OESO over Nederland:
Volvo en Renault
gaan samenwerken
Bouw- en Houtbonden FNV:
Twintig jaar lang een ton
SOBI verliest
Prof. Van Wezel in inaugurele rede:
Arbeidsmarktproblematiek
te kortzichtig benaderd
(Rijnmond zoekt
Afstammeling
piraat eist
miljarden
Studie tweede
Beneluxtunnel
Omvang steun
aan bedrijven
niet openbaar
Fiscale gevolgen
speculatiebeding
kort geding
tegen Sekisui
Nieuw gesprek over
Nederhorst nodig”
s
87J
121
s
3511
5
„Nederland vaart er wel bij”
vrouwen voor
bouwproduktie
r
171 I
18,1 9 9
DONDERDAG 20 DECEMBER
21
1979
ECONOMIE
(Van onze redactie economie)
en
us.
a
au
PARIJS. Zonder loonma
tiging of beperking van de
IA,
:h,
5.
w
851
SI,
Hl.
45'.
“H'
I
j verdere bezuinigingen in de
II
774
634
W
13U
r_
hij
gemeenschapsuitgaven, zal
van enige economische groei
in Nederland volgend jaar
w geen sprake meer zijn. Het is
«i zelfs de vraag of een nul-groei
iw j haalbaar is. Eventuele loon-
«r stijgingen zullen onherroepe-
S lijk leiden tot een gevaarlijke
economische teruggang.
Dit blijkt uit de vandaag ge
publiceerde prognoses voor
volgend jaar van de Organisa
tie voor Economische Samen
werking en Ontwikkeling
(OESO).
«F
Economische groei
volgend jaar lager
eerd
ie
Tl,
jr
jina
in
g ding over een aantal jaren zal horen „bij
o
o
o
o
o
o
0
o
o
I)
o
o
o
o
o
M
I
I
1
I
I
I
I
I
I
ndsen
t. ed.)
Op de zeer korte termijn is een loonin-
flatie nog niet zo erg, maar na enige tijd
zijn de gevolgen goed merkbaar, aldus de
OESO. De investeringen zullen teruglo
pen, omdat de werkgevers minder tot in
vesteren geneigd en in staat zijn ten gevol
ge van de verder teruglopende winsten.
De gevolgen daarvan worden pas op wat
langere termijn duidelijk.
speculatiebeding. Door zo’n beding mag
het huis niet verkocht worden tegen de
vrijemarktprijs, maar tegen een, meestal
door de gemeente vastgestelde, veel lage
re prijs.
440,1
305.0
M
71
(Van onze redactie economie)
UTRECHT. Bestuurder Zoethout van de federatie Bouw- en Houtbonden
FNV heeft de commissie van toezicht Nederhorst Beheer BV gisteren in een
open brief om nader overleg gevraagd over de „afwikkeling” van Nederhorst
Bouw.
t
vel
,0
>0
IQ
,0
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
Twee wezenlijke knelpunten in de
manier waarop de arbeidsmarkt werkt
zitten volgens Van Wezel in het steeds
minder aansluiten van de beschikbare
functies bij de opbouw van de beroeps
bevolking en in de manier waarop
werkgevers individuele werknemers
selecteren.
„Het is opvallend dat er wel een
duidelijk beleid is om de opbouw van
de beroepsbevolking, met name naar
het niveau van opleiding, te beïnvloe
den. Het beleid dat de opbouw van de
werkgelegenheid naar het niveau van
functies moet beïnvloeden, valt hierbij
OESTERSUND(AFP). Een
vreedzame Zweedse burger eist van
de Nederlandse Kroon een erfenis op
van maar liefst 25 tot 30 miljard
Zweedse kronen (11,5 tot 13,8 miljard
gulden).
Het gaat om Kurt Eriksson uit Oes-
tersund die zegt af te stammen van de
Franse zeerover Jonas Bemtsson-
Lamber, bijgenaamd Jonas Lambert-
Venman, uit de 18de eeuw die met het
hof in Den Haag een overeenkomst
had gesloten over het delen van de
buit.
