ONDERZOEK LEIDSE UNIVERSITEIT
Ondanks problemen in Brazilië
Model controlekamer
Meer werk
in garage
Kritiek VNCI
op fosfatennota
Senaat: Carter
Karakter handel
met Oostblok
zal veranderen
Delegatie uit
Maleisië
Onderzoek Landbouwhogeschool:
in ons land
mag benzine
rantsoeneren
Aandeel 25%
in militaire
produktie gevraagd
Veel bezoek
aan Artis
in september
Scholen gevraagd
energiegebruik
te verminderen
tussen de
bedrijven door
„Eenzijdige kijk
op verdwijnen
van arbeid”
Levering uranium
niet vertraagd
„Cosmetica-reclame vaak misleidend”
MH
(Van onze redactie economie)
1
Professor Heertje:
LEIDEN. Armoede, een
begrip dat bijna altijd bete
kent dat je te weinig centen
hebt om in de noodzakelijke
levensbehoeften te kunnen
voorzien. Je bent zo arm als
de mieren of zo arm als Job,
maar wat is hier in het Wes
ten, met name in de Europese
Gemeenschap, nu arm?
Defecte Capri’s
Russisch bier
EG-werkloosheid
Zuinige Mercedes
Olietekort
V 1
Wat is arm in de EG?
sen
'i
haf**
8,52
0,38
201.00
WASHINGTON (Reuter). De Ameri
kaanse Senaat is met overgrote meerder
heid akkoord gegaan met een wetsont
werp dat president Carter de bevoegdheid
moet geven tot het rantsoeneren van ben
zine bij een toekomstige oliecrisis.
Het wetsontwerp, dat met 77 tegen 18
stemmen werd aanvaard, gaat nu naar het
Huis van Afgevaardigden, waar het waar
schijnlijk ook zal worden goedgekeurd.
Het wetsontwerp is een compromis.
Rantsoenering kan worden ingevoerd als
wordt verwacht dat een tekort van twintig
procent van de behoefte zeker dertig da
gen zal aanhouden. Rantsoenering kan
zonder meer worden ingevoerd als de
president dat verlangt en Senaat en Huis
van Afgevaardigden daarmee akkoord
gaan.
Volgens een eerder voorstel van het
Huis zouden Huis of Senaat invoering van
rantsoenering door een veto hebben kun
nen treffen.
maand wordt een ruim acht ton kosten
de opiniepeiling gehouden in alle landen
van de Gemeenschap, behalve Luxem
burg, dat volgens de onderzoekers te
klein is.
inkomen zou u zich „echt arm noemen”
en met welk inkomen zou u „zonder
moeilijkheden kunnen rondkomen.”
Met deze „Leidse Methode”, zoals de in
ons land ontwikkelde manier heet om de
armoedelijn in Europa vast te stellen,
wil de Commissie haar al eerder ingezet
te strijd tegen de armoede wat meer
body geven. Het resultaat van de studie
moet voor het eind van het volgend jaar
binnen zijn, waarna een rapport wordt
ingediend bij de Raad van het Europese
Parlement.
„Een moeilijk punt bij het onderzoek
Het stuk is bovendien vaag over de kwali
teit die de wasmiddelen dan krijgen en
over de gevolgen voor het milieu. Dit
schrijft de Vereniging van de Nederland
se Chemie Industrie (VNCI) aan de vaste
Kamercommissie voor Milieuhygiëne.
daardlijst met produktnamen, omdat
door de toevloed van nieuwe fantasiebe-
hamingen (veelal voor artikelen die on
der andere namen al lang bestaan) de
verwarring voor de consument steeds
groter wordt.
Uit het onderzoek van Josine Kraal
blijkt ook dat veel van de zogenaamd
bijzondere ingrediënten in cosmetica he
lemaal niet zo’n bijzondere werking heb
ben. Ze zijn vaak alleen om reclametech-
nische redenen toegevoegd, om het pro-
dukt een geur of kleur te geven, om het
als gezond, natuurlijk, geheimzinnig of
exclusief te doen voorkomen.
