(roede informatie over
binnen
en buiten
Binddraad aan de rol
Ki
Giftige planten in
en rond het huis
I
Im
inbraakpreventie
Speciale boorstandaard
w
I
Voorbeelden
In de huiskamer
Minder gevoelig
In de tuin
25
DONDERDAG
NOVEMBER
19 7 9
24
A
-
De klimop of Hedera, zoals dit ge
slacht eigenlijk heet, is in de eerste
plaats bekend als een van de weinige
groen blijvende en zelfhechtende
klimplanten voor buiten. Maar be
halve als klimplant kunnen we die
zelfde soort ook als bodembedekker
gebruiken en de familie der Hedera ’s
omvat ook wintergroene struikjes.
Bovendien kan de plant behalve onze
winterse kou ook het klimaat in onze
centraal verwarmde kamers door
staan. Kortom: een plant met vele
mogelijkheden, vele voor- en enkele
nadelen.
-
i 5S
11
w
In het vouwblad is een
*7
F
A
o
Informatie
CD
ID
0<l
C55
Als de plant zijn hoogste punt bereikt
heeft, vormt hij automatisch geen hecht-
wortels meer, maar zogenaamde bloei-
scheuten. De bloeischeuten krijgen bo
vendien een anders gevormd blad en hier
aan komen ook de geelgroene bloemen.
De klimop is echter ook heel goed te
gebruiken als bodembedekker, zeker op
schaduwrijke plaatsen waar geen gras
wicht bijvoorbeeld tien keer meer morfi
ne dan de mens. Duiven verdragen 500
maal zoveel en kikkers zelfs 1000 maal
zoveel.
Sommige stoffen versterken de gifwer-
king als ze gelijktijdig met de gifstoffen
worden opgenomen. Andere stoffen kun
nen het vergif juist tegenwerken. Bij huis
dieren wordt vergiftiging door het eten
van planten vaak niet eens opgemerkt.
Vergiftiging door het eten van de bekende
kamerplant dieffenbachia behoort echter
niet tot de uitzonderingen.
Als de patiënt duidelijk bij bewustzijn is
en niet in een kramptoestand verkeert,
laat hem dan een of twee glazen water
drinkep en probeer hem te laten braken.
Sommige giftige bestanddelen van plan
ten werden en worden wel als genees
kruid gebruikt. Als de dosis laag genoeg is
kan het vergif juist goed genoeg werken
om als geneesmiddel te kunnen dienen.
Als zich een geval van vergiftiging voor
doet, is het altijd het beste om onmiddel
lijk een arts te waarschuwen of met de
patiënt naar het ziekenhuis te gaan. Neem
zo mogelijk delen van de plant die werd
gegeten mee, of geef er een duidelijke
beschrijving van.
Dat kan door met de vinger achter in de
keel te wrijven, een glas water met een
theelepeltje mosterd of een glas warm
water met wat zout te laten drinken. Voor
al bij kinderen moet men met zout water
op zich voorzichtig zijn, een teveel aan
zout kan zeer vergiftigend werken, één
theelepel is voldoende.
De klimop maakt in korte tijd van deze schutting
een (in zomer en winter) kijk- en winddichte
afscheiding
15 tot 20 cm groot wordt. Deze soort heeft
ook een cultivar „Arborescens”, die niet
klimt en gestekt is uit de bloeischeuten.
Ook hier is weer een variant met anders
gevormd blad, de „Dentata”. Dit blad is
groter, zachter groen en onregelmatig
getand.
categorieën: standaard,
zwaar en extra zwaar.
Er wordt duidelijk aan
gegeven in welke geval-
De uitlading (dat is de afstand tussen
het hart van de boorkop en de kolom) is
behoorlijk ruim: 9,5 cm. Op de royale
voetplaat kan eventueel een speciaal
voor deze standaard ontworpen snel-
spanklem worden bevestigd die vooral
gemakkelijk is voor het inspannen van
rond materiaal.
De adviesprijs van de standaard is
ƒ78,95. De snelspanklem kost ƒ38,60.
Een dergelijke uitrusting maakt van uw
„boortol” een (bijna) professionele ko-
Dat hangt uiteraard sa
men met het type wo
ning en met de waarde
van de inboedel.
Veel bekende planten in en om het huis
zijn giftig voor mens en dier. Een paar
voorbeelden van kamerplanten: cyclaam
(knollen enigszins giftig), hoya (gehele
plant in meer of mindere mate giftig)
clivia (wortelstok en bladen giftig), dief
fenbachia (gehele plant zeer giftig), anthu-
rium (vooral zeer jonge bladen en kolven
giftig), philodendron (gehele plant giftig)
Ook voor de huiskamer is de klimop een
makkelijke plant, die in vele soorten ver
krijgbaar is. De verschillen zitten in de
bladvorm en in de kleur van het blad; ook
hier weer groene zowel als bonte exem
plaren.
