I Moeder Teresa Dodental in Colombia achtergrond] krijgt gebouw van Vaticaan Internationale Rijncommissie: mogelijk 500 I R. Levenslang voor drie IRA-leden „België mag reclame niet Soames: klasiek gezagsdrager tegenhouden” Schillebeeckx: Gesprek open en fundamenteel Twee doden bij betoging Madrid „gevaar” voor zuidelijk Afrika VN Toestemming voor opzegging van Taiwan-verdrag „EG-verordeningen prevaleren boven nationale wetten” Acties ambtenaren Suriname opgeschort Von Braun Sentimenteel Vakantie Ingezonden Theologische toetsing begonnen O I ■■Hl 3 VRIJDAG 14 DECEMBER 1979 BINNEN- EN BUITENLAND elheid (Van onze redactie buitenland) urder iljard I” K door Nico Scheepmaker BRUSSEL. De Internati onale Rijncommissie wil dat de ministers van alle landen langs de Rijn zo spoedig moge lijk bij elkaar komen om een oplossing te vinden voor het zoutprobleem, nu de Franse doden regering heeft geweigerd het zoutverdrag ter ratificatie aan het parlement voor te leggen. Alle drongen er bij Frankrijk op aan Aanpak zoutprobleem zaak van ministers i de ;ren op- het iren van ier- Ondanks herhaald aandringen van de andere aanwezigen, met voorstellen te ko men hoe het land zelf de zoutlozingen van de kalimijnen in de Elzas wil terugdrin gen, deed de Fransman niet meer dan een aantal algemene en al eerder besproken plannen aan de hand. Hij stelde onder meer voor, dat het zout verwerkt zou kunnen worden tot keuken- en strooizout. Leclerc stelde ook voor de zoutlozingen van de Westduitse sodafabrieken en kali- industrieën te beperken, maar de delega tie van de Bondsrepubliek zei dat dit onhaalbaar was, vanwege de bijzonder hoge kosten. Afgesproken werd dat de Er bestaat echter al een grote overproduk- tie van deze waren. zich te houden aan de verplichtingen die men op zich heeft genomen door het zout- verdrag drie jaar geleden te onderteke nen, hoewel het nu door het parlement niet wordt bekrachtigd. De Franse delega tieleider Leclerc deelde slechts mee, dat Frankrijk bereid is aan de intentie van het zoutverdrag vast te houden. De Brits-Franse relaties waren in die tijd nogal gespannen door de herhaalde Franse oppositie tegen het Britse lid maatschap van de EG. Soames had tot taak gekregen die banden wat aan te Soames is, sinds hij een week geleden officieel werd benoemd als de man die de komende maanden het Britse gezag in Rhodesië vertegenwoordigt, alom ge prezen als een intelligente maar vaak arrogante adellijke Brit. Onbeschoft en hautain, zoals alleen een Britse lord dat ongestraft kan zijn, maar ook char mant, als hem dat zo uitkomt. Een klas sieke gezagsdrager derhalve. (Van onze redactie buitenland) De naar men mag verwachten laatste Britse gouverneur van wat nu weer Rhodesië heet, Arthur Christopher John Soames, zal tot het einde zijner dagen door het leven gaan als „kleinzoon van Winston Churchill”. Een voor de hand liggend, maar op het eerste gezicht misschien wat ontmoedigend epiteton voor een Brits politicus die het ook op eigen kracht waarschijnlijk ver zou hebben gebracht. De leden van de commissie werden het gisteren in de Belgische hoofdstad wel eens over beperking van de kwiklozingen in de Rijn en een strenge controle daarop. commissie op 28 en 29 februari opnieuw in de Belgische hoofdstad bijeenkomt en dat Frankrijk in de tussentijd zijn plannen nader zal uitwerken. WASHINGTON (Reuter). Het Ameri kaanse Hooggerechtshof heeft gisteren de weg vrijgemaakt voor beëindiging van het uit 1954 stammende wederzijdse defensie- verdrag tussen de Verenigde Staten en Taiwan. Voordat ik een korte en wat oneigenlij ke vakantie neem tot na de kerstdagen (ik zal er nog wel over schrijven, vrees ik), wil ik een paar lopende zaken