Pleidooi Amerikaanse commissie:
socialisten
Jaarlijkse traditie
Hongerstaking van 200
Russische gevangenen
Commissie van
Mussolini
Heftig protest
na zelfmoord
minister Boulin
West-Duitsland
Meer dan 100 miljoen gulden
Chinese dissident
in hoger beroep
Extra noodhulp van
EG voor Cambodja
Gemenebest geeft
Carrington steun
ETA bedreigt
Baskische
DDR versoepelt
verkeer met
Verenigde Staten
geen bemiddelaar
in Saharaconflict
Weduwe van
Protest tegen
VS-smaldeel
overleden
Ongeregeldheden
Centraal-Afrika
Britse regering
wil strenger
immigratiebeleid
1
7
Kannibaal
Monsters
Sprong voorwaarts
Beroemde leerling
móet
3
19 7 9
OKTOBER
WOENSDAG 3 1
BINNEN- EN BUITENLAND
2
door Nico Scheepmaker
rkend
nee rt
loptie
ajn 993
tegen-
helft
vakken
idoptie
Sedert
ptiewet
en gea-
onomi-
an het
listeren
halte
•ands
raffen
»oycot
van 13
ing 1980
dse Za-
‘t parle-
cot van
gisteren
ld. Pre-
gemene
vragen
ieleider
a in het
swerk
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. Een
Amerikaanse adviescommis
sie heeft naar aanleiding van
het ongeluk met de kerncen
trale in - Harrisburg, eind
maart dit jaar, bij president
Carter erop aangedrongen al
le Amerikaanse kerncentrales
grondig te inspecteren.
trijfel
Kerncentrales in VS
grondig inspecteren
4
(Van onze redactie buitenland)
Behalve Rudolf Slansky, van joodse af
komst (zoals in de aanklacht nadrukkelijk
werd vermeld), stonden terecht: Bedrich
Geminder, van joodse afkomst, Ludvik
Frejka, van joodse afkomst, Josef Frank,
Tsjech uit een arbeidersfamilie, Vladimir
Clementis, uit een Slowaakse bourgeois-
familie, Bedrich Reicin, van joodse af
komst, Karei Svab, Tsjech uit een arbei
dersfamilie, Artur London, van joodse
afkomst, Vavro Hajdu, van joodse af
komst, Evzen Lobl, van joodse afkomst,
Rudolf Margolius, van joodse afkomst,
Otto Fischl, van joodse afkomst, Otto
Sling, van joodse afkomst en André Simo
ne, van joodse afkomst.
„Onder het rode haar schieten in een
gerimpeld masker laffe gemene oogjes
heen en weer die een onderdeel van een
seconde de zaal in staren. Hij loopt lang
zaam, neemt plaats in de beklaagdenbank
en gedurende een ogenblik maakt hij de
indruk van een gebroken mens. Het is
slechts een nieuw masker dat zijn Judas-
gezicht slechts een ogenblik verbergt. Als
een vertrapte slang die niet meer kan
ontsnappen antwoordt hij onbewogen op
de eerste vraag. Het masker van
Rudolf Slansky is definitief gevallen. Er
onder is het gezicht van een kannibaal
verschenen. Het gezicht van een oude slu
we agent in dienst van de bourgeoisie, een
ondermijner van onze vrijheid en onze
onafhankelijkheid, een lakei van de Ame
rikanen die naar de wereldheerschappij
streven. Het gezicht van een op heterdaad
betrapte, nog net op tijd verpletterde, nu
volkomen machteloze pretendent naar de
titel van „de Tsjechoslowaakse Tito”.
„Waarlijk, die 14 verdachten zijn mon
sters, dat zijn geen mensen!”, schreef de
Rudé Pravo op 23 november 1952. In de
Rudé Pravo van 22 augustus 1963 wordt
gemeld, dat alle verdachten in de zaak-
Slansky c.s. alsnog van alle tenlasteleggin
gen zijn vrijgesproken (ook Gustav Hu-
sak, die op een ander moment terecht
stond, wordt nu vrijgesproken).
