OVER RAKET-ONDERHANDELINGEN
Piloot Swissair
aangeklaagd
Taraki dood
Kantonese kathedraal
Ondanks verzet Nederland
Ku Klux Klan
Onderzoek naar
leeft weer op
strategie VS in
West-Europa
Arrestatie na
moord Milanese
politiemannen
Miljoenenroof
in Italië
Praag neemt
uitspraak over
Wenen terug
VN in beroering
door boze auteur
Olie-invoer per EG
land vastgesteld
Gewelddadige
protesten bij
kerntransport
Berlinguer en Carillo:
Oproep tot eenheid
progressief Europa
„na ziekte”
Muurpapier
Behang
Plaksel
3
WOENSDAG
10 OKTOBER
19 7 9
s
ador
sters
indel
ania
'W
ratie
ector
jriek -
vang 1
(Van onze redactie buitenland)
WASHINTGON. Presi
dent Carter heeft gisteren op
een persconferentie in Was
hington koel gereageerd op
het aanbod van de Russische
president en partijleider
Brezjnjev, onderhnandelingen
te beginnen over het vraag
stuk van -de Amerikaanse en
Russische middellange-af-
standsraketten in Europa.
BH
i
trijfël
Carter gereserveerd
door Nico Scheepmaker
na aanbod Brezjnjev
I
CARILLO
BERLINGUER
>os op
omdat
igeling
en 64-
en de
int de
•en te-
osten.
'X NEW DELHI (AP en Reuter). De oud-
president van Afghanistan, Noor Moham
med Taraki, is overleden en gisteren bij
gezet in een familiegraf. Hij zou aan een
..ernstige ziekte zijn overleden.
Dit werd gisteren gemeld door de Af
ghaanse en Pakistaanse radio. Taraki was
leider van de revolutionaire partij die
sterke banden met Moskou onderhield.
Hij kwam in april vorig jaar door een
bloedige staatsgreep aan de macht.
In september werd Taraki afgezet door.
Hafizoellah Amin. Vlak na deze machts
overname werd aangenomen dat Taraki
was gedood, maar Amin meldde later dat
de ex-president ziek was. Aangenomen
werd echter dat de president bij gevech
ten gewond was geraakt.
slechts gaat om „indicaties” en niet om
reële afspraken. Bovendien heeft Neder
land in de raad (ons land was vertegen
woordigd door hoge ambtenaren, omdat
<Je minister van Economische Zaken, Van
Aardenne, verstek moest laten gaan) het
standpunt verdedigd, dat de beperking
van de olie-import voor komend jaar tot
472 miljoen ton een gemeenschapszaak is.
Dat wil zeggen dat Nederland vindt dat de
EG-landen onderling moeten uitmaken
hoe men, door een onderlinge afspraak
tussen de negen EG-Iidstaten, een beper
king tot 472 miljoen ton bereikt. Neder
land heeft trouwens in Luxemburg ook de
suggestie op tafel gelegd om voortaan (om
psychologische redenen) niet meer over
miljoenen tonnen olie-import te spreken
maar over het aantal barrels (vaten) per
dag dat de EG als importdoelstelling wil
aanhouden.
Dat er gisteren in Luxemburg toch een
lijstje van importdoelstellingen per EG-
lidstaat voor komend jaar op tafel kwam
was, zo meende een ingewijde in Luxem
burg, het gevolg van een brief van de
Amerikaanse minister voor Energieza-
ken, W.Duncan, gericht aan de voorzitter
van de Europese ministerraad, de Ierse
minister voor Industriezaken, O’Malley.
De Amerikaan had in zijn brief duidelijk
gemaakt op 12 september in Parijs, tij
dens een bijeenkomst van de voornaam
ste economische mogendheden in de we
reld, over zo’n lijst te willen beschikken.
President Carter zei gisteren op zijn
persconferentie verder, te verwachten dat
de Amerikaanse Senaat nog dit jaar zal
overgaan tot goedkeuring van het SALT-2
verdrag. Dit Amerikaans-Russische ver
drag gaat over de beperking van strategi
sche wapens. In een gisteren gepubliceerd
rapport van de commissie van buitenland
se zaken van de Amerikaanse Senaat
wordt er overigens voor gewaarschuwd,
dat in de NAVO interne verdeeldheid kan
ontstaan als de Senaat het SALT-2-ver-
drag niet goedkeurt.
met de stationering van nieuwe NAVO-
kernraketten op Italiaans grondgebied,
als tegenwicht voor de Russische SS-20.
