Patriottisch Front:
Kadaffi: Meer
praten met VS
Verwachting deskundige emigratieprobleem:
Spoedig helft Surinamers
naar Nederland geëmigreerd
Parlement boos over besnoeiingen
Overlevingskansen EG-begroting gering
Prijsverhoging
olie mogelijk
30 procent
Libanon eist
herstel gezag in
gebied Haddad
Nieuwe premier
Ierland beëdigd
„Doe eens een
kuil cadeau”
Aanslag op
ambassade in
San Salvador
r.
EG devalueert
Hongersnood in
Nicaragua dreigt
f
„groene” munten
WOENSDAG 12 DECEMBER 1979
3 I
Geen domino
Eigen schuld
Patiënt?
Foto’s
BINNEN- EN BUITENLAND
F
:aken
n bof
ngeii
ijding
(KWfl
t vorig
lit doel
guides
raamd,
m gul-
leeft it
niljoet
Iragen
>rengst
hierit
irbeid
inget
ar 52:
agging
(ISP)
iniste
Zake:
Gr»
eelsle-
stiging
mderc
itbrei
an de
Veen-
aan.
olie
*anoD
inking
gering
:d vaj
s naar
'an de
emeen
in het
of de
at VN
tr eer.
>n. Zij
m gro-
a UNI-
door Nico Scheepmaker^JJ 1
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN/SALISBURY.
Ondanks waarschuwingen
van het Patriottisch Front is
lord Soames, de nieuwe Britse
gouverneur voor Zimbabwe,
gisteren naar Salisbury gevlo
gen. Joshua Nkomo, een van
de leiders van het front, noem
de Soames vertrek gisteren
„onverstandig en voortijdig”.
Bovendien lost Soames aan
wezigheid in Zimbabwe vol
gens hem geen enkel probleem
op bij de Londense conferen
tie, waar nog steeds gesproken
wordt over de details van een
wapenstilstand.
Vertrek Soames naar
Zimbabwe voortijdig
•I
landbouw worden opgeheven.
3
er eet
erkin;
'weede
nstent
ifkoni
*ns dt
udge'.
snhai
erkinj
ongf
hief
FALIS CITY (DPA). Inwoners
van het Amerikaanse dorp Faills City
kunnen sinds kort een origineel soort
kerstgeschenk geven: een van de vele
kuilen in de wegen in de plaats.
Het gemeentebestuur heeft dit als
oplossing gedacht voor het geldtekort
waarmee de gemeente kampt. Op
kosten van de „schenker” wordt een
kuil dichtgemaakt, waarna de naam
van de begunstigde met lichtgevende
verf op het wegdek wordt geschil
derd. De gulle gever krijgt een oor
konde. Een kuil van formaat kost al
gauw zo’n gulden of twintig.
BRUSSEL (ANP). De Europese land
bouwraad heeft gisteren besloten de Itali
aanse „groene” lire en het Britse „groene”
pond met vijf percent te devalueren.
Frankrijk verzette zich daar eerder tegen
omdat de Britten aanvankelijk niet in
stemden met regelingen voor de Europese
wijnmarkt.
Europa produceert jaarlijks 167 miljoen
hectoliter wijn, terwijl de consumptie
slechts 140 miljoen bedraagt. De Europese
Commissie had daarom regelingen ont
staan aan aanvallen van de Zimbabwese
troepen.
De voorzitter van de Londense confe
rentie, lord Carrington, diende gisteren
nieuwe voorstellen in voor een staakt-het-
vuren, maar volgens Nkomo bevatten ze
weinig nieuws. Een van de punten die nog
moeten worden opgehelderd is de aanwe-
(Van onze redactie buitenland)
PARAMARIBO. Als de emigra
tie van Surinamers naar Nederland
in het huidige tempo doorgaat, zal
eind volgend jaar de helft van de
Surinaamse bevolking in Neder
land verblijven. Nu al heeft de emi
gratie naar Nederland een zodanige
omvang aangenomen, dat eenderde
deel van de Surinaamse bevolking
in Nederland woont.
tegen een prijs die een extra tekort van 1,4
miljard gulden opleverde.
land betekent economische zekerheid.
