Provinciaal planologisch schip zwalkt van Scylla naar Charybdis
Middensluis voor
verkeer gesloten
haven-
berichten
KADO’S
Alphenaar
TOT EN MET 5 JANUARI f29,50
f
voorwie
opeen idee
wil komen,
°f
opeen idee
wil
brengen.
Haarlem mag „gat” in woningbouw
Velserbroekpolder niet vullen
vinciaal 'bestuur de ontwikkelingen in
minder kwalijke banen willen leiden: Af
leiding van de bedrijvigheid naar het zand
van het Westelijk havengebied en naar de
groeikernen in het noorden van de provin
cie, waarmee tevens het forensisme op
Amsterdam kon worden afgeremd. Het
beleidsvoornemen van de regering bete
kent een lelijke streep door die rekening,
met mogelijk boven geschetste gevolgen.
Met een scherp protest aan het adres van
de regering proberen GS alsnog te voor
komen dat hun planologische scheepje in
deze Charybdis terecht komt. De vooruit
zichten zijn echter somber.
Grote belangstelling voor
open huis van middenstand
i
GESLAAGDE AVOND IN GILDEHUIS TE BEVERWIJK
ÜB
Met „Ik probeer mijn pen
is getracht de geschiedenis
van onze letterkunde te schetsen
van het eerste begin tot het jaar
waarin dit boek verschijnt.
WOENSDAG 12 DECEMBER 1979
13
IJMOND
door Rien Polderman
4^7-9^^
r
achtergrond
gen ernst” toe: „Weetje het? ElineVere
is dood”. Zó levend was deze roman
figuur van Couperus geworden.
„Ik probeer mijn pen” is een uniek
document over de Nederlandse letter
kunde. Prachtig geïllustreerd met foto’s
en originele handschriften. Een 272
pagina’s dik boek waarin uitzonderlijk
veel te lezen en te kijken valt.
„BIJSTUREN IS VERBETE
REN”, zei Noordhollands com
missaris De Wit vorige week nog
in de Satenvergadering. Die uit
spraak lijkt te kloppen zolang er
nog wat te sturen valt. Wie het
ruimtelijk beleid van het provin
ciaal bestuur volgt gedurende een
tijdvak van een paar jaar, ont
komt niet aan de indruk, dat er
eerder sprake is van wildwater
varen. De provinciale be
stuurders worden in hun planolo
gische kano meegesleurd op een
grillige stroom. Zij verkeren
voortdurend tussen Scylla en
Charybdis, tussen de klip van ei
genzinnige gemeentebesturen en
de draaikolk van een onbereken
baar rijksbeleid. Een eigen koers
is nauwelijks uit te zetten.
Was Jacob Cats een rijmelaar en een
kwezel, wiens populariteit „een nationale
ramp” is geweest?
Den Doolaard moest de kost verdienen
als rozenenter, dorser, druivenplukker,
dokwerker en straatfotograaf.
Waarschuwing van Jac. van Hattuni:
„Moeder ga voor je kindje staan, daar
komt Van het Reve aan”.
