Notities
J
over:
A
schone straten
Dej rehabilitatie|yan een zieke treinreiziger
I
Een strijder voor
behoud van
Damiate Pers
Zz
K
N
IJmuider Courant
'F’
Ik*
i
Ui
I
ft
WQKSBH
M
19 7 9
4
MAANDAG
OKTOBER
1 5
EBÏ1E3I
>i
De verdergaande demaoisering in China, door Jaap
van Ginneken,
een derde partij in het bloedige Cambodjaanse conflict,
door Bob Mantiri,
een Belgische stemmentrekker met voorkeur voor ra
cistische brieven, door Jan Gerritsen.
I
F**
--
Cambodjaanse ellende uitzichtloos
lllllll
Prins Norodom Sihanoek
147,50
In die tijd werd ook zijn bekendste boekie
lllllll
F
Met deze rehabilitatie zou ook de laatste
„rechtse” tegenstander van oud-partijvoor
zitter Mao in ere worden hersteld. En een
nieuwe stap worden gemaakt in de richting
van een verdere demaoisering.
Liu's weduwe was al eerder dit jaar weer
in het openbaar verschenen. Ook Liu’s. ei
gen portret is nu weer opgedoken op een
foto- en schilderijententoonstelling ter gele
genheid van de dertigste verjaardag van de
Volksrepubliek.
Dat men dit persoonlijke onrecht zo spoe
dig mogelijk ongedaan zou trachten te ma
ken, werd al door diplomaten en journalis
ten verwacht sinds de terugkeer van vice-
premier Deng en al zijn andere medestan
ders twee jaar geleden. Maar dat premier
Hua ook een aantal eerder veroordeelde
denkbeelden van Liu weer naar voren zou
halen, kwam voor velen als een verrassing.
Liu werd in 1898 geboren in de graanpro-
vincie Hunan: één bergvallei verder dan
Mao, die trouwens dezelfde middelbare
school bezocht. Liu kwam uit een familie
van rijke boeren, maar sloot zich al jong
aan bij de communistische organisaties.
Er waren twee elementen in zijn carrière
die hem van Mao onderscheidden. Wat be
treft de binnenlandse politiek was hij niet
zo zeer actief onder de arme boeren als wel
onder de fabrieksarbeiders, voor wie hij
vakbonden oprichtte en stakingen leidde.
Ook volgde hij niet de hele „lange Mars”
van de opstandelingen naar de bevrijde
buitengebieden, maar verbleef meestal on
dergronds in de industriecentra.
Wat betreft de buitenlandse politiek on
derhield hij verder nauwe banden met het
Moskou: hij had er geruime tijd gestudeerd,
verbleef later lang in de grensprovincies,
werd voorzitter van de vereniging voor
vriendschap tussen de Volksrepubliek en
de Sovjet-Unie, stuurde ook een zoon voor
scholing naar Moskou, die daar met een
Russische vrouw trouwde.
Hij was een strikte man, die zich veel
bezighield met het opstellen van regels en
het toezien op de naleving daarvan. Zo
speelde hij een grote rol bij het formuleren
van de gedetailleerde statuten van de partij
in 1945, en van de Grondwet van de Volks
republiek in 1954: voorbeelden waarop men
de laatste tijd steeds meer is gaan teruggrij
pen. Tussen 1949 en 1959 werd hij trouwens
steeds meer de eerste plaatsvervanger van
zowel partijvoorzitter Mao ajs premier
Zhou. Hij drong aan op matiging in de
klassenstrijd en op een streven naar vreed
zame coëxistentie met andere landen.
kerde tenslotte Vietnam dat als de
vredesbesprekingen zouden luk
ken, een „onafhankelijk en neu
traal Cambodja de vriend van alle
landen in de wereld, te beginnen
met Vietnam en de Sovjet-Unie en
de bondgenoten van Vietnam”.
