Rijksdansschool onder
The Drawing Legion met Belshazzar’s Feast in Mickery
t
t
komende
exposities
Rinus Groot maakt
onspeelbare speelbaar
FEESTELIJKE AANBIEDING
voor de Charlies van Nederland
„Kunstberg” ontstaan door personeelsgebrek
SM
Béjart in Parijs
1
voor 12?5 Ir o
te versmaden.
1
REVLON
Echte boter is
niet zo goedkoop als wat ik
gemakshalve de concurrentie
zou willen noemen.
Maar dat proef je
dan ook wél, zeg -
neem me niet kwalijk.
Grootse pianistiek
tot in kleinst
mogelijke schakeringen
Artoteken
40 ml. Charlie Concentrated
Cologne spray flk
Kunstberg
19
WOENSDAG 31
1979
OKTOBER
KUNST
STRICT
L W
0
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM. De bezetting door een groep kunstenaars van het
BKB-pakhuis aan de Amsterdamse haven die maandagochtend is
begonnen zal voortduren tot de gemeente een ander beleid toezegt. Dit
hebben de actievoerders dinsdagmiddag verklaard na afloop van een
demonstratie bij het Stedelijk Museum in Amsterdam. De actie is
opgezet door de Beroepsvereniging Beeldende Kunstenaars (BBK), de
Kunstenaarsorganisaties NW en de Nederlandse Kring van Beeld
houwers.
in fraaie kado verpakking W
L
Actievoerders BKB willen
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
Beeldend theater van Andringa
KO VAN LEEUWEN
79 1 006*
iloma
werk
epaald
i kan
uto per
vakan-
i per
i kuntu
fdeling
Allston schilderde in krachtige natura
listische stijl tal van bijbelse of aan de
bijbel ontleende voorstellingen. Daar
naast was Allston ook schrijver en dich
ter. In ons land is hij niet algemeen
bekend.
In zijn theaterproduktie stelt Andringa
zich parallel op ten aanzien van Allston.
De Wilde is hoofd van de gemeentemu
sea in Amsterdam en in die functie mede
verantwoordelijk voor de aankopen in het
kader van de Beeldende Kunstenaars Re
geling (BKR). Een jaar of zeven geleden
zijn de duizenden kunstwerken die opge
slagen waren in de kelders van het Stede
lijk Museum overgebracht naar een pak-
achter een doek van gaas waarop de con
touren van het schilderij zijn afgebeeld.
Een doek dat door de belichting ook ge
heel ondoorzichtig kan worden getoond.
Het knappe is, dat de neven-scènes, zoals
die warenhuisscène, ontstaan vanuit het
door het ensemble uitgebeelde schilderij.
stellen met noodoplossingen. Onze actie
heeft landelijke betekenis. De helft van
het totaal aantal gebruikers van de Beel
dende Kunstenaars Regeling woont en
werkt in Amsterdam”.
Dat betekent in de praktijk dat de socia
le dienst in Amsterdam per maand circa
700 kunstwerken aankoopt en deze door
stuurt naar het gebouw BKB. Toen daar
onvoldoende depotruimte was om de wer
ken op verantwoorde wijze op te blijven
slaan zijn andere pakhuizen en leegstaan
de koelcellen gehuurd. Er is in Amster
dam echter geen enkele ruimte te huur
waar temperatuur en vochtigheid in de
hand kunnen worden gehouden. Er ont
stond een soort „kunstberg” die door per
soneelsgebrek niet kon worden verspreid
over scholen en bedrijven.
Tegen het einde van zo’n scène groeit de
beeldcompositie weer vloeiend naar de
vorm van het Allstonschilderij terug.
