Keulse bijbel
it!
beurs deze
week
t
I
VREDELING KRIJGT GROENE LICHT
Appingedam boos
nt?
STAND HYPOTHEEKRENTE
I?
over weigering
steun aan Brons
Kwart miljoen
voor onderzoek
scheepsontwerp
Hoechst voorziet
goede resultaten
Graanoogst EG
dit jaar weer
bijzonder goed
Nieuwe methode
voor meting
energieverlies
Honduras vraagt
hulp aan EG
„Nederlandse
kranten over
grens te duur”
t
S
«■r,
15
ZATERDAG 24 NOVEMBER
ECONOMIE
19 7 9
14
19,72
i,
nis.
(Van onze redactie economie)
BRUSSEL. Europees sociaal commissaris
Henk Vredeling heeft van de Europese Sociale
Raad in Brussel het groene licht gekregen voor
een onderzoek naar de mogelijkheden van
werktijdverkorting op Europees niveau.
1
I
s*
x 3
Onderzoek naar korter
werken in EG-landen
VREDELING
(Van onze redactie economie)
Wallstreet leed onder onrust
(Van onze redactie economie)
lurnnl
Rentepercentages per 20 november 1979.
Naam Bank:
A.B.N.
Amrobank
1
Ned. Middenstandsbank
Nutsspaarbank W.-Nederland
stc
r>g-
4
J Verenigde Staten blijft zijn gevolgen heb-
Rabobank (adviesrente)
Rijks Post Spaarbank
Westland Utrecht/standaard
(Van onze redactie economie)
AMSTERDAM. Opnieuw stond deze week voor het internationale beurs
wezen de rumoerige situatie in een aantal islamitische landen centraal. En
met name Wall Street leed daaronder omdat nu eenmaal het wel en wee van
vele Amerikanen ermee gemoeid is. Toch viel de schade van het koersniveau
mee, want Wall Street kwam er niet door onder de 800, althans niet tijdens de
eerste drie beursdagen van deze week, die opgevolgd werden door een vrije
donderdag.
Vredeling zal hierover binnenkort gaan praten met de Europe
se sociale partners. Zijn onderzoek is mogelijk geworden door
een resolutie van de Europese Sociale Raad. Vredeling zelf
noemde dit in Brussel „een doorbraak”. Maar in kringen van de
Sociale Raad menen sommigen dat er eigenlijk nog geen echte
start is gegeven aan het overleg.
De Nederlandse minister van Sociale Zaken Albeda nam een
tussenstand punt in. Hij vindt dat in elk geval grote schade is
voorkomen door het overleg niet onmogelijk te maken. De grote
vraag na deze raadsbijeenkomst van de Europese ministers van
Sociale Zaken blijft of de Europese vakbeweging met het resul
taat genoegen zal nemen.
In de raad is heel duidelijk gebleken dat er bij invoering van
Of dit nu de hoogste stand zal worden,
hangt van vele factoren af. Op de eerste
plaats de verdere rentepolitiek in de Ver
enigde Staten en verder het beloop van de
overheidsfinanciering. Ook de prijspoli
tiek van de OPEC-landen voor de eerste
helft van volgend jaar zal ongetwijfeld
van grote invloed worden op het komende
rentebeloop.
In tegenstelling tot Wall Street, waar de
beursstemmingen weliswaar emotioneel
waren maar waar toch bij elke enigszins
forse daling direct krachtige weerstand
optrad, maakte de Amsterdamse beurs
deze week een geslagen indruk en geleden
vele noteringen bodemloos weg .Alleen
aandelen Koninklijke Petroleum wisten
zich hiervan te bevrijden dank zij vooral
op maandag getoonde grote belangstel
ling van Amerikaanse zijde.
Dit deed toen ons hoofd fonds bijna 6
gulden oplopen waardoor na flinke fluc
tuaties in de daarop volgende dagen toch
Het gaat om een ontwerp voor een schip
in de naaste toekomst. Daarin zal onder
meer rekening moeten worden gehouden
met de veranderende energiesituatie en
eventueel met nieuwe technische ontwik-
werktijdverkorting (als middel om beschikbare arbeid te verde
len) zeer behoedzaam omgesprongen moet worden. In antwoord
op vragen zei minister Albeda ervan overtuigd te zijn dat heel
wat van zijn collega’s twijfels hebben en zich afvragen of
verdeling van de arbeid alleen maar positief werkt bij de
bestrijding van de werkloosheid.
