Voorstel op Dublin-conferentie
Voor betere economie Israel
PLO zou acties
vanuit Libanon
willen staken
N-Ierland
Londen wil praten met partijen in
vijftien doden
Overstromingen
in Griekenland:
Anthony Blunt heeft
spijt van verraad
Sjakaa werkte
voor de PLO
i
,,Ik volgde mijn geweten"
I
Paus zou uitstel
plaatsing nieuwe
kernwapens willen
Beieren stuurde
vluchtelingen terug
naar Oost-Europa
binnen- en buitenland
ef
Premier Begin:
Broeder stereo
Machtiging
Klapkast
Risico
3
19 7 9
NOVEMBER
WOENSDAG 21
door Nico Scheepmaker
IW
(Van onze redactie buitenland)
)F
n
n
LONDEN (UPI). De Britse rege
ring heeft gisteren de vier belang
rijkste Noordierse partijen uitgeno
digd deel te nemen aan een conferen
tie over een mogelijk herstel van een
beperkte vorm van zelfbestuur in de
ze woelige Britse provincie, die nu al
bijna vijf jaar rechtstreeks vanuit
Londen wordt bestuurd.
IJ
?n
ir
1
(Van onze redactie buitenland)
BRUSSEL. Nederland,
België en Luxemburg zijn het
gisteren in Brussel eens ge
worden over een gemeen
schappelijk standpunt ten
aanzien van het probleem van
de Britse bijdrage in de kosten
van de EG.
LONDEN. De voormalig
kunsthistorisch adviseur van konin
gin Elizabeth, Anthony Blunt, heeft
gisteren in een vraaggesprek voor
de Britse televisie bitter betreurd
dat hij zijn vaderland heeft verra
den door voor de Sovjet-Unie te
spioneren.
Benelux eens over
bijdrage Engeland
Anthony Blunt.
(Van onze redactie buitenland)
n
wijzing is Sjakaa in hongerstaking ge-
(Van onze redactie buitenland)
r
B
Vanwege zijn werk als dubbelspion
werd de 72-jarige vorige week uit de
adelstand gezet, vijftien jaar nadat hij
bij de verantwoordelijke autoriteiten
een bekentenis had afgelegd. „Ik kan
alleen maar zeggen dat ik volgens mijn
geweten handelde. Ik betreur bitter wat
ik heb gedaan”, aldus Blunt, van wie
premier Thatcher vorige week onthulde,
dat hij in 1964 had bekend dat hij voor
de Sovjet-Unie had gespioneerd.
Op een persconferentie zei Blunt giste
ren, dat de Britse diplomaat-spion Guy
Burgess hem indertijd had overgehaald
Blunt zei, dat hij de benoeming tot
kunstadviseur van de koningin slechts
na aandrang had aanvaard.
Volgens Blunt had hij de Russen tij
dens de Tweede Wereldoorlog „bijna
uitsluitend” gegevens over de Duitse in
lichtingendiensten in handen gespeeld.
Op de vraag in welke vorm hij in 1951
was uitgenodigd naar de Sovjet-Unie te
gaan zei Blunt, dat men hem had opge
dragen Groot-Brittannië te verlaten. Hij
was echter dermate gedesillusioneerd
dat hij liever in Engeland bleef.
In 1964 biechtte de ex-sir zijn geheim
op bij de Britse veiligheidsdiensten, die
hem naar zijn zeggen vrijwaring van
strafvervolging beloofden in ruil voor
inlichtingen.
De Beneluxlanden willen de Britten
overigens maar voor een zeer klein deel
tegemoet komen. Zij gaan uit van een
berekening over het Britse „teveel” die
neerkomt op ongeveeer eenzesde van wat
Thatcher eist. Volgens de Benelux-bere-
kening zou Londen 1,4 miljard gulden
teveel betalen. De Britten zelf spreken van
minstens 6,6 miljard gulden. De Benelux
landen vinden dat een oplossing voor het
In Tunis is gisteren de tiende topconferentie van de Arabische Liga begonnen. Onder de
deelnemers de premier van Oman, Fahed Mahmoed Alboesaid (links) en Jasser Arafat van de
Palestijnse bevrijdingsorganisatie PLO.