Het hoofd van de dienst BKB Swan
Tjpa zegt: „Ruimtegebrek is niet het enige
probleem. Ook als je voldoende pakhui
zen had zou je de verworven kunstwerken
„Gaspard de la Nuit” was niet het enige
dat dermate kon boeien. Ook de Preludi
Autunnali van de in 1973 overleden Itali
aan Francesco Malipiero vertonen be-
Directeur De Wilde, die de verantwoor
ding voor het beheer van de BKR-kunst
heeft, spreekt de groep kunstenaars die het
BKB-pakhuis in Amsterdam bezetten, toe in
het Stedelijk Museum.
paalde stemmingsbeelden, uiteraard an
ders van vormgeving (met een ander uit
gangspunt ook), maar in hun compactheid
die iedere overbodige noot bij voorbaat
uitsluit zeker verwant aan Ravel. Het be
trof een Lento dat als het ware een samen
spraak met zichzelf hield, een Ritenuto,
ma spigliato waar motieven kwamen en
gingen als rimpelingen op een waterop
pervlak; een Lento, triste, waar een grego
riaans getinte melodie tegenover een osti-
nato-motief werd geëxposeerd en een flit
send Veloce als slot. Een hoogst boeiende
keus van Rinus Groot ter ere van het jaar
1914 (het jaar waarin deze werken ont
stonden).
Weer een heel andere atmosfeer werd
opgeroepen in Schumanns Carnaval opus
9, een reeks snel wisselende schetsen met
autobiografische en „tijdeigen” elemen
ten. Ook al een werk dat in alle opzichten
het uiterste vraagt van een pianist. Voor
Groot geen probleem: alweer wist hij het
onspeelbare speelbaar te maken.
Met de in 1963 gecomponeerde Sei Stu
die (zes etudes) van de Nederlandse pia
nist Theo Bruins bewees Rinus Groot ook
in een meer geavanceerd repertoire uitste
kend thuis te zijn. In deze etudes komen
moderne technieken aan de orde, zoals
het creëren van statische klankvelden in
velerlei nuances. Dit vraagt een totaal
ander coördinatievermogen dan men bij
de traditionele litteratuur nodig heeft,
vandaar dat deze Sei Studie op hun ge
bied ongetwijfeld voorzien in een behoef
te. Jammer dat Theo Bruins zelf niet
aanwezig was: ook hij had de zeer knappe
Boven koning Belshazzar hangt dan een
blikken verfpot waaruit een donkere doek
gedrapeerd omlaag komt en hem geheel
bedekt. Zoals Allston zo het verhaal wil
op de laatste dag van zijn leven over
Belshazzar’s beeltenis heen schilderde om
nog eens opnieuw te kunnen beginnen.
Concert: pianorecital door Rinus Groot.
Programma: Malipiero, Schumann, Bruins,
Ravel. Toegift: Tsjaikovski. Concertgebouw
Haarlem, 30 oktober 1979.
leerlingen, van wie 70 pro
cent Frans, tellen die gedu
rende drie jaar gratis on
derricht zullen krijgen.
De dansschool komt in
een nu leegstaande vleugel
van het Palais de Chaillot.
Er worden zes studio’s in
gericht.
Tevens is er gedurende die periode een
documentaire tentoonstelling over de tijd
dat de Westduitse journalist Günter Wall-
raff, vermomd als Hans Esser, bij het
Westduitse dagblad „Bild-Zeitung” werk
te. Daarna schreef Wallraff er een boek
over en maakte er een film van. De ten
toonstelling omvat hoofdzakelijk fotoko
pieën van documenten, artikelen en frag
menten uit boeken.
In kunstzaal De Reiger in Utrecht toont
Ploos van Amstel van 3 tot en met 28
november tekeningen, grafiek en schilde
rijen.
Bij Siau aan de Keizersgracht in Am
sterdam zijn van 30 oktober tot en met 30
november schilderijen van Franz Deck-
witz, tekeningen van Nico Gillesse en por
seleinen werken van Leen Quist te zien.
In het Amsterdams Litterair Café de
Engelbewaarder aan de Kloveniersburg
wal hangen tot en met 18 november teke
ningen van Trille Bedarrides.
