Debat over Afghanistan
Geen voetbal
in
Zuid-Afrika niet
naar Paralympics
Onkosten scholen
eerlijker verdeeld
Ruim 20 mille
voor Nicaragua
Van den Heuvel
wil stappen EG
het weer
tegen VS
Felle strijd in
heilige stad Qom
GRIEK!
ÏDANSLËS?
vanderpol
„Haarlem”
Elma Plast bv
vandaag:
het woord is aan...
i
PiEMO
„DE DAMI AATJES”
airconditioning
Hw Y-
Waarschuwing van
Moskou aan NAVO
Het koele oordeel
agenda pagina
Viskweek
En verder
B ARENDS
Lichte dooi
"'M
„De Tunnel”
20
(ADVERTENTIE)
VRIJDAG 4 JANUARI 1980
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR UMUIDEN
pagina's
Actie IJmond-MTS
Veilinghuis
;y
5,6, 7, 9
11
15
11
23
..2
11
Roel van Duyn:
Achtergrond2
Binnen- en buitenland... 2,3,4
Economie19
Filmpagina13
Filatelie11
Kunst17
Medische diensten7
Plaatselijk nieuws
Puzzel
Radio en televisie/Strips
Schrijvende lezers
Sport
Weerrapporten
Zee-viswijzer
p Verantwoorde
-kinderschoenen
schröder
70ste jaargang no. 51'
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON-LONDEN-
KABOEL. Mede namens 42
andere lidstaten van de Ver
enigde Naties heeft de Britse
regering vanmorgen vroeg
formeel gevraagd om een de
bat in de Veiligheidsraad over
de kwestie-Afghanistan. De 43
landen (waaronder Neder
land) werken aan een ont-
werp-resolutie, waarin wordt
aangedrongen op terugtrek
king van alle buitenlandse
troepen uit Afghanistan.
y.
Kunststofkonstrckties
PERSPEX/PLEXIGLAS
Ruiten en dubbele
beglazing
-
IJmuider Courant
(Van onze sportredactie)
bijeenkomst V-raad
(Van onze redactie buitenland)
Zie ook pagina 4
(Van onze redactie binnenland)
Zie pagina 2
(ADVERTENTIES)
Zie pagina 3
(Van onze redactie buitenland)
Zijl weg 49, Haarlem. Tel. 326906
I
Zie ook pagina 3
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
De Afghaanse minister Dost van Buitenlandse Zaken praat in Moskou met de Russische
leiders over de situatie in zijn land Op de foto: geheel rechts de Russische minister Gromiko
van Buitenlandse Zaken. Dost staat tweede links. Gevolg van deze samenkomst is onder andere
dat alle ambassades van Afghanistan over de gehele wereld instructie hebben gekregen
onmiddelijk visa uit te geven aan buitenlandse journalisten, die de gebeurtenissen in
Afghanistan willen verslaan. Tot nog toe is na de staatsgreep de toegang tot het land geweigerd
aan enige tientallen correspondenten uit landen buiten het Russische blok.
STRAATSBURG. Het Nederlandse
PvdA-lid in het Europese parlement len
van den Heuvel heeft de EG-ministerraad
gevraagd, stappen te ondernemen bij de
Amerikaanse regering in verband met de
beslissing van Washington geen inreisvi
sum meer te verstrekken aan homoseksu
ele buitenlanders. Volgens Van den Heu
vel is het Amerikaanse besluit een ernsti
ge schending van de mensenrechten.
„Zij die de militaire oppermacht zoeken
en die de, wapens zwaaien, kunnen ver
wachten dat deze op een dag af zullen
gaan”, zo besluit het partijorgaan.
De advocaat van de Zuidafrikanen, mr.
L. van Heijningen, noemde het gisteren
onzedelijk en verwerpelijk dat gehandi
capten de inzet zijn van een „internationa
le politieke strijd”.