afhandelen. Ik schreef een tijdje geleden, dat in IJssel- stein tot mijn verbazing een straat was genoemd naar Wemher von Braun, de man die tegen Hitlers wil in de produktie van de V2’s doordrukte, die in ieder geval aan 8000 Londenaars het leven kostten, evenveel als de Blitzkrieg van 1940. In totaal werden er na september 1944, toen de oorlog voor Duitsland al verloren was, nog 43.000 van die krengen afgeschoten. Welnu, IJsselstein is niet de enige plaats die in Wemher von Braun alleen de Satur- nus- en Apollo-heilige heeft willen huldi gen. Mevrouw L. van ’t Veer-Sibie uit Wormerveer schreef me dat ook de ’rode’ gemeente Zaanstad, in het voormalige Krommenie, een straat naar Wemher von Braun heeft vernoemd. Afgelopen maandag vertelde ik dat ik, a raison van 25 gulden, mijn handtekening had gezet onder een oproep aan de leden van de Tweede Kamer’, waarin deze ge vraagd werd zich te verzetten tegen de modernisering van de kernwapens. Ik vergeleek de beide partijen met staatsbeu- len, die overlegden hoe zij hun guillotine, elektrische stoel, executiepeloton, gaska mer, worgpaal konden perfectioneren, op dat de dood nog sneller, pijnlozer of mo derner aan de tegenpartij kon worden voltrokken. En ik eindigde aldus: „Zo heeft de een voor de ander een betere, snellere, modernere dood bij de hand, zonder dat dit mij op mijn gemak stelt. Want ik wil gewoon leven. En ik nog niet eens in de eerste plaats, want ik heb al een tijdje heel prettig geleefd, maar bij voorbeeld mijn dochtertjes. Ik weet dat dit heel sentimenteel klinkt, maar het is toch ook heel menselijk. En ik vind dat dat wel een beetje past bij een mens: mense lijkheid”. „En denk nou niet dat ik communist ben”, zegt de heer T. ook nog. Nee hoor T., ik denk alleen maar dat u niet kunt lezen, en dat u dingen tussen aanhalingstekens zet die ik in ieder geval niet geschreven heb, en dat u absoluut niet begrijpt dat ik het woord ’sentimenteel’ aanvoer tegen degenen die realistisch, rationeel willen denken over machtsevenwichten en der gelijke, dus kunt u zich nu voorstellen dat ik, na zo’n brief, even behoefte heb aan een korte vakantie? N ij pel: an De ling te bij ge verder. merle- gen ii ckenei ■der- het i tü- zen- het met 'lees ten 170 i, tegen «ft het (CBSI ini, juli ren bij t cijfer eerste nensen waarbij 1. op de einder- iwoor- 1” dan :ren te maar in het at een Zéreni- <VSH) n valt daar m be- schrjj- rming dheid. dnde- us het kans ze in n ana- >n bui- d. Iets onder- akt is k het erloos- alleen n. trijfël De Vlaamse milieubeweging Agalev (Anders Gaan Leven) heeft de grote on dernemingen die de Europese zoutmarkt in handen hebben gisteren verweten, dat zij het economisch dienstbaar maken van het zout dat nu door de Franse kalimijnen in de Rijn wordt geloosd, tegenhouden. Met het besluit heeft het hof een federa le districtsrechtbank opdracht gegeven een klacht ongegrond te verklaren die onder meer senator Barry Goldwater had ingediend tegen opzegging van het ver drag. De beslissing van president Carter om met ingang van 1 januari het verdrag te beëindigen is door Amerikaanse func tionarissen omschreven als een voorwaar de voor het normaliseren van de betrek kingen tussen Amerika en de Chinese Volksrepubliek, een normalisering die overigens al eerder dit jaar plaatsvond. Naar aanleiding van die Trijfel kreeg ik een brief van de heer T. uit Beverwijk. Keurig getikt. INGEZONDEN, staat er boven, dus ik zal zo vrij zijn eruit te citeren. Ik doe dat niet in de eerste plaats om u ook eens de andere kant van de medaille te laten horen, maar om u, bij wijze van uitzondering, eens te laten zien dat niet alleen columnisten hun lezers wel eens op hun gepikeerde tenen