De erelijst van Heiden
Amerikanen volop in training
Nog eerdere
lich twedstrijd
Egbert Van ’t Oever
begint voorzichtig
:es
door Govert Wisse
'2
Als burgemeester
Stafleu
Booglampen
Toen Eric Heiden in 1977 tot ieders
verrassing het all-
roundkampioenschap voor de neuzen
van Storholt en Stensen weggriste,
voorspelde de toenmalige bondscoach
Leen Pfrommer een terugval voor de
18-jarige Amerikaan. „Per Ivar Moe en
Johnny Nilsson waren ook op jeugdige
leeftijd wereldkampioen, maar twee
jaar later waren ze wel uitgeschaatst.
Als je dat eenmaal hebt bereikt,
verwachten de mensen, dat je jaren
lang aan de top blijft. Als je het dan
een jaar daarop niet wordt, vindt
iedereen je een grote prul. Ook Heiden
zal dat het volgend seizoen
meemaken,” aldus profeet Pfrommer.
Oever. Hoewel de IJsselcup-wedstrijden een nationaal
karakter dragen, krijgen de Nederlandse topschaatsers
vandaag tevens een indicatie hoe zij er internationaal
voorstaan, omdat diverse Amerikaanse schaatsers
voorafgaande aan de gewestelijke strijd een onderling duel
houden. Dianne Holum en haar pupillen verblijven enkele
weken in Deventer om zich optimaal voor bereiden op het
komende Olympische jaar. Belangstelling van Van ’t Oever
en consorten zal zeker uitgaan naar Eric Heiden, de
alleskunner uit Madison, die er zijn zinnen heeft opgezet vijf
gouden medailles uit Lake Placid weg te slepen.
Nog voor het
schaatsseizoen
begonnen is, heeft
kernploegtrainer Egbert
van 't Oever de
beschermende arm om
de schouders van zijn
pupillen gelegd. Door de
I Jsselcup af te doen als
„onbelangrijk” en „niet
maatgevend” waakt de
Lissenaar ervoor, dat
zijn elitekorps al voor de
grote internationale
toernooien met hevige
kritiek wordt overladen.
„In deze wedstrijden
zijn de gewestelijke
rijders in het voordeel,
omdat zij topprestaties
in het voorseizoen
moeten leveren. De
leden van de kernploeg
doen het nu bewust
rustig aan, omdat hun
top gepland is in de
maanden januari,
februari en begin maart.
Kijk maar naar een man
als Joop Pasman. Die
presteert goed in het
voorseizoen, maar valt
daarna terug”.
B
De wedstrijden om de IJsselcup, die vandaag op de
Deventer ijsbaan worden afgewerkt, betekenen
traditiegetrouw de opening van het schaatsseizoen. Deze
krachtmeting tussen de diverse gewesten is meer dan een
provinciaal onderonsje, ze moet vooral een eerste
aanduiding geven hoe de krachtsverhoudingen tussen de
kernploegleden liggen. De IJsselcup moet bijvoorbeeld een
eerste antwoord geven op de vraag, of Hans van Helden,
die zich met volle instemming van de schaatsbonzen alleen
voorbereidde op het nieuwe seizoen, in staat is zich een
plaats te verwerven in het keurkorps van Egbert van ’t
^==52====
5000
10.000
Eric Heiden
gehoord,
STOPPER
jaar voor de officiële eerste lichtwed-
strijd in Nederland, bij kunstlicht ge
speeld, althans voor de tweede helft.
500
37.80
37.90
38.07
38.45
37.8
37.95
38.4
39.03
38.6
39.03
38.30
39.74
38.87
40.56
39.2
38.9
39.7
39.20
39.9
39.4
39.89
naar nieuwe successen is met de
Olympische Spelen in Lake Placid (13-24
februari) in het voortuitzicht nog lang niet
gestild. De student sportgeneeskunde is
sinds mei in training, is in augustus
gestopt met een part-time baan en zal zijn
studieboeken het komende half jagr niet
aanraken. Alles moet wijken voor de jacht
op de olympische medailles. „Ik heb me
de afgelopen zomermaande ook
beziggehouden met fietsen, omdat ik
serieus wil proberen me te kwalificeren
voor de Olympische wielerploeg. Ik heb
aan enkele kleinere wedstrijden
meegedaan. Mijn aandacht gaat vooral uit
naar de één kilometer en de vier kilometer
achtervolging. Ik wil echter niet teveel
vooruitlopen op de plannen, belangrijkste
zijn momenteel de winterspelen.”