Dit geldt vooral voor de populaire toe
voeging van kruiden. Het is volgens Josi
ne Kraal zeer de vraag of de toegevoeg
de hoeveelheden de vermelde werking
jJ- Enkele jeugdige leden van de astro-technische- en electronica hobbygroep van de Otto
Grotewohl-school in Eisenhuttenstadt in Oost-Duitsland hebben zelf een controlekamer voor
model-ruimteschepen gebouwd. De hobbygroep neemt ook deel aan uitvindersbeurzen en
jongeren tentoonstellingen. Op de foto demonstreren twee jonge onderzoekers Stefan en Henri
met enige trots hun ruimte bedieningspaneel.
waar maken. Ze wijst er op dat het effect
van de kruiden maar in enkele gevallen
bewezen is.
gen prof. dr. B. M. S. van Praag, hoogle
raar economie aan de juridische facul
teit van de Leidse universiteit, die met
het onderzoek is belast en zijn naaste
medewerkster drs. Aldi Hagenaars.
produktie van door het Westen gebouwde
bedrijven in het Oostblok en het drijven
van ruilhandel.
De trage economische ontwikkeling in
de communistische landen, vooral wat
betreft het vergroten van de export van
produkten die harde valuta’s opleveren,
zal tot gevolg hebben dat het blok zijn
internationale handelsstrategie moet her
zien, zo meende men in Wenen.
Het Amerikaanse ministerie van trans
port heeft meegedeeld dat Ford Motor
Company een groot aantal Capri’s gaat
terugroepen in verband met defecten die
de veiligheid van de passagiers in gevaar
kunnen brengen. Het gaat om de Capri’s
van de bouwjaren 1971-73 met .manke
menten aan de rugleuningen van de voor
ste zetels en om Capri’s van de bouwjaren
1971-74 en 1976-78 waarvan het versnel-
lingspookje loslaat. Het gaat om circa
400.000 auto's.
Ook de inwoners van de Sovjet-Unie
kunnen binnenkort bier in blik kopen. Het
gaat om blikjes met 35 cc bier van het
merk „Gouden Ring” met 13 procent alco
hol dat zestig kopeken (1,80 gulden) per
blikje gaat kosten. Eind van dit jaar ho
pen de brouwers in Moskou één miljoen
blikjes bier te hebben geproduceerd.
Vorige maand was 5,4 procent van de
beroepsbevolking in de Europese Ge
meenschap werkloos, 0,1 procent minder
dan in augustus. In vergelijking met sep
tember vorig jaar is de werkloosheid afge
nomen, zo heeft het Bureau voor de Statis
tiek van de EG meegedeeld. In de meeste
EG-landen nam de werkloosheid af, maar
in Frankrijk, België en Nederland kwa
men er werklozen bij.
AMSTERDAM (ANP). De Amster
damse dierentuin „Artis” heeft in septem
ber, toen de toegangskaartjes traditioneel
voor half geld van de hand gingen, ruim
87.000 bezoekers getrokken. Dat zijn er
bijna 23.000 meer dan vorig jaar septem
ber. Volgens de leiding van de dierentuin
heeft het fraaie herfstweer belangrijk bij
gedragen tot het hoge bezoekersaantal.
DEN HAAG (ANP). Staatssecretaris
De Jong (Onderwijs en Wetenschappen)
heeft de scholen in het voortgezet onder
wijs gevraagd zuiniger met energie om te
springen. „Hét gaat de komende winter
niet om enkele tientallen grotere bespa
ringen, maar om miljoenen kleine. Dat
moet van ieder van ons komen”, aldus de
bewindsman in een brief aan schoolbestu
ren, personeel en leerlingen. Dit heeft het
ministerie gisteren meegedeeld.
Eenvoudige handelingen kunnen al hel
pen. „Wie het laatst een kamer of lokaal
verlaat, doet het licht uit. Laat de warm-
waterkraan niet te lang lopen, laat de
buitendeur niet open staan en sluit de
ramen op tijd”, aldus De Jong. Hij vraagt
verder om een goed onderhoud en een
juiste afstelling van de centrale verwar
mingsapparatuur.