trappen, maar dat omgekeerd lezers hun columnis ten ook wel eens beledigen door slecht te lezen, of niet te willen lezen wat er staat, of zich vast te klampen, aan één woord waar van ze de bedoeling dan nog misverstaan ook. Niet te kunnen lezen, dat lijkt me een geweldige handicap anno 1979. De heer T. schreef: „Sentimenteel noemt Nico Scheepma ker het als hij daaraan denkt wat er met zijn eigen kinderen gaat gebeuren bij een atoomoorlog. Wat een afschuwelijke op vatting! Welk een afschuwelijke degene ratie van normen. Om bij de gevolgen van een atoomoorlog voor je eigen kinderen het woord sentimenteel in de mond te nemen. Laat Nico Scheepmaker in zijn woordenboeken eens opzoeken wat senti menteel betekent. O.a. ziekelijk gevoelig, overdreven gevoelig, belachelijk gevoelig. Maar nu weet ik hoe het komt dat nog zovelen er niet voor durven uitkomen dat Nederland van kernwapens moet worden schoongeveegd. Men moet ’weerbaar’, ’flink’, ’solidair zijn’ anders wordt men voor sentimenteel uitgemaakt. Zo worden we geprogrammeerd, slui penderwijs, om meedogenloze, gevoelloze vechtjassen te worden. Voor wie werkt Nico Scheepmaker eigenlijk? Voor de VS of voor Luns? Solidair zijn met de bond genoten, solidair zijn tot in de (collectieve) dood, dus tot in de collectieve zelfmoord. Solidair zijn met de VS die ons laten barsten zolang ze zelf niet worden aange vallen maar die ons, ver van hen vandaan, de kemraketten voor de deur van Rus land laten neerleggen, terwijl ze zelf de alarmtoestand uitroepen als het bij hen gebeurt (Cuba). Maar solidair zijn met je kinderen is ’sentimenteel’. Het ’verband met de NAVO handhaven’ is het parool en de VS niet in de steek laten n.b. maar de gedach te daaraan dat het verband met je kinde ren en kleinkinderen op de afschuwelijk ste manier uit elkaar kan worden ge scheurd is ’sentimenteel’. Hoe is het gods- mogelijk!” gisteren telefonisch aan verslaggevers nogmaals zijn bezwaren tegen de opvat tingen van de Nijmegenaar. De andere drie theologen staan bekend om hun ge matigde opvattingen. Het zijn de Belgi sche dominicaan pater Patfoort, zijn land genoot mgr Descamps en de Italiaan mgr Bovone. Vandaag om half tien werd het gesprek voortgezet. Morgen zal Schillebeeckx worden gevraagd zijn handtekening te zetten onder een verslag van de bespre kingen, hij mag dit overigens weigeren. De drie gesprekspartners van Schille beeckx mogen geen enkele verklaring over de bijeenkomsten afleggen, maar de Nijmeegse hoogleraar zelf zal morgen middag een persconferentie houden in Rome. Buiten Groot-Brittannië werd Soames voor het eerst bekend - afgezien van zijn huwelijk in 1947 met Mary Churchill - in de zestiger jaren, als Brits ambassadeur in Parijs. De Soames-affaire leeft in di plomatieke kringen nog steeds voort als een klassieke „gaffe”. Op de komende ministerconferentie zal een nota worden voorgelegd over beper king van de warmtebelasting van het ri vierwater en een lange-termijnprogram- ma. Ook minister Van der Klaauw van Bui tenlandse Zaken is voorstander van zo’n conferentie. Hij sprak gisteren in Brussel met zijn Franse collega Poncet. In de Rijncommissie kreeg de Nederlandse de legatie de steun van België, West-Duits- land, Zwitserland en Luxemburg bij het uitoefenen van druk op de Franse dele gatie. VATICAANSTAD (Reuter). Moeder Teresa, die dit jaar de Nobelprijs voor de vrede heeft ontvangen voor haar werk onder de armen in het Indiase Calcutta, heeft gisteren meegedeeld dat de paus haar een gebouw in Rome heeft toegezegd waar zij ongewenste kinderen kan verzor gen. Moeder Teresa werd gisteren door de paus in audiëntie ontvangen. Functionarissen van het Vaticaan had den haar tot nu toe