Eric Heiden zegt niets speciaals te
hebben ingebouwd in zijn
trainingsprogramma. Toch mag verwacht
worden, dat de 21-jarige Amerikaan weer
iets harder gaat dan het afgelopen jaar.
1500
1.55.68
1.56.70
1.55.18
1.56.4
1.53.8
1.56.87
10.000
14.43.11
14.42.1
daarop heeft hij nog niet, al stelt hij wel:
„Ik ga het na de Olympische Spelen zeker
rustiger aandoen, omdat ik mijn studie
wil vervolgen. Daar ga ik het accent
op leggen. Of ik al dan niet doorga met
schaatsen weet ik nu nog niet. Ik kan me
wel voorstellen, dat ik in de toekomst vlak
voor een wereldkampioenschap naar
Europa kom en de dag erop weer
terugkeer. Op die manier gaat mijn studie
niet ten koste van het schaatsen. Verder
wil ik graag nog zoveel dingen doen
buiten het sporten om, daar heb ik tot nog
toe geen tijd voor gehad. En misschien
moet ik wel stoppen, doordat ik na de
winterspelen reclame-aanbiedingen krijg,
waardoor ik geen amateur meer ben.
Of de naam Eric Heiden inderdaad
weerklank in de Verenigde Staten gaat
krijgen na de Olympische Spelen mag
ernstig betwijfeld worden. Terwijl zijn
acht wereldtitels hem met name in
Noorwegen en Nederland razend populair
hebben gemaakt, is de Amerikaanse
televisiemaatschappij ABC van plan
slechts twee ritten (geen afstanden dus)
per dag van de Spelen uit te zenden. Dit
tot groot ongenoegen van Dianne Holum.
„Skiën, bobslee-wedstrijden en het
ijshockey krijgen alle aandacht. Het
schaatsen zit in Amerika nog steeds in het
verdomhoekje en dat maakt we wel een
beetje bedroefd”.
Onder leiding van Van 't
Oever en conditietrainer
Tjaard Kloosterboer, die
scherp in de gaten
gehouden worden door
een college van wijze
mannen, de Advies Raad
Top (met als
Bij die gedachte klaarde André weer
helemaal op. Ja, dat was waar, Feyen-
oord dupeerde zichzelf, door hem een zo
zware straf op te leggen. In een visioen
zag hij de koppen in de kranten al voor
zich: „Feyenoord gedegradeerd! Neer
gang begon, toen André Stafleu niet
mee mocht spelen tegen Millingen. Pe
ter Stephan: „Ik heb spijt als haren op
mijn hoofd!” Enzovoort, enzovoort.
Eric Heiden heeft acht wereldtitels op zijn naam staan. Hij werd all-round en sprint
kampioen in '77, '78 en '79 en juniorenkampioen in '77 en '78. De 21-jarige inwoner van
500m
40.27
39.11
38.03
37.90
37.80
1000m
1.20.21
1.21.90
1.14.47
1.14.99
1.14.99
Van 't Oever en
Kloosterboer hebben het
trainingsschema ten
opzichte van het
voorgaande jaar iets
bijgesteld. „Door naar
anderen te kijken en na te
gaan, wat we fout hebben
gedaan, zijn we tot een iets
gewijzigde trainingsopzet
gekomen. Zo zijn we van
De bondstrainer: „De
KNSB en ik hebben er
volledig mee ingestemd,
dat Van Helden zich
buiten de kernploeg om
zou voorbereiden op het
seizoen. Hij zou zich aan
de regels houden, die voor
alle all-rounders gelden.
