PREMIER NEEMT VOORLOPIG PLAATS IN
The Times
3
OBSERVER MELDT:
Zia: Pakistan
Carter bemoeide zich
VS zouden 300
F-5’s willen
r
EG: grootscheepse
hulp voor Cambodja
gaat weer
verschijnen
met Zimbabwe-overleg
in Europa
Dode bij beving
in Indonesië
In Voerstreek
138 arrestaties
Akkoord Vietnam-Thailand
moet islamitische
republiek worden
Overstromingen in
Sinaïwoestijn
w
Uitgevers
Niet persoonlijk
Hol-ogig
Grap
Kasteel
2
3
BINNEN- EN BUITENLAND
1979
OKTOBER
MAANDAG
2 2
door Nico Scheepmaker
weerd
lënten
esters
(Van onze redactie buitenland)
JERUZALEM. De Israëlische minister van
Buitenlandse Zaken Mosje Dajan, is gisteren
afgetreden. Hij kon het niet langer eens zijn
met de Israëlische regeringspolitiek inzake de
Palestijnse autonomie. Zijn plaats wordt voor
lopig ingenomen door premier Begin zelf.
Het aftreden van de Israëlische minister van
Buitenlandse Zaken wordt door voor- en tegen
standers gezien als een regelrechte bedreiging
voor het voortbestaan van de regering-Begin.
partij
iel heeft
mannen
ren ge-
fé. Vijf,
m open-
Bij de
ewond.
ingen
ingen
iningen
:en, dat
cties in
lere sa-
Voor-I
;e gede-
iie be-
gezettel
'edepu-
ssiden-
svrouw
partij-
sturen,
iter het
(Van onze redactie buitenland)
ASHFORD-CASTLE (IERLAND).
De lidstaten van de Europese Ge
meenschap zullen een grootscheepse
reddingsactie starten om de hongers
nood in Cambodja te bestrijden. Dit
heeft de Ierse minister van Buiten
landse Zaken en voorzitter van de
Europese ministerraad van Buiten
landse Zaken, Michael O’Kennedy,
gisteren gezegd na afloop van twee
daagse informele besprekingen van
de raad in Ashford-Castle in Ierland.
trijfël
Aftreden minister Dajan
bedreigt kabinet-Begin
SS
S
Mahabad weer in
handen Koerden
lag in
n een
(Van onze redactie buitenland)
TEHERAN. Koerdische opstan
delingen hebben het grootste deel
van de stad Mahabad in het noord
westen van Iran zaterdagavond na
hevige gevechten heroverd, zo is van
inwoners van Teheran vernomen.
over de toekomst van Zimbabwe in
Londen op gang te houden. Dit heeft
het liberale Britse weekblad The Ob
server gisteren meegedeeld.
nd van
mwoor-
ren van
tiënten-
i de be-
nun pa-
richten.
sters en
i Fries-
gehou-
ries als
i motie
den en
lademy
ir heeft
over te
enland-
d)
an het
■heiden
Zolksu-
i zater-
en een
louden
icht te-
rheids-
?n had
igeveer
r vlag-
een de-
ng uit
e voor-
ïjeugd.
ngeren
Guerrillastrijders zeiden dat de plaatse
lijke politiekazerne is bezet, maar dit is
niet bevestigd.
De strijdkrachten hebben de stellingen
van de opstandelingen beschoten. Hoe
veel doden er zijn gevallen is niet bekend.
De Koerden zeiden dat de gevechten
waren uitgebroken nadat militairen de
wegen naar Mahabad hadden afgezet en
de stad hadden geblokkeerd om de op
standelingen te kunnen overmeesteren.
De meeste regeringsgebouwen kunnen
al als in handen van de Koerden worden
beschouwd omdat de meeste ambtenaren
achter de zaak van de Koerden staan,
aldus de zegslieden.
Bij Naqadeh in het noordwesten hebben
Koerden een kolonne politietroepen in
een hinderlaag laten lopen. Het vuurge
vecht duurde twee uren en de provinciale
politiebevelhebber werd gewond, aldus de
staatsradio, die zei dat het incident vrij
dag was gebeurd.
De Koerden hebben ook het radio- en
televisiestation in handen, maar de inrich
ting was al vernield.
President Carter zou zich persoonlijk
met de voortgang van het overleg hebben
bemoeid, op verzoek van president Julius
Nyerere van Tanzania, een van de vijf
frontlijnstaten die tot dusver het Patriot
tisch Front van Nkomo en Moegabe steun
den, maar er steeds duiderlijker op uit
zijn om een einde te maken aan het bloed
vergieten in Zimbabwe.