Eind goed al goed, alleen jammer dat
Slansky, Geminder, Frejka, Frank, Cle
mentis, Reicin, Svab, Margolius, Fischl,
Sling en Simone al op 3 december 1952
werden geëxecuteerd. Doodsoorzaak: ver
stikking door middel van worging.
■ing van
t Rome-
lerland-
wens in
eeft op-
ng in El
■land de
js heeft
irie van
gisteren
rlandse
mosek-
chenen
schiet
aar het
/de, die
en van
samen-
loppen
ri 1980
storale
Ierland
RABAT (Reuter). De Amerikaanse
regering is niet van plan als bemiddelaar
op te treden in het conflict over de weste-
De Europese Gemeenschap zal in
totaal 42 miljoen dollar op tafel leggen
terwijl de rest door de afzonderlijke
lidstaten zal worden bijgedragen. Ne
derland heeft inmiddels al 2,2 miljoen
dollar toegezegd. De noodhulp zal, vol
gens minister Van der Klaauw via de
gebruikelijke kanalen worden overge
maakt, dat wil zeggen het Unicef van
de Verenigde Naties en het Internatio
nale Rode Kruis.
Een commissiewoordvoerder zei dat
de fondsen voor Vietnam (voorname
lijk bestemd voor voedselhulp) welis
waar nog bevroren blijven, maar dat
hier spoedig een einde aan kan komen.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De Zuid-Afrikacommissie
van het Gemenebest heeft zich gister
avond onverwacht eenstemmig geplaatst
achter de wijze waarop de Britse minister
van Buitenlandse Zaken Carrington de
acht weken oude Zimbabweconferentie in
Londen leidt.
Voor de guerrillabeweging Patriottisch
Front, die Carrington partijdigheid in het
voordeel van de regering in Salisbury
verwijt,' betekent het Gemenebest-stand-
punt een gevoelige ondergraving van haar
positie.
In een communiqué noemt de commis
sie Carringtons opzet, Zimbabwe door
eenstemmigheid over een nieuwe grond
wet en door nieuwe verkiezingen tot onaf
hankelijkheid te brengen, constructief.
Zij sluit zich hiermee niet aan bij de
kritiek van Nkomo en Moegabe op de
Britse onderhandelaars.
De twee guerrillaleiders hadden eerder
op de dag voorgesteld een nieuwe topcon
ferentie van Gemenebestlanden te organi
seren teneinde de huidige besprekingen
uit het slop te halen.
MADRID (AP). In een communiqué
van de Baskische afscheidingsbeweging
ETA, dat gisteren aan de persmedia wérd
verstrekt, zijn leiders van de Baskische
Socialistische Partij (PSV) met de dood
bedreigd.
De secretaris-generaal van de PSV Be-
negas omschreef het bericht als een „re
gelrechte oorlogsverklaring aan de PSV”.
In het persbericht werd verder bekend
gemaakt dat een ETA-strijder afgelopen
zaterdag een lid van de PSV had gedood
omdat hij een vertrouweling was van de
politie.
German Ganzales werd zaterdag dood
geschoten, nauwelijks 48 uur nadat een
meerderheid van de Baskische bevolking
zich in een referendum had uitgesproken
voor Baskische autonomie.
De ETA kondigde in het communiqué
nieuwe acties aan tegen andere vertrou
welingen van de politie en socialistische
leiders, waaronder het parlementslid, En
rique Mujici.
OOST-BERLIJN (Reuter). De DDR
heeft zich bereid verklaard de tolheffing
voor Westduitse auto’s die dit land bin
nenkomen af te schaffen. Dit is gisteren
van Westduitse zijde vernomen.
In het deze week te ondertekenen ak
koord wordt vastgelegd dat de DDR van
volgend jaar tot 1989 jaarlijks vijftig milT
joen mark als compensatie voor het ver
lies van inkomsten krijgt.