Mensen fluisterden „elkander in hoo-
1 Muziekstandaard f 12.50
2 Gitaar voetenbankje f 16.95
3 Gitaarsnaren elektrische en
western f 9.95
4 Schoonmaakset voor gitaar
f 26.60
5 Stemvork f 7.50
6 ,Stemhamer voor piano f 39.50
7 Stemfluit voor diverse instru
menten f 6.25
8 Pianoban kjes vanaf f 85
9 Orgelbankjes vanaf f 75
10 Pianolampen vanaf f 49.50
11 Orgel lampen vanaf f 72
12 Orgelles een maand f 36
13 Pianokursus 3 maanden
(enz.) f 195
14 Muziekboeken
15 Zingende kinderwereld uit
1907 herdrukt f 18.50
16 Vreemde woorden in de mu
ziek f 5.30
17 100 Ballads f35.70
18 Beatles complete f 29.70
19 Orgelmuziek voor iedereen
f 29.90
20 Yamaha orgelboeken f 10
21 Gitaar stemapparaat f 175
22 Elementen voor gitaar vanaf
f 39.50
23 Gitaarhoezen f 17.50
24 Panfluiten vanaf'f 25.25
25 Metronomes vanaf f 47
26 Bongo's f 150
27 Gibson snarencleaner f 6.25
28 Plektrum f 1.25
29 Castagnettes f 7.50
30 Hygrometer f 39.50
31 Luchtbevochtiger voor piano
f55
32 Luchtbevochtiger voor kamer
f298
33 Sambaballen f 19.50
34 Blokfluiten (goede) f 29
35 Komponistenbustes f 22.50
36 Trompetdempers vanaf
f 11.50
37 Ukelelesf45
38 Orgel één klavier:
Cosmovox Rodeo f 595
39 Occasion orgels vanaf f 495
40 Concertina 6 kantige akkor-
deon.f 120
41 Occarino f 9.75
42 Selmer dwarsfluit aanbieding
f465
43 Gitaar f 125
44 Tenor banjo f 235
45 Mandoline f 129
46 Blokfluitkoffer f 14.50
47 Mondharmonika's vanaf
f4.15
48 Alt blokfluiten vanaf f 45
49 Instrumenten broches f 13.50
50 Platen en platebonnen______
vanaf f 10—
g||B|
Minister Beelaerts van Blokland.
Gedeputeerde W. van der Knoop.
(ADVERTENTTF.'i
Daarna f 20,- duurder. (De aanbieding is geldig van 6 december t/m 5 januari 198O.Echter zolang de voorraad strekt.)
(Van onze correspondent)
BEVERWIJK. De afdeling Bever
wijk van het Koninklijk Nederlands On-
dememersverbond (KNOV) heeft dins
dagavond in het Gildenhuys aan de
Baanstraat te Beverwijk een open huis
gehouden waarvoor veel belangstelling
bestond van de middenstand uit de gehe
le regio. Tot aan Haarlem en Umuiden
toe was men gekomen om te luisteren
VELSEN. In verband met werk
zaamheden aan de bruggen van de Mid
densluis is het verkeer op donderdag en
vrijdag van half negen tot één uur ge
stremd.
50
KRUISWEG 45-49, HAARLEM. 023-320244
BIJ STATION EN PARKEERGARAGE
Het oostelijk bruggehoofd van de mid
densluis wordt gereviseerd, terwijl bij het
westelijk bruggehoofd een electrisch
stuursysteem wordt geplaatst, dat tevens
wordt uitgetest. De stremming wordt met
borden aangegeven. Het verkeer kan ge
bruik maken van de pont of de tunnel.
Na een welkomstwoord door voorzitter
J. P. Logger van de afdeling Beverwijk
van het KNOV werden de aanwezigen via
een korte diapresentatie geïnformeerd
over de werkzaamheden die de Kamer
schaal in de Velserbroekpolder kan wor
den begonnen, in plaats van in 1983, wan
neer Velsen wat slagvaardiger op het pro
vinciaal beleid had ingespeeld.
