Franse staatssecretaris:
Tweede oliecrisis
Staart in de lucht
R
Waarschuwing Albeda
tegen loonsverhoging
Kabinet blij
met aanbod
Sovjet-Unie
Voorbehoud Smit-Kroes
over motie kabel-tv
Damiate Pers
binnen tien, jaar
wo
Topman British Petroleum:
Na mislukte bemiddeling
Kj
IJmuider Courant
Kartonfabriek
Okto bezet
Schillebeeckx
tegengewerkt
Vietnam: hulp
wordt niet
beschuldigd
van arianisme
Extra regelkamer
reactor Borssele
Mondale weer
naast Carter bij
verkiezingen
Voor ziekenhuis
in Groningen
veertig miljoen
India: geef Derde
Wereld toegang
tot kernenergie
Meer winkels open
met feestdagen
Geheime stukken
in tuin pastorie
Kamer: geen commerciële programma’s
WOENSDAG 5
BINNEN- EN BUITENLAND
DECEMBER
1979
4
VEI
(Van onze redactie buitenland)
VI
rugg
Stiel
Tore
stiel
flnai
strel
riaat
UN
verke
J. vai
ger v
Hetb
se sar
vloot
schep
wikkf
kende
zes vi
se re
kans
ke pr
PARIJS. De Franse rege
ring is van plan om tijdens de
komende vergadering yan de
internationale Rijn-commis-
sie, op 13 december in Brussel,
met West-Duitsland, Zwitser
land, Luxemburg en Neder
land te onderhandelen over
oplossingen voor de lozing van
zout in de Rijn nu zij heeft
besloten het Rijnzout verdrag
niet ter ratificatie aan het par
lement voor te leggen.
s
over
Een motie van CDA en PvdA, waarin
(Van onze redactie buitenland)
f 147,50,
Parijs wil praten
zoutverdrag
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. Geheime documenten
en vier cassettebandjes, eigendom van
het Britse ministerie van Defensie, zijn
gevonden onder de heg van een voor
malige pastorie in de buurt van Ips
wich. Volgens de huidige eigenaar van
de pastorie, de Londense muntenhan-
delaar John Hayward, die de stukken
maandag heeft gevonden, bevatten de
documenten gegevens over Britse nu
cleaire projecten, activisten binnen di
verse vakbonden en het seksleven van
meerdere personen. Het ministerie van
Defensie stelt thans een onderzoek in
hoe deze stukken en bandjes in de tuin
terecht zijn gekomen.
Volgens John Hayward zijn de stuk
ken en de bandjes vanuit een rijdende
auto in zijn tuin gegooid. Een woord
voerder van het ministerie verklaarde
dat de stukken een lage classificatie
hadden.
Vanuit het Britse Lagerhuis is gister
avond aangedrongen op een diep
gaand onderzoek.
Minister Gardeniers van CRM (evenals
Smit-Kroes verantwoordelijk) heeft zich
al wel bereid getoond de motie uit te
voeren. In de Kamer zijn overigens stem
men opgegaan dat de minister van CRM
in de toekomst de eerst-verantwoordelijke
in dit soort kwesties moet worden.
aan het kabinet wordt gevraagd vóór 1
oktober volgend jaar normen op te stellen
waaraan kan worden getoetst of buiten
landse programma’s toegang mogen krij
gen tot het Nederlandse kabelnet, werd
aangenomen met de stemmen van VVD,
D’66, DS’70, GPV en Boerenpartij tegen.
De CDA’er Scholten heeft aan staatsse
cretaris Smit-Kroes gevraagd geen besluit
te nemen over de Luxemburgse zender
RTL voordat de Kamer zich over de nieu
we nota heeft uitgesproken.
door Frankrijk is noodzakelijk en be
paald dringend”.
Albeda zei dit nadat het bemiddelings
gesprek met werkgevers- en werknemers
organisaties gisteravond was mislukt. Het
bleek de minister niet mogelijk het cen
traal overleg over de arbeidsvoorwaar
den, dat zaterdag vastliep op de looneisen
van de FNV, weer op gang te brengen. De
regering heeft zich gisteravond laat hier
over beraden, maar er worden geen ver
dere pogingen van de overheid verwacht
om het centraal overleg nieuw leven in te
blazen.