Fijnaut aan de Keizersgracht in Am
sterdam toont van 3 tot en met 25 novem
ber werken van Sierk Schröder. De kun
stenaar is jaren verbonden geweest aan
de Rijksacademie in Amsterdam, eerst als
lector later als hoogleraar.
Drie papierwerkers exposeren tot en
met 9 december in het Amsterdamse mu
seum Fodor. Het zijn Kees de Goede, Erik
Andriesse en Eli Content.
In Amsterdamse galerieën worden in
de komende tijd de volgende tentoonstel
lingen gehouden: van 3 tot en met 30
november bij de Wetering Galerie etsen
en objecten van Auke de Vries en bij
Galerie Asselijn tekeningen van Peter van
Drumpt. Van 10 november tot 14 decem
ber in Galerie Jurka schilderijen en teke-
ninge van Douglas James Johnson.
onrecht aandoen door ze ontoegankelijk
te maken”. Hij wil distributiecentra in de
hele stad om de totale collectie van de
gemeente Amsterdafti open te gooien.
Niet alleen door het uitlenen aan publieke
instellingen en aan particulieren, maar
ook door middel van exposities. De wer
ken moeten echter voor het zover is wor
den geregistreerd en gefotografeerd. Zo
moet er een uitgebreide documentatie ko
men van de kunstenaars en hun werk. De
heer Tjoa werkt nu met een vaste groep
van zeven mensen onder wie een restaura
teur en daarnaast met 40 krachten onder
wie langdurig en tijdelijk werklozen. Hij
zegt: „Ik zou minstens 21 vaste medewer
kers moeten hebben om de kunstwerken
goed te kunnen begeleiden”.
De toekomstige wethouder van kunstza
ken in Amsterdam Wim Polak die met
andere raadsleden de tentoonstelling van
beschadigde werken bezocht, sprak vast
beraden over een beleid voQr langere ter
mijn. „Er moeten behalve de artoteek in
Maurice Béj art leidt mo
menteel in Brussel het Bal
let van de Twintigste
Eeuw, dat hij in 1960 op
richtte. Er zal gezocht wor
den naar een nieuwe for
mule voor de regeling van
zijn banden met het gezel
schap.
vertolking van Rinus Groot beslist ge
waardeerd.
Het als toegift gespeelde „Oktober” van
Tsjaikovski bracht de atmosfeer van het
begin, zij het uiteraard in een ander idi
oom dan van Malipiero, weer terug. Een
goed staaltje muzikale psychologie, waar
Rinus Groot het uiteindelijk niet van hoef
de hebben zijn spel op zich deed alles al
maar het maakte de cirkel mooi rond.
GEMMA COEBERGH
Let's go and get it! VB B B
In het Amsterdams Historisch Museum
wordt vanaf 1 november tot en met 2
december een kleine expositie gehouden
over Annie Romein-Verschoor. (1895-
1978). Naast publicaties zijn er ook per
soonlijke herinneringen, zoals foto’s te
zien. Op de filmzolder van het museum
wordt dagelijks het kort voor haar dood
uitgezonden televisie-interview met Jan
Rogier vertoond.
Mel Andringa en zijn groep trekken
steeds parallellen met Allston. Zoals deze
kunstschilder tal van opdrachten, zoals
het schilderen van portretten, moest uit
voeren om toch in leven te kunnen blijven,
zo zien we Andringa als een soort recepti
onist in een warenhuis evenzeer tegen zijn
zin werken. Steeds wordt gewerkt vanuit
het schilderij van Allston, dat door de
groep als tableau vivant wordt uitgebeeld,
Tot en met 2 december exposeren in
het Stedelijk Museum te Schiedam Henri
Plaat (tekeningen, gouaches, kollages), en
diverse Amerikaanse makers van Ameri
kaanse quilts, de lappendeken, die van
katoen gestikt wordt en dateert uit de
eerste dagen van de kolonisatie van
Amerika.