49,30
37,80
40,00
27,00
157,00
113,00
67,508
39,20
129,00
38,00
49,10
50,00
63,508
46.00
129,508
39,30
49,00
127.00
55,500
50,50
3,60
50,00
62.50
87,20
51.50
151,00
45,40
52,00
128.00
37.00
50,00
98,50
64,50
86,10
47,00
34,00
120,50
50,20
62,20
183,50
35,00
79,00
140,10
44,30
39,50
37,70
53.50
300,00
173,00
157,00
295,00
180,00b
140,50
57,10
9,10
85,00
13,90e
44,90
147,50
30.50
67,00
44,20
85,50
31,50
57.70
100,00e
113.60
77,00
94,30
66,20
118.00e
„Cosmetica die veel pretenderen maar
weinig weten waar te maken,’, aldus
Josine Kraal. Wil men die groep cosmeti
ca in de toekomst indammen, dan is het
naar haar opvatting noodzakelijk alleen
die artikelen tot de lijst bijzondere cos
metica toe te laten, die degelijk zijn
onderzocht op werkzaamheid en veilig
heid.
„Bij het project staan een paar vragen
centraal. Ten eerste: hoe waarderen de
mensen hun eigen inkomen? Dat hangt
natuurlijk van een aantal factoren af,
zoals het aantal kinderen dat men heeft
en de psychologische en de sociale ach
tergrond. Als er bijvoorbeeld veel men
sen in een buurt wonen die goed verdie
nen, dan vindt degene die minder ver
dient dat hij een te klein inkomen heeft”.
De vereniging is het eens met het plei
dooi in de nota voor het bouwen van een
zogenaamde derde trap bij zuiveringsin
stallaties die de fosfaten uit alle bronnen
kan wegnemen. Daarom vindt de vereni
ging het onlogisch dat de bewindslieden
willen dat de industrie fosfaatvrije was
middelen maakt. Dat is volgens de VNCI
dan niet nodig.
WENEN (ANP). Het oplopen van de
schuld aan Westerse landen zou het Oost
blok ertoe kunnen dwingen in de jaren
tachtig naar andere vormen voor de Oost-
West-handel te streven. Dit is de mening
van vooraanstaande bankiers en econo
men die in Wenen bijeen zijn geweest voor
een conferentie over de Oost-West-handel.
Het ziet ernaar uit dat de gezamenlijke
schuld van de communistische landen aan
het Westen, die nu wordt geraamd op
ongeveer 54 miljard dollar (omstreeks
108 miljard), in 1990 verviervoudigd zal
zijn. Deze ontwikkeling zou de communis
tische landen ertoe kunnen brengen te
kiezen voor ingewikkelder vormen van
zaken doen met het Westen,zoals het op
richten van gezamenlijke ondernemingen,
overeenkomsten voor het afnemen van de
De vereniging vindt dat de bewindslie
den er al te gemakkelijk van uitgaan dat
binnen enkele jaren fosfaat-vervangende
stoffen zijn ontwikkeld die geen schade
aan de mens en het milieu veroorzaken of
even makkelijk zijn weg te halen door de
derde trap. Tenslotte pleit de VNCI er
voor snel te beginnen met de bouw van die
derde trap.
De minimale vereisten van levenson
derhoud zijn aan plaats en tijd gebon
den. Wat bijvoorbeeld hier in Nederland
als armoede wordt beschouwd, zal in
sommige landen in Afrika als welvaart
worden ervaren. Kortom: armoede is
een betrekkelijk begrip. Er zijn dan ook
uiteenlopende maatstaven aangelegd
om armoedesituaties aan te duiden.
Bij de Tweede Kamer bestaan dan ook
grote aarzelingen over de levering aan
Brazilië, omdat dat land het non-Profile-
ratieverdrag tegen de verspreiding van
kernwapens niet heeft ondertekend. Na
langdurige debatten werd vorig jaar be
sloten aan de levering van het verrijkte
uranium de voorwaarde te verbinden dat
Brazilië in ieder geval een ad-hoc opslag-
regime zou opstellen.