Over de kwestie-Cuba zei Carter, dat hij
naar zijn mening een „afdoend antwoord”
heeft gegeven op de „dreiging” van de
Russische geveschtseenheid op Cuba. In
Washington is gisteren meegedeeld, dat
op last van Carter eergisteren drie Ameri
kaanse oorlogsschepen uit Virginia zijn
vertrokken naar Cuba. De schepen zullen
meedoen aan manoeuvres, waaronder een
„aanval” vanuit zee op de stranden van de
baai van Guantanamo op Cuba. Daar
bevindt zich een Amerikaanse marineba
sis. Komende week zullen ook andere
vloot manoeuvres worden gehouden. Vier
Caribische landen (Jamaica, Guyana,
Grenada en St. Lucia) die nauwe banden
met Cuba onderhouden, hebben gisteren
Carters optreden in de Cuba-kwestie ver
oordeeld als een „bedreiging voor de
vrede”.
„Hebben wij ook behang, pappa?”
Natuurlijk hebben wij ook behang,
denk ik, elk huis heeft behang, behalve
ons huis geloof ik, waar is eigenlijk het
behang in Sara’s kamer gebleven, daar
zat vroeger toch dat smaakvolle lichtgroe
ne behang met kleine bloemetjes, o nee,
die heeft Anne een keer met getemperd
lichtgele verf weggeschilderd, en ik zeg:
„Natuurlijk hebben wij ook behang. Dit
is behang, hier boven je hoofd, kijk maar,
hier zie je de naad, voel maar met je
vingers, alleen zie je niet zo goed dat het
behang is omdat mamma eroverheen ge
schilderd heeft. Geschilderd behang!”
Ze is het er zo te zien maar matig mee
eens, wat heb je nou aan geschilderd
behang, dus zeg ik maar gauw, om de
aandacht af te leiden (want voor je het
weet ben je genoodzaakt het hele huis te
behangen met Walt Disney-figuren):
„Behang doe je altijd op de muur of de
wand, en nooit op de grond, of op het
plafond. Op de grond leg je een tapijt, of
een kleed of een mat, en op het plafond
doe je niks, dat schilder je alleen maar
wit, meestal”.
MILAAN (AFP, UPI en AP). De poli
tie van Milaan heeft gisteren na een groot
scheepse klopjacht een man aangehou
den, die ervan wordt verdacht gisternacht
drie politieagenten bij een verkeerscon
trole te hebben doodgeschoten.
De verdachte is een twintigjarige man.
Op de plaats van het misdrijf werd zijn
identiteitskaart gevonden. Hij is bij zijn
arrestatie gewond geraakt, zo deelde de
politie mee.
an pe-
sscho-
hts 34
ijs, 27
ing en
werk-
jerden
js. De
1 klein
n. On-
serden
keer
Hiermee is het onderwerp „behang” vol
doende gecovered, vind ik, een kus, en ik
ga naar de kamer om verder te studeren
in „De Kleuter encyclopedie” van H. G.
Ebbinge, waarin volgens de persmap van
Meulenhoff Informatief BV circa 670 tref
woorden voor kleuters worden verklaard.
„Rekenen” én „tellen” zitten daar niet bij,
en dat klopt ook wel, want ik telde 689
trefwoorden, waaronder „Behang":
„De muren van een huis zijn gemaakt
van stenen. Veel mensen vinden een muur
van stenen in huis niet mooi. Daarom
plakken ze mooi papier tegen die muur.
Dat muurpapier heet behang. Of ze spij
keren houten latjes tegen de muur. Dat
zijn schrootjes. En in de badkamer plak
ken ze tegels tegen de muur. Dat doen ze
niet met gewone lijm. Meer met cement,
dat is zandlijm”.