Bij het herstel van de werkgelegenheid gaat het onder meer om
produktiviteit, concurrentiemogelijkheid en kostenbewaking.
Het is duidelijk dat in die optiek werktijdverkorting door heel
wat ministers als een surrogaat gezien wordt, aldus de Neder
landse minister. Sommigen zeggen zelfs dat werktijdverkorting
schadelijk werkt, anderen menen dat het ervan afhangt hoe en in
welk tempo ze wordt doorgevoerd. Maar er is niemand die zegt
dat het snel moet gebeuren, aldus Albeda.
Als de Europese vakbeweging zou zeggen dat arbeidstijdver
korting snel ingevoerd moet worden, vindt ze de Europese
werkgevers plus de ministers op haar weg. Als ze bereid is
rekening te houden met omstandigheden en voorzichtigheid wil
betrachten, vindt ze de ministers niet op haar weg, aldus de
Nederlandse bewindsman. Van het overleg van de ministers zal
rapport uitgebracht worden aan de Europese topconferentie die
volgende week donderdag en vrijdag wordt gehouden.
Vooral de lokale marktsector van de
Amsterdamse beurs liet deze week het
hoofd hangen. Over een breed front trad
een duidelijke koersafbrokkeling op, die
zich hier en daar tot een fiks verlies ver
snelde.
Geldt voor alle levensverzekeringsmaatschappijen die lid van de N.V.B.L. zijn.
Opmerkingen:
Deze week weinig verandering aan het hypotheek-front. De rente is thans vrijwel
overal 9,75%. Topfinancieringen 10% en hoger.
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
5 jaar
10 jaar
5 jaar
10 jaar
5/10 jaar
5/10 jaar
2 jaar
5 jaar
3 jaar
5 jaar
variabel
3/5 jaar
variabel
5 jaar
5/10 jaar
In vergelijking met eerdere ramingen
valt de produktie mee en dat is volgens het
bureau te danken aan het goede weer in
het najaar. Voor de afzonderlijke graan
soorten luiden de oogstramingen nu als
volgt: tarwe 45,6 miljoen ton (1978 47,6
miljoen),- gerst 38,9 (39,4) miljoen ton en
mais 17,6 (16,3) miljoen ton. Verder schat
het bureau de aardappeloogst in de EG nu
op 35,1 (37,6) miljoen ton en de produktie
van suikerbieten op 78,5 (77,5) miljoen ton.
1,5
1,5
1
1
1,25
1,25
1,25
1
2
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
9,4
9,4
9,75
9,75
9,7
9,7
9,75
9,75
9,5
9,75
9,8
9,74
9,74
10,38
10,38
10,48
10,48
10,18
10,18
10,09
10,11
10,0
9,75
9,75
9,5
9,75
10,0
9,4
9,4
10,0
10,0
10,81
10,18
10,18
10,09
10,11
10,95
9,74
9,74
10,65
10,65
Bouwf. Ned. Gem.
Centraal Beheer
Centrum-bank
Ennia
Levensverz. aangesl. bij
N.V.L.
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
de
eite
lt
5
lijk
10,58
10,58
10,44
10,44
10,65
10,06
10.11
9,74
Rentevast Afsluitprov.
gedurende: in proc.:
lijk
10,58
10,30
10,17
10,17
10,65
10,06
10.11
9,74
bank
10,0
10,0
10,0
10,0
9,9
9,7
9,75
9,4
een weeksaldo van zo’n 3 gulden aan
stijging overbleef. Maar daarmee was het
bekeken. Met het jaareinde in zicht en de
internationale politiek als kompas betoon
den de beleggers hier te lande weinig of
geen kooplust. Daarbij lieten zowel de
directeur van het nationale planbureau
als dr. Witteveen, die kortgeleden nogal
optimistisch was over de Nederlandse
economie voor dit jaar, sombere geluiden
horen voor volgend jaar en voorspelden
een zware recessie als inderdaad de olie
prijzen opnieuw fors zouden worden ver
hoogd.
Uit een conjunctuurtest van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek is daaren
tegen gebleken dat de Nederlandse indu-
„De reactie die we ontvingen was zeer
positief’, aldus de gezant in een vraagge
sprek. „We verwachten op maandag een
antwoord van de Gemeenschap.”
