SPD-secretaris Egon Bahr:
Londen akkoord
Sneeuwstorm in oosten VS
Beroep Kohout
Bokassa gaf diamanten
tegen ontnemen
nationaliteit
aan Franse president
Onrust in Spaanse steden
Strenger optreden tegen jong-criminelen
met stationering
cruise-raketten
Rechtse extremisten
willen burgeroorlog
„Oorlog Afrika
zal overslaan
Berlinguer en
Carillo willen
samenwerking
naar Europa”
1
Wodka
BBC-medewerker:
Boeken
Schoensmeer
Moederbuik
„Ter waarde van half miljoen gulden”
2
DONDERDAG
1 1
OKTOBER
3
19 7 9
BINNEN- EN BUITENLAND
door Nico Scheepmaker
i
torie
haus
(Van onze redacteur in Engeland,
Henk Leffelaar)
(Van onze redactie buitenland)
BONN/MOSKOU/WAS-
HINGTON/PARIJS. Het
Westen moet ingaan op het
aanbod van de Russische pre
sident en partijleider Brezj-
njev om te gaan onderhande
len over een vermindering van
het aantal kernwapens in Eu
ropa dat geschikt is voor de
middellangeafstand. Dit ver
klaarde Egon Bahr, de secre
taris van de Westduitse soci-
aal-democratische partij SPD
gisteren in Bonn.
tpleit
proce-
Wie-
1. Wie-
ers bij
in een
werd
loëwel
irectie
is dis-
t Wie-
ndsbe-
grens
i. Vol
deden
r Wie-
LONDEN. In zijn toespraak tot
het jaarcongres van de conservatie
ven in Blackpool heeft minister van
Buitenlandse Zaken Lord Carrington
laten doorschemeren dat wanneer op
de Zimbabwe-conferentie geen
overeenstemming kan worden be
reikt met het Patriottisch Front, de
Britse regering zich moreel verplicht
zal voelen de economische boycot te
gen het huidige regime in Salisbury
op te heffen. Naar moet worden aan
genomen, zal officiële diplomatieke
erkenning volgen wanneer nieuwe
verkiezingen in Zimbabwe zijn ge
houden onder Britse supervisie.
reng
[heden
verbe-
litbrei-
i”. Dit
en van
studie-
en wa-
or het
Werk-
dat de
en dat
s kun-
eisen
voor-
invoe-
>-urige
jrrang
voor
ren de
trijfël
kaping
Conservatieven willen af
van boycot Zimbabwe
NEW YORK (AP). In schril con
trast met het zeer milde herfstweer in
Europa, is het oosten van de Verenigde
Staten gisteren getroffen door een
voor de tijd van het jaar ongewone
sneeuwstorm. Zomerse plantengroei
raakte bedolven onder soms 30 centi
meter hoge sneeuw, huizen kwamen
zonder stroom te zitten en scholen
moesten gesloten worden omdat bo
men in hun volle bladerentooi door de
storm omver geblazen werden waarbij
elektriciteitsmasten geraakt werden.
Meer dan 72.000 mensen kwamen in
de buitenwijken van Washington zon
der stroom te zitten als gevolg van de
vroegste sneeuwstorm in misschien
wel honderd jaar.
zal 18
e lette-
lingen.
edenis
proef-
n over
ocatus
ikkeld
3 eeuw
jortus-
>r 1900
;rd het
ibleem
trad
tiijnsel
ad een
ehoed-
aok de
West-
dienen
abriek
rncen-
gewest
bouw
ictieve
isie ge-
bij de
elingen
Ze be-
pverle-
toffers
m pro
’s voor
n mee-
direct
Tijgen.
i die ze
1 of ze
ilijkhe-
dat ze
vorden
verde-
üet no-
aantal
aar. Ze
iteriële
ilitaire
jen na
nilitai-
nog in
vrijge-
PARIJS (AFP). President Benjedid
Chadli van Algerije heeft in een interview
met het in Parijs verschijnende Arabisch
talige weekblad Al Watan Al Arabi ervoor
gewaarschuwd dat „een gewapende con
frontatie tussen Algerije en Marokka zal
overslaan naar Europa”.
