’n Ei hoort erbij
Edese galerie
mocht niet op
zondag open
Van Driesten en NPO
goede verstandhouding
te
Lenig totaalbeeld van
Deutsche Bachsolisten
komende
exposities
,,Ik ben gaan zoeken uit
SPITSPIEKPMNSTUVE NEK
algesal
forte
helpt snel en
Bach anno nu in Amsterdams Concertgebouw
door John Oomkes
In Hoge Raad:
Vera Beths superieur in Vioolconcert van Bruch
Nieuwe voorzitter van
pttpost
Souwens Autoverhuur
Kampervest 23, Haarlem
tel. 312638
Intermezzo
„Voc-schip Amsterdam”
MWXaHI
13
NOVEMBER
WOENSDAG 7
19 7 9
2
J
Gebruik m goed.
Doe meer met vis, omdat ’t zo lekker is.
Krantje uit en niets op
de buis? Pak dan het
postcodeboek en no
teer alle adressen van
familie en vrienden
mèt postcodes. Wordt
het tóch nog een nut
tige avond.
9-PERS00NS BUS HUREN?
40,- per dag
incl. 100 km en
verzekering excl'.
btw en benzine
ook Ford Transit
Langere huurtijd op aanvraag.
I
AMSTELVEEN. The Bells Club in Amstelveen is een ideale
nachtclub voor de gegoeden, die een sfeer van veramerikaniseerde
decadentie op prijs stellen. Een verplicht lidmaatschap, een disco
aankleding, een biertje a vier piek en opdringerig vrouwvolk maker
dat ik me er niet duidelijk thuisvoel. Tijdens het afgelopen weekeinc
echter gaf Ramsey Lewis er twee nachtconcerten, waarmee hij d(
tegenprestatie leverde voor een korte vakantie in Amsterdam.
brandt niet op de huid
Verkrijgbaar in tube van 40 gr en in
de voordelige tube van 100 gr.
KUNST
IS
F I
Ramsey Lewis
varieert zijn
muziek als
(ADVERTENTIE)
GEMMA COEBERGH
(ADVERTENTIES)
Violiste Vera Beths.
(ADVERTENTIES)
■k
44
naar verhouding een grotere bekendheid
Produktschap voor Vis en Visprodukten. s-Gravenhage
Après-concert tref ik de inmiddels 44-
jarige Lewis achter een scotch-soda. Licht
verwijtend vraag ik waarom hij nu einde
lijk sinds 1973 naar Europa komt en dan
nog in een club optreedt. „Je zou zeggen
dat ik me hier wel op mijn plaats moet
voelen, hè? Die live-opnamen die ik in de
jaren zestig maakte waren ook in clubs
opgenomen. Maar dat waren andere clubs
dan wat jullie hier gewend zijn. Eigenlijk
meer type van een concertclub, waar zo’n
800 tot 1000 mensen terecht konden voor
een maaltijd en een brok live-muziek”.
„Veel mensen denken dat ik al mijn
platen voorzag van dat roezemoezige at-
mosfeertje, maar dat is onjuist. De platen
maatschappij vroeg me wat anders te
bedenken. Het gebeurde dus min of meer
toevallig. Maar vier van mijn 45 albums
zijn overigens zo tot stand gekomen, bijna
tien procent dus. Het heeft hoogstens ge
resulteerd in een groter aantal artiesten
dat live-opnamen lieten maken, wat deze
club betreft. Ik heb Europa stelselmatig
verwaarloosd. Hier moet ik dus van on
deraf beginnen”.
Ramsey Lewis bracht in oktober 190ö
op Cadet Records (Chess label) met zijn
eigen trio zijn debuutelpee Gentlemen of
Veel notitie wordt er van de keurig
gekapte en geklede zwarte pianist niet
genomen. Wie beseft dat er achter de
vleugel een man zit die zo’n 25-jarige loop
baan in jazz, klassiek, r b en fusion
achter de rug heeft? Pas als hij als finale
het simpele up-tempo werkje The In-
Crowd, inzet, dat hem in 1965 wereldbe
kendheid verschafte, ontwaakt menigeen
uit zijn euforie en klapt gehoorzaam op de
backbeat mee, precies zoals de oorspron
kelijke opname wilde.
