Russische autoriteiten
achtergrond
geloven in doorgaan
ontspanningspolitiek
Na oproep door Veiligheidsraad
Turken ontlopen Armeens probleem
Nieuwe Britse
spion bekend
Champagne met
de feestdagen
Noodtoestand in
Ariane weer
deel Australië
niet omhoog
Evacuatie door
zware storm
Paus bereid tot
overleg over Küng
Somalië biedt
VS basis aan
Drie caissières
doodgeschoten
Demonstratie
in Brokdorf
Slecht weer VS
veroorzaakt veel
vliegongelukken
In Madrid weer
nachtwakers
Aardbeving met
miljoen doden
als weddenschap
Toch verkiezingen
op Filippijnen
•I
3
MAANDAG 24 DECEMBER
BINNEN- EN BUITENLAND
1979
2
;ven
strie
AM
eluk
naai
lands
ig het
Am-
haald
'band
Arn
dt er-
nacht
ek in
recht-
'dam-
is be-
neer
4iek
igen
vork
jelen
(Van onze redactie buitenland)
DEN HAAG-MAPOETO- kabinetsberaad
DAR-ES-SALAAM-LOESA-
KA-SALISBURY. Neder
land zal binnenkort de inder-
tijd door de Verenigde Naties (gisteravond elf uur onze tijd) zou*ingaam
boycot
opheffen.
liet zaterdag weten, dat de que zijn grenzen met Rhodesië openstelt,
daarvoor noodzakelijke Ko
ninklijke Besluiten in voorbe
reiding zijn.
Rhodesië beëindigen
I
Nederland zal boycot
De Nederlandse maatregel volgt na het
besluit van de Veiligheidsraad vrijdag de
lidstaten op te roepen de sancties tegen
'Rhodesië te beëindigen. Ons land volgt
hiermee onder meer de zogeheten front
lijnstaten Mozambique, Zambia en Tanza
nia, die gisteren lieten weten een einde
aan de boycot te zullen maken.
Ankara is gisteren in zware mist een Fok
ker F-28 van de Turkse luchtvaartmaat-
SYDNEY (UPI). In Australië doen
brandweerlieden nog steeds verwoede po
gingen om de struikgewasbranden in de
Blue Mountains, een gebergte 80 kilome
ter ten westen van Sydney, onder controle
te krijgen. Gisteren is voor het gebied de
noodtoestand afgekondigd. De 2.000 inwo
ners van de door het vuur bedreigde
plaatsjes Berambing en Mount Wilson zijn
geëvacueerd. Er is geen melding gemaakt
van slachtoffers.
ter een uitzondering, omdat hierin open
lijk over slachtingen wordt gesproken,
bedreven door Turken in de Ottomaanse
tijd. Want dat is iets wat in de Turkse
pers, net als in het onderwijs, nu juist
nog steeds uit de weg wordt gegaan.
Voorzover de moderne Turk wordt ge
confronteerd met deze problematiek,
wordt hem ingeprent dat Armeniërs, op
gezweept door buitenlandse machten en
ondankbaar voor de tolerantie die hun
eeuwenlang is betoond, in opstand kwa
men en met geweldplegingen begonnen.
Bij het ongehoorde kwantitatieve aspect
(honderdduizenden doden bij de depor
tatie van de Armeniërs) van wat dan als
Turkse tegen-gewelddaden wordt be
schreven, wordt niet stilgestaan. Ook
niet door Soysal die schrijft dat met de
Het Noordkoreaanse regeringsblad Ro-
dong Sinmun heeft gisteren verklaard,
dat de beslissing van de Noordatlantische
verdragsorganisatie (NAVO) om in West-
Europa Amerikaanse kernraketten voor
de middellange afstand in stelling te bren
gen, „een ernstige stap is, die zal leiden tot
verheviging van de wapenwedloop en die
het gevaar van en oorlog in Europa dich
terbij brengt”.
de beschuldiging geuit dat „de Verenigde
Staten door nieuwe kernwapens in Euro
pa te stationeren pogen dit gebied steeds
meer te veranderen in een kernarsenaal
gericht tegen de Europese socialistische
landen”.
nd in
jarige
’en is
poli-
iboot
r met
erder
pelen
it het
ikker
elkdi-
le in
voe-
ers in
sbond
‘rdag-
ussen
Dooi
:hauf-
groot-
melk
11. De
s niet
iersO'
West-
lering
janu-
tituut
serste
West-
;te op
n. Al-
it, za-
doen
i taal-
pson-
eidin-
deel-
srdet-
ingen
rheid
t een
nder-
g be-
MADRID(Reuter). Zaterdagavond
zijn de traditionele Madrileense nachtwa
kers weer op straat verschenen. Zij dra
gen een gummiknuppel en een spuitbus
om zich te weren tegen belagers.