uitsluitend ontwijken de antwoorden gegeven, waarna zij be sloot de zaak rechtstreeks onder de aan dacht van de paus te brengen. Het Vati caan bezit veel leegstaande gebouwen in Rome. en 721 opge- Namibische onafhankelijkheidsbeweging entraal [iervai seerde ing et i twet iensta hebber iken et lygiëne len en. «ft in- resulta nten de stijging olksge- erleneu ek naai lingen. BOGOTA. Het dodental van de aard beving in het zuidwesten van Colombia afgelopen woensdag bedraagt volgens de regering 200. Onofficieel wordt echter uit het gebied van de ramp een dodental van 500 gemeld. Daarnaast worden meer dan 300 mensen vermist en zouden duizenden mensen gewond zijn geraakt. Het zwaarst getroffen gebied ligt 700 ■kilometer ten zuidwesten van de hoofd stad Bogota. In vele stadjes en dorpen zijn enorme verwoestingen aangericht. Een aantal kleinere schokken na de grote be ving van woensdag heeft veel paniek on der de bevolking teweeg gebracht. Red dingsploegen hebben gisteren 200 mensen gered die door een dambreuk afgesloten waren van het vasteland. Er is schreeu wend gebrek aan medicamenten, in het bijzonder antibiotica. LUXEMBURG. Het Europese Hof van Justitie in Luxemburg heeft gisteren bepaald, dat verordeningen van de EG op landbouwgebied gaan boven nationale be palingen. EG-functionarissen noemden deze uitspraak belangrijk, omdat anders wellicht het gemeenschappelijk land bouwbeleid onuitvoerbaar zou zijn ge worden. Het hof kwam tot zijn uitspraak aan de hand van een zaak van overigens gering gewicht. Het hof bepaalde dat de West duitse Liselotte Hauer niet het recht had nieuwe wijnstokken te planten op haar land in de deelstaat Rjjnland-Palts. Vol gens de Westduitse wet mocht de nieuwe aanplant wel, volgens de recente EG-ver- ordeningen niet. BELFAST (AFP). De rechtbank in de Noordierse hoofdstad Belfast heeft gis teren drie leden van de IRA, het verboden Ierse Republikeinse Leger, veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf wegens moord met voorbedachte rade op een poli- tiefotograaf. Zij hadden de man opgespoord via een tijdschrift voor duivenhouders en brach ten een bezoek aan zijn huis onder het voorwendsel dat ook zij duiven hielden. Vervolgens werd de man in zijn woning doodgeschoten. □nenau- heid op :r Van m reed ent vaj ■rd kilo, procent wende procent id van ewinds- lee. MADRID (AP). Bij ongeregeldheden aan het slot van een massale betoging in Madrid, zijn gisteravond twee mensen doodgeschoten en raakten verscheidene personen gewond. Een korporaal en vier politiemannen worden in verband daar mee verhoord, maar het staat nog niet vast of de slachtoffers door politiekogels zijn omgekomen. De politie heeft verklaard dat ongeveer 100.000 arbeiders aan de door vakbonden georganiseerde betoging tegen plannen van de regering voor een nieuwe arbeids wet deelnamen. Een groep van ongeveer 400 studenten probeerde het slot ervan te verstoren. Het kwam toen tot een handge meen tussen arbeiders en studenten. De studenten, die hadden geprotesteerd tegen plannen van de regering om de collegegelden te verhogen en de toela tingseisen voor universiteiten te verzwa ren, mengden zich in de protestmars, be gonnen auto’s om te gooien en wierpen barricades op. De politie reageerde met rubberkogels en rookbommen. De Spaanse premier Suarez heeft giste ren meegedeeld dat de regering niet met de Baskische afscheidingsbeweging ETA heeft onderhandeld over de ontvoering van het parlementslid Ruperez, dat enige dagen geleden werd vrijgelaten. stream Guards. Als jong officier vocht Soames in Noord-Afrika, later, na de invasie in Italië, werkte hij bij de inlich tingendienst. Na de oorlog begaf Soames zich in de politiek, als particulier