weer Zuid-Rhodesië
300 levens
Saoedi-Arabië en Emiraten:
Verhoging defensie-uitgaven
Zuid-Korea krijgt
waarschuwing VS
Carter: Ingrijpende
modernisering nodig
Sihanoek tegen
coalitie met Pot
Aardbeving in
Colombia eist
Satelliet nog
steeds „zoek”
[Zimbabwe heet nu
Na schietpartij in Seoel
Bolivia in juni
naar stembus
Bomaanslag Spaans
Amnesty-kantoor
Drankmisbruik
door inflatie”
Vrouw burgemeester
in San Francisco
w
1979
J
Strot
J DONDERDAG 13 DECEMBER
Wip
Brest-Litovsk
Evenwicht
3
BINNEN- EN BUITENLAND
t:A
fc
>rtrei|
99
te
ïlisati
irtsei
wert
van df
L
tegraa
lands
tie aai
■n vat
irddeo
loop t(
nk vai
ip hei
ersitei
door Nico Scheepmaker^jp
mes, die voorlopig de rege-
n ringszaken in het land beheert
i: als vertegenwoordiger van de
Britse kroon, in Salisbury. Hij
Sn' zal als gouverneur Zimbabwe
dstofmi' se kolonie. Rond een uur gis-
>ef onde termiddag landde Lord Soa-
/en. j
schapp
runs r
Heen i
latschs]
naar nieuwe verkiezingen en
wettige onafhankelijkheid lei
den. Groot-Brittannië heeft
vannacht om twaalf uur de
sancties opgeheven die het
had ingesteld nadat Ian Smith
het land in 1965 eenzijdig onaf
hankelijk had verklaard.
4
As*
luting (Van onze redactie buitenland)
- SALISBURY. Zimbabwe
is sinds gisteren weer een Brit-
Él
HP '«5 i
v
f'
W
vrouwe
ie Hogt
X
ti
(Van onze redactie buitenland)
val
kunnen
ten
zou
nderdi
(Van onze redactie buitenland)
Olieprijzen zes
dollar omhoog
De satelliet, die hoog boven de Atlanti
sche Oceaan, halverwege Hawaii en Cali-
fornië, een vaste positie had moeten inne
men, was bedoeld om telefoongesprekken
en televisieprogramma’s door te kunnen
geven. De SATCOM 3 heeft ongeveer 40
miljoen gulden gekost. Door de eigenaar,
RCA Corporation, is gisteren verklaard
dat de satelliet mogelijk in de ruimte is
ontploft, maar dat dit niet kon worden
bevestigd. „We zoeken verder”, aldus een
woordvoerder.
zoals i
n en
vende Vietnamese troepen. De Sovjet
unie heeft steeds verklaard, dat de machi
nes levensmiddelen vervoeren, bestemd
voor de Cambodjaanse bevolking.
Heng Sarnrin,
brengen.
In een interview omschreef Sihanoek de
Rode Khmer van Pol Pot als „atheïsten,
extremistische communisten, monsters en
moordenaars”.
Sihanoek sprak zijn instemming uit met
MADRID (Reuter). Het kantoor van
Amnesty International in de Spaanse
hoofdstad Madrid is gisteren beschadigd
door een benzinebom. Er zijn geen slacht
offers.
Het is de derde aanslag dit jaar op de
Spaanse vestiging van Amnesty. De poli
tie verklaarde dat kort voor de explosie
drie jonge mannen in de buurt zijn gezien.
Een woordvoerder van het Amerikaan
se ministerie van Buitenlandse Zaken
deelde mee dat de Verenigde Staten deze
week een besluit bekend zullen maken
over opheffing van de sancties.
pakken. Nu kost de Canadese olie nog tien
dollar minder dan op de wereldmarkt.
De OPEC-landen hebben dit jaar een
totaal overschot op de betalingsbalans
van zestig miljard dollar, terwijl de lan
den van de Organisatie voor Economische
Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)
een gezamenlijk tekort van dertig miljard
dollar hebben.