Er komen elk jaar ongeveer twee mil
joen auto’s uit West-Duitsland de DDR
binnen. Günther Gaus, hoofd van de West
duitse vertegenwoordiging in Oost-Ber-
lijn, zei te verwachten dat dit aantal nu
sterk zal toenemen. Tot dusver zagen veel
mensen van een reis per auto naar of door
de DDR af vanwege de ingewikkelde for
maliteiten die aan de grens vervuld moes
ten worden.
hebben
luurbe-
nieuwe
lar van
samen
aar be-
bepa-
rt- De weduwe van Mussolini is gisteren overle
den. Zij overleefde haar man 34 jaar.
sie constateert dat het personeel over on
voldoende kennis met betrekking tot de
centrale beschikte en te veel instrumenten
ondeugdelijk waren.
De beheerder van de centrale, Metropo
litan Edison Co., is veroordeeld tot de
maximale boete van ongeveer 300.000 gul
den. Naar verluidt zou de commissie een
hogere boete bepleit hebben, maar ston
den wettelijke bepalingen hierbij in de
weg.
Voor personeel en omwonenden bestaat
volgens de commissie geen direct gevaar'
voor de gezondheid. Wel zijn aanzienlijke
psychische spanningen geconstateerd, die
volgens de commissie echter van tijdelijke
aard zijn.
Zowel de regering als de autoriteiten
van de staat Pennsylvania waren volgens
het rapport niet voorbereid op een eventu
eel ongeluk van deze aard en omvang. Dit
blijkt volgens de commissie uit de geno
men noodmaatregelen en de reacties di
rect na het ontstaan van het euvel in de
centrale.
Ierland
lar van
ie een
aange-
eid bij
■wavel-
it. Vol-
is uit
de uit-
:an be-
recrea-
sschop
sschop
hannes
e voor-
van de
mgenis-
in baart
lummer
•eniging
diswaar
mgenis-
retes, in
latie, zo
•verslag
inisterie
rdelijke
9.756 in
veront-
iet aan
taal een
aantal
aar, een
gevan-
(Van onze redactie buitenland)
PJONGJANG-SEOEL-WASHING-
TON. Noord-Korea heeft via zijn staats
radio felle kritiek geleverd op de komst
van een Amerikaans smaldeel naar Zuid-
Korea in verband met de moord op de
Zuidkoreaanse president Park. De Ameri
kaanse schepen zijn volgens Radio Pjong
jang gekomen om het regiem in Seoel te
ondersteunen.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft Russische beschul
digingen van de hand gewezen dat de VS
betrokken zijn geweest bij de moord op
Park. „Wij wijzen de aantijging vierkant
af. Wij hebben met de zaak niets van doen
gehad”, aldus woordvoerder Hodding
Carter. Minister Vance van Buitenlandse
Zaken zal zaterdag de begrafenis van
Park namens de Amerikaanse regering
bijwonen.
De straffen tot vijf jaar gevangenis voor
de zes Charta-leden is een grote sprong
voorwaarts in het streven om het commu
nistische bewind in Tsjechoslowakije een
menselijk gezicht te bezorgen. Want u
weet, ik ben al gauw tevreden. Herinnert u
zich Rudolf Slansky nog? Ik zal uw geheu
gen even opfrissen. Slansky kreeg, als
algemeen secretaris van de Tsjechoslo
waakse Communistische Partij op 31 juli
1951 uit handen van president Klement
Gottwald de Orde van het Socialisme, de
hoogste Tsjechoslowaakse onderschei
ding, uitgereikt op grond van zijn buiten
gewone verdiensten bij de zegevierende
socialistische opbouw van de Republiek
Tsjechoslowakije.
Op 8 september 1951 werd Slansky op
voorstel van premier Zapotocky tot vice-
voorzitter van de ministerraad benoemd.
Op 23 november 1951 werd hij gevangen
genomen op beschuldiging van spionage,
hoogverraad, sabotage en verraad op mi
litair gebied. Het proces duurde van 20 tot
27 november 1952.