Bij de dinsdag gehouden (besloten)
commissievergadering over kernenergie
zegde minister Van der Klaauw van Bui
tenlandse Zaken de Kamer een brief toe
over wat inmiddels de „Khan-affaire” is
gaan heten. Deze brief wordt volgende
week verwacht. Het staat nu vrijwel vast
dat de Pakistaanse wetenschapsman dr.
Khan belangrijke geheime informatie
over de ultracentrifugefabriek in Almelo
in handen kreeg. Tot nu toe werd dit
ontkend.
Khan bekleedt nu een belangrijke func
tie in de nucleaire industrie van zijn land.
Door de snelle ontwikkeling hiervan
wordt gevreesd dat Pakistan in
navolging van buurland India bezig is
met de ontwikkeling van de atoombom.
Een speciale werkgroep van ambtenaren
van verschillende ministeries heeft inmid
dels een nader rapport over de zaak-Khan
opgesteld. Dit rapport blijft voorlopig ge
heim, zo liet het ministerie van Economi
sche Zaken desgevraagd weten.
De kleine, zuinige Mercedes zal wellicht
omstreeks 1982 gaan worden geprodu
ceerd in Bremen, zo heeft een woordvoer
der van Mercedes meegedeeld. De fabriek
in Bremen wordt momenteel uitgebreid
krachtens het investeringsprogramma
voor 1978-83 van 1,2 miljard mark en de
produktiecapaciteit van de fabriek moet
worden vergroot tot 100.000 auto’s per
jaar, zo deelde de woordvoerder mee.
In de deelnemende landen, de Bonds
republiek Duitsland, Groot-Brittannië,
Frankrijk, Italië, Nederland, België, De
nemarken en Ierland, krijgen ruim
30.000 Europeanen onder meer de vraag
voorgelegd welk inkomen voor hen vol
strekt minimaal is, dat wil zeggen dat
men met minder géén kans zou zien „de
eindjes aan elkaar te knopen”, met welk
is het ontbreken van een gefundeerde
definitie van het begrip „minimum”. In
Europa is het daarbij vrij ingewikkeld
dit allemaal op een rijtje te zetten, omdat
je met zoveel verschillende landen te
maken hebt. Ierland bijvoorbeeld is een
straatarm land. Italië ook, maar dan
alleen het zuiden. Het noorden van dat
land is redelijk welvarend. We moeten
dan ook naar een regionale opdeling van
wat arm is. En daarbij moet de vraag
worden gesteld waar die armoede van
afhangt en hoe vaak het voorkomt. De
bedoeling van het onderzoek is een ar-
moedekaart van Europa te krijgen”, zeg-
Het is volgens het rapport ook larie
koek dat toiletzeep, huid-, gezichts-
badcosmetica de huid zuiveren, ont
spannen, kalmeren, verjongen, voeden,
activeren, versterken en rimpels doen
verdwijnen. Dat sommige produkten
vermoeide voeten voorkomen of voeten
reukloos maken is evenmin waar.
Ook de voorlichting over zon- en brui-
ningscosmetica laten naar de mening
van Josine Kraal te wensen over. Zo
worden ten onrechte slogans gebezigd
als „voor een snelle, mooie, langdurige
of gezonde bruining”, „voorkomt vervel
len en uitdroging” en „verdrijft zonne
brand”. Bij het aan de man brengen van
scheercosmetica wordt als onjuiste in
formatie verstrekt, dat deze sneetjes en
wondjes geneest.
Het rapport pleit ook voor een stan-
Directeur Maurice Ernst van het Bu
reau voor economisch onderzoek van de
CIA verwacht dat tijdens het herstel van
de economische recessie in de VS weer
een olie tekort zal ontstaan. Twee factoren
die nieuwe druk op de olievoorziening
uitoefenen zijn volgens hem de oliepro-
duktievermindering in Iran en de uitput
ting van de mogelijkheden om meer olie te
gaan produceren in de Sovjet-Unie. In de
landen aan de Perzische Golf buiten Iran
zijn plannen voor uitbreiding van de olie-
produktiecapaciteit in de ijskast gezet.