Volgens Eriksson heeft het Neder
landse hof zich echter nooit aan zijn
verplichtingen gehouden. Het aan
deel van zijn voorvader zou nu, met
samengestelde interest, tussen de 25
en de 30 miljard kronen belopen. „Ik
geloof vast en zeker dat er recht zal
worden gedaan”, aldus Eriksson, die
al brieven heeft geschreven naar ko
ningin Juliana en het Zweedse minis
terie van Justitie.
105
9t
Hf
115
275
650
155
15i
252
Het advies van de OESO aan de rege
ring is dan ook duidelijk: de olieprijsver
hogingen moeten niet in de lonen worden
doorberekend. OESO-secretaris-generaal
jhr. mr. E. van Lennep sprak vorige
maand (bij een bezoek aan ons land) al
van een „collectieve verarming” die de
olie-importerende landen voor lief zullen
moeten nemen. Doen zij dat niet, dan
ontstaat vrijwel zeker net zo’n situatie als
na de oliecrisis van 1973.
Voor het geval een matiging in de lonen
George Muhlbauer (links) uit Valley Stream in de staat New York en Charles Walters uit Massapequa, eveneens New York, laten cheques zien ter
waarde van 100.000 gulden elk. Beiden wonnen de hoofdprijs in een loterij die hen verzekerd van honderdduizend gulden, twintig jaar lang. De
kerstman deelde in de vreugde van beide heren.
zij, die achter in de rij staan het meest
getroffen door werkloosheid.
De hoogleraar voorziet bij ongewij
zigd beleid een drieklassen-maat-
schappij: een leidinggevende elite die
het werk voorbereidt, plant en contro
leert, een groep die werk uitvoert en
een klasse van niet-actieven. Tussen
die klassen zal dan een scherpe schei
ding bestaan en zal de overgang zeer
moeilijk worden.
Aanvankelijk ging de OESO voor Ne
derland nog uit van een groei van 2 pro
cent in het komende jaar. De recente
verhoging van de olieprijs, die neerkomt
op een prijsstijging van ruim 30 procent,
heeft die voorspelling de nek omgedraaid.
(Van onze redactie economie)
GENÈVE. De Zweedse automobielonderneming Volvo en het Franse
autoconcern Renault hebben vorige week een Overeenkomst gesloten inzake
nauwere samenwerking op het gebied van personenwagens. Dat is meege
deeld op een gezamenlijke persconferentie gisteren in Genève.
Hij zei dit in Rotterdam bij de begro
tingsbehandeling van Rijnmond.
Het Openbaar Lichaam studeert samen
met werkgevers en werknemers op moge
lijkheden om het aantal bouwvakkers op
peil te brengen. „Specifieke mogelijkhe
den voor vrouwen zijn nog niet bekeken,
maar het is duidelijk dat dit potentieel
nodig is”, aldus Laan.
De woningbouwproduktie in de Rijn
mond is ondanks het tekort aan bouwvak
kers het afgelopen jaar gestegen. Op het
ogenblik zijn 15.000 huizen in aanbouw.
„En dat”, aldus Laan, „terwijl er altijd
gezegd is dat tienduizend woningen het
maximum is”. Het aantal nieuwe woning
wetwoningen is dit jaar verdubbeld, maar
het aantal woningzoekers handhaaft zich
op naar schatting 50.000.
Nederlandse economische deskundigen
hebben de inmiddels bijgestelde prognose
al onderschreven.
Iedere verhoging van de olieprijs met 10
procent komt namelijk neer op een ver
mindering van de groei met een half pro
cent. Diezelfde prijsverhoging veroor
zaakt ook nog eens een stijging van de
inflatie met een half procent. Daarbij
neemt de OESO gemakshalve aan dat de
prijs voor de duurdere olie niet wordt
doorberekend in de lonen, want dan komt
de inflatie nog veel hoger uit.
92J
g‘
Deze conclusie trekt prof. dr. J. A.
M van Wezel in zijn inaugurele rede,
die hij vandaag uitsprak bij de aan
vaarding van het buitengewoon
hoogleraarschap in de algemene soci
ologie, in het bijzonder die van de
arbeidsmarkt, aan de Katholieke Ho
geschool Tilburg.