Het was het eerste interview met Chadli
sinds hij in februari wijlen president Bou-
médienne opvolgde. Chadli herhaalde dat
Algerije de uitslag van een referendum in
de Westelijke Sahara zal respecteren. Hij
maakte verder melding van een verbete
ring van de betrekkingen met Frankrijk,
ook al stelt dit land zich neutraal op in het
Sahara-probleem.
Lord Carrington: „Ik herinner eraan
dat de economische sancties destijds te
gen de wensen van de conservatieve partij
zijn afgekondigd en dat zij niet kunnen
worden gehandhaafd wanneer de morele
basis ervoor is ingestort”. Hiermee doelde
hij erop dat de regering in Salisbury, door
ook de laatste Britse grondwetsvoorstel
len te accepteren, aan alle eisen heeft
voldaan die door Londen werden ver
langd en niet langer economisch en poli
tiek geïsoleerd mag worden.
„Geen enkele partij (Carrington doelde
daarmee op het front) heeft het recht om
eigenhandig te beslissen dat Zimbabwe
nog langer moet lijden. Ik beloof u op
mijn woord van eer dat het niet aan onze
regering zal liggen, wanneer de conferen
tie niet tot een goed einde wordt ge
bracht”, aldus Carrington.
deze een rouwdienst had bijgewoond voor
een politieman die eerder deze week was
doodgeschoten. De demonstranten riepen
„moordenaar” en „verrader” en brachten
onder het zingen van het volkslied uit de
tijd van Franco, de fascistengroet.
In Pamplona, in de gedeeltelijk Baski-
sche provincie Navarra, hielden enkele
honderden mensen gisteren een betoging
na de begrafenis van het hoofd van politie
dat maandag door leden van de ETA was
vermoord. Uit verontwaardiging over de
ETA-aanslagen hebben in de afgelopen
weken ook hoge Spaanse officieren in het
leger steun betuigd aan de opvattingen
van uiterst rechts.
„Wodka verbreedt horizon Rus”. Dat
stond boven een kort stukje in kader in de
Volkskrant van gisteren. Hebt u dat nou
ook, dat u de inhoud van een artikel in a
split second bij elkaar fantaseert aan de
hand van de titel, om daarna pas, ter
controle, het artikel te gaan lezen? Ik heb
dat vaak.
Sommige titels noden daar ook toe, heb
ben een net zo opdringerige wervende
werking als de prostituée, die ik op 2
oktober, al in de herfst dus, voor haar
onderkomen op het Oudekerksplein in
Amsterdam naar klandizie zag werven in
een miniem slipje en een onooglijk BH’tje,
kledingstukjes die haar voluptueuze vor
men niet verborgen maar accentueerden.
modernisering van de kernwapens tegen
te gaan”.
Een woordvoerder van de Franse rege
ring zei gisteren, dat Brezjnjevs rede veel
onduidelijkheden bevat maar dat zijn ver
klaring „het Franse streven naar een con
ferentie over ontwapening aanmoedigt".
Maar zie, wodka had toch blijkbaar ook
zijn goede kanten, ze verbreedde de hori
zon van de Rus in het algemeen en van de
drankzuchtige Russen in het bijzonder.
Het verbaasde me eigenlijk niet, LSD-
gebruikers schijnen tot in de moederbuik
te kunnen terugblikken en je hoort wel
dat dronken mensen juist net niet van de
wallekant in het water lopen, of veilig
door het drukke verkeer laveren, blijk
baar geleid door een derde oog dat door
de drank in hun voorhoofd is geplant.
Ik geef toe, je leest vaker dat zij misstap
ten op de loopplank en jammerlijk ver
dronken, maar het feit dat dit soms niet
gebeurt is toch veelzeggend. Bovendien
moest je het in dit geval vermoedelijk
letterlijk nemen: de drank verwijdde de
pupillen, of maakte de ogen boller, waar
door je als je recht vooruit keek onbewust
meer en verder „zag”, links en rechts, dan
nuchtere mensen.