[ulden
'Jeder-
ter De
tnwer-
laard.
opge-
re or-
Tijdens de Culturele Revolutie werd deze kathedraal in de
(Van onze redactie buitenland)
MADRID. De secretarissen-ge-
neraal van de Italiaanse en Spaanse
communistische partij, Berlinguer en
Carillo, hebben gisteren in Madrid
bekendgemaakt dat zij alle progres
sieve krachten in Europa willen bun
delen om de huidige economische cri
sis het hoofd te bieden.
Twee andere hoofdpunten die Carter
gisteren in Washington aanroerde, betrof
fen de kewstie-PLO en de kwestie-Cuba.
Over de PLO zei Carter dat de VS niet van
plan zijn met die organisatie te onderhan
delen of haar te erkennen zolang de PLO
van haar kant niet het bestaansrecht van
Israel erkent en VN-resolutie-242 niet on
derschrijft als bèsis voor vrede in het
Midden-Oosten. Carter herhaalde hier
mee het standpunt dat de VS tot nu toe
steeds officieel hebben ingenomen.
NEW YORK (UPI). De New York
Times heeft gisteren meegedeeld dat
de Amerikaanse strategie ter verdedi
ging van West-Europa bij een aanval
van de Sovjet-Unie aan een nieuw on
derzoek wordt onderworpen.
Dit gebeurt omdat de zogenaamde
„swing-strategie”, die erop neerkomt
dat Amerikaanse wapens en man
schappen uit Azië en het Stille Oceaan-
gebied bij een aanval naar West-Euro
pa zullen worden verplaatst, een ver
trouwenscrisis bij de Aziatische part
ners teweeg kan brengen.
Het Pentagon heeft de strategie be
gin dit jaar nog eens onderzocht en
opnieuw aanbevolen. Er zijn echter
diverse redenen waarom minister van
Defensie Harold Brown en militaire
autoriteiten later dit jaar gaan naden
ken over een eventuele aanpassing of
afschaffing.
De Sovjet-Unie heeft een derde van
zijn troepenmacht in het Verre Oosten
opgesteld, terwijl de Amerikaanse mi
litaire macht in Azië en het Stille Oce-
aan-gebied is verminderd. Een andere
reden is de wens van China een sterke
Amerikaanse troepenmacht in het Ver
re Oosten te hebben, aldus de New
York Times.
De kwestie zal later deze maand ze
ker aan de orde komen in Japan, als
minister Brown een ontmoeting heeft
met militaire autoriteiten, zo werd ver
der meegedeeld.
Zoals bekend deed Brezjnjev dit aan
bod zaterdag in de DDR in een rede waar
in hij tevens aankondigde dat de Sovjet-
Unie 20.000 militairen en 1.000 tanks zal
terugtrekken uit de DDR.
Carter omschreef de Russische voor
stellen gisteren als „een poging de bereid
heid of het verlangen van onze bondgeno
ten (de ander NAVO-landen, red.) om zich
voldoende te verdedigen, in slaap te sus
sen”. De Amerikaanse president zei dat de
Russen hun arsenaal aan middellange-
afstandraketten verminderen, maar daar
voor in de plaats oude SS-4 en SS-5 raket
ten vervangen door de veel krachtigere en
nauwkeurigere SS-20 raketten. Met de SS-
20 kunnen vanaf Russische lanceerinstal-
laties doelen in West-Europa worden be
reikt. Brezjnjev had in de DDR voorge-
Voordat Sara gaat slapen, lezen we haar
een verhaaltje voor, of we vertellen iets
wetenswaardigs. Dat wil ze dan zelf. „Ver
tel 'es iets over eh. behang”.
„Behang. zegt pappa dan, tijd win
nend omdat hij nog nooit van zijn leven
over „het wezen” van behang heeft nage
dacht. Wel eens over de kleur en het
motief van behang dat gekocht moest
worden, en natuurlijk schieten hem nu
ook de eerste regels te binnen van Achter-
bergs gedicht RATH en DOODEHEEF-
VER („Op het behang van Rath en Doode-
heefver staan de figuren die gij hebt
gekend: een hart, een hand, een boom
tak bloesemend en kinderschommels
die naar voren zweven..), maar daar help
je een vierjarige die alle ins and outs van
behang wil weten niet mee over de brug.
„Behang is van papier, stevig papier”,
zeg ik, me intussen afvragend of het zinvol
is die mededeling meteen al op losse
schroeven te zetten via een verhandeling
over behang van goudleer of beschilderde
lijnwaden, nee, dat is niet zinvol, het gaat
om de grote lijnen: „en dat behang wordt
met stijfsel op de muur geplakt”.
