Astrid Proll
Uiterst wankele meerderheid
>P
vrijgelaten
rs
Weer arrestatie
vanwege moord
op Mountbatten
Scheurtjes
in Belgische
kerncentrale
Franse staat
financiert
Noodtoestand
in Nicaragua
weer verlengd
Londen: rietje
moet in de kast
I
Europese coördinatie
van natuurbescherming
I
I
partijen
I
komt niet bij
Wallis de Vries ondertekent conventie
Aanhang Bhoetto
buitenspel gezet
Gevangenisopstand
op Sicilië voorbij
„Hulp Cambodja
burgers terecht”
Herman van Veen
Sexy Rexy
Niet Kosjer
k
I
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 9
DONDERDAG
2 0
SEPTEMBER
door Nico Scheepmaker
L
I
ekort
stuur
name
erlof
jning
angst
van de
middag
ïrnhard
ikaanse
een be
ier van
lilitaire
iperatie
ihem.
lental
I 9
(Van onze redactie buitenland)
STOCKHOLM. Het blok van de drie zogenoemde burgerlij
ke partijen in Zweden (conservatieven, liberalen en centrum)
heeft gisteravond bij telling van de vijftigduizend per post
uitgebrachte stemmen een meerderheid behaald van vijfdui
zend stemmen, goed voor één zetel meer.
I
Poststemmen Zweden
(Van onze redactie buitenland)
laten rechts winnen
1
ASTRID PROLL kort nadat ze gisteren het gerechtsgebouw in Frankfurt verliet.
Pol Pot-regiem handhaven
(Van onze redactie buitenland)
(Van onze redactie buitenland)
(Van onze redactie buitenland)
„Als we er nou eens met z’n allen naar
toe gaan, dan vraag ik of F. en G. ook
meegaan, en dan gaan we daarna ergens
eten. Het moet toch al heel gek lopen als
we dan geen leuke avond hebben!”.
bij de
orzaak
iijdver-
>or zijn
imelijk
sie, die
heeft,
am het
likkers
:h door
proken
Bij de
ig vak-
Kamer
bestuur
iwe ge-
achter
rste on-
agenoot
rugtrok
onder
en Het
nieuwe
lee, die
aorlopi-
gelegde
jen van
toe van
0.200 in
de Sta-
wordt
ren tot
weede-
weten,
:en, dat
er niet
ere in-
ais van
tarover
linnen-
ailhan-
heeft
ap nog
maken
1 Zuid-
aet feit
nvang-
taan in
Tingen
zo zei
LONDEN. De Londense Onder
wijsraad, waarin de oppositiepartij La
bour in de meerderheid is, heeft giste
ren bepaald, dat vanaf februari 1981
(Van onze redactie buitenland)
TERMINI IMERESE. De opstandige
gevangenen, onder wie guerrillastrijders
van de Rode Brigades, in een gevangenis
op Sicilië hebben zich gisteren overgege
ven, nadat verscheidene van hun eisen
werden ingewilligd door de autoriteiten.
Een bewaker, die achttien uur lang was
gegijzeld, werd ongedeerd vrijgelaten. De
autoriteiten hebben toegestaan dat twee
advocaten en twee Italiaanse journalisten
de gevangenis binnen mochten en dat
twintig van de gevangenen overgebracht
zullen worden naar andere gevangenis
sen. De gevangenen hadden besloten tot
de opstand teneinde de levensomstandig
heden in de gevangenis te verbeteren.
op de 1100 Londense scholen het slaan
(doorgaans met een bamboerietje) ver
boden is. In de rest van Groot-Brittan-
nië kunnen onderwijzers wat dit be
treft echter hun gang blijven gaan.
zetels winst van zijn partij vrijwel geheel
ten koste zijn gegaan van het centrum.
Er zijn al voorstellen om de huidige
interim-premier Ullsten, die na de val van
de burgerlijke regering van premier Fall-
din in oktober vorig jaar een liberale
minderheidsregering vormde, aan te laten
blijven tot het referendum in maart. Daar
na zouden nieuwe verkiezingen moeten
worden uitgeschreven.
