Boven algemeen prijsniveau
Nog vele maanden werk
Hoogste punt URENCO
Verdiende lonen
Engeland
n
Europese hof
veroordeelt
stegen meer
dan CAO-lonen
Enquête over
invloed op
regeringsbeleid
Nasleep Nederhorst
kost 190 miljoen
Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs:
Gunstige ontwikkeling
in metaalindustrie
Kamervragen
over uitkering
aan studenten
Het NMB spaarpapier
aan toonder.
Meer Surinamers
naar Nederland
Binnenkort herziening
I
J
Goedkope merken
leverpastei net
zo goed als dure
t
De NMB denkt met u mee.
F
V
25
ECONOMIE
19 7 9
NOVEMBER
VRIJDAG 2
en wij betalen u terug:
L
(Van onze redactie economie)
AMSTERDAM. De stij
ging van de bouwkosten is de
laatste dertig jaar, en met na
me in de jaren zeventig, veel
sterker dan de stijging van het
algemeen prijsniveau, en wel
6,9 percent tegen 5,7 percent.
Dit staat in het gisteren gepu
bliceerde rapport „Ontwikke
ling en analyse van de bouw
kosten”, dat door het Econo
misch Instituut voor de Bouw
nijverheid (EIB) in Amster
dam is samengesteld als on
derdeel van het structuuron
derzoek bouwnijverheid.
Er zijn ook Premiespaarbiljetten van f5 000,-.
Behalve 5% basisrente krijgt u een premie tot
maximaal f1.325,-na 5 jaar.
Het NMB Spaarpapier aan toonder is ook
voor niet-kliënten onmiddellijk aan de balie
verkrijgbaar.
Vraag folder en inlichtingen.
Spaarwinstbiljet
met vaste looptijd. VI
Rentetot /0
Premiespaarbiljet
met variabele VI
looptijd. Rentetot <-x /U
Het Spaarwinstbiljet is een spaarvorm, Deflexibeletussenvorm.Vindtueenvaste
speciaal voor hen die van tevoren weten hoe looptijd van 2 jaar wat te kort en 6 jaar te lang,
lang ze hun geld kunnen vastzetten. Dat kan dan is hetPremiespaarbiljet een winstgevend
kort zijn, dat kan lang zijn. alternatief. Premiespaarbiljetten kunnen na-
Twee jaar vast met een rente van 73/4°/o of melijk na 2, 3,4 of 5 jaar worden uitbetaald,
zes jaar vast met een rente van 9%. U ontvangt dan bij uitbetaling boven de jaar-
Berekend op basis van rente op rente, lijkse basisrente van 5°/o rente op rente een
De vier mogelijkheden in de tabel laten u progressief oplopende premie.
precies zien wat u betaalt en hoeveel u straks De tabel geeft de mogelijkheden op een
ontvangt. rijtje.
U bepaalt uw eigen winst. u stort nü f j 000;
PW
,00
ien
spaartermijn
u ontvangt
u stort
rente
U I II
uw
ng^
i
i
i
i
i
Ie
I
I
f 861,32
f4.306,60
f 596,27
f2.981,35
NEDERLANDSCHE
MIÜUENSTANDSBANK
2 jaar
2 jaar
6 jaar
6 jaar
Minister Van Aardenne (Economische
Zaken) heeft de betrokken vaste Tweede-
Kamercommissie laten weten dat zijn
ambtenaren nog maanden nodig zullen
hebben om de financiële puzzel te ontrafe
len en een definitieve verantwoording op
te stellen.
Van de kant van de Kamer werd ander
maal aangedrongen op het snel instellen
van een onafhankelijke commissie voor
onderzoek naar de gang van zaken rond
Nederhorst en de OGEM. De commissie
DEN HAAG (ANP) In de periode van
oktober 1978 tot juli zijn volgens de bere
keningen van het Centraal Bureau voor
de Statistiek (CBS) de verdiende bruto
lonen van volwassen mannelijke werkne
mers meer gestegen dan de regelingslo
nen (CAO-lonen).
De stijging van de verdiende weeklonen
bedraagt volgens steekproefenquêtes van
het CBS in deze periode 5,5 percent en de
stijging van de regelingslonen is volgens
de indexcijfers van het CBS 4,31 percent.
Voor juli bedraagt het indexcijfer name
lijk 191 tegen 183 voor oktober 1978. Tot
en met september is het indexcijfer op 191
blijven staan.