Op een gegeven moment
kwamen er echter
geruchten, dat Van
Helden zich specialiseerde
op de 1000 meter, omdat
hij op die afstand kans
had op een Olympische
medaille, en dat hij
daardoor enkele
selectiewedstrijden liet
schieten. En dat zou tegen
alle afspraken zijn. Ik heb
vorige week een gesprek
gehad met Hans, waarin
we alles op een rijtje
hebben gezet. Hij volgt de
normale
selectieprocedure, zoals
de anderen die ook
moeten volgen”j
1500
2.07.49
1.59.91
1.56.48
1.56.42
1.56.05
3000
4.32.82
4.22.42
4.24.02
4.07.01
4.06.91
We zijn nu nog met
basistrainingen bezig, pas
na de Nederlandse
kampioenschappen op 5
en 6 januari volgt een
gerichte training. Ik
dacht, dat we aan de
selectienorm (een
redelijke kans om bij de
eerste acht te komen, red)
wel kunnen voldoen op de
meeste afstanden”, aldus
Van 't Oever.
7.24.10
7.15.27
7.20.80
6.59.15
15.27.58
15.59.02
15.17.06
14.43.11
J*
7.05.04
7.02.26
7.06.40
7.11.2
7.02.11
7.06.86
7.02.38
7.04.30
7.09.8
7.13.65
7.12.25
7.13.2
7.10.7
7.20.61
Bij Feyenoord hebben ze natuurlijk
gedacht: als wij hem nu gauw een douw
geven, dan mag hij zogenaamd niet
meespelen in dat vriendschappelijke
partijtje, en dat scheelt hem dan mis-
riep zijn vrouw in paniek, dus han
denwringend, uit. „Ik, ik, ik.stamel
de Stafleu en hij begon hartverscheu
rend te schreien. Zijn vrouw begon van
louter zenuwen te gillen, zodat alle bu
ren toeschoten. „Wat is er, wat is er!”
riepen ze dodelijk geschrokken. „Ik, ik,
ikbegon André met de moed der
wanhoop weer te stamelen, „ik, ik mag
voor straf niet meespelen tegen Millin
gen of zoiets!!!”
-.y—
Huilend vielen hij en zijn vrouw in
eikaars armen. „Nou”, troostte zijn
vrouw hem, „wees nou maar stil, daar
hebben ze zich toch alleen zelf maar
mee!”
167.826
168.033
168.513
15.23.55 169.792
Niemand zal vreemd opkijken van het feit, dat Erick Heiden op de wereldranglijst aller
tijden de eerste plaats inneemt. Opvallend is wel, dat zich bij de eerste tien van het
klassement vijf Russische schaatsers hebben gevoegd, maar zij beschikken dan ook
over de snelste piste ter wereld, de Medeo-baan van Alma Ata. Van Helden is met zijn
tiende plaats beste Nederlander. Opmerkelijk is voorts, dat Ard Schenk nog steeds een
ruime voorsprong heeft op Hilbert van der Duim, de Nederlandse kampioen. De
zogenaamde „Adelskalenderen” ziet er als volgt uit:
5000
6.59.15
6.59.8
7.01.16
6.58.88
7.02.7
7.05.03
1.57.17 6.56.9
1.58.72
1.56.0
1.55.61
1.57.27
1.56.50
1.58.79
1.56.28
2.01.18
1.58.7
1.59.04
1.59.88
1.58.9
2.01.60
1.58.99
Voor zover de heer Bremerkamp het
zich na zestig jaar nog herinnert, wer
den er eerst tussen 12 en 4 uur twee
wedstrijden gespeeld, daarna werd het
stadion ontruimd, waarna de toeschou
wers opnieuw moesten betalen om erin
te komen voor de wedstrijden die half
bij zonlicht, half bij maanlicht, en half
bij het licht van de booglampen boven
de wielerbaan werden gespeeld. Of was
het maar één wedstrijd? Hoe dan ook,
Stormvogels speelde de eerste helft te
gen Blauw-Wit in het schemerende na-
tuurlicht, en behielp zich de tweede
helft met het licht dat de booglampen
van de wielerbaan zo vriendelijk waren
aan het speelveld af te staan. Veel was
het niet, maar blijkbaar genoeg om de
gloeiende pegel die Van Diermen vlak
voor het eindsignaal op Bremerkamps
doel afvuurde, bijtijds te signaleren en
onschadelijk te maken. Geen echte eer-
Zo redeneert de burgemeester, en zo
redeneert de clubbestuurder, dus geloof
maar niet dat er op het punt van het te
harde spel veel zal veranderen als het
niet van de scheidsrechters komt maar
van de clubbestuurders en de trainers
af moet hangen
keer goud
wil vijf
Ik schreef laatst dat het in oktober
precies 50 jaar geleden was dat in het
Olympisch Stadion in Amsterdam de
eerste lichtwedstrijd werd gespeeld,
tussen een Amsterdams elftal en lands
kampioen PSV. PSV won. Allicht! De
wedstrijd werd gehouden in het kader
van de Edison-week, want het was 50
jaar geleden dat Edison met het bruik
baar maken van de gloeilamp de eerste
steen legde voor de lichtwedstrijden en
daarmee het Europacupvoetbal.