EILATH (AFP) Bij noodweer dat
gisteren Sjarm-el-Sjeikh in het zuiden van
de Sinai trof, zijn volgens de eerste berich
ten twee mensen omgekomen en worden
er twee vermist.
Onweer en enorme regenbuien richtten
vernielingen aan de weg van Sjarm-el-
Sjeik naar Eilath aan. Telefoonkabels be
gaven het. Honderden toeristen die hun
weg geblokkeerd zagen, zijn met militaire
vliegtuigen vervoerd.
In de Egyptische hoofdstad Cairo zijn
zaterdag 31 mensen omgekomen bij een
botsing op een overweg tussen een goede
rentrein en een autobus.
Frank-
■t zich
ten die
gingen
Daar-
lisaties
vrou-
dat de
is ge-
lemen.
te ge-
swerk,
Het is
at het
1 gaat
op be-
ligers-
celijke
iuwen-
econo-
Enzovocut. Voor zeven uren had uitge
verij Spectrum zijn kasteel dus even opge
trokken in het Hilton Hotel. Aan tafel zei
Boekovski dat hij niet tevreden was over
zijn Engelse, Amerikaanse en ook Zweed
se uitgever. „Ze maken reclame als dat
nog geen zin heeft, geven eerst een dure
gebonden editie uit om „uit de kosten te
komen”, en gooien pas na één of twee jaar
de pocketeditie op de markt als niemand
zich het boek meer herinnert. Waarom
niet meteen een pocketeditie die de werke
lijk geïnteresseerden kunnen betalen, dan
kom je toch ook uit de kosten? Nee, is dan
het antwoord, de recensenten schrijven
alleen over de hardcovers. Maar we ma
ken toch geen boeken voor recensenten,
maar voor lezers? De Franse uitgever is
begonnen met de pocketeditie, de eerste
100.000 exemplaren zijn al zo goed als
verkocht, er komt nu een herdruk van
30.000 exemplaren, en nog eens 15.000
exemplaren in een gebonden uitgave voor
wie dat speciaal willen”.
Uitgevers! Vladimir schudde zijn wijze
hoofd. Hij had de Amerikaanse uitgever
van Solzjenitsyn gevraagd, of hij diens
boeken gelezen had. „Ja, maar niet per
soonlijk", had deze marxist geantwoord.
Spectrum geeft „Kasteel tussen vier mu
ren” uit als paperback voor ƒ27.50, wat
een redelijke prijs genoemd mag worden
voor een boek van 428 pagina's.
De eerste keer ontmoette ik Boekovski
in december 1976 in Amsterdam, toen hij
onverwacht naar het Westen was overge
heveld na twaalf jaar als politiek gevange
ne in psychiatrische inrichtingen, gevan
genissen en werkkampen te hebben door
gebracht. Hij zag toen even „afgetraind”
en hol-ogig uit als Johan Cruijff na een
zware Europa-Cupwedstrijd, alleen min
der nerveus. Bijna drie jaar later blijkt hij
16 kilo te zijn aangekomen, hij ziet er
welgedaan uit, een paar kilo minder zou
geen kwaad kunnen. Voor het overige
maakt hij dezelfde intelligente, uitgeba
lanceerde indruk als direkt na zijn vrijla
ting. Hij studeert fysiologie in Cambridge
en komt op het ogenblik niet meer aan
schrijven toe. Wat hij doet, doet hij blijk
baar altijd met volle overgave: eerst als
dissident, daarna als politiek gevangene,
vervolgens als schrijver en nu dus als
student.
Afgelopen dinsdag overlegden de lei
ders van het Patriottisch Front, Nkomo en
Moegabe, in het geheim met de attaché
voor Afrikaanse zaken van de Ameri
kaanse ambassade in de Britse hoofdstad.
Nederland geeft overigens minder hu
manitaire steun aan het Patriottisch
Front dan in voorgaande jaren. Dit blijkt
uit hetgeen het ministerie voor Ontwikke
lingssamenwerking en een der leiders van
het Front, Moegabe zaterdag hebben mee
gedeeld na afloop van een gesprek tussen
Moegabe en minister De Koning. Via parti
culiere organisaties zal Nederland goede
ren ter waarde van een half miljoen gul
den ter beschikking stellen ten behoeve
van slachtoffers van het conflict.