Rentewijzigingen voorbehouden.
spaar
termijn
2 jaar
3 jaar
4 jaar
5 jaar
hoofdsom
basisrente
f 1.102,50
f 1.157,63
f 1.215,51
f 1.276,28
f 60,-
f 105,-
f 175,-
f265,-
moet nagaan of de in 1975 genomen beslis
sing de OGEM met het beheer over Neder
horst te belasten, zorgvuldig genoeg was.
Bovendien wil de Kamer precies weten
waarom de overneming van Nederhorst
door de OGEM op het laatste moment
toch is af gesprongen en of het beheer over
Nederhorst de toets der kritiek kan door
staan. Vooral dat laatste is volgens het
Kamerlid Piet van Zeil (CDA) belangrijk.
„Op die manier kunnen we nagaan in
hoeverre uit deze affaire lering moet wor
den betrokken en of wee de fusiecode
hetzij de wetgeving ter zake niet moeten
aanpassen”, aldus Van Zeil. Naar aanlei
ding van het bedrag dat met de afwikke
ling van het bouwconcern is gemoeid,
merkte hij nog op: „Daaruit is te conclu
deren dat de OGEM destijds in ieder geval
niet heeft overvraagd, want ook zij kwam
op een bedrag van rond ƒ200 miljoen uit
voor een eventuele overneming van Ne
derhorst”.
waardoor
u ontvangt
f 1.162,50
f 1.262,63
f 1.390,51
f 1.541,28
totale*
rente
.42
.69
.00
.00
.37
premie
f 1.000,-
f5.000,-
f 1.000,-
f5.000,-
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Met de volledige afwikkeling van het Nederhorst-concern
zal zeker 190 miljoen gulden zijn gemoeid. Dit bedrag is in het verleden al
gereserveerd.
10
10
>0
>0
10
10
10
o
10
10
H)
H)
K)
I)
O
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
0e
0
0
0
0
O
0
0
O
o
o
o
o
o
>0
o
o
o
10
*0
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Bekende, dure mer
ken leverpastei zijn niets beter dan
goedkope merken. Dit schrijft de stich
ting Konsumenten Kontakt (KK) in
haar orgaan Koopkracht na afsluiting
van een onderzoek naar de kwaliteit
van leverpastei-in-blik. Volgens het
blad zit er gemiddeld zo'n 20 percent
lever in leverpastei verwerkt. De rest is
spek, zwoerd en water. Het duurste
van de leverpastei is het blik waarin
het verpakt zit, aldus Koopkracht. Men
kan daarom het best een zo groot mo
gelijke verpakking kopen.
Door de geringe hoeveelheid lever
smaken de meeste merken leverpastei
onvoldoende naar lever. Naar het oor
deel van KK komen de pasteien van
Spar en Homburg het beste uit de bus.
71'4%
8
8Vi%
9
UTRECHT (ANP). De afzet en met name de export van de Nederlandse
metaalindustrie zijn de afgelopen tijd vrij aanzienlijk gegroeid. Ook de
investeringen in kapitaalgoederen zijn gestegen. De Koninklijke Nederlandse
Jaarbeurs heeft dit meegedeeld in verband met de vakbeurs „Techni-show
’80” die volgend jaar van 17 tot en met 22 maart in Utrecht wordt gehouden en
waarvoor het aantal aanmeldingen van deelnemers de verwachtingen nu al
verre overtreft.
De steekproefenquêtes hebben volgens
de omschrijvingen van het CBS betrek
king op de lonen in de nijverheid en het
dienstverlenende bedrijf en de indices
hebben betrekking op de lonen in het
particuliere bedrijf.
de Antillen bedroeg in beide perioden
ongeveer 3000 personen. Daar staat tegen
over dat zowel naar Suriname als naar de
Antillen ruim 1500 personen zijn geëmi
greerd in de eerste acht maanden van het
lopende jaar, ongeveer even veel als verle
den jaar.
De meeste immigranten in ons land ko
men nog steeds uit de landen rond de
Middellandse Zee. In de eerste acht maan
den van dit jaar waren dat er ruim 15.000
tegen 13.500 in dezelfde periode van het
vorige jaar. De emigratie naar de landen
rond de Middellandse Zee bedroeg res
pectievelijk 6720 en 7348.
nam de export met negen percent toe.
