Beierse premier kan zijn draai niet vinden
Binnen 20 jaar verbruik benzine kwart terug
4
3
bh
2 9
NOVEMBER
23
19 7 9
-
«F»
(Door Hans Amesz)
Bijna vijf maanden geleden
werd de 64-jarige Franz Josef
Strauss met 135 tegen 102
stemmen door de gemeen
schappelijke CDU-CSU-frac-
tie in de Bondsdag gekozen als
kandidaat-kanselier, de uitda
ger van Helmut Schmidt bij de
verkiezingen in oktober 1980.
Daaraan was een verbitterd
j gevecht tussen de beide chris
telijke zusterpartijen vooraf
gegaan. De CDU had die strijd
kunnen winnen, dat wil zeg
gen met Ernst Albrecht als
lijstaanvoerder de verkiezin
gen ingaan, als zij bereid was
geweest een prijs te betalen:
de splitsing van CDU en CSU.
Die prijs was velen CDU-poli
tici te hoog.
DONDERDAG
/S B
Kandidaat-kanselier Strauss
stier” dan staatsman
meer
110
't W
Auto’s met ander uiterlijk
door schaarste aan energie
stad
werden
Voor ons land valt er aan dergelijk
alternatief nauwelijks te denken. We heb
ben te weinig landbouwgrond om (in ons
geval) suikerbieten te verbouwen. Daar
komt nog eens bij dat bieten zich voor de
destillatie van alcohol minder lenen dan
riet dat doet.
Strauss, zo was de mening van velen,
kan zijn draai niet vinden. De man, die
altijd de rol heeft vervuld van criticus,
kan er kennelijk niet aan wennen dat
hijzelf nu in een andere positie verkeert,
in die van politiek leider van de oppositie,
als eventueel toekomstig kanselier van de
Bondsrepubliek Duitsland. Wie namelijk
Bondskanselier wil worden, mag zich niet
meer tevreden stellen met ruwe woorden
uit de biertent.
Een toekomstige Bondskanselier moet
een alternatief programma ontwikkelen,
moet zich als staatsman gedragen en niet
als een „Beierse stier”. Waarom zou juist
Niettemin, zoals het er nu in de Bonds
republiek uitziet, kan de CSU-chef verge
ten dat hij ooit zijn minister-president-
schap in Beieren kan inwisselen voor dat
van Bondskanselier in Bonn.
tions te koop zijn. In samenwerking met
Volkswagen heeft de Westduitse regering,
die daarvoor een bedrag uittrok van 270
miljoen mark, bijna duizend auto’s ge
schikt gemaakt om op M15 te rijden.
Als de westerse wereld in auto’s wil
blijven rijden, zullen er gigantische inves
teringen gedaan moeten worden om de
dreigende olieschaarste het hoofd te bie
den: zowel om besparende maatregelen te
vinden als om andere brandstoffen te
ontwikkelen. En dat zal het autorijden er
bepaald niet goedkoper op maken.
Nu is het verkeer zeker niet de grootste
slokop van energie 5,5 procent van het
totale energieverbruik, zegt de Bovag
maar het dreigende tekort heeft er inmid
dels wel toe geleid dat er een grootscheep
se jacht is geopend op alternatieven voor
benzine. Daarnaast wordt er even driftig
gesleuteld aan mogelijkheden om auto’s
zuiniger te maken.
In de auto-industrie wordt momenteel al
druk geëxperimenteerd met nieuwe me
thoden om staal te persen. Het metaal zou
daardoor lichter in gewicht worden, maar
I toch steviger zijn. En een lichte auto ge
bruikt nu eenmaal beduidend minder
brandstof. Als vuistregel mag gelden dat
voor elke 100 kilo auto één liter benzine
nodig is om er 100 kilometer aan een stuk
mee te kunnen rijden.
Hoe het ook zij, de wagen in het jaar
1990 zal volgens de Nederlandse regering
15 procent zuiniger moeten zijn, in het
magische jaar 2000 moet de auto met 25
procent minder brandstof toe kunnen.
Keiharde cijfers, die afkomstig zijn van
het ministerie van Economische Zaken.
Een vrij goed alternatief voor benzine is
alcohol, zo heeft men in Brazilië onder
vonden. De Braziliaanse overheid is al
geruime tijd bezig onderzoekingen te
doen naar de mogelijkheden van alcohol
als brandstof voor motoren. Brazilië, dat
ding staat tot de kosten van nieuwe pomp
stations en tankwagens.
In de Bondsrepubliek zal het mengsel
van benzine en uit steenkool bereide me
thanol nog dit jaar bij zo’n 50 pompsta-
De éénheid werd bezworen. Leidende
politici van de CDU, die er nooit een
geheim van hadden gemaakt dat zij Franz
Josef Strauss, FJS, niet „zagen zitten”,
slikten manmoedig en verklaarden dat er
maar één doel was: het winnen van de
verkiezingen met Strauss als politiek
leider.
Inmiddels staat vast dat de „zure hap”
te groot was om zomaar weg te spoelen.