Tekeningen van Minne de Vries, objec
ten in marmer en steen van Rob Schreef-
sel en glas reliëfs van Floris van Tetterode
worden tot en met 23 november geëxpo
seerd in Galerie Tholen aan de Breelaan
in Bergen. Dinsdag tot en met zaterdag
van 10 tot 17 uur, zondag van 14 tot 17 uur.
De tentoonstelling Feministische kunst
internationaal wordt vanaf 10 november
in het Haags Gemeente Museum gehou
den. Ongeveer 70 objecten, foto’s, schilde
rijen en weefsels, gemaakt door 45 kunste
naressen uit Europa en de Verenigde Sta
ten worden tot januari 1980 aldaar geëx
poseerd. De tentoonstelling is voorbereid
door een werkgroep van zes leden van de
Stichting Vrouwen in Beeldende Kunst
met de doelstelling bezoekers een spiegel
voor te houden en hen te prikkelen tot
kijken, nadenken en discussiëren. In ver
band met de expositie zijn diverse andere
activiteiten, zoals, lezingen en forumdi
scussies, georganiseerd.
Twee nieuwe exposities worden vanaf
8 november gehouden in Galerie Klein
aan de Krocht 6 in Haarlem. Bas van der
Poll exposeert grafiekwerken en Helly
Oestreicher stelt beelden van keramiek en
brons ten toon. De expositie duurt tot en
met 5 december en is geopend van dins
dag tot en met vrijdag van 12 tot 17.30 uur,
op zaterdag van 12 tot 17 uur en op don
derdagavond van 19 tot 21 uur.
de daarom het repertoire van zijn
langzamerhand in een meer R B-
richte opvatting en trok de aandacht
succes: Something you got. Twee jaar
later was zijn naam internationaal geves
tigd met simpele, swingende muziek,
waaraan een Grammy Award werd toege
kend aan Lewis’ belang werd onderkend
met concerten in Carnegie Hall. Zijn trio
lag toen al weer uit elkaar. Succes brengt
niet alleen voordelen.
manier, je onderhand is beslist niet klas
siek meer.
Lewis: „Wat wil je! R B is ritmische
muziek, dan moet je selecteren, anders
Wordt de structuur ritmisch ondoorzich
tig. De piano is bij die muziek ook niet
uitsluitend melodie-instrument. Maar als
ik zo’n intermezzo speel, dan lijkt het alsof
mijn spel breder, gevulder wordt en alsof
ik mijn aanslag weer corrigeer".
Lewis: „Ik kan niet kiezen om de simpe
le reden dat het leven ook gevarieerd is.
Als je bijvoorbeeld eet, dan krijg je eerst
ook een aperitief, dan een soepje, vis,
wild, noem maar op. Het is als een maal
tijd van vijf gangen. Zorg dat het rijk
blijft, maar niet te overvloedig. Wat Lega
cy betreft, dat zou ik nu anders uitwerken.
Een idee voor het fuseren van bepaalde
muzikale genres moet je veel stringenter
uitvoeren; minder orkestraal dan is ge
beurd. Maar dat is de invloed van Mack
geweest. Wat mijn huidige muziek betreft,
geloof ik niet dat ik voor een bepaalde
richting moet kiezen. Waarom jezelf node
loos beperken?”
Kiezen voor een duidelijke stijl kun je
niet. Legacy was ook al een mengeling
van klassiek, jazz en zwarte muziek.
Lees eerst de
gebruiksvoorschriften
Uitsluitend bij apotheker en drogist
Het Gerechtshof in Arnhem stelde de
gemeente in het gelijk. Op 5 april dit jaar
vernietigde het het vonnis van de econo
mische politierechter en veroordeelde de
galerie tot een geldboete.
In december 1977 werd door de Edese
politie, proces-verbaal tegen de galerie op
gemaakt, omdat deze zonder vergunning
op zondag voor het publiek geopend was.
De zaak kwam voor de economische poli
tierechter in Arnhem die de gedaagde
vrijsprak. Overweging daarbij was, dat
het bij de galerie niet om een winkel in de
zin van de winkelsluitingswet 1951 ging.-
DAN HAAG. De Hoge Raad der
Nederlanden behandelt dezer dagen het
beroep in cassatie dat Galerie Simonis in
Ede heeft aangetekend tegen een uit
spraak van het gerechtshof in Arnhem.
