG
1 8
120
110
100
1979
1980
j
MO
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Het welzijnsbeleid neemt bij het ministerie
van CRM steeds meer een centrale plaats in; dat is duidelijk
merkbaar aan de cijfers van de totale CRM-begroting 1980
die al met rasse schreden de tien miljard nadert. Vergeleken
met vorig jaar is dit ruim 500 miljoen gulden méér. Grote
slokop is de rubriek bijstandszaken, die al ruim vijf miljard
gulden voor zich opeist.
BLIK IN DE TOEKOMST...
RAMING R'JKSUITGAVEN 1980-1981
in miljard gld.)
Lf-
1978
WBHM
anp (jplj]
y90
1981 h
Welzijn steeds meer
7//
centraal bij CRM
ff
Justitie
bij stations, waar-
Inmiddels is een goede vorm van
samenwerking tot stand gekomen tus-
ploitatietekort van de vele kleine dans
groepen niet wenselijk is. Vorig jaar
werd nog 350.000 gulden uitgetrokken
voor de subsidiëring van plaatselijke
projecten, maar de minister vindt dat dit
tot de taken van provincie en gemeente
behoort.
De procureurs-generaal constateren
dat de verslaving aan hard drugs met
name in Amsterdam „onhoudbare vor
men” heeft aangenomen.
Verkeer en
Waterstaat
De eerste uitgave van het genoemde
opsproringsregister wordt ondermeer
verspreid onder alle Nederlandse poli
tiekorpsen en de diensten die zijn be
last met de grensbewaking.
In openbare gebouwen en bij NS zal
de toegankelijkheid voor de immobiele
gehandicapte wel zoveel mogelijk wor
den vergroot, maar niet bij het stads- en
streekvervoer per bus en tram. „Door de
langere in- en uitstaptijden zou de regel
maat en daardoor ook de functie van het
openbaar vervoer in de knel komen”,
aldus de toelichting, terwijl de minister
er juist naar streeft deze snelheid zoveel
mogelijk te vergroten.
sen de Amsterdamse officier van justi
tie en de Oostenrijkse nazi-jager Si
mon Wiesenthal. Volgens De Ruiter
wordt hard gewerkt aan een lijst van
nog gezochte Nederlandse oorlogsmis
dadigers. Een aantal gezochten dat
zich in het buitenland ophoudt, is inter
nationaal gesignaleerd met het oog op
uitlevering aan Nederland.
Deze weigeraars vinden dat de ver
vangende dienstplicht hen een onder
deel maakt van het systeem waarvan
ze vanwege hun gewetensbezwaren
geen deel willen uitmaken.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Omdat de energiepro
blemen steeds nijpender worden, moet
meer gezocht worden naar recreatiemo
gelijkheden aan de rand van steden. Met
die dicht-bij-huis-recreatie kan veel
brandstof worden bespaard. De energie-
situatie zal meer dan ooit betrokken
worden bij het recreatiebeleid van de
regering, meldt de Memorie van Toelich
ting op de begroting van CRM.
Meer recreatie aan de stadsrand heeft
tot gevolg dat het openbaar vervoer mo
gelijk moet worden uitgebreid. Verder
dient extra aandacht te worden besteed
aan de aanleg van fiets- en wandelpaden
tussen het woon- en recreatiegebied. De
regering zal ruimere aandacht besteden
aan de kwaliteit van het recreatiemilieu.
Daartoe wordt gestreefd naar plannen
op lange termijn.
De minister maakt gewag van de span
ning tussen kunstbeleid en kunstenaars
beleid. Er is sprake van accentverschil
len die van zodanige betekenis zijn dat
men van onderscheid kan spreken. Zo
bijvoorbeeld in het geval er keuzen die
nen te worden gemaakt tussen het
scheppen van grotere mogelijkheden
voor eigentijdse kunstvormen en de be
oordeling van de vraag welke bestaande
activiteiten minder dienen te worden
gesteund. De keuze tussen oud en nieuw
zal zich komend jaar in volle om vang
manifesteren.
Tot de verwachtingen die de minister
uitspreekt behoort de spoedige oprich
ting van het fonds voor de scheppende
toonkunst.
Ten aanzien van het operagezelschap
Forum is het streven er op gericht bin
nen de komende vijf jaar de subsidie op
55 percent van het exploitatietekort van
dit gezelschap te brengen.