Volgens de jaarbeurs doet de afzetgroei
zich, met uitzondering van de scheeps
bouw, voor in alle sectoren van de metaal
industrie.
De investeringen in kapitaalgoederen
geven over de eerste vijf maanden van dit
jaar een stijging te zien met 32 percent tot
81 miljoen gulden. Opmerkelijk hierbij
noemt de jaarbeurs het, dat de orderont-
f xron „urv,nrir.L. kv.ct,,,,r.z4o
nes, die van groot belang zijn voor de
modernisering van het produktie-appa-
raat, in diezelfde periode stegen met onge
veer 75 percent tot 18,8 miljoen gulden.
De deelnemers aan de Techni-show '80
zullen op de beurs de nieuwste ontwikke
lingen laten zien op het gebied van pro-
duktiemiddelen (machines, gereedschap
pen, werkplaatsinrichtingen e.d.). Het
programma van de beurs is toegespitst op
de noodzaak tot vernieuwing van het pro-
duktie-apparaat.
Tegelijk met de Techni-show wordt de
Vakbeurs Algemene Toelevering gehou
den. De „VAT” is een specifieke beurs
voor produkten en diensten ten behoeve
van de metaal-, elektrotechnische, kunst
stoffen- en houtverwerkende industrieën.
ri- De omstreden uitbreiding van het URENCO-complex in Almelo heeft gisteren, precies tien jaar
na de start van het ultracentrifuge-project, het hoogste punt bereikt. Directeur Bogaardt (rechts)
maakte gisteren met enkele journalisten een wandelingetje over het bouwterrein
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Niet alleen in Gronin
gen waar het euvel voor het eerst werd
gesignaleerd, maar ook in Leiden blijkt
zich „oneigenlijk gebruik” van een uitke
ringsregeling voor te doen. In Groningen
ging het om studenten die na een tijdje
(zes weken) gewerkt hadden, zes maanden
lang konden genieten van een uitkering
die in totaal 15.000 kon opleveren. Naar
aanleiding van Kamervragen door Ruud
Nijhof (DS’70) stelde minister Pais (On
derwijs en Wetenschappen) dat hij het
gebruik maken van die regeling door stu
denten oneigenlijk gebruik van de rege
ling vond. Hij zou er wat aan doen.
In Leiden blijkt nu, aldus Kamerlid Nij
hof in nieuwe vragen, al voordat een stu
dent een tijdelijk deeltijd-dienstverband
aangaat, bericht ontvangen omtrent de
toekenning van de uitkeringsregeling. Is
dat nu net zulk oneigenlijk gebruik als
wat er in Groningen gebeurde?, vraagt
Nijhof.
Hij wil van de minister horen of er nu
nagegaan kan worden bij alle instellingen
van wetenschappelijk onderwijs hoe het
zit met de procedure van uitkeringen aan
student-assistenten. In Leiden moeten de
zelfde maatregelen genomen worden als
in Groningen, zo betoogt Nijhof.
Te weinig aandacht voor wensen en
ideeën van vakbonden was er volgens 26
percent van de ondervraagden (voor
werkgeversideeën was het percentage 25).
Het NIPO concludeert hieruit dat beide
partijen volgens ongeveer zes op elke tien
Nederlanders voldoende aan hun trekken
komen.
Met betrekking tot de vakbondsinvloed
zien PvdA-s temmers en FNV-leden dat
anders, zo bleek verder uit het NIPO-
onderzoek. Van de FNV-leden en de
PvdA-stemmers vond nog niet de helft (48
percent) dat de vakbondsideeën voldoen
de tot uiting kwamen in het regeringsbe
leid, terwijl meer dan 60 percent vond dat
de opvattingen van de werkgevers wel
duidelijk naar voren kwamen.
(Van onze redaktie economie)
AMSTERDAM. Zesentwintig percent
van de Nederlanders vindt dat wensen en
ideeën van de vakbonden te veel tot uiting
komen in het regeringsbeleid. Van wen
sen en ideeën van werkgevers vindt 16
percent van de Nederlanders dat. Dit
blijkt uit een enquête die het NIPO eind
september heeft gehouden onder 896 Ne
derlanders. 32 percent van de ondervraag
den zei wensen en ideeën van de vakbon
den voldoende tot uiting te vinden komen
in het regeringsbeleid, terwijl 43 percent
dat vond van wensen en ideeën van werk
gevers.
niet al te grote problemen te hebben met
de huidige regeling. Een collectieve op
vang van risico’s is naar zijn mening geen
verkeerde zaak. „Werkgevers die bij vorst
willen doorwerken komen in aanmerking
voor premies, waarmee zijn hun extra
kosten kunnen dekken zoals verwarming
en afdekken van bouwmaterialen”, aldus
Van Commence.
