VS garanderen veiligheid Pakistan
Toch bases VS
in Somalië
Nieuwe Russische
divisies trekken
staalindustrie
Nederland massaal
knallend 1980 in
Dienstweigeraars
op Eiffeltoren
Geen onderhandelingen
Iran met Waldheim
Koeweit verhoogt
prijs van olie
het weer
Staking dreigt
in Britse
van vastenhoven
van ostadestraat 4 haarlem kleverpark.
lö
X
Afghanistan binnen fg
het woord is aan...
vandaag:
2
o
Omzet boven 25 miljoen
Minister Ghotbzadeh:
agenda pagina 9
Eric Heiden
Wim Kan
En verder
Weinig verandering
(ADVERTENTIE)
Wim Kan:
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR UMUIDEN
70ste jaargang no. 48
F*
tieke kringen in de Indiase hoofdstad New Delhi.
DANSSCHOLEN JOHN STOL
JANUARI AANVANG NIEUWE CURSUSSEN
I
c
Studio A: Trompstraat 27
X Studio B: Julianakade 18
Woensdag 2 januari
’s morgens gesloten
i.v.m. balans- en
voorverkoop-werkzaam
heden, v.a. 13.00 uur staan
wij tot uw beschikking...
ANTIEK en
OUD ZILVER
c
zelfstandige
ANAL./PROGR’S
MAANDAG 31 DECEMBER 1979
pagina's
I
(Van onze redactie buitenland)
KABOEL/WASHINGTON/MOSKOU. Twee volledig uitge
ruste Russische divisies zijn vannacht vanuit de Sovjet-Unie
Afghanistan binnengetrokken. De twee gemotoriseerde eenhe
den waren vanmorgen op weg naar de belangrijkste steden in
het land. Dit is vanmorgen vernomen in welingelichte diploma-
X'
X
Binnen- en buitenland 2,3
Kunst13
Plaatselijk nieuws ..4,5,6,7,9
Radio en televlsle/Strlps10
Sport16,17
Weerrapporten2
QP Xe /X
W i
Umuider Courant
(ADVERTENTIE)
Zie pagina 2
(ADVERTENTIES)
IV
9
Jl
O
Gemeend wordt, dat de Sovjet-Unie zich
voorbereidt op een definitief offensief te-
Inkoop
Verkoop
strafmaatregelen tegen Iran afkondigen,
aldus de ontwerp-tekst. Na Waldheims
terugkeer zal de resolutie uiterlijk 7 janu
ari in stemming worden gebracht, aldus
de Amerikaanse minister van Buitenland
se Zaken Vance. Het is overigens niet
zeker of de resolutie voldoende steun
krijgt in de Veiligheidsraad.
TELEFOON
14733
Het volk wil brood en gas op de
plank.
Vijfentwintig jaar geleden was het
stemgeluid van Wim Kan voor het
eerst in de ether te horen. Dat was via
de radio. Daarna kwam ook tot
ieders verbazing jaren later een
televisieoptreden van deze cabare
tier. Vanavond is Kan er weer met zijn
oudejaarsconférence, voor de tiende
keer in totaal via radio of televisie. Op
de RTV-pagina een kort overzicht.
Het wettelijke huurstijgingsper-
centage over volgend jaar is nog niet
vastgesteld. Staatssecretaris Brokx
van Volkshuisvesting heeft de Twee
de Kamer laten weten dat de regering
een besluit over het percentage nog
even wil aanhouden.
Weersverwachting van het KNMI
tot morgenavond:
Wisselend bewolkt en regen-, ha
gel- en sneeuwbuien. Minimumtem
peratuur om het vriespunt. Middag-
temperatuur ongeveer 3 graden. Ma
tige, aan de kust eerst nog harde
wind uit noordwest tot noord.
O
c
0>
zoeken opdrachten (ook apart).