Het weren van sportlieden bij de Para
lympics is volgens Van Heijningen in
strijd met het Verdrag van Rome tot be
scherming van de rechten van de mens.
De FNV wil nog niet reageren op de
Seis van minister Albeda van Sociale
9 Zaken dat werkgevers en werkne-
mers een loonpauze van drie of vier
Is maanden in acht nemen. Maandag
if gaat de FNV zich over de uitspraak
3 van de minister beraden. Albeda
heeft aangekondigd dat als de socia
ble-partners geen loonpauze in acht
nemen, de regering zal ingrijpen in
Ede lonen.
Weersverwachting van het KNMI tot
morgenavond:
NASSAUSTRAAT 1 HOEK KRUISSTRAAT
«AARvEM
4
KINDERVOETSERVICE
Wel even komen inschrijven. Ook
al heeft u tevergeefs gebeld!
Tel. 023 322220
Kloosterstraat 7 Tel. 023 261502 1
i Het Landbouwschap vindt dat de
jextra-uitgaven van de EG in verband
Imet de komende toetreding van
ISpanje, Portugal en Griekenland niet
Omogen leiden tot een vermindering
Ivan de EG-ontwikkelingshulp.
Zie pagina economie
Dit staat vandaag in de Pravda, het
officiële orgaan van de communistische
partij in de Sovjet-Unie. In een commen
taar onder de titel „De ijdele hoop van de
NAVO-strategen” noemt de Pravda ..het
nieuwe programma met het doel het aan
tal Amerikaanse kernraketten in West-
Europa te vergroten, gevaarlijk voor de
veiligheid van de Europese landen en
volken”.
Uitslag Top '79:
1. Boogie Wonderland
Earth, Wind Fire
2. Paradise-Meatloaf—
3. Le freak-Chic
MOSKOU. „Als de landen van de
NAVO, in weerwil van het gezonde ver
stand en de goede wil die de socialistische
landen tonen, Europa veranderen in een
basis voor Amerikaanse strategische wa
pens, zullen zij een krachtig en overtui
gend antwoord krijgen".
Secretaris-generaal Waldheim van
de VN is vanmorgen na een drie
daags bezoek aan Teheran naar New
York teruggekeerd. De Iraanse gees
telijk leider Khomeini weigerde giste
ren Waldheim te ontvangen. De Shell
heeft intussen een oliecontract met
Iran gesloten.
Was u te laat in september?
S Zorg dat u dan nu op tijd bent in januari
Wij starten nieuwe clubs voor beginners
I a. scholieren op de woensdagavond
b. gehuwden of stellen op de maandag-
a*ond Dagelijks inlichtingen en inschrijvingen
De merendeels emotionele reacties in
het westen op de Sovjet-Russische actie in
Afghanistan zijn in velerlei opzicht ver
klaarbaar, niet het minst door de toch al
zo gespannen aandacht van de buitenwe
reld voor die hoek van het midden-oosten
na de ontwikkelingen in Iran. De aan
dacht van het publiek voor buitenlandse
politieke zaken is nog zelden zo groot
geweest, wat voor een groot deel op reke
ning komt van de intensieve berichtge
ving van radio en televisie. De drukpers
immers is sinds jaar en dag in de weer om
de evenementen en achtergronden van de
internationale politiek getrouwelijk te
rapporteren, maar is er nooit in geslaagd
zóvelen blijvend en intensief voor derge
lijke ontwikkelingen te interesseren. Dat
is niet haar eigen schuld, maar het is
zowel een technisch als psychologisch
probleem: het gedrukte artikel is geen
massaconsumptiemiddel, en voor het met
belangstelling volgen van gedrukt nieuws
zijn persoonlijke interesse en initiatief
van de betrokkenen noodzakelijk. Dat is
bij radio en televisie niet meer nodig, men
krijgt het nieuws en de interpretatie daar
van in woord en beeld ingegoten in de
verpakking van recreatieve en amuse
mentsprogramma’s.