Het ziet er naar uit dat Saoedi-Arabië in
de toekomst zijn produktieplafond eerder
zal verlagen dan verhogen, aldus Ernst.
a
rd
8,58
1,74
3,90
463,00
322,00 I
5,45 I
(Van onze redactie economie)
AMSTERDAM.
Bij investeringen
in afzonderlijke on
dernemingen blijkt
vaak niet alleen
sprake van arbeids
besparing, maar
ook van vraag naar
arbeid. De ene soort
arbeid verdwijnt, de
andere komt in trek.
Een voorstelling
van zaken als zou
den technische ont
wikkelingen en in
vesteringen alleen
maar leiden tot uitstoot van arbeid is dan
ook veel te eenzijdig.
Professor dr. A. Heertje, hoogleraar
economie aan de universiteit van Amster
dam, gaf deze opvatting gisteren weer op
de landelijke economistendag in Am
sterdam.
Volgens Heertje is het zeer de vraag of
de onderscheiding in breedte- en diepte-
investeringen, die vooral in de macro
economic wordt gemaakt, in de micro-
economische werkelijkheid, dus op het
niveau van individuele bedrijven, kan
worden teruggevonden. Die onderschei
ding komt erop neer dat bij diepte-inves-
teringen arbeid wordt uitgestoten en bij
breedte-investeringen juist vraag naar ar
beid ontstaat.
Eind 1980 hoopt de Leidse universiteit
hier een antwoord op te kunnen geven.
De Europese Commissie, het dagelijks
bestuur van de EG, dat overigens be
perkte volmachten heeft, heeft de Leidse
universiteit opgedragen te onderzoeken
waar de „armoedegrens” ligt in de lid
staten van de Gemeenschap. Deze
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De vertraging in de bouw van de nieuwe Braziliaanse
kerncentrales lijkt geen gevolgen te zullen krijgen voor het URENCO-project
in Almelo. Uit een vertrouwelijke notitie van minister Van Aardenne van
Economische Zaken blijkt dat de levering van het in Nederland verrijkte
uranium gewoon door zal gaan vanaf 1981. Wel maken enkele politici zich
zorgen over de wijze waarop dit uranium door Brazilië zal worden opges
lagen.
De regering heeft de Tweede Kamer
meegedeeld dat Brazilië een vertraging
van vijf jaar met de bouw van haar kern
reactoren heeft opgelopen. Dit betekent
dat dat land pas in 1983 behoefte zal
krijgen aan het in ons land verrijkte ura
nium. Besloten is echter dat dit geen ver
traging in de Nederlandse leveringen met
zich zal meebrengen.
De vertraging in het bouwprogramma
betekent in ieder geval dat het Neder-
lands-Duitse en Engelse URENCO-con-
sortium twee jaar langer de tijd heeft om
met Brazilië tot duidelijke afspraken te
komen over de opslag van het bij kernre
actie vrijkomende plutonium. Dit mate
riaal vormt de grondstof bij de vervaardi
ging van kernwapens.
SCHIPHOL (ANP). Een uit bijna
honderd leden bestaande handelsdelega-
tie uit Maleisië is woensdagmiddag voor
een driedaags bezoek aan ons land op
Schiphol aangekomen. De missie, die be
staat uit Maleisische zakenlieden en rege-
ringsofficials, heeft gisteren deelgenomen
aan een investeringsbijeenkomst met Ne
derlandse zakenlieden in Amsterdam.
Doel hiervan is om de handel tussen
Maleisië en Nederland te bevorderen en
om dit land aan te prijzen als investerings-
land. Daartoe zullen de leden van de mis
sie en de bijna 70 daartoe uitgenodigde
Nederlandse zakenlieden lezingen hou
den. Vandaag bestaat er voor de Neder
landse zakenlieden gelegenheid voor
meer gedetailleerde besprekingen met de
afzonderlijke leden van de Maleisische
delegatie. Het bezoek van de missie aan
Nederland is onderdeel van een twee we
ken durende rondreis door Europa. Eer
der was de delegatie al in Zwitserland en
Zweden.