De hoop dat met de beslissing tegen Kohl
en Albrecht en voor Strauss alle proble
men uit de wereld zouden zijn, is een
illusie gebleken. Het Strauss-wonder is
uitgebleven.
Onderzoek wijst uit dat de „kandidaat”,
zoals Strauss vaak wordt genoemd, slecht
in de markt ligt. Binnen de christelijk-
democratische en christelijk-sociale fami
lie is onzekerheid ontstaan. Dat met
Strauss het juiste verkiezingslot is getrok
ken, wordt meer en meer betwijfeld.
De start van de kandidaat-kanselier was
dan ook miserabel, dat wordt door bijna
niemand in de Bondsrepubliek ontkend.
In Noordrijn-Westfalen werd hij tijdens
verkiezingsbijeenkomsten voor de ge
meenteraden weggefloten en met tomaten
en eieren bekogeld. Strauss viel op de hem
tekenende manier uit en schreeude dat
degenen die dat hadden gedaan, opgevoed
waren „in de geest van Goebbels”. Hij
schroomde niet de leiding van de SPD
daarvoor verantwoordelijk te maken.
SPD-secretaris-generaal Egon Bahr deed
hem een proces aan en kreeg van de
rechtbank gelijk.
Tijdens een veel bekeken discussie tus
sen de vier partijvoorzitters Brandt
(SPD), Genscher (FDP), Kohl (CDU) en
Strauss (CSU) op de televisie, maakte de
laatste dusdanige opmerkingen, dat het
daarna voor heel West-Duitsland vast
stond dat er een direct verband bestond
tussen zijn bezoek aan het Oktober-bier-
feest in München en zijn tv-optreden.
Strauss en zijn adviseurs maakten de
ene fout na de andere. De strijd werd
De Zweedse techni
cus Lennart Chris-
tofferson voor zijn
model van een auto
die op zonne-ener-
gie rijdt. De wagen
heeft echter zoveel
zonnestraling no
dig, dat deze alleen
geschikt is voor zui
delijke landen.
aangebonden met de eenheidsvakbewe-
ging DGB. Het resultaat was dat FJS het
bij de vakbonden heeft verbruid. CSU-
secretaris-generaal Edmund Stoiber ver
klaarde dat nationaal-socialisten in eerste
aanleg socialisten waren.
Er volgden woedende reacties van soci-
aal-democraten. Bovendien riepen allerlei
ex-nazi’s openlijk dat zij „misschien alles”
waren geweest, maar in ieder geval geen
socialisten. CDU-politici als Walter Leis-
ler Kiep, minister van Financiën in Neder-
saksen, noemden de uitlatingen van Stoi
ber „ongehoord”.
Kort geleden was Strauss gast in de
eerbiedwaardige Deutsche Presseclub.
Daartoe behoren Duitse parlementaire
journalisten in Bonn, die pas na een vrij
strenge selectieprocedure lid kunnen wor
den. De Presseclub is, zo men wil, eerder
conservatief dan progressief. Een omge
ving in ieder geval, waar Stauss niet op
„ingekankerde vooroordelen” stuit. Tot
veter verbazing ontstond daar het volgen
de. Voorzitter Klaus Dreher van de Süd-
deutsche Zeitung, iemand die het niet
slecht meent met de oppositie, hield een
korte, ironische inleiding („Volgend jaar
zijn de laatste vrije verkiezingen in de
Bondsrepubliek”). Dat is goed gebruik.
Franz Josef Strauss zag echter nergens
de humor van in, werd zeer boos, en
reageerde daarna op alle vragen zo ge
prikkeld, dat zijn secondanten het nodig
vonden hem een kleine pauze te gunnen
op het toilet. Daarna werd het er nauwe
lijks beter op.
Strauss eigenlijk de verkiezingen kunnen
winnen? Die vraag werd onlangs voorge
legd aan zijn secretaris-generaal Edmund
Stoiber tijdens een middageten met bui
tenlandse correspondenten in Bonn. Stoi
ber zie toen dat hij, Strauss, als een van de
weinige Duitse politici de potentie bezit
om de arbeidersklasse aan zich te binden.
Volgens de verkiezingsstrategen van de
CSU zijn er namelijk veel „waarden” on
der de sociaal-liberale coalitie verloren
gegaan. Vlijt, discipline, orde, de behoefte
om iets te presteren, trouw, „sauberkeit”.
Al deze begrippen hebben aan inhoud
ingeboet, vermoedt Stoiber, terwijl juist
deze waarden bij de arbeidersklasse „diep
ingeworteld” zijn. FJS zou, aldus Stoiber,
deze begrippen meer inhoud kunnen ge
ven, te meer daar hij zelf uit „kleinburger
lijke verhoudingen” komt. Strauss is zoon
van een slager.
Voor de CSU was het daarom ook zeer
pijnlijk dat Max Strauss, de zoon van
Josef, een fotoreportage van de laatste
familie-vakantie aan boord van het jacht
van de groot-industrieel Flick, aan het
geïllustreerde weekblad Bunte had gele
verd. FJS te midden van matrozen en
koks, met het onderschrift: „Leven als een
koning in de Middellandse Zee”. De CSU
zette het op een akkoord met de Bunte om
althans verdere verspreiding te voor
komen.
