a
o
bel
voor
ment
s
I
Kampioenen 1978
verslagen in finales
schoolbasketbal
een
gratis
proef-
abonne-
stel dat er geen
HUIS
krant was
BIOLOGEN ONDERZOEKEN
EETGEWOONTEN ROOFDIEREN
F
Geen aanwijzing
voor mankementen
aan Fokker F-28
c
co
c
co
o
o
U
Q
o
OQ
co
co
DONDERDAG 3 JANUARI 1980
D
V(
i
4»
D<
bc
Keutelonderzoek
Afschieten
(023)
319053
O
c/3
h
de krant helpt
u op weg
■■■I
6
H
THEO KOK
S. DE BAK
ROELOF STRIJKER
JEANE DE BAK
JEANE DE BAK
o
o'
C
1
Er is géén betere
023*313533
WASWACHT
K. KORF
en
R. KORF-POST
S. DE BAK
CO
(Van een onzer verslaggevers)
De duinstreek. Een ijzige zuidenwind jaagt fluitend door het hoge
helmgras. De uitgedroogde bladeren aan de eikeboom huiveren onder
de vrieskou. Verder is het stil in de Noordhollandse duinen. Doodstil.
Een wassende maan trekt spookachtig schaduwen in het grillige
landschap. Maar de rust is bedrieglijk, want in dit bizarre winterse
decor viert de romantiek van Neerlands grootste roofdier hoogtij. Er
is volop actie in het nachtelijk duister. Voor ons mensenkinderen niet
zichtbaar, maar wel duidelijk te horen. Een luid gekef vult dan de ijle
lucht: een vos op de versiertoer. Onvermoeibaar sjouwt de rekel
achter een moer aan. Hij stopt alleen om hier en daar een geurvlag
neer te zetten en zal pas rusten als het vrouwtje voor zijn luidruchtige
hofmakerij is gezwicht.
Zo de Heer wil hopen onze ouders, groot-
en overgrootouders
15 januari hun 60-jarig huwelijksfeest te
vieren.
Gelegenheid tot feliciteren ’s middags van
16.00 tot 18.00 uur in de recreatiezaal van
het W. F. Vissershuis, Rijnstraat 4 te IJ
muiden.
weduwnaar van
Jantje Hendrika Smorenburg
in de gezegende ouderdom van 86 jaar.
„Als ik omringd door tegenspoed,
bezwijken moet, schenkt Gij mij leven”.
Wegens opheffing per 31-12-1979
GESLOTEN
KOK’S GROENTENHANDEL
Huygensstraat 61, IJmuiden
Ik dank u voor het genoten ver
trouwen
en wens u hierbij een voorspoedig
1980.
r
A
O
1
in de duinen
De vos met zijn dikke wintervacht.
l
De vos op de
versiertoer
Wij gedenken haar in ere.
Direktie en personeel
Gejus IJmuiden
De praktijkervaring van de heer Spaar-
kogel en zijn medewerkers komt helemaal
overeen met het verhaal van ir. Gubbels.
Hij kan dat met bewijzen staven. Sinds
enkele maanden is de bioloog Mulder be
zig met een intensief onderzoek naar de
eetgewoonten van de vos. Hij verzamelt
daarvoor de keutels van de dieren en laat
die nauwkeurig onderzoeken. Twee stu
denten assisteren de bioloog. In een voor
malige boerderij midden in het duinge
bied is voor het onderzoek een laboratori
um ingericht.
Het keutelonderzoek gebeurt uiterst
nauwkeurig. De uitwerpselen van de vos
sen worden gewogen, gedroogd in een
oventje en vervolgens op samenstelling
onderzocht Onderdeeltjes van de keutel
worden daarvoor onder de microscoop
gelegd. In de keutels zitten prooiresten als
Hun dankbare kinderen,
klein- en
achterkleinkinderen
Resten van zangvogels worden zelden of
nooit aangetroffen, de verhalen hierover
blijken dus verzinsels te zijn. Wel eet de
vos muizen en af en toe een mol. Het vlees
wisselt hij af met paddestoelen en vruch
ten. Op een plank in het laboratorium
staat een rij van veertien kleine apothe-
kersflesjes waarin de pitten van al die
verschillende vruchten op soort worden
bewaard.