Er van uitgaande dat per jaar duizend
huizen in de Velserbroekpolder zouden
worden gebouwd betekent een en ander,
dat tot 1987 voor de woningbouwbehoefte
van vier maal duizend woningen voor de
IJmond elders ruimte moet worden ge
vonden. De Scylla van het tekort in Velsen
moet worden omzeild, en het is opmerke
lijk, dat GS daarbij voorstellen om af te
koersen op de woningbouwmogelijkhe-
den in Heerhugowaard. Een mogelijkheid
die bij eerdere planologische zeiltochten
steeds als een andere Scylla in de weg
heeft gelegen. De woningbouw in Heerhu
gowaard was namelijk altijd lijnrecht in
strijd met het beginsel van de concentra
tie van de woningbouw in Alkmaar,
Hoorn en Purmerend. De huizen werden
precies daar gebouwd, waar GS ze niet
wilden hebben. Dat Heerhugowaard de
bouwplannen kant en klaar in de kast
heeft liggen komt de provincie nu goed
uit. Men kan er meteen aan de slag met de
bouw van de vierduizend huizen die eigen
lijk vanaf 1983 in de Velserbroekpolder
hadden moeten verrijzen. De Overloop-
koers (de huisvesting van het teveel aan
woningzoekenden uit het zuiden in het
noorden) wordt dus nog even aangehou
den, hoewel het provinciaal bestuur de
steven eigenlijk al had gewend (het besluit
om te bouwen teh zuiden van het Noord-
zeekanaal in de Velserbroekpolder en tus
sen Haarlem en Hoofddorp). Een zigzag-
koers om een klip heen naar een verderop
gelegen-voormalige-klip.
Biedt het „gat” van de vierduizend wo
ningen in de Velserbroek Haarlem nog
een mogelijkheid om woningzoekenden te
hüisvesten?
Van der Knoop: „Die vrijheid heb ik
niet. De Velserbroekpolder is door de Sta
ten aangewezen als bouwplaats voor de
IJmond. De woningbouw tussen Hoofd
dorp en Haarlem is voor Haarlem”.
Dus kan in de Velserbroekpolder met
van Koophandel verricht voor de onder
nemers. Vervolgens hield adjunct-secreta-
ris drs. J. Abbink een inleiding met als
titel „Het Beverwijkse Midden- en Klein
bedrijf in de branding”.
In die inleiding ging de heer Abbink in
op de wisselwerking die bestaat tussen de
middenstand en de overheid. „De midden
stand is nauw verbonden met wat de
overheid doet”, aldus Abbink. „Als je als
middenstander in een gemeenschap komt
waar weinig gebouwd wordt, groeit de
middenstand ook niet en omgekeerd.” Dat
gegeven betrok hij op de situatie in Bever
wijk, waarbij hij tot de conclusie kwam
dat er in deze gemeente geen reden tot
klagen was. „De middenstand hier is
nauw betrokken bij de ontwikkeling van
het structuurplan van de gemeente, daar
op moet je als middenstander je visie
afstemmen en beslissen over het verbou
wen of nieuwbouw van je zaak.”
Dat de nauwe samenwerking vruchten
heeft afgeworpen illustreerde de heer Ab
bink aan de hand van cijfers dat Bever
wijk een centrumfunctie op het verzor
gingsgebied is gaan innemen. Niet alleen
is het grote zakenleven naar Beverwijk
getrokken en begint de meubelboulevard
landelijke bekendheid te krijgen, maar
door de aanwezigheid van het stadscen
trum en nog vier andere winkelcentra
oefent Beverwijk zo’n zuigkracht uit op de
regio dat veel mensen uit de IJmond - en
met name uit Umuiden - naar Beverwijk
trekken voor hun inkopen.
Gezien de geplande nieuwbouw in de
IJmond - Velserbroek, Wijkerbroek,
Noorderveld - zag Abbink de toekomst
voor Beverwijk zonnig tegemoet, ondanks
het nu licht teruglopende inwonertal. „De
Beverwijkse middenstand gaat met haar
tijd mee, men verbouwt op tijd en de
winkelcentra zijn goed bereikbaar. De
middenstand zit in de branding maar zal
daar, net als in het verleden, goed door-
heenkomen”, aldus Abbink. „Men moet
het alleen niet met een surfplank probe
ren, want die techniek moet men be
heersen.”
Na de pauze hield landelijk voorzitter
van het KNOV Wouter Perquin een inlei
ding onder de titel „Het midden- en klein
bedrijf op de drempel van de jaren ’80”.
„Nu alle signalen in de economie op rood
staan zal het een moeilijke tijd worden.