Liu ging daarop zelf met zijn vrouw en
een aantal medewerkers naar de universi-
teiten om „de beweging in goede banen te
leiden”. Hun tegenstanders zagen dit als
een poging om de ontplooiing van de bewe-
her-uitgegeven: Hoe men een goede com
munist wordt. Het sluit aan op bepaalde
morele beginselen van de klassieke wijs
geer Confucius, zoals de noodzaak van lei
ders tot „zelfontwikkeling”. Maar het neemt
tevens afstand van persoonsverering, en
keert zich tegen dogmatisme en sectarisïne.
Later werden zijn citaten in Hong Kong
bijeengebracht in een „klein geel boekje”
als tegenhanger voor het rode boekje van
Mao.
vankelijk medewerking toe, maar
veranderde later van gedachten.
Het ministerie van Buitenlandse
Zaken in Phnom Penh beschul
digde de westerse landen ervan
„valse bedoelingen” te hebben
met hun hulp. Aan de Thaise
grens liggen tonnen internationale
hulpgoederen opgeslagen in zes
tien opslagplaatsen. De uitgeputte
oorlogsslachtoffers die er in zijn
geslaagd de Thaise grens te berei
ken krijgen dagelijks twee kom
metjes rijst en wat gezouten vis als
rantsoen.
Functionarissen van de VN en
van het Rode Kruis die in Cam
bodja zijn geweest maken mel
ding van een dramatische situatie
onder de hongerende bevolking.
Duizenden wezen, die ronddolen
in dorpjes, steden en in de jungle,
grote sterfte onder de baby’s en
vrouwen die onvruchtbaar dreigen
te raken als gevolg van de voedsel
schaarste. Negentig percent van
de bevolking heeft malaria en als
op korte termijn de hulp hen niet
bereikt, dan overleven zij het niet.
Naar schatting twee miljoen bur
gers leven in kommervolle om
standigheden en de nood zal al
leen nog maar ernstiger worden
omdat de Vietnamese troepen op
het punt staan een nieuw offensief
te beginnen tegen de Pol Pot-guer-
rillastrijders nu de natte moesson
voorbij is.
In 1968 werd hij uit al zijn partijfuncties
ontheven, in 1969 werd hij zelfs uit de partij
gestoten. In dat zelfde jaar overleed hij:
sommigen spraken van zelfmoord, anderen
van moord. Zijn rehabilitatie nu, tien jaar
later, valt samen met het loslaten van de
meest extreme maatregelen van Mao, en het
teruggrijpen naar correcties daarop die al
eerder door Liu waren doorgevoerd.
ging tegen te houden. Zijn knappe vrouw,
die veelal elegant gekleed ging, werd nu
door Mao's echtgenote Jiang Qing gedwon
gen in de universiteitskantine eten te helpen
opscheppen; en toen zelfs werd ze er nog
van beschuldigd vrienden meer te geven
dan vijanden.
HOOFDREDACTIE
Jos L Lodewljks
E. Koning
DIRECTIE. Damiate Pets b.v.
Mr. H. C. van der Mije
O
raar
ring
ring
zelfi
oud
vagi
hou
uitli
ving
H
gen
biet
ruir
van
sloc
hee:
onv
heb
en
H
is t
der
zo I
mei
mei
die
Var
dat
D
wat
bek
mu
alle
daa
legt
wat
en
een
E
opg
bev
ber
het
var
ge
een
col!
sch
die:
zek
strt
bas
die
enii
pro
een
nov
ouc
Liu werd later door zijn eigen dochter uit
hun bewaakte woning gelokt om te worden
ontvoerd en „voorgeleid” aan een massa-
vergadering. Hij werd ervan beschuldigd
na de grote sprong voorwaarts aan „een
herstel van het kapitalisme” te hebben ge
werkt, hij zou getracht hebben de Culturele
Revolutie tegen te houden, en als president
van de Volksrepubliek in het geheim ban
den met de Sovjet-Unie te hebben onder
houden: hij werd dan ook de Chinese
Chroetsjtsjov genoemd.