Hij vindt wel, dat deze premieregeling
moet worden uitgebreid tot werknemers.
Bouwvakkers krijgen in een vorstverlet-
premie 110 percent van hun basisloon, dat
is volgens Van Commence minder dan het
basisloon plus toeslagen, dat werknemers
in de bouw ontvangen wanneer zij ge
woon kunnen doorwerken.
Volgens Van Commenee dienen in de
nieuwe regeling ook bij vorst dóórwer
kende werknemers een premie te ontvan
gen, omdat daarmee dan het doorwerken
bij vorst aantrekkelijker wordt gemaakt.
De CNV-er meent tenslotte dat de vorst
verletregeling ook buiten de echte vorst
periode zou moeten gelden. „Er zouden
ook premies moeten komen voor werkge
vers die hun werknemers bij een schrale
en natte oostenwind voorzien van goede
kleding en die zorgen voor technische
maatregelen tegen dit soort ongezonde
weersomstandigheden”, aldus Van Com
menee.
Als belangrijkste oorzaak van het waar
genomen verschil ih prijsontwikkeling
kan worden gewezen op de in verhouding
minder sterke ontwikkeling van de ar-
beidsproduktiviteit, aldus het rapport.
Uitgaande van de totale bedrijfstak trad
een produktiviteitsverbetering op van 3,9
percent per jaar. De produktiviteitsont-
wikkeling van de bruto toegevoegde
waarde in het bouwbedrijf bedroeg in de
overeenkomstige periode 1,7 percent per
jaar.
De toename van de produktiviteit heeft
een kwaliteitsverbetering in de woning
bouw - zonder dat daardoor de uitgaven
voor nieuwbouwwoningen een groter be
slag op het inkomen heeft gelegd - niet in
de weg gestaan. Onder meer als gevolg
van de rente-ontwikkeling is gedurende
een zekere periode echter wel van een
dergelijke groei sprake geweest, aldus het
rapport.
De stijging van de bouwkosten in ver
houding tot de prijsstijging van het natio
naal produkt is vrijwel geheel opgetreden
in de jaren vijftig en de jaren zeventig,
toen de produktiviteitsontwikkeling in de
bouw het sterkst achterbleef bij de gemid
delde landelijke produktiviteitsontwikke
ling.
Het grote aandeel van de grond-, water
en wegenbouw en van de nieuwbouw in
de totale bouwproduktie (en de daarmee
samenhangende grootschaligheid van
veel projecten) hebben in belangrijke ma
te bijgedragen tot de sterke produktivi-
teitsstijging in de jaren zestig en het niet
stijgen van de relatieve bouwkosten in die
tijd, aldus het rapport.
De gemiddelde produktiviteitsstijging
van 3,9 percent per jaar was in ieder geval
voldoende om zoveel kwaliteitsstijging bij
de nieuwbouw van woningwetwoningen
toe te staan, dat de stijging van de aan-
neemsom per bewoner gelijke tred heeft
gehouden met die van het besteedbare
inkomen.
De laatste jaren is de groei van de
aanneemsom per bewoner de stijging van
het beschikbare inkomen echter te boven
gegaan. De oorzaak daarvan is de achter
gebleven produktiviteit en de toegenomen
kwaliteit, vooral in de vorm van een grote
re oppervlakte van de woning.
LUXEMBURG (ANP). Het hof van de
Europese Gemeenschap in Straatsburg
heeft deze week Groot-Brittannië na een
klacht van Frankrijk veroordeeld wegens
een visserijbeleid dat in strijd was met dat
van de EG.
De Britse regering had op 9 maart 1977
een verordening uitgevaardigd over de
omvang van de netten die in de Atlanti
sche Oceaan en de Noordelijke IJszee
gebruikt mochten worden. Zij had tevo
ren geen overleg met de andere lid-staten
van de EG gepleegd en had ook geen
toestemming van de Europese Commis
sie, het dagelijks bestuur van de EG, ge
vraagd. Het hof zag daarin een schending
van art. 5 van het EG-verdrag.