Dit blijkt uit berekeningen van de Ame
rikaanse minister Solomon van Finan
ciën. Deze zei gisteren, dat bijna alle lan
den die geen lid zijn van de OPEC dit jaar
te maken kregen met een tekort op de
lopende rekening van de betalingsbalans.
De ontwikkelingslanden hebben evenals
de OESO dertig miljard tekort, tien mil
jard meer dan vorig jaar, aldus de minis
ter. Hij wijt dit aan de gestegen olie
prijzen.
terug: het Britse gebiedsdeel Zuid-Rhode
sië.
slachtoffers. In een gebied dat zich uit
strekt van de havenstad Esmeraldas tot
aan Quito vluchtte de bevolking in pa
niek de straten op.
Het Geofysisch instituut voor het An-
desgebied in Bogota maakte bekend, dat
De Britse gouverneur hield de bevol
king voor dat „dit geen gemakkelijke peri
ode zal zijn. Als je uit een lange en bittere
oorlog komt zijn er vele moeilijkheden.
Maar gezamenlijk zullen we deze moeten
overwinnen, kijkend naar de toekomst en
niet naar het verleden”.
De vredesbesprekingen in Londen zijn
nog niet geheel afgerond. Robert Moega-
be, een van de leiders van het Patriottisch
Front, zei in een televisie-interview dat de
guerrillastrijders meer waarborgen wil
len voor de periode tijdens het bestand.
Maar waarom zou de Sovjet-Unie dat
doen? Ze moet zich toch nog veel veiliger
en prettiger voelen met 1000 atoomkop
pen méér achter de hand? Ze zal het uit
bittere noodzaak doen. De Sovjet-Unie
staat en valt met haar ideologie, hoe meer
gemor onder de bevolking, hoe meer er
gemorreld wordt aan de fundamenten
van de staat. Als ze in Amerika ontevre
den zijn kiezen ze een andere president,
maar als ze in een Oostblokland ontevre
den zijn draait het meteen uit op „Boeda
pest” en „Praag”. Het begint de Russen
steeds meer de strot uit te hangen dat ze
voor alles in de rij moeten staan, dus hoe
meer de Sovjet-autoriteiten in staat wor
den gesteld de levensstandaard weer even
op te schroeven, hoe liever het ze zal zijn.
Voor de partij en de staat is dat een zaak
van bestaan of niet bestaan. In my philo
sophy zullen zij dus meegaan met de Ame
rikanen, als die hun wapenarsenaal ver
minderen.
ken n»
iet Cb
(CBS,
s de be
n
atechno
nbinatr
oor on'
begeert
:ijn doo
uitbrei
lerzoek
or Fys
ior fys:-
na hm
;en. Ii
hap de
igepen-
opt hel
te ko
gel zoo
jk mm
De wapenwedloop escaleert, doordat de
landen waar het om gaat steeds meer
wapens produceren, waar de tegenpartij
dan weer een antwoord op wil geven. Een
soort wip, waarbij de beide wippers
steeds grotere hoogten weten te bereiken.
Maar als de een wat lager gaat wippen, zal
de ander ook de neiging vertonen wat
lager te gaan wippen. Een escalatie naar
beneden dus. Amerika bouwt duizend
atoomkoppen om tot glijbanen voor de
jeugd, dus wat doet de Sovjet-Unie dan?
Die denkt: aha, dan kunnen wij er ook wel
negenhonderd afschaffen! Het machts
evenwicht blijft immers gehandhaafd,
geen vuiltje aan de lucht!
(Van onze redactie buitenland
WASHINGTON. President Carter van de VS heeft gisteren in Washing
ton een ingrijpende modernisering van de Amerikaanse strijdkrachten voor
gesteld.
manna
teeg hi
ft plate
nt. Vo®
■ten zici
?reep bj
vrouwe
rilisati
ie grot;
iden bs
iat he
■re stof
vrijwt
■en bol
rlening
plaats
enlijke
i klim-
intern
inaji
tan de
doctor
VW
w
LA PAZ (AFP). De interim-president
van Bolivia, Gueiler, heeft nieuwe verkie
zingen uitgeschreven voor 1 juni. Het con
gres moet de datum nog goedkeuren.