Nu in het midden-oosten een acute cri
sissituatie is ontstaan, blijken twee angst
aanjagende effecten zeer duidelijk: ten
eerste is de gretige belangstelling van het
publiek vaak zeer gebrekkig gefundeerd
wat de kennis van historische en nevenlig-
gende feiten betreft; ten tweede speelt een
deel van de informanten der ethermedia
met sterk subjectieve bedoelingen in op
de emotionele onbevangenheid van het
publiek. Juist de omroepexploitanten die
een broertje dood hebben aan degelijke,
nuchtere en serieuze voorlichting grijpen
hun kans om sterk provocerend uit de
hoek te komen en te profiteren van hun
wetenschap, dat het kijkend en luisterend
publiek gemakkelijk bespeelbaar is.
Het is een ronduit angstige zaak dat de
gespannen relaties tussen oost en west,
die gemakkelijker tot een catastrofe kun
nen leiden dan in rustiger dagen beseft
wordt, nog eens extra worden beschadigd
door de kweek van een emotionele oor-
logsmentaliteit, waarbij de provocerende
mannetjes en vrouwtjes voor camera en
microfoon de grove misleiding niet schu
wen omdat zij de onervarenheid van hun
consumenten kennen. Het is tamelijk ge
makkelijk om door valse historische ver
gelijkingen en geslepen indoctrinatie uit
de gebeurtenissen in Afghanistan het
beeld te destilleren van de Russische hor
den, die op weg zijn naar de Noordzeekus
ten. Daarna is het eenvoudig, de menigte
op te zwepen tot zij smeekt om nóg meer
bewapening, nog meer vijandigheid, nog
meer ijsblokken op de koude-oorlogstem-
ming. Eigenlijk zijn door alle tijden heen
alle oorlogen op deze wijze voorbereid,
maar vroeger had men het, bij gebrek aan
beeldscherm en luidspreker, moeilijker
dan nu. Oorlogsdrijver nummer 1, Hitler,
heeft indertijd de radio als de feilloze
gifspuit ontdekt, maar met de t.v. zou hij
waarschijnlijk zijn oorlog hebben gewon
nen voordat die was uitgebroken. De men
sen van toen waren niet zwakker dan de
mensen van nu. De volksmenners en mis
leiders van toen hadden minder puike
middelen dan die van nu. Een troost is
misschien, dat mensen met gezond ver
stand en nuchter oordeel óók over die
middelen beschikken. Laten wij hopen
dat ook zij in de media krachtig voor de
werkelijkheid zullen blijven uitkomen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
HAARLEM. De KNVB afdeling
Haarlem heeft alle wedstrijden, die voor
zaterdag en zondag waren vastgesteld,
afgelast in verband met de gesteldheid
van de velden. Over het programma van
het amateurvoetbal wordt later vandaag
een beslissing genomen. De kans dat er
gespeeld zal worden is echter nihil. Ook
het doorgaan van het betaalde (beker)pro-
gramma is uiterst twijfelachtig.
een onderhoud. ..Een zeer ernstige en zeer
gedetailleerde discussie", aldus de diplo
matieke vertegenwoordiger van de Sov
jet-Unie na afloop. De Europese Gemeen
schap heeft gisteren besloten haar voed
selhulp aan Afghanistan voorlopig te sta
ken. Het gaat om de levering van 3.000 ton
graan en 300 ton melkpoeder, met een
gezamenlijke waarde van 2.6 miljoen
gulden.
Saoedi-Arabië riep gisteren alle islami
tische landen op. de moslim-rebellen in
Afghanistan tc steunen in hun strijd tegen
het Rode Leger. Het offensief van Russi
sche troepen tegen de rebellen werd giste
ren onverminderd voortgezet. Grote aan
tallen Afghaanse soldaten zouden overi
gens deserteren uit het Afghaanse leger
en overlopen naar de kant van de opstan
delingen.