Ruime ervaring (o.a. IBM)
Tel. 023-257509
Spekstraat 10, Haarlem, tel. 023-320274
Ook dit jaar is weer pro
cesverbaal opgemaakt tegen
een aantal winkeliers dat
meer vuurwerk had opgesla
gen dan waarvoor vergun
ning was verleend. In Coe-
vorden nam de politie zater
dag ongeveer 1750 kilo in be
slag bij een handelaar die
(Van onze redactie buitenland)
PARUS. Twee Franse dienstweige
raars hangen sinds gisteren aan de Eiffel
toren in Parijs uit protest tegen de hou
ding van de Franse overheid ten aanzien
van gewetensbezwaarden. Zij zouden van
plan zijn nieuwjaarsnacht in deze oncom
fortabele positie door te brengen.
De actie begon gisteren toen een dertig
tal dienstweigeraars de Eiffeltoren bezet
te. Na enige tijd besloten vier van hen,
allen doorgewinterde alpinisten voorzien
van hun bergbeklimmersuitrusting, op
dertig meter hoogte aan de toren te gaan
hangen. Tegen middernacht moesten er
twee afhaken. Zij werden naar een politie
bureau gebracht en vervolgens overge
dragen aan de justitiële autoriteiten. Bei
den waren deserteur.
Daarvoor hadden de actievoerders een
communiqué uitgegeven, waarin „uitstel
van opkomst voor dienstweigeraars” en
„het recht van dienstweigeren voor ieder
een” werd geëist.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. Het is vrijwel zeker dat de
genationaliseerde Britse staalfabrieken
woensdag lamgelegd zullen worden door
een landelijke staking. De onderhandelin
gen over de eisen van de staalarbeiders
zijn afgebroken. De vakbonden willen
twintig procent loonsverhoging.
De ayatollah Khomeini, de geestelijke
leider van Iran, heeft al laten weten, dat
hij Waldheim niet wil ontvangen. Ook de
bezetters van de ambassade weigeren een
gesprek.
Volgens Ghotbzadeh komt de secreta-
ris-generaal naar de Iraanse hoofdstad
om „informatie te verzamelen over de
crisis tussen de VS en Iran en om zich op
de hoogte te stellen van het standpunt van
de Iraanse staat.”
Waldheim zal wel worden ontvangen
door de Revolutionaire Raad, die min of
meer optreedt als regering van Iran. Vol
gens een officiële VN-woordvoerder zal
Waldheim proberen rechtstreekse onder
handelingen met Iran te voeren over de
vrijlating van de gegijzelde Amerikanen
in de ambassade in Teheran.
De Veiligheidsraad van de VN zal zich
vanmiddag opnieuw beraden over een
Amerikaanse ontwerpresolutie waarin
het gevangenhouden van de gegijzelden
wordt veroordeeld. In de resolutie wordt
de Iraanse regering gevraagd „onmiddel
lijk alle gegijzelden vrij te laten, hun be
scherming te verzekeren en hun toe te
staan het land te verlaten.”
Als de gegijzelden niet worden vrijgela
ten, zal de Veiligheidsraad dwingende
i»-
(Van onze redactie buitenland)
BEIROET. Somalië heeft alsnog be
sloten, de VS toegang te verlenen tot een
vliegveld en drie havens. Volgens arabi-
sche diplomatieke kringen in de Libanese
hoofdstad Beiroet heeft Somalië, nadat
eerder vorige week een verzoek van Was
hington was afgewezen, besloten toch ba
ses aan de Amerikanen te geven na de
Russische invasie in Afghanistan en in
verband met de ontwikkelingen in Iran.
De havens waarvan de VS gebruik mag
maken liggen aan de Indischfe Oceaan, de
Arabische Zee en de Straat van Bab el
Mandeb. De baan van de luchthaven Li-
soed is vijf kilometer lang en kan dus
worden gebruikt voor grote trans
portvliegtuigen.
minister Ginjaar van Volks
gezondheid en Milieuhygiëne
heeft een wettelijk verbod op
dit vuurwerk in voorberei
ding.