De onderzoekgegevens worden nauw
keurig bijgehouden in een kaartsysteem,
dat straks de basis moet vormen voor een
wetenschappelijke publikatie. In het ko
mende najaar hoopt de bioloog Mulder
alles te weten over de eetgewoontes en de
functie van de vos in de Noordhollandse
duinen. Aan de hand van de hoeveelheid
keutels die worden gevonden, zal hij
straks ook iets kunnen zeggen over het
aantal vossen in het reservaat. De schat
tingen daarover lopen nu sterk uiteen.
Daarom waagt Mulder zich niet aan een
prognose. Hij wacht liever het onderzoek
af. Wel heeft de bioloog zelf twee nesten
met een flink aantal jongen aangetroffen.
Verder verzamelde hij in twee maanden
op enkele vaste plekken meer dan twee
honderd keutels. „Maar dat is voor mij
geen wetenschappelijke basis om een be
trouwbare schatting te doen”, zegt hij.
Voor de vele goede wensen, welke wij geduren
de de feestdagen en jaarwisseling mochten ont
vangen, zeggen wij u hartelijk dank.
Moge het komende jaar voor u allen zeer voor
spoedig zijn.
In verband met het ter beschikking stellen
van haar lichaam aan de medische weten
schap zal er geen begrafenis plaatshebben.
Tot onze grote droefheid is van ons heenge
gaan onze dierbare vriendin
Na een moedige strijd is van ons heenge
gaan onze trouwe medewerkster
Met leedwezen geven wij kennis, van het
overlijden van mijn lieve dochter, zuster en
schoonzuster
Heden is zacht en kalm, na een langdurige
ziekte van ons heengegaan onze lieve moe
der en grootmoeder
F. van Venetien
M. T. C. J. van Venetien-
Langenhuizen
Bep, Dik
en de kinderen
P. de Bak-Koning
A. de Bak
D. de Bak-Jansen
een afstandsschot, dat bepaald niet zuiver
was. Wellicht hadden de aankomende on
derwijzers voor een verrassing kunnen
zorgen als hun langste man, niet zoveel
kansen onbenut had gelaten. Nu echter
kon De La Salie slechts in het kielzog van
het IHBO blijven, zonder de ploeg ooit
werkelijk te bedreigen. De ploeg met de
meeste kwaliteit en de grootste eenheid
won tenslotte verdiend met 53-47.
Bij de meisjes was er deze keer van
spanning nauwelijks sprake. Teleurstel
lend was met name het optreden van de
tweevoudige kampioen het Triniteitsly-
ceum. Zwak schietend en veel balverlies
lijdend werd een regelmatige nederlaag
geleden tegen het Mendel College, dat met
meer overleg de aanval opzette en dat
bovendien zuiverder schoot. Bij de mid
delste meisjes was Dom Helder Camara
oppermachtig. Wel bood het le Christelijk
Lyceum zo goed mogelijk tegenstand,
maar aan de 47-17 nederlaag kon het toch
weinig veranderen.
op de leeftijd van 48 jaar.
Kinderen en klein
kinderen
IJmuiden, 2 januari 1980
Orionweg 215
><n>'
BI
Stic
wijl
tent
inze
een
het
dat
bili<
ring
D
ten
op c
daai
zjjn
voo
ook
nen
1
1
t
1
1
1
1
B
wei
dat
op
tin;
ger
w»
ge
aar
stn
me
5
X
1
1
l
1
1
1
Reparatie
binnen 48 uur
service
023-314181
B
eers
in I
B
jers
220-
cint
rine
bab
P
130.
G
72-Ê
knc
spn
wit!
Blo
A
1001
uiei
Mulder is hélemaal vrijgemaakt voor
het vossenonderzoek, zijn collega Van der
Vegte houdt vooral in de gaten wat voor
gevolgen de activiteiten van de vos voor
de andere diersoorten heeft. Hij is erg blij
met de terugkeer van de vos, die van
oudsher in het landschap thuishoort. „De
filosofie dat alle roofdieren moeten wor
den uitgeroeid is gelukkig allang achter
haald. Net als de vos hoort ook de havik
erbij. Op zijn terugkeer zitten we nog te
wachten”.
Hoe de vos weer in de duinen terecht is
gekomen, weet niemand zeker. Veronder
steld wordt dat jaren geleden enkele in
gevangenschap opgegroeide dieren in de
duinen zijn neergezet. Omdat er in het
reservaat niet op is gejaagd, kon de vos-
senfamilie zich snel uitbreiden. Het is nu
de vraag of er ooit teveel zullen komen.