LONDEN (DPA). De Britse regering
zal haar immigratiebepalingen verder
gaan verscherpen. Dat heeft de minister
van Binnenlandse Zaken, William White
law gisteren aangekondigd. De maatrege
len, die binnenkort in een „witboek” over
immigratie zullen worden gepubliceerd,
houden in, dat niet in Groot-Brittannië
geboren Britse vrouwen voortaan geen
echtgenoten of verloofden meer van bui
ten de EG naar Engeland mogen halen.
Hierdoor zullen vooral Aziaten uit de
vroegere koloniën in Azië worden getrof
fen. De maatregelen zouden niet gelden
voor vrouwen, die weliswaar niet in
Groot-Brittannië zijn geboren, maar wier
ouders overzee in dienst van de Britse
Kroon waren.
Tot nu toe konden bijvoorbeeld mannen
uit India en Pakistan zich in Groot-Brit
tannië vestigen, wanneer zij huwden met
ït Een jonge Cambodjaanse moeder houdt haar kind in de arm terwijl zij in een van de
Thaise vluchtelingenkampen wacht op medische hulp. Tegen de tijd dat zij aan de beurt was
bleek het kind te zijn overleden. Een illustratie van het feit dat de EG-hulp niet welkom zal zijn.
(Van onze redactie buitenland)
LUXEMBURG. De EG-mi-
nisters van Buitenlandse Zaken
hebben besloten de steun aan
Cambodjaanse vluchtelingen te
verhogen tot 55 miljoen dollar (110
miljoen gulden), ofwel de helft van
de 111 miljoen (222 miljoen gul
den) dollar die volgens VN-des-
kundigen als noodhulp voor de
komende zes maanden nodig zijn.
FORLI (Reuter). Rachele Mussolini,
de weduwe van de fascistische Italiaanse
leider in de Tweede Wereldoorlog Benito
Mussolini, is gisteren op 89-jarige leeftijd
overleden in Forli. Volgens haar familie
overleed zij aan de gevolgen van een hart
stilstand.
Na de terechtstelling van de „duce” in
april 1945 door partizanen, trok de wedu
we zich terug in de geboorteplaats van
haar man Predappio. Zij opende daar
later een restaurant en streefde ernaar de
herinnering aan de leider van het Italiaan
se fascisme levendig te houden.
Jarenlang streed zij. voor de teruggave
van het stoffelijk overschot van haar man
dat onder een andere naam was begraven
op een kerkhof in Milaan. De teruggave
geschiedde in fasen: in 1957 het lichaam in
een zinken doodkist en in maart 1966 een
gedeelte van de hersenen op sterk water
dat aan het eind van de oorlog door de
Amerikaanse militaire autoriteiten naar
de Verenigde Staten was gestuurd voor
onderzoek. Het familiegraf in Predappio
werd al gauw een internationale bede
vaartplaats voor rechtse extremisten en
toeristen uit de hele wereld.
Na langdurige discussies kreeg de we
duwe van Mussolini in 1969 een pensioen
van de Italiaanse staat.
PARIJS. In Franse politieke kringen
is een storm van protest opgestoken tegen
wat wordt genoemd „de lastercampagne
tegen minister Boulin”. De minister pleeg
de gisteren zelfmoord in een bos nabij
Parijs.
Algemeen wordt aangenomen dat ont
hullingen van het satirische weekblad Le
Canard Enchainé aanleiding zijn geweest
tot de daad van de minister. Dit blad
publiceerde vorige week documenten
over een grondaankoop door Boulin, wel
ke niet geheel in de haak zou zijn geweest.
Deze publicaties werden gevolgd door ar
tikelen in het vooraanstaande dagblad Le
Monde.
Terwijl politici als president Giscard
d’Estaing, premier Barre en parlements
voorzitter Chaban-Delmas heftig uithaal
den naar Le Canard Enchainé, wees dit
blad in een commentaar echter alle ver
antwoordelijkheid voor de dood van de
minister af. Volgens de verklaring heeft
men zich strikt beperkt tot de feiten en
justitiële documenten.
meltjes-
men, en
bekend
namens
istelijke
de
derwijs
eed dat
i.