TILBURG (ANP). De problemen
op de arbeidsmarkt worden veel te
sterk vanuit de korte termijn bena
derd. Daarbij stellen werkgevers,
vakbeweging en de beroepsorganisa
ties vooral het eigenbelang centraal.
Noodzakelijk is een gemeenschappe
lijk beleid voor de middellange ter
mijn, waarvan oplossingen voor de
korte termijn dan kunnen worden
afgeleid.
ROTTERDAMtANP). De aannemers
E in de Rijnmond hebben vrouwelijke werk-
fc nemers nodig om de bouwproduktie in het
r waterweggebied op peil te houden. „Er
t zijn zoveel mogelijkheden voor vrouwen,
t, terwijl het tekort aan bouwvakkers
t, enorm is”, vindt gecommitteerde J. Laan
E (Volkshuisvesting) van het Openbaar Li-
I chaam Rijnmond.
het rijtje knelpunten uit de dagelijkse
filemeldingen op de radio”. Bij het ont
werp is daarmee rekening gehouden: er
kan een tweede tunnel aangeplakt worden
zonder aanpassing van de aansluinde
wegvakken.
De ruim twaalf jaar oude tunnel heeft in
zijn bestaan 110 miljoen auto’s verwerkt.
Er zijn al dagen, dat het aantal „tunne-
laars” de 50.000 bereikt en Verkeer en
Waterstaat heeft becijferd, dat het gemid
delde stijgt met 17 auto’s per dag.
tot stand gekomen omdat Volvo in finan
ciële moeilijkheden zou verkeren. Volvo
draait bijzonder goed en een reddingsope
ratie is het zeker niet, zo zei Palliez.
Gevraagd naar de gevolgen voor Volvo
Car in Nederland zei Gyllenhammar dat
deze vestiging „wel zal varen bij de sa
menwerking tussen Volvo Zweden en Re
nault”. De Nederlandse regering heeft
volgens hem geen bezwaar gemaakt tegen
de overeenkomst tussen de twee onderne
mingen. Er liggen wel enkele ontwikke
lingsprojecten in het verschiet maar Gyl
lenhammar kon of wilde daar nog niets
over zeggen, aangezien de projecten nog
erg vaag zijn. Palliez liet zich hier even
min over uit. Wel zullen er in onderlinge
samenwerking componenten als versnel
lingsbakken worden ontwikkeld, zo deel
den zij mee.
Verleden week hebben de Volvo Zwe
den en Nederland een overeenkomst ge
sloten voor de ontwikkeling van de Vol-
vo’s 343 en 345. De staat, die 45 procent
van de aandelen Volvo Car BV bezit, zal
155 miljoen gulden bijdragen aan de fi
nanciering van de ontwikkeling van Vol-
vo-modellen die in Nederland worden ge
maakt, tot 1986. In juli was een voorlopige
overeenkomst gesloten. Begin vorig jaar
besloot de Nederlandse regering 200 mil
joen gulden te verstrekken om Volvo Car
BV in stand te houden.
Volvo kocht tot dusverre per jaar al
ongeveer 90.000 motoren van Renault
voor de Volvo 343. Samen met Peugeot-
Citroën maken Renault en Volvo in
Frankrijk zes-cilinder-motoren. Dit jaar
denkt Volvo 325.000 auto’s te produceren.
Voor volgend jaar is voor de produktie
nog geen doelstelling gemaakt. Volvo zal
de situatie van maand tot maand be
kijken.
in het niet”, aldus de hoogleraar. In een
toelichting zegt Van Wezel dat van op
nieuw extra scholing, zoals minister
Albeda van Sociale Zaken onder meer
bepleit in zijn nota Knelpunten op de
arbeidsmarkt, weinig heil kan worden
verwacht, als het gaat om oplossingen
op langere termijn.
Prof. Van Wezel vreest dat als er
niets gedaan wordt, het aanbod op de
arbeidsmarkt steeds minder zal aan
sluiten op de vraag. Er is naar het jaar
2000 toe een sterke groei van hoger
opgeleiden te verwachten. Aan de aan
bodzijde is daarentegen dé*1 verwach
ting dat het aandeel van de functies op
laag niveau constant zal blijven. Een
geringe afname van het aantal midden-
functies wordt gecompenseerd door
een beperkte toeneming van banen op
hoger niveau.