De „Serenos” werden drie jaar geleden
ontslagen omdat de oude gebouwen die zij
moesten bewaken en die zij slechts kon
den binnenkomen met behulp van reus
achtig grots sleutels, nagenoeg verdwenen
'waren. De „Serenos” die destijds te horen
waren door de rammelende grote sleutel
bossen die zij droegen, hebben thans een
nieuwe en minder schilderachtige functie,
namelijk het assisteren van de Madrileen
se politie.
Zaterdagavond verschenen de eerste
360 nachtwakers op straat en daarmee
loste de socialistische burgemeester van
Madrid, Enrique Tierno Galvan, een ver
kiezingsbelofte in.
logen
i Wa
re lo-
n rei-
n op
al 30
oud
;en.
iming
lag te
ft. Dit
rzitter
China
i daar
rp de
wacht
chten
'egge-
iagge-
sr.
amen
?hap-
eken
ikten
onin-
it de
kan
hete
spro-
rnter-
veld,
i on-
mid-
vrij-
ver-
IOUW-
ver-
van
uibië.
g op
st uit
1, die
-e he
w de
voor
eder-
Valentin Falin, eerste plaatsvervangend
chef van de afdeling internationale voor
lichting van het Centrale Comité van de
Russische communistische partij en voor
malig Russisch ambassadeur in Bonn, en
Vadim Zagladin, plaatsvervangend leider
van de afdeling buitenlandse betrekkin
gen van het Centrale Comité, gingen uit
voerig in op de toestand, ontstaan na het
besluit van de NAVO inzake de produktie
en plaatsing van Amerikaanse raketten
voor middellange afstand.
van president Kenneth Kaoenda laten we
ten de sancties niet meer te zullen toe
passen.
President Machel zei ook, dat Mozambi-
REIMS (Reuter). Enkele Fransen
hebben er voor gezorgd dat zij de ko
mende feestdagen overvloedig cham
pagne kunnen drinken. Zich voor
doend als wijnkopers stapten zij een
opslagplaats in Reims binnen en ver
dwenen met 25.000 flessen. Pas na eni
ge uren werd ontdekt dat de papieren
die zij hadden overgelegd, vals waren.
De gestolen champagne vertegenwoor
digt een waarde van naar schatting
350.000.
WASHINGTON (AFP). De Somali
sche regering heeft de Verenigde Staten
het gebruik van de basis Berbera aange
boden. Dit is uit bronnen die in nauw
contact staan met het Amerikaanse minis
terie van Defensie vernomen.
Dezer dagen reist er een delegatie van
hooggeplaatste Amerikaanse functiona
rissen door het Midden-Oosten op zoek
naar bases voor de Amerikaanse strijd
krachten. Zij heeft inmiddels de Saoedi-
sche regering geraadpleegd en zal na So
malië bezoeken afleggen aan het sulta
naat Oman en aan Kenia.
Volgens de bovengenoemde bronnen
zou premier Barre zijn aanbod hebben
gedaan om de betrekkingen met het Wes
ten te verstevigen. De ooit innige Somali
sche relatie met de Sovjet-Unie is ziender
ogen verslechterd nadat Moskou in de
oorlog die Somalië en Ethiopië om de
Ogadenwoestijn hebxen gevoerd, de zijde
van Addis Abeba koos.
Berbera ligt aan de Golf van Aden en
biedt ruime faciliteiten voor het onder
houden en het repareren van grote oor
logsschepen. Ook is er een vliegveld dat
kan worden gebruikt door Amerikaanse
bommenwerpers van het type B 52 en
beschikt zij over uitgebreide huisvestings-
capaciteit. Voor de Ogadenoorlog in 1977
deed Berbera dienst als basis voor de
Russische vloot.
ge-universiteit tot een communistische cel
behoorde, waartoe onder meer ook Bur
gess en MacLean behoorden.