Maar de middenstander die met beleid
z(jn zaken voert komt wel door zo’n crisis
periode heen, dat is al vaker bewezen”,
aldus Perquin.
Aan het eind van de avond was er de
mogelijkheid voor de belangstellenden
om vragen te stellen of een discussie aan
te gaan. Van deze mogelijkheid werd ech
ter nauwelijks gebruik gemaakt. De
avond werd onder meer ook bijgewoond
door wethouder C. Hienkens van Bever
wijk, die onder meer de portefeuille voor
de middenstand beheert.
minder woningen worden volstaan. Kan
dan die minder omvangrijke woningbouw
ook niet beter worden ingewisseld voor de
benutting van open gaten langs de spoor
weg Haarlem-Velsen (zoals de critici van
de Velserbroekpolder hebben bepleit)?
Van der Knoop: „Nee, die grote bouwca
paciteit hebben we in de verdere toekomst
toch nodig, met het oog op de gevolgen
van een sterkere groei van Schiphol” (de
voorspelde verhevigde druk op de wo
ningmarkt).
Maar ook wat betreft de huisvesting van
de Haarlemse woningzoekenden dreigt
het planologische schip weer een hinder
nis op zijn koers te vinden. Het Rijk zorg
de zeer onlangs voor nieuwe Charybdis in
de vorm van een voorwaarde, die minister
Beelaerts van Blokland heeft verbonden
aan de groeikemstatus voor de Haar
lemmermeer. De uitbreiding van de Haar
lemse agglomeratie bij Vijfhuizen in de
Staten moeizaam bevochten is door de
minister op losse schroeven gezet. De be
slissing of er bij Vijfhuizen zal worden
gebouwd, wordt door hem afhankelijk
gesteld van onderzoek. Volgens GS was
afgesproken, dat zou worden onderzocht,
hoe de uitbreiding van de Haarlemse ag
glomeratie zou moeten geschieden en niet,
dat de beslissing, öf daar zal worden ge
bouwd, opnieuw ter discussie zou worden
gesteld. De woningbouw bij Vijfhuizen
had in de provinciale visie onder meer van
pas kunnen komen als ondersteuning van
het afbrokkelend bevolkingsdraagvlak
voor de voorzieningen van Schalkwijk
(scholen, winkels)
Deze Charybdis drijft het provinciale
bootje angstig dichtbij de Scylla, die het
eigenzinnige beleid van de gemeente
Haarlemmermeer vormt. En dat, terwijl
de oorspronkelijke planologische koers
toch al sterk aan de invloed van deze klip
was aangepast. De uitbreidingsdrift van
Haarlemmermeer was namelijk in strijd
met de aanvankelijk in overeenstemming
gebracht met de omvang en richting
waarin Haarlemmermeer het beleid had
willen hebben. Het idee van een grote
uitbreiding van Haarlem over de Ring
vaart heen richting Hoofddorp lokte de
gemeente Haarlemmermeer geenszins
aan. Er bestaan van oudsher frustraties
vooral bij de Hoofddorpse middenstand,
die een onmiskenbare invloed heeft op het
gemeentelijk beleid over de sterke
Haarlemse invloedssfeer. De gemeente
stuurde dus aan op het omgekeerde: snel
le uitbreiding van Hoofddorp richting
Haarlem. De bouw bij Vijfhuizen paste
daarin niet zo goed, maar kon door de
socialisten in de Staten, tegen de druk in,
toch nog veroverd worden. De minister
heeft de verovering weer teniet gedaan en
dat komt Hoofddorp goed uit, wat ook wel
blijkt uit de instemmende reactie van B.
en W.