Het gerechtshof veroordeelde de galerie
tot 250 gulden boete wegens het zonder
vergunning op zondag voor het publiek
geopend zijn. Het hof vernietigde in zijn
arrest een eerdere uitspraak van de eco
nomische politierechter in Arnhem die
de galerie voor dezelfde overtreding vrij
sprak.
In december 1976 verzocht galerie Si
monis de gemeente een vergunning af te
geven om ’s zondags voor het publiek geo
pend te zijn. De gemeente wees het ver
zoek af op grond van de winkelsluitings
wet 1951 die onder meer oneerlijke con
currentie moet voorkomen. Van „oneerlij
ke concurrentie” is volgens galeriehouder
J. M. Simonis echter geen sprake omdat in
zijn zaak „unieke” stukken worden ver
kocht. Voorts moet de galerie het van de
zondagen hebben, omdat op die dag de
meeste bezoekers worden ontvangen. Bo
vendien, aldus Simonis, is er van een
winkel geen sprake: van de bezoekers
komt 95 procent alleen om naar kunst te
kijken. Kunst kopen doet slechts 5 pro
cent van de bezoekers. De galeriehouder
wijst voorts op de vele galeries en kunst
handels die volgens hem in Nederland al
of niet met vergunning geopend zijn.
Zolang de Hoge Raad nog geen uit
spraak in deze zaak heeft gedaan mag
galerie Simonis op zondag open blijven.
Een groot aantal galeries en kunsthandels
is tot op heden op zondag „illegaal” voor
het publiek geopend.
De Hoge Raad doet op 20 november
uitspraak.
Vanaf maandagavond 5 november tot
en met 27 november zal in de openbare
bibliotheek aan het Marktplein 88 in
Hoofddorp de collectie Boek als beeldend
middel tentoongesteld worden. De collec
tie is amengesteld in opdracht van het
ministerie van CRM en betreft boeken
van beeldende kunstenaars. De tentoon
stelling is gedurende de openingstijden
van de bibliotheek te bezichtigen.
het leven zelf
I
Maar je spel is nogal afgemeten. Je
selecteert enorm, weegt de noten op een
goudschaaltje. Pianeert op een r b-
Tweede concert in de Meesterserie.
Ensemble: Deutsche Bachsolisten. Di
rigent: Helmut Winschermann. Solis
ten: Helmut Winschermann, hobo,
Christian Altenburger, viool, Judith
Wieland, sopraan, Bob van Asperen,
clavecimbel, Jürgen Kussmaul, altvi
ool, Henk Guittart, altviool, Peter
Wöpke, continuo. Programma: Bach.
Concertgebouw Amsterdam, 6 novem
ber 1979.
Ramsey Lewis: „Ik wil niet tot mijn levenseinde de kost verdienen met The In-Crowd en Wade in the
Water
The In-Crowd en Wade in the Water, hoe
zeer dat ook zou kunnen. De muziek werd
elektrischer, rockjazz. In ’73 had ik een
viermansgroep, in ’75 een zesmansforma-
tie, een jaar later een grote band met drie
vocalisten. Nu ben ik er weer een beetje
uit: piano, bas, drums, gitaar: dat is alles”.
AMSTERDAM. „Bravo, publiek”, leek Helmut Winschermann te bedoe
len met zijn applaudisserend gebaar als dank voor een waarachtige ovatie. Nu
was er dan ook een hele avond lang met intense aandacht geluisterd naar zijn
topensemble, dat sinds de oprichting in 1960 een indrukwekkende staat van
dienst heeft gecreëerd. Meer dan twintig grammofoonplaten, tournees over de
hele wereld en samenwerking met grote namen als Yehudi Menuhin, Her
mann Prey, Janos Starker en vele anderen, plus enige jaren geleden een
Edison: dat is niet niks. Maar als je dit ensemble „live” meemaakt kun je er
alleen nog maar in positieve bewoordingen over denken.
Ramsey: „Wat je hier hebt gehoord is
niet bepalend voor mijn huidige muziek,
evenmin als Sun Goddess (een jazzrockal-
bum, dat veel succes had - red.) of Legacy,
dat ik met James Mack schreef. Ik schrijf
nu veel voor mijn doen, het is zeer wisse
lende muziek, variabele, funkachtige rit
men. Tijdens het optreden speel ik verder
een intermezzo van bijna een half uur met
verstilde, serieuze pianomuziek, die ik ui
teraard hier niet heb kunnen brengen. Het
is muziek die dicht tegen de Franse im
pressionisten aanligt. En het wordt me
hoe langer hoe duidelijker hoezeer ik
weer terugkeer naar het begin van mijn
opleiding. Mijn klassieke jeugd is dat”.