De groene soorten kunnen in een volko-
brem en verfbrem (gehele plant giftig),
lupine (gehele plant giftig, vooral de za
den) blauwe regen (vooral takken, peulen
en zaden giftig), sneeuwbes en kamper
foelie (van beide de bessen enigszins gif
tig), vingerhoedskruid (gehele plant zeer
giftig) en oleander (gehele plant, vooral de
bladeren, zeer giftig).
Een aantal bollen, zoals hyacint, narcis,
sneeuwklokje, vogelmelk en herfsttijloos
(lijkend op krokus), is ook giftig.
Van beukenootjes en eikels werken gro
tere hoeveelheden vergiftigend en van ra
barber kan men alleen de stelen eten, de
bladen zijn giftig.
De gegevens zijn ontleend aan „Giftige
planten in en om huis”, J. W. de Bruyn en
F. Schneider, uitgeverij Balkema, Rotter
dam, 24,90, en „In Nederland bij huisdie
ren voorkomende vergiftigingen”, F. W. J.
Swart, uitgever Stichting C.L.O.-controle,
Lelystad, ƒ7,50.
Dat een bepaalde plant geen gevaar
oplevert voor dieren, zegt niets over de
mate van giftigheid voor mensen. In het
algemeen kan men stellen dat planten die
voor dieren giftig zijn, dit ook zijn voor de
mens. Heel zelden komt hét wel voor dat
een dier vergiften eet die voor het beest
niet schadelijk zijn maar voor de mens
wel, als melk of vlees van dat dier gecon
sumeerd wordt.
en kerstster (melksap giftig). Van de ga-
tenplant zijn de bladen en de stengel
waarschijnlijk giftig, de sierpepervruch-
ten zijn niet giftig, ze smaken alleen zeer
scherp.
Omgekeerd kan overigens een niet als
giftig beschouwd bestanddeel van een
plant dat in te grote hoeveelheden gecon
sumeerd wordt moeilijkheden veroorza
ken. Bekend is ook dat je van bijvoor
beeld pruimen echt niet te veel moet eten.
Onder de giftige kamerplanten hoort ook de
Oleander die tegenwoordig vaak als stek uit
zuidelijke vakantielanden wordt meegenomen.
men zonloze kamer nog best gedijen, hoe
wel ze een beetje licht toch wel op prijs
stellen. In een al te donker hoekje zal de
plant minder mooi worden. Het is ook heel
verstandig een plant die zich eenmaal aan
de muur heeft vastgehecht niet meer los te
halen. Dit heeft altijd vrij veel bladverlies
tot gevolg.
De enige soort die geen hechtwortel
vormt, is de Hedera helix canariensis
„Gloire de Marengo”; deze moeten we een
beetje helpen bij het klimmen. De bonte
soorten moeten echt op een lichte plaats
staan, maar verdragen (evenals de groene
soorten) beslist geen direct zonlicht.
Houd in de zomer de potgrond vrij voch
tig, maar zorg ervoor dat de plant niet in
het water blijft staan, ’s Winters wil de
klimop het liefst in een vrij koele ruimte
staan. Geef dan minder water en geen
mest. Stekken gaat heel eenvoudig door
toppen of zijscheuten in het water te laten
wortelen.
Om een boormachine zonder voldoende
brede hals in een standaard te zetten, is
een speciaal spanraam nodig, Dat is
bijvoorbeeld het geval bij Skil en Black
and Decker-machines, waarvan er vele
honderdduizenden in gebruik zijn.
Het werken met een spanraam is altijd
wat lastiger dan wanneer je de machine
zonder meer op één punt (de hals) kunt
inklemmen. Voor boorstandaards neemt
de belangstelling van de doe-het-zelver
toe, omdat het een uitstekend hulpmid
del is om zeer precies te boren, of te
frezen enz.
Voor de bezitters van de halsloze ma
chines is er nu een speciale standaard
van Wolfcraft gekomen. Daarin kunnen
de bewuste boormachines zonder verde
re hulpmiddelen worden ingespannen,
door middel van een in verticale richting
verstelbare draadspindel met klemdop.