De spionage-activiteiten van Caimcross
kwamen aan het licht toen Britse veilig
heidsmensen het overlopen van Burgess
en MacLean onderzochten. Caimcross
werd daarop gevraagd zijn baan op te
geven. Hij vertrok daarop naar het vaste
land van Europa.
Naar verwachting zal deze onthulling
leiden tot verdere druk op de regering-
Thatcher meer gegevens te publiceren
over het spionage-schandaal, waar hoge
ambtenaren bij betrokken zijn.
voor de Russen. Een derde man in dit
complot, veiligheidsagent Kim Philby,
nam eveneens de wijk naar Moskou en
Anthony Blunt,, een voormalig kunstadvi
seur van koningin Elizabeth, werd vorige
maand ontmaskerd als een lid van dezelf
de groep.
Caimcross zei tegen de Sunday Times
dat hij in de jaren dertig op de Cambrid-
zater-
intoe-
urgse
man
jerso-
hotel-
niet
nog
affici-
kt uit
MOSKOU, TOKIO (AP/Reuter). Twee vooraanstaande Russische politici
hebben zaterdag voor de Russische televisie verklaard ervan overtuigd te zijn
dat de ontspanningspolitiek ook in de jaren tachtig zal worden voortgezet.
(Van onze redactie binnenland)
NEW YORK. In de Verenigde Staten
zijn in het afgelopen weekeinde tenminste
33 mensen bij vliegtuigongevallen om het
leven gekomen. Zeker veertien particulie
re vliegtuigen stortten neer. Volgens een
woordvoerder van de Amerikaanse lucht
vaartdienst is het grote aantal ongelukken
te wijten aan slechte weersomstandig
heden.
In de buurt van de Turkse hoofdstad
moord door een Armeniër op Talat Pas
ja, een van de drie leiders van het jong
Turkse regime, enkele jaren na de Eer
ste Wereldoorlog, aan de wraakacties
een eind was gekomen.
Anders dan de Duitsers na de joden
moord, anders ook wel dan de Amerika
nen na wat ze de Indianen aandeden,
hebben de Turken zich, ook al zouden ze
een verontschuldiging kunnen vinden in
het andere regime dat toen heerste, nooit
serieus verdiept in de documentatie en
in de (schuld)vraag waarom de volken-
moord op de Armeniërs gepleegd werd.
Door het woord „genocide” in haar
naam op te nemen, is een van de moor-
dorganisaties er nu in geslaagd dit ook
in de Turkse pers geregeld gedrukt te
krijgen, wat ongetwijfeld een van haar
voornaamste oogmerken was. Maar
daarmee komt de Turkse „bewustwor
ding” van wat er eerder deze eeuw is
gebeurd natuurlijk geen stap dichterbij.
Integendeel, het versterkt hen in de inge
goten zekerheid dat de Armeniërs inder
tijd met geweld „begonnen” zijn. Ze
“’ndigen” er immers ook mee?
BEZIERS (DPA). Zaterdag zijn bij
een gewapende roofoverval op een super
markt in de Zuidfranse stad Beziers drie
caissières doodgeschoten. De drie vrou
wen, in leeftijd variërend van 26 tot 27
jaar, waren op het moment van de overval
bezig met het tellen van de kasinhoud. Zij
moesten plat op de grond liggen en wer
den in koelen bloede met twee schoten in
de nek door de dader of daders vermoord.
De politie vermoedt, dat de dader of
daders hiermee getuigen uit de weg wil
den ruimen, want niemand anders in de
supermarkt hoorde de schoten of merkte
de roofmoordenaars) op.
BROKDORF (DPA). Een kleine 2000
mensen hebben gisteren gedemonstreerd
tegen de bouw van de kerncentrale in het
Westduitse Brokdorf. Het protest richtte
zich met name tegen de rechtbank van
Sleeswijk, die onlangs door individuele
personen en organisaties ingediende be
zwaren tegen de bouw van de centrale
afwees.