Hij voegde er aan toe dat hij niet de
omvang van de gevraagde hulp had ge
preciseerd, omdat hij dit aan de discretiè
van de negen landen wilde overlaten.
Door hevige regenstormen traden dè
rivieren de Chamelecon en de Ulua op 14
november buiten hun oevers, daarbij ern
stige overstromingen veroorzakend in ze
ven van de 18 Hondurese provincies.
ACF en Océ van der Grinten verloren 6
gulden. Deli-maatschappij liep 10 gulden
terug en de ADM Beheer op een bericht
over de verkoop van een deel van de
Amsterdamse haventerreinen aan de ge
meente 30 gulden. Ook de banken werden
flauw door bezorgdheid over de slechter
wordende rentemarge en betalingsproble
men van Iran wat vooral de Algemene
Bank Nederland een verlies bezorgde van
10 gulden. De Nederlandse Middenstands
bank moest 5 gulden terug.
Een aantal vooraanstaande aandelen
als, Océ van der Grinten, Volker-Stevin,
Wessanen en Nijverdal-Ten Cate kwamen
op nieuwe laagtepunten van het jaar.
Voorts verlaagden dezer dagen een aan
tal Amerikaanse banken de hypotheek
rente die overigens nog altijd 12 percent
bedraagt uit zowel concurrentie-overwe-
gingen als om de sterk afgenomen belang
stelling voor hypothecaire kredieten in de
Verenigde Staten weer te prikkelen. Deze
geste werd in brede kring uitgelegd als
een bewijs dat de rente over het hoogte
punt heen zou zijn. De desondanks toch
weer opgetrokken leenrente op kort lo
pende kredieten heeft die hoop de bodem
doen inslaan. Met spanning werd dan ook
uitgezien naar de nieuwe stand van de
geldhoeveelheid die deze week vrijdag
bekend zou worden gemaakt.
De aanhoudende renteverhoging in de
ben voor de rest van de wereld. Het offi
ciële disconto in Engeland werd van 14
percent op 17 percent gebracht en ook
Zweden ging tot een discontoverhoging
over. In ons land vertoonde de obligatie-
markt een afbrokkelende tendens die zich
versnelde toen midden in de week duide
lijk werd dat de geldmarkt bijzonder krap
was.
Een nieuwe discontoverhoging van de
Nederlandsche Bank wordt daardoor ge
vreesd. De ook in ons land oplopende
rente bleek tevens uit de herverschijning
van de 10 percent pandbrieven na een
afwezigheid van drie jaar. Zij het echter
voorlopig nog tegen afgifteprijzen van 101
percent. Voor de thans te plaatsen gemid
delde lening moet tenminste een rente van
9,75 percent worden uitgeboden wil er
enige kans op slagen zijn. Nóg een klem
duwtje en de rente staat dus officieel ook
in ons land op 10 percent.
FRANKFURT (Reuter). Het West-
duitse chemische en farmaceutische con
cern Hoechst voorziet, dat het 1979 in
algemeen gunstige zin zal kunnen afslui
ten. De omzetten zijn de laatste maand
bevredigend geweest en zij zullen in de
laatste twee maanden van het jaar ver
moedelijk geen vermindering van beteke-
E nis ondergaan.
Naar de onderneming bekendmaakte
g heeft het concern in de eerste negen
maanden van dit jaar een winst voor
belastingen van 1,24 miljard mark be
haald, hetgeen een stijging van 49,4 pro
cent inhield ten opzichte van de 830 mil
joen mark van de overeenkomstige perio
de in 1978. De concernomzet steeg met 9,7
procent van 18,04 tot 19,8 miljard mark.
Voor de moedermaatschappij, Hoechst
AG, steeg de winst voor belastingen met
483 tot 708 miljoen bij een omzet die
omhoog ging van 7,0 tot 8,0 miljard mark.
In geheel 1978 werd een concernwinst
voor belastingen ten bedrage van 1,25
miljard mark geboekt vergeleken met 1,09
miljard in het voorgaande jaar.
De gunstige ontwikkeling van de winst
van eerder dit jaar ging in het derde
kwartaal door, waarbij vooral de resulta
ten in West-Europa en Noord-Amerika en
die van geassocieerde ondernemingen in
Duitsland gunstig uitvielen. Ofschoon de
verkoopprijzen zijn verhoogd zijn die ver
hogingen nog niet voldoende om de stij
ging van grondstoffen- en energiekosten
te compenseren. Van de verbetering van
de omzet bij de moedermaatschappij is
tweederde dan ook toe te schrijven aan
toeneming van het volume der verkopen.