FNV-voorzitter Kok maakte de minister
gisteravond duidelijk dat zijn organisatie
onverkort vasthoudt aan de eis dat de
loonsverhogingen in bedrijfstakken waar
financiële ruimte bestaat meer dan twee
Radio-Hanoi heeft gisteren gezegd dat
het toenemende aantal „gewapende uitda
gingen” en gewelddadigheden door Chi
nese militairen kan leiden tot een nieuwe
grensoorlog. China voert volgens Hanoi
de spanning op en treft voorbereidingen
voor een aanval. Zo zou de Chinese lucht
macht dagelijks meer dan 300 oefenvluch-
ten in het gebied uitvoeren.
procent moeten kunnen stijgen. Het CNV
en de Unie BLHP hebben aangekondigd
de bereikte overeenkomst, een loonsver
hoging van maximaal twee procent waar
van één procent voor vuil, zwaar of on
aangenaam werk, als uitgangspunt te zul
len hanteren in het komende overleg in de
bedrijfstakken.
De federatieraad van de FNV zal zich
beraden over de vraag of er nog mogelijk
heden voor een meerjarenplan voor de
arbeidsvoorwaarden zijn. De werkgevers
organisatie NCW zegt in een vanmorgen
gepubliceerde verklaring echter, dat de
federatie een meeijarenbeleid „om hals
heeft gebracht” door onverkort vast te
houden aan haar looneisen.
Nabij het verkeersplein Deil ontstond gis
termiddag een grote verkeerschaos doordat
een enkele tonnen wegende truck met opleg
ger verongelukte. De truck vervoerde een
grote betonnen constructie welke ging schui
ven waardoor de oplegger doormidden brak
en het achterste deel omhoog kwam te staan.
Vers
tijd Y'
met ei
miljoe:
net vi;
een ze
verkor
in bel
schept
moton
een ijs
Da
ingei
WASHINGTON (Reuter/AFP/AP). De
Amerikaanse president Carter heeft zich
gisteravond officieel kandidaat gesteld
voor een tweede ambtstermijn. Hij wil
vice-president Walter Mondale opnieuw
als tweede man naast zich hebben.
Carter deed zijn aankondiging tijdens
een sobere bijeenkomst in het Witte Huis.
Hij zei onder meer dat het Amerikaanse
volk in de afgelopen vier weken eensge
zind is geweest. „Zulk een nationale golf
van vastberadenheid en nationale vastbe
slotenheid hebben wij sinds Pearl Harbor,
veertig jaar geleden, niet gezien”, aldus
Carter.
WINSCHOTEN (ANP). De leden van
de ondernemingsraad van de kartonfa
briek Okto in het Groningse Winschoten
hebben gistermiddag het bedrijf bezet.
Dit uit protest tegen de weigering van
minister Van Aarde nne van Economische
Zaken om het bedrijf met zeventig mil
joen gulden steun draaiende te houden.
De actie heeft de instemming van perso
neel en directie. De werknemers hebben
per brief een dringend beroep gedaan op
de Tweede Kamer om de minister over te
halen alsnog steun te geven aan Okto. Er
werken 250 mensen bij het bedrijf, die bij
sluiting allen op straat zouden komen te
staan. Vandaag komt de kwestie in het
parlement ter sprake.
DIRECTIE: Damiate Pers b.v.
Mr. H. C.van derMije
HOOFDREDACTIE
Jos L. Lodewijks
E. Koning
Na vi
uit te 1
de mot
tand d
schepe
van vi
van de
lieten,
ogenbl
Vem
onderd
de pen
eigenat
devem
duizen
ring, d
in 197E
vloot t
15 2(
enkele
van de
no-vee
haring
Nad.
land c
kustw
ten vii
rijen e
ge bet
Met 1
kaanst
ling v<
uitgen
schou’
premii
nog re
gen v<
Eer
ambi
sen”
bouw
van
kendi
huisti
van i
ment
houd
den I
comp
diepi
Hel
bestu
ledig
noen
maki
voor
plant
op e
kunn
zich
wel
van
agen
vesti
Wat
lopei
over
jekt”
Inmi
takeld
opbom
daar al
te vine
momei
lot. De
nog ge
renove
lijkheie
de afg«
Volgens de directeur van BP zou op de
huidige oliesituatie en het vooruitzicht
van een nieuwe oliecrisis, het best kun
nen worden gereageerd door de energie
prijzen vrij te laten. De prijscontrole zou
moeten worden afgeschaft en de belas
tingsystemen zouden moeten worden
aangepast, zodat energie haar werkelij
ke marktprijs kan vinden.