Onder de betogers bevonden zich onder
meer verscheidene boeren uit de omge
ving. Toen een deel van de demonstranten
'trachtte het ijzeren hek om het bouwter
rein door te knippen en stenen wierp naar
een bouwcontainer, greep de politie in. Zij
gebruikte daarbij traangas en wapenstok
ken. De betogers gooiden met graspollen,
koemest en stenen en gebruikten ook
stokken en uit de grond gerukte wegwij
zers. Ondanks deze schermutselingen
ging de betoging niet met dezelfde geweld
dadigheden gepaard als bij de eerste grote
massademonstratie tegen de kerncentrale
van Brokdorf.
LAS VEGAS (Reuter). Een goklokaal
in het Amerikaanse Las Vegas heeft een
weddenschap aanvaard van een man uit
de staat Virginia, die stelt dat volgend jaar
Los Angeles getroffen zal worden door
een aardbeving waarbij meer dan een
miljoen doden zullen vallen.
Als de man gelijk krijgt, wordt hem 70
maal zijn inzet van 5.000 dollar of in totaal
circa 700.000 uitbetaald.
KOUROU(DPA/AFP). De tweede lan-
ceringspoging van de Europese raket Ari
ane in Kourou in Frans Guyana, is giste
ren na enkele onderbrekingen bij het af
tellen door minder goed weer, vanwege
een heliumlek tot vanmiddag uitgesteld.
De lancering werd 52 seconden voor het
startsein tegengehouden.
De eerste poging mislukte vorige week
toen een computer een defect ontdekte en
de motoren automatisch deed afslaan.
De 80 miljoen gulden kostende Ariane is
gebouwd door Frankrijk, West-Duitsland,
Groot-Brittanië en andere landen die lid
zijn van het Europese ruimtebureau
(ERB) van 12 naties. Zij werd in delen
over de Atlantische Oceaan naar Kourou
gebracht en daar geassembleerd.
De 200 ton zware kunstmaan is gemaakt
om telecommunicatiesatellieten in een
baan te brengen, waardoor West-Europa
op dit terrein minder afhankelijk wordt
van de Verenigde Staten. De eerste com
merciële telecommunicatiesatelliet van
ERB wordt wind en weder dienende in
april 1981 gelanceerd.
Vandaag nog, tussen vier en 9 uur (Ned.
tijd) zal een derde lanceringspoging wor
den ondernomen, zo is officieel meege
deeld.
Het ene vliegtuigje in het water, het andere langs de weg. De Amerikaanse politie en brandweer hadden in het afgelopen weekeinde de
handen vol aan zeker veertien vliegtuigongevallen.
terrorisme in het binnenland steeds va
ker aan buitenlandse machten wordt
toegeschreven.
De bekende Turkse hoogleraar in het
staatsrecht Mumtaz Soysal, voorzitter
van de Turkse afdeling van Amesty
International, schreef hierover onlangs
op sarcastische wijze in zijn rubriek in
het dagblad Milliyet, onder de titel Met
twee maten. Hij vroeg zich af waarom
het Westen, terwijl het moord en brand
schreeuwt over de gijzeling van het
Amerikaanse ambassadepersoneel in
Teheran (die Soysal overigens ook ver
oordeelde) zich zo weinig druk maakt
over de opeenvolgende moorden, elf nu
al, op Turks diplomatiek personeel en
familie (hij spreekt van „bijna geno
cide”).
Een commentaar in het in Ankara
verschijnende blad Briefing vormt ech-
schappij Turkish Airlines neergestort.
Vier van de 43 inzittenden overleefden de
ramp. Alle slachtoffers zijn Turken. Het
toestel maakte een binnenlandse vlucht.
Op Papoea Nieuw-Guinea zijn zaterdag
vijftien mensen om het leven gekomen
toen een vliegtuig tijdens een binnenland
se vlucht op zestig kilometer afstand van
Port Moresby tegen een berghelling vloog.
Een commissie is ingesteld om de oorzaak
van het vliegongeluk na te gaan.