PEKING (AFP, AP). De Chinese po
litieke dissident Wei Jingsheng is direkt
na zijn veroordeling tot vijftien jaar ge
vangenisstraf bij het hogere volksge
rechtshof in Peking in hoger beroep ge
gaan. Dit is gisteren uit een betrouwbare
Chinese bron vernomen.
Wei is 16 oktober veroordeeld omdat hij
tijdens de Vietnamees-Chinese oorlog aan
buitenlandse journalisten de namen van
Chinese legercommandanten zou hebben
doorgegeven. Volgens zijn verklaring tij
dens het proces, die gisteren in een Bel
gisch dagblad stond afgedrukt, ontkent
Wei echter dat hij verraad heeft gepleegd.
Het moet heel vernederend wezen com
munist te zijn, of medewerker van een
communistisch dagblad, leest u maar
even mee hoe over Slansky werd ge
schreven:
De discussie over de noodhulp aan
Cambodja ging niet zonder moeilijkhe
den. Sommige landen, met name
Groot-Brittannië, vinden dat zij ten de
le uit oorspronkelijk aan Vietnam toe
gezegde kredieten en hulp moet wor
den gefinancierd. Maar zowel de Belgi
sche minister Simonet als EG-commis-
saris voor Ontwikkelingssamenwer
king Cheysson zijn gekant tegen een
harde houding ten aanzien van
Vietnam. i
Tot de deelnemers behoorden de joodse
activist Anatoli Sjtsaranski en Joeri Or
lov, mede-oprichter van de zogenaamde
Helsinki-groep. Deze grqep bekijkt of de
Sovjet-Unie zich houdt aan de bepalingen
uit de slotakte van Helsinki.
Hoeveel politieke gevangenen er in de
Sovjet-Unie zijn is niet bekend. Een opga
ve van Amnesty International spreekt van
10.000. Nobelprijswinnaar Sacharov stelt
dat in alle kampen en gevangenissen in de
Sovjet-Unie in totaal ongeveer twee mil
joen mensen zitten.
Het Russische blad Literatoernaja Ga-
zeta heeft gisteren het Russische Schaats-
echtpaar Protopopov en Belosoesova, dat
gisteren politiek asiel in Zwitserland
kreeg, uitgemaakt voor materialisten die
hun verblekende carrière nieuw leven wil
den inblazen door een schandaal.
Ook de Tsjechoslowaakse tennisspeel
ster Hannah Stratsjonova heeft gisteren
politiek asiel in Zwitserland gekregen.
Behalve meestal van joodse afkomst,
waren de beklaagden óf vice-minister
(acht stuks), óf minister van buitenlandse
zaken (Clementis), óf een hoge functiona
ris in partij of staatsapparaat, óf redac
teur van de Rudé Pravo (André Simone).
De combinatie jood en vice-minister
was blijkbaar levensgevaarlijk, in die da
gen. Trok het grootste partijblad, Rudé
Pravo, partij voor zijn gearresteerde re
dacteur Simone? Niet bepaald. Enkele
termen waarmee de verdachten in novem
ber 1952 in de Rudé Pravo bedacht wer
den: .samenzweerdersbende. Slans
ky en zijn handlangers. verraders. de
doodsvijanden van ons land en volk.
huurlingen. de walgelijkste troep impe
rialistische agenten. het zionistische
agentschap van het imperialisme.gi
gantische afzichtelijke spin. daarom ge
tuigen wij van onze dankbaarheid en onze
grenzeloze liefde voor kameraad Stalin
die zijn beroemde leerling Klement Gott
wald terwille van ons volk heeft opge
leid.
lijke Sahara. Dit heeft de Amerikaanse
onderminister van Buitenlandse Zaken
Warren Christopher gisteren in Rabat ge
zegd na een onderhoud van tweeëneen
half uur met koning Hassan II van
Marokko.