In het derde kwartaal nam het omzetvolu
me vergeleken met de voorgaande drie
maanden niet verder toe en verminderde
de vraag naar bepaalde produkten.
AMERSFOORT. In deze rubriek publiceren wij de rentepercentages voor eerste
annuiteitenhypotheken op eigen woningen.
Bij deze hypotheken wordt onderscheid gemaakt tussen leningen met en de leningen
zonder gemeentegarantie. Tophypotheken blijven buiten beschouwing, omdat hierbij
ook de persoonlijke omstandigheden van de aanvrager en het aan te kopen pand een
belangrijke rol spelen. Tevens dient te worden opgemerkt dat het geldende renteper
centage niet het enige criterium is voor de keuze van de juiste hypotheek. De gegevens,
voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
GRONINGEN. (ANP). De Rijksuni,
versiteit Groningen gaat als eerste in Ne
derland een nieuwe methode toepassen
om energieverlies door daken van gebou
wen te meten. Het dak van een gebouwen
complex wordt met infrarood afgetast
vanuit een vliegtuig, dat op 500 meter
hoogte vliegt. Temperatuurverschillen
worden vastgelegd op een magnetische
band en omgezet in een fotografisch
plaatje. Na de meting wil de universiteit
nagaan of energiebesparende maatrege
len nodig zijn. De Groningse universiteit
is gehuisvest in ongeveer 250 gebouwen
met ruim 100.000 vierkante meter dakop-
pervlak.
(Van onze redactie economie)
DOETINCHEM. De Euregioraad,
een samenwerkingsverband van West-
duitse en Nederlandse gemeenten,
dient bij de Nederlandse PTT een ver
zoek in om te bewerkstelligen dat voor
Nederlandse kranten, zowel in West-
Duitsland als in het binnenland en in
België, gelijke abonnementsprijzen
zullen gelden. Het voorstel tot het in
dienen van dit verzoek wordt gedaan
in de vergadering die 7 december in
Doetinchem wordt gehouden. Er zit
een groot verschil in de abonnement
sprijzen voor Westduitse kranten in
Nederland en Nederlandse kranten in
West-Duitsland.
Zo kost een jaarabonnement voor de
Frankfurter Allgemeine Zeitung in
West-Duitsland DM 226 en in Ensche
de DM 264. Maar Nederlandse kranten
als Tubantia, Twentse Courant, die in
Enschede zo’n 160 per jaar kosten,
kosten abonnees in het Westduitse
grensgebied 600 tot 750 gulden per
jaar. Dat ligt aan de tariefsopbouw van
de Nederlandse PTT. Terwijl in Ne-
derlnad voor partijen post als kranten
speciale tarieven gelden, geldt voor de
Bondsrepubliek en andere EG-part-
ners, met uitzondering van België,
geen speciaal maar een normaal tarief.
Het Euregiobestuur noemt de hoge
tariefverschihen een cultuurbarrière
voor in het buitenland wonende Neder
landers en geïnteresseerde Westduit-
sers.
LUXEMBURG. De hoeveelheid
graan die dit jaar in de negen landen van
de Europese Gemeenschap is geoogst is"
op één na de grootste uit de geschiedenis.
De produktie bedroeg 113 miljoen ton en
bleef daarmee slechts 3 miljoen ton achter
bij de recordoogst van het afgelopen jaar,
aldus het Statistische Bureau van de EG
in Luxemburg.
APPINGEDAM. (ANP). De ge
meenteraad van Appingedam is ver
ontwaardigd en verontrust over het
voornemen van minister Van Aarden-
ne van Economische Zaken om geen
drie miljoen gulden ter beschikking te
stellen om de samenwerking tussen
Brons industrie BV in Appingedam en
het Westduitse Man concern mogelijk
te maken. Hierdoor komt de werkgele
genheid van 210 mensen bij Brons op
de tocht te staan. De gemeenteraad van
Appingedam heeft dit standpunt
overgebracht aan de ministerraad en
de Tweede Kanier
Eind vorige week sloot de Newyorkse
effectenbeurs op 815. In wezen slechter
gedroeg het Damrak zich omdat daar vrij
wel geen enkele weerstand tegen de af
brokkeling werd geboden. Behalve de in
ternationale politiek stond deze week de
rente weer in het middelpunt van de
beursbelangstelling. Tot verbazing van
velen in Wall Street verhoogden eind vori
ge week een grote groep Amerikaanse
banken toch weer de basisrente op de
grote leningen. Deze kwam met een kwart
percent verhoging nu op 15,75 percent,
opnieuw een ongekendtopniveau in de
geschiedenis.