Het leek me heel plausibel, nu nog even
het stukje lezen, en daaruit bleek dat
Alexander Markeev, mijnwerker op het
Russische eiland Sachalin, zichzelf in zijn
bootje waarmee hij op de eendejacht was
had warmgehouden door twee flessen
wodka te drinken, hij was in slaap gesuk
keld en was afgedreven naar het 80 kilo
meter verderop liggende Japanse eiland
Hokkaido. Zonder dat hij het zelf wou,
had de wodka „zijn horizon verbreed” ..1
Dit schrijft het Franse satirische week
blad Le Canard Enchainé in de editie van
gisteren. Het blad drukt een kopie af van
een bestelling van Bokassa bij het Natio
nale Bureau voor Diamanten. Op de bon
'staat vermeld dat de dertig-karaats dia-
menten moeten worden afgeleverd bij
Giscard, destijds minister van Financiën?
Het presidentieel paleis heeft naar aan
leiding van deze berichten een verklaring
uitgegeven, waarin wordt gezegd dat „het
de Sovjet-Unie 20.000 militairen en 1.000
tanks zal terugtrekken uit de DDR, „een
uitermate nuttige eerste stap”. Op de
vraag of Brezjnjevs aanbod wel voldoen
de was, zei Bahr dat men niet van de
Sovjet-Unie kan verwachten dat het een
verder reikend aanbod zou doen zonder
onderhandelingen.
Heel wat sceptischer dan Bahr reageer
de gisteren de commissie voor buitenland
se zaken van de Bondsdag (het Westduitse
parlement) op Brezjnjevs uitlatingen. De
commissie liet weten, de aangekondigde
beperkte terugtrekking van militairen en
tanks uit de DDR „met veel terughou
dendheid” te beoordelen. Zelfs als Brezj-
njev dat voornemen uitvoert, blijft er
sprake van een duidelijke overmacht van
de Russische troepen in Centraal-Europa,
aldus de commissie. Iets minder scep
tisch, maar toch ook gereserveerd rea
geerde de SPD-minister van Defensie Le
ber. Het Russische initiatief is volgens
hem wel „een gebaar’, maar hij wees er
tegelijkertijd op dat de terug te trekken
eenheden binnen vier uur weer op hun
oorspronkelijke plaats kunnen zijn.
De Sovjet-Unie heeft gisteren „de pogin
gen van president Carter van de VS, het
belang van de Russische voorstellen te
bagataliseren”, veroordeeld. Volgens het
Russische persbureau Tass wil Washing
ton kennelijk nog steeds zijn Westeurope-
Eerder in zijn toespraak, die aan het
eind kwam van een verhit debat over het
al of niet onmiddellijk opheffen van de
economische sancties, had Carrington al
duidelijk gemaakt dat de kwesties waarte
gen het Patriottisch Front bezwaren
maakte in de afgelopen vijf weken, uitvoe
rig zijn besproken en dat er nu een princi
piële beslissing door het front genomen
moest worden.
De motie om de sancties op te heffen „zo
spoedig als praktisch mogelijk” werd
Gisteren las ik dus „Wodka verbreedt
horizon Rus”, en mijn hersens begonnen
meteen weer te werken. De drankzucht
van de Russen is legendarisch, ze doet niet
onder voor die van de IJslanders en de
Finnen. In zijn boek „Een kasteel bou
wen” zegt Vladimir Boekovski dat je niet
langer van dronkenschap kan spreken,
dat er eerder sprake is van massa-alcoho-
lisme.
Omdat de wodka steeds duurder wordt,
is het een normale zaak geworden eau de
cologne, lotions en dergelijke watertjes te
drinken. Iedereen is bezig een expert te
worden in het distilleren van sterke drank
uit elke vorm van voedsel, maar ook in het
toevoegen van spullen, het mengen,
schudden en verhitten van dingen waar
door alcohol kan worden onttrokken aan
remolie, lijm, politoer, vernis, maagtablet
ten, tandpasta, etc.
In de kampen werd zelfs aceton en
onverdunde verf gedronken en ook had
hij gehoord dat Russische soldaten in het
verre oosten een methode hadden ontdekt
om dronken te worden van schoensipeer.
Ze smeerden de schoensmeer op een bo
terham en legde die in de zon. Als de
boterham doordrenkt was van het chemi
sche bestanddeel dat door de brandende
zon aan de schoensmeer was onttrokken,
schraapten ze de schoensmeer van de
boterham en aten de boterham op. Ze
werden er onherroepelijk „dronken” of
„high” van.