ste lichtwedstrijd dus, maar wel de eer
ste halve wedstrijd bij kunstlicht!
Het natrapje, waarmee de Feyen-
oorder André Stafleu zijn tegenstander
Weysters nog eens z’n noppen in het
gezicht duwde, werd weliswaar niet
door scheidsrechter Bep Thomas en zijn
grensrechter gezien, maar wel door de
camera, wel door de AZ-begeleiders op
de bank, en wel door een paar miljoen
Nederlanders. Het ziet er nu naar uit
dat André Stafleu niet vrijuit zal gaan,
ook al heeft de scheidsrechter niets
gezien. Feyenoord zelf heeft hem trou
wens al bestraft, op de halfslachtige
manier die te doen gebruikelijk is bij de
topclubs, namelijk zo dat het Stafleu
maar vooral de club de minste pijn
kostte. Hij mocht niet meespelen in een
vriendschappelijke wedstrijd tegen een
amateurclubje! Lijkbleek, en trillend
over al zijn leden kwam Stafleu thuis.
„Wat is er Andreetje van me, lieve he
mel, wat is er gebeurd, zég toch iets!”
11)78: Eric Heiden wint alles wat er te
winnen valt, de achterstand van de Noren,
"Russen en Nederlanders is alleen maar
groter geworden.
Jan Egil Storholt lijkt een jaar later
voor concurrentie te gaan zorgen, maar de
Noor moet opnieuw diep buigen voor het
supertalent Heiden, die nu acht
L wereldtitels bij elkaar heeft gereden. „Kid
It". Cool” logenstrafte Pfrommers sombere
t voorspellingen achteloos en zijn honger
Zoals altijd wanneer je melding
maakt van iets dat het eerste was,
i kwam er iemand aan de telefoon die het
nog eerder had meegemaakt, in dit ge
val de heer Bremerkamp uit Velsen.
Doelverdediger van het IJmuidense
„Stormvogels”, toen Piet Kraak (14-2-
1921) nog geboren moest worden. Hij
herinnert zich een halve lichtwedstrijd
uit 1919. In het oude stadion in Amster
dam, de voorloper dus van het Olym
pisch Stadion, werd een toernooi om de
Scheepvaartbeker gespeeld, dat een te
genhanger wilde zijn van het Zilveren
Bal-toemooi in Rotterdam. Gemeen ei
genlijk, om het dan de Scheepvaartbe
ker te noemen, maar daar zal ik nu niet
over vallen, als geboren Amsterdam
mer. Stormvogels was toen nog tweede
klasser, de wedstrijd tegen „de” stadi-
onclub, Blauw-Wit („Ons ideaal dat is
Blauw-Wit dat is een club waar pit in
zit de club van 't stadion kwam,
zag en overwon”) was dus een hele
Heiden keert eind deze maand terug
naar Amerika om deel te nemen aan
selectiewedstrijden in Milwaukee. Op 2
januari is de tweede reis richting Europa
geprogrammeerd voor een interland
tegen Noorwegen en Rusland en een
trainingskamp in Davos ter voorbereiding
op de WK sprint op 9 en 10 februari in
West Allis. Na de Winterspelen waagt
Heiden voor de derde keer de grote
oversteek, omdat in het weekeinde van 1
en 2 maart zijn vierde all-round
wereldtitel in Heerenveneen op hem ligt te
wachten.