Het aantal mensen dat weer teruggaat
zou volgens Bovenkerk moeten worden
geschat op 2 percent.
Óndanks het feit dat de meeste Suri
namers in Nederland graag terug zou
den willen, doet haast niemand dat, om
dat de oorzaken van hun emigratie niet
zijn weggenomen. De werkloosheidscij
fers in Suriname zijn nog steeds zeer
hoog, er is gebrek aan sociale zekerheid,
een werkloosheidswet ontbreekt, er is
woningnood, de publieke opinie is tegen
remigranten, er zijn grote politieke en
etnische problemen en projecten in Suri
name kenmerken zich door gebrek aan
continuïteit.
Volgens de directeur van het scho-
lingsinstituut voor de vakbeweging in
Suriname, T. van Genderen, is niemand
in Suriname gelukkig met het wegtrek
ken van mensen naar Nederland. „Ik
ben ervan overtuigd”, aldus Van Gende-
Nkomo zei gisteren dat als het Front de
verkiezingen in Zimbabwe wint, maatre
gelen zullen worden getroffen voor de
herverdeling van het grondbezit. Boven
dien zal de discriminatie in de industrie en
zigheid van Zuidafrikaanse troepen in
Zimbabwe.
„Wij willen werken voor ons land, gro
te mensen reikt ons de hand”, zo stond te
lezen op stickers die dezer dagen door
jongeren in Paramaribo werden aange
boden aan volwassenen. De organisato
ren van dit project, een jeugdcentrum en
de stichting Jaar voor het kind vinden
een goede opvoeding voor de jeugd een
gezonde basis voor de Surinaamse sa
menleving.
ren, „dat wij wel Surinamers terug kun
nen krijgen, maar dan moet daar wel
aan worden gewerkt. De commissies, die
zich bezig hebben gehouden met het
remigratieprobleem hebben jammerlijk
gefaald”. Volgens Van Genderen moet
worden getracht de Surinamers in Ne
derland „te mobiliseren en hen te maken
tot idealisten.” „We moeten hen tot patri
otten maken van Suriname, opdat zij
een bijdrage kunnen leveren aan de eco
nomische groei van ons land”.
(en de
nt van
ziekte
stoffer,
ortdie
:ht op
docta
tie-on-
kinde
I eind
itische
aldus
^aken
nderd
I gear-
reuk»
in het
ir Ne
land-
een
inder
es en
aan
vjaar
eder-
echt-
knai-
ti ge
nnen
i off
Ne
aring
GG-
Ver-
eilig-
■ning
NEW YORK-BENGAZI (AFP/Reuter/
DPA). De Libische leider kolonel Ka
daffi zei gisteren in een interview met het
Amerikaanse dagblad New York Times,
dat hij de dialoog met de VS wil intensive
ren en door hem eerder geuite dreigemen
ten als het stopzetten van de olieleveran-
ties, niet zal uitvoeren.
Dit is volgens Kadaffi het gevolg van
een brief van president Carter, waarin
deze zou hebben toegezegd, dat hij indien
hij wordt herkozen als president, een neu
tralere houding zal aannemen in het con
flict tussen de Arabische landen en Israel
en zal streven naar een alomvattende vre
de in het Midden-Oosten.
Kadaffi zet intussen zijn campagne te
gen de Palestijnse bevrijdingsorganisatie
PLO voort, door te zeggen dat de leiders
ervan samenzweren tegen de Palestijnse
revolutie. Volgens de kolonel heeft Libië
de hoogste PLO-vertegenwoordiger in
Tripoli, Abou Tarek, niet tot ongewenst
persoon verklaard, maar is hij door zijn
organisatie teruggeroepen.
DUBLIN (DPA/AP). Ondanks fel
verzet van de oppositie heeft het parle
ment van de Ierse Republiek gisteren
Charles Haughey tot premier gekozen met
82 stemmen voor en 62 tegen.Hij werd
direct door president Hillary beëdigd.