„In een later stadium" en „indien de
noodzaak tot meer steun concreet blijkt”,
zal aanvullende steun van nogmaals een
half miljoen „in welwillende overweging
worden genomen”, aldus het ministerie.
In 1976 werd de ZANU van Moegabe en de
ZAPU van Nkomo, die samen het Patriot
tisch Front vormen, hulp in de vorm van
goederen tot een bedrag van 1,25 miljoen
verleend. In 1977 en 1978 telkens 1,5 mil
joen. Moegabe, die dit weekeinde voor een
kort bezoek in ons land was, wilde niet het
bedrag noemen, waarvoor hij steun had
gevraagd.
1 heeft
■icht in
an het
brand-
mrstof-
weg te
ettelij-
>rand is
om een
ituurge-
n van
een na-
iet huis
keer en
veg 27,
ien ver-
igesteld
„In de Sovjet-Unie wordt alleen nog
maar Hebreeuws en Chinees geleerd. He
breeuws voor de Russen die weggaan en
Chinees voor de Russen die blijven”.
Dit was de enige Sovjetgrap die ik zater
dag in het Hilton Hotel hoorde gedurende
de zeven uur dat een twintigtal Nederlan
ders de gast was van uitgeverij Het Spec
trum ter gelegenheid van de verschijning
van „Kasteel tussen twee muren” van
Vladimir Boekovski, dat zelfs door aarts-
criticus Andrej Amalrik, die niet gauw
iets goed of in orde bevindt, als een uitste
kend boek wordt aangemerkt.
KARATSJI(Reuter). President Zia-
Oel-Haq van Pakistan heeft in een vraag
gesprek gezegd dat hij de democratie naar
westerse stijl in Pakistan wil vervangen
door een islamitische republiek. Tegen
het dagblad Hoerriyet zei hij spoedig stap
pen te zullen nemen om een nieuw islami
tisch politiek stelsel in het land te introdu
ceren.
Vorige week stelde Zia de verkiezingen
die volgende maand zouden worden ge
houden, voor onbepaalde termijn uit en
verbood hij politieke activiteit.
In het vraaggesprek zei de president
van plan te zijn een commissie in te stellen
die bijzonderheden moet vaststellen voor
de structuur van een islamitische demo
cratische regering en de islamitische ver-
kiezingsmethode. Voorts zei hij dat alleen
praktiserende moslems zouden kunnen
worden benoemd als verkiezingskandida
ten en dat de kiezers zouden moeten vol
doen aan minimum-eisen. Niet iedereen
zal stemrecht krijgen, aldus Zia.
JAKARTA(AFP). De aardbeving die
zaterdag de Indonesische eilanden Bali en
Lombok heeft getroffen, heeft aan één
persoon het leven gekost. Negentien men
sen raakten gewond. Dit heeft het Indone
sische persbureau Antara vandaag ge
meld. Door de aardbeving, die een kracht
van 5,8 had op de schaal van Richter, is
een groot aantal gebouwen beschadigd.
antwoordelijkheid uit, meer vluchtelingen
op te nemen als zij bij andere landen in
Zuidoost-Azië en met name Thailand erop
aandringen vluchtelingen toe te laten, al
dus O’Kennedy.
Intussen zijn Vietnam en Thailand het
eens geworden over een beleid, dat 2,5
miljoen mensen in Cambodja van de hon
gerdood zal redden en zal voorkomen dat
de strijd in Cambodja zich uitbrejdt tot
andere landen in het gebied. Dit is zater
dag door een hoge Vietnamese diplomaat
in Bangkok meegedeeld.
De Vietnamese minister van Staat
Nguyen Co Thach zie tot verslaggevers op
een persconferentie op de ambassade van
zijn land in Bangkok, dat Vietnam huma
nitaire hulp aan Cambodja toejuicht. Hij
beloofde, dat 200.000 man van de geregel
de Vietnamese strijdkrachten uit Cam
bodja zullen worden teruggetrokken, „als
de toestand daar veilig is”. Vietnamese
soldaten zullen de grens met Thailand niet
overschrijden, ook niet als ze tegenstan
ders achtervolgen, aldus de diplomaat.
Gistermorgen zijn drie Thailanders en
een Cambodjaan om het leven gekomen
toen in het grensgebied tussen Cambodja
en Thailand een granaat ontplofte op het
grondgebied van Thailand.