Ook wordt gespeculeerd over een coali
tie van liberalen en sociaal-democraten,
die met 192 zetels een ruime meerderheid
zou hebben. Het is echter niet uitgesloten
dat de liberalen, die bij de verkiezingen
van zondag een zetel verloren, een nog
groter verlies vrezen wanneer zij met
links in zee gaan.
(Van onze redactie buitenland)
BRUSSEL. De kerncentrale van het
Belgische Tihange, aan de Maas nabij
Namen, ligt al anderhalve maand stil.
Begin augustus werden bij een controle-
beurt scheurtjes ontdekt in leidingen, die
in verbinding staan met het drukvat van
de reactor.
Morgen hoopt men gereed te zijn met de
reparaties, aldus een woordvoerder van
de Belgische Vereniging van Elektrici-
teitsfabrikanten. De scheurtjes kwamen
MANAGUA. De regering van Nicara
gua heeft opnieuw de noodtoestand ver
lengd en wel met dertig dagen. Op 24 juli,
vijf dagen na de verdrijving van de dicta
tor Somoza, kondigde de nieuwe voorlopi
ge regering van Nicaragua voor de eerste
keer de noodtoestand af. De regering kan
daardoor allerlei ingrijpende maatregelen
nemen die volgens haar noodzakelijk zijn
voor de wederopbouw van het land. Zo
kan onder meer werkweigering worden
gestraft.
De rechter besloot de vrouw ook vrij te
laten omdat een van de voornaamste ge-
tuigen-a-décharge, een lid van de West-
duitse geheime dienst, een spreekverbod
opgelegd heeft gekregen.
De Pakistaanse Volkspartij heeft gewei
gerd zich voor de verkiezingen van 17
november te laten registreren bij de kies
commissie, zoals krachtens de bepalingen
van de noodtoestand is vereist. De partij
was van plan deze bepalingen te omzeilen
door kandidaten „a titre personel” te stel
len. Waarnemers verwachten dat de Pa
kistaanse Volkspartij de rechtsgeldigheid
van de nieuwe voorschriften zal aanvech
ten voor het Hooggerechtshof van Pa
kistan.
ging aan het Palestijnse volk van het recht
een onafhankelijke staat te stichten”. Sa
lim zei verder, dat hij er bij de PLO op zal
aandringen, het bestaansrecht van Israel
te erkennen.
De trialoog verliep ongeveer als volgt:
„Hebben jullie „Uit elkaar” al gezien?”
„Van Herman van Veen? Nee, voor geen
goud. Daar ben ik nou toch echt met geen
stok naar toe te krijgen!”
„In de provincie schijnt-ie prima te lo
pen, schreef Henk Spaan in Het Parool”.
„Maar ze lopen er weer net zo hard uit
als ze erin gelopen zijn,' heb ik van de
Volkskrant begrepen”.
„De recensies vond ik anders betrekke
lijk gematigd, zo in de trant van: niet goed,
maar met nu en dan opklaringen”.
„Ik vind toch dat je zo’n film gezien
moet hebben. Die films van Wim Sonne-
veld en Toon Hermans heb ik indertijd
ook al gemist doordat ik de eerste week
niet kon”.
et Cen-
reehon-
eerson-
in mei
■den in
eerson-
aar.
in de
r lager
'an het
5.
laatste
>or het
sedrijf-
300.000
s onge
ile slij-
van de
st wor-
;e deel
van de
ee dat
solda-
I
V.