Bondskanselier Helmut Schmidt heeft
een paar dagen geleden gezegd dat hij niet
uitsluit dat Strauss er de komende tijd de
brui aan geeft. Dat hij, met andere woor
den, bedankt om de verkiezingen als lijst
trekker van de CDU-CSU in te gaan.
Desgevraagd zei Stoiber dat dat nooit zal
gebeuren.
voor is echter wel een aanpassing van de
motor nodig.
Met een sigaartje in de mond tuft Claude Mead door zijn woonplaats San Diego in de VS. Hij
heeft een auto geconstrueerd die rijdt op samengeperste lucht, welke het voertuig in staat zou
stellen duizend kilometer te rijden alvorens hij opnieuw moet worden opgeladen.
De in West-Duitsland geïntroduceerde
brandstof M15 het cijfer 15 staat voor
het percentage methanol in de benzine
biedt Nederland ook al weinig perspec
tief, omdat de opbrengst in geen verhou-
(Door Albert Geesing)
Het spookbeeld voor iedere automi-
bilist: in de rij staan voor de benzine
pomp, waar de kostbare brandstof
bovendien nog eens mondjesmaat
wordt verstrekt. Het is nog maar een
paar maanden geleden dat zo’n
alarmsituatie in de Verenigde Staten
tot fikse botsingen leidde. De rust
lijkt inmiddels teruggekeerd; de drei
ging van een olietekort is niettemin
gebleven.
Het zogeheten LPG (autogas) geeft Ne
derland heel wat meer toekomst. Samen
met de Verenigde Staten en Italië is Ne
derland een van de drie landen in de
wereld die kan bogen op een ruime erva
ring met deze vloeibare combinatie van de
gassen propaan en butaan. Momenteel
rijdt in ons land al een op de twintig auto’s
op LPG.
Tot nu toe was deze brandstof echter
beperkt verkrijgbaar, doordat alleen bij
het bereiden van benzine uit aardolie au
togas werd gemaakt. Maar inmiddels
heeft men ontdekt dat LPG ook kan wor
den gewonnen btj het zogeheten affakke-
len. Dat affakkelen vindt plaats bij het
winnen van aardolie en bestaat uit een
enorme vlam op de boortoren.
Reeds in 1859 is men in het Midden
oosten begonnen met de olieproduktie.
Sindsdien is er voortdurend sprake ge
weest van een enorme energieverspilling.
Een kwart van de produktie ging jaarlijks
de lucht in, werd zonder meer verbrand,
totdat men het affakkelen ontdekte. In
1978 bedroeg de opbrengst aan LPG 4,8
miljoen ton, volgend jaar zal die naar
schatting 18 miljoen ton bedragen en in
1985 wordt de opbrengst geschat op zo’n
44 miljoen ton.
TNO in Delft is inmiddels een groot
scheeps onderzoek begonnen naar de vei
ligheidsaspecten. Want de problemen
schuiten niet zozeer bij de auto’s die op
gas rijden, maar bij de opslag en het
vervoer van LPG. Een nadeel van autogas
is nu bovendien nog dat de auto moet
worden aangepast. De wagen blijft daar
bij geschikt om zowel op gas als op benzi
ne te rijden. TNO betreurt het ook dat er
nog steeds geen fabriek is die kant-en-
klare gasauto’s levert.
Dieselolie lijkt daarentegen niet de op
lossing van het energievraagstuk. „De die
sel is lang niet zo zuinig als veten wel
denken”, verklaarde Robert Lutz, voorzit
ter van de raad van bestuur van Ford
Eurpa onlangs tegenover het blad Autovi
sie. „Er is voor één liter dieselolie meer
ruwe olie nodig dan voor een liter ben
zine”.
De elektrische auto is volgens Lutz ook
geen oplossing. „Nee, de benzinebespa-
ring moet voornamelijk gerealiseerd wor
den door verbeteringen aan de zuigermo-
tor (hoger rendement) en door de lucht
weerstand zo gering mogelijk te maken. I
En dat kan best wel ens tot gevolg hebben I
dat auto’s er in de toekomst heel anders j
uit gaan zien”. 1
De ironie wil dat voor het voorlopige
Strauss-debacle maar één verantwoorde
lijk is: FJS zelf, die namelijk zoveel heils
verwachtingen heeft gewekt, dat hij er
welhaast per definitie aan ten gronde
moet gaan.
Twee proefmodel
len van stadswa
gentjes die in de
Westduitse
Frankfort
getoond
niet over olie of andere energiebronnen
beschikt, heeft een uitgebreid landbouw
areaal, waarop voor het grootste deel sui
kerriet wordt verbouwd. En uit dit suiker
riet kan alcohol worden geproduceerd.
Inmiddels zijn de Brazilianen al zover
dat in de grote steden bezinepompen
staan waar men benzine vermengd met 20
procent alcohol kan tanken. Ook rijden er
in Brazilië al (overheids)auto’s rond waar
van de motor op pure alcohol loopt. Hier-
JE,