Daarmee is intussen niet gezegd, dat
wordt afgezien van de bouw bij Vijfhui
zen. Maar de mogelijkheid dat de Haar
lemse uitbreiding niet doorgaat is in de
ministeriële voorwaarden bij de groei
kemstatus ingebouwd. Naar de reden kan
men gissen. Inderdaad kan de verbinding
tussen de uitbreiding en Schalkwijk duur,
dus problematisch zijn. Daarop is in het
Statendebat ook gewezen. Maar ook kan
het zijn, dat woningbouw bij Vijfhuizen
bijvoorbeeld slecht past bij het voorne
men van het kabinet om een nieuwe pro
vinciegrens te trekken langs ds Ringvaart.
Zo’n grens dwars door een aaneengeslo
ten agglomeratie is natuurlijk onhandig.
Het zou niet voor het eerst zijn, dat de
ruimtelijke ordening wordt opgeofferd
aan zaken van groter politiek prestige.
Het provinciaal planologisch beleid is dus
gedoemd tot zwalken, van Scylla naar
Charybdis en daartussen. Nu eens mo^t 't
schip van de klippen worden getrokken,
dan weer moet ’t uit de kolk worden
gehaald. Een eigen koers kan men dat
bezwaarlijk noemen.
De stuurloosheid van het provinciale
huikje is de laatste tijd weer pijnlijk dui
delijk geworden. Nog in juni hadden Pro
vinciale Staten in hun streekplan voor het
Amsterdam-Noordzeekanaalgebied hun
koers bepaald voor de komende tien jaar.
Nu al dreigt aantasting op kardinale
punten.
Charybdis Rijk zorgde in de vorm van
het langverbeide structuurschema bur-
gerluchtvaartterreinen voor een gevaar
lijke zuiging, die ’t planologische scheepje
danig uit de koers zou kunnen brengen.
Zoals gemeld heeft het kabinet gekozen
voor een uitbreiding van Schiphol die veel
omvangrijker is, dan volgens het streek
plan wenselijk is.
Dat zou vergaande ruimtelijke conse
quenties kunnen hebben. De toch al sterk
groeiende bedrijvigheid aan de zuidelijke
rand van de Amsterdamse agglomeratie,
die het provinciaal bestuur enigszins had
willen afremmen, zou nog sterker gaan
groeien. Dat zou kunnen leiden tot een
sterkere druk op het befaamde Groene
Hart van de Randstad. Een toenemend
aantal mensen zou zich in dit landelijk
gebied gaan vestigen en de bedrijvigheid
zou hen volgen. De groei van een uitge
strekte structuurloze steenwoestijn van
laagbouwhuizen en autosnelwegen op de
manier van het Amerikaanse Los Angeles
zou het gevreesde eindresultaat van die
ontwikkeling kunnen zijn volgens een
voorspelling van de wetenschappelijke
raad voor het regeringsbeleid). Verder zal
de druk op de woningmarkt in en om
Amsterdam dus ook in de Haarlemmer
meer ernstig toenemen.
Met het streekplan voor het Amster
dam-Noordzeekanaalgebied had het pro-
Maandag aangekomen:
Pêcheur Breton, Concameau, IJmui-
den; Arklow Dawn, Swansea; Göetaland,
Kristineham; Stollberg, Douala; Regu-
liersgracht, Kotka, Zaandam; Pistis, Pi
raeus; Herm Kiepe, Skiën, Umuiden; Al-
phagas, Heysham, Umuiden; Frank Pais,
Havana; Prinsenborg, Mantyluoto, Bever
wijk; Nippon Maru, Seven Islands, IJ-
muiden.
Maandag vertrokken:
Buffalo, Gotenburg; Zhitomir, Zwarte
Zee; Geopotis-6, Thames; Anna Drent,
Montrose; Bendearg, Huil; Holstentrader;
Kingston; Hanö, Velsen, Rotterdam; Cliff
Quay, Londen; Maria Catharina, Kotka.
Dinsdag aangekomen:
Falkenberg, Karlstad, Zaandam; Ingrid
Gorthon, Sheerness; Ringgracht, Manty
luoto; Mercurius, Antwerpen; Folium
Supplier, Skoga; Indio, Ipswich; Fost-
raum, North Shields; Anna Knüeppel, Fe-
lixstone.