De Britse regering voerde aan dat haar
verordening geen eenzijdige maatregel
geweest was. De maatregel was in
overeenstemming met de in 1959 in Lon
den ondertekende overeenkomst inzake
visserij in het noordoosten van de Atlanti
sche Oceaan.
Frankrijk en de Europese Commissie
brachten daartegen in dat de plichten die
Londen bij de toetreding tot de EG op zich
genomen had, voorrang genieten boven'
oudere overeenkomsten. Het hof sloot
zich bij deze argumentatie aan.
(ADVERTENTIE)
71'4%
71'4%
9
9
De totale hoeveelheid afgezette goede-
1 ren nam vorig jaar met drie percent toe:
de volume-afzet in het binnenland steeg
met één percent en die in het buitenland
l met 4,5 percent. In de eerste helft van 1979
DEN HAAG (ANP). In de eerste acht vangsten van numeriek bestuurde machi-
maanden van dit jaar zijn volgens het J!*----J*
CBS 9398 mensen uit Suriname naar ons
land geëmigreerd tegen 3899 in de periode
januari/augustus 1978. De immigratie uit
*De percentages vermeld onder „totale rente” zijn afge
rond en berekend op basis van samengestelde interest.
Bouw niet gelukkig met
regeling vorstverlet
houdt, aldus de woordvoerder van het
AVOB.
Het AVOB gaat het overleg over deze
vorstverletregeling in zonder een duide
lijk standpunt. „We zijn erg benieuwd met
welke voorstellen het ministerie in het
overleg op tafel komt”, aldus de woord
voerder van het AVOB. Wat het verbond
betreft zou er een aangepaste regeling
kunnen komen, maar het is evenzeer mo
gelijk dat ondernemers in de toekomst
hun investeringsrisico’s bij vorst zelf moe
ten dragen.
Voorzitter L. Brouwer van de Bouw- en
Houtbonden FNV meent dat de herzie
ning van de vorstverletregeling bij de
werknemers niet zo leeft. „Van onze kant
is er weinig bezwaar tegen een regeling,
waarbij de werkgevers collectief de moge
lijke risico’s opvangen”, aldus Brouwer.
Hij zei overigens nog onvoldoende op de
hoogte te zijn van de plannen die aan het
komende gesprek tussen werkgevers en
werknemers over de vorstverletregeling
ten grondslag liggen. „We weten dat de
werkgevers met de huidige regeling niet
zo gelukkig zijn. We weten nog niet wat er
zal moeten veranderen en hoe”, aldus
Brouwer.
Voorzitter D. van Commenee van de
Hout- en Bouwbond CNV zei eveneens
Rapport EIB: forse
stijging bouwkosten
Tenslotte blijkt uit het rapport, dat ver
anderingen in de lonen en materiaalprij-
zen de grootste invloed op de stijging van
de bouwkosten uitoefenen en dat de stij
ging van de lonen voornamelijk wordt
bepaald door de algemene inflatie, de
veranderingen in de omvang van de
bouwproduktie en de recente werkloos
heid. De werkloosheid heeft een matigen
de invloed op de loonkostenstijging en een
positieve invloed op de arbiedsproduktivi-
teit, aldus het rapport.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Werkgevers en
werknemers in de bouw gaan binnen
kort praten over de herziening van de
vorstverletregeling, waarbij de on
dernemer de risico’s van investerin
gen kan afwentelen. Dit meldt een
woordvoerder van het ministerie van
Volkshuisvesting en Ruimtelijke
Ordeing.
Enkele jaren geleden is afgesproken dat
de huidige regeling in de winter van vol
gend jaar afloopt. Volgens een woord
voerder van het Algemeen Verbond
Bouwbedrijf, de grootste werkgeversor
ganisatie in de bouw, is men in ondeme-
merskringen niet zo gelukkig met de hui
dige regeling.
Alle bouwbedrijven dragen bij in het
fonds waaruit uitkeringen worden ge
daan, als de ondernemer zijn investerin
gen door vorstverlet verloren ziet gaan.
Maar slechts bepaalde soorten bouwbe
drijven doen vaak een beroep op de rege
ling. Een bedrijf dat zich bezighoudt met
woningbouw zal veel eerder risico’s lopen
bij investeringen, bijvoorbeeld in bouw
materialen, dan een bedrijf dat zich uit
sluitend met groot onderhoud bezig
ang