„Wat is dat, pappa, stijssel?”
„Stijfsel, stijffffsel”, verbeter ik, en in
plaats van te zeggen dat stijfsel een gelei
achtige massa is die ontstaat door het
verhitten van met water aangemengd zet
meel, zeg ik: „Dat is plaksel, een papje
Pritt, dat smeer je op de achterkant van
het behang, dan druk je het behang tegen
de muur en daar blijft het dan tegen
vastplakken. Maar dat moet je natuurlijk
heel netjes doen, anders zit het schots en
scheef op de muur. Behang zit altijd op
een rol, een heel lang opgerold vel papier,
met aan de achterkant niks, en aan de
voorkant mooie bloemen, of zomaar
streepjes en balletjes, of Mickey Mouse en
Donald Duck, of kinderschommels die
naar voren zweven.
steld, het aantal Russische raketten dat is
gericht op West-Europa, te verminderen
op voorwaarde dat de VS en de andere
NAVO-landen afzien van de modernise
ring van hun middellange-afstandsraket-
ten. De NAVO zal in december een beslis
sing over die modernisering nemen.
ROME (Reuter). Een zakenman in
Rome is maandagavond beroofd van ruim
acht miljoen gulden aan goud en edelste
nen. Vijf rovers waren zijn woning bin
nengedrongen en hadden hem, zijn vrouw
en twee kinderen vastgebonden.
Volgens de politie van Rome, die dit
bekendmaakte, stopten de dieven hun
buit in zakken, maar lieten zij er een paar
achter omdat zij die niet meer konden
dragen.
it jaar
geveer
igeko-
te van
r 2.500
idelen
estaan
•an elf
ar. De
itralië,
ten en
men-
ikaan-
achtig
Ivador
ig zou
laauw
-d aan
ftelijk
k pro-
lat de I
aar de
i per- I
irovin-
lO tot
n wer-
üeuwe I-
[eulen
djeen-
rorige
osm-
dgend
leden
:ei het
voor-
er het
Ook I
logen-
arkge-
willen
Het „lijstje” van de importdoelstellin
gen voor het komend jaar dat gisteren
(voorlopig) uit de bus is gekomen ziet er
als volgt uit: Nederland zal komend jaar
42 miljoen ton olie importeren, België 29
miljoen ton, Denemarken 17 miljoen ton,
West-Duitsland 143 miljoen ton, Frankrijk
117 miljoen ton, Ierland 6,5 miljoen ton,
Italië 104 miljoen ton, Luxemburg 1,5 mil
joen ton en het Verenigd Koninkrijk 12
miljoen ton. Het totaal komt op 472 mil
joen ton, een doelstelling waarop de EG
zich al eerder heeft vastgelegd.
Nederland heeft in Luxemburg duide
lijk gemaakt dat het bij een vaststelling
van olie-importdoelstellingen voor 1980
WASHINGTON (Reuter). Het Ameri
kaanse ministerie van Justitie constateert
een opleving van de activiteiten van de Ku
Klux Klan. Het aantal kruisverbrandin
gen, aanslagen met brandbommen, gewa
pende demonstraties en acties tegen zwar
ten en Spaans sprekende Amerikanen
was in de afgelopen twaalf maanden vijf
maal zo groot als in het jaar ervoor.
De Ku Klux Klan, een racistische orga
nisatie van blanken tegen gelijkheid en
integratie van rassen, is vooral berucht uit
de jaren zestig.
in een
in de
sn be-
ïdiend
Iet ge
steren,
illaties
wordt
brede
kerne-
ie Sta- I
ir niet
;erust-
erland
n. Het
at hen
NEW YORK (DPA, AFP en UPI).
De Amerikaanse schrijver Robert
Baudin heeft gisteren voor beroering
gezorgd door urenlang rond te vliegen
boven de New Yorkse zakenwijk Man
hattan. Hij dreigde het gebouw waarin
zijn uitgever is gevestigd binnen te
vliegen, maar de politie meende aan
vankelijk dat hij het had gemunt op het
gebouw van de Verenigde Naties.
