Kees Bakels laat USO schitterend klinken
Schitterende juwelen
in
Kylians Dream Dances
Annie Golden bepaalt zoet imago Newyorkse band
F
De Hotelplan zomerprogrammas
liggen nu bij de Rabobank
voor u klaar!
boek snel
voor het beste eruit is
geld en goede raad
-■'1
o
ren
Bloemendaal
al
'en
Begrafenis Mari
Andriessen in
5
A
11
MAANDAG 10 DECEMBER
1979
KUNST
Rijk bewegingsarsenaal bij Nederlands Dans Theater
Sirene
AMSTERDAM. De vele open doekjes, waarbij de applaudiseren-
de en de boe-roepende partij elkaar soms probeerden te overtroeven,
vormden ditmaal ware blokkades ten aanzien van een soepel doorlo
pende afwikkeling van „Lucia di Lammermoor”. Het publieke en
thousiasme was heel wat gemakkelijker te begrijpen dan de (overi
gens slechts in beperkte mate voorkomende) geluiden van afkeuring.
Want de reprise van Donizetti’s beroemde opera, betekent in dit geval
een opvoering van internationale klasse.
s
7,
Bs? WÜ
Ij
l 7
La Deutekom grandioos
I
in Lucia di Lammermoor
Christina Deutekom in de titelrol van Lucia di Lammermoor.
Dat deze hele Lucia zo’n emotioneel
Shirts stuurloos, Rachel Sweet belofte
Rotterdam, 10 december 1979.
Annie Goldens grootste kwaal is dat zij
JOHN OOMKES
(ADVERTENTIE)
f
Hoe virtuoos en treffend van vocale
uitwerking ook; niets is om het loze effect
gedaan, alles is op een of andere manier
uitgediept. Afwisseling in geraffineerd vi
brato, schitterende diminuendi met uitlo
pers tot in het fijnste pianissimo: Cristina
Deutekom gebruikte het feilloos in dienst
van de expressie, culminerend in een
Dikt er dus zoveel deining in de zaal was,
kwam dan ook allereerst door de allure en
de haast ongekende spanning van hetgeen
er op het toneel en in de orkestbak gebeur
de. De aanwezigheid van Cristina Deute
kom, onze wereldwijd vermaarde opera-
diva, was daar voor een belangrijk deel
debet aan.
Feitelijk is de relatie tussen Annie en
haar band een zeer merkwaardige. Enige
inbreng van belang op het totale oeuvre
van The Shirts heeft zij niet, daar zorgen
in hoofdzaak Artie La Monica, Robert
Racioppo en Ronald Ardito voor. Hun
songs hadden op het low-budget-debuut-
album van de band of een treffende rauw
heid óf een goed in het gehoorliggende,
tegen het poppy-achtige aan liggende me-
lodiek. Dat eerste genre songs beschreef
eigenlijk heel goed de erbarmelijke om
standigheden waaronder deze uit Italo-
Amerikanen samengestelde band moest
werken, en juist daarin was zelfs het voca
le aandeel van Annie te verwaarlozen.
De media schoven het eeuwig kauw-
gomkauwende meiske echter naar voren
nadat het charmante Tell me your Plans
over hitpotentie bleek te bezitten, en on
langs het aardige nummer Laugh and
Walk away het succes nog vergrootte. Erg
duidelijk werd de positie van de band er
niet door. Was het nou een popgroepje dat
graag een optreden in Stuif-eens-in te
baat nam, of een new wave-formatie die
af en toe een leuke ballad schreef, en
waarvan het totaalgeluid op het tweede
album Street Light Shine te gepolijst was
overgekomen?
grandioze waanzin-aria, waarbij de zaal
ademloos aan haar lippen hing.
Hoogst opmerkelijk overigens: een Am
sterdamse opvoering met een geheel Ne
derlandse cast aan solisten, met een toch
uitgesproken Italiaanse bel canto-karak-
ter. Enorm wat er ook van de ceaties van
de overige rollen terecht komt. Adriaan
van Limpt is indrukwekkend als Ravens
wood, Pieter van den Berg een heel voor
name Bidebent, Hélène Versloot een fijn
zinnige Alisa, Jan Derksen een toneelma
tig expressieve Lord Ashton, maar helaas
vocaal wat teleurstellend (alleen zijn mez-
za-voce is nog echt mooi van klank), ter
wijl ook André Spijker en Wouter Goed
hart, als respectievelijk Lord Bucklaw en
Normanno kwaliteit leveren.