Minister Gardeniers is van oordeel dat
een structurele subsidiëring in het ex-
Het aantal verdachten dat het vorig
jaar is aangehouden wegens overtre
ding van de Opiumwet is met ruim
vijftig precent gestegen. Meer dan de
helft van de overtreders is Nederlan
ders, ruim 17 prcent komt uit Surina
me. De hoeveelheid in beslag genomen
drugs nam in vergelijking met 1877 af:
87,2 kilo heroïne tegen 195,9 kilo.
Minister De Ruiter van Justitie
schrijft dat Nederlandse en Westduitse
autoriteiten zijn overeengekomen dat
zoveel mogelijk informatie wordt uit
gewisseld over oorlogsmisdadigers en
politieke delinquenten. Op die manier
wordt bekeken of uitlevering of vervol
ging van oorlogsmisdadigers nog mo
gelijk is.
ogenblik in een tijdelijke bijdragerege
ling voorbereid. Ook is een eerste opzet
gemaakt voor een onderzoek naar de
Beeldende Kunstenaarsregeling. Minis
ter Gardeniers verwacht dat dit onder
zoek in het najaar kan starten.
Mede met het oog op de werkgelegen
heid is op de begroting voor 1980 een
verruiming van subsidiemiddelen voor
de monumentenzorg mogelijk gemaakt.
Daarnaast is in het kader van het aan-
vullende-werkenbeleid met name voor
het verwezenlijken van een geïntegreerd
arbeidsplaatsenbeleid 15 miljoen extra
beschikbaar gesteld voor de monumen
tenzorg.
Een andere mogelijkheid om de werk
gelegenheid en het behoud van monu
menten te stimuleren is, volgens minis
ter Gardeniers, het bevorderen van re
gelmatig onderhoudswerk. Daarom ligt
het in de bedoeling met een subsidiere
geling te komen op basis waarvan het
uitvoeren van onderhoudswerk aan ker
ken en kastelen wordt gestimuleerd.
Ook bestaat het plan wat ruimte te
bieden bij het opheffen van het achter
stallig onderhoud van historische par
ken en tuinen van kastelen en buiten
plaatsen.
Voorts is besloten in de komende jaren
voorrang te verlenen aan de inventarisa
tie van de bouwkunst van na 1850. Ten
einde de ruimte te scheppen die nodig is
voor onderzoek, beschrijving en eventu
eel registratie, zal de behandeling van
verzoeken tot het beschermen van
bouwwerken van voor 1850 - uitzonde
ringen daargelaten - voorshands wor
den opgeschort.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. De opcentenregeling op de wegenbelasting, in 1965
ingevoerd voor de aanleg van nieuwe autosnelwegen, blijft bestaan, maar
er worden geen nieuwe wegen meer van bekostigd. De opbrengst gaat naar
de algemene middelen, schrijft minister Tuijnman van Verkeer in de
toelichting op zijn begroting, hoewel hij twee argumenten aanvoert om de
regeling op te heffen.
De bezoekcijfers voor het gesubsidi
eerde toneel geven een opvallende stij
ging te zien. Daar komt nog bij dat meer
dan veertig percent van het gebodene
van eigen bodem is. Bemoedigende cij
fers, vindt minister Gardeniers-Berend-
sen, want een jaar of tien, vijftien gele
den was dat een paar percent van het
totaal.
Kindertoneel vertoont een explosieve
ontwikkeling. Met de voor 1979 beschik
baar gestelde middelen kunnen voorzie
ningen buiten de sfeer van de exploita
tiesubsidies mogelijk gemaakt worden.
Het ligt in de bedoeling in het komend
jaar de PC-Hooftprijzen 1978 en 1979 uit
te reiken zodat de achterstand op dat
gebied wordt ingelopen.
Volgens minister Gardeniers is een
goed georganiseerde en harmonische sa
menwerking binnen de letterwereld van
vitaal belang. Daarom ook acht zij het
een goede zaak dat het schrijvershuis,
waarin een aantal verenigingen en stich
tingen is ondergebracht, gaat fungeren
als een kristallisatiepunt waar de schrij
ver de belangen die samenhangen met
zijn beroepsuitoefening weet onderge
bracht.