Op die dag zal het Boliviaanse volk een
president, een vice-president, het Congres
en voor de eerste maal ook gemeentera
den kiezen. Vorig en dit jaar vonden even
eens algemene verkiezingen plaats. Presi
dentsverkiezingen leverden toen echter
geen duidelijke winnaar op.
Nu zult u zeggen: jij bent helemaal niet
zo gesteld op het Sovjet-regime, dus eigen
lijk zou je de Russen moeten dwingen hun
defensieuitgaven zozeer op te schroeven
dat er te weinig welvaart voor het volk
overblijft, zodat het in opstand komt. Als
ik een cynicus was, zou ik dat inderdaad
moeten propageren. Maar dat ben ik niet
altijd, en daarom voel ik veel meer voor
een soort eenzijdige opzegging van de
wapenwedloop, zoals de Sovjet-Unie in
1917 de Eerste Wereldoorlog opzegde als
of het een tijdschrift was. Trotski opende
in Brest-Litovsk de vredesonderhandelin
gen met de Centrale Mogendheden, nadat
hij het leger bevel had gegeven de strijd te
staken, maar na negen weken onderhan
delen kregen de Duitsers er genoeg van en
hervatten zij de oorlog met een tegenstan
der die er niet meer was. Tot zover was het
een leuke, ludieke wijze van oorlog voeren
geweest van de zijde van de Trotski en
Lenin, maar toen ze merkten dat de Duit
sers bezig waren heel Rusland onder de
voet te lopen, liet Lenin haastig weten dat
ze de voorwaarden van de Duitsers accep
teerden. Het werd daardoor een heel on
voordelige vrede voor de Sovjet-Unie, die
Polen, de Baltische landen, de Oekraïne,
Finland en de Kaukasus moest afstaan.
Misschien dus toch niet zo’n goed argu
ment, zo’n eenzijdig uitgeroepen vredesof-
fensief?
De Derde Wereldoorlog had er eigenlijk
allang moeten zijn. Tussen het einde van
de Eerste Wereldoorlog in 1918 en het
begin van de Tweede Wereldoorlog in
1939 lag een tijdperk van 21 jaar. In 1945
was de Tweede Wereldoorlog afgelopen,
de Derde had 21 jaar later, in 1966, moeten
beginnen. We zijn nu bijna veertien jaar
voorbij die fatale grens en het wil maar
niet wereldoorlog worden. Natuurlijk, er
bleef genoeg over voor de geschiedschrij
vers: Korea, Vietnam, Biafra, Cambodja,
het Midden-Oosten, maar een echte
wereldoorlog is er nooit uit voortgeko
men. Waar we dat aan te danken hebben?
Aan het machtsevenwicht, zeggen ken
ners van machtsevenwichten. Omdat
Amerika evenveel atoombommen heeft
als de Sovjet-Unie, voelt geen van beide
ervoor een wereldoorlog te starten. Het is
dus zaak dat machtsevenwicht in stand te
houden, en omdat de Russen de laatste
jaren op het gebied van atoombewape
ning zijn uitgelopen op de Amerikanan,
moeten wij zorgen (wij Amerikanen, zal ik
maar zeggen) dat we die achterstand weer
inhalen door nieuwe atoomraketten te
produceren
Volgens de Amerikaanse verklaring
hebben functionarissen van de VS in
Zuid-Korea opdracht gekregen, de Zuid-
koreaanse autoriteiten mee te delen dat
onderbreking van het streven naar een
regering op brede basis een „buitenge
woon negatieve invloed zou hebben op de
betrekkingen met Washington”. Ameri
kaanse burgers en militairen in Seoel kre
gen gisteren het advies thuis te blijven na
de schietpartijen, die werden gevolgd
door troepenbewegingen in de hoofdstad.
Een hoge Amerikaanse functionaris
noemde de gebeurtenissen in de Zuidko-
reaanse hoofdstad „klaarblijkelijk onge
coördineerd en verdeeld”.