Niet dat deze zangeres ook een toneel
speelster genoemd kan worden, zeker
niet. Maar juist daarom ligt hier de taak
voor de regisseur om dit door goede aan
wijzingen te ondervangen. Het in elkaar
gedoken zitten van Deutekom (een onge
lukkiger houding is bij zingen niet denk
baar) en het te ver uit elkaar plaatsen van
de solisten bij ensemblewerk, zijn duide
lijke missers in het verder wel goed lopen
de geheel.
Hoewel ik van mening ben dat The
Shirts een band zijn met vooral op compo-
indringende kracht krijgt is dank zij de
overkoepelende leiding van Kees Bakels,
waarbij zowel het USO als het Nederlands
Rachel Sweet, is wat je noemt een brok-
kie van een meid. Een klein, fijn, spette
rend zangtalent, dat me in jeugdigheid
telkens maar weer aan Helen Shapiro
Stadsschouwburg Amsterdam, 7 de
cember 1979.
Een paar maanden geleden toonde Jiri
Kylian ons twee duetten uit zijn begintijd
in Stuttgart en het is duizelingwekkend te
zien tot welk een hoogte hij als choreo
graaf sindsdien is gestegen. Met een on
voorstelbaar gemak stapelt hij vondst op
vondst in een divertissement van steeds
weer andere korte nummers. Zijn groot
ste kracht ligt hierbij duidelijk in partner-
werk en een kwartet van vier dames (La
Donna Ideale) lijkt binnen deze serie dan
ook wat minder geïnspireerd, terwijl een
solo van Chris Jensen (Malurous qu’o uno
Fenno) nogal sterotiep aandoet, al wordt
hij schitterend gedanst.
Hoogtepunten zijn het openingsduet
(Black is the colour) van Jeanne Solan en
Nils Christe, vol poëzie en vaart; het ui
terst humoristische sluitnummer (Azer
baijan love song) van Sabine Kupferberg
en Nils Christe; het fraaie trio I wonder as
I wander en het speelse Ballo met zijn
snelle beurtsprongen van Marly Knoben
en James Vicent.
Voor de uitvoering niets dan lof. Het
werken onder Jiri Kylian heeft uiteraard
een grote invloed op de dansers van het
Nederlands Dans Theater, die zich tech
nisch steeds verder ontwikkelen, maar
ook op het moment, dat ze zelf overgaan
doet denken. Ze is na Devo de tweede
attractie uit Akron, Ohio, waaruit de afge
lopen anderhalf jaar veel rocktalent naar
voren kwam (Jane Aire, Tin Huey, etc.).
Een duidelijke stroming representeert zij
niet, maar haar werk werd mede door
haar ontdekker Liam Stemberg een dui
delijk rockstempel opgedrukt. Hij bracht
het jonge talent, dat over een sirene-achti-
ge stem en voldoende zelfvertrouwen be
schikt, naar Engeland, waar het eind ’78
tijdens de Be Stiff-toumee meer aandacht
trok dan de manische Lene Lovich.
Of Rachel altijd in een volumineus stijl
genre blijft zingen, weet ik nog niet zo net.
Zijn The Shirts innerlijk verscheurend
bezig, Sweet heeft haar definitieve koers
nog lang niet uitgezet, maar op dit mo
ment weet zij een uur durend en dampend
optreden te brengen waarbij de danslusti-
gen alle ruimte krijgen met snel, span
nend gebracht up-tempowerk. waarin de
beide gitaristen zich zeer goed aan de
onderlinge taakverdeling houden.
zien krijgen bevindt zich een aantal
slechts dromen kan ze ooit te zullen
Jiri Kylian: vondst op vondst.
tot het maken van een choreografie, over
een bjizonder rijk beweginsarsenaal blij
ken te beschikken.