Dit gebouw werd daarop voor de
eerste maal in de geschiedenis, geheel
ontruimd. Via radiocontact kreeg men
de schrijver zover dat hij landde op het
vliegveld La Guardia. Hij bleek zijn
actie te hebben ondernomen, omdat
een boek van hem dat door de uitgeve
rij op de markt was gebracht, slecht
verkoopt.
(Van onze redactie buitenland)
LUXEMBURG. De Europese
Energieraad heeft gisteren in Luxem
burg, onder Amerikaanse druk, een
voorlopige lijst van olie-importdoel-
stellingen voor elk van de negen EG-
landen geproduceerd. Het is een
voorlopige lijst die nog nader, in
Brussel, besproken moet worden in
het comité van de ambassadeurs van
de lidstaten bij de EG in Brussel. Dat
neemt niet weg dat er nu (officieus)
ook al importdoelstellingen voor elk
van de negen EG-lidstaten voor het
komende jaar op tafel liggen, een
zaak waar met name Nederland zich
tegen verzet heeft, omdat ons land
steeds de mening heeft uitgedragen
dat de Europese Gemeenschap als
geheel, een energiebeleid zou moeten
vaststellen dat tot bepaalde doelstel
lingen moet leiden. Nederland vindt
dat belangrijker dan dat eerst de olie-
importdoelstellingen in cijfers ge
noemd worden.
WENEN (AFP). Bondskanselier Bru
no Kreisky van Oostenrijk heeft gisteren
tijdens een parlementair debat over de
„affaire-Kohout” gezegd dat de aanvallen
op Oostenrijk, die vervat waren in de
officiële Tsjechoslowaakse verklaring
van maandag „ontsproten waren aan het
overijverige brein van een ambassade-
functionaris. De Tsjechoslowaakse heeft
de Oostenrijkse ambassadeur in Praag de
verzekering gegeven dat zij zich niet in de
binnenlandse aangelegenheden van ande-
re landen mengt”.
In de officiële verklaring van de Tsje
choslowaakse ambassade in Wenen, die
maandag gegeven werd bij gelegenheid
van het ontnemen van zijn nationaliteit
aan de dissidente toneelschrijver Pavel
Kohout stond dat „Oostenrijk de vriend
schap van Tsjechoslowakije nodig had
om economische, politieke en strategische
redenen".
Deze verklaring kwam kort nadat de 51-
jarige toneelschrijver gezegd had dat hij
van zijn staatsburgerschap vervallen was
verklaard vanwege ondermijnende activi
teiten en vijandig gedrag. Dat politiek
Oostenrijk woedend geworden was, hing
vooral samen met de passage dat „Oosten
rijk nu en in de toekomst het buurland
Tsjechoslowakije meer nodig had dan an
dersom”.
In deze uitleg van behang zijn de woor
den „schrootjes”, „tegels”, „lijm” en „ce
ment” cursief gedrukt. Dat betekent dat
ze ook weer in een hoofdstukje worden
verklaard, bijvoorbeeld „lijm” onder het
kopje plakken”.
„Je kunt alleen maar plakken als je
plaksel hebt. Plaksel, flat noem je lijm. Als
je eetbord kapot valt in stukjes, dan heb je
niks meer aan dat bord, dan moet je een
nieuw bord kopen. Maar je kunt de stuk
jes ook weer netjes aan elkaar lijmen.
Eerst moet je dan even puzzelen met de
stukjes. En als de puzzel klaar is, dan kun
je gaan lijmen. Zo'n stukje van een kapot
bord, dat heet een scherf”.
Hierin staat „scherf" weer cursief. Bij
welk trefwoord zou je moeten beginnen
om, schotsspringend via de cursieve
woorden, tenslotte alle 689 trefwoorden te
hebben gelezen? (Probeert u het maar
niet, sommige trefwoordhoofdstukjes be
vatten geen cursief verwijswoord).
i voor
lertjes
nd de
pvang
n bui-
CRM,
en be-
schik-
>n gul-
ren.