Intussen heeft Terres des Hommes Ne
derland een aanloopbedrag van 100.000
ter beschikking gesteld en tevens een spe-
I ciaal actiegironummer (100900) geopend
I voor in nood verkerende vluchtelingen in
het grensgebied tussen Thailand en Cam
bodja.
Het Comité Bootvluchtelingen heeft vo
rige week al toegezegd zijn acties ook tot
de in nood verkerende Cambodjaanse be
volking te willen uitbreiden.
Dajan maakte zijn ontslag gisterochtend bekend op de weke
lijkse zitting van het kabinet. Hij las een korte verklaring voor en
verliet daarop de vergadering. „Het was een genoegen met u
gewerkt te hebben, tot ziens”, zei hij op zijn bekende abrupte
manier tegen kabinetssecretaris Arieh Naor, die na afloop van
de kabinetszitting Dajans ontslagbrief voorlas. Het was bekend
dat Dajan al enige tijd overwoog het kabinet te verlaten.
Alfgelopen donderdag had Dajan premier Begin al meege
deeld dat hij van plan was af te treden, nadat hij eerder op 2
oktober in een brief aan premier Begin zijn onvrede had meege
deeld. Bij die gelegenheid kondigde hij zijn ontslag per 1 januari
aan.
Dajan schreef toen dat hij de autonomieonderhandelingen als
de hoofdzaak van het buitenlands beleid beschouwt, maar dat hij
zich met die onderhandelingen niet bezig kon houden omdat hij
zich niet met de lijn van de regering kan verenigen. Hetzelfde
geldt voor de nederzettingenpolitiek op de bezette westelijke
Jordaanoever. „Met wat mij werkelijk interesseert houd ik me
niet bezig, en waar ik me mee bezig houd interesseert me niet”, zo
vatte Dajan gisteren zijn beweegredenen samen.
Dajan vindt dat hij zich als minister van Buitenlandse Zaken
alleen met bijzaken, ceremonies en cocktailparties bezig hield.
Dajans woordvoerder Naftali Lavie, die al enige weken van het
voornemen van zijn minister op de hoogte was, zei dat Dajan
Het Perzische persbureau PARS meld
de dat Koerden met raketgranaten zater
dag enkele legertanks in Mahabad hebben
vernietigd. Aan beide zijden zouden ge
wonden zijn.
In de Koerdenstad Sanandaj waren za
terdag winkels en kantoren gesloten uit
protest tegen de dood van een vierjarig
kind en drie anderen bij gevechten don
derdag. Eenkele duizenden Koerden de
monstreerden op straat
Hij voegde er aan toe dat de Gemeen
schap maatregelen moet en wil treffen om
de „tot nog toe nooit voorgekomen om
vang van de hongertragedie” in Cambod
ja te bestrijden.
O’Kennedy sprak van de „zeer tragische
situatie in Cambodja”. De gastheer gaf te
kennen dat noch de EG noch de lidstaten
politieke voorwaarden zullen stellen aan
de hulp. Wat slechts van belang is, is dat
de levensmiddelen ook werkelijk de met
hongersnood bedreigde Cambodjanen be
reiken. Concrete beslissingen over de om
vang van de hulpverlening zijn echter nog
niet genomen.
In dit verband bespraken de ministers
ook het probleem van de weer groeiende
vluchtelingenstroom uit Indochina. De
Europese landen komen niet onder ver-
(Van onze redacteur in
Groot-Brittannië, Henk Leffelaar)
LONDEN. Na een staking van
elf maanden zullen het dagblad The
Times en de weekeditie The Sunday
Times weer verschijnen, vermoede
lijk omstreeks half november. Welis
waar moet dit nog door de leden van
de betrokken vakbonden worden ge
ratificeerd, maar dat wordt niet meer
dan als een formaliteit beschouwd.
De herverschijning werd gisteren na
een marathonzitting van 26 uur tus
sen de directie en vakbondsleiders
bekendgemaakt, enkele uren voor
het verlopen van een door de directie
gesteld ultimatum.
Op alle punten werd overeenstem
ming bereikt, behalve over de bezet
ting van de drukkerij. Dit laatste zal
aan een arbitragecommissie worden
voorgelegd en haar uitspraak zal
voor alle partijen bindend zijn. De
staking heeft het krantenbedrijf van
Lord Thomson 100 miljoen gulden
gekost.
De staking werd verleden jaar no
vember uitgeroepen, omdat de direc
tie niet langer genoegen nam met de
ongebreidelde acties van kleine groe
pen employés die zonder machtiging
van» hun bonden herhaaldelijk leid
den tot vertragingen, kleinere edities
en verlies van advertenties. Het be
sluit van de directie om het bedrijf
stil te leggen, werd door de Londense
krantenwijk Fleet Street gezien als
een poging om de macht van vakbon
den in te perken.