secretaris van zijn schoonvader en later als lid van het Lagerhuis. Hij bracht het onder Harold MacMillan tot minister van Ooriog en Landbouw, niet - tegen de verwachtin gen in van velen - tot premier. Aan zijn politieke carrière kwam een enigszins abrupt einde toen hij in 1966 niet werd herkozen als Lagerhuislid, wat in de Britse politiek betekent dat men prak tisch gesproken uitgeschakeld is voor het ministerschap. Als minister was Soames niet recht streeks betrokken bij de de kolonisatie- golf van de zestiger jaren. Die zaken werden beheerd door Ian MacLeod en ook premier MacMillan, onder wiens be wind de onafhankelijkheid van Nigeria (1960) en Kenia (1963) tot stand kwam. Na de periode in Lagerhuis en kabinet volgde de reeds aangestipte tijd als am bassadeur in Parijs, waar Sir Christop her Soames, die vloeiend Frans spreekt, een graag en veel geziene gast was aan menige diner- en coctailparty. De voort varende diplomatieke contacten met De Gaulle deden hem, zoals gezegd, de das om. In 1973 trad Soames aan als de eerste Britse vice-voorzitter van de Europese Commissie, nadat eind 1973 de onder- handelingen over het Britse EG-lidmaat- schap succesvol waren afgerond. Samen met de socialist George Thompson ver tolkte Soames het Britse geluid in de commissie. Met hem deed tevens het instituut „minister van Buitenlandse Za ken van de EG” zijn intrede. Een enigs zins frustrerende baan, omdat de EG niet wordt geacht zich bezig te houden met internationale politiek. De buiten landse betrekkingen betreffen dus maar een zeer nauw, bij voorkeur niet-poli- tiek, terrein. Het tijdelijke gouverneurschap van Rhodesië is de eerste „grote” functie die Soames na zijn EG-jaren bekleedt. Lon den heeft goede hoop dat hij, inmiddels (in 1968) tot de adelstand verheven en Lord Soames geworden, voldoende ge zag uitstraalt om althans overbodige strubbelingen in het toekomstige Zim babwe de kop in te drukken. Zie verder pagina 4 Een poging om dit zout tot keuken- of strooizout te verwerken in 1952 is volgens de actiegroep gestrand op verzet van deze grote bedrijven. LUXEMBURG. Een lidstaat van de Europese Gemeenschap mag reclame op radio en televisie, die vanuit het buiten land het land bereikt, niet verbieden. Dat is de conclusie van de advocaat-generaal van het Europese Hof van Justitie in Luxemburg. De zaak, waarin het hof uitspraak moet doen, speelt tussen Belgische kabeltelevi siemaatschappijen en enkele consumente norganisaties. Óp de Belgische tv is recla me verboden, maar de Belgische kijkers kunnen Franse, Westduitse, Luxemburg se en ook Nederlandse programma’s inclusief reclame wel ontvangen. Al jaren proberen de Belgische autoriteiten, tv en consumentenorganisaties een ma nier te vinden om deze buitenlandse recla me tegen te gaan. Een Belgische rechtbank stond dit in eerste instantie toe. Daartegen zijn de kabeltelevisiemaatschappijen echter bij het Europese hof in beroep gegaan. PARAMARIBO. De Surinaamse vak bond van ambtenaren en leerkrachten, de Centrale van Landsdienaren heeft beslo ten haar acties voorlopig stop te zetten. De 1 afgelopen twee dagen zijn duizenden Su rinaamse ambtenaren de straat op gegaan uit protest tegen het uitblijven van een CAO. Het akkoord is wel gesloten, maar de regering kan of wil deze overeenkomst nu niet realiseren. De vakbond gaat nu van twee dagen demonstreren de balans opmaken, waar na de leden nieuwe instructies voor acties krijgen. Na de demonstratie van woens dag werden ook gisteren weer felle straat acties gevoerd in Paramaribo. Groepen ambtenaren hielden het verkeer op druk ke punten in de Surinaamse hoofdstad tegen en ensceneerden zelfs een verkeers ongeval, waarbij een ambulance