Wat dit betreft had Brouwer kritiek op
de energienota van het kabinet, waarin
niet goed wordt ingegaan op zijn aanbe-
De Kamerleden Scholten (CDA) en Kos-
to (PvdA) zullen een wetsontwerp indie
nen waarin de verantwoordelijkheid van
de regering voor de verspreiding van tele
visieprogramma’s wordt geregeld.
Een woordvoerder van het Westduitse
ministerie van Binnenlandse Zaken ver
klaarde gisteren het besluit van de Franse
regering te betreuren. Hij voegde er aan
toe te hopen dat het uitstel van Parijs van
tijdelijke aard zal zijn, want „ratificatie
Volgens de bewindsvrouwe moet zij nog
voorbehoud maken omdat zij nog niet
weet of zij volgens de normen van het
internationaal recht buitenlandse pro
gramma’s in Nederland kan weigeren.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Staatssecretaris Smit-Kroes (Verkeer en Waterstaat) weet
nog niet of zij een motie uitvoert die gisteren door de Tweede Kamer is
aangenomen waarin staat dat voorlopig geen commerciële TV-programma’s
via de kabeltelevisie op de Nederlandse buis mogen komen.
DEN HAAG (ANP). De consument
mag er op rekenen dat de levensmiddelen
winkels in ons land op 24 en 31 december
normaal geopend zullen zijn. Dit heeft het
Centraal Bureau Levensmiddelenbedrijf
(CBL) bekendgemaakt.
Eerder al besloten de bakkers en alle
supermarkten van de grootwinkelbedrij
ven op die dagen hun winkels open te
houden.
BEZORGKLACHTEN:
maandag t/m vrijdag van 18.30-19.00 uur
zaterdags van 11.30-12.30 uur
Uitsluitend telefoon: 02550-10519
voor Santpoort: 023 - 31 90 53
Oudeweg 12-14, Haarlem
tel. 023 - 31 90 53
BUREAU:
Redactie en administratie:
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden
postbus 18, 1970 AA IJmuiden
tel. redactie: 02550-15389
na kantoortijd: 02208-3577
tel. adm.. 02550-15437 en 16450
postgiro: 273107
telex: 41866
ADVERTENTIES:
telefoon 023 - 31 90 53
GROENTJES:
gerubriceerde advertenties, uitsluitend
telefoon 023 - 31 92 72
ABONNEMENTEN:
- bij vooruitbetaling -
per maand
per kwartaal
per post
per jaar
per post
losse nummers
buitenland
per kwartaal
BORSSELE (ANP). De gemeente
raad van Borssele heeft gisteravond met
algemene stemmen een wijziging in het
bestemmingsplan voor het gebied rond de
kerncentrale goedgekeurd, welke het mo
gelijk maakt dat bij de centrale een twee
de regelkamer wordt gebouwd.
Deze extra regelkamer is een van de
extra veiligheidsmaatregelen waarop de
Raad van State in september had aange
drongen.
De PZEM, de Zeeuwse elektriciteits
maatschappij die de kerncentrale be
heert, ontkent beschuldigingen van het
Tweede-Kamerlid Jansen (PPR), dat „via
slinkse wegen” alsnog geprobeerd wordt
een vergunning los te krijgen voor opslag
van radioactief afval. Jansen leidt dit af
uit de tekeningen voor de wijziging van
het bestemmingsplan. Volgens de PZEM
heeft het Kamerlid slechts een aantal wa
terbassins op het oog, dat in voorraad
wordt gehouden voor geval de noodkoel-
voorziening niet toereikend mocht zijn.
AMSTERDAM (ANP). Binnen tien
jaar zal het olie-aanbod in de wereld niet
alleen ophouden te groeien. Het zal on
vermijdelijk minder gaan worden. Dat is
dan de tweede oliecrisis, die nu op ons
afkomt. Aldus gisteren E. Brouwer, alge
meen directeur van de British Petro
leum Maatschappij Nederland B.V., bij
de uitbreiking van de Henri Sijthoff-
prijs in Amsterdam.
(Vervolg van voorpagina)
Premier Van Agt is verheugd dat
de Sovjet-Unie bereid is besprekin
gen te voeren over wederzijdse kem-
ontwapening. In een brief aan de
Russische partijleider Brezjnjev
schrijft Van Agt dat de Nederlandse
regering grote prioriteit hecht aan
het terugdringen van de rol van de
kernwapens.
Het Nederlandse schip Nedlloyd heeft
gisteren 36 Vietnamezen die het in de
Zuidchinese Zee had gered, in Singapore
aan wal gezet. Een woordvoerder van de
Verenigde Naties deelde mee dat de Ne
derlandse regering de garantie heeft gege
ven dat Nederland de vluchtelingen zal
opnemen wanneer niet binnen drie maan
den een ander land hen aanvaardt.
