Meer vergunningen wegtransport
Slotbijeenkomst
Warschau-Pact
Krappe meerderheid op congres
SPD wil uitbreiding
aantal kerncentrales
Twintig doden
bij treinbotsing
Unaniem besluit Amerikaanse Senaat
VS willen sancties Zimbabwe opheffen
In Mozambique
5 executies
Geen links blok
in Portugal
VS: Sovjet-Unie
schendt rechten
van de mens
Frankrijk door
VN veroordeeld
Eis VN: PLO
bij vredesoverleg
Radioactief gas ontsnapt
Akkoord over VS-
defensiebegroting
Schadevergoeding
Libië voor VS
St
Tweeduuster
Onzichtbaar
Angst
Sinterklaas
1
3
VRIJDAG 7 DECEMBER
1979
BINNEN- EN BUITENLAND
ratie
amer
‘Hing
lanen
■lening
n een
Vgt op
(jaanse
:abinet
deze
•amma
In de
A haar
lenbij
electie-
hulp
ruime
door Nico Scheepmaker
ambi
Chris gesteld
gsdien
r zal i
de Pii
VOlgt!
(Van onze redactie buitenland)
BRUSSEL. Nederland
r'flj krijgt komend jaar twintig
1 en a procent meer vergunningen
voor vrachtvervoer over de
weg binnen de Europese Ge-
Daarnaast zijn
gisteren door de EG-ministers
rtpril van Verkeer richtlijnen vast-
1 voor onderhandelin-
gen over vervoersverdragen,
die de positie van de Neder-
lar V meenschap.
landse vervoersondernemin
gen versterken.
(Van onze redactie buitenland)
ral re
»e re-
ïbouw
WASHINGTON (Reuter). Een Ameri
kaanse congrescommissie heeft een ak
koord bereikt over de nieuwe defensiebe
groting. Komend jaar geven de VS 131
miljard dollar (ruim 260 miljard gulden)
uit voor de strijdkrachten.
In de begroting is de bouw opgenomen
van een klein en snel vliegdekschip, dat
zal worden ingezet ter bescherming van
Amerikaanse belangen overal ter wereld.
Er zal een aantal van deze schepen wor
den gebouwd.
Verder is in de begroting de bouw van
een door atoomkracht aangedreven vlieg
dekschip opgenomen, waartegen presi
dent Carter zich vorig jaar heftig had
verzet. De voorzitter van de commissie,
senator Stennis, zei dat dit schip waar
schijnlijk het laatste in zijn klasse zal zijn,
dat de VS bouwen.
Spoorwegpersoneel van een naburig stati
on probeerden nog met risico voor eigen
leven het ongeluk te voorkomen, door
obstakels op de rails te leggen, maar de
onbemande trein had zoveel vaart, dat de
hindernissen omver gereden werden.
Onmiddellijk na de treinramp waren
ambulances, politie, brandweer en het le-
Het Huis van Afgevaardigden moet zich
nog over de opheffing van de sancties
uitspreken.
Volgens de Amerikaanse wet heeft pre
sident Carter de bevoegdheid, de sancties
te handhaven als opheffing naar zijn me-
Bij nader onderzoek is gebleken dat de
remmen van de onbemande trein goed
werkten, maar dat noch de machinist,
noch de bijrijder de remmen goed hadden
bediend.
lasting die ook voor buitenlanders zal
gelden.
Daarnaast heeft de Europese Commis-
sié een voorstel in petto, dat voorziet in
extra hulp aan Groot-Brittannië als com
pensatie voor de hoge bijdrage van de
Britten aan de EG. De commissie denkt
onder meer aan steun bij de aanleg van
een derde luchthaven bij Londen, de
bouw van een tunnel onder het Kanaal en
de aanleg van een autoweg tussen Zuid-
oost-Engeland en het industriegebied in
Midden-Engeland.
ning in strijd zou zijn met het nationaal
belang, maar minister Vance van Buiten
landse Zaken zei gisteren, dat de regering
het eens is met het Senaatsbesluit.
gisteren het wetsvoorstel ingediend, dat
als basis moet dienen voor het bewind van
de gouverneur in de overgangsperiode tot
aan de verkiezingen. De wet voorziet in
een amnestie voor Ian Smith, de blanke
ex-premier van Zimbabwe die in 1965
eenzijdig de onafhankelijkheid uitriep
van het land, dat toen nog Rhodesië heet
te. De amnestie geldt ook voor Smith’s
aanhangers, maar niet voor degenen die
aantoonbaar de door Groot-Brittannië af-
gekondigde sancties hebben overtreden.