Het proces tegen Kim Jae-Kioe, het
hoofd van de inlichtingendienst KCIA die
volgens Zuidkorea de aanslag op presi
dent Park heeft gepleegd, is uitgesteld.
Het proces zou vandaag beginnen, maar
journalisten die zich naar de rechtszaal
begaven, kregen te horen dat het proces
„tot nader order” was uitgesteld. Een re
den hiervoor werd niet gegeven.
Gisteren hebben de Noordkoreaanse
autoriteiten het stoffelijk overschot van
een Amerikaanse sergeant die vorige
week het leven verloor bij een incident in
de gedemilitariseerde zone tussen Noord
en Zuid-Korea, overgedragen aan Ameri
kaanse legerfunctionarissen. Volgens de
Amerikanen was de sergeant bij dichte
mist in een mijnenveld terechtgekomen.
Het zou best waar kunnen zijn. Toch
maken de mensen die zo redeneren vol
gens mij een denkfout. Die lange vrede
tussen onze vorige wereldoorlog en de
komende wereldoorlog, die maar duurt en
duurt, is niet te danken aan het machts
evenwicht dat er nu wél is en dat er in 1914
en 1939 niet was, maar aan het feit dat er
nu A- en H-bommen en SS-20’s en atoom
koppen in alle soorten en maten voorradig
zijn. Het feit dat zowel Amerika als Rus
land atoomwapens bezitten, zorgt voor
dat machtsevenwicht. De HOEVEEL
HEID vernietiging die beide partijen te
bieden hebben (en die groot genoeg is om
de godsganse aarde vele malen achtereen
te vernietigen), is van secundair belang.
Als Amerika zeven atoomkoppen zou heb
ben, en Rusland zevenduizend, dan was er
toch een machtsevenwicht. Geen land kan
het zich veroorloven „slechts” zeven
atoombommen te incasseren.
(Van onze redactie buitenland)
ABOE DABI. Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten
hebben besloten hun olieprijzen met ingang van 1 januari te verhogen met zes
dollar per vat van 159 liter. Een dollar is bijna twee gulden.
Bij de vloedgolf die volgde op de zware aardbeving in Colombia werden gisteren tientallen huizen weggespoeld. Bij de aardbeving,
voor Colombia de zwaarste van deze eeuw, kwamen zeker 300 mensen om het leven, van wie een groot aantal door verdrinking.
het voormalige staatshoofd van Cambod
ja die in ballingschap in Parijs woont,
D—ieen
;evraaBcoalitie met Pol Pot. Deze heeft kort gele-
den in een interview met Japanse journa
listen laten weten, tot elke coalitie bereid
te zijn die de huidige machthebber in
ICtUIII v vervoeren naar de in Cambodja verblij-
let par
aven ei
dat zj
mbren-
Tech
ie trekt
enieuis
nquéte
happe
n twee-
dandse
hoven
n deze
SAN FRANCISCO (UPI/Reuter). De
Amerikaanse stad San Francisco heeft
sinds gisteren een vrouwelijke burge
meester. De democratische kandidate Di
anne Feinstein versloeg in de verkiezin
gen haar rivaal en partijgenoot Quentin
Kopp met 102.233 tegen 87.226 stemmen.
Feinstein is de eerste vrouwelijke bur
gemeester van deze stad. Haar voorgan
ger George Moscone kwam vorig jaar bij
een moordaanslag om het leven.
Door het herstel van het Britse gezag
heeft Zimbabwe voorlopig weer een nieu
we naam gekregen. Tot de machtoverna-
me van de zwarte premier Moezorewa in
juni werd het land Rhodesië genoemd,
daarna Zimbabwe. Tot het uitroepen van
de dan legale onafhankelijkheid krijgt het
gebied weer zijn oorspronkelijke naam
(Van onze redactie buitenland)
CAPE CANAVERAL. De vorige
week donderdag van Cape Canaveral in
Florida gelanceerde verbindingssatelliet
SATCOM 3 is sinds afgelopen zaterdag
zoek.
tnjfël©
Dit is vanmorgen meegedeeld door de
minister van Oliezaken van de emiraten,
Oteiba. Gisteren nog had hij in een inter
view met de Britse omroep BBC ver
klaard, dat hij op de OPEC-vergadering
komende maandag in de Venezolaanse
hoofdstad Caracas de olieprijsverhoging
zou willen beperken tot tien procent.