In een redactioneel commentaar, waar
van een uittreksel door het Noordkore
aanse persbureau werd verspreid, werd
TÜBINGEN (UPI). Paus Johannes
.Paulus II heeft zich bereid verklaard na
Kerstmis met een delegatie van het West
duitse episcopaat te spreken over het con
flict tussen de Congregatie voor de Ge
loofsleer en de Zwitserse, aan de universi-
teit van het Westduitse Tübingen verbon
den theoloog Hans Küng.
Dit nieuws is gisteren uit Rome meege
bracht door monseigneur Georg Moser,
bisschop van Rottenburg-Stuttgart, die
naar Vaticaanstad was gereisd om in de
affaire zijn bemiddeling aan te bieden.
De Congregatie voor de Geloofsleer
heeft tuchtmaatregelen tegen Küng geno
men vanwege zijn opvattingen over pau
selijke onfeilbaarheid en de godheid van
Jezus. De autoriteiten in Rome verboden
Küng nog langer de leerstoel van theolo
gie aan de universiteit van Tübingen te
bezetten.
MANILLA (AFP). President Ferdi
nand Marcos heeft zaterdag verklaard,
dat de voor 30 januari vastgestelde alge
mene verkiezingen niet kunnen worden
uitgesteld, „omdat het gevaar bestaat dat
de toestand op de Filippijnen en in het
buitenland na die datum zal verslech
teren”.
Hij noemde in dit verband de verhoging
van de olieprijzen en de mogelijkheid dat
de olie-invoer tot de helft zal verminderen
als gevolg van „vijandelijkheden” in het
Midden-Oosten.
De liberale partij, de voornaamste op
positiebeweging, verlangt als voorwaar
den voor haar deelneming aan de verkie
zingen dat de staat van beleg wordt opge
heven, alle burgerrechten worden her
steld, „onkreukbare, onpartijdige en be
kwame personen” in de kiesraad worden
benoemd en de termijn van de verkie
zingscampagne van 30 dagen wordt ver
lengd tot 90 dagen.
President Samora Machel van Mozam
bique zei dat het besluit werd genomen op
1—'_1—-1 waarop de totstandko
ming van het wapenstilstandsverdrag in
Londen werd toegejuicht en deelde verder
mee dat de opheffing van de sancties om
middernacht plaatselijke tijd vannacht
aan, die toezicht zullen uitoefenen op het
bestand. Britse troepen kwamen al eerder
aan. Voor vandaag wordt een contingent
uit Kenia verwacht. In totaal zullen 1200
Britse en Gemenebest-manschappen arri
veren. Een militaire woordvoerder ver
klaarde dat hooggeplaatste Britse legerof
ficieren het Rhodesische oerwoud zijn in
getrokken om voorbereidingen te treffen
voor de stationering van de vredesmacht.
Guerrillaleider Nkomo kwam gisteren
aan in Loesaka, waar hij op het vliegveld
welkom werd geheten door ongeveer 2000
volgelingen. Hij verklaarde dat hij ZAPU-
commandanten naar de guerrillabases in
het Rhodesische oerwoud zou zenden om
de manschappen in te lichten over het
bestand. Hij gaf voorts te kennen dat hij
tegen het einde van de komende week
naar Rhodesië zal gaan. De andere leider
van het Patriottisch Front, Moegabe,
vloog van Londen naar Tanzania, vermoe
delijk voor overleg met president Julius
Nyerere. Moegabe zou van Tanzania door
reizen naar Mozambique, waar zijn troe
pen zijn gelegerd.
In Salisbury en verder in tal van zwarte
wijken en kampen door het gehele land
zijn gisteren tienduizenden sympathisan
ten van Nkomo en Moegabe de straat
opgegaan en hebben pogingen van de
politie om hen te verspreiden, genegeerd.
Volgens schattingen van de politie betoog
den alleen al in de wijk Seki, aan de rand
van Salisbury, ruim 25.000 demonstran
ten. Groot-Brittannië hief zaterdag het
verbod op politieke activiteiten van de
organisaties van Nkomo en Moegabe op,
maar gouverneur Soames verordende te
gelijkertijd dat voor demonstraties 48 uur
van tevoren toestemming moest worden
gevraagd.