Of het daarin is geslaagd, blijft de
vraag. Zeker is echter dat het uithou
dingsvermogen van de vaknbonden
deerlijk werd onderschat. Niettemin
zei de directie gisteren dat het nu de
meest vooruitstrevende overeen
komst met de bonden had bereikt op
het gebied van de nieuwe krantentec-
nologie, vergeleken met welke Britse
dagbladen ook.
BRUSSEL (ANP). 138 arresta
ties en zestien min of meer ernstig
gewonden, plus een aantal verniel
de rijkswachtvoertuigen, gewonde
paarden en een vernielde reporta-
gewagen van de Belgische Frans
talige omroep, de RTBF. Dat was
gisteravond de voorlopige balans
die opgemaakt kon worden na een
dag van harde gevechten tussen
Vlaamse betogers en de rijkswacht
in de Belgische voerstreek, gren-
send aan Nederlands-Limburg.
Vlaamse organisaties hebben in
middels geprotesteerd tegen het
„onnodig felle en harde optreden”
van de rijkswacht.
64 leden van de extreem rechtse
Vlaamse organisatie VMO (Vlaam
se Militanten Orde) werden opge
pakt en overgebracht naar de ge
vangenis van Tongeren. Onder hen
was de VMO-leider Armand-Albert
Eriksson. De VMO’ers worden be
schuldigd van bendevorming en
overtreding van de wet op de privé-
milities, omdat ze wapens (stokken)
en uniformen droegen.
Gisteravond was de rust in de
Voerstreek weergekeerd.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De Verenigde Staten
hebben zich achter de schermen inge
spannen om de onderhandelingen
De Koerden hebben regeringstanks ver
nietigd en een radiostation bezet. Ook
gisteren werd hevig gevochten in
Mahabad.
altijd een actief en initiatiefrijk man was. Dat veranderde
volgens Lavie een maand geleden. Sindsdien voelt Dajan zich als
het ware werkloos.
Een half jaar geleden nog weigerde Dajan Israel te leiden in de
onderhandelingen met Egypte en de Verenigde Staten over de
Palestijnse autonomie, die overigens tot dusver niets hebben
opgeleverd. „Ik weigerde omdat ik niet het standpunt van de
coalitie kon vertolken”, zegt hij nu. „Er moet een minister van
Buitenlandse Zaken zijn wiens meningen door de regering
worden geaccepteerd en ik ben die persoon niet”.
Het solistische optreden van Dajan heeft in het recente verle
den herhaaldelijk onder kritiek gestaan, omdat hij het regerings
beleid stelselmatig leek te negeren en privé-gesprekken voerde
met toonaangevende Palestijnen in de bezette gebieden.
Premier Begin heeft nog geen opvolger voor Dajan in petto,
maar er wordt druk gespeculeerd over vice-premier Yadin,
minister van Justitie Tamir of minister van Binnenlandse Zaken
Burg. Begin zelf heeft zich tot dusver erg op de vlakte gehouden
over het ontslag van zijn minister van Buitenlandse Zaken. Hij
gaf toe dat de regering verzwakt is, maar beloofde dat het
probleem opgelost zou worden.
Begin ontkende dat er zakelijke verschillen van inzicht tussen
hem en Dajan waren. Hij noemde het besluit van Dajan een
persoonlijke zaak, een ontwikkeling die hij betreurt. Het was
volgens Begin niet mogelijk Dajan politiek tegemoet te komen,
omdat deze helemaal geen alternatieven heeft voorgesteld.
Voor- en tegenstanders van Dajan, binnen en buiten de rege
ringscoalitie, zijn het over één zaak eens: het ontslag van Dajan is
een nieuw bewijs van de algemene malaise waarin Begins
kabinet verkeert. Binnen de coalitie is Dajans ontslag direct
aangegrepen om een reorganisatie van de portefeuilles door te
voeren, in de hoop dat een nieuwe verdeling van de ministeries
redding zal brengen.
Dajans besluit was koren op de molen van oppositieleider
Sjimon Peres, die op de hele regering een beroep deed het
voorbeeld van Dajan te volgen.
Het ontslag van Dajan gaat binnen 48 uur in. Hij zal wel zijn
zetel in het Israëlische parlement, de Knesset, behouden.