Volgens drs. Van Oort, die een studie naar
het markeergedrag van vossen verrichtte,
is elke afschot zinloos omdat de vossen-
stand zich bij een te grote populatie na
tuurlijk stabiliseert. Er komen dan ge
woon minder jongen ter wereld.
Voor schade in de toekomst is het PWN
niet bang. Spaarkogel: „We corrigeren nu
alleen nog maar de door recreanten aan
gerichte schade. De grootste vernieler in
In
Stad
ziek
waa
hoor
korp
Hub
tig
Prin
even
riieu
Heet
den.
siert
E j.lL
De vos is na eeuwen weer terug in het
Noordhollandse landschap. Onder de
rook van de opdringende randstad blijkt
het dier uitstekend te gedijen De groei en
bloei van de vossenfamilie wordt met
meer dan gewone belangstelling gevolgd
door de beheerder van het terrein: het
provinciaal waterleidingbedrijf. Voor het
nutsbedrijf is het zoogdier een studie
object. En zeker geen schadelijk wild. Op
de vos wordt dan ook niet gejaagd en
daarmee neemt het PWN voor Nederland
een milieuvriendelijke uitzonderingsposi
tie in. De heer Spaarkogel, verantwoorde
lijk voor het dagelijks beheer van het
duinreservaat, heeft geen enkele reden
om het roodwild uit te roeien. Integendeel.
Hij ziet voorlopig alleen nog maar voorde
len van de aanwezigheid van een actieve
vossenfamilie in het natuurgebied achter
de zeereep.
Met dit beleid zit het PWN helemaal op
de lijn van de stichting Kritisch Faunabe
heer, die al jaren protesteert tegen de
vossenjacht. Deze club kritische natuur-
deskundigen staat lijnrecht tegenover de
jagersverenigingen, die op hun beurt de
vos als schadelijk wild beschouwen. „Vos
sen bedreigen de zangvogels, roeien het
loslopende pluimvee van boeren uit en
zijn voor de mens een gevaar door de
verspreiding van hondsdolheid”. Daarom
schieten de jagers zoveel mogelijk vossen
dood. De overheid geeft ze bovendien vijf
tien gulden premie voor elk slachtoffer.
Kritisch Faunabeheer heeft er bij her
haling op gewezen dat de aantijgingen
van de jagers nergens op slaan. „Voor de
stellingen ontbreekt elke wetenschappe
lijke basis”, aldus ir. Gubbels, een be
stuurslid van de stichting. Volgens zijn
mening hebben de jagers alleen maar de
pest aan de vos, omdat het dier als een
concurrent wordt beschouwd. Ir. Gubbels
zegt dat ook de overheid te vaak voorbij
gaat aan de nuttige functie die de vos
vervult in een natuurlijke levensgemeen
schap. „Niet alleen draagt de vos bij tot
regulatie van de aantallen van zijn prooi-
soorten, hij zorgt door zijn voorkeur voor
de zwakste en zieke dieren ook voor kwa
liteitsverbetering". De vos is nuttig als
vuilnisman en ziektebestrijder.
Hoewel de analyserapporten over het
ongeluk, waarbij 39 mensen omkwamen,
nog niet gereed zijn, wijzen de omstandig
heden op heel andere conclusies dan tech
nische gebreken, aldus de woordvoerder
van Fokker. In dichte mist vloog de Fel
lowship van Turkish Airlines op 23 de
cember tegen een berg in de omgeving
van Anakara. Van de 43 inzittenden von
der er 39 daarbij de dood. Het was de
derdk keer dat een Fokker F-28 van Tur
kish Airlines verongelukte. De oorspron
kelijke vloot van vijf Turkse Fellowships
is daardoor tot twee teruggebracht.
De twee andere ongelukken waren, al
dus de Fokker-woordvoerder, evenmin
aan technische gebreken te wijten als het
laatste. In het eerste geval was het uitval
len van de verlichting op het vliegveld van
Istanbul de oorzaak van de ramp. Dat
gebeurde juist toen een F-28 met de lan
ding bezig was. Toen na 28 seconden de
noodverlichting van de luchthaven aan
floepte, was het vliegtuig spoorloos ver
dwenen. Het moet in het duister de Zwar
te Zee zijn ingedoken. Er waren 35 passa
giers aan boord.
Bij het tweede ongeluk met een F-28 van
Turkish Airlines was zware ijsafzetting op
de vleugels de oorzaak. Het toestel stortte
neer tijdens de start op het vliegveld van
Ismir. Vijfenzeventig mensen kwamen
daarbij om het leven.