(Van onze redactie buitenland)
KOEWEIT. Koeweit heeft gisteren
de prijs van zijn ruwe olie met ongeveer 20
procent, tot 25,50 dollar per vat, verhoogd
met terugwerkende kracht tot 1 no
vember.
Zaterdag meldde het Saoediarabische
persbureau, dat Oman de prijs van zjjn
ruwe olie met 16,5 procent tot 28,20 dollar
per vat had verhoogd met terugwerkende
kracht tot 1 december.
In een officiële verklaring heeft het
Vaticaan gisteren laten weten, dat de
beslissing om de Zwitserse roomska
tholieke theoloog Hans Küng diens
kerkelijke doceerbevoegdheid te
ontnemen, definitief is.
Zie pagina 3
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG. Neder
land neemt vanavond
massaal knallend af
scheid van de jaren ze
ventig. In totaal is dit jaar
voor ruim 25 miljoen gul
den aan vuurwerk ge
kocht. Vooral het duurde
re vuurwerk is zeer in
trek.
Eric Heiden heeft het afgelopen
weekeinde weer van zich doen spre
ken. Op de kunstijsbaan van West-
Allis verbeterde de veelvoudige Ame
rikaanse wereldkampioen zijn
wereldrecord op de 1000 meter met
0,62 sec., waardoor zijn eindtijd
kwam op 1.14.37. Het is overigens de
vraag of dit record van Heiden door
de Internationale Schaats Unie (ISU)
zal worden erkend. Volgens de ISU-
reglementen kunnen wereldrecords
alleen worden erkend wanneer deze
in internationale
wedstrijden of in
nationale kampi
oenschappen
zijn gereden.
Daarvan is in dit
geval geen spra
ke, omdat het in
West-Allis selec-
tieduels betrof.
Eric Heiden leverde overigens ook
op de laatste dag op de 10 kilometer
een uitstekende prestatie. Hij legde
die afstand af in 14 minuten 56,90
seconden, een tijd, die nog nooit
eerder door een Amerikaan in de
Verenigde Staten werd gereden. Nog
opmerkelijker was de tijd, die zijn
zuster Beth realiseerde op de 3000
meter: 4 minuten 37,30 seconden. De
negentienjarige studente maakte
daarmee de beste tijd ooit op een
laaglandbaan gereden. Zij verbeter
de bovendien haar eigen topprestatie
van 25 februari van dit jaar in Greno
ble (4.40.35) met meer dan drie se
conden.
maar 250 kilo mocht hebben.
Een deel van het spul bleek
bovendien op een zeer ge
vaarlijke plaats te liggen: in
een garage vlakbij woonhui
zen. Ook in Weiteveen (bij
Hoogeveen) en Rotterdam
werden flinke partijen in be
slag genomen omdat men
zich niet aan de vergunning
hield.
Vele organisaties zoals de
Stichting Geluidhinder, de
Vereniging van Blinden en
Slechtzienden, de Vereniging
Hij zei, dat volgens berichten van de in
lichtingendienst de Russische troepen
macht in Afghanistan mogelijk al 25.000
man telt, terwijl nog steeds versterkingen
worden aangevoerd, waaronder tanks,
pantservoertuigen en gemotoriseerde in
fanterie. De Amerikaanse regering stuurt
al militair materieel naar Pakistan.
Brzezinski sprak van „Russische agres
sie op grote schaal” en liet weten dat
president Carter de komende dagen een
zorgvuldige studie zal maken van het ant
woord dat het Kremlin heeft gegeven op
Carters protesten via de directe „rode
lijn” met partijleider Brezjnjev.
Radio Moskou maakte gisteren bekend,
dat de Russische troepen zullen worden
teruggetrokken zodra hun aanwezigheid
in Afghanistan niet langer noodzakelijk
is. Het radiostation rechtvaardigde de in
val door erop te wijzen, dat de Afghaanse
regering zelf om onmiddellijke hulp van
de Sovjet-Unie had gevraagd tegen
„agressie van buitenaf’.