De extremisten zeggen verontwaardigd
te zijn over het grote aantal aanslagen van
de Baskische afscheidingsbeweging ETA
en willen een eind aan het afbreken van
het strikt gecentraliseerde bestuur dat de
vroegere dictator Franco heeft ingesteld.
In vele steden lieten rechts georiënteer
de Spanjaarden deze week van zich ho
ren. In de Oostspaanse stad Valencia vie
len dinsdagmiddag rechts-extremisten de
socialistische burgemeester Perez aan tij
dens de jaarlijkse viering van de zelfstan
digheid.
In Valladolid hielden aanhangers van
uiterst rechts gisteren een betoging tegen
de plaatselijke gouverneur Ledesma, toen
Een dergelijke „kop” boven een artikel
geeft natuurlijk weinig te raden over de
inhoud van het artikel, maar er zijn ook
titels die de lezer op het verkeerde been
zetten. Zo las ik laatst boven een stukje
„Duizenden boeken voor vakantie in na
seizoen”. Dat leek me interessant, uit een
onderzoek door een enquêtebureau was
gebleken dat steeds meer Nederlanders
hun vakantie opnamen in het nazeizoen,
waarschijnlijk omdat het dan stiller was
dan in het hoogseizoen. Maar omdat het
weer in het naseizoen nogal wisselvallig
pleegt te zijn, zon achter de wolken, nu en
dan zelfs een mals regenbuitje, waardoor
de vakantiegangers gedwongen worden in
het hotel, in de leeskamer van het pension,
of in hun bungalowtent te blijven, is er
grote vraag naar gezellige leesboeken die
meegenomen kunnen worden naar het
vakantieoord, liefst ingenaaid (vanwege
het gewicht), maar wel met een grote
letter (vanwege het diffuse licht in de tent)
en daarop nu hadden de uitgeverijen inge
speeld: „Duizenden boeken voor vakantie
in nazeizoen”.
Toen ik wilde lezen wat voor soort boe*
ken voor deze speciale categorie van le
zers werd uitgegeven, bleek me dat dui
zenden Nederlanders een vakantie in
Zuid-Europa hadden geboekt voor de pe
riode vlak na de vakantiepiek.
van de NAVO-plannen op de hoogte
was. aldus de BBC-medewerker.
Dat Italië kennelijk bereid is ak
koord te gaan met stationering van de
kernwapens op Italiaans grondgebied,
is gisteren gemeld uit welingelichte
bron in Rome.
West-Duitsland wil, zoals bekend, in
stemmen met stationering op zijn
grondgebied op voorwaarde dat ande
re Europese NAVO-landen dit ook
doen.
De Belgische minister van Buiten
landse Zaken Simonet zei gisteren in
Washington, dat het voor België zeer
moeilijk zal zijn in te stemmen met het
plan, als de Amerikaanse Senaat het
SALT-2-verdrag niet ratificeert. West-
Duitsland heeft zich eerder via zijn
minister van Defensie Leber in Was
hington in dezelfde zin uitgelaten.
WENEN (AUP/AP). De Tsjechoslo-
waakse toneelschrijver Pavel Kohout
gaat officieel in beroep tegen het besluit
van de regering in Praag hem zijn staats
burgerschap te ontnemen.
Kohout verklaarde dat gisteren op een
persconferentie in Wenen. Hij zei niet van
plan te zijn ergens politiek asiel aan te
vragen. Wel hoopt hij op internationale
steun om zijn staatsburgerschap terug te
krijgen.
De Tsjechoslowaakse schrijver kreeg
maandag te horen dat hem zijn nationali
teit was ontnomen, omdat hij tijdens zijn,
overigens legale, verblijf van een jaar in
het buitenland contact zou hebben gehad
met emigranten over aansluiting bij de
oppositie in de Tsjechoslowaakse provin
cie Bohemen. Ook zou Kohout hebben
getuigd van een vijandige houding tegen
over de regering in Praag.
ns het
ze de
an. Op
ehalve
en als
en de
rmaal”
e orde.
;en ge-
ijzelin-
ijk wa-
op dat
it van
(Van onze redactie buitenland)
MADRID. Rechtse extremisten in Spanje hebben gisteren opgeroepen tot
een nieuwe burgeroorlog. De strijd zou moeten gaan tegen links en tegen de
krachten die zelfbestuur willen voor gebieden als Baskenland en Catalonië.