Dit is goed te zien in Moment of Reflecti
on, dat Gerald Tibbs maakte op filmmu
ziek (On the waterfront) van Leonard
Bernstein. Het is een typisch dansersbal-
let en zit vol moeilijke sprongen en pas
sen, die schitterend zouden zijn als ze ook
nog enige frasering zouden vertonen. Eni
ge ontspanning op zijn tijd maakt grote
spanningen heel wat effektiever dan een
opeenstapeling van krachtwerk. De zes
uitvoerenden (vijf dansers en een danse
res) lijken nu alleen maar hoogontwikkel
de dansmachines, die bij deze muziek vol
schrikeffecten en weeë wendingen in zijn
harmonische ontwikkeling, alleen maar
kunnen doordraven.
a
Operakoor in hechte eenheid met de solis
ten, tot schitterende prestaties komt.
JOHAN VAN KEMPEN
De voorstelling eindigt met een als
steeds stralend Sinfonietta van Jiri Kylian
en Leos Janacek.
CONRAD VAN DE WEETERING
Deze voorstelling wordt morgen, 11 decem
ber, herhaald in de Stadsschouwburg in Am
sterdam.
A
Rabobank Q
Haar stem biedt ook andere mogelijkhe
den. Toen ik haar vorige week in het
Parijse Bains-Douches zag en hoorde op
treden, viel op dat haar versie van Carla
Thomas’ B-A-B-Y (1966, Isaac Hayes) erg
sterk aan Phil Spectors repertoire aan het
begin van de jaren zestig refereerde. Maar
met haar uit Schotse sessiemensen sa
mengestelde en uitstekend timende band
kan zij ook goed uit de voeten in de jazzy
en sexy ballad Ricky, this Time’s for real.
Annie Golden: alleen maar ontwapenend.
(Foto Lex van Rossen)
AMSTERDAMIROTTERDAM. Twee jonge Amerikaanse zangeressen, beiden min
of meer in de marge van de Amerikaanse new wave-beweging opererend, vertoeven
momenteel voor een korte toernee in ons land. Voor de 17-jarige Rachel Sweet, die
vorig jaar op het Engelse Stiff-label een aardige debuutalbum het daglicht liet zien, is
het de eerste keer dat zij Europa aandoet, voor Annie Golden en de Newyorkse band
The Shirts waarvan zij de mascotte en het gezicht is, vormt het een weerzien.
alleen maar ontwapenend is; na de eerste
frisse confrontatie blijkt ze niets te kun
nen uitstralen. De band moet je verwijten
te weinig zelfkritisch te zijn. Een lange,
lege gitaarsolo in They say The Sunshi
nes, een abominabele versie van Jagger
Richards’s Jumping Jack Flash en een
juke-box-achtige welwillendheid om de
hits in de toegiften te herhalen, vormen
daar de verklaring van. Ook het feit dat
Annie tijdens de toegiften meent een kind
op te moeten tillen en een nieuw lied van
papier te moeten zingen roept in mij geen
warm gevoel op. Stuurloos, die Shirts.
SCHEVENINGEN. Je raakt maar zelden zo enthousiast over een dans
werk, dat je het meteen na afloop nog een keer zou willen zien, maar bij
Dream Dances van Jiri Kylian, vrijdagavond in het circustheater, was dat het
geval. Dit ballet zou oorspronkelijk Folk Songs heten naar de muziek van
Luciano Berio, waarop het is gemaakt, maar de naam Dream Dances is beter
want onder tien nummers die we te
juwelen zoals menig choreograaf zich
maken.
Kylian gebruikt het snel beurtelings uit
voeren van bewegingen in alle mogeljjke
variaties: horizontaal verschuivend; verti
kaal verspringend; via halve draaien
steeds wisselend van perspektief of in een
trio knielend, liggend en staande. Het wor
den hiermee perfekte vingeroefeningen
van een choreograaf, die daar in volgend
werk zeker dankbaar gebruik van zal
maken.
Bezetting Rachel Sweet Band:
rachel Sweet (zang), Graham Ed
wards (bas), Steve Harvey (drums),
Steve Everitt en Andy Scott (gitaar).