De oppositie richtte zijn aanval vooral
op het feit, dat Haughey in 1970 moest
aftreden als minister toen hij werd be
schuldigd van medewerking aan wapenle-
veranties aan het Ierse Republikeinse Le
ger IRA. De rechter sprak hem in datzelf
de jaar vrij, maar volgens de oppositie
hangt er „een vraagteken boven de poli
ticus”.
Haughey stelde vier nieuwe ministers
aan in de regering, onder wie de 29-jarige
Maire Geoghan-Quinn, de eerste vrouwe
lijke minister sinds de oprichting van de
republiek in 1919.
ESSEN (DPA). In Nicaragua
dreigt in het komend vooijaar een
ernstige hongersnood, omdat als ge
volg van de burgeroorlog de oogst
nihil zal zijn. Bovendien kampt het
land met een ernstig tekort aan medi
camenten.
Dit zei de aartsbisschop van de
hoofdstad Managua, Obando Bravo,
gisteren in Essen. Hij brengt op het
ogenblik een bezoek aan West-Duits-
land.
Zake:
entutt
nd. Dj
enhuk
krant»
en M»
iou ah
len b»
ninister
ader-
i. De
van
ieuw
dan
:uwe
■nkele
lilt et
■tanks
s een
comst
pro-
na de
ewor-
in het
enaar
kelijk
eveet
?t.
(Van onze redactie buitenland)
STRAATSBURG. Zoals de za
ken er nu voorstaan, wordt de Euro
pese begroting voor 1980 deze week
door het parlement van de Negen
verworpen.
Het parlement van Zimbabwe heeft gis
teren een wetsontwerp goedgekeurd dat
de koloniale status onder een Britse gou
verneur na de eenzijdige uitroeping van
de onafhankelijkheid veertien jaar gele
den, herstelt.
BEIROET (DPA). Libanon eist van de
VN-vredesmacht (UNIFIL) in het zuiden
van het land, dat deze gebieden die nu
onder controle staan van de christen-mili-
ties van majoor Haddad, onder gezag
brengen van de regering in Beiroet.
Volgens welingelichte kringen heeft de
Linabese regering een nadrukkelijke ga
rantie hiervoor gevraagd aan de Ver
enigde Naties, naar aanleiding van het
aflopen van het UNIFIL-mandaat op 19
december. De garantie zou moeten wor
den opgenomen in een resolutie welke de
Veiligheidsraad moet goedkeuren om het
mandaat te verlengen.
De Palestijnse bevrijdingsorganisatie
PLO heeft van de VNuitvoering geëist van
de resoluties die de arabische topconfe
rentie op 20 november in Tunis aanvaard
de. Daarin worden tegen Israel gerichte
Palestijnse acties vanuit Zuid-Libanon ge
steund.
Ik vond dat de politiewoordvoerder die
gistermiddag door een medewerkster van
Radio STAD over dit geval werd onder
vraagd, nog heel kalm van zich afbeet. Je
kreeg uit zijn woorden de indruk dat hij
ook niet erg gelukkig was met de „nabe
handeling”, zoals die op de foto’s tot uit
drukking was gekomen, maar wat het
schieten zelf betreft (,je kunt ze toch
achterna gaan?”, opperde de interview
ster), zei hij, niet ten onrechte, dat je zulke
gangsters nu eenmaal niet via dominospe
len in handen kreeg.
Als die schietende rechercheur jouw
vader of echtgenoot was geweest (dacht
ik, weinig subtiel, in de richting van de
interviewster), zou je ook de hemel prijzen
dat hij als eerste had geschoten, en niet als
tweede en laatste. Er is heel wat op onze
politie aan te merken; als ik een volwas
sen zoon had zou ik hem liever zien sollici
teren naar het baantje van magazijnbe
diende dan naar een baan als politieagent
(ik zeg het maar eerlijk), maar als er een
gewapende confrontatie plaatsvindt tus
sen gangsters en politiemensen, zie ik veel
liever de gangsters neergeschoten worden
dan de agent. Ook als hun kansen ongelijk
zijn, ook als de politieman maar een kans
van 1 op 10 heeft om neergeknald te
worden, en de gangster een kans van 9 op
10. Het is inderdaad geen dominospelletje,
het is zelfs geen High-Noon-scène waarin
de ene cowboy de andere cowboy doodt
volgens de regels van het spel. De gang
ster die zich wapent en een vrouw gijzelt,
ziet daarmee automatisch af van iedere
vorm van fair play.
