Honderd miljoen aan schadeclaims
ng
Fusie NDU met
Necomin rond
1
Conferentie
vaartarieven
Suez-Kanaal
STAND HYPOTHEEKRENTE
I
Olie en gas in
Golf van Tonkin
Reflecterende paraplu
Van 25.000 naar 30.000
Hogere garantie voor
tegoeden bij banken
er
n:
g
RllStig jcl3r voor bourzon fachtergrond
Prijzen voor pluimvee
itie
ZATERDAG 29 DECEMBER
ECONOMIE
19 7 9
13
AMSTERDAM. Met ingang van
1 januari wordt de garantie voor te
goeden van particulieren bij banken
verhoogd van 25.000 tot 30.000. Dit
heeft De Nederlandsche Bank be
paald op grond van de collectieve
garantieregeling in de herziene Wet
Toezicht Kredietwezen, die op 1 janu
ari 1979 van kracht werd.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De politieke onrust in Iran, die nu al ruim een
jaar duurt, heeft het Nederlandse bedrijfsleven een schade van
zeker enkele tientallen miljoenen guldens berokkend. Dit blijkt
uit een onderzoek van het Algemeen Nederlands Persbureau
(ANP) onder ongeveer 25 bedrijven en instanties die betrokken
zijn bij de handel met Iran.
raat
Iraanse crisis kost
Nederland miljoenen
(Van onze redactie economie)
Rentepercentages per 21 december 1979.
3
Naam Bank:
A.B.N.
Amrobank
1
Ned. Middenstandsbank
Nutsspaarbank W.-Nederland
Éi!
'•‘WK.
Rabobank (adviesrente)
Rijks Post Spaarbank
Westland Utrecht/standaard
AMSTERDAM. Het nu vergle
den jaar verliep voor de aandelen
beurzen in de wereld vrij rustig.
Grote beroeringen zoals dit jaar wel
op politiek en economisch gebied
optraden, bleven de meeste effec
tenbeurzen bespaard. De verschil
len tussen de hoogste en laagste
standen van de diverse beursgroe-
pen, die als belangrijke indices wor
den bijgehouden, bleven dan ook
beperkt.
Het bouwbedrijf van de Verenigde Be
drijven Bredero NV in Utrecht heeft onge
veer een jaar geleden alle twintig Neder
landse werknemers uit Iran weggehaald
in verband met de politieke onrust. Brede
ro was van juli vorig jaar met een Iraans
bedrijf belast met de bouw van 330 appar-
„Gematigd optimistisch” is men bij de
Volker-Stevin-groep over de betalingen
die Iran nog moet doen aan het bedrijf.
Een woordvoerder rekent erop dat het
geld met enige vertraging zal binnenko
men. Volker-Stevin had als laatste karwei
de aanleg van een haven in Bandar Sap-
hoer (nu Bandar Iman Khomeini). De ha
ven is nu klaar.
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
5 jaar
10 jaar
5 jaar
10 jaar
5/10 jaar
5/10 jaar
2 jaar
5 jaar
3 jaar
5 jaar
variabel
3/5 jaar
variabel
5 jaar
5/10 jaar
1,5
1,5
1
1
1,25
1,25
1,25
1
2
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
9,6
9,8
10,0
10,0
9,9
9,9
10,0
10,0
9,7
10,0
10,0
9,95
10.17
10,65
10,65
10,70
10,70
10,44
10,44
10,30
10,38
10,95
9,6
9,8
10,25
10,25
10,25
10,0
10,0
9,7
10,0
10,2
9,95
10.17
10,93
10,93
11,09
10,44
10,44
10,30
10,38
11,17
V
/e
w
E-
I-
n
3
Bouwf. Ned. Gem.
Centraal Beheer
Centrum-bank
Ennia
Levensverz. aangesl. bij
N.V.L.
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
In West-Duitsland is een reflecterende paraplu ontwikkeld, die al zichtbaar is wanneer een
auto er van een afstand van 150 meter op schijnt. De hoes van de paraplu is ook reflecterend,
zodat men ook bij droog weer als wandelaar van een waarschuwingsteken kan zijn voorzien.