Zes bewegingen van opstandige rebel
len in Afghanistan zijn gisteravond bij
eengekomen in Pesjawar in West-Paki-
stan om te praten over eenheid in het licht
van de Russische interventie- in Afgha
nistan.
Berichten als zou in Afghanistan de
nationale munt zijn vervangen door de
Russische roebel, worden in Moskou „las
terpraatjes" genoemd.
Uit twee onverdachte bronnen is de
afgelopen weken kritiek komen op
borrelen over-een aantal beleidsza
ken bij het werkvoorzieningsschap
„De Tunnel De ambtenarenbonden
A8VA en KABO vermeden harde feir
ten in hun nu al enkele weken roule
rende kritische nota. Meer op scherp
speelt de staf in een eigen „zwart
boek” gericht tot het dagelijks
bestuur.
Vanavond en vannacht nog af en toe
regen of natte sneeuw. Morgen op
klaringen en mogelijk een enkele bui.
Minimumtemperaturen rond het
vriespunt. Middagtemperaturen van
6 graden aan zee tot 3 graden in het
binnenland. Matige, aan de kust mor
gen weer krachtige wind uit zuidwest
tot west.
In ons veilinghuis bestaat nu gele
genheid tot inbreng van goud, zil
ver, juwelen, schilderijen, klokken,
antieke meubelen en andere inte
ressante verzamelaarsobjecten.
Geen inbrengkosten’
SPAARNE 86, HAARLEM
Tel. 023-321730-322008
(na 19.00 uur 023-325273)
blo*x>(nd««IMw(9 27S/S><rv«(nl»l JSMtt
DEN HAAG (ANP). De overheid gaat
de vergoeding van de exploitatiekosten
van scholen voor VWO, HAVO en MAVO
eerlijker vefclelen. De grotere scholen wa
ren door het vaste deel van de kosten in de
opzet in het nadeel. De ministerraad heeft
ingestemd met een nieuwe opzet, waarbij
dit nadeel wordt rechtgetrokken.
De exploitatiekosten worden toegere
kend aan: ruimte-eenheden, leerlingental
en een vast deel der kosten. Dit vaste deel,
ook wel schoolbedrag genoemd, was in de
oude regeling hoger dan in de nieuwe
algemene formule. Aan de hand van deze
formule worden de exploitatiekosten van
de rijksscholen jaarlijks vastgesteld. De
zo gevonden uitkomsten zijn maatstaf
voor berekening van de vergoeding van
het rijk aan de andere scholen: gemeente
lijke en bijzondere.
QOM (Reuter). Aanhangers van de
twee meest vooraanstaande ayatollahs in
Iran, Khomeini en Sjariat-Madari, zijn
vandaag slaags geraakt in de heilige stad
Qom. Volgens ooggetuigen liepen min
stens tien personen verwondingen op.
De gewelddadigheden braken uit toen
ongeveer 5.000 aanhangers van Sjariat
Madari uit het Turkssprekende Azer
beidzjan een optocht wilden houden naar
het graf van een bewaker van hun geeste
lijke leider. Deze bewaker werd vorige
maand doodgeschoten. De Azerbeidzja-
ni’s werden opgewacht door ongeveer
1.500 aanhangers van ayatollah Khomei
ni. Toen de gewelddadigheden zich ver
spreidden tot het huis van Khomeini,
vuurden leden van de Revolutionaire Gar
de traangas af en schoten in de lucht om
de menigte te verspreiden, aldus oogge
tuigen.
De aanhangers van de Sjariat-Madari
eisten in spreekkoren een herziening van
de nieuwe Islamitische grondwet van het
land die ayatollah Khomeini oppermach
tig maakte en waartegen Sjariat
Madari zich verzet. De moord op de bewa
ker van deze ayatollah vorigs maand gaf
aanleiding tot een opstand in Tabriz waar
zijn aanhangers enige tijd het plaatselijke
radiostation bezetten.