Commissie wil VN-zetel
van de 32-jarige extremiste, in geen ver
houding meer stond met de te verwachten
strafmaat.
m zes
ediend
B UNI-
ds ge-
thaven
de van
e land-
M. G.
e voor
moreel
ISLAMABAD (ANP). De Pakistaan
se president Mohammed Zia oel-Haq
heeft bepaald dat leden van niet-geregi-
streerde politieke partijen niet op per
soonlijke titel aan de verkiezingen kunnen
meedoen. Die maatregel is volgens warne-
mers vooral gericht tegen de Pakistaanse
Volkspartij van de (terechtgestelde) ex-
premier Bhoetto, die nu door diens doch
ter wordt geleid.
as het
ischap-
1.800 af
0 in de
•onomi-
(Van onze redactie buitenland)
BERN. Achttien van de 21 landen van de Raad van Europa hebben
gisteren in de Zwitserse hoofdstad Bern een conventie ondertekend die de
bescherming nastreeft van de Europese flora en fauna. Voor Nederland
..ondertekende staatssecretaris Wallis de Vries van CRM de conventie. Ijsland,
Cyprus en Malta onthielden zich van stemming.
NEW YORK. De Cambodjaanse delegatie van het verdreven regiem van
Pol Pot blijft de wettige vertegenwoordiger van Cambodja bij de Verenigde
Naties. Deze aanbeveling heeft de VN-commissie voor de geloofsbrieven
gisteren met zes tegen drie stemmen gedaan aan de Algemene Vergadering
van de VN, die morgen over deze kwestie een beslissing neemt.
Wat hadden we ons nu eigenlijk voorge
steld van het groepsgewijs bekijken van
„Uit elkaar”? Een avondje slappe lach,
bakvisachtig gegniffel en gegiechel om al
dat esotherische, zelfgenoegzame gedoe
van Herman van Veen, die ik na zijn
eerste optreden nog eens heb uitgeroepen
tot de natuurlijke opvolger van het trio
Wim-Toon-Wim, een voorspelling die veel
later gehonoreerd werd met de doorgeef-
ring van Wim Kan? Van slappe lach was
geen sprake, er viel überhaupt niets te
lachen in deze film, ook niet door zijn
aanhang in de zaal.
Het was een en al doffe ellende, niet
omdat de film zo slecht was (dat was-ie
ook!), maar omdat hij zo dommig in el
kaar stak, met al die interessant-doeneri-
ge herhalingen in woord en geluid, omdat
hij zo egocentrisch rond Herman van
Veen gemaakt was dat Monique van der
Ven, Marlous Fluitsma, Lou Landré en
Guido de Mopr met schimmige figuren
waren opgezadeld die geen kant op kon
den (die zogeheten goeie scène met Guido
de Moor als de Henk van de Meyden-
achtige reporter stelt ook niets voor), en
vooral omdat de film niet kosjer is. De
grote ster die de indruk wil wekken te
laten zien dat die gewone mens een grote
ster is. Typerend dieptepunt: scène in
nachtclub met Joop Doderer, striptease,
Herman van Veen kijkt zedig omlaag,
maar wij in de zaal worden wel gedwon
gen naar een grote kut in close-up te
kijken. Een ervaring rijker en een film
armer verlieten we de zaal.
FRANKFURT. Het vroegere lid van
de Westduitse Bader-Meinhof-organisatie,
Astrid Proll, is gisteren op vrije voeten
gesteld. De rechter in Frankfurt gelastte
haar vrijlating met het argument dat de
duur van de voorlopige hechtenis (3 jaar)
Het besluit van de commissie wordt
beschouwd als een nederlaag voor de Sov-
jet-Unie, die de huidige Cambodjaanse
regering van Heng Samrin steunt. Samrin
heeft met hulp van Vietnam de Rode
Khmer van Pol Pot uit de Cambodjaanse
hoofdstad Phnom Penh verdreven. De
Khmers voeren momenteel een guerrilla
strijd vanuit de jungle tegen het nieuwe
bewind.
Het voorstel om de Pol Pot-delegatie als
wettige vertegenwoordiger van Cambod
ja te blijven beschouwen was ingediend
door China. Behalve dit land stemden ook
de VS, België, Ecuador, Pakistan en Sene
gal voor het voorstel. De Sovjet-Unie, Pa
nama en de Volksrepubliek Congo stem
den tegen.