•7
m
zijn belangen behartigen door een plaat-
selijke agent,, een Iraniër. Van september
1974 tot september vorig jaar had Van
Qend en Loos een joint venture met een
Iraans Transportbedrijf voor het vracht
vervoer van Nederland naar Iran en te
rug. „Om commerciële redenen zijn we
daarmee gestopt. De politieke situatie
heeft deze „afbouw” alleen maar ver
sneld. We rijden nog wel op Iran, met
Bulgaarse chauffeurs. Die zijn politiek
minder beladen voor Iran dan Nederland
se. Wel is het vrachtverkeer op Iran terug
gelopen. Dat betekent een achteruitgang
in onze financiële positie. Meer hierover
kan ik niet zeggen”, aldus de woordvoer
der van Van Gend en Loos.
bank
10,25
10,0
10,0
10,0
10,2
9,9
10,0
9,6
lijk
10,85
10,85
10,71
10,71
10,99
10,27
10.38
9,95
Rentevast Afsluitprov.
gedurende: in proc.:
lijk
10,85
10,58
10,44
10,44
10,99
10,27
10.38
9,95
De regeling behelst een garantie tot te
rugbetaling voor op naam gestelde
schuldvorderingen (in guldens of andere
valuta) die natuurlijke personen, vereni
gingen en stichtingen hebben op instellin
gen welke onder toezicht staan van De
Nederlandsche Bank (algemene banken,
coöperatieve banken, spaarbanken, effec-
een aantal aandelen is opgenomen, die
extra in koers daalden. Zo daalde Deli
Maatschappij dit jaar van 131 op 80
gulden, Ceteco van 240 op 160 gulden,
Internatio-Muller van 49 op 22 gulden,
Qgem van 31 op 16 gulden en Hagemeij-
er van 75 op 33 gulden.
In de groep industrie liet Wessanen in
1979 een steek vallen van 74 op 39 gul
den, ACF van 157 op 70 gulden, Holec
van 158 op 68 gulden, KNP van 45 op 27
gulden, Naarden van 22 op 11 gulden,
Meneba van 75 op 41 gulden en Rijn-
Schelde-Verolme van 58 op 35 gulden.
Deze ontwikkeling was deels het ge
volg van moeilijkheden van incidentele,
deels van conjuncturele aard, maar
geeft duidelijk aan hoe in ons land de
economische situatie in 1979 is verslech
terd. De ondernemingen van bovenge
noemde aandelen hebben in het afgelo
pen jaar flinke winstdalingen opgelo
pen. In meerdere gevallen zelfs een
winsthalvering. Het is dan ook allesbe
halve in glorieuze stijl dat het beurswe
zen in ons land de drempel naar het
nieuwe jaar en het decennium van de
jaren tachtig zal overschrijden.
Met een olieprijs die ruim tweemaal zo
hoog staat als een jaar geleden, 26 tot 30
dollar per vat van 157 liter tegen 13
dollar vorig jaar december, met het
vooruitzicht dat de wereldconjunctuur
volgend jaar in toenemende mate de
vertragingsrekening gepresenteerd zal
krijgen van deze olieprijsinflatie, met
een rente die zich ook in ons land op
topniveaus beweegt en met het vooruit-
zicht dat de inflatie zich weer alom zal
versnellen, lijkt er op beursgebied wei
nig eer binnen te halen.
HONG KONG (AP) In een radio-
uitzending van de zender op het eiland
Hainan, waarvan de tekst te Hong Kong
bekend is gemaakt, is bevestigd dat in de
Golf van Tonkin gas en olie is aange
boord, „in weerwil van tussenkomst en
sabotage” van de Sovjet-Unie en Vietnam.
De vondst was gedaan in omstreden
wateren in de Golf en het betrof olie en
gas „in betrekkelijk grote hoeveelheden
en van tamelijk goede kwaliteit”.
Er is in de uitzending niet precies aange
geven waar de boringen waren verricht
(de Golf van Tonkin ligt voor de zuidkust
van China) en ook over de genoemde
„tussenkomst en sabotage” werd niet
meer gezegd dan dat „het olie-boorschip
Nanhai 1 er in geslaagd was het werk
voort te zetten”.