Zijn verblijf in Rabat en het aanstaande
..verblijf van president Carters adviseur
jnzake de nationale veiligheid Brzezinski
in Algiers moeten volgens de onderminis
ter niet in verband worden gebracht met
een eventuele wens van de Verenigde Sta
ten om in de kwestie van de Sahara te
bemiddelen.
MOSKOU (DPA). Ongeveer 200 politieke gevangenen in de Sovjet-Unie
hebben gisteren een hongerstaking van 24 uur gehouden tijdens dé herden
king van het bestaan van „politieke gevangenen in de USSR”. Een dergelijke
hongerstaking werd voor het eerst gehouden in 1974.
Dit hangt af van een op 15 november
door UNO-secretaris-generaal Wald
heim uit te brengen verslag over Viet
nams houding bij de hulpverleningso-
peratie in Cambodja.
ningen
jvincie
sdeelte
Marne-
>or een
elaerts
r brief
>ld. De
Luit op
itelijke
ijk een
plan te
ig dat
Naar aanleiding van het ongeluk, door
een technisch defect kwam radioactieve
straling vrij, levert de commissie felle
kritiek op regering, de overheid van de
staat Pennsylvania, de Amerikaanse fede
rale commissie voor toezicht op kernin-
stallaties (NRC) en de beheerder van de
kerncentrale zelf.
„Uit de gegevens komt naar voren dat
de NRC soms aan het gemak van de
industrie ten onrechte voorrang gaf boven
haar voornaamste opdracht: het verzeke-
BANGUI (AFP). In de hoofdstad van
de Centraalafrikaanse Republiek Bangui,
is het maandag tot ongeregeldheden geko
men, waarbij jonge betogers de woning
van premier Ayando vernielden en in
brand staken.
President Dacko liet daarop het huis
waarin zijn voornaamste tegenstander,
oud-premier Patasse, huisarrest had ge
kregen, met handgranaten tot een ruïne
maken. Patasse zelf nam met zijn mede
standers de wijk in een buitenlandse ver
tegenwoordiging, naar verluidt het kan
toor van het program van de Verenigde
Naties voor ontwikkeling.
Van de demonstranten die aanhangers
van Patasse zouden zijn, werden er vijf
tien opgepakt. Zij zullen wegens ordever
storing terecht moeten staan.
ren van de veiligheid”, aldus het commis
sierapport, dat na een half jaar studie, op
verzoek van president Carter, werd sa
mengesteld. De commissie wil dat de NRC
in haar huidige samenstelling wordt opge
heven.
Aangenomen werd dat de adviescom
missie een algemene bouwstop voor Ame
rikaanse kerncentrales zou bepleiten.
Hoewel verschillende commissieleden
hiervoor bleken te voelen, is hier in de
eindconclusie van het rapport niet om
gevraagd. Voorzitter John Kemeny van de
commissie verklaarde gisteren dat het
geen zin heeft een bouwverbod in te stel
len zolang de aanbevelingen van de com
missie worden bestudeerd.
Het ongeluk in Harrisburg is volgens de
commissie het gevolg van menselijk, me
chanisch en institutioneel falen.
De aanleiding tot het ongeluk was het
onvoldoende functioneren van de instru
menten. Onjuiste beslissingen als gevolg
van de verwarring bij het centraleperso-
neel verergerden de situatie. De commis-
een Britse immigrante. Volgens Whitelaw
zou hiervan misbruik zijn gemaakt door
huwelijken te arrangeren, wat in deze
kringen gebruikelijk is.
Labour-afgevaardigde Shirley Sum
merskill, die in de vorige regering minis
ter van Immigratiezaken is geweest, sprak
in dit verband van discriminatie van de
vrouw en discriminatie op grond van ras
„Het is beledigend en harteloos vrouwen
te dwingen, tussen hun man en hun land
te kiezen”, aldus het oppositielid.
'■Ss? s