Een andere VN-commissie deed giste
ren de aanbeveling, de toestand in Cam
bodja op de VN-agenda te plaatsen. Be
halve door de oorlog wordt het land ook
geteisterd door honger. De Sovjet-Unie en
Vietnam behoren tot de landen die tegen
deze aanbeveling stemden. Volgens hen
moet de VN zich niet bezig houden met de
„binnenlandse toestand” van Cambodja.
Gisteren werd de Tanzaniaan Salim
Achmed Salim gekozen tot voorzitter van
de zojuist geopende 34ste Algemene Ver
gadering van de VN. Tijdens zijn eerste
persconferentie in zijn nieuwe functie zei
Salim onder meer, dat de vredesbespre
kingen in het Midden-Oosten nooit zullen
slagen tenzij de Palestijnen eraan deelne
men „als een volk en niet als vluchtelin
gen”. De kern van de problemen in het
Midden-Oosten is volgens hem „de ontzeg-
aan het licht, nadat het Amerikaanse bu
reau voor kernenergie (NRC) controle
onderzoek had aanbevolen, naar aanlei
ding van het incident in de kerncentrale
bij Harrisburg in mei van dit jaar. De
buizen waardoor koelwater wordt
getransporteerd, bleken door de warmte-
werking te zijn aangetast.
De twee kerncentrales in Doel bij Ant
werpen werken overigens normaal. Daar
werden geen scheurtjes in de koelleiding
gevonden.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De politie van de Ierse
Republiek heeft gisteren een Noordierse
verdachte ondervraagd, die beslissend
licht zou kunnen werpen op het onderzoek
naar de moord op Lord Mountbatten.
De man werd eerder deze week gearres
teerd. Twee andere Ieren zijn reeds op 30
augustus in staat van beschuldiging ge
steld. Voorts zijn honderd mensen onder
vraagd, voor het merendeel afkomstig uit
kringen die republikeinse activisten
nastaan.
Lord Mountbatten, voormalig onderko
ning van India, werd samen met nog drie
mensen gedood door een ontploffing van
zijn jacht op 27 augustus. De verantwoor
delijkheid voor de aanslag werd opgeëist
door de IRA.
(Van onze redactie buitenland)
BANGKOK. Een militaire woord
voerder heeft gisteren bekendgemaakt
dat de regering van Thailand betwijfeld
of de hulpgoederen die door het Kinder
fonds van de Verenigde Naties (UNICEF)
rgn de Internationale Commissie van het
*)Rode Kruis (ICRC) naar Cambodja wor
gden gevlogen, terechtkomen bij de bur-
gerbevolking.
De Thaise regering vreest dat de voorra-
*den slechts worden geleverd aan de door
Vietnam gesteunde regering van presi-
_dent Heng Samrin in Phnom Penh en niet
'aan het omvergeworpen regiem van ex-
premier Pol Pot. Beide internationale
hulporganisaties hebben tot dusverre vier
vliegtuigen met hulpgoederen uit Europa
naar Cambodja gezonden. Die vliegtuigen
maakten een tussenlanding in Bangkok,
alvorens door te vliegen naar Phnom
Penh.
Een woordvoerder van UNICEF in
Bangkok verklaarde dat de twee organi-
"“saties wegen zoeken om de hulp buiten
Phnom Penh af te leveren, op het platte
land, waar de bevolking ernstig gebrek
heeft aan voedsel. Hij noemde dit echter
„niet gemakkelijk te verwezenlijken”.
De militaire woordvoerder verklaarde
dat het Thaise leger om de andere week
zeven tot acht vrachtwagens met voedsel
overbracht naar de ongeveer 20.000 Cam-
bodjanen die bij de Thaise grens zijn
-. verzameld. Volgens hem was dit echter
nog niet toereikend. Hij verzocht de inter
nationale hulporganisaties meer aan
dacht te schenken aan de vluchtelingen
bij de Thaise grens.