onder voorbehoud door het Europees par
lement goedgekeurd. Een onderzoek is
toegezegd naar de vraag of Moskou zich
misschien een machtspositie op de EG-
botermarkt heeft verworven en in feit het
restitutie-niveau bepaalt. Er blijken een
miljard pakjes boter van een half pond
meer te zijn verkocht ddn was voorzien,
Dit zei dr. F. Bovenkerk in een lezing
over de remigratie van Nederland naar
Suriname, die hij hield op uitnodiging
van het scholingsinstituut voor de vak
beweging in Suriname. De Nederlander
Bovenkerk wordt beschouwd als kenner
van het emigratie/remigratieprobleem.
Volgens Bovenkerk zijn uit de Antillen
en Suriname al 160.000 mensen geëmi
greerd. Een ticket kopen naar Neder-
De Britse Labour-oppositie heeft giste
ren in het Lagerhuis kritiek geuit op de
beslissing van de Britse regering, lord
Soames nu al te laten vertrekken. Ex-
premier Callaghan vroeg zich af hoe de
nieuwe gouverneur kan ingrijpen als bij
voorbeeld het Patriottisch Front een aan
val zou uitvoeren op Zimbabwe nu er nog
steeds geen wapenstilstand is. Nkomo
maakte gisteren een soortgelijke opmer
king. Hij wees erop dat indien de Zimbab
wese troepen aanvallen zouden uitvoeren
op bases van het Patriottisch Front, lord
Soames onherroepelijk betrokken zal ra
ken bij het conflict.
Het grootste struikelblok bij de Londen
se besprekingen is nog steeds dat het
Patriottisch Front strikte garanties wil
voor de veiligheid van de guerrillastrij
ders die zich volgens het bestaande plan
uit hun geheime legerbases in de jungle
naar verzamelplaatsen in Zimbabwe moe
ten begeven. Daar moeten ze worden ge
teld en geregistreerd. Volgens het front
zijn dergelijke verzamelplaatsen echter
„dodenkampen” omdat ze bloot kunnen
trijfël O
Nu schijnt het dat de eerst nog om zich
heen heeft geslagen en getrapt voordat hij
in de boeien werd geslagen, en dat bij een
oppervlakkig onderzoek geen verwondin
gen te vinden waren, maar als leek zou ik
toch gedacht hebben dat er een reden
moest zijn waarom hij op de grond was
gaan liggen. De „nabehandeling” van de
beide gangsters (Italianen, zoals later
bleek) lijkt dus allesbehalve volgens het
boekje te zijn geschied. Ik bespeur bij
mezelf minder onvrede over’ het neer
schieten zelf.
De politie is natuurlijk geen executiepe
loton, het is haar taak niet misdadigers te
fusilleren, maar aan de andere kant roe
pen overvallers die met het pistool in de
aanslag een bank beroven en een vrouw
gijzelen het onheil natuurlijk wel over
zichzelf af. Ik heb mij in het verleden
enige malen verbitterd uitgelaten over po
litiemannen die een weghollende inbreker
of autokraker na een „sta of ik schiet! ”-
bevel doodschoten in plaats van hem ach
terna te rennen, want in zulke gevallen
worden de middelen niet door het doel
geheiligd. Zolang er in dit land geen hand
wordt afgehakt voor diefstal, zolang is het
ook sterk overdreven een wegvluchtende
inbreker in diens benen te schieten, met
het risico dat je hem in de borst of het
hoofd raakt. Maar de overvaller die met
het pistool in de hand probeert weg te
komen en daar nog iemand voor gijzelt
ook, steekt zelf de stekker in het stopcon
tact dat hem elektrocuteert. Eigen schuld,
dikke bult
Ons leken wordt altijd voorgehouden dat
je mensen die bijvoorbeeld bij een auto-
ongeluk gewond zijn geraakt, stil moet
laten liggen totdat de ambulance gearri
veerd is.