Al jaren liggen China en andere landen
van Zuid-Oost Azië met elkaar overhoop
over territoriale zeerechten en aanspra
ken die kunnen worden gedaan op de
mineralen in de bodem van de omstreden
zeegebieden.
tenkredietinstellingen, hypotheekbanken)
en op de Rijkspostspaarbank en de Post
cheque- en Girodienst. Vorderingen aan
toonder en vorderingen van vennoot
schappen en soortgelijke rechtspersonen
vallen buiten de garantie.
Indien een onder toezicht staande instel
ling door de rechter failliet zou worden
verklaard of volgens de zogenaamde
noodregeling van de wet onder bewind-
voering zou worden gesteld, zal De Neder
landsche Bank als uitvoerend orgaan van
de garantieregeling aan elke gedupeerde
schuldeiser van betrokken bank een be
drag uitkeren ter grootte vari zijn vorde
ring, echter tot een bepaald maximum.
Bij de inwerkingtreding van de wet is
het maximum gesteld op 25.000. Bepaald
werd dat het per 1 januari 1980 zou wor
den herzien op basis van de ontwikkeling
van het loonindexcijfer sedert 1976. Op
deze grond stijgt het nu tot 30.000. Ver
volgens wordt het eens per drie jaar aan
de hand van de loonontwikkeling op
nieuw vastgesteld en afgerond op een
veelvoud van 5.000.
De Nederlandse ambassade in Teheran
staat intussen voortdurend in contact met
het ministerie van Buitenlandse Zaken en
de Nederlandse Credietverzekering maat
schappij (NCM) en bemiddelt bij de Iraan
se autoriteit bij het zoeken naar een oplos
sing van problemen die de bedrijven in
Iran ondervinden. „Deels met succes”,
aldus een woordvoerder van de ambassa
de. Succes heeft de zaakgelastigde van
Iran in ons land, de heer N. Helmi, niet.
Hij geeft toe dat zijn pogingen om de
Nederlandse Credietverzekering maat
schappij (NCM) ervan te overtuigen dat
„Iraanse bedrijven hun contracten met
het Nederlands bedrijfsleven nakomen”
tot nu toe vergeefs zijn geweest.
ROTTERDAM (ANP). Nederlandse
Dagbladunie BV te Rotterdam (de dag-
bladdivisie van Elsevier-NDU NV) en Ne
comin BV te Roosendaal hebben overeen
stemming bereikt over een volledige fusie.
Necomin zal in haar geheel als dochteron
derneming deel gaan uitmaken van de
NDU. De fusie heeft geen nadelige gevol
gen voor de circa 400 medewerkers van
Necomin. Het overleg met de vakorgani
saties heeft plaatsgevonden, aldus een ge
zamenlijke mededeling.
Necomin is houdster van alle aandelen
van vier werkmaatschappijen nl.: Ko
ninklijke van Poll BV (grafische industrie
te Roosendaal), De Grondwet BV (onder
meer uitgeefster van het dagblad Bra
bants Nieuwsblad, oplage 45.000 ex.) te
Roosendaal, van Poll Press NV (rotatie-
drukkerjj te Hoogstraten in België) en
Lecturis BV (drukkerij en uitgeverij te
Eindhoven.
In overleg met alle betrokkenen zijn de
aandelen van Media Press Center NV,
uitgeefster van het weekblad Teletip te
Antwerpen, inmiddels overgegaan in han
den van Internationale Uitgeversmaat
schappij NV te Antwerpen. De eigen re
dactionele identiteit van het Brabants
Nieuwsblad, zoals vastgelegd in het redac
tiestatuut, blijft gehandhaafd.
treden, wijst op de forse omslag die zich
in de herfst van 1979 heeft voltrokken.
Het sein voor die omslag kwam vanuit
Wall Street. Daar boekte de index van de
30 industriële waarden op 5 oktober de
hoogste stand van het jaar op 897 om een
maand later, op 7 november, 100 punten
lager de laagste stand aan te slaan. Deze
dramatische gebeurtenis sleepte vrijwel
alle beurzen van de vrije wereld met zich
mee. Als belangrijkste oorzaak gold de
aanhoudende forse prijsverhogingen
voor de ruwe olie, die de dollar wederom
ondermijnden en in een aantal belang
rijke centra van de internationale valu-
tahandel tot nieuwe laagterecords aan
leiding gaf.
Ook de voortdurend hoger wordende
rente kreeg Wall Street in zijn greep.