De voorgenomen afschaffing van subsi
dies voor sommige produkten, prijsverho
gingen van het openbaar vervoer, energie
en diensten en kredietbeperkingen zullen
volgende maand al leiden tot een algeme
ne prijsverhoging van 15 procent. Horo
witz die de steun lijkt te hebben van een
belangrijk deel van het kabinet heeft
ook besloten de financiering van ontwik
kelingsprojecten stop te zetten.
Beneluxlanden zijn het erover eens, dat in
Dublin alleen moet worden gepraat over
de procedure van behandeling van dit
rapport, maar dat over de inhoud geen
besluiten mogen worden genomen.
EG-kringen in Brussel zeggen dat er een
reële mogelijkheid bestaat dat Frankrijk
in Dublin een aanval zal doen op de begro-
tingsbevoegdheid van het Europees parle
ment. Gisteren kondigde Frankrijk tij-
is
j-
i-
i.
t-
e-
i-
Niet iedere „loze rit” van een ambulan-
cewagen is ook zinloos, schreef ik giste
ren. Hij kan weliswaar niet in rekening
worden gebracht bij het ziekenfonds,
want daarvoor moet een patiënt aan het
ziekenhuis worden afgeleverd, maar de
verpleegkundige kan in afwachting van
een huisarts eerste hulp hebben verleend,
bijvoorbeeld als iemand bewusteloos was
door gebruik van medicijnen, of in een
geval van hyperventilatie. Er zijn ook vol
strekt nutteloze loze ritten (EHBO’er op
voetbalveld belt ambulance omdat van
een speler z’n arm uit de kom is geschoten,
of zenuwachtig familielid belt bij ziekte
geval ambulance omdat hij de rust niet
heeft om het bandje van de huisarts hele
maal af te luisteren waarop het telefoon
nummer van diens vervanger wordt ge
meld), en het is aan de verpleegkundige
aan de telefoon te beoordelen of het een
geval voor de huisarts of voor de ambu
lance betreft. Een van de verpleegkundi
gen heeft de bijnaam Broeder Stereo,
omdat hij er nogal eens in slaagt nog
tijdens het alarmerende telefoontje op het
andere toestel de betrokken huisarts te
bellen, zodat hij het paniekerige familielid
en de huisarts rechtstreeks met elkaar in
contact kan brengen.
Op vragen uit de Utrechtse raad heeft
de Centrale Post Ambulancevervoer het
volgende geantwoord (ik geef het even in
eigen woorden weer):
Als een ambulance-auto wordt aange
vraagd voor een vermeende hartaanval
op straat, dan zal de verpleegkundige op
de Centrale Post, als het een geval in de
stad Utrecht betreft, eerst trachten vol
doende gegevens te krijgen om zich een
oordeel over de toestand van de patiënt te
vormen. Aan de hand daarvan besluit hij
of het nodig is een ambulance te sturen of
niet. Van de Utrechtse huisartsen heeft hij
„machtiging” gekregen buiten hun mede
weten om hulp te verlenen. Omdat met de
huisartsen buiten de gemeente Utrecht
een dergelijke afspraak niet bestaat, geldt
daar een regel dat eerst de huisarts of zijn
vervanger moet worden gewaarschuwd.
Is die niet bereikbaar, dan zal toch vaak
assistentie worden verleend.
en
en-
fis-
en,
ter
ten
els
lee
ve-
ïze
w-
F7-
?er
de
le
en
ist
de
er
1
e
la-
z’n
Iet
el
ect
ul-
Ise
sh.
ia
ën
?el
de
ii-
a-
e-
n-
ee
el
:n
BT
it
ran
Ca-
Lis-
let
tie.
[en
Ive
ne,
tie,
te-
;ve
n
jr
j-
n
■s
ig
n
le
i-
e-
in
af
•s-
d-
m
e-
m
n-
ze
li
ft,
>r-
is
:1e
touw gezet. Huizen, gewassen, bruggen,
spoor- en wegverbindingen hebben scha
de opgelopen.