AMSTERDAM(ANP). Mr. dr. C. J. M.
A. van Rooy, oud-commissaris van de
koningin in Limburg, is benoemd tot
voorzitter van de Stichting „Voc-schip
Amsterdam”. Hiermee is voorzien in een
bestuursvacature die ontstond door het
overlijden van dr. A. F. E. van Schendel,
oud-directeur van het Rijksmuseum.
Dat bleek ook toen de jazzwereld, uitge
zonderd het blad Down Beat, Lewis als
een verrader beschouwde. Populariteit
dankzij eenvoudige middelen werd hal
verwege de free jazz-movement als een
lonken naar de duivel gezien. Ramsey,
daaraan herinnerd: „Ik zag dat volledig
anders. Ook die dingetjes die ik toen deed,
waren dodelijk serieuze muziek. Op de
keper beschouwd minder beperkend
zelfs, want ik maakte gebruik van een
groot aantal muzikale vormen: gospel,
soul, jazz, swing, latin, boogie; noem maar
op.
„Ik ben bovendien niet stil blijven staan.
Nadat Holt en Young vervangen werden
(door bassist Cleveland Eaton en drum
mer Maurice White; laatstgenoemde be
kleedt thans bij Earth, Wind Fire de
hoofdrol - red.) heb ik vergelijkbaar re
pertoire gespeeld tot het begin van dit
decennium. Daarna ben ik gaan zoeken.
Uit onzekerheid, ja. Maar ik wil niet tot
mijn levenseinde de kost verdienen met
De Stichting „Voc-schip Amsterdam”
heeft als doel de mogelijkheden te onder
zoeken van berging, conservering en het
in een museum tentoonstellen van de
„Amsterdam”. Dit koopvaardijschip van
de Verenigde Oostindische Compagnie
verging in januari 1749 op de Zuidengelse
kust bij Hastings:
Roelof van Driesten maakte deze artis
tieke vergissing, in de door hem geleide
uitvoering door het Noordhollands Phil-
harmonisch Orkest, waardoor de expres
siviteit zijn doel voorbijschoot. Het pu
bliek in een zo goed als uitverkocht Haar
lems Concertgebouw, zal het hem verge
ven hebben omdat in de overige delen de
specifieke muzikale signatuur van deze
„himmlische lange” (die uitdrukking is
van Schumann, die deze minst romanti
sche van Schuberts symfonieën heront
dekte) zo raak werd getroffen.
Het als een klassiek drama opgezette
eerste deel, het andante als een woordloos
lied en het overmoedige scherzo dat in een
gracieuze „Landler” overgaat: alles kon
op natuurlijk wijze, ongedwongen maar
doorgaans in gedisciplineerd orkestspel,
voor zichzelf spreken.
Hoewel in verband met de uiteindelijke
lengte van het gehele programma beter
voor een ouverture had kunnen worden
gekozen, was de als entree gebrachte
jeugdsymfonie van Haydn, nr. 14 in A,
qua uitvoering een artistiek succes. De
bepaald niet vlekkeloze realisatie van de
hoornpartijen daargelaten (daaraan is
men bij het NPO zo zoetjes aan trouwens
wel gewend geraakt) heerste er een geest
van voorbeeldig klassiek evenwicht, qua
tempo en transparantie, bij afgewogen
stemmenverhoudingen
Het is al een aantal malen eerder duide
lijk geworden dat Van Driesten in goede
verstandhouding met het NPO kan wer
ken. En behalve bij de orkestwerken-sec,
was dat ditmaal ook bij de belangrijke
symfonische begeleidingen in het Viool
concert van Max Bruch weer vast te stel
len. Vera Beths was hierbij, als waardig
vervangster van haar leraar Herman
Krebbers die hiervoor oorspronkelijk
geëngageerd was de indrukwekkende
soliste.