In een toelichting zei de Onderwijs
raad het slaan van scholieren onbe
schaafd te vinden. In Groot-Brittannië
wordt al een tijd lang volop over het
onderwerp slaan gediscussieerd. Ook
is de kwestie voorgelegd aan het Euro
pese Hof voor de Rechten van de Mens.
PARIJS (AFP). De Franse minister
raad heeft gisteren een wetsvoorstel goed
gekeurd dat voorziet in een staatsfinan-
ciering van politieke partijen. De wet zou
met ingang van 1 januari 1981 in werking
kunnen treden, aldus de Franse president
Giscard d’Estaing tijdens de kabinetsver
gadering.
Om gebruik te kunnen maken van de
financiële uitkering moeten de politieke
partijen met minstens dertig afgevaardig
den in het parlement zitten. De bureaus
van het Huis van Afgevaardigden en van
de Senaat zullen de bedragen verdelen die
.door de Staat ter beschikking worden
^gesteld. De aanwending van de gelden zal
"gecontroleerd worden door een commis
sie van leden van de Rekenkamer die
jaarlijks een rapport zal uitbrengen.
Al in 1974 na zijn verkiezing tot presi
dent had Giscard zich uitgelaten voor een
geldelijke bijdrage van de Staat aan de
partijen. De kwestie van „het geld en de
politiek” vormt sinds zeer lange tijd een
discussiepunt in Frankrijk. Om te kunnen
"bestaan hebben de partijen geld nodig
aangezien de contributies van de leden
niet voldoende zijn. De politieke groepe
ringen krijgen daarom vaak particuliere
(Steun, hetgeen aan veel kritiek onderhevig
is. Men vroeg zich af of niet de enige
manier om „de politiek van het geld te
bevrijden” is te besluiten dat de Staat
„geld aan politiek” geeft.
Zo gedacht, zo gedaan. G. zou voor de
kaartjes zorgen, want je wist het tenslotte
maar nooit met die gekke Herman van
Veen, en dat gekke Nederlandse publiek,
maar toen hij opbelde om te reserveren,
verklaarde de juffrouw aan de kassa hem
voor gek. Toch waren er nog wel een rij of
tien bezet, voornamelijk met jongens en
meisjes voor in de twintig en achter in de
tien, waar wij, als pen bolwerk van scepsis
een rechterrij in beslag nemend, met onze
geschatte gemiddelde leeftijd van 38 jaar
behoorlijk bejaard tegen af staken.
Daar staat tegenover dat wij de film in
het algemeen, en de Nederlandse film dus
niet in het bijzonder, een warm hart toe
dragen, sterker nog: een van ons speelt in
een andere Nederlandse film die momen
teel draait, en een ander van ons speelt op
het ogenblik een rolletje in een film waar
in de oude, 71-jarige filmrot Rex Harrison,
in de wandeling „Sexy Rexy” genoemd,
de hoofdrol speelt. Harrison wil niet repe
teren, vertelde hij, de repetities (hoe moet-
ie lopen, waar staat de camera, waar zit
zijn medespeler?) moeten met een stand-
in worden gedaan, en die moet dan voor
de opnamen beginnen even voordoen van
waar Rex naar waar moet lopen, en dat
soort dingen.
Dan gaat Harrison in discussie met de
tweede echtgenoot van wijlen Jayne
Mansfield, die toevallig de regie voert, een
steekspel om het spel, niet om de knik
kers, dat door de regisseur desondanks
heel voorzichtig gespeeld moet worden
om de oude tiran niet te vergrammen, en
na een enkele concessie zet Harrison zo’n
scènetje dan feilloos neer. Of niet, natuur
lijk. Toen de regisseur een zelfde scène
nog eens op wilde nemen, maar dan met
een andere camera vanuit een andere
hoek, zei Rex Harrison: „No, I’m not inte
rested in that shot”. Ja maar, probeerde
de regisseur, het zit zo maar die opna
me werd toch niet gemaakt, want Sexy
Rexy was niet geïnteresseerd.