Meer dan honderd keer heeft zij in het
verleden, alleen al in Amsterdam, deze rol
voor haar rekening genomen en haar bij
zondere vocale prestaties zijn geen punt
van discussie meer. Dat La Deutekom
ditmaal (ondanks een neiging om in de
hoogste regionen te laat te intoneren) niet
alleen weer bewondering wekte met de
eindeloze genuanceerdheid van haar
zangkunst, maar vooral ook zo imponeer
de door de muzikale uitbeeldingskracht,
heeft ongetwijfeld juist te maken met die
achtergrond van het zo vele malen vertol
ken van deze, haar op het lijf geschreven
rol.
Concerten: Shirts in Paradiso en
Rachel Sweet in Eksit. Shirts: Annie
Golden (zang), Bob Racioppo (bas),
Artie LaMonica, en Ron Ardito (gi
taar), John Piccolo (toetsen) en John
Criscione (drums). Amsterdam, 9 de
cember 1979.
The Shirts zijn nu al gereduceerd tot
een band die nog wel eens een Greatest
Hits Album zal uitbrengen, zonder werke
lijk invloed uit te kunnen oefenen; iets
waartoe de band in potentie toe in staat is.
Het onschuldige, oppervlakkige podium-
gedrag van de lieve Annie draagt aan het
zoete imago van de band bij. Werkelijk
kontakt legt zij niet; ze blijft de bakvis die
ze in de filmversie van Hair ook leek te
spelen. Haar functioneren hoe zuiver ze
ook in de hoge registers is kan ook door
een willekeurige sessiezangeres worden
vervuld.
sitorisch gebied grote mogelijkheden,
wordt uit de huidige stand van zaken
duidelijk dat zij zich op zijn minst niet
bevredigend weten te plaatsen. Het pu-
blieksaanzien dat de band nu geniet, leidt
tot hele vreemde gevolgen. Songs als They
say the Sunshines of een mooie ballad als
Outside the Cathedral Door worden ont
stellend geweld aangedaan. Eerstge
noemd lied dat handelt over een uitzicht
loze werkelijkheid wordt met een stralen
de blijheid gebracht en mist het oorspron
kelijke venijn. Terwijl de fraaie, meer
stemmige koortjes in de ballad te snel
worden afgeraffeld om werkelijk indruk
te kunnen maken.
Dans: Het Nederlands Dans Theater
met de première van Dream Dances,
choreografie: Jiri Kylian, muziek: Lu
ciano Berio, dekor: Walter Nobbe, kos
tuums: Willa Kim, belichting: Joop
Caboort en zang van Lucia Meeuwsen
(mezzo sopraan), uitgevoerd door 14
dansers en danseressen en Moment of
Reflection, choreografie: Gerald
Tibbs, muziek: Leonard Bernstein, de
kor en kostuums: Walte Nobbe, licht
ontwerp: Joop Caboort, uitvoering
vijf dansers en een danseres. Verder
op het programma: Sinfonietta. Muzi
kale begeleidieing: Het Nederlands
Balletorkest onder David Porcelijn.
Circustheater, Scheveningen, 7 de
cember.
Opvoering door de Nederlandse
Operastichting van Donizetti’s „Lu
cia di Lammermoor”. Uitvoerenden:
Het Utrechts Symfonie Orkest en Het
Nederlands Operakoor. Muzikale lei
ding: Kees Bakels. Regie: John Copley
- Jan Bouws. Solisten: Cristina Deute
kom, Adriaan van Limpt, Jan Derk
sen, hélène Versloot, Pieter van den
Berg, André Spijker, Wouter Goed
hart. Decors: Henry Bardon. Kos
tuums: Alix Stone.
(Van onze kunstredactie)
HAARLEM. De vrijdagavond overle
den beeldhouwer Mari Andriessen zal
aanstaande woensdag worden begraven
op het St. Adelbertskerkhof in Bloemen
daal. Om 11.00 uur zal in de Sacraments
kerk aan de Dennenweg in Bloemendaal
een afscheidsplechtigheid plaatshebben.
De teraardebestelling is onmiddellijk
daarna. Aansluitend daarop is er gelegen
heid tot condoleren in hotel lepenhove
aan de Hartenlustlaan.
-■
'W
v