De internationale verontwaardiging
over de Russische interventie wordt in
Moskou afgedaan als „louter westerse
propaganda, die een bedreiging kan vor
men voor de internationale vrede”.
De Chinese regering heeft vanmorgen
formeel van de Sovjet-Unie geëist, dat het
onmiddellijk „de gewapende invasie” in
Afghanistan beëindigt, die „een bedrei
ging vormt voor de veiligheid van China”.
De boodschap werd in Peking overge
bracht aan de Russische ambassadeur in
de Chinese hoofdstad.
President Carter heeft de Sovjet-Unie
zaterdag gewaarschuwd voor de „ernstige
gevolgen” als Moskou zijn troepen niet uit
Afghanistan terugtrekt. Carter vergeleek
de Russische actie, waardoor donderdag
de Afghaanse president Hafizoellah Amin
kon worden geëxecuteerd en vervangen
door de meer Moskou-gezinde Babrak
Karmal, met de interventies in Hongarije
(1956) en Tsjecho-Slowakije (1968).
Volgens de schaarse berichten uit Af
ghanistan patrouilleren zwaarbewapende
Russische militairen intensief in de stra
ten van Kaboel en hebben zij een verdedi-
gingsring gevormd rond de hoofstad. Bo
ven Kaboel vliegen Russische Mig-21-
straaljagers af en aan.
gen de islamitische opstandelingen, die al
meer dan anderhalf jaar lang een bloedi
ge strijd leveren tegen de opeenvolgende
marxistische regeringen in hun land.
Carters adviseur voor veiligheidszaken,
Brzezinski, heeft gisteren in een verkla
ring voor de Amerikaanse televisie ge
zegd, dat de Verenigde Staten zonodig
niet zullen aarzelen militair geweld te ge
bruiken om de veiligheid van Afghanis
tan buurland Pakistan te beschermen.
(Van onze redactie buitenland)
TEHERAN-NEW YORK. Iran
zal niet onderhandelen met secreta-
ris-generaal Waldheim van de VN,
die morgen naar Teheran vertrekt.
Dit zei de Iraanse minister van Bui
tenlandse Zaken Ghotbzadeh van
morgen volgens radio-Teheran.
Waldheim zou oorspronkelijk van
daag al vertrekken, maar zijn reis
werd op het laatste moment uitge
steld, omdat hij vanmiddag de zitting
van de Veiligheidsraad in New York
zal bijwonen, waar gepraat wordt
over een Amerikaanse ontwerpreso
lutie.
voor Slechthorenden, het
Veiligheidsinstituut en de
Dierenbescherming, hebben
dit jaar gewaarschuwd tegen
het gevaar en de hinder van
vuurwerk. Met name wordt
gewaarschuwd tegen het af
steken van niet-goedgekeurd
vuurwerk. Voorts wordt er
op gewezen, geen vuurwerk
in handen van kinderen te
geven, de gebruiksaanwij
zing goed te lezen en nooit
méér rotjes tegelijk weg te
werpen.
Uit gegevens van de Stich
ting Medische Registratie
blijkt dat bij de vorige jaar
wisseling ongeveer tien men
sen wegens ongevallen met
vuurwerk in een ziekenhuis
moesten worden opgeno
men. De meeste gewonden
vielen onder mannen en jon
geren beneden de vijftien
jaar, de verwondingen be
stonden vooral uit oogletsels
en brandwonden.
Zie verder plaatselijke pag.
Op deze foto, die van een televisiescherm is genomen, twee Russische soldaten, die
patrouilleren in de straten van de Afghaanse hoofdstad Kaboel.