De resultaten van een overleg om te
komen tot een subsidieregeling op het
gebied van kunstuitleen worden op het
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. De regering wil het
komend jaar meer geld beschikbaar
stellen voor met name de sportbeoefe
ning van gehandicapten, bejaarden en
andere bijzondere groepen. Tot nu toe
kwamen alleen gemeenten met meer
dan 100.000 inwoners in aanmerking
voor subsidie. In 1980 wordt deze rege
ling uitgebreid tot alle gemeenten met
een inwonertal van meer dan 50.000
mensen.
De overheid zal zich voorts blijven
inzetten het aantal beroepskrachten in
de sport uit te breiden. Het wordt, aldus
de regering, steeds moeilijker te voldoen
aan de stijgende behoefte aan voorzie
ningen voor de sportbeoefening. Het
aantrekken van professionele krachten
voor de bevordering van de deskundig
heid, de continuïteit en de begeleiding
van het vrijwillig kader is noodzakelijk.
Fiancieel kunnen de verenigingen het
nauwelijks meer opbrengen de vrijwilli
gers vergoedingen te betalen. Hierdoor
is een groot verloop ontstaan.
Om die reden zal het beleid met be
trekking tot de subsidiëring van sport-
opleidingen worden gecontinueerd. Er
wordt een onderzoek gehouden naar de
vraag hoe met name de bondsbureaus
moeten worden geholpen. In het afgelo
pen jaar hebben bijna 20.000 cursisten
aan een opleiding deelgenomen. De ver
wachting is, gezien het beeld van de
laatste jaren, dat dat aantal zal toe
nemen.
Het openbaar ver
voer zal opnieuw
krachtig worden ge
stimuleerd. Tuijn
man wil besluiten
nemen over de aan
leg van een reeks
nieuwe tram- en
treinverbindingen
en parkeerplaatsen
voor - samen met in aanleg zijnde ver
bindingen - 416,4 miljoen gulden op de
begroting is gezet. De instandhouding
van het openbaar vervoer gaat in 1980
2,335 miljard kosten, zodat de gemeen
schap daarvoor per dag 6,38 miljoen zal
moeten opbrengen - 45 cent per
inwoner.
In zijn vervoerspolitieke beschouwing
schrijft Tuijnman dat verkeer, vervoer
en ruimtelijke ordening een belangrijke
bijdrage leveren aan welvaart en wel
zijn, indien zij goede omstandigheden
scheppen voor de gewenste maatschap
pelijke activiteiten. Dit gegeven is voor
hem het uitgangspunt voor zijn beleid,
dat inhoudt dat in stadsgewesten en in
de grote steden het gebruik van de fiets
en het openbaar vervoer moet worden
bevorderd, terwijl in de landelijke gebie
den het gebruik van de auto en de fiets
meer voor de hand ligt. Het openbaar
vervoer krijgt daar een aanvullende
functie
bureaus. Het ligt in de bedoeling in iede
re provincie een bureau te vestigen dat
een ondersteunende en dienstverlenen
de taak zal hebben met betrekking tot
emancipatieprocessen. Per provincie
zullen hierbij diverse vrouwenorganisa
ties en emancipatiegroeperingen wor
den betrokken. CRM stelt startfunctio-
narissen ter beschikking die samen met
de provinciaal gevormde platformgroe-
pen de plannen gestalte moeten gaan
geven. Ook wordt nagegaan in hoeverre
het zin heeft in enkele grote steden der
gelijke bureaus te vestigen, aldus de
staatssecretaris.
Bij het sociaal-cultureel werk krijgen
drie zaken de komende tijd extra aan
dacht: de verdere decentralisatie, de vol-
wassenen-educatie en het jeugdbeleid.
Wat het jeugbeleid betreft: zo mogelijk
nog voor het eind van dit jaar zal de
raamnota jeugdbeleid worden uitge
bracht. Mankracht voor het bijzonder
jeugdwerk moet hergegroepeerd wor
den en organisatie-structuren moeten
opnieuw bezien worden. Op het punt
van de volwasseneneducatie worden
binnenkort drie projecten gestart: alfa
betisering, educatieve voorzieningen ter
voorbereiding op de pensionering en dQ
In het hele land worden voor de jaren
1980-1990 ruim 30 nieuwe stations
overwogen. De stations die in de eerste
vijf jaar voor opening in aanmerking
komen, zullen worden opgenomen in het
nieuwe Meerjarenplan Personenver
voer. In 1980 worden stations geopend in
Alkmaar-Noord, Duiven (tussen Arn
hem en Zevenaar), Den Helder-Zuid, Lu
netten en Leidsewallen. Nieuwe stations
moeten zoveel mogelijk op loopafstand
van de woonwijken komen, vindt
Tuijnman.