(Van onze redactie buitenland)
PARIJS. De Franse president Giscard d’Estaing kreeg in 1973 tijdens
een vakantie in het Centraal Afrikaanse Keizerrijk van keizer Bokassa een
partij diamanten ter waarde van ruim een half miljoen gulden.
Volgens Bahr, die in het begin van de
jaren zeventig een belangrijke rol speelde
in de Ostpolitiek (de verbetering van de
betrekkingen tussen Bonn en Oost-Euro-
pa), moeten dergelijke onderhandelingen
beginnen zodra de Amerikaanse Senaat
het SALT-2-verdrag goedkeurt. Dat Ame-
rikaans-Russische verdrag gaat over de
beperking van de strategische bewape
ning.
Bahr noemde Brezjnjevs verklaring dat
se NAVO-bondgenoten nieuwe Ameri
kaanse raketten op Westeuropees grond
gebied opdringen onder het mom van
modernisering. Zoals bekend heeft Presi
dent Carter eergisteren koel gereageerd
op Brezjnjevs voorstellen. Ook de Ameri
kaanse vice-president Mondale en Carters
adviseur voor Veiligheidszaken Brzezins
ki lieten gisteren gereserveerde geluiden
horen. De opperbevelhebber van de
NAVO-strijdkrachten in Europa, de Ame
rikaanse generaal Rogers, waarschuwde
gisteren voor „Russische propaganda en
pressiemiddelen om de beslissing over de
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. Volgens de doorgaans
goed ingelichte defensiemedewerker
van de BBC is de Britse minister van
Defensie Francis Pym in principe be
reid, de stationering toe te staan van
150 cruise-raketten met kernlading van
het type Tomahawk. Deze raketten
zouden dan op vijf steunpunten van de
Amerikaanse luchtmacht in het oosten
van Engeland worden gestationeerd,
aldus de BBC-medewerker. Hij meld
de verder, dat de NAVO plannen heeft
voor de stationering van 400 kernra-
ketten voor de middellange afstand op
het Europese vasteland, waarvan 220
in West-Duitsland, vijftig in ons land,
vijftig in België en 80 in Italië. Maar
een definitieve beslissing hierover
heeft de Britse regering nog niet geno
men, aldus de correspondent.
De 150 raketten zouden volgens de
BBC-medewerker vanaf 1983 in Oost-
Engeland kunnen zijn geïnstalleerd.
Hun actieradius zou doelen vlak voor
Moskou bereikbaar maken. Het aan
bod van de Russische president
Brezjnjev tot terugtrekking van een
deel van de Russische troepen en tanks
uit Oost-Duitsland is gedaan, omdat hij
uitwisselen van geschenken bij bezoek
van leden van de regering aan het buiten
land een traditioneel karakter heeft en in
geen geval het karakter, noch de waarde,
heeft die in verscheidene persorganen
worden gesuggereerd”.
Het satirische weekblad zou het docu
ment hebben gevonden tussen een grote
hoeveelheid documenten die direct na de
val van Bokasse drie weken geleden, door
Franse militairen vanuit Mangui is
overgebracht naar Parijs. Het dagblad Le
Monde schrijft dan ook in een reactie op
het bericht, dat de regering nu de keus
heeft tussen het overbrengen van de ar
chieven naar een veiliger plaats of het
aanvaarden van een parlementair onder
zoek, zoals dat inmiddels door de socialist
Mitterrand is gevraagd.
Het waren gisteren met name de linkse
dagbladen die ingingen op de onthullin
gen van Le Canard Enchainé. Volgens de
oppositie kan het schandaal uitgroeien tot
een Frans Watergate. De rechtse bladen,
die de regering in het algemeen steunen,
berichtten met geen woord over de dia
manten.