De reden waarom die eerste overvaller
geboeid Werd, en daarna naar de poli
tieauto werd gesleept, was volgens een
politiewoordvoerder het feit dat hij nog
verzet had gepleegd nadat hij was neerge
schoten. De foto’s bevestigen die theorie
niet. Je ziet hem languit op zijn rug liggen,
een arm gestrekt, terwijl drie recher
cheurs over hem heen gebogen staan. Van
verzet is weinig te bespeuren. De gedachte
dat hij gewond, wellicht zwaar gewond
was, moet eerder voor de hand hebben
gelegen.
De andere overvaller, de man die een
vrouwelijke bankemployé gijzelde, werd
door vier kogels in de borst en één in de
kaak getroffen. We zien op de foto hoe hij,
tussen een agent en een rechercheur in,
met de handen op de rug (geboeid of
vastgehouden, dat is niet te zien), blijk
baar lopend naar de politiewagen of zie
kenauto wordt geleid. Hij overleed een
uur later in het ziekenhuis. Ook tegen de
behandeling van deze „patiënt” (hoe be
schouwt men zoiets eigenlijk in de mo
raaltheologie, wordt een misdadiger met
vijf kogels in zijn lichaam automatisch tot
patiënt bevorderd, of blijft hij gewoon een
gewonde misdadiger?) zou de EHBO gro
te bezwaren koesteren, vrees ik.
Het was geen verheffend gezicht, die
foto’s van de bankovervallers die door de
politie werden neergeschoten. Vooral niet
als je ze bekijkt in de wetenschap dat de
overvallers op het moment dat de foto’s
genomen werden op sterven na dood wa
ren. De eerste die naar buiten kwam en
blijkbaar meteen met één schot buiten
gevecht werd gesteld, is daarna geboeid,
met zijn handen achter zijn rug, en werd
vervolgens door drie rechercheurs bij de
kraag en de arm naar de politieauto ge
sleept. Enige minuten later overleed hij.
Ook worden de mogelijkheden van
fraude onderzocht, die bij het wegwerken
van zuiveloverschotten zouden bestaan en
waarover de Europese Rekenkamer zich
thans buigt.
De landbouwministers, die maandag en
gisteren in Brussel hebben vergaderd, zijn
niet in staat geweest de ontevreden Euro
parlementariërs ook maar enige genoeg
doening te bieden. Alle hoop is thans
gevestigd op de Budget-raad die vandaag,
eveneens in Straatsburg, bijeenkomt en
die heel misschien nog wat water in de
wijn kan doen.
Het Europees parlement heeft in zijn
vergadering van begin november uitge
sproken dat het de algemene begroting
voor de Europese Gemeenschap voor 1980
„alleen kan goedkeuren indien de be
snoeiingen die de minsterraad ten onrech
te in de uitgaven heeft aangebracht, onge
daan worden gemaakt, indien de eerste
stappen zijn gezet om de landbouwuitga-
De Britse minister van Buitenlandse Zaken lord Carrington (links) neemt afscheid van lord Soames, de nieuwe Britse gouverneur van
Zimbabwe die gisteren naar Salisbury vertrok. In het midden lady Soames.
worpen om de „wijnpias” terug te dringen
tot een aanvaardbaar minimum.
Die regelingen waren vooral in het be
lang van Frankrijk, vandaar dat dit land
Britse goedkeuring wilde alvorens over te
gaan tot goedkeuring van de devaluatie.