(Val
Het is nog niet bekend wanneer de Ne
derlandse ambassadeur De Ranitz weer
op zijn post in Parijs terugkeert. Hij werd
gisteren teruggeroepen door minister Van
der Klaauw van Buitenlandse Zaken. Dit
gebeurt alleen bij ernstige diplomatieke
conflicten.
De Tweede Kamer, die gistermorgen
een brief ontving van de betrokken minis
ters, zal nog voor Kerstmis debatteren
over de situatie. Het PvdA-Kamerlid Hart-
meyer zei gisteren in de Tweede Kamer
namens de bijzondere commissie veront
reiniging oppervlaktewateren „Uiterst
verrast” t» zijn. Hij drong aan op een
spoedig debat.
De 73-jarige premier van Vietnam,
Pham Van Dong, lijdt aan een ernstige
oogkwaal en is van plan af te treden. Dit
meldt het doorgaans goedingelichte week
blad Far Eastern Economie Review in zijn
laatste nummer.
14,80
f 42,60
56,50
167,70
f 220,50
0,75
BANKGKOK. Vietnam heeft gisteren
de berichten als zou dit land de internatio
nale voedselulp aan Cambodja tegenwer
ken en daardoor de hongersnood in het
land verergen, als „absurd” van de hand
gewezen. Nhan Dan, het dagblad van de
Vietnamese communistische partij,
schreef dat dergelijke berichten van inter
nationale hulpverleners „een waanzinnige
wraaklust aangeven die de Chinese ex-
pansionisten, de imperialisten en andere
reactionairen hun verstand doet ver
liezen”.
veling om door het loslaten van het
maximum prijzensysteem de oliepro-
dukten hun werkelijke prijs op de Ne
derlandse markt te laten vinden. Hij had
er kritiek op, dat het huidige maximum
prijzensysteem in feite vaak leidt tot het
subsidiëren van de Nederlandse consu
ment, die in menig opzicht minder be
taalt dan de verbruiker in enkele van de
ons omringende landen, maar in ieder
geval veel minder dan de internationale
prijs, zoals die op de vrije wereldmarkt
tot stand komt.
Brouwer vindt verder dat energiepro
ducenten meer aanmoediging en meer
mogelijkheden moeten krijgne bm de
conventionele energiebronnen verder te
ontwikkelen. Het onderzoek naar ver
vangende energie dient te worden gesti
muleerd en zowel in de industriëen als in
de particuliere sector moet energiebes
paring krachtig worden aaangemoedigd
en gesteund.
(Van onze redactie buitenland)
NEW DELHI. Ontwikkelingslanden
moeten een onbelemmerde toegang krjj-
gen tot het gebruik van kernenergie. Dat
zei de Indiase premier Sjaran Singh giste-
ren in zijn openingstoespraak op de confe-1
rentie van het internationale bureau voor
kernenergie IAEA in New Delhi.
De bijeenkomst, die een week duurt, 1
heeft als thema het scheppen van waar
borgen voor de veiligheid van kemener-1
giecentrales en het tegengaan van de ver
spreiding van kernwapens, de zogeheten
non-proliferatie.
Singh leverde in zijn toespraak felle
kritiek op het begrip nonproliferatie, dat
volgens hem vaak als voorwendsel dient
om ontwikkelingslanden die zelf proberen
faciliteiten te ontwikkelen voor het vreed
zaam gebruik van kernenergie, tegen te
werken. Diegenen die non-proliferatie I
prediken, vinden dat ze het recht hebben,
kernwapens te bezitten en te gebruiken,
aldus Singh. Hij pleitte voor een interna
tionaal verdrag dat het gebruik van kern
wapens verbiedt.
De voorzitter van de IAEA, Sigvard
Eklund, toonde zich, evenals VN-secreta-
ris-generaal Waldheim bezorgd over de
verspreiding van technische kennis op
nucleair gebied zonder dat waarborgen
tegen misbruik worden geschapen.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Minister Pais van On
derwijs heeft gisteren maatregelen be
kendgemaakt waardoor „topprioriteiten”
bij enkele academische ziekenhuizen op
korte termijn worden geregeld. Hij moest
echter het voorbehoud maken dat de be
slissingen nog door de ministerraad wor
den goedgekeurd. Alleen voor de verbete
ringen in Groningen heeft hij 30 40
miljoen gulden losgekregen van zijn colle
ga Ginjaar (Volksgezondheid). Hoe de
maatregelen ten behoeve van de zieken
huizen in Leiden en Utrecht en het VU-
ziekenhuis in Amsterdam betaald wor
den, is nog niet duidelijk.