De hoogleraar zegt verder dat werk
gevers bij hun selectie werknemers in
een rij zetten, waarin hoger-opgeleiden
(van wie mannen eerst en daarna vrou
wen) vooraan staan. Achteraan in de
arbeidsrij staan de naar de mening van
de werkgever de slechtst bruikbare
werknemers, vooral lager-opgeleiden
van wie vrouwen de rij sluiten. De
beste banan worden dan toegewezen
aan de beste werknemers, dus hoger-
opgeleiden krijgen betere banen dan
lager-opgeleiden.
Aan mannen worden voorts ook
bij hetzelfde opleidingsniveau eer
der banen toegewezen dan aan vrou
wen, aldus Van Wezel. Bij een tekort
aan arbeidsplaatsen worden dan ook
onhaalbaar blijkt, ziet de OESO maar één
uitweg voor de regering: een drastische
beperking van de consumptieve vraag.
Economische groei met tegelijkertijd een
aanzienlijke inflatiegraad zoals in het
verleden wel gebeurde acht de OESO in
de huidige omstandigheden namelijk een
niet toelaatbare benadering.
Volgens de OESO is een „breed pakket
van maatregelen” noodzakelijk om zowel
de binnenlandse als de geïmporteerde in
flatie (zoals die van de duurdere olie en de
duurdere grondstoffen) te verminderen
en toekomstige investeringen (ook na vol
gend jaar) veilig te stellen en dus de eco
nomische groei gaande te houden. Er
moet voor worden gewaakt dat opnieuw
een afwentelingsproces in gang wordt ge
zet als het geval was na de oliecrisis van
1973-1974, aldus de OESO.
Overigens gelden deze sombere OESO-
prognoses voor vrijwel alle bij deze orga
nisatie aangesloten 24 landen (waaronder
de VS, Canada en Japan). Zonder de
nieuwste olieprijsverhogingen werd voor
het gehele OESO-gebied nog een economi
sche groei van iets meer dan een procent
volgend jaar verwacht, tegenover drie
procent dit jaar. De werkloosheid zal in
deze landen in ieder geval met een procent
stijgen.
Volgens het OESO-rapport betekenen
de verslechterde vooruitzichten dat, als er
geen speciale overheidsmaatregelen wor
den genomen, van een groei in de OESO-
landen gemiddeld geen sprake meer zal
zijn, eerder van een teruggang.
DEN HAAG(ANP). Minister Van Aar-
denne (Economische Zaken) voelt niets
voor de suggestie, van de Tweede Kamer
afkomstig, steunoperaties bekend te ma
ken onder vermelding van het betrokken
bedrijf, de omvang en aard van de steun
en de daarmee beoogde doelstellingen.
Het belang van de steunoperaties zelf
verzet zich tegen bekendmaking van deze
gegevens, aldus de minister in antwoord
op schriftelijke vragen over de ontwerp-
steunregeling aan individuele bedrijven.
Hij wijst erop, dat de ervaring heeft ge
leerd dat wanneer bekend wordt dat een
bedrijf wordt gesteund door de overheid,
het veel moeilijker wordt voor het bedrijf
orders te verwerven omdat de potentiële
opdrachtgevers er de voorkeur aan geven
de orders elders te laten uitvoeren. Ook
zijn leveranciers minder snel bereid door
te gaan met het geven van leveranciers-
kredieten, wat uiteraard de liquiditeits-
positie van het betrokken bedrijf nadelig
beïnvloedt Volgens de minister zou dit
laatste de steunoperatie zelf in direct ge
vaar kunnen brengen.
Wel zegt hij van mening te zijn dat de
beslissingen over grote steungevallen ter
vertrouwelijke kennisneming aan de Ka
mercommissie moeten worden gezonden.
Overigens merkt hij op, dat steunverle
ning aan een bedrijf van enigerlei omvang
in onze samenleving niet geheim is te
houden.