De standaard heeft een zware zeskan-lomboormachine, annex freestafel.
tige kolom, 24 dik, met een vertanding
waarlangs het bewegende deel wordt
bewogen. Dat maakt zuiver werken mo
gelijk; van „slag” op de machine is vrij
wel geen sprake. Verder is de standaard
voorzien van een diepte-aanslag en een
mm-schaal, die vooral bij frezen de
exactheid bevordert.
De actie „Goed op
slot” is voor iedereen in
dividueel en voor de to
tale Nederlandse econo
mie een zinnig initiatief
Het vouwblad geeft
praktische voorlichting
over sloten en andere be-
veiligingsprodukten,
over de manier om ze
zelf aan te brengen. Het
is zeker niet de bedoe- in samenwerking
ling geweest om peper
dure sloten aan de man
te brengen. Ook betrek
kelijk goedkope produk-
ten (zoals bijv, raamslui-
ters) kunnen de kans op
inbraak sterk vermin
deren.
len men voor een
„zwaar” produkt moet
kiezen, wanneer „stand
aard” voldoende is enz.
meer groeien wil of in de diepe schaduw
onder de bomen en struiken.
De bontbladige soorten willen wel graag
een plaatsje in de halfschaduw en daar
van moet u groen wordende twijgen
steeds weghalen om te voorkomen dat
deze het bonte blad gaan overwoekeren.
Er zijn enkele variëteiten verkrijgbaar
met een andere bladvorm zoals de „Hiber-
nica” met grote, minder diep ingesneden
bladeren, de „Sagittaefolia” met pijlvor
mig blad en de „Argenteo Variegata” met
wit gevlekt blad.
Hedera helix „Arborescens” is een
struikvorm die wel bloeit en bessen
draagt. Deze soort ontstaat door een stek
te nemen van een bloeischeut. Andere
struikvormen zijn de laagblijvende
Conglomerate en het ca. 50 cm hoog
wordende struikje „Erecta” met rechtop
gaande scheuten. Minder bekend is de
Hedera colchica, afkomstig uit de Kauka-
sus. Deze heeft een dik leerachtig blad dat
Dieren zijn vaak minder gevoelig voor
plantaardig vergif dan mensen. Het is
bijvoorbeeld bekend dat sommige vogels
de voor de mens zeer giftige bessen van
atropa belladonna en andere giftige plan
ten zonder merkbaar nadeel eten. Overi
gens is de gevoeligheid bij de ene dier-
soort groter dan bij de andere. Honden en
paarden verdragen per kilo lichaamsge-
Planten en plantedelen kunnen als gif
tig worden beschouwd als inwendig ge
bruik van een relatief kleine hoeveelheid
bij mensen of dieren tot vergiftigingsver
schijnselen leidt. Ook planten die bij con
tact met de huid ontstekingen of andere
huidaandoeningen veroorzaken, worden
tot de giftige planten gerekend. De „ge
vaarlijkheid” van een plant hangt af van
de mate waarin hij voorkomt, de mate van
giftigheid en de mate waarin hij vanwege
zijn uiterlijk uitnodigt tot eten.
De meest bekende soort is de Hedera
helix of gewone klimop. Deze plant is
ideaal als gevelbedekking; ze zet zichzelf
met kleine hechtworteltjes stevig vast aan
de muur, groeit zelfs in diepe schaduw en
blijft ook ’s winters groen. Behalve een
fraaie „gevelbedekking” is het ook een
ideale plant om een lelijk geworden schut
ting te bedekken en als mooie groene
achtergrond voor de border en als dichte
afscheiding te fungeren. Het is echter wel
zaak om tijdig in te grijpen als de klimop
een object nadert waar u hem liever niet
in wilt hebben. U doet er verstandig aan
de klimop niet bij uw dakgoten en regen
pijpen te laten komen; die kunnen erdoor
vernield worden.
Van planten die in de tuin voorkomen,
zijn o.a. giftig: taxus (voorkomend als
haagplant, gehele plant zeer giftig), thuja
(struik- en boomvormige heester, gehele
plant zeer giftig), grootbloemige clematis
(gehele plant giftig), akelei (gehele plant
giftig) mahoniestruik (wortels giftig, bes
sen piet), slaapbol (op de zaden na is de
gehele plant zeer giftig), goudenregen (ge
hele plant zeer giftig, voóral de rijpe za
den, die lijken op sperziebonen), bezem-
ledereen kent wel de met kunststof of papier omhulde binddraadjes voor de
plastic vuilniszakken en de groene draad voor het opbinden van planten en
struiken. De eerste hebben het nadeel dat ze een bepaald formaat hebben,
laatstgenoemde verweren onder invloed van vocht.