In delen van Joego-Slavië loopt de water
en elektriciteitsvoorziening gevaar. Het
treinverkeer tussen Joegoslavië en Grie
kenland is ontwricht, omdat bruggen door
het water zijn weggespoeld. Ook in Alba
nië wordt melding gemaakt van zware
overstromingen.
PARIJS. Volgens het Franse socia
listische dagblad Le Matin heeft paus Jo
hannes Paulus II in het geheim de West-
duitse en Italiaanse regeringen aanbevo
len, het opstellen van nieuwe NAVO-kem-
wapens uit te stellen totdat met de Sovjet-
Unie de mogelijkheid van verdere onder-
handelingen is onderzocht. Het dagblad
beroept zich op een bron die nauw is
betrokken bij het ministerie van Buiten
landse Zaken van het Vaticaan. De paus
heeft volgens Le Matin over deze kwestie
onder meer gesproken met de christen
democratische oud-premier van Italië,
Andreotti. Deze heeft de Sovjet-Unie gis
teren overigens uitgenodigd „een gebaar
van goede wil” te maken om vaart te
brengen in de kernwapenonderhandelin-
gen. Andreotti vraagt in een brief aan de
Russen, bijvoorbeeld de fabricage van de
SS-20-raket te stoppen.
SALONIKI. In Joego-Slavië en Noord-
Griekenland zijn mogelijk meer dan 20
mensen omgekomen bij overstromingen
na zware regenval. Duizenden mensen
zijn dakloos geworden. In Noordgriekse
dorpen zouden minstens 15 mensen zijn
verdronken. De Griekse regering heeft
een grootscheepse reddingsoperatie op
den als gevolg van het toenemend geweld.
Vanaf dat moment stond de provincie
onder rechtstreeks Brits bestuur. In deze
situatie is tot dusver geen verandering
gekomen, hoewel in 1975 een poging is
gedaan om het zelfbestuur te herstellen.
De vraag is: moet je, om elk risico te
vermijden, maar bij elke aanvraag me
teen uitrukken, ook als de gegevens vaag
zijn? Schep je dan weer niet het nieuwe
risico dat de ambulance onderweg is voor
een loze rit, terwijl hij dringend nodig is
voor een acuut ongeval? Niet als je daar
een andere ambulanceauto naar toe
stuurt. Met andere woorden: dan moeten
er meer ambulanceauto’s komen (a
800.000 gulden per jaar), en moeten ook
meer loze ritten, die niet kostendekkend
zijn, worden ingecalculeerd. Financiële
nadelen, geneeskundige voordelen. Een
van die voordelen: dat je de postverpleeg-
kundige kan vervangen door een telefo
niste, die immers niet minuut voor minuut
hoeft af te wegen of ze wel of geen ambu
lance moet sturen, omdat ze domweg al
tijd een ambulance stuurt en nooit een
beoordelingsfout kan maken. En dus ook
geen slapeloze nachten hoeft te vrezen.
Van deze vier partijen hebben de Demo
cratische Unionistische Partij van de radi
cale dominee Paisley, de rooms-katholie-
ke sociaal-democratische Labourpartij en
„dat ik de zaak van het antifascisme het
beste kon dienen door hem te helpen bij
zijn werk voor de Russen”. „Het was een
zaak van politiek geweten tegenover
trouw aan het land en ik koos voor mijn
geweten”. Blunt gaf geen bijzonderhe
den over de manier waarop hij voor,
tijdens en na de Tweede Wereldoorlog
als Russische spion heeft gewerkt. Pre
mier Thatcher zei vorige week in het
parlement, dat Blunt in de jaren dertig
op de universiteit van Cambridge naar
getalenteerde studenten moest speuren
en aan de Russen gegevens moest door
geven, toen hij tijdens de oorlog officier
bij de militaire inlichtingendienst was.