Minister Van Aardenne wijst invoering
van nieuwe steunvormen naast de thans
bestaande van de hand. Invoering van
nieuwe mogelijkheden om bedrijven in
moeilijkheden te steunen noemt hij niet
wenselijk. In dit verband zegt de bewinds
man deelneming een weinig gelukkig in
strument te vinden om een bedrijf in
moeilijkheden te steunen. Staatsdeelne
ming in een bedrijf heeft naar het oordeel
van de minister het nadeel dat de overheid
in de positie kan komen te verkeren dat zij
tegenstrijdige belangen heeft te beharti
gen, te weten de belangen van de gemeen
schap en die van de onderneming.
(Van onze redactie economie)
AMERSFOORT. Bezitters van een
eigen huis waarop een anti-speculatiebe-
ding zit, zullen wellicht met succes een
bezwaarschrift kunnen indienen tegen
een belastingaanslag. Dit verwacht de
Vereniging Eigen Huis te Amersfoort, na
dat door de Hoge Raad een uitspraak is
gedaan over de fiscale betekenis van een
anti-speculatiebeding.
De fiscus zal door deze uitspraak name-
1 lijk bij de bepaling van de waarde van het
huis rekening moeten houden met de
waardedrukkende werking van zo’n anti-
ALMELO (ANP(. De NV Sekisui Sys
teembouw in Enschede hoeft geen jaarre
keningen en loonlijsten vanaf 1973 aan de
Stichting Onderzoek Bedrijfsinformatie
(SOBI) in Amsterdam over te leggen.
SOBI heeft daarmee woensdag het kort
geding verloren dat de stichting tegen
Sekisui had aangespannen om te bewijzen
dat het bedrijf sinds 1973 een omzet van
160 miljoen Westduitse marken niet in de
jaarrekeningen zou hebben opgenomen.
President Van den Biesen van de recht
bank in Almelo, waarvoor het kort geding
diende, oordeelde dat Sekisui terecht had
geweigerd de vertrouwelijke stukken aan
SOBI af te geven. Het bedrijf had aange
boden de boekhouding door een onpartij
dige register-accountant te laten controle
ren, maar SOBI wees dat aanbod af. De
stichting wilde alleen het accountantskan
toor Moret en Limperg in de zaak betrek
ken. Dat kantoor had zich al afkeurend
over Sekisui uitgelaten. Verder was Van
den Biesen van mening dat het bedrijf
terecht groot wantrouwen heeft gekregen
t.o.v. de bedoelingen van SOBI. De stich-
ting bezit slechts één aandeel in Sekisui en
is er toch niet van teruggeschrokken de
belangen van al de andere aandeelhou
ders op een persconferentie 31 oktober
ernstig en onnodig te schaden, aldus de
rechtbankpresident. Hij gelastte de voor
zitter van SOBI, P. Lakeman, de uitlatin
gen die hij op de persconferentie over
Sekisui en het accountantskantoor Klein-
veld Kraaijenhof deed, te rectificeren.
-
2d
ffl j consumptieve vraag (beste-
i dingsbeperking), gepaard aan
De twee ondernemingen blijven onaf
hankelijk van elkaar werken en zullen
onder andere gezamenlijke investeringen
doen. De vrachtwagensector is niet bij de
samenwerking inbegrepen.
Ook de samenwerking op industrieel
gebied wordt versterkt. Hiertoe neemt Re
nault voor het eind van dit jaar tien pro
cent van de aandelen over van Volvo Car
Corporation in Gothenburg (Zweden)
voor 170 miljoen Zweedse kroon (ruim 78
miljoen gulden). Door omzetting van con
verteerbare obligaties in aandelen kan
Renault twintig procent van de aandelen
verwerven. Die omzetting kost 160 mil
joen kroon (bijna 74 miljoen gulden).
Volvo op haar beurt heeft de optie geno
men op tien procent van de aandelen
Renault Acceptance BV, de financierings
maatschappij van Renault.
De president-directeur van Volvo, Pehr
Gyllenhammar, noemde de samenwer
king een goede zaak voor de Europese
automobielindustrie, vooral met het oog
op de opmars van de Japanse auto’s. De
technische ontwikkelingen die Renault
heeft weten te bereiken en weten toe te
passen, zijn een goede zaak voor Volvo, zo
zei Gyllenhammar.