(Van onze IJmondredactie)
SANTPOORT-NOORD. De IJmond-
MTS actie voor scholen in Nicaragua, die
21 december van het vorige jaar in de
IJmond en Haarlem een kleine duizend
leerlingen voerden, heeft in totaal 20.718
gulden opgebracht.
Aanvankelijk was het bedrag bestemd
voor leermiddelen, maar via een telexbe
richt verzocht het Nicaraguaanse Jeugd
Rode Kruis de opbrengst te bestemmen
voor de adoptie van twee scholen, de
Automobile Repairs Workschool in Mana
gua en de Technische Handenarbeids-
school in Monimbo Massaya. De MTS in
Santpoort heeft aan dit verzoek gehoor
gegeven.
De actie van de derde klasleerlingen, die
tot doel had de bejaarden met verschil
lend klusjes te helpen, is een succes ge
worden. In totaal werden 300 ouderen uit
de brand geholpen.
DEN HAAG. Zuid-Afrika mag niet
deelnemen aan de Paralympics, de Olym
pische Spelen voor Gehandicapten die in
juni in Arnhem worden gehouden. De
afdeling rechtspraak van de Raad van
State heeft dit vanmorgen besloten.
Hiermee schaarde het hoogste advies
college in ons land zich achter het stand
punt van de Tweede Kamer en het kabi
net. De Zuidafrikaanse Sportbond voor
Gehandicapten had een verzoek inge
diend het kabinetsbesluit op te schorten.
Vissoorten als zalm, forel en aal kun
nen zonder bezwaar massaal worden
geproduceerd in kweekvijvers aan te
leggen in onze kustwateren. Een rap
port van die strekking, uitgebrachf
door de Stichting van de Nederland
se Visserij, zal ongetwijfeld voor dei
ning zorgen in visserijkringen. Vrij
dagochtend was in Den Haag de
overhandiging aan minister Van der
Stee van Landbouw en Visserij.
Groep landen vraagt
DANSCENTRUM
Er moet weer een dialoog ko
men met de natuur. Maar de
bomen in het park zijn niet wat
je noemt ^kletskousen.
De Afghaanse regering heeft zich tegen
een debat in de V-raad verklaard, terwijl
een eventuele resolutie vrijwel zeker zal
worden getroffen door een veto van de
Sovjet-Unie.
Minister-president Van Agt zei gisteren
na afloop van het kabinetsberaad: „Het
initiatief van de Sovjet-interventie in Af
ghanistan lag in Moskou. Punt uit”. Het
kabinet maakte zich „evenals zoveel ande
ren in West-Europa en elders, zorgen over
de Sovjet-interventie". aldus de premier.
Een mogelijke boycot van de Olympische
Spelen in Moskou is in de minsterraad
niet aan de. orde geweest. Het zou voorba
rig zijn daarover iets te zeggen, zei Van
Agt.
Tevens werd gisteren bekend, dat de
Britse minister van Buitenlandse Zaken,
lord Carrington, op korte termijn een be
zoek zal brengen aan Pakistan. India en
enkele andere landen rondom Afghani
stan. om hun mening te peilen over de
staatsgreep in Kaboel. Carringtons reis
past in het kader van het gecoördineerde
plan van de westelijke geallieerden de
landen in het betrokken gebied te verzeke
ren van hun steun, aldus ministeriële krin
gen in Londen.
Carrington zei in een verklaring de mo
gelijkheid open te laten dat de Sovjet-
Unie zich heeft vergist in de omvang van
de ondernomen actie in Afghanistan en
aanvankljk had gehoopt dat het binnen
negen dagen bekeken zou zijn. Maar, zei
Carrington, in dat geval heeft men de
reacties van de Afghaanse bevolking en
van de omringende moslimlanden onder
schat.
De ambassadeur van de Sovjet-Unie in
Londen werd gisteren ontboden bij pre
mier Margaret Thatcher. De ambassa
deur had met haar én met lord Carrington
r
Spaarnwouderstraat 36