PARIJS (AFP). Het
Franse ministerie van
Cultuur heeft dinsdag of
ficieel bekendgemaakt dat
begin 1981 een dansschool
in Parijs wordt geopend
met geld van het departe
ment en met Maurice Bé-
jart als directeur.
De school zal tachtig
BBK-woordvoerder Frank Lubbers
zegt: „Wij laten ons niet langer tevreden
Wat de Amerikaan Mel Andringa in
Allston fascineerde was dat deze schilder
een groot deel van zijn leven als het ware
in de ban verkeerde van een schilderij
waarvan hij en vooral anderen ver
wachtte dat het zijn meesterwerk zou wor
den. Het bleef echter een onvoltooid werk,
als gevolg van kritiek van buitenaf ver
scheidene malen veranderd. Als je dat zo
leest, dan kan het bijna niet anders, of het
moet voor de schepper tot een obsessie
zijn uitgegroeid.
Voorstelling: Belshazzar's Feast.
Groep: The Drawing Legion. Geschre
ven en ontworpen door Mel Andringa,
toneelbeeld en belichting Carol Mul
lins. Kostuums Daniel Haughey. Regie
Bill Simmer. Mickery, Amsterdam, 30
oktober 1979.
HAARLEM. Er zijn mensen die er
heilig van overtuigd zijn dat je je naam
niet zomaar krijgt, maar dat die op de een
of andere manier bij je hoort. Daar is
natuurlijk evenveel voor als tegen te ar
gumenteren. Ik kwam hierop toen ik het
recital van de Haarlemse pianist Rinus
Groot gisteravond bijwoonde en door
diens spel zonder meer tot de overtuiging
werd gebracht dat de kwalificatie
„groot” voor deze instrumentalist een
passende aanduiding vormt.
Ieder die Rinus Groot kent weet dat dit
niet op zijn lichaamslengte slaat, maar op
zijn spel. En wat dat betreft zou ik de
kwalificatie zelfs willen uitbreiden naar
„groots”. Grootse pianistiek, genuanceerd
tot in de kleinst mogelijke schakeringen,
gedragen door een schitterende techniek.
Wie een aartsmoeilijk werk als „Gaspard
de la Nuit” van Ravel zo glashelder en met
een dergelijke beheersing kan vertolken
heeft daarmee eigenlijk alles over zichzelf
verteld. Zelden heb ik dit driedelige, door
gedichten van Aloysius Bertrand geïnspi
reerde, essentiële staaltje van Ravels com
poneren voor piano zo intrigerend horen
vertolken. Wat een vermogen tot kleur en
tot expressie in de golvende muzikale lij
nen bij „Ondine”, de macabre sfeer van
de alsmaar kleppende doodsklok in „Le
Gibet” en de valse grimassen van de kwel
geest „Scarbo”: zonder meer overrompe-
-lend.
i
Hij doet dat met een dramatisch gevoel
voor humor en bijna kitscherige pathe
tiek, waarmee hij zichzelf relativeert ten
aanzien van zijn voorbeeld. Andringa zegt
tijdens de voorstelling dat hij nu zeven
jaar bezig is aan deze voorstelling, waar-
van hij verwacht dat het zijn meesterstuk
zal worden. Hij heeft alles in zijn hoofd
en legt dat het publiek uit. Scènes die
afgewisseld worden met uitleg van Bill
Simmer, die deel uitmaakt van The Dra
wing Legion, de groep waarmee Andringa
werkt. Simmer is de man die uitleg geeft
over Washington Allston en diens levens-
huis aan de Oostelijke Handelskade waar
het Beheer Kunstwerken Beeldende Kun
stenaars (BKB) nieuwe stijl zou plaatsvin
den. Het BKB-gebouw ligt nu tot de zol
ders volgestouwd met etsen, schilderijen,
keramiek en beelden. Door ruimtegebrek
en een chronisch tekort aan mankracht
kan men de 70.000 opgeslagen kunstwer
ken niet de juiste verzorging geven. Een
groot aantal kunstwerken is (onherstel
baar) beschadigd, door schimmel aange
tast of gebroken. De bezetters noemen dit
artocide, kunstmoord. Zij hebben een
treurige uitstalling van beschadigde wer
ken gemaakt die vrij toegankelijk is voor
het publiek.