Gold voor begin 1979 nog een rentebe-
stand van ongeveer 9 percent en werd 10
percent vorig jaar december voor dit
jaar als een mogelijke maar zeker niet
hogere top gezien, in het afgelopen na
jaar kwam diezelfde rente die de Ameri
kaanse banken aan hun grote cliënten
berekenden, op nagenoeg 16 percent.
Het in december tot 15 percent teruglo
pende niveau gaf de beurs enige grond
waardoor het koerspeil, ondanks de sle
pende gijzelingszaak in Teheran, zo on
geveer in het midden tussen de hoogste
en laagste jaarstand bleef hangen.
De klap in Wall Street ondermijnde
ook het Damrak. Vooral de internatio
nals heten het hoofd hangen, maar ook
de lokale industrie en de handel. Dat de
index van beide groepen de handel
viel zelfs van 128 qp 98 in de periode
van begin november tot medio decem
ber zo zakte, komt doordat in deze index
■..9»
CAIRO (AP). De directie van de Suez-
kanaalmaatschappij (een Egyptisch
staatsbedrijf) heeft 96 landen uitgenodigd
in maart in Ismailia bijeen te komen ter
bespreking van de voorgenomen verho
ging van de doorvaartarieven, aldus het
dagblad Al Achram.
In Wall Street was dat 100 punten, op
een stand van 800 tot 900 voor de 30
industriële aandelen van de Dow Jones
index. In Amsterdam bewoog de alge
mene index, waarin de 55 aandelen van
de zes verschillende beursgroepen zijn
opgenomen, zich tussen 83 en 94 en volg
de daarbij derhalve verhoudingsgewijs
het koersgedrag van Wall Street.
Toch zijn er wel aanzienlijke individu
ele verschillen opgetreden. En zelfs voor
bepaalde groepen in hun geheel wijken
de thans gangbare noteringen belang
rijk af van die van een jaar geleden.
Lang behoeft hiernaar niet te worden
gezocht, want wie aan 1979 denkt, denkt
aan olie en wie het woord olie op de
beurs uitspreekt, heeft het dan meteen
over de enorme koersstijgingen van de
olieaandelen. Dit geheel in tegenstelling
tot bijvoorbeeld 1974, het andere jaar
met forse prijsstijgingen voor ruwe olie,
waarin de koersen van de olieaandelen
zelfs flink terugliepen.
Maar in 1979 zijn de noteringen enorm
Volgens de directeur van de Nederland
se Credietverzekering Maatschappij
(NCM), Kalff, heeft het Nederlandse be
drijfsleven voor 350 miljoen gulden aan
de handel met Iran bij de NCM verzekerd.
Hoeveel bedrijven zich bij de NCM heb
ben verzekerd wil Kalff niet zeggen. De
NCM heeft de eerste negen maanden van
dit jaar al zeven miljoen gulden aan scha
declaims uitbetaald. In de regel wordt
voor kapitaalgoederen 90 procent en voor
consumptiegoederen 75 procent uitbe
taald.
Op dit ogenblik behandelt de NCM
schadeclaims van ongeveer 100 miljoen
gulden. Dit bedrag schommelt doordat
steeds achterstallige betalingen uit Iran
worden verricht en nieuwe schadeclaims
worden ingediend. Daarnaast is een onbe
kend aantal bedrijven helemaal niet ver
zekerd voor de handel met Iran, omdat dit
land toen ze hun transacties begonnen,
politiek en economisch stabiel was. De
financiële schade voor het bedrijfsleven is
ontstaan doordat bedrijven werk niet heb
ben kunnen afmaken, personeel voortij
dig hebben moeten terughalen of orders
aan hun neus voorbij hebben zien gaan.
Over de toekomst tasten veel bedrijven
voorlopig in het duister. „We kunnen niet
anders doen dan afwachten”, aldus een
woordvoerder van ShelL „De vooruitzich
ten zijn zeer onzeker”, zegt een woord
voerder van de Steenkolen Handels Ver
eniging (SHV). „Wanneer het weer rustig
is, hopen we de zaak te kunnen afmaken”,
meldt de bouwmaatschappij Ballast Ne-
dam. Dat de situatie onzeker is, blijkt ook
uit het feit dat sinds begin van dit jaar
geen nieuwe kredietverzekeringen wor
den aangevraagd en verstrekt.