In het kader van het Nationaal plan
voor parkeren bij het openbaar vervoer
wil minister Tuijnman, in overleg met
NS en ANWB, volgend jaar het aantal
parkeerplaatsen bij stations fors uitbrei
den. Gerekend mag worden op circa 20
parkeerplaatsen bij stations, met ruimte
voor zo’n 1900 auto’s.
In zijn memorie van toelichting
schrijft minister De Ruiter dat de rege
ring de zogenaamde „totaal-dienstwei-
geraars” tegemoet zal komen. Er komt
een wijziging van de Wet gewetensbe
zwaren voor militairen. Hierdoor
wordt voorzien in de mogelijkheid tot
vrijstelling wegens gewetensbezwaren
van de verplichting om vervangende
burgerdienst te verrichten in plaats
van militaire dienst. Tot nu toe krijgen
de genoemde categorie dienstweige
raars in de regel nog gevangenisstraf
fen opgelegd die gelijk zijn aan de duur
van de vervangende dienstplicht.
Decentralisatie en de daaraan verbon
den harmonisatie van welzijnsvoorzie
ningen, het vergroten van de werkgele
genheid bij de niet-commerciële dienst
verlenende sector en democratisering
van bestuur en beheer van welzijnsin
stellingen zijn enige van de belangrijke
kenmerken van de komende beleidspe
riode.
CRM gaat zich ook richten op het
welzijn van de zogenaamde niet-actie-
ven: zij die niet deel (kunnen) nemen aan
het arbeidsproces. Hiervoor is ingaande
1980 een plafondbedrag van 5 miljoen
gulden uitgetrokken. Vermenselijking
van de voorzieningen en schaalverklei
ning zijn daarbij de grote toverwoorden.
Zonder iets af te willen doen aan de rol
van de professionele welzijnswerkers,
blijft het vrijwilligerswerk prioriteit
houden in het beleid.
Het zwaartepunt van de decentralisa
tie en harmonisatie in verband met de
„Kaderwet Specifiek Welzijn” ligt in de
sectoren sociaal-cultureel werk en maat
schappelijke dienstverlening. Er wordt
naar gestreeft met ingang van januari
1980 een verbrede rijksbijdrageregeling
sociaal-cultureel werk in werking te la
ten treden. Dit betekent dat dan ook de
steunfuncties op het sociaal-culturele
terrein opgenomen zullen zijn in één
rijksbijdrageregeling. Op diezelfde da
tum zal trouwens ook de rijksbijdrage
regeling voor emancipatie ter stimule
ring van plaatselijke en regionale eman
cipatieprojecten in werking treden.
Naast deze regeling blijft er geld be
schikbaar voor experimentele projecten
en kadertrainingen.
In de interdepartementale coördina
tiecommissie emancipatiebeleid zijn
voor het komende regeringsjaar de be
langrijkste projecten de voorbereiding
van het wetsontwerp tegen de seksedi-
criminatie, de voorbereiding van een ad
vies met betrekking tot de coödinatie
van emancipatie- en inkomensbeleid en
de analyse en evaluatie van twee jaar
emancipatiebeleid.
De ministerraad heeft besloten dat er
op elk departement een ambtenaar be
last zal worden met de taak de emanci-
patie-aspecten bij beleidsvoornemens te
signaleren.
Voorts zullen de secretarissen van de
onderraden van de ministerraad met
dezelfde signalerende taak worden be
last, zo dfeelt staatssecretaris mevrouw
Kraaijeveld-Wouters mee.
Het ligt in de bedoeling dat er voor het
eind van het jaar een centraal punt voor
emancipatie-informatie komt, gesubsi
dieerd door CRM en Onderwijs.