Felle kritiek op
plan Horowitz
(Van onze redactie buitenland)
TEL AVIV-JERUZALEM. In Israel is veel kritiek geleverd op de
ingrijpende economische maatregelen die de nieuwe minister Horowitz van
Economische Zaken heeft aangekondigd. In Jerusalem werden verschillende
demonstraties tegen de plannen gehouden. Eén van de doelstellingen van de
bewindsman is de voorthollende inflatie dit jaar waarschijnlijk meer dan
honderd procent in Israel te beteugelen.
(Van onze redactie buitenland)
TUNIS. De Palestijnse Bevrijdings
organisatie PLO, is bereid haar acties
tegen Israel vanaf Libanees grondgebied
te bevriezen. Dit is van gezaghebbende
Palestijnse zijde vernomen in Tunis, waar
gisteren de tiende Arabische topconferen
tie is begonnen.
Ook zou de PLO ermee akkoord gaan,
voortaan niet meer vanuit Beiroet mede
delingen te doen over operaties. De PLO
zou hiermee tegemoetkomen aan het
standpunt waartoe de Arabische minis
ters van Buitenlandse Zaken zijn geko
men bij hun voorbereiding van de top in
Tunis.
In een openingstoespraak zei de aftre
dende voorzitter Saddam Hoessein, de
president van Irak, gisteren dat de Ara
bieren hun economische macht moeten
aanwenden tegen hen die de „zionistische
agressors” steunen. Hij doelde daarmee
duidelijk op de Verenigde Staten. Of op
de top een besluit ten gunste van het
toepassen van het oliewapen zal vallen, is
echter lang niet zeker. Met name Saoedi-
Arabië heeft zijn bedenkingen.
Daarbij erkennen de Benelux-landen
dat de hoge financiële bijdrage van Lon
den aan de EG een reëel en een politiek
probleem vormt voor de Britse regering.
Premier Van Agt zei gisteren na overleg in
Brussel met zijn Belgische collega Mar
tens en zijn Luxemburgse ambtgenoot
Werner, dat het niet uitgesloten is dat de
drie landen met een gemeenschappelijk
voorstel komen op de topconferentie van
regeringsleiders van de EG, eind volgende
week in Dublin. De besprekingen in Lon
den tussen de Britse premier Thatcher en
de Franse president Giscard d’Estaing
over de EG-bijdrage van Londen, hebben
geen resultaat gehad.
Dit voornemen strandde, echter op een
algemene staking van protestantse arbei
ders, die meenden dat de katholieken
hierbij teveel macht werd toebedeeld.
Prins Charles, de Engelse troonopvol
ger, heeft gisteren een bezoek gebracht
aan Britse troepen in het Noordierse
graafschap Armagh, waar leden van het
Ierse Republikeinse Leger (IRA) door
gaans zeer actief zijn.
Terwijl er uitgebreide veiligheidsmaat
regelen waren getroffen, sprak hij onder
meer met manschappen van het regiment,
dat in augustus van dit jaar 16 man ver
loor bij een aanval van de IRA, dat diezelf
de dag lord Mountbatten doodde.
De politie meldde dat zich geen inciden
ten hebben voorgedaan in de gebieden die
de prins heeft bezocht. In Belfast plaatste
twee gemaskerde en gewapende jonge
mannen een brandbom in een gebouw van
een verzekeringsmaatschappij. Het pro
jectiel veroorzaakte brand, maar maakte
geen slachtoffers, aldus de politie.
De grootste Israëlische vakbond Hista-
drut vindt het nu door Horowitz uitgestip
pelde beleid geen reddelingsplan voor de
economie. Het plan komt neer op behoor
lijke prijsverhogingen die vooral de zwak-
sten treffen en in het voordeel zijn van de
rijkeren”, aldus plaatsvervangend secre
taris generaal Israel Cesar. Hij liet dóór
schemeren dat stakingen in het verschiet
liggen.
De conferentie, die zal worden voorge
zeten door de Britse minister voor Noord
ierse Aangelegenheden Atkins, begint
over ongeveer twee weken in het voorma
lige Noordierse parlementsgebouw in
Stormont, een voorstad van Belfast.