(Van onze redactie buitenland)
BERLIJN. Het congres van de
regerende Westduitse sociaal-demo-
cratische partij SPD heeft zich giste
ren met een krappe meerderheid uit
gesproken voor een beperkte uitbrei
ding van het aantal kerncentrales.
OOST-BERLIJN (AP). De ministers
van Buitenlandse Zaken van de War-
schau-Pact-landen hebben gisteren hun
tweedaagse conferentie in Oost-Berlijn
afgesloten.
In de slotverklaring waarschuwden de
bewindslieden de NAVO opnieuw de „ge
vaarlijke” plannen voor het installeren
van nieuwe kernwapens in West-Europa
door te zetten.
Ook het voorstel voor een ontwape
ningsconferentie met de Verenigde Sta
ten, Canada en de Westeuropese landen
werd door de ministers herhaald.
gas was ontsnapt uit de ontwikkelafdeling
van de centrale. Vijftien aanwezige mede
werkers zijn onderzocht, maar volgens
een woordvoerder wees niets op opgelo
pen straling. Het ontsnapte gas verbond
zich met de lucht rondom het gebouw,
maar het uraniumgehalte buiten de cen
trale bleef beneden het gevaamiveau, al
dus de woordvoerder.
In het schemerdonker stond Koos, de va
der van Janneke, kijkend door de spleten
van de jaloezieën voor het keukenraam, te
wachten tot het moment gekomen leek
waarop hij, luid op het raam bonzend, de
vuilniszak gevuld met wat kleine cadeau
tjes voor de deur kon achterlaten. Ik was
dus duidelijk te vroeg, en keek mee naar
binnen, onopgemerkt door de kinderen.
We zagen hoe Hélène, de moeder van
Pammetje, af en toe rugwaarts de keuken
inschoof, een handjevol strooigoed pakte
uit een tas op het aanrecht, weer onopge
merkt terugging naar de kamer, haar
hand met strooigoed achter haar rug,
waarna ze op een moment dat alle vier
meiden even niet in haar richting keken
met een snelle beweging de pepernoten en
pinda’s de kamer inwierp, waar de kinde
ren zich dan weer joelend op wierpen,
zonder zich ook maar een ogenblik af te
vragen of zwarte piet een onzichtbare
hand kon zijn, die midden in de kamer
pepernoten in de kamer strooide?!?
Heel mooi.lijkt me ook het tweeduuster
waarin kinderen een tijdje rondwaren die
nog wel en al niet meer in Sinterklaas
geloven. Nienke, het zevenjarige zusje van
Pelle (4), schreef het volgende tweeslachti
ge briefje aan Sinterklaas:
„Lieve Sinterklaas, Pelle en ik hebben
graag doktersspullen in onze laars. Dan
krijg jij ook wat he!!! lieve mama”.
Het mooie van Sinterklaas is het absolu
tisme waarmee kleuters in hem en zijn
knecht Pieterbaas geloven. Ik mocht dat
waarnemen toen ik Sara (4,5) op 4 decem
ber om kwart over vijf kwam afhalen bij
Pammetje, waar zij met Ellen en Janneke,
twee andere kleuterklasvriendinnetjes, al
een voorproefje kreeg van het grote feest.
van
is in
ie van
n aan
andse
ijk 15
fensif
nthei
i ver
naai
e be
bij de
parle-
om te
ig van
fs om
residi-
nming
WASHINGTON. De VS zullen
hun handelssancties tegen Zimbab
we opheffen binnen een maand na
aankomst van de Britse gouverneur
in Salisbury. Hiertoe heeft de Ameri
kaanse Senaat gisteren unaniem be
sloten. De regering-Carter, die al een
spoedige schrapping van de indertijd
door de VN bevolen boycot had toe
gezegd, is het met het Senaatsbesluit
eens.