Bovendien: hebt u wel eens hard gesjord aan zo’n binddraadje voor een
vuilniszak? Mooie kans dat u zich in de vingers snijdt, omdat het omhulsel van
papier snel loslaat.
Een goede oplossing is „Snip and Tie”, binddraad aan de rol, 25 meter lang, op
een kaart met een automatisch knipmesje dat elke gewenst lengte in één
beweging voor u afknipt.
Verkrijgbaar in wit (voor diepvries- en boterhamzakjes enz.) en groen (voor de
tuin, inpakken van boeketten) en voor nog tientallen andere doeleinden geschikt.
Wie zo’n rolletje in huis heeft, ontdekt de mogelijkheden daarvan al gauw. Een
niet onbelangrijk voordeel: de plastic ommanteling van de stalen draad wordt
niet afgestroopt, hoe hard u ook trekt, dus geen gesnij in de vingers, geen roest.
Een praktisch produkt dat bijna elke dag weer te pas komt.
Verkrijgbaar in veel ijzerwaren- en huishoudelijke zaken. Importeur is G.
Vermes BV, de Ruyterkade 127, Amsterdam.
Vergiftiging van mensen of dieren door
het eten of aanraken van planten in en om
het huis komt niet zo erg vaak voor. Het
gebeurt echter wel eens. Niet zo lang gele
den aten vier gezonde stieren in het
Zeeuws-Vlaamse Clinge van taxustakken
en gingen dood. Een nietsvermoedende
buurtbewoner had gesnoeide takken van
de taxus baccata bij de stieren in de wei
gegooid.
Hoewel een flink aantal huis-, tuin- en
keukenplanten in meer of mindere mate
giftig is, komen ernstige vergiftigingen
door planten niet zo vaak voor. Is men
gewapend met een klein beetje kennis
omtrent giftigheid, dan is er eigenlijk wei
nig reden om „bang” te zijn. Bovendien
moet men zich bedenken dat het in huis
wemelt van de gevaarlijke stoffen in
schoonmaakmiddelen, bestrijdingsmid
delen en medicamenten.
Eigenlijk moeten alleen kinderen die
nog in de box zitten écht beschermd wor
den tegen de gevaren van vergif, omdat ze
de neiging hebben alles wat nieuw is in
hun mond te stoppen, en het is dan ook het
beste om voor de zekerheid alle planten
buiten hun bereik te houden.
Bij ijzerwarenzaken,
verzekeringsadviseurs,
op politiebureaus enz. is
een nieuw vouwblad ver
krijgbaar, waarin een
zeer direct geformu
leerd stuk informatie
over inbraakpreventie is
verwerkt. Zeker geen
overbodige voorlichting,
want als u weet dat er in
1978 in ons land niet
minder dan 125.000 in
braken werden aange
meld, dan is wel duide
lijk dat iedereen de kans
loopt op een zekere dag
(het zal meestal wel de
nacht zijn) te worden be
zocht door lieden die
even de meest waarde
volle dingen komen weg
halen.
Het aantal inbraken
stijgt voortdurend. Er
wordt voor zo’n half mil
jard aan goederen gesto
len (inclusief de „braak-
schade”) en de totale
economische strop ligt
rond de 1,3 miljard gul
den. Het opsporen enz.
van de inbrekers kost
immers ook nog eens een
heleboel (belasting)geld.
De gezamenlijke Ne
derlandse slotenfabri
kanten hebben nu een
veiligheidsprogramma
ontwikkeld voor het af
sluiten van buitendeu
ren en ramen. In het kos
teloos verkrijgbare
vouwblad wordt een
groot aantal tips inzake
een betere beveiliging
aangedragen. Honderd
duizenden huizen zijn
nog altijd een regelrech
te uitnodiging aan lie
den met duistere bedoe
lingen, omdat het zo on
gelooflijk eenvoudig is
om even een deur of
raam te forceren.
ETC
ETC
ETC.
7 EK
7 ETC
ETC,
ETC.
Akelei en monnikskap, giftige buitenplanten
De actie is uitgewerkt
met
het Technisch Bureau
ter Bevordering van
Schadepreventie
(TBBS), de Nederlandse
Vereniging van Hande
laren in Ijzerwaren
(NWIJ), de Nederland
se Handelaren in bouw-
beslag (NHB) en de afde
ling Voorkoming Mis
indeling gemaakt in drie drijven van het ministe-
“L-jj rie van jusntie. Een
goed stukje coöperatie,
waarvan iedereen pro
fijt kan hebben.
As*
P
r.
W x.
■W
w
-;p-
'«Fp.