Intussen heeft de Belgische minister
van Buitenlandse Zaken Simonet gisteren
na afloop van een gesprek met Ameri
kaanse regeringsfunctionarissen in Was
hington gezegd, dat het voor België „zeer
moeilijk” zal worden in te stemmen met
het Amerikaanse plan voor de statione
ring van nieuwe kernwapens in Europa,
als de Amerikaanse Senaat het SALT-2
verdrag niet goedkeurt. Twee dagen eer
der had de Westduitse minister van De
fensie Apel, zich wat zijn land betreft in
dezelfde zin uitgelaten. Volgens welinge
lichte bronnen uit Italië vanmorgen, is de
Italiaanse regering bereid in te stemmen
ATHENE (ANA). Het Openbaar Mi
nisterie in Athene heeft voorlopige aan
klachten ingediend tegen de Zwitserse
vlieger Fritz Schmutz. Hij vloog het vlieg
tuig van Swissair dat zondagavond bij de
landing op de luchthaven van Athene ver
ongelukte. Veertien inzittenden verloren
daarbij het leven.
De aanklachten 'betreffen dood door
schuld, lichamelijk letsel door schuld en
verstoring van de veiligheid van luchtver
bindingen door onachtzaamheid, aldus
het bureau van de officier van justitie.
Een zegsman van het bureau deelde
mee dat de piloot mogelijk heeft verzuimd
zijn remkleppen op tijd te openen. Swis
sair wijt het ongeluk aan de gladde lan
dingsbaan. Schmutz is niet in hechtenis
genomen maar mag Griekenland niet ver
laten voor het onderzoek is afgerond.
Aan boord van het vliegtuig, dat door
brand werd verwoest, bevonden zich
naast radio-actieve isotopen ook indu
striële diamanten met een waarde van
ongeveer vier miljoen gulden. Het groot
ste deel van de diamanten is teruggevon
den in het wrak. De onbewerkte exempla
ren bleken vernietigd door de intense
hitte.
Er is
>r het
in de
nmid-
dat er
geen
Van
CHERBOURG (APReuter.DPA).
Een groep van naar schatting duizend
demonstranten heeft gisteren het trans
port van een lading gebruikte splijtstof
naar de opwerkingsfabriek bij het Franse
Cap de la Hague verstoord.
Eerst braken de demonstranten door
een politiekordon heen en wisten het los
sen van het schip dat de splijtstoffen
vervoerde, urenlang op te houden. Vervol
gens liet men de vrachttrein waarmee het
materiaal naar de fabriek werd vervoerd,
ontsporen.
De demonstranten behoren tot een co
mité dat uit achttien organisaties bestaat,
die alleen tegen uitbreiding van de opwer
kingsfabriek voor gebruikt uranium in La
Hague protesteren. Het kernmateriaal
was afkomstig uit Japan en was sinds juni
bij de kerncentrale bij Windscale in Enge
land opgeslagen.
een klein aantal christenen in China. Sinds de val van de radicalen
Chinese stad Kanton gesloten en is sindsdien niet meer in gebruik enkele jaren geleden kunnen zij hun godsdienst weer in fietrekke-
geweest. De overheid heeft nu echter besloten het monumentale lijke vrijheid uitoefenen.
gebouw te restaureren en zijn functie als kerk terug te geven. Er is
Volgens de twee communisten zal er in
de nieuwe beweging ook plaats zijn voor
socialisten, sociaal-democraten en andere
progressieven. Zij hebben al overleg ge
pleegd met de Portugese en Franse com
munisten. Het is echter niet bekend wat
dezen van het plan denken.
Carillo zei dat het niet gaat om de vor
ming van een grote eenheidsbeweging van
links in Europa. Het is volgens de Span
jaard nog te vroeg om te denken aan zo’n
„Europees volksfront”. Berlinguer zei te
denken aan een Europese alliantie van
links om de opmars van conservatieve
partijen tegen te gaan.
De communisten zijn van mening dat de I
huidige crisis is ontstaan door de verande
ringen in de betrekkingen tussen de oude
Europese hoofdsteden en hun koloniën na
de Tweede Wereldoorlog. „Om Europa
aan te passen aan deze realiteit”, aldus
Carillo „moeten alle progressieve bewe
gingen de handen ineen slaan. Zo niet,
dan leidt de crisis tussen de verschillende
getroffen maatschappelijke lagen tot een
verbittering die het terrein rijp maakt
voor autoritaire regeringen en een wereld
oorlog.”
-