Inmiddels was in 1966 de Culturele Revo
lutie op gang gekomen. Aanvankelijk ging
het daarbij vooral om de theaterkunst en
met name om een toneelstuk dat als een
bedekte toespeling op Mao en zijn denk
beelden werd gezien. Liu probeerde het tot
een zakelijk debat te beperken op acade
misch niveau, terwijl de radicalen er een
brede maatschappelijke discussie over wil
den, die uitmondde in agitatie en propagan
da. Later gingen ook de scholieren en stu
denten als Rode Gardisten de straat op.
In Peking zijn de laatste tijd steeds meer
aanwijzingen opgedoken dat nu ook Chi
na’s ex-president Liu Shaoqi tien jaar na
zijn dood op het punt staat te worden gere
habiliteerd. Liu was het belangrijkste
slachtoffer van de zogenoemde Culturele
Revolutie in de jaren zestig. In 1969 zou hij
zijn overleden aan een longontsteking, die
hij had opgelopen tijdens een treinreis van
zijn huisarrest in de hoofdstad naar dwang
arbeid op het platteland.
Toen in dat laatste jaar felle kritiek ont
stond op de versnelde collectivisatie van de
landbouw, de industralisatieplannen van de
grote sprong voorwaarts, en de dreigende
breuk met de Sovjet-Unie, werd de „visio
nair” Mao tot concessies gedwongen en als
president vervangen door Liu. Hij droeg
daarna bij tot de teruggave en uitbreiding
van de individuele „groentetuinen” van de
boeren en een wederinvoering van de vrije
dorpsmarkten, tot een terugkeer naar stu
kloon voor arbeiders en centralisatie van
het bedrijfsbeheer.
BUREAU.
Redactie en administratie:
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden
postbus 18, 1970 AA IJmuiden
tel. redactie: 02550-15389
na kantoortijd: 02208-3577
tel. adm.: 02550-15437 en 16450
postgiro: 273107
telex: 41866
ADVERTENTIES
telefoon 023 - 31 90 53
GROENTJES:
gerubriceerde advertenties, uitsluitend
telefoon 023 - 31 92 72
ABONNEMENTEN
- bij vooruitbetaling -
per maand
per kwartaal
per post
per jaar
per post
losse nummers
buitenland
per kwartaal
BEZORGKLACHTEN
maandag t/m vrijdag van 18.30-19.00 uur
zaterdags van 11.30-12.30 uur
Uitsluitend telefoon: 02550-10519
voor Santpoort: 023 - 31 90 53
Oudeweg 12-14, Haarlem
tel. 023 - 31 90 53
„Klein land, kleine mensen, klei
ne geest”. De misprijzende woorden
van de Belgische koning Leopold II
over de inwoners van zijn eigen
koninkrijk komen terug in de herin
nering na het jongste incident rond
Roger Nols. De Franstalige Belg die
deze kort (Vlaamse?) naam draagt
is al vele jaren lang burgemeester
van de Brusselse deelgemeente
Schaarbeek. Hij verwierf zich daar
de kiezersgunst met pesterijen, ge
richt tegen de kleine Vlaamse min
derheid onder de inwoners.
Als stemmentrekker, geliefd bij
de kleine Brusselse burgerij en ge
haat door de Vlamingen, verwierf
Nols, voormalig chef-kok bij een
Brussels prestige-hotel, zich een
prominente plaats in de voorste
rangen van het FDF (Front Demo-
cratique des Francophones). De
Brusselse taalpartij, die ijvert voor
de vorming van een eigen Brussels
gewest als „Dritte im Bunde” met
Vlaanderen en Wallonië binnen het ter van Schaarbeek in zijn oproep,
„maatregelen te nemen voor een
harmonieus samenleven van de
vreemde gemeenschappen met de
Belgische bevolking. De politie is
inmiddels opgedragen", aldus be
sluit hij zijn brief, „strenge maatre
gelen te nemen om de veiligheid van
de bewoners en de reinheid van
onze geliefde gemeente te her
stellen.”
Het vergt niet veel moeite om zich
de reacties in Nederland voor te
stellen als de burgemeester van Al
melo, Diemen of Vlaardingen zich
met deze lompe demagogie tot de
inwoners van zijn gemeente had
gewend. Woedende protesten, actie
groepen, Kamervragen, een strie
mende terechtwijzing van hoger
hand, dit alles zou zeer waarschijn
lijk zijn geweest. Niet zo in België,
waar anderstalige landgenoten al
vreemdelingen voor elkaar zijn.