werd op gebeld. De vervroegde verkiezingen in Surina me zullen overigens op 27 maart van het volgend jaar worden gehouden. Dit heeft de Surinaamse premier, Henck Arron, bekendgemaakt. halen, wellicht zelfs tot een nieuw „en tente cordiale”. De ambassadeur werkte, in vele ge sprekken met president De Gaulle, hard aan de verbetering van de betrekkingen, ten koste van de relaties tussen Frank rijk en West-Duitsland, welke relaties waren vastgelegd in een vriendschaps verdrag. Loslippigheid van de toenmali ge premier Harold Wilson, maar ook van Soames zelf maakte echter een voortij dig einde aan de gesprekken, die nog maar in een informeel stadium waren. Pas in 1972 konden de Britten, na moei zame onderhandelingen, eindelijk toe treden tot de Europese Gemeen schappen. Christopher Soames, nu 59 jaar oud, genoot een klassieke Britse opvoeding: kostschool in Eton en de militaire acade mie van Sandhurst. Hij diende in de Tweede Wereldoorlog bij een van de beroemdste garderegimenten, de Cold- SWAPO het leven verloren bij een treffen met het Zuidafrikaanse leger. Eén Zuidaf- rikaanse militair werd gedood. Dit heeft d -een Zuidafrikaanse legerwoordvoerder t. °Het gisteren in Windhoek verklaard. am °J Sinds het begin van dit jaar zijn in het noorden van Namibië, in de zogenaamde „operationele zone” 518 guerrillastrijders ;om het leven gekomen. In dezelfde perio- de vonden in het gebied tevens 100 bur gers en 54 Zuidafrikaanse militairen de dood. ROME. Onder grote belangstelling is gisteren in Rome de eerste zitting gehouden van drie rooms-katholieke theologen met de Nederlandse theoloog professor Schillebeeckx. Meer dan tweehonderd journalisten uit vele landen voleen het pebeuren in Va+ir-nanc+arl Schillebeeckx zelf noemde het eerste gesprek gistermorgen „vriendelijk, open, maar wel fundamenteel”. Hij zei dat men er ’s morgens al in was geslaagd zes van de negen discussiepunten af te werken, waardoor de middagzitting kon vervallen. Waarnemers leiden hieruit af, dat de theo loog het niet bijzonder moeilijk heeft. Hij mag overigens de vergadering wanneer hij dat wil verlaten, om de Nijmeegse decaan van de theologische faculteit Van lersel, die hem vergezelt, te raadplegen. Professor Schillebeeckx heeft officieel bezwaar aangetekend tegen een van de vier personen die door de Congregatie van de Geloofsleer zijn aangewezen om met hem te spreken: de Franse pater jezuïet Jean Galot. Deze heeft hem eerder verweten een ketter te zijn en bevestigde ‘5*. Min of meer welgemoed verlaat professor Schillebeeckx het Vaticaan na de eerste dag van besprekingen met drie theologen van de Congregatie voor de Geloofsleer. PRETORIA. De Zuidafrikaanse mi nister van Buitenlandse Zaken, Roelof Botha, heeft de Verenigde Naties gisteren een gevaar voor zuidelijk Afrika ge noemd. Hij deed dit in een reactie op de aanvaarding door de VN-assemblee woensdag van 24 resoluties, waarin kri tiek werd geleverd op de apartheidspoli tiek van de Zuidafrikaanse regering en op uekll haar beleid in Zuidwest-Afrika (Namibië). In de in Pretoria uitgegeven verklaring van Botha werden de resoluties verwor pen, „die liever op kwaadaardige wijze strijd steunen dan trachten werkelijke en constructieve oplossingen te zoeken en die alles bij elkaar neerkomen op alleen maar politiek gemanoeuvreerd teneinde druk op Zuid-Afrika uit te oefenen”. ■arrièrt Intussen is dezer dagen in Bloemfontein Winston Nkondo aangehouden, een lid van het Afrikaans Nationaal Congres (ANC), een verboden overkoepelende be- vrijdingsorganisatie. Afgelopen week hebben in het noorden van Namibië vier guerrillastrijders van de

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1979 | | pagina 3