De voorstelling van The Drawing Legi
on zit compositorisch uitstekend in el
kaar. Het is een kunstzinnige uitbeelding
van datgene wat de kunstenaar Andringa
boeide in de kunstenaar Allston. Maar het
is ook een artistieke vertaling van het
gevoel van hopeloosheid dat de Ameri
kaanse schilder moet hebben gekend te
genover dat meesterwerk dat maar niet
wilde vlotten. Hoe dat precies met Andrin
ga zelf zit, kan ik niet glashelder uit de
voorstelling opmaken. Soms heb je het
gevoel dat je een beetje in het ootje wordt
genomen. Maar dat gebeurt wèl op een
aangename manier. Een voortdurende
suggestie van ernst, die vraagt om een
serieuze benadering.
Tegen het slot van de voorstelling zet
Andringa het geheel opnieuw in scène.
Al deze aspecten zorgen samen voor een
theaterervaring die toch in meer dingen
boeit dan alleen door datgene wat je voor
ogen ziet gebeuren. De documentaire-ach-
tige speelstijl doet prettig aan en het ge
heel steekt in elkaar als de stukken van
een doordachte legpuzzel waarop ver
schillende totaalbeelden over elkaar
staan.
Scène uit Belshazzar's Feast, beeldende theaterproduktie van The Drawing Legion, te zien
achter het doorschijnende voordoek waarop de contouren van het schilderij dat als uitgangspunt
gebruikt wordt zichtbaar zijn.
loop en ervaringen met het nooit voltooide
schilderij, dat in de V.S. heel beroemd
moet zijn.
'Q*
In het museum heeft directeur mr. E. L.
L. de Wilde de demonstrerende kunste
naars duidelijk gemaakt dat zijn mening
over het beheer van kunstaankopen door
de overheid ongeveer gelijk loopt met die
van de actievoerders. Hij heeft beloofd
contact te zoeken met Irene Vorrink, wet
houder van kunstzaken. De actievoerders
verwachten dat zij donderdag door de
wethouder worden ontvangen en
gehoord.
AMSTERDAM. Belshazzar’s Feast is
de naam van de nieuwe produktie van
Mel Andringa en The Drawing Legion uit
de Verenigde Staten, die t.m. 17 november
in Mickery speelt. De titel van deze thea
tergebeurtenis werd ontleend aan een ro
mantisch figuratief schilderij van de
Amerikaanse kunstenaar Washington
Allston, die van 1779 tot 1843 leefde.
de wijk Osdorp, die goed loopt, ook kunst-
uitleencentra komen in andere delen van
Amsterdam. Daarmee los je een deel van
het opslagprobleem op. We hebben jaren
geleden twee ton beschikbaar gesteld
voor het inlijsten van kunstwerken waar
mee je ze beschermt maar dat was na 1600
stuks opgesoupeerd. Je komt er niet uit
met dat soort injecties”.
De bezetters van het BKB-gebouw zijn
het daarmee eens. Zij willen dat de dienst
BKB zelfstandig wordt en onder verant
woordelijkheid van de wethouder van
kunstzaken komt. Daarmee zou de dienst
niet langer een onbelangrijk deel uitma-
ken van de begroting voor de gemeente
musea.
In de Amsterdamse begroting voor
1980 is hiermee al een begin gemaakt
door het opvoeren van het beheren van
de kunstaankopen als aparte post. Vol
gens BBK-woordvoerder Lubbers heb
ben de gemeenten Rotterdam en Den
Haag ook opslagproblemen met de BKR-
kunstwerken maar deze zijn kleiner dan
in Amsterdam.
/if