Tuin
ren in
te elf
>n op-
'8. De
.9 mil-
r is de
t main
i.
Maar er schuilt ook iets heel lelijks in
Sinterklaas: hij is een angstverspreider.
Zwarte Piet is mijn getuige dat we hem en
Sinterklaas nooit enige kwalijke eigen
schap hebben toegeschreven. We hebben
altijd geloochend dat ze stoute kindertjes
in de zak stopten of met de roe of gard
gaven, we hebben Sara altijd gerustge
steld dat ze toch een lief kindje was, ook
als dat niet helemaal waar was, en we
hebben ons nooit anders dan in de meest
lovende woorden over de werken en da
den van St.-Nicolaas en zijn knechten
uitgelaten.
Toch is ze bang. Als de dood, ’s Morgens
in de klas al, vertelde juf Joke, zit ze (en
niet als enige blijkbaar) met een wit ge
zichtje en met alle spieren gespannen te
wachten tot Sinterklaas zou komen, en ’s
middags, thuis, vreesde ze voortdurend
dat Zwarte Piet binnen zou stappen. Dat
ging heel ver. Niet alleen naar de WC
durven omdat ze hem dan wel eens op de
gang zou kunnen tegenkomen. Toen er
koeien voorbijkwamen die naar de stal
gedreven werden en ik: „Kom gauw kij
ken, Saar!” riep, dook ze ogenblikkelijk
onder de tafel in de veronderstelling dat
er buiten wel niets leukers dan een Zwarte
Piet te zien zou zijn. Zelfs toen de telefoon
ging en ik de drie meter naar het toestel
aflegde, greep ze mijn hand om mee te
lopen en niet zo verschrikkelijk alleen te
hoeven zijn in de andere hoek van de
kamer. In januari, februari, maart, april,
mei, juni, juli, augustus, september, okto
ber en zelfs november heeft ze daar nooit
last van, dus het moet wel helemaal aan
Sinterklaas en Zwarte Piet liggen. Toen er
dan ook om een uur of zes, na „Ren je rot”,
heel hard op de achterdeur werd gebonkt
en de bel klingelde, schoot Sara als door
een adder gebeten het opkamertje in, om
pas weer te voorschijn te komen toen we
zoveel geruststellend en blij verraste uit
roepen hadden geslaakt dat ze de kust
veilig waande. In de gang stonden de
pakjes opgestapeld, en Piet bleek de hele
gang bezaaid te hebben met strooigoed.
„Wat een stoute Piet!” riep Sara, „moet je
dat nou zien, die heeft het te dol gemaakt,
dat was zeker die gele Piet!”, want aanval
is de beste verdediging als de vijand al
achter de horizon is verdwenen. Het uit
pakken leverde verder geen problemen
op, maar ’s nachts werd ze in paniek
wakker, maar niet genoeg wakker. Met
opengesperde ogen die dingen zagen die
er niet waren klemde ze zich aan ons vast,
volkomen hysterico de perico, en fluister
de gejaagd: „Ik ben zo bang, ik ben zo
bang, ik ben zo bang, ik ben zo bang”.
Bergt
<tra ü-
■htelin
ailanfl
*t VU-
aai
lig. De
■r maai
zegd.
>e pro-
ook te
likbaar
en on-
>m de
n.
1 de J
namel
-'eek a
?ekreji
?er op
static
fgelop
t de b
teid v
Sinterklaas (daar ben ik nu wel achter)
heeft iets heel moois, maar ook iets heel
lelijks, net als de r.k. kerk dus, als ik „Ot...
en hoe zit het dan met Sien?” mag gelo
ven. Misschien is Sinterklaas, als geloof,
als instituut en als belevingswerkelijkheid
wel de essentie van het rooms-katholicis-
me. Om daar achter te komen heb ik in de
twaalf citatenboeken in vier verschillende
talen die ik bezit naar een pittig, welspre
kend citaat gezocht over Sinterklaas of
Santa Claus, maar het schijnt dat nie
mand daar ooit iets zinnigs over gezegd
heeft, behalve Wim Kan, die hem de heili
ge van de middenstand noemde. Maar dat
is ook maar een bleek aforisme.