In de tien jaar dat Fokkers Fellowship
nu rond de wereld vliegt zijn er circa 160
toestellen van dit type verkocht. Daarvan
zijn er tien inmiddels verongelukt. In geen
van de tien gevallen was de oorzaak direct
terug te voeren op de techniek van het
vliegtuig, aldus de woordvoerder van de
fabriek op Schiphol. Dat er al drie keer in
Turkije een ramp met een Fellowship is
gebeurd, is volgens de Fokker-man toe te
schrijven aan de erg zware operationele
omstandigheden waarmee de luchtvaart,
de natuur is nog altijd de mans. Ook hier”. in Turkije te maken heeft.
„E
wem
Heen
tijde
genu
deze
tingt
houd
genu
ging
mo.a
tusse
bij c
uit c
zijn,
kenn
heve
Heden heeft de Here tot Zich genomen na
een langdurig lijden, onze lieve zorgzame
vader, groot- en overgrootvader
haren, tanden en pitten van vruchten.
Maar ook worden stukjes zilverpapier en
ander verpakkingsmateriaal dat door
mensen is achtergelaten in de uitwerpse
len van de vossen aangetroffen.
De vos is van nature een alleseter. Maar
de familie in het duinreservaat verorbert
voornamelijk konijnen. „Negentig pro
cent van de maaltijden bestaat daaruit”,
vertelt de bioloog Mulder. „Hij pakt ook
wel eens een fazant of kwartel, maar het
konijn blijft zijn lievelingskostje”.
J. Strijker
M. M. Strijker-Verbaan
J. Starken-Strijker
J. Starken
C. Ph. Strijker
M. Strijker-Tellier
E. Keirsgieter-Strijker
A. Keirsgieter
Klein- en
achterkleinkinderen
IJmuiden, 1 januari 1980
Zuiderkruisstraat 74
Corr.-adres:
Lange Nieuwstraat 263, 1972 GJ IJmuiden
Vader is opgebaard in het Uitvaartcen
trum aan de Eemstraat 27 te IJmuiden.
Gelegenheid tot condoleren aldaar vrijdag
4 januari van 19.00 tot 20.00 uur.
De begrafenis zal plaatshebben zaterdag
5 januari om 11.00 uur op de begraafplaats
„Duinhof’.
Samenkomst der familie om 10.15 uur in
het Uitvaartcentrum.
„De vos is ongevaarlijk voor de mens”,
is een mededeling die Mulder wel graag
kwijt wil. Dat vossen de vorig maand
doordrongen tot in de buitenwijken van
Bloemendaal en daar een slachting aan
richtten onder het siereendenbestand van
een particulier, is volgens de bioloog een
incident geweest. Vossen maken wel eens
een uitstapje en als ze op zo’n zwerftocht
een gemakkelijke prooi als tamme eenden
tegenkomen, zullen ze die niet ongemoeid
laten. Bovendien is de reactie van de vos
feitelijk beschouwd natuurlijker, dan het
houden van siereenden in je achtertuin.
Volgens de heer Spaarkogel is het aan
tal vossen wel hand over hand toegeno
men. Maar bij hem zijn nog nooit klachten
over schade of vernielingen binnengeko
men. Wanneer daar wel sprake van zou
zijn, moet hij maatregelen nemen. Eén
van zijn taken is namelijk het bevorderen
van de rustige recreatie. In het reservaat
vertoeven op een topdag zo’n vijftien- tot
twintigduizend mensen. Jaarlijks wordt
het gebied door achthonderdduizend per
sonen bezocht Daar is voor agressieve
roofdieren geen plaats.
Maar voorlopig heeft de vos het alleen
maar veiliger gemaakt in de duinen. Want
voor de komst van het roofdier moesten
de jachtopzieners jaarlijks zo’n 35.000 ko
nijnen afschieten om de groei van deze
diersoort nog enigszins binnen de perken
te houden. „Uit een oogpunt van veilig
heid voor de recreant werd dat jagen te
riskant”, vertelt Spaarkogel. „We zijn
daar in 1970 al goeddeels mee gestopt.
Toen was het afschieten ook niet meer
nodig omdat de konijnen massaal stierven
aan de myxomatose. Maar ze overleven de
ziekte nu, dus de populatie groeit weer
sterk”.