BRUSSEL (ANP). Bij de gezamenlij
ke produktie van militair materieel be
schouwt Nederland een aandeel van 25 a
35 procent als „eerlijk en redelijk”. Dit zei
de directeur-generaal economische en fi
nanciële zaken van het ministerie van
Defensie, P. B. R. de Geus, op een sympo
sium over Europees wapenbeleid van de
Westeuropese Unie (WEU) in Brussel.
Nederland heeft in het verleden de
Franse Alouette, de Westduitse Bölkov en
de Engelse Westland helicopters gekocht
en krijgt behoefte aan anti-tank- en mid
delgrote transporthelikopters, aldus De
Geus. In het verleden is al veel ervaring
opgedaan met het overwinnen van allerlei
hindernissen, zowel in de WEU (die zeven
NAVO-landen omvat en een meer dwin
gende bijstandsverplichting kent dan het
NAVO-verdrag) als in het Noordatlan-
tisch bondgenootschap zelf.
„Deze ervaring moet worden vertaald in
gemeenschappelijke programma’s voor
het aanschaffen van defensiematerieel,
waarin alle landen van de WEU een eer
lijk aandeel hebben, in verhouding tot
hun bijdrage aan de gemeenschappelijke
defensie. Dit betekent voor Nederland een
verhouding van één op drie a vier tegeno
ver landen als West-Duitsland, Frankrijk
en Engeland”, aldus De Geus.
Nederland besteedde vorig jaar 3,4 pro
cent van zijn bruto nationaal produkt aan
defensie, West-Duitsland 3,3 Frankrijk 4
en Engeland 4,7 procent. Ruim eenvijfde,
21,9 procent, van de defensie-uitgaven zijn
in Nederland investeringen, een percenta
ge dat hoger ligt dan in West-Duitsland
(20,8 procent), maar lager dan in Engeland
(32,9 procent).
DEN HAAG (ANP). De werkgelegen
heid in de garagebedrijven groeit nog
steeds. Er zijn nog enkele duizenden vaca
tures. Dit staat in het rapport „Sociaal
Beleid” dat de afsluiting vormt van een
vijf-jarig onderzoek van de Bond van Ga
ragehouders (BOVAG) met hulp van de
overheid.
Het rapport signaleert een tekort aan
vakbekwaam personeel. Over het alge
meen vindt het personeel dat het slecht
wordt betaald, maar het rapport bestrijdt
dit. De garages hebben wat de beloning
betreft geen achterstand op andere be
drijfstakken, aldus een van de conclusies.
Plezierig noemt het personeel het werk,
de zelfstandigheid, de techniek en het
vakmanschap. De sfeer in kleine bedrij
ven wordt door de soepelheid aantrekke
lijker gevonden dan in grote organisaties.
DEN HAAG (ANP). De fosfatennota
waarin de ministers Ginjaar en Tuijnman
schrijven dat er fosfaatloze middelen
moeten komen, zit vol tegenstrijdigheden.
ENSCHEDE. (ANP) Mislei
dende reclame bij het aanprijzen
van cosmetica-artikelen komt zo
vaak voor dat er maatregelen tegen
moeten worden genomen. Dit staat
in een rapport dat Josine Kraal,
studente aan de Landbouwhoge
school in Wageningen, in opdracht
van de Keuringsdienst van Waren in
Enschede heeft gemaakt. Ze stelt
onder meer voor, een fors aantal
aanduidingen in de cosmetica-recla-
me te verbieden.
Bij haar cosmetica gaat het bijvoor
beeld om beweringen dat de haargroei
wodt bevorderd, shampoo speciaal be
stemd is voor vet en droog haar en
bepaalde middelen de haarwortels en
haarstructuur gunstig beïnvloeden.
Regels voor toevoeging van dit soort
ingrediënten acht ze dan ook hoogst
noodzakelijk. Dit bepleit ze ook voor de
bijzondere cosmetica, zoals de produk
ten voor hypo-allergene cosmetica, haar
groeimiddelen, busteverstevigers en
dergelijke.