Als motivering werd de onverwacht for
se stijging van de geldhoeveelheid in om
loop naar voren geschoven. Deze inflatie-
bron was zelfs zo krachtig, dat menigeen
bij het vernemen daarvan een rente van
16 percent niet vreemd zou hebben gevon
den. Dat er toch met enige verbazing werd
gereageerd kwam door de toegenomen
weerstand in de Verenigde Staten tegen
de aanhoudende rentestijging van de laat
ste weken. Vooral in kringen van het
Congres is daarover een zekere ontevre
denheid ontstaan.
strie voor de maanden november, decem
ber en januari een lichte stijging van de
bedrijvigheid verwacht. In oktober was
de orderontvangst iets toegenomen.
De gemeenteraad wijst erop dat inde
derde nota over de ruimtelijke orde
ning gesteld is dat er in het Eemsmond-
gebied een concentratie van activitei
ten moet komen. Bovendien is er in het
noordoosten van Groningen sprake
van een kwetsbare sociaal-economi-
sche situatie en een hoge werkloosheid.
Het weigeren van regeringssteun vindt
de gemeenteraad in volledige tegen
spraak met de derde nota ruimtelijke
ordening en de toezegging van arbeids
plaatsen gedaan in het integraal struc
tuurplan noorden des lands.
WAGENINGEN (ANP). Minister Van
Trier van Wetenschapsbeleid gaat een on
derzoek financieren naar de mogelijkhe
den van „het schip van 1980”. Een kwart
miljoen gulden is beschikbaar voor een
studie naar de haalbaarheid van een gera
tionaliseerd scheepsontwerp. De bewinds
man heeft dit in Wageningen meegedeeld
bij de viering van het 50-jarig bestaan van
het Nederlands scheepsbouwkundige
proefstation.
BRUSSEL(AP). De Hondurese rege
ring heeft de Europese Gemeenschap om
financiële steun en voedsel gevraagd voor
de 26.000 mensen in het noord-oosten van
Honduras, die door hevige overstromin
gen getroffen zijn.
De Hondurese gezant bij de EG, Rober
to Herrera Caceres, zei dat hij deze week
in Brussel Europese functionarissen hier
over had benaderd.
Het proefstation in Wageningen en het
Nederlands Maritiem Instituut in Rotter
dam hebben hiertoe drie voorstellen voor
gezamenlijk onderzoek gedaan.
Eén ervan is „het schip van 1980”, dat is
gehonoreerd. De andere zijn een sy
steemanalyse „schip-haven-kolen inte
graal” en een project voor rationeel ge
bruik van energie in de scheepvaart. Deze
voorstellen worden in behandeling
genomen.
Rentepercentages
metGem.gar. zonder Gem. gar.
Opgave werke- Opgave werke-
bank
10,0
9,75
9,75
9,75
9,9
9,7
9,75
9,4
Prins Claus (links) kreeg gisteren net eerste exemplaar aangeboden van een nieuwe facsimile-uitgave van de Keulse bi/bel van
1478/79. De presentatie vond plaats in het Rijksmuseum Meermanno-Westreenianum in Den Haag. Naast prins Claus directeur
Vis van Repro Holland, de uitgever van de eerste volledige herdruk van deze bijbel.
kelingen bij de bediening van ingewikkel
de scheepstypen. Op basis van de uitkom
sten van deze studie kan worden besloten
tot het ontwerpen en vervolgens bouwen
van zo’n schip.
Minister Van Trier vindt, dat de Neder
landse scheepvaart onder druk van de
concurrentie met andere landen en van de
hoge arbeidskosten, naar nieuwe wegen
moet zoeken. Hij stelde dat de overle
vingskansen voor de Nederlandse mari
tieme wereld moeten worden gezocht in
een hoogwaardig gespecialiseerd
produkt.
X
W:
-■
.'W!'