Zo verhinderde hij ook dat hij samen
met een wanstaltige dikke Duitser op het
doek zou komen. Toen hij de dikke Duit
ser voor het eerst zag zitten, vroeg hij
eerst of dat „a human being” was, maar
ook toen hem verzekerd was dat het inder
daad een menselijk wezen betrof dat over
de hele wereld zijn dikke lichaam ver
huurt aan filmers die een wanstaltig dikke
man denken nodig te hebben (zoals Rap-
paport de alomaanwezige filmdwerg is),
weigerde Rex Harrison samen met „that
animal” in beeld te komen
trijfël
Dankzij de conventie worden 119 met
uitsterving bedreigde plantensoorten be
schermd, 55 soorten zoogdieren, 294 vo
gelsoorten, 34 soorten reptielen en zeven
tien amfibiesoorten.
In Bern wordt tot en met morgen de
driejaarlijkse milieu-conferentie gehou
den. Met de conferentie wordt een nieuwe
Europese natuureducatie-actie gelan
ceerd, alsmede een discussie over een
ontwerpresolutie die een harmonisch sa
mengaan van land- en bosbouw met de
natuurlijke omgeving beoogt.
Conferentievoorzitter Hürlimann hield
de deelnemers gisteren voor dat economie
en natuurbehoud niet langer eikaars con
currenten mogen zijn. „Het is in Europa in
ieders belang dat men kan leven in een
ongeschonden milieu.” Hij drong er op
aan de conventie zo spoedig mogelijk te
effectueren.
Astrid Proll werd vastgehouden onder
verdenking van een poging tot moord op
twee politiemannen. Ook moest Proll zich
verantwoorden wegens valsheid in ge
schrifte en medeplichtigheid aan eer
bankroof.
Door deze stemmen verloren de beide
linkse partijen (sociaal-democraten en
communisten) zoals verwacht de zetel
voorsprong die zij sinds maandagochtend
hadden. Links heeft in het 349 zetels tel
lende Zweedse parlement nu 174 zetels:
154 voor de sociaal-democraten en 20 voor
de communisten.
De conservatieven bezetten 73 zetels, de
liberalen 38 zetels en de Centrumpartij 64.
In totaal heeft het rechtse blok 175 zetels.
Verwacht wordt dan ook dat deze drie
partijen een coalitieregering zullen
vormen.
Een dergelijke regering zal zich echter
moeten handhaven met een minieme
meerderheid van slechts één zetel. Daar
komt nog bij dat felle oppositie te ver
wachten is van de teleurgestelde sociaal
democraten die hoopten na vier jaar op
nieuw de regeringsmacht te verkrijgen.
Bovendien wordt verwacht dat de com
munisten zich sterker zullen opstellen
door hun verkiezingswinst van drie
procent.
Aan de andere kant is bekend dat de
drie burgerlijke partijen het op veel pun
ten niet met elkaar eens zijn. De kernener
gie vormt het voornaamste struikelblok.
In maart volgend jaar wordt een volks
stemming over kerncentrales gehouden.
Centrumpartij en de liberalen willen de
uitslag hiervan afwachten, maar de con
servatieven zijn voor een directe uitbrei
ding van het aantal kerncentrales in
Zweden.
De conservatieve leider Gösta Böhman
komt als voorman van de grootste rechtse
partij, het meest in aanmerking om een
kabinet te vormen, maar het is de vraag of
de Centrumpartij een conservatief als
premier zal aanvaarden. In het centrum
gaan stemmen op tegen een coalitie met
de partij van Böhman, omdat de achttien
Sjeom Kson
0SiemPong
Poersot
PHNOM PEI
Kompong Speup
^^A ANGKOR
[SiemReapb^.
Autoweg
Weg
Spoorweg
0 km 100