Daardoor zullen de inkomsten van de
Britse en Italiaanse boeren met vijf per
cent stijgen. De „groene” valuta zijn
kunstmatige rekeneenheden die worden
gehanteerd om te berekenen hoeveel moet
worden betaald aan de landbouwers.
ven onder controle te brengen, en indien
het Europese Ontwikkelingsfonds en alle
werkzaamheden betreffende het opne
men en het verstrekken van leningen, in
de begroting worden opgenomen”.
Aan de eis inzake de landbouw is niet
voldaan en het is thans afwachten of de
Budget-raad, waarvan namens Nederland
staatssecretaris Van der Meij (Buiten
landse Zaken) deel uitmaakt, alsnog voor
stellen kan doen om de dreigende crisis af
te wenden.
Volgens de rapporteur van de begro
tingscommissie, de Nederlandse socialist
Piet Dankert, dient de Raad van Ministers
opnieuw aan het werk te gaan, als het
Europese budget voor 1980 wordt verwor
pen. Hiervoor is nodig een absolute meer
derheid, tenminste 206 van de 410 stem
men. Zolang er geen begroting is, functio
neert Europa maand na maand op het
twaalfde deel van het budget voor 1979.
Inmiddels is gisteren de derde aanvul
lende begroting over 1979 het meerbe-
drag bedraagt liefst 2,2 miljard gulden
SAN SALVADOR. Vannacht is in
San Salvador een bomaanslag gepleegd
op de Israëlische ambassade. Kort na de
aanslag heeft het revolutionaire Volksle
ger zich voor de aanslag verantwoordelijk
gesteld. Er zijn geen slachtoffers gevallen.
In een telefoontje aan een dagblad in
San Salvador werd meegedeeld, dat de
aanslag was gepleegd uit solidariteit met
het Revolutionaire Volksblok (BRP), dat
de Zuidafrikaanse ambassadeur, Archi
bald Dunn, gegijzeld houdt en als steunbe
tuiging aan de Palestijnse bevrijdingsbe
weging en de volkeren van Afrika, Azië en
Zuid-Amerika. De aanslag is gepleegd,
omdat Israel zionistisch en racistisch is,
aldus het telefoontje.
De linkse oppositie in de Middenameri-
kaanse staat EU Salvador heeft overigens
gisteren op grote schaal gebouwen bezet,
waaronder een aantal fabrieken. De Sal-
vadoriaanse autoriteiten hebben gedreigd
het leger in te zetten om een einde te
maken aan de bezettingen. In een commu
niqué maakte het Revolutionaire Volks
blok bekend, dat de bezettingen pas wor
den beëindigd, wanneer de regering
loonsverhogingen afkondigt. Ook de
markt in de hoofdstad is bezet. Geëist
wordt dat de ongeveer 5000 markthande-
laren hun prijzen „bevriezen”.
Bovendien wordt in de hoofdstad een
aantal leraren in gijzeling gehouden door
scholieren van een instelling voor middel
baar onderwijs. De scholieren willen af
schaffing van de toelatingsexamens en de
numerus clausus.
ROME (AP). De secretaris-generaal
van de Organisatie van Obe Exporterende
Landen (OPEC), Rene Ortiz, heeft giste
ren in een interview met het Italiaanse
tijdschrift II Mondo verklaard dat volgen
de week, tijdens de OPEC-conferentie in
Venezuela, een besluit over een olieprijs
verhoging van 30 procent „mogeljjk”
moet worden geacht.
Ortiz merkte op dat de koopkracht van
de olie-exporterende landen op het ogen
blik nog niet zo groot is als in 1974. Een
forse prijsverhoging is dan ook alleen
maar logisch, aldus de secretaris-gene
raal. Hij deelde verder mee dat de confe
rentie zal overwegen om de dollar als
prijseenheid te vervangen door meerdere
muntsoorten.
Nigeria heeft belangrijke klanten ervan
op de hoogte gebracht dat het aan het eind
van deze maand de prijs van een vat ruse
olie zal verhogen tot tenminste 30 dollar
pet vat Goed-ingelichte zegslieden deel
den dit gisteren in New York mee. De
huidige aanbevolen plafond-prjjs van de
OPEC is 23,50 dollar per vat.