Ka® Unie, de DDR en Tsjechoslowakije schen
den de rechten van de mens hetgeen in
strijd is met de Slotverklaring van Helsin
ki van 1975. De Amerikaanse regering
zegt dit in het halfjaarlijkse rapport aan
guldi
makt
anvallf
ister D
verkini WASHINGTON (Reuter). De Sovjet-
ger ter plaatse om de gewonden en doden
uit de zwaar verwrongen treinstellen te
halen.
Die e
jpend.
CAPENHURST (UPI). Uit een kern
centrale in het Britse Capenhurst is gister
morgen vroeg radioactief gas ontsnapt.
Het nachtpersoneel moest tijdelijk wor
den geëvacueerd, maar er ontstond geen
gevaar voor omwonenden, zo werd mee
gedeeld.
De Britse maatschappij tot exploitatie
van kernenergie zei dat er een uranium-
De transportministers van de Gemeen
schap hebben tenslotte besloten dat op
uiterlijk 31 december 1986 alle personen
vliegtuigen in de Gemeenschap aan nieu
we geluidsnormen moeten voldoen. Vanaf
die datum zullen de oude DC-8 en DC-9
(zonder geluiddempers), de Caravelle en
de Boeing-707 uit de roulatie moeten wor
den genomen.
Landen die om economische redenen
die termijn niet kunnen halen, krijgen
daarna nog twee jaar de tijd voor de
vervanging. In dat geval moeten zij wel
aantonen de nieuwe geluidarme toestellen
te hebben besteld. Deze „stille” types zijn
vliegtuigen als de Boeing-747, de Airbus,
de DC-9 met geluiddempers en de nog in
ontwerp zijnde Fokker F-29.
Het wetsvoorstel wordt woensdag in het
Britse Lagerhuis behandeld. Het staat
vast, dat het zal worden aangenomen nu
de Labour-partij, die in de oppositie zit,
heeft laten weten geen bezwaren te
hebben.
Intussen hebben de VS en Groot-Brit
tannië een luchtbrug ingesteld om militai-
MAPOETO (UPI/Reuter). Het revolu
tionaire militaire tribunaal van Mozambi
que heeft vijf mensen ter dood veroor
deeld, onder wie een Portugees en een
zwarte Rhodesiër. Zij zijn schuldig bevon
den aan misdaden tegen „de veiligheid
van het volk en de staat”, aldus Radio
Mapoeto. Twaalf anderen kregen langdu
rige gevangenisstraffen.
De Portugees was schuldig bevonden
aan de ontvoering van twee Mozambi-
kaanse soldaten, het leggen van landmij
nen in dichtbevolkte gebieden en spiona
ge in het leger. De Rhodesiër had volgens
het vonnis voor de regering van zijn land
gespioneerd.
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK-BEIROET-TEL AVIV.
De Algemene Vergadering van de Ver
enigde Naties heeft gisteren met overwel
digende meerderheid een resolutie goed
gekeurd waarin afzonderlijke verdragen
in het Midden-Oosten, zoals de Camp Da-
vidakkoorden tussen Egypte en Israel
worden afgewezen.
In de met 102 tegen 17 stemmen aange
nomen resolutie (bij twintig onthoudin
gen) wordt bovendien aangedrongen op
nieuwe en bredere vredesonderhandelin
gen met deelname van de Palestijnse Be
vrijdingsorganisatie (PLO).
De resolutie dringt aan op een nieuwe
ronde-tafelconferentie onder auspiciën
van de VN en onder voorzitterschap van
de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie.
Het Palestijnse volk moet, aldus het VN-
besluit, in al zijn rechten worden hersteld
en Israel moet zich uit alle bezette gebie
den terugtrekken, inclusief Jeruzalem.
Gistermorgen ontdekten de machinist
en de bijrijder van een trein, die op weg
was naar Las Franguesas, dat de remmen
niet goed werkten. Volgens voorschriften
werden de passagiers in een andere trein
gezet en reden de machinist en de bijrij
der de defecte trein naar het station van
Figueroa om het daar op een dood spoor
te zetten.
(Van onze redacteur in Spanje,
Peter Hattink)
MADRID. Twintig doden en 47 ge
wonden van wie enkelen zeer zwaar is de
voorlopige balans van een botsing tussen
twee treinen bij Granollers, een dorp op
30 kilometer van Barcelona. Oorzaak van
het ongeluk is een onbemande trein, die
met een vaart van meer dan 100 kilometer
per uur inreed op een forenzentrein.