Het bestuur van het FDF meende
dat „een aantal zinnen uit Nols’
brief slecht werd geformuleerd”.
Aldus FDF-voorzitter mevrouw
Antoinette Spaak, jawel, de dochter
van de beroemde vader, minister
Paul-Henri Spaak. Nols wilde met
zijn brief alleen maar de Schaar-
beekse bevolking kalmeren, aldus
een andere vergoelijkende toelich
ting. En: het vreemdelingenpro
bleem in Schaarbeek is vooral van
financiële aard omdat aldaar geld
voor huisvesting ontbreekt.
Slechts één partij de Franstali
ge socialisten wees Nols’ brief
vierkant af als een „electorale uit
buiting van de problemen die wor
den veroorzaakt door de aanwezig
heid van gastarbeiders”. Enkele
kranten wijden korte scherpe com
mentaartjes aan de zaak en die is
daarmee dan ook afgedaan.
Racisme is in het Brusselse iets
waarmee politiek woAlt bedreven.
Naar aanleiding van de socialis
tisch kritiek op Nols, permitteerde
mevrouw Spaak zich de medede
ling dat zij tijdens de laatste verkie
zingscampagne „talrijke racistische
brieven” uit Sint Gilles had ontvan
gen. Sint Gilles is ook een Brusselse
deelgemeente (met 50.000 inwoners,
waarvan 6000 Turken en 8000 Italia
nen), maar een met een socialisti
sche burgemeester. Het zit hem dus
niet in de burgemeester, was dus de
boodschap van mevrouw Spaak. En
zij heeft gelijk: het zit hem bij de
mensen die zulke politici hun gang
laten gaan.
14,80
42,60
56,50
167,70
220,50
0,75
Intussen proberen internationa
le hulporganisaties nog altijd om
een massale voedselhulpactie
voor de door ziekte en honger ge
teisterde Cambodjaanse burgers
van de grond te krijgen. Het re
giem van Heng Samrin zegde aan
overkoepelend geheel van de Belgi
sche federale staat.
De jongste stunt van Nols: een
„oproep” aan de talrijke gastarbei
ders in Schaarbeek om nou maar
weer op te hoepelen naar het land
van herkomst. In zijn brief, gepubli
ceerd in het maandelijkse informa
tiebulletin dat de inwoners van
Schaarbeek gratis in hun brieven
bus krijgen, ontpopt de burgerva
der zich als een racist van het zui
verste water.
Van de ruim 50.000 inwoners van
Schaarbeek zijn er 17.000 gastarbei
ders, voornamelijk Marokkanen en
Turken. De oproep van Nols was
dan ook in vier talen gesteld, Neder
lands, Frans, Turks en Arabisch.
„In de tijd dat we welvaart en volle
dige werkgelegenheid kenden, heb
ben we u onthaald volgens de eeu
wenoude tradities die ons eigen zijn
en hebt u ook genoten van de vele
sociale voordelen die de Belgische
arbeiders hadden veroverd”, aldus
het reeds onheilspellende begin van
Nols’ brief.
„Helaas”, vervolgt de met een re
cordaantal voorkeurstemmen geko
zen burgemeester, „bij tientallen en
tientallen bereiken mij brieven, pe
tities en telefoontjes van de kant
van mijn Schaarbeekse landgeno
ten die zich beklagen over het
gebrek aan aanpassing van uw kant
en die eisen dat er maatregelen wor
den genomen. Anderzijds maakt de
pers gewag van de deelname van
sommigen van uw kinderen aan
wandaden van georganiseerde ben
des, zodat onze medeburgers zich
niet meer veilig voelen.”