De Engelse regering publiceerde tevens
een witboek, waarin zij enige mogelijke
vormen van zelfbestuur opsomt. Het is de
Britse probleem moet passen in het huidi
ge EG-kader en dat er geen uitbreiding
mag plaats hebben van de zogenaamde
eigen financiële middelen van de EG.
Den Haag, Brussel en Luxemburg zul
len ook gezamenlijk een standpunt inne
men als volgende week in Dublin het
rapport van de „drie wijze mannen” op
tafel komt, dat gaat over de toekomstige
werking van de Europese instellingen. De
Gerry Fitt en de kleine in het politieke
midden staande Alliantiepartij dadelijk
hun medewerking toegezegd. De officiële
Unionistische Partij van James Molyneux
en Enoch Powell heeft meegedeeld dat zij
de uitnodiging afwijst.
bedoeling dat dit stuk op de conferentie
zal worden besproken. Atkins ontkende
met klem dat zijn regering enige voorkeur
zou hebber) voor een van de genoemde
bestuursmodellen.
Hij verklaarde tevens dat de vraag of
Noord-Ierland een deel van het Verenigd
Koninkrijk moet blijven, niet aan de orde
is. De conferentie zal alleen bekijken op
welke wijze bepaalde bestuursbevoegdhe
den aan gekozen Noordierse vertegen
woordigers kunnen worden overge
dragen.
Het vroegere Noordierse parlement,
waarin het protestantse volksdeel een
meerderheid bezat, werd in 1974 ontbon-
Als de postverpleegkundige bij een on
geval in huis aan de hand van de verkre
gen inlichtingen oordeelt dat een ambu
lance direct verëist is, zal hij buiten de
huisarts om assistentie verlenen, en in
dien mogelijk meteen de huisarts inlich
ten. Betreft het niet een vermeende hart
aanval (vorig jaar is het de ambulance
dienst dank zij de draagbare defibrillator,
oftewel „klapkast”, gelukt veertig mensen
na een hartstilstand toch nog levend in het
ziekenhuis te krijgen), maar plotselinge
I ziekte in huis, dan zal naar de huisarts
worden verwezen, of zal de verpleegkun
dige in de meldkamer zelf trachten de
huisarts of diens vervanger te waarschu
wen. Weigert de huisarts naar de patiënt
toe te gaan, dan zal in het algemeen geen
assistentie worden verleend. Is de huis
arts niet bereikbaar, dan zal de verpleeg
kundige al naar gelang de informatie die
hij gekregen heeft, tot assistentie beslui
ten of niet.
Verzoeken om assistentie bij ongevallen
en onwelwordingen op de openbare weg
en in openbare gelegenheden worden al
tijd gehonoreerd met het sturen van een
ambulanceauto, tenzij uit de informatie
blijkt dat dit beslist onnodig is. Ook als de
politie om assistentie vraagt, beoordeelt
de verpleegkundige aan de hand van de
verkregen informatie of assistentie ver
leend moet worden of niet. Hoe beter de
informatie, hoe gemakkelijker de beoor
deling voor de postverpleegkundige. In
het geval van de 13-jarige Mustafa werd
eerst gemeld: „iemand buiten kennis in
huis” „een vent flauwgevallen” „die
kerel kan niets zeggen”, en twee minuten
later, toen de politie ter plaatse was: „in
huis vrouw plat”. Acht minuten later, van
een buurman: „Op nummer 51 is een
Turkse jongen voor de deur niet goed
geworden. Die hebben ze naar binnen
gesleept. Hij is bewusteloos en het is heel
ernstig. Op nummer 51. Kom alstublieft
met een bloedgang”. Toen is meteen de
ambulance gestuurd.
De eerste bezuimngingsmaatregelen
moeten de Israëlische schatkist bijna drie
kwart miljard gulden opleveren. Het te
kort op de handelsbalans bedraagt waar
schijnlijk eind dit jaar ruim 8,5 miljard
gulden.
Minister Horowitz verklaarde gisteren
dat tot 1981 geen sprake kan zijn van een
stijging van het reële inkomen. Het huidi
ge inkomensniveau zal echter volgens
hem niet worden aangetast.