Na een verhit debat van negen uur stem
de zestig procent van de afgevaardigden
voor een resolutie die de bouw van zes
nieuwe kerncentrales goedkeurt, mits de
veiligheid is gewaarborgd en mits in be
ginsel voorrang wordt gegeven aan steen
kool als energiebron. De uitspraak wordt
beschouwd als een overwinning voor
Bondskanselier Helmut Schmidt, die
steeds heeft gezegd dat kernenergie van
vitaal belang is voor de vervulling van de
Westduitse energiebehoefte en voor het in
stand houden van de welvaart van de
Bondsrepubliek.
De fractievoorzitter van de SPD, Her
bert Wehner, hield het congres voor dat
een nee tegen kernenergie zou kunnen
betekenen dat de regering niet meer in
staat zou zijn te handelen.
Het congres heeft Helmut Schmidt her
kozen als plaatsvervanger van de even
eens herkozen partijvoorzitter Willy
Brandt. Brandt en Schmidt kregen bij de
stemming opmerkelijk minder steun dan
twee jaar geleden.
Opvallend is verder, dat slechts weinig
vertegenwoordigers van de linkervleugel
in het uit veertig man bestaande partijbe
stuur zijn gekozen.
WASHINGTON-BEIROET (Reuter/AP/
AFP). De regering-Kadaffi van Libië
zal de Verenigde Staten een vergoeding
geven voor de schade die vorige week
zondag is aangericht in de Amerikaanse
ambassade in de Libische hoofdstad Tri
poli, zo is in Washington bericht. Pro-
Iraanse betogers hadden de ambassade
bestormd en geplunderd.
Libië gaat tot het betalen van de schade
vergoeding over nadat Washington be
sloot de diplomatieke activiteiten in Libië
grotendeels op te schorten enmet verdere
stappen dreigde.
Op aansporing van kolonel Kadaffi zijn
Palestijnse revolutionaire volkscomité’s
in Libië in verzet gekomen tegen de verte
genwoordigers van officiële Palestijnse
organisaties als de PLO. Dit hebben Pa
lestijnse zegslieden in de Libanese hoofd
stad Beiroet meegedeeld. Verschillende
kantoren van de officiële Palestijnse orga
nisaties zijn volgens deze zegslieden door
de comité’s aangevallen.
De trein werd op de handrem gezet en
de twee mannen begaven zich naar de
stationschef om het probleem voor te leg
gen. Bij hun terugkomst bleek de trein
met toenemende snelheid de helling af te
rijden op de spoorlijn naar Granollers.
<ert(P
weke
g, vice
rlemei
Geus
ider di
tropee
loor d
ng, vol
ergade
formal!
LISSABON. (AFP). De Portugese so
cialisten hebben gisteren een voorstel van
de communistische partij van de hand
gewezen om gezamenlijk actie te voeren
tegen de nieuw te vormen rechtse rege
ring.
Een socialistische woordvoerder zei na
een vergadering van het partijbestuur,
dat een samenwerking tussen de twee
Partijen „niet aan de orde” is. Volgens
hem streven de communisten met hun
voorstel „electorale doeleinden” na. Hij
doelde daarmee op de gemeenteverkiezin
gen van zondag 16 december.
Aan deze verkiezingen doen alle grote
landelijke partije mee, behalve de monar
chisten die bij de parlementsverkiezingen
van het afgelopen weekeinde met de soci-
aal-democraten (PSD) en de christen-de-
mocraten (CDS) de Democratische Allian
tie vormden. De PSD en de CDS zullen bij
de verkiezingen van 16 december opnieuw
met een gemeenschappelijke lijst ver
schijnen.
pneite
jken tl
kunnet l
die Vï het Congres over de naleving van de ak-
ie end
NEW YORK (AFP). De Algemene
Vergadering van de Verenigde Naties
heeft gisteren met 112 stemmen voor bij
23 onthoudingen een resolutie aanvaard
waarin Frankrijk wordt opgeroepen de
souvereiniteit van de Republiek der Co
moren over het eiland Mayotte te er
kennen.