(Van onze redactie buitenland)
DEN HAAG. In luchtvaartkringen in
Europa is verbaasd gereageerd op sugges
ties van de Amerikaanse minister van
Defensie Harold Brown om de Ameri
kaanse luchtstrijdkrachten in Europa te
„versterken” met bijna 300 relatief verou
derde en erg eenvoudige F-5-straaljagers.
Niet alleen in Europa, maar ook binnen de
Amerikaanse luchtmacht bestaan grote
twijfels over de haalbaarheid van derge
lijke voorstellen.
Browns’ plannen werden onlangs gepu
bliceerd in het Amerikaanse legerblad
Armed Forces Journal. De nieuwe toestel
len zouden bestemd zijn voor de verster
king van de zuidflank van de NAVO. De
verbazing is vooral ontstaan, omdat
Brown niet heeft duidelijk gemaakt of de
F-5’s komen boven de honderden gloed
nieuwe en hypermoderne F-16-jagers, die
de Amerikanen in Europa gaan statione
ren, of daarvoor deels in de plaats komen.
Dat laatste zou voor de Europese landen
nauwelijks aanvaardbaar zijn. Niet alleen
omdat de F-5’s technisch veel minder zijn
dan de F-16’s, maar ook omdat de Ameri
kanen er juist alles aan gedaan hebben
om hun F-16’s in Europa te slijten (Neder
land koopt er 102) en dan zelf met minder
genoegen zouden nemen.
Bij de luchtmacht in Den Haag gaat
men er dan ook van uit dat de aangekon-
digde aantallen Amerikaanse F-16’s ge
woon naar Europa zullen komen en dat
het F-5-plannetje van tafel wordt gehaald,
vooral omdat de Amerikaanse lucht
macht volgens berichten uit Washington,
zelf ook allerminst is ingenomen met de
suggesties van Brown.
Een traangaswolk en een kluwen bereden rijkswachters in het dorpje s-Gravenvoeren in de Voerstreek, waar zich tijdens het weekeinde ernstige
ongeregeldheden voordeden. Zeker twintig mensen raakten gewond bij de gevechten. De rijkswacht verrichtte 138 arrestaties.
Die ene zaterdag dat hij tijd had naar
Amsterdam te komen verkocht en sig
neerde hij eerst in de Bijenkorf 125 van
zijn boeken in twee uur tijd, soms met
uitvoerige opdrachten voor oude Russi
sche dametjes die een bosje bloemen voor
hem meegenomen hadden en huilden van
ontroering. Daarna de luxe van het Hilton
Hotel, als om te onderstrepen dat de tijd
van de kunstmatige voeding, toen hij als
hongerstaker weigerde te eten en zijn
neusgaten werden uitgescheurd door de
te dikke slang waarmee ze het vloeibare
voedsel naar binnen werkten, voorgoed
voorbij is. Garnaaltjes, paling en zalm
vooraf. Daarna twee malse schijfjes vlees
van een mij onbekende leverancier, met
daarbij wat spruitjes en een struikje
bloemkool waarop de kok alleen maai
even geademd had, om de ergste rauw
heid eraf te halen. Dat is deftig tegen
woordig, goed voor de tanden. Een soort
koffielikeur - zabaglione toe, het soort
feestdis dus dat Boekovski in de gevange
nis aanrichtte in het kasteel, waaraan hij
iedere dag verder schetste. Om te ontko
men aan het langzame wegzinken in het
martelende, eentonig zich herhalende
niets, probeerde hij altijd een potloodstift
mee naar de strafcel te smokkelen, die hij
gewoonlijk in zijn mond verborg. „En als
het me lukte, zat ik mijn hele strafperiode
op stukjes krant of gewoon op de vloer
of de muur kastelen te tekenen. Niet
zomaar een algemeen plan. Nee, ik gaf
mezelf opdracht het kasteel helemaal op
te bouwen vanaf de fundering, vloeren,
trappetjes en geheime gangen tot aan de
spitse daken en torentjes. Ik polijstte iede
re steen, ik legde parket op de vloeren of
betegelde ze met natuursteen, ik meubi
leerde de zalen, hing gobelins en schilde
rijen op, ontstak de kaarsen in de kande
laars en de walmende harsflambouwen in
de eindeloze gangen. Ik dekte de tafels en
nodigde gasten uit, ik luisterde met hen
naar muziek, dronk wijn uit bokalen en
rookte daarna een pijp bij mijn kopje
koffie”.