LONDEN(Reuter). Het Britse zon
dagsblad Sunday Times meldt dat een
voormalige hoge Britse regerings-ambte-
naar, John Caimcross, heeft toegegeven
dat hij in de jaren voor de Tweede Wereld
oorlog voor de Sovjet-Unie heeft gespio
neerd. Caimcross zei tegen verslaggevers
dat hij gegevens over de Britse diploma
tieke strategie en geheime informatie over
belangrijke politieke keuzes had doorge
speeld aan de spion Guy Burgess.
Burgess en Donald Maclean, beiden
Britse diplomaten, vluchtten in 1951 naar
de Sovjet-Unie, toen zij op het punt ston
den ontmaskerd te worden als spionnen
Ondanks dit besluit en ondanks het
door president Carter aangekondigde mi
litaire program voor de komende vijf jaar,
aldus Zagladin, hierin bijgevallen door
Falin, geloven wij dat men middelen zal
vinden om op diplomatiek niveau verder
te komen op de weg naar ontspanning.
Hoewel Carter en de NAVO geen alterna
tieven voor de ontspanningspolitiek heb
ben kunnen geven, bestaat er ook naar de
mening van de Sovjet-Unie geen andere
mogelijkheid dan met elkaar te leven en te
onderhandelen, zo zei Zagladin.
ALGIERS (Reuter). In Algerije heb
ben meer dan 30.000 mensen hun huizen
moeten verlaten als gevolg van een zware
storm, die nu al vijf dagen over het weste
lijk deel van het land raast. Hij gaat
gepaard met hevige regen- en sneeuwval,
wegen zijn onbegaanbaar geworden en
telefoonverbindingen zijn verbroken. Dit
hebben Algerijnse kranten gisteren
gemeld.
De luchtverbinding met Salisbury wordt
binnenkort hersteld. In Mozambique heb
ben de guerrillastrijders van Robert Moe-
gabes vleugel van het Patriottisch Front
hun basis.
Tanzania hief eveneens gisteren zijn
economische sancties tegen Rhodesië op.
Dit is in Dar-Es-Salaam bekendgemaakt
door het ministerie van Buitenlandse Za
ken. In de bekendmaking stond dat ook de
andere frontlijnstaten Botswana, Zambia,
Mozambique en Angola een einde aan
de sancties hadden gemaakt.
Drie Afrikanen hebben zaterdagoch
tend vanuit een passerende auto het huis
van guerrillaleider Robert Moegabe in een
zwarte buitenwijk van de Rhodesische
hoofdstad Salisbury onder vuur geno
men. Twee leden van de familie Moegabe
werden gewond. Volgens de politie blijkt
uit de gevonden hulzen dat met Russische
automatische wapens werd geschoten.
Een handgranaat die door de aanvallers
werd gegooid, ontplofte niet.
Gisteren kwamen in de Rhodesische
hoofdstad Salisbury eenheden uit Austra
lië, Nieuw-Zeeland en de Fiji-eilanden
(Van onze redacteur in Turkije, Frans van Hasselt)
ISTANBOEL. Steeds veelvuldiger worden de laatste maanden aansla
gen gepleegd op Turkse diplomaten of hun familie en op kantoren van de
Turkse luchtvaartmaatschappij, die worden geclaimd door Armeense
organisaties.
afgekondigde boycot tegen Zambia had gisteren eveneens bij monde
■Rhodesie opheffen. Een
woordvoerder van het minis
terie van Buitenlandse Zaken
Mag men de daders geloven, dan ope
reren er twee naast elkaar: het Armeens
Commando ter Gerechtigheid voor de
Genocide (Turkse kranten vertalen het
met „wraakcommando”), dat diploma
ten neerschiet, als laatste de chef van het
Turkse toeristenbureau in Parijs zater
dagmorgen, en het Armeens Bevrij-
dingsfront, dat, tot nu toe zonder doden,
bommen plaatst in kantoren van de
Turkse luchtvaartmaatschappij TAL,
afgelopen zaterdagmorgen in Am
sterdam.
„We worden van binnen en van buiten
bestookt”, luidt een kop op de voorpagi
na van het boulevardblad Gunaydin van
gisteren. De woede over de systemati
scher wordende gewelddadigheid tegen
Turken in het buitenland wordt vanzelf
sprekend steeds groter, waarbij men in
aanmerking moet nemen dat ook het
a SI