Vast omlijnde plannen voor het seizoen
1 Erick Heiden
2 VladimirBelov
3 Jan Egll Stortholt
4 Sergej Martchuk
5 Vladimir Lobanov
6 Nikolai Kuzmenko
7 Kay Arne Stensjhemmet
8 Sten Stensen
9 Sergej Rjabev
10 Hans van Helden
11 George Sjimochin
12 Dmitry Ogloblin
13 Vladimir Ivanov
14 Piet Kleine
15 Viktor Lesjkin
21 Ard Schenk
39 Klaas Vriend
42 Hilbert van der Duim
45 Kees Verkerk
52 Jan Bols
76 Wlm Pol
invloedrijkste figuren
Harm Kuipers, Henk
Lamberts en dr.
Hermans), is de kernploeg
dit Olympische jaar
vroeger dan ooit met de
centrale training
begonnen.
Op Van Helden na. De
Brabantse Fries heeft zich
als lid van de kernploeg
toch zelfstandig
voorbereid. Zijn
conditietrainingen
werden verzorgd door
atletiektrainer Freddy
Brouns, Jappie van Dijk
begeleidt hem in de
wintermaanden. Een
dreigend conflict tussen
Van Helden en Van 't
Oever is inmiddels de kop
ingedrukt.
In werkelijkheid denkt zo’n Peter
Stephan natuurlijk net als de burge
meester van een grote stad, die in ant
woord op verontwaardigde vragen uit
de raad over bruut politieoptreden al
tijd antwoordt dat een gedegen onder
zoek had uitgewezen dat er weliswaar
harde klappen waren gevallen, maar de
schuld hiervoor toch voornamelijk bij
de betogers (verdachten, krakers, noem
maar op) zelf moest worden gezocht.
Etcetera. U kent dat toneelstuk wel: de
burgemeester dekt als hoofd van de
politie zijn mensen, want morgen heeft
hij ze weer hard nodig, met onwillige
honden is het kwaad kersen eten, bo
vendien mag niet vergeten worden dat
ze onder hoge stress hun werk moeten
doen, de klagers verdwijnen weer uit
het gezichtsveld, maar de agenten blij
ven tot hun pensionering dienst doen.
Zijn trainster Dianne Holum daarover:
„Erie traint per dag nog iets meer dan
voorheen. Hij staat nu tweemaal daags
anderhalf uur op het ijs en traint een uur
lang droog. Ik geloof daarom, dat hij aan
kracht heeft gewonnen. Bovendien is er
niets vervelends gebeurd in de afgelopen
maanden. Vorig jaar bijvoorbeeld moest
hij het rustig aandoen, doordat hij zich
geblesseerd had bij een partijtje voetbal”.
Heiden, en met hem ongeveer 40 andere
Amerikaanse schaatsers en schaatsters,
zijn dit jaar voor het eerst in de
gelegenheid gesteld om een traningskamp
in Europa op te slaan. „We hebben drie
v. eken in Inzell getraind en blijven tot 20
november in Deventer. Dat kon nu, omdat
de Amerikaanse schaatsbond een sponsor
heeft gevonden, die 150.000 dollar voor
ons overhad. Het kwam ons goed uit, dat
we naar Europa konden gaan, want de
ijsbanen in Amerika zijn nog niet open,”
aldus Dianne Holum, Olympisch
kampioen op de 1500 meter in 1972 en al
zes jaar trainster van Eric en Beth Heiden.
de zomer meer dan
voorheen bezig geweest
om de schaatsbewegingen
al zo veel mogelijk in te
bouwen. Verder hebben
we het aantal
trainingseenheden
uitgebreid, maar de duur
ervan teruggebracht. Ik
kan me wel herinneren,
dat schaatsers op centrale
trainingen drie uur achter
elkaar bezig waren. We
zijn erachter gekomen,
dat het veel beter is om de
jongens drie keer een uur
te laten trainen, ze werken
dan veel intensiever. Ons
schema is geperiodiseerd,
dat wil zeggen, een maand
bestaat nu uit twee
omvangsweken, gevolgd
door een intensiteitsweek
en een rustweek. Dit
houden we vol tot aan
januari, dan moet
iedereen in vorm zijn voor
de Nederlandse
kampioenschappen.