Ondanks de konijneneterij van de vos
sen hebben de jachtopzieners het afgelo
pen jaar toch nog achtduizend konijnen
moeten schieten
De bioloog Mulder heeft het afgelopen
jaar kunnen vaststellen dat de vos zich bij
zijn voedselvoorziening heeft gespeciali
seerd in het uitgraven van konijnenholen
met jongen. De vos weet deze wentels, die
voor mensen onvindbaar onder het duin
zand verborgen zitten, feilloos op te spo
ren. Volgens Mulder gebruikt de vos daar
zijn gevoelige voetzolen voor. Zijn tehorie
daarover is inmiddels in een wetenschap
pelijke publikatie vastgelegd. De bioloog
veronderstelt dat de helft van alle wentels
wordt uitgegraven. Zo levert de vos dus
een belangrijke bijdrage aan het biolo
gisch evenwicht van het natuurgebied.
(Van onze basketbalmedewerker)
HAARLEM-UMOND. Voor een jaar
lang kan de Haarlemse schooljeugd de
toeters en bellen weer opbergen, die gis
teravond in de Beijneshal gebruikt wer
den voor het aanmoedigen van de favo
rieten bij de schoolbasketbalfinales. Wel
iswaar komen vandaag de reserveploe-
gen nog binnen de lijnen, maar het „gro
te” geweld behoort voorlopig weer tot
het verleden. Opmerkelijk bij dit dertig
ste jubileumtoernooi was het feit, dat
geen van de titelhouders uit 1978 het
kampioenschap kon prolongeren. Kansen
waren op de slotavond wel aanwezig
voor de jongste jongens van het Pius X
College en de oudste meisjes van het
Triniteitslyceum, maar verrassend sta
ken de Kennemer SG en het Mendel Col
lege een spaak in het wiel van de regeren
de kampioenen.
Voor het aantrekkelijkste basketbal van
de aanvankelijk sfeerloos begonnen
avond, zorgde de jongste jongenscatego-
rie waarin de Kennemer SG en het Pius X
College een strijd op leven en dood uit
vochten. Tot in de derde minuut van de
tweede helft leek de Beverwijkse formatie
op een gemakkelijke zege af te stevenen.
Hoe gemakkelijk een riante voorsprong
echter tenietgedaan kan worden bewees
het Kennemer in de daarop volgende vijf
minuten toen een 29-28 voorsprong werd
genomen. Vanaf dat moment golfde het
spel op en neer en leidde dan weer de één
en dan weer de ander. Zij aan zij gingen
beide ploegen bij 36-36 door de finish om
zich vervolgens op te maken voor de ver
lenging. Het Kennemer dat in de laatste
minuut van de wedstrijd een voorsprong
door de vingers zag glippen, liet zich in de
verlenging niet een tweede keer verras
sen. Snel werd een 42-36 voorsprong geno
men, die daarna voldoende bleek voor de
even verdiende als verrassende 46-42
overwinning.
Revanche nam het Pius X College bij de
middelste jongens, waar het le Christelijk
Lyceum een allesbehalve gemakkelijke
opponent was. Ook in dit treffen dicteerde
het Pius X College lange tijd het spel. Een
fanatiek terugkomend Christelijk Ly
ceum zorgde echter opnieuw voor span
ning en sensatie. Tot twee keer aan toe
werd een achterstand ongedaan gemaakt
Tien seconden voor tijd na het benutten
van een tweetal vrije worpen leek een
verlenging opnieuw waarschijnlijk. Het
mentaal sterke Pius X College bewees
toen de eigen kracht. Precies één secon
den voor het eindsignaal werden feilloos
de toegekende vrije worpen benut en was
de 39-41 toch nog een feit.
Bij de oudste jongens zegevierde
overeenkomstig de verwachting het
IHBO. Tegen het frank en vrij opererende
De La Salie ging het echter niet gemakke
lijk. De vanuit een zone opererende Heem
steedse ploeg dwong de IHBO-spelers tot
De heer en mevrouw De Vries-Spee zeggen u
heel hartelijk dank voor de zeer vele kaarten en
brieven die wij mochten ontvangen betreffende
de feestdagen en jaarwisseling en wensen u een
gelukkig en voorspoedig 1980.
A
(Van een onze verslaggevers)
SCHIPHOL. Er is geen enkele
aanwijzing dat het neerstorten van
een Fokker F-28 van Turkish Airlines
op zondag 23 december te wijten was
aan technische mankementen aan
het toestel. Het aan de grond houden
van twee andere vliegtuigen van het
zelfde type door e Turkse maatschap
pij is volgens een woordvoerder van
Fokker dan ook een overbodige
maatregel.