De huidige prijsstijging gaat hier ver
bovenuit. De olie van de emiraten kost tot
nu toe 21,56 dollar per vat en zal volgend
jaar 27,56 dollar per vat kosten, een prijs
verhoging van bijna dertig procent. Overi
gens had olieminister Jamani van Saoedi-
Arabië al aangekondigd de prijzen nog
voor de OPEC-vergadering te zullen ver
hogen.
Olieminister Oteibaontkende dat de
OPEC-landen gezamenlijk hebben beslo
ten om de olieproduktie te verminderen.
Hij zei tegen een dergelijk optreden te zijn
„waarbij de politiek of de economie wordt
gebruikt om de olieprijs kunstmatig op te
schroeven”. Hij zei verder te zullen pleiten
voor het aan banden leggen van de vrije
oliemarkt, zoals die in Rotterdam.
De secretaris-generaal van de OPEC,
Ortiz, ontkende gisteren dat hij een prijs
verhoging van olie met dertig procent
voorziet, zoals een Italiaanse krant eerder
had gemeld.
Iran zal de olieproduktie opnieuw ver
kleinen. Olieminister Moinfar verklaarde
gisteren dat „het in het belang is van de
generaties die na ons komen zulks te
doen”. De Canadese regering heeft aange
kondigd de olieprijzen te verhogen om de
economische problemen aan te kunnen
Lord Soames benadrukte gisteravond
in een toespraak via radio en televisie dat
het proces naar een wettige onafhanke
lijkheid van Zuid-Rhodesië onomkeer
baar is. Hij wees er op dat „brede interna
tionale erkenning van het land zal afhan
gen van de vraag of de komende algemene
verkiezingen vrij en eerlijk zijn”. Deze
verkiezingen werden naar verwachting in
maart gehouden.
REYKJAVIK. Een geestelijke
op IJsland heeft de autoriteiten van
dit eiland gewaarschuwd dat het
drankmisbruik zal toenemen, indien
de inflatie niet wordt beteugeld.
„Hoge prijzen drijven mensen tot
wanhoop en drank”, aldus dominee
Björn Johnsson tijdens de openings-
zitting van het IJslandse parlement.
Hij deed een beroep op de politieke
partijen eendrachtig te zijn in een
anti-inflatiebeleid. Traditiegetrouw
wordt een eerste zitting van het parle
ment op IJsland geopend met gebed.
gebrul
tien pe
neen et
de beving een kracht had van 7.7 tot 8 op
de zogenaamde open schaal van Richter.
Het epicentrum lag volgens de eerste
gegevens in de Stille Oceaan, pal onder
de zuidelijke kust van Columbia.
De beving was krachtiger dan die van
23 november in het bergachtige gebied
van westelijk Columbia, waarbij toen
minstens 50 mensen om het leven kwa
men. Het Rode Kruis heeft een nood
dienst met helikopters georganiseerd
naar het getroffen gebied. Ook zijn toes
tellen van de luchtmacht ingezet om de
slachtoffers te helpen. Door de hevige
vloedgolven, welke de aardbeving bege
leidden, zijn hele vissersdorpen wegge
vaagd.
31 Opheffing sancties tegen Salisbury
nondg! I
het Franse voorstel om een internationale
en. Di conferentie over Cambodja te houden,
op va Sihanoek ziet voor zijn land een rol in Azië
er. Ea weggelegd die vergelijkbaar is met die
lillend van Oostenrijk in Europa, los van Oost en
et Rijn West.
In een interview met L’Humanité, het
orgaan van de Franse Communistische
■Partij, verklaarde Heng Sarnrin onlangs
dat de Vietnamese troepen zijn land zul
len verlaten, zodra het gevaar van een
terugkeer van Pol Pot in Phnom Penh is
►eutfl .geweken.