Van 't Oever wil er niet
van weten, dat hij
bevoogd wordt door de
ART (Advies Raad Top).
„Ik doe niet, wat een
ander me voorzegt, daar
heb ik geen zin in. Ik vraag
wel aan iemand als Harm
Kuipers, wat hij van
bepaalde plannen van me
vindt. Ik kan die adviezen
van de ART naast me
neerleggen, maar
verstandig is dat niet”.
Hoe groot de Olympische
equipe eruit gaat zien, valt
in dit vroege stadium nog
niet te zeggen. „Vooral
ook, omdat nog niemand
zich gespecialiseerd heeft
op een bepaalde afstand.
punten
162.431
162.885
14.49.26 163.042
14.39.56 163.116
15.12.2 163.316
14.53.76 164.098
15.00.15 164.164
14.38.08 165.011
15.11.86 165.086
14.59.09 165.162
14.54.3 165.225
14.54.80 165.524
14.47.79 165.543
14.41.90 165.653
14.34.33 165.741
14.55.9 166.242
14.59.26 167.708
15.08.81
15.03.6
15.10.2
het nabij New York gelegen Madison heeft twee wereldrecords in zijn bezit en wel die
op de 1000 meter (1.14.99) en het puntenklassement (162.973). De progressie van
Heiden laat zich duidelijk aflezen in het volgende staatje:
seizoen
74/75
75/76
76/77
77/78
78/79
schien een wedstrijd in de eredivisie.
Bovendien steken we dan de hand in
eigen boezem, dat maakt altijd een goe
de indruk.
Van 't Oever is vorig jaar
nogal geschrokken, toen
zijn ploeg werd
afgekraakt na de
IJsselcup-zege van
sprinter Bert de Jong, die
overigens evenals Sies
Uilkema vandaag verstek
laat gaan. Zoals hij ook
geschrokken is van de
kritiek, die hem de
afgelopen twee jaar als
verantwoordelijk
technisch leider ten deel
viel. Hoewel hij positieve
punten bijvoorbeeld (de
zevende plaats van Wim
Pol bij het EK 79)
aanhaalt, blijft het een
feit dat Nederland na de
successen van Schenk,
Kuipers en Kleine in '76 is
afgegleden naar het
tweede plan. De
Verenigde Staten, met
Eric Heiden aan het
hoofd, Noorwegen, met
Storholt als beste man,
Rusland en Japan hebben
Kleine, Van der Duim,
Van Helden en consorten
ver achter zich gelaten. Op
de ranglijst aller tijden is
de eerste Nederlander,
Hans Van Helden, pas
terug te vinden op een
tiende plaats.
gebeurtenis voor de IJmuidenaren. Niet
dat ze tevoren in een trainingskamp
gingen of zoiets, het amateurisme vier
de nog hoogtij, de heer Bremerkamp
herinnert zich bijvoorbeeld dat ene Cor
Wals, een andere Wals dan de latere
stayer, die van De Spartaan naar
Stormvogels was gegaan, gewoon een
half uur voor de wedstrijd de kleedka
mer binnenkwam, zich aan zijn mede
spelers voorstelde, zich omkleedde en
meedeed. Van het huidige moeizame
inpassen in het elftal hadden ze toen
nog nooit gehoord, voetbal was
voetbal
Zelfs was deze nieuwkomer zo bru
taal zijn gloednieuwe medespelers in de
kleedkamer over hun angst voor de gro
te tegenstander heen te helpen door hun
voor te houden dat die Blauw-Witters
ook maar twee benen en twee handen
hadden. „Maar wat voor benen, en wat
voor handen!”, ben ik als oud-Blauw-
Witter geneigd uit te roepen, maar dat
is nu te laat. Stormvogels won die wed
strijd trouwens tot ieders verbazing
met 1-0, ondanks het meespelen bij
Blauw-Wit van zulke grote namen als
Schindeler, de gebroeders Van der
Kluft, en niet te vergeten Manus van
Diermen, die drie minuten voor tijd nog
een vrije schop mocht nemen, die door
de heer Bremerkamp met bravoure uit
zijn doel geranseld werd.
Deze toemooiwedstrijd nu, werd tien
w s