Met superieure loonvorming bespeelde
Jazz uit. Met drummer Isaac Red Holt
bassist El Dee Young vervaardigde hij e
belegen soort muziek, die nauwelijks i
Forel met champign ons (4 pers.)
nA Was 4 forellen en droog ze goed Bestrooi ze aan
Ml binnen- en buitenkant met wat zout en peper en
haal ze door de bloem Vervolgens in 50 g boter
gaar bakken en warm houden Bak 200 g
champignons in 50 g boter. Zijn ze gaar,
2 eetl. paneermeel en sap van 1 citroen er door
roeren Bedek hiermee de forellen
HAARLEM. Schubert is zeer uitbundig in de finale van zijn Negende Symfonie.
Als een dirigent hierin probeert de zaak te dramatiseren door het contrast aan te
scherpen door middel van het opkloppen van de, door hun starre motoriek toch al wat
bonkige fortissimo-passages, verandert de vreugdevolle levenskracht in agressief
geweld, waardoor dan een vals beeld van het karakter van deze muziek wordt
geschetst.
Het handelsmerk van de Bachsolisten
zou je hun gezonde muzikaliteit kunnen
noemen: Bach wordt door hen niet fana-
tiek-authentiek en evenmin dramatisch-
romantisch behandeld. Een Bach anno nu
dus, maar mèt alles wat men daarover in
de laatste twintig jaar heeft opgespoord
geïntegreerd. En dat alles gepresenteerd
met een vitaliteit, een natuurlijke profile
ring van de muzikale lijnen, een altijd
transparant en lenig totaalbeeld, een diep
doordringen in het meest eigene van ieder
fragment.Zo kun je nog wel een tijd
doorgaan.
Dat Winschermann, behalve een uitste
kende dirigent, een even uitstekend ho
boïst is, bewees hij in het dubbelconcert
BWV 1060, waarin hij in perfecte harmo
nie met zijn partner-solist Christian Al
tenburger optrad. Deze jonge Duitse vio
list kwam trouwens zeer rijp en boeiend
voor de dag in het vioolconcert in a BWV
1041. Een niet geringe prestatie, gezien de
technische en inhoudelijke moeilijkheids
graad van dit werk.
De Nederlandse clavecinist Bob van As
peren, een leerling van Gustav Leonhardt
die reeds internationale bekendheid heeft
verworven, vertolkte het virtuoze concert
voor clavecimbel en strijkers BWV 1052
met grote souplesse en een spanningsrijke
voordracht. Dit werk lijkt in zijn ononder
broken stroom van noten wel een analogie
te zijn van de naam Bach in de betekenis
„beek”: een flink bruisende beek in dit
geval!
De altviolisten iKussmaul en Guittart
speelden hun leidende rol in het zesde
Brandenburgse concert met verve. Een in
alle onderdelen perfecte afwikkeling van
deze partituur, natuurlijk en levendig. Iets
wat ook gold voor de cantate „Mein Herze
schwimmt in Blut” BWV 199 (geschreven
voor de elfde zondag na Trinitatis) waar
de sopraan Judith Wieland hoge troeven
uitspeelde. Met heldere stem en een intelli-
gent-muzikale behandeling van de mate
rie zong zij haar aria’s en recitatieven in
harmonieuze samenhang met het instru
mentaal ensemble.
En wat was de toegift die de Deutsche
Bachsolisten als dank voor het langdurige
applaus aanboden? Dat voelde je al aan
komen: „het” Air uit de derde suite. En
dat in een soberheid die zeer intrigerend
uitwerkte.
Abonnementsconcert door het
Noordhollands Philharmonisch Or
kest. Dirigent: Roelof van Driesten.
Soliste: Vera Beths, viool, Program
ma: Haydn, Bruch, Schubert. Concert
gebouw Haarlem, 6 november 1979.
deze internationaal bekende Nederlandse
violiste de Stradivarius die zij onlangs in
eigen bezit heeft kunnen verwerven en liet
daarbij, met een duidelijke visie op
Bruchs meesterwerk, haar instrument
zingen in de cantilenes en met virtuoos
gemak klinken in al het briljante passage-
werk.
De steeds met absolute trefzekerheid
intonerende soliste gaf het romantische
repertoirestuk, in goede samenwerking
met dirigent en orkest, alle denkbare toe
wijding, waarbij speciaal het lyrische as
pect door haar op intens muzikale wijze
werd uitgebuit.
JOHAN VAN KEMPEN