Om de gezinnen met de laagste inko
mens economisch te beschermen zal deze
groep met ingang van januari een toeslag
krijgen van vier tot 6,5 procent.
De gezondmaking van de Israëlische
economie stuit volgens waarnemers op
enorme hindernissen zolang tweevijfde
van de nationale begroting wordt uitgege
ven aan defensie en de enorme schulden.
(Van onze redactie buitenland)
TEL AVIV-BEIROET. De Israëlische
premier Begin heeft gisteren verklaard
dat zijn regering zal bewijzen dat de afge
zette burgemeester Sjakaa van Nabloes
heeft gewerkt voor de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie PLO.
Begin reageerde met deze verklaring op
een telegram van VN-secretaris-generaal
Waldheim. In het telegram geeft Wald
heim de tekst weer van een door de Alge
mene Vergadering van de VN aangeno
men resolutie waarin op Israel een beroep
wordt gedaan een verbanningsbevel tegen
Sjakaa ongedaan te maken. Van de 133
VN-leden stemde alleen Israel tegen. Het
Israëlische Hooggerechtshof onderzoekt
morgen het deportatiebevel op geldigheid.
De burgemeester van het op de bezette
Westelijke Jordaanoever gelegen Nabloes
werd vorige week aangehouden nadat ge
bleken zou zijn, dat hij zijn instemming
had betuigd met een PLO-actie van vorig
jaar waarbij 34 Israëliërs om het leven
kwamen.
Nadat Sjakaa van zijn functie was ont
heven traden alle 24 burgemeesters op de
bezette Westelijke Jordaanoever en de
Gaza-strook uit solidariteit af. Uit protest
tegen zijn opsluiting en voorgenomen uit-
-14 «a O* 4 X 1— 4 1
gaan. Een groep solidaire burgemeesters
heeft Sjakaa gevraagd zijn actie te beëin
digen omdat Sjakaa te zwak zou zijn ge
worden.
Bij het drie-partijenoverleg over Pales
tijnse autonomie hebben de Israëlische,
Egyptische en Amerikaanse delegaties
vooruitgang geboekt. Dit staat in een ge
zamenlijk communiqué van de delegaties.
Waar de vooruitgang uit bestaat is echter
niet meegedeeld.
dens het overleg in de Europese minister
raad aan, in Dublin „de verhouding met
het Europees parlement” te willen be
spreken.
De ministers van Buitenlandse Zaken
van de negen EG-landen hebben gisteren
in een gemeenschappelijke verklaring de
hoop uitgesproken, dat volgend jaar in
Madrid in beginsel zal worden besloten tot
een ontwapeningsconferentie van alle 35
landen die hebben deelgenomen aan de
Conferentie over Europese Veiligheid en
Samenwerking (CVES).
De Europese ministerraad heeft giste
ren een „intern besluit” genomen over de
houding van de EG als in een van de
ontwikkelingslanden waarmee de EG de
zogeheten conventie van Lomé heeft ge
sloten, de mensenrechten zouden worden
geschonden. De verklaring is niet bekend
gemaakt.
De EG-landen hebben gisteren voorts
een beroep gedaan op de Iraanse rege
ring, de gegijzelden in de Amerikaanse
ambassade in Teheran vrij te laten. De
actie van de bezetters wordt een schen
ding van het internationaal recht
genoemd.
tnjfël
BONN. De minister van Binnenland
se Zaken van de Westduitse deelstaat
Beieren, Tandler van de CSU, heeft giste
ren toegegeven dat ambtenaren van zijn
ministerie ten onrechte Oosteuropese
vluchtelingen hebben uitgewezen. Het
gaat om zes Tsjechen, een Hongaar, een
Ethiopiër en een statenloze. Ze hadden
allemaal om politiek asiel verzocht. Niet
temin werden ze, na onzorgvuldig of hele
maal geen onderzoek, weer over de grens
gezet.
De minister van de deelstaat Beieren
zegde toe dat zoiets in de toekomst niet
meer voor zal komen.