Komend jaar zal verder gewerkt wor
den aan de oprichting van emancipatie-
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. De Amsterdamse Hui
zen van Bewaring zullen ook het ko
mend jaar nog rekening moeten houden
met capaciteitstekorten. Minister De
Ruiter van Justitie schrijft dit in een
toelichting op zijn begroting.
De werving van gevangenispersoneel
blijft volgens de bewindsman in het wes
ten dusdanig onder de maat dat de vorig
jaar geopende Bijlmerbajes in Amster
dam nog steeds niet volledig kan worden
gebruikt.
De deelname van gevangenen aan on
derzoeken voor wetenschappelijke doel
einden wordt binnenkort aan ministerië
le richtlijnen gebonden. Er komt geen
regeling bij wet, zoals onder meer door
belangenorganisaties van (ex-)gedeti-
neerden was gevraagd.
Het komend jaar zal Justitie met een
aantal wetsontwerpen komen met be
trekking tot de emancipatie van de
vrouw. De Nederlandse wetgeving zal
worden aangepast aan de EG-richtlijn
inzake gelijke behandeling van man en
vrouw. Verder is er een algemene wet ter
bestrijding van sekse-discriminatie in
voorbereiding. Ook komt er een ontwerp
dat de achterstelling van het onwettig
kind gaat wegnemen.
Het strafrecht voor minderjarigen zal
worden herzien in verband met de voor
genomen verlaging van de meerderja-
righeidsgrens van 21 naar 18 jaar. Er zal
ook een begin worden gemaakt met een
wetsontwerp dat geslachtsverandering
moet gaan regelen.
DEN HAAG (ANP). Wil men de
ontwikkeling in de kunst gaande
houden zullen gevestigde belangen
moeten worden aangetast om gel
den vrij te maken. Een problema
tiek die zich in alle sectoren van het
kunstbeleid voordoet, schrijft mi
nister Gardeniers-Berendsen in
haar begroting van CRM. Het ligt
daarom in de bedoeling ook in het
komende jaar samen met de Raad
voor de Kunst de bezinning op prio
riteiten voort te zetten.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Voor het bestrijden van de (groot)handel in verdoven
de middelen moeten nieuwe methoden worden opgesteld. De bestaande
richtlijnen worden niet door alle politiekorpsen op dezelfde manier
uitgelegd waardoor afbreuk wordt gedaan aan een effectieve bestrij
ding van de handel.
voortzetting van de Open-Schoolactivi-
teiten.
Wat de decentralisatie van de maat
schappelijke dienstverlening betreft:
vooral het in samenhang brengen van de
verschillende financieringsstelsels
vraagt veel werk en aandacht. De voor
bereidingen van de rijksbijdragerege
ling is het verst gevorderd bij het gecoör
dineerd bejaarden werk. Deze regeling
zal zo mogelijk op 1 januari 1980 in
werking treden. Het totaal van de decen
tralisatie van de maatschappelijke
dienstverlening hoopt CRM in januari
1982 afgerond te hebben.
Onderhandelingen worden gevoerd
over de oprichting van een platform
voor alleenstaanden, dat aan de ene kant
advies- en overlegpartner kan zijn en
aan de andere kant een aanzet tot zelfor
ganisatie van alleenstaanden.
Voor kinderdagverblijven heeft CRM
vijf miljoen gulden méér beschikbaar
gesteld nu ruim 28 miljoen in plaats
van 22,6 miljoen van vorig jaar dit
betekent in concreto dat er ongeveer 20
nieuwe dagverblijven verwezenlijkt
kunnen worden.
Het aantal werklozen dat bijstand ont
vangt, is tot ongekende hoogte gestegen.
Daarom zal de uitvoering van bijstand-
wet en werkloosheidswetten beter op
elkaar moeten worden afgestemd. De
totstandkoming van één werkloosheids
voorziening zal echter nog wel de nodige
tijd vergen. Binnenkort wordt een ad
vies verwacht van de Sociale Verzeke
ringsraad over scholingsmogelijkheden
voor werklozen met behoud van hun
uitkering, vooral bij schoolverlaters die
er niet in slagen werk te vinden.
De vijf procu
reurs-generaal bij
de gerechtshoven
schrijven dit in het
jaarverslag van het
Openbaar Ministe
rie. Het verslag is
bij de begroting van
Justitie gevoegd.
CRM wil verder praten
over prioriteiten kunst