Twee volle neven van president Giscard
d’Estaing hebben overigens tegengespro
ken dat ook zij diamanten van Bokassa
hebben gekregen. Beide zijn sterk betrok
ken bij de gang van zaken in de voormali
ge Franse kolonieën in Afrika. De ene
neef is Francois Giscard d’Estaing, oud-
bankdirecteur in Afrika en vroeger finan
cieel adviseur van de president van
Tsjaad. De ander is Jacques Giscard
D’Estaing, Hij onderhandelt in zijn hoeda
nigheid van financieel directeur van‘het
Franse commissariaat voor de atoome
nergie, regelmatig met een aantal urani-
umleverende Afrikaanse staten, waaron
der ook de Centraalafrikaanse republiek.
(Van onze redacteur in Spanje,
Peter Hattink)
MADRID. De Spaanse en Italiaanse
Eurocommunisten hebben gisteren in Ma
drid een gemeenschappelijk communiqué
uitgegeven, waarin beide partijen zich uit
spreken voor een nauwere samenwerking
bij politieke acties en voor een gemeen
schappelijke uitwerking van het theoreti
sche Eurocommunisme. Aanleiding tot dit
communiqué was het bezoek aan de
Spaanse hoofdstad van Enrico Berlin-
guer, secretaris-generaal van de Italiaan
se communistische partij PCI, die bespre
kingen voerde met zijn collega Santiago
Carrillo, leider van de Spaanse commu
nistische PCE en met Félipe Gonzalez,
secretaris-generaal van de Spaanse socia
listische arbeiderspartij PSOE.
Beide Eurocommunistische partijen, de
PCI en de PCE, wijzen in het gemeen
schappelijke communiqué op de nood
zaak van een nauwere samenwerking met
elkaar en tonen zich voorstanders van een
dialoog met socialistische, sociaal-demo-
cratische, christen-democratische en an
dere progressieve politieke partijen om de
crisis van het kapitalisme in Europa te lijf
te gaan. De Eurocommunisten menen dat
de economische crisis in Europa niet meer
opgelost kan worden door spontane me
chanismen van de kapitalistische econo
mie. Voorts zijn de Eurocommunisten van
mening dat de consequenties van deze
crisis gemakkelijk kunnen leiden lot een
niehw autoritair stelsel. Gonzalez en Ber
linguer tonen zich voorstander van een
autonoom Europa en bepleiten een einde
van de bewapeningswedloop tussen Oost
en West, met als eerste stap de snelle
ratificatie van het verdrag SALT-2. Beide
partijen willen door middel van een even
wichtige en gecontroleerde terugloop van
militair materieel zo snel mogelijk concre
te resultaten zien in de beperking van de
bewapeningswedloop. In dit licht wijzen
de communisten op een verbod van de
constructie en installatie van nieuwe wa
pens, die massale vernietigingen teweeg
brengen.
In het communiqué veroordelen de Eu
rocommunisten het terrorisme scherp.
„Het terrorisme, voortspruitend uit welke
ideologie dan ook. zet in Spanje en Italië,
evenals in andere Westeuropese landen,
reactionaire krachten in beweging”, aldus
de gemeenschappelijke verklaring van de
Spaanse en Italiaanse Eurocommunisti
sche partijen.
door het partijcongres met een grote
meerderheid van stemmen aangenomen.
Daarmee werd Carrington als het ware de
vrije hand gegeven om de Zimbabwe-
conferentie voort te zetten. Niettemin
doemt de maand november op als een
tweede obstakel, want dan zal het Lager
huis moeten stemmen over het al dan niet
verlengen van de economische boycot.
Veel zal dan afhangen van de vorderingen
die op de conferentie zijn gemaakt, als die
dan al niet is verzand en opgebroken.
Een belangrijk deel van de ochtendzit
ting van het partijcongres werd besteed
aan een discussie over straffere maatrege
len tegen jeugdige delinquenten. Minister
van Binnenlandse Zaken William White
law hield een barse toespraak, waarin hij
aankondigde dat de regering twee experi
mentele gevangenissen zal opzetten voor
jeugdige criminelen, waar zij zullen ken
nismaken met exercities, parades, inspec
ties kortom, met het harde leven.
„Shockbehandeling”, noemde Whitelaw
het. Dan zouden deze kleine misdadigers
leren wat discipline was. Zijn toespraak
werd met enthousiaste instemming
begroet.
Zo zag het er gisteren uit in delen van de VS, terwijl in Nederland duizenden profiteerden van de
warme zon.
„Westen moet ingaan op aanbod Brezjnjev
-
i
w