Nols heeft nog meer te klagen. De
„reinheid van de straten” heeft te
lijden onder de „zorgeloosheid van
de immigranten”. En omdat de
gastarbeiders „logementen bewo
nen die doorgaans te klein zijn voor
de omvang van uw families, ver
spreiden uw kinderen zich op straat
en openbare gelegenheden, waar ze
de rust van de bevolking versto
ren.” Nols laat dan ook een waar
schuwing volgen: „Onze brief
schrijvers, die ook onze belasting
plichtigen zijn, begrijpen niet goed
waarom u onder ons mag blijven in
deze tijden van economische crisis
en van werkloosheid.”
„Uw gezond verstand kennende,
alsmede uw wens om in onze gast
vrije gemeente te blijven, vraag ik
klein arsenaal aan wapens, voor
namelijk machinegeweren van
Russische en Chinese makelij die
tijdens schermutselingen op Viet
namese groepen zouden zijn vero
verd.
De prins heeft een beroep ge
daan op het buitenland om medi
cijnen en voedsel te sturen voor
zijn volk. „Mijn bedoeling is”, zo
verklaarde prins Soeriavong,
„naar de hoofdstad Phnom Penh
te marcheren en de pro-Hanoi-
regering van Heng Samrin omver
te werpen”.
Het is niet bekend of de Natio
nale Bevrijdingsregering van
Kampuchea banden heeft met de
confederatie van nationalistische
Khmers die onlangs door prins
Norodom Sianoek in Pjongjang in
Noord-Korea is opgericht.
Het voormalige Cambodjaanse
staatshoofd waarschuwt in een
brief aan de Vietnamese leider
Pham Van Dong wel voor een
„gewapende strijd” en de oprich
ting van een nieuw „sihanoekis-
tisch en anti-Vietnamees front”.
Hij maakte in zijn brief echter
geen gewag van de nieuwe bewe
ging van zijn neef prins Soeria
vong. In de brief stelt Sihanoek de
Vietnamese leider voor om be
sprekingen te beginnen over de
„restauratie van een onafhanke
lijk en neutraal Cambodja”.
löqroloIL
Koning Leopold II: Klein land, kleine
mensen, kleine geest'
u”, aldus nog steeds de burgemees-
De prins zegt het voorstel te
doen in zijn kwaliteit van presi
dent van de confederatie van nati
onalistische Khmers. Hij waar
schuwt Hanoi verder voor de
„ernstige gevolgen” wanneer zij
zijn aanbod niet accepteren. Siha
noek meent dat een eventuele con
ferentie in Hanoi, Praag dan wel
Pjongjang, waar hij zich voorlo
pig heeft gevestigd, kan worden
gehouden. In de brief herinnert
Sihanoek Pham Van Dong aan de
hulp die hij in het verleden aan
Vietnam heeft gegeven. Hij verze-
t.
In Cambodja is een nieuwe ver
zetsbeweging opgericht die naar
verluidt niet alleen de oorlog heeft
verklaard aan de door Vietnam
gesteunde regering van Heng
Samrin, maar ook aa: -erdre-
ven Khmer-bewind v'ol Pot.
De leider van de beweging die de
Nationale Bevrijdingsregering
van Kampuchea heet, is de 33-
jarige in Parijs afgestudeerde filo
soof prins Norodom Soeriavong,
een neef van prins Norodom Siha
noek, het voormalige Cambod
jaanse staatshoofd.
De Nationale Bevrijdingsrege
ring heeft de provincie Battam-
bang tot haar zetel verklaard. De
ze provincie is door de prins uitge
roepen tot bevrijd gebied, zo
wordt uit goedingelichte kringen
in Bangkok vernomen. De rege
ring heeft een premier en een mi
nister van Buitenlandse Zaken.
Politiek gezien is de beweging
rechts, zo menen politieke waar
nemers.
Volgens Thailandse militaire
deskundigen heeft de prins 25.000
volgelingen. De prins vertelde zelf
aan een Australische journalist
dat hij maar 6000 volgelingen
heeft, maar zijn aanhang groeit
met de dag. „Dagelijks sluiten zo’n
vijfhonderd man zich bij ons
aan”, vertelde Soeriavong. Zijn le
ger, dat echter geen uniform
draagt, beschikt slechts over een
Camoodjaanse viuchtlngen
■ft-
ik
fi-ii
Bk