Dinsdag vertrokken:
Jan Tavenier, Casablanca, Umuiden;
Stirling Brigg, Cont. Plat, Umuiden; Ri
ver Hadejia, Lagos.
Dinsdag aangekomen: Cam Domssie,
Le Havre; Sidnica, Bordeaux; Aspen,
Druvon, Zaandam; Sagacity, Erith; Huai
Trotter, Le Havre; Rhein Express, Bre
merhaven; Almenum, Loden; Tor Britan
nia, Gothenburg; Titan Service, Cont.
plat, Umuiden; Harte Beest, Cont. plat,
Velsen; Rotterdam, St. Maarten, Rijn-
borg; Hamina, Zaandam; Ostedick, Stet
tin; Jemrix, Withby, Umuiden; Astrono
mer, Kingston; Lavanti, Bremen.
Dinsdag vertrokken: Springbuck, Cont.
plat, Velsen; Goetaland, Bremen; Turku,
Antwerpen, Velsen; Amsterdam, Le Ha
vre; Pistis, Esbjerg; Alphagua, Belfast,
Umuiden; Arlington, Londen; Fostraux,
Bremen, Zaandam; Belle, Tholstrup, Yer-
’sey; Pechaur Breton; Cameroen, Umui
den; Penelope Everard, Londen; Indio,
Pertfleet.
Woensdag aangekomen: Lille Bjorn,
Noordzee, Beverwijk; Texas, Rotterdam,
Beverwijk; Eemsborg, Zweden, Zaan
dam; Tysso, Finnsnes, Umuiden; Fridel,
Pochester, Umuiden.
Woensdag vertrokken: Follomsupplier,
Londen; Rhein Express, Antwerpen;
Kemrix, Umuiden, Londen; Contilibam,
Rotterdam; Nippon Maru, Umuiden, Port
Cartier; Turn Barry, Noordzee.
(ADVERTENTIE)
HET BOEK
VAN DE MAAND
Intussen bleek de boot met een vaart af
te stevenen op de Scylla, die de gemeente
Velsen in de weg had geplaatst, of althans
in het vaarwater had laten liggen. De
Staten hadden in het streekplan de Vel
serbroekpolder aangewezen als bouw
plaats voor de IJmond. Daar zou de wo
ningbehoefte van de IJmond grotendeels
kunnen worden bevredigd. Het plannetje
dreigt te stranden op de klippen van te
geringe slagvaardigheid van de gemeente
Velsen. GS verwijten Velsen traagheid in
het maken van bouwplannen. In 1976,
toen het principe-besluit over de Velser
broekpolder was genomen, had de ge
meente al aan de voorbereiding van de
woningbouw kunnen beginnen, meent ge
deputeerde Van der Knoop. Men heeft het
nagelaten. Het risico dat de Velserbroek
in het streekplan toch niet zou worden
opgenomen was naar zijn mening gering.
Dat had men moeten nemen. Velsen had
niet moeten wachten tot alles ook in het
streekplankader was opgenomen. Vog-
lens Van der Knoop heeft nog niet eens
overleg plaatsgevonden van de gemeente
Velsen met de PPD (Provinciale Planolo
gische Dienst) Men kan er zonder meer op
rekenen, dat de planologische procedure
(de definitieve goedkeuring van bestem
mingsplannen) tot aan de Kroon zal wor
den gerekt. De Stichting Santpoort heeft
het beroep op de Kroon tegen de bebou
wing van de Velserbroekpolder al aange-
kondigd. Dat betekent naar zijn mening,
dat pas in 1987 met woningbouw op grote
naar de door het KNOV uitgenodigde
sprekers, de heren J. Abbink (adjunct-
secretaris van de Kamer van Koophan
del) en Wouter Perquin (landelijk voor
zitter van het KNOV).
I