Russische vliegtuigen mogen overigens
geen gebruik meer maken van het lucht
ruim van Thailand. Doen ze dat toch, dan
zal de Thaise luchtmacht ze tot landen
dwingen en op de grond onderzoeken. Dit
is gisteren meegedeeld in Bangkok.
Uit officiële Thaise bronnen wordt ge
meld, dat in de afgelopen twee maanden
tussen de tien en twintig vrachtvliegtui
gen uit de Sovjet-Unie gebruik hebben
gemaakt van het luchtruim boven Tai-
land, kennelijk om voedsel en wapens te
(Van onze redactie buitenland)
BOGOTA. Een zware aardbeving
heeft gistermorgen het zuiden van Co
lombia en het noorden van Ecuador ge
troffen. Er zouden minstens driehon
derd doden zijn en mogelijk duizenden
gewonden. De schade is omvangrijk.
In het gebied van Narino, dat het
zwaarst door de beving getroffen lijkt,
nabij de grens met Ecuador is de plaats
Charco volledig verwoest. Men heeft er
tot nu toe 56 lijken onder de puinhopen
vandaan gehaald. De aardbeving, die
zich om 09.00 uur (onze tijd) voordeed,
werd ook hevig gevoeld in het noorden
van Ecuador. Vandaar zijn nog geen
berichten gekomen over dodelijke
ierwij, (Van onze redactie buitenland)
'origja, WASHINGTON. De VS hebben gisteren de militaire leiders van Zuid-
van di Korea ervoor gewaarschuwd dat elke onderbreking van het democratise-
nderwij ringsproces in Zuid-Korea ernstige schade zal toebrengen aan de Ameri-
:ent eet, kaans-Zuidkoreaanse betrekkingen. De verklaring kwam na berichten in de
Zuidkoreaanse hoofdstad Seoel over een machtsstrijd in het leger en de
arrestatie van de stafchef van het Zuidkoreaanse leger, Tsjoeng Seoeng-Hwa.
Het programma omvat zowel de nucleaire als de conventionele bewapeining. De
militaire begroting moet jaarlijks met 4,5 procent omhoog om het plan te kunnen
bekostigen, aldus Carter. Volgend jaar wil de Amerikaanse president 350 miljard
Ian., gulden meer uitgeven voor defensie, een stijging van ruim vijf procent, de plannen
he: moeten nog worden voorgelegd aan het Amerikaanse Congres.
Carters programma omvat modernisering van alle strategische atoomstrijdkrachten,
verstreking van de Amerikaanse strijdkrachten in de NAVO en in de Stille Oceaan.
Voorts moeten de Amerikaanse zeestrijdkrachten worden gemoderniseerd. Carter wil
ook een aanvalsmacht van meer dan 100.000 man voor snel ingrijpen buiten het NAVO-
gebied.
In een toelichting zei de Amerikaanse president, dat de modernisering nodig om het
hoofd te kunnen bieden aan de „Russische uitdaging” en om sneller te kunnen reageren
bij moeilijkheden op afgelegen plaatsen. Hij verklaarde dat de Iraanse crisis „ons
herinnert aan de noodzaak van een krachtig en verenigd Amerika”.
Deze werd gisteren na een schietpartij
van een uur bij zijn woning aangehouden.
Tsjoeng wordt ervan verdacht, betrokken
te zijn geweest bij de moord op de Zuidko-
P ,i reaanse president Park Tsjoeng Hee, op
I Wenil 26 oktober. Toen militairen hem wilden
wil aanhouden, ontstond een schietpartij
leHogt waarbij vier lijfwachten van de stafchef
uitbrei, gewond raakten. Tsjoeng is inmiddels als
■duize»., stafchef vervangen door generaal Lee
Hoe-Soeng. Behalve Tsjoeng zijn ook en-
als in kele andere generaals gearresteerd.
<1
handt PARIJS. Prins Norodom Sihanoek,
kleinb
nmalij heeft zich gisteren uitgesproken tegen
de ee:
re over,
den ui
;ens hlPhnom Penh, de op Vietnam steunende
een no-