Ook Van Gend en Loos in Utrecht laat
tementen in een buitenwijk van de hoofd
stad Teheran. Sinds december ligt de
bouw stil. Woordvoerder Jacobs: „We
hadden bovendien vorig jaar nog twee
grote projecten in voorbereiding. Die
staan voorlopig in de ijskast. Dat gaat
geld kosten”.
AMERSFOORT. In deze rubriek publiceren wij de rentepercentages voor eerste
annuiteitenhypotheken op eigen woningen.
Bij deze hypotheken wordt onderscheid gemaakt tussen leningen met en de leningen
zonder gemeentegarantie. Tophypotheken blijven buiten beschouwing, omdat hierbij
ook de persoonlijke omstandigheden van de aanvrager en het aan te kopen pand een
belangrijke rol spelen. Tevens dient te worden opgemerkt dat het geldende renteper
centage niet het enige criterium is voor de keuze van de juiste hypotheek. De gegevens
voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
Geldt voor alle levensverzekeringsmaatschappijen die lid van de N.V.B.L. zijn.
Opmerkingen:
Het jaar moet worden afgesloten met een vrij hoge hypotheekrente van 10% minimaal
voor een 5 jaar vaste renteperiode (met gemeentegarantie). Over het hele jaar 1979 is het
rentepercentage niet onder de 9 geweest. Voor een lagere rente moeten we zelfs terug
naar half november 1978. De N.M.B. heeft de 5 jaar vaste renteperiode voorlopig uit de
markt genomen en offreert slechts 3 jaar vast tegen 9,9%. Voor de komende weken moet
publikatie verzorgd door „vereniging eigen huis” te Amersfoort dan ook met enige
onrust op de hypotheekrentemarkt rekening houden.
(Van onze redactie economie)
opgelopen. Om een paar voorbeelden te
noemen: Getty Oil steeg van 70 op 145
gulden, Chevron van 90 op 120 gulden,
Shell Oil van 60 op 112 gulden en Phillips
Petroleum van 57 op 90 gulden en na
tuurlijk niet te vergeten onze Koninklij
ke Petroleum dat nog altijd als hoofd
fonds ter beurze fungeert en dit jaar
opliep van 118 tot 160 gulden en nu rond
150 gulden dobbert. Deze laatste koers
stijging heeft de algehele index belang
rijk beïnvloed, want de afwijking tussen
de hoogste en laagste standen van de
index voor de vijf internationals bleef
tot 12 beperkt, terwijl die voor de 25
lokale aandelen ruim 20 werd.
Wel beide in dalende richting uiter
aard, zodat de koersstijging van Konin
klijke Petroleum ongedaan werd ge
maakt door de koersdalingen van Akzo
van 33 op 23 gulden, van Hoogovens van
36 op 20 gulden, Philips van 27 op 20
gulden en Unilever van 132 op 112
guldeh.
De koersdalingen voor de lokale
markt industrie en handel houdt nauw
verband met de zich verslechterende
economie en ten dele met de forse stij
ging van de rente. Die heeft overigens de
gehele beurs in zijn greep gekregen,
want het slot van de algemene index
kwam vrijwel in het laatst van 1979 tot
stand. In elk geval in de laatste maand.
Aanvankelijk zag het er nog niet eens zo
slecht uit. In navolging van Wall Street
ontwikkelde de Amsterdamse beurs zich
in 1979 niet onbevredigend en met uit
zondering van de groep industrie boek
ten alle beursgroepen in de tweede helft,
sommige zelfs in oktober, de hoogste
stand van het jaar. Dat daarna de laag
ste stand van het afgelopen jaar is opge-
Rentepercentages
met Gem.gar. zonder Gem. gar.
Opgave werke- Opgave werke-
bank
10,25
10,25
10,25
10,25
10,2
9,9
10,0
9,6
De Filippijnse presidentsvrouw Imelda Marcos betast met geoefende hand een haan tijdens een pluimveetentoonstelling in Manilla, de
hoofdstad van de Filippijnen. Om de teelt van pluimvee te stimuleren worden prijzen uitgeloofd. Dit dier was een van de winnaars.
.-.ZZz' 'SS