De acteur Rutger Hauer heeft gisteren
in Den Haag namens het actiecomité Pe
ter Stutvoet ongeveer 650.000 handteke
ningen overhandigd aan Tweede-Kamer-
voorzitter Dolman. Dit gebeurde om
kracht bij te zetten aan de eis van het
actiecomité om nog dit jaar de patiënten
stop in het academisch ziekenhuis in Gro
ningen op te heffen.
Vorige week donderdag deed minister
Pais toezeggingen om onder meer extra
geld beschikbaar te stellen aan dit zieken
huis voor het aantrekken van verpleeg
kundigen.
Het actiecomité is met de toezeggingen
van de bewindsman weliswaar tevreden,
maar meent wel dat de bedden in de
interne kliniek nog dit jaar „open”
moeten.
De brief is een reactie op een door
Brezjnjev aan Van Agt gericht schrijven
waar onder meer wordt meegedeeld dat
Moskou binnen een jaar uit Oost-Duits-
land 20.000 man Russische troepen en
duizend tanks terug zal trekken. Met die
terugtrekking is overigens vandaag be
gonnen. Brezjnjev zei onlangs ook dat de
Sovjet-Unie bereid is het arsenaal aan
taktische kernwapens in centraal Europa
niet uit te breiden als de NAVO het aantal
kernwapens in Centraal-Europa niet ver
groot.
De Italiaanse premier Cossiga heeft gis
teren bekendgemaakt dat zijn kabinet ak
koord gaat met de NAVO-plannen nieuwe
kernwapens in West-Europa te statione
ren. Cossiga die vandaag overlpg pleegt
met premier Van Agt verklaarde giste
ren dat een evenwicht tussen Oost en West
voor Italië van het grootste belang is. Dit
evenwicht is volgens hem echter ver
stoord door de ontwikkeling van de, met
drie kernkoppen uitgeruste, SS-20-raket
van de Sovjet-Unie.
Verwacht wordt dat het Italiaanse kabi
net in het parlement voldoende steun zal
krjjgen.
De internationale voorzitter van de vre
desbeweging Pax Christi, bisschop Luigi
Bettazzi, heeft zich een fel tegenstander
getoond van kernwapens in Italië. „Het is
onaanvaardbaar dat een christen daar
mee instemt. Hoogstens kan hij het tolere
ren”, aldus de bisschop in het interview
met het weekblad II Mondo.
Het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV)
heeft naar aanleiding van de kemwapen-
kwestie opgeroepen morgen een „stille
wake” bij te wonen in de Kloosterkerk in
Den Haag. De wake begint om tien uur
’s ochtends en duurt tot zonsondergang.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Minister Albeda van Sociale Zaken waarschuwt werkgevers
en werknemers, dat de regering maatregelen zal nemen indien er bij het
overleg over de arbeidsvoorwaarden, dat nu in de afzonderlijke bedrijfstak
ken gevoerd gaat worden, „onaanvaardbare loonsverhogingen” uit de bus
komen.
Een wens van Frankrijk daarbij is „dat
de inspanningen om vervuiling van de
Rijn tegen te gaan, beter geografisch wor
den gespreid”, aldus Staatssecretaris Jac
ques Lomouzy, die verantwoordelijk is
voor de verhouding tussen regering en
parlement. Hij verklaarde in een zitting
met de fractieleiders uit de Nationale Ver
gadering, dat de regering tot haar spijt
heeft geconstateerd dat zij zich niet aan
een internationale verplichting kan
houden.
ROME (AP). Radio Vaticaan heeft
gisteren de opvattingen van drie vooraan
staande theologen, de Nederlanders Ed
ward Schillebeeckx en Edward Schoo-
nenberg en de Zwitser Hans Küng, verge
leken met de ketterse leer van het arianis
me, een in de vierde eeuw wijdverbreide
leer van de priester Arius.
In een radiouitzending werd gezegd dat
de drie theologen de voornaamste pilaar
van de rooms-katholieke leer, namelijk
dat Jezus tegelijkertijd mens is en God,
ter discussie hadden gesteld.
De aanval komt tien dagen voor de i
aanvang van het kerkrechtelijke proces
tegen Schillebeeckx, die zich zal moeten j
verantwoorden wegens in zijn boeken be
schreven opvattingen over deze materie.