Illlllllllllllllllltlllllllllllllllllllilllllllllllllllltllllllllllllllllllll
Het dwaze spel
Het motto waarmee over enkele uren
onze nationale hekeldichter Wim Kan het
politieke jaar 1979 zal uitluiden (Wanke
lend over de Drempel) lijkt wel voor de
meerderheid der regeringen in de wereld
van vandaag te gelden. Als ons kabinet
„languit over de drempel” was gegaan,
zoals het er enkele weken geleden naar
heeft uitgezien, zou daarmee ongetwijfeld
het vertrouwen van velen in de beginsel
vastheid van de thans nog regerende coa
litie sterker zijn geweest dan nu, maar in
praktische zin zou er weinig of niets mee
gewonnen zijn. Wij zouden dan oud en
nieuw hebben moeten vieren in het besef
dat een demissionair kabinet de lopende
zaken zal te behartigen, maar dat de natio
nale en internationale problemen hun gi
gantische proporties niet hadden verloren
en dat een komende nieuwe regering in
1980, van welke samenstelling ook, weinig
anders zou kunnen doen dan: de lopende
zaken behartigen.
In die situatie gaan de meeste regerin
gen van min of meer democratische allure
over de drempel van 1979-1980. Om bij
onze naaste buren te blijven: de Duitse
socialistische meerderheid in de Bonds
dag wankelt naar de nieuwe verkiezingen
toe, in België, Frankrijk, Italië en de Scan
dinavische landen is de basis van de grote
partijen en eertijds rotsvaste coalities
smaller dan ooit, de nieuwe democratieën
Spaqje en Portugal vertonen wisselende
patronen van politieke onzekerheid waar
in weinig of geen stabiliserende factoren
te onderkennen zijn. Ofschoon bevrij
dingsbewegingen in Oosterse, Afrikaanse
en Latijns-Amerikaanse landen indruk
wekkende successen hebben behaald, is
de zekerheid dat na die successen ook
stabiele volksregeringen zullen worden
gevestigd allerminst aanwezig. Het tragi
sche voorbeeld van Iran is in dat opzicht
wel het welsprekendste, maar niet uniek.
Het lijkt alsof de teruggang in de
wereldeconomie tegelijk een algemene
politieke malaise heeft gebracht, zodat
men ertoe neigt de vraag te stellen of de
totale mislukking van een goede economi
sche coördinatie in wereldverband, als
mede binnen het kader van statenbonden,
niet moet worden beschouwd als een cer
tificaat van onvermogen der democrati
eën. Dat is een gevaarlijke vraag, omdat
het alternatief zou kunnen zijn dat de één-
partjjdictatuur dan toch als de veiligste
nationale oplossing zou moeten gelden.
Het zou trouwens een grote vergissing
zijn, het democratische bestel als struc
tuur te brandmerken met een veroorde
ling. Niet de democratie, maar het mis
bruik van de democratische regels, het
formalistische uitbuiten van die regels en
het totale verlies van de democratische
geest achter die regels zijn duidelijke oor
zaken van de chaos. De woekerende bu
reaucratie, gevoed door corruptieve im
moraliteit, heeft in algemene zin het ver
trouwen in de democratische staatsstruc
tuur danig ondermijnd. Maar al te vaak
wordt de gulden regel „het volk beslist via
rijn vertegenwoordigers” slechts naar de
letter vervuld. Waar het democratische
systeem door zijn vrijheidsinslag ruime
mazen openlaat, kruipt de machtsbeluste
gemakkelijk binnen. Manipuleren wordt
verward met regeren. „Puinruimen” is
een excuus voor onvermogen. Dreigen
met nog meer puin komt in de plaats van
constructief denken.
De agressiviteit van regeringen deelt
rich mee aan de mensen. Zal dat in 1980
voortgaan? Wim Kan zal daaraan niets
veranderen, zelfs in Nederland niet, maar
hjj zal in ieder geval nog eens laten zien
hoe dwaas het politieke spel gespeeld
wordt
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Tachtig procent van alle
vuurwerksoorten, waaron
der vliegende herten, ratel
slangen, spoetniks, dansende
bloemen, ladycrackers, won-
derkaarsen, bengaalse luci
fers, zonnemolens en niet te
vergeten de vertrouwde rot
jes, donderbussen, zeven
klappers en gillende keuken
meiden, komt uit China.
Waarschijnlijk is dit jaar
voor het laatst zwaar knal-
vuurwerk op de markt, want
O
LD