Alleen de Franse vertegenwoordiger
stemde tegen. Hij noemde de resolutie een
inmenging in binnenlandse aangelegenhe
den van zijn land. De bewoners van het
eiland Mayotte willen zich niet bij de
Comoren aansluiten, maar Frans blijven.
EG versterkt positie
Nederlands vervoer
hol ns -
Een beeld van de enorme ravage bij het
Spaanse dorpje Granollers, dertig kilometer
van Barcelona, waar een lege trein en een
forensentrein met elkaar in botsing kwamen.
ren en materieel naar Zimbabwe over te
brengen. De troepen zullen toezien op
naleving van het bestand in Zimbabwe.
De VS beperken zich overigens tot het
verlenen van assistentie bij het transport.
De leiders van het Patriottisch Front
hebben gisteren geëist dat de troepen van
het front op precies dezelfde manier wor
den behandeld als die van de regering-
Moezorewa. Komt die garantie er niet,
dan achten de guerrillaleiders zich niet
gebonden aan het akkoord over het
staakt-het-vuren. Vandaag en wellicht
ook tijdens het weekeind zal in Londen
over deze kwestie worden gesproken.
Gisteren, één dag na het sluiten van het
bestand, maakte Salisbury bekend dat
guerrillastrijders twee wagens hebben op
geblazen, waarbij zeven zwarten om het
leven kwamen.
De VS stelden het handelsembargo te
gen Rhodesië elf jaar geleden in. Alleen
voor de import van chroom uit Zimbabwe
is gedurende een periode van vijf jaar een
uitzondering gemaakt.
Na de mededeling eergisteren op de
Londense conferentie dat een akkoord
over Zimbabwe was bereikt, verwacht
men dat spoedig een Brits gouverneur
naar Salisbury zal worden gestuurd. Aan
genomen wordt, dat lord Soames, schoon
zoon van sir Winston Churchill, op deze
post wordt benoemd. De gouverneur moet
Zimbabwe naar nieuwe verkiezingen lei
den, waaraan ook het Patriottisch Front
zal meedoen. De Britse regering heeft
De Nederlandse staatssecretaris Smit-
Kroes sprak gisteren na de bijeenkomst
van de ministerraad van „een doorbraak
in het Europese vervoersbeleid”. Voor
volgend jaar krijgt Nederland 592 vergun
ningen voor wegvervoer in de EG, tegen
502 dit jaar. Met zo’n vergunning kan een
vrachtwagen een jaar lang geheel Europa
doorkruisen en lading opnemen en aflet
ten waar men wil.
Bovendien hebben de EG-ministers be
paald, dat een lidstaat van de EG ‘niet
zonder meer afwijzend mag reageren,
wanneer een andere lidstaat wil onder
handelen over wederzijdse vervoersver
dragen. De staatssecretaris ziet hierin
vooral een middel om vastgelopen onder-
handelingen alsnog op gang te krijgen.
Mochten zich toch moeilijkheden voor
doen, dan kan het Europese hof van justi
tie worden ingeschakeld.
België heeft op aandrang van de Euro
pese Commissie beloofd, dat men de EG
zal consulteren alvorens het nieuwe vig
nettensysteem op de autowegen in te voe
ren. Volgend jaar zullen alle bestuurders
die gebruik willen maken van autosnelwe
gen in België zo’n vignet moeten kopen.
Dit wordt een nieuwe vorm van wegenbe-
orzoigsj teiten. In de DDR zijn, aldus de Ameri
kaanse regering, aan het Wetboek van
Strafrecht enkele nieuwe, harde, artike
len toegevoegd.
Het Russische persbureau Tass heeft de
westerse campagne voor de rechten van
wortel de mens „inmenging op grote schaal in de
izet va' binnenlandse aangelegenheden van de so-
itairen'l cialistische landen” genoemd.
trijfël Q
koorden van Helsinki.
Volgens het rapport zijn leden van Tsje-
ahoslowaakse en Russische groeperingen
bertl toezicht houden op de naleving van
„Helsinki” in de gevangenis gezet of wor-
schappi. jen ze duidelijk gehinderd in hun activi-
svalvrj
ning al
trokka
h inJ
e ban
vooral.
Wis