De algemeen directeur van Renault,
Vernier Palliez, verklaarde dat het initia
tief tot samenwerking van Renault is uit
gegaan. De wijze waarop Volvo oplossin
gen op langere termijn te bieden heeft
voor een aantal problemen „heeft ons
aangesproken”. De samenwerking is niet
groep vallen voor wie maar een garantie
van een jaar geldt, is nog niet bekend,
zodat ze alle 450 in onzekerheid verkeren
over hun toekomst. Bovendien willen de
bonden weten of er al wordt gewerkt aan
de door minister Albeda (Sociale Zaken)
toegezegde speciale bemiddelingsproce-
dure voor deze groep.
Verder is volgens de bonden overleg
noodzakelijk over de 110 werknemers die
niet van KNB overgaan naar de HBG. Het
grootste deel van hen is arbeidsonge
schikt, maar voor enkele tientallen van
hen is een melding voor collectief ontslag
gedaan. Er zou worden geprobeerd hen
„uit functie” dat wil zeggen zonder de
werkloosheidswet als tussenstation te
bemiddelen. De bonden willen weten, wat
daar het afgelopen half jaar aan is
gedaan.
Tenslotte stelt Zoethout dat er duide
lijkheid moet komen over de definitieve
overgang van het bedrijf Friso-Meijerink
in Zwolle naar de nieuwe eigenaren, een
directeur en een ex-directeur van Friso-
Meijerink. De principeovereenkomst is al
lang rond, maar omdat de definitieve
overeenkomst nog steeds niet is getekend,
zijn er volgens Zoethout kennelijk proble
men gerezen over deze transactie waarbij
enkele honderden werknemers zijn be
trokken.
Hij heeft tot deze stap besloten omdat er
sinds eind september geen overleg meer is
geweest en omdat de commissie van toe
zicht op twee eerdere verzoeken om een
gesprek niet heeft gereageerd.
Zoethout noemt in zijn open brief vier
punten waarover zijn bonden nader
overleg dringend gewenst vinden. Het
- gaat in de eerste plaats om Multibouw,
waarvan alle werknemers in dienst zou
den kunnen treden van nieuw op te rich
ten vennootschappen. Nu blijkt echter,
dat twaalf administratieve krachten moe
ten worden ontslagen. In een brief aan
deze personeelsleden is gesuggereerd, dat
er in overleg met de vakorganisaties voor
hen een bijzondere bemiddelingsprocedu-
re komt. Maar volgens Zoethout is er met
MMfc. de bonden nooit gesproken over het niet
^E meegaan van deze groep werknemers.
JE laat staan over een bemiddelingsproce-
K dure.
M: In de tweede plaats willen de bonden
praten over de positie van de werknemers
fgi f wier dienstverband met de Hollandse Be-
tongroep na 1 oktober niet zal kunnen
{|^F worden verlengd. In de overeenkomst tus-
9 F sen de HBG en Koninklijke Nederhorst
Bouw (KNB) garandeert de HBG de werk
gelegenheid van 450 mensen voor tenmin-
SB' ste een jaar en voor tenminste 301) van hen
flt voor twee jaar. Maar wie van de 450 in de
VLAARDINGEN (ANP). Het ministe
rie van Verkeer en Waterstaat is een stu
die begonnen naar de aanleg van een
tweede Beneluxtunnel, die pal naast de
bestaande tunnel zou kunnen liggen. Het
alternatief is de Blankenbergtunnel, die
ook de Nieuwe Waterweg kan kruisen,
maar dan westelijker, ter hoogte van
Maassluis.
Er is een begin gemaakt met een studie
naar de beste oplossing, want twee tun-
nels is teveel van het goede, zo zei minister
Tuijnman van Verkeer en Waterstaat gis-
te teren in Vlaardingen. Hij tekende daar de
E overdracht van de „oude” Beneluxtunnel.
Die wordt op 31 december een tolvrije
- rjjkstunnel.
Tuijnman verwacht, dat deze verbin-
