Pastorale raad Utrecht:
Goudzwaard dreigt
uit CDA te gaan
F
1
t
y
Reactie op sombere vooruitzichten
Groter tekort
reisbalans
VVD: paar miljard
extra bezuinigen
V
t(
Man bekent brand
in Rotterdam te
Drie doden in
FNV wil meer
E
b
Werksituatie op
gifschip krijgt
felle kritiek
voorzieningen
in kaderwet
en dan
dit noq
ii
hebben gesticht
Schakel volgend
jaar uit Kamer
weekendverkeer
„Partij moet houding corrigeren”
Uitverkoop-
koorts
;V
-
'V
f y
2
1980
MAANDAG 7 JANUARI
BINNEN- EN BUITENLAND
Sterke Yerke
Nederlands kuuroord?
Protest met wijwater
4
gi
S;
Terreuracties
Bommelding
sc
(Van onze redactie
binnenland)
UTRECHT. De pastorale
raad Utrecht heeft kardinaal
Willebrands gevraagd te be
werkstelligen, dat bij de ko
mende bijzondere synode van
Nederlandse bisschoppen in
Rome in de eerste plaats
wordt gesproken over de on
enigheid in de Nederlandse
bisschoppenconferentie.
Mest en gier
I De
5
d
5
B'
Bisschoppenkwestie
in Rome bespreken
1
4
2
Aan de reis van het vlot Sterke Yerke III
is definitief een eind gekomen. Na giste
ren voor de zesde keer vergeefs een ber-
gingspoging te hebben ondernomen voor
de kust van Bonaire heeft de bemanning
van het vlot besloten geen verdere pogin
gen meer te doen. Zaterdag hopen de
bemanningsleden op Schiphol te arri
veren.
De Oostgroningse grensgemeente Nieu-
weschans krijgt van het rijk een kwart
miljoen gulden voor een proefboring naar
de aanwezigheid van geneeskrachtige
zoutoplossingen in de bodem van deze
gemeente. De boring moet aantonen dat
op een diepte van ongeveer 450 meter
mineraalhoudende bronnen zitten, die
voor een kuuroord gebruikt kunnen wor
den. Het ministerie van Economische Za
ken heeft het bedrag beschikbaar gesteld
in ht kader van het Integraal Structuur
plan Noorden des Lands, ISP.
Leden van de Limburgse actiegroep van
de Rooie Reuzen hebben gisteren uit ker
ken in Roermond en Venray het aanwezi
ge wijwater in blikken gegoten en die
aangeboden aan de burgemeester van
Posterholt, mr. J. van Heur. Ze protesteer
den tegen het feit dat een zigeunerfamilie
met enkele nog jonge kinderen in Poster
holt met goedvinden van het provinciaal
bestuur tijdelijk is neergestreken maar
niet de beschikkig heeft over drinkwater.
re;
Ne
2o
15
12
8
9
7
4
2
2
3
5
3
4
9
0
0
Kardinaal Willebrands heeft inmiddels
geantwoord, dat hij de eensgezinde kri
tiek van zijn raad zeer ter harte zal nemen.
Ook de individuele reacties die hij tot nu
toe heeft gekregen wijzen alle in deze
richting, zo deelde de kardinaal dit week
einde mee.
belangrijkste oorzaak van de problemen
in de Nederlandse r.k. kerkprovincie aan
wijst: de benoeming van de bisschoppen
Gijsen en Simonis en „de exclusieve op
stelling van deze twee binnen de bisschop
penconferentie”.
Bij de algemene beschouwingen in sep
tember vorig jaar heeft de WD al aange
drongen op extra bezuinigingen van een
half tot één miljard gulden. De nu voorge
stelde besnoeiingen komen daar nog eens
bovenop.
De raad had ook sterke kritiek op het
feit, dat het kerkmodel dat in de agenda
door Rome wordt voorgesteld „sterk hië
rarchisch” is en op het feit dat de functie
van pastoraal werkers en werksters wei
nig positief ter sprake komt. De raad
prees kardinaal Willebrands voor zijn
openlijke verdediging van de Nijmeegse
theoloog Schillebeeckx, onder meer in
zijn televisie-interview op 11 december.
minerende invloed van de overheid op
economie en samenleving.
De fractieleider betwijfelt of een loonin-
greep door de overheid wel zinvol is. ,Het
loonbeleid is een zaak die in eerste instan
tie door werkgevers en werknemers moet
worden opgelost. Als dat niet lukt, kan de
overheid maatregelen nemen. Maar alleen
als zij ook zelf bereid is haar uitgaven te
matigen. Een looningreep zal deel moeten
uitmaken van een nationale matigings-
ronde”.
Zeer belangrijke welzijnsvoorzienin
gen wil de FNV in de wet aangemerkt
Goudzwaard, die onlangs met zijn AR-
partijgenoten Aantjes en mevrouw La-
ning zijn werk in de CDA-programcom-
missie opschortte, zei dit gistermiddag
voor de AVRO-radio.
-2
7
7
-8
5
1
2
7
-2
0
4
WD-leider Rietkerk is tegen de oprich
ting van een liberale partij met deelname
van WD, PvdA en D’66. Op een partijbij
eenkomst zaterdag in Hoogeveen nam
Rietkerk afstand van suggesties in deze
richting van de liberale commissaris van
de koningin in Gelderland, Geertsema.
Deze heeft onlangs de suggesties geopen
baard bij de publikatie van het ontwerp-
liberaal manifest.
(Van onze redactie binnenland)
HILVERSUM. Professor
Goudzwaard stapt uit het CDA als
deze partij haar houding in het kem-
wapenvraagstuk niet corrigeert en in
overeenstemming brengt met wat
daarover in het CDA-verkiezingspro-
gramma Niet bij brood alleen staat.
Gebeurt dat niet dan laat de partij zich
verstrikken in een „doelpolitiek”, waarbij
het doel de middelen heiligtAls de kern
bewapening niet als een beginselzaak
wordt gezien, doet de ARP er beter aan
zich niet in een fusie binnen het CDA te
storten en het bij een federatie met CHU
en KVP te laten”, vindt Goudzwaard.
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locamo
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zünch
Casablanca
Istanboel
Las Palmas
Beiroet
Tel Aviv
Tunis
7
4
1
2
1
Ve
zel
zijn
pog:
teru
F
’gre
var
Tri:
het
mil
ged
JA1
L
den
zak
mu-
ver
lem
Om
L
ken
in
(PL
beri
mer
naa:
con
haa:
B
tera
mili
Bril
levc
een
op
V
het
mill
het
vert
ant\
Hij meent dat het CDA bij het debat
over de modernisering gevlucht is voor
zjjn verantwoordelijkheid. „Dat is onaan
vaardbaar als je een beginselpolitiek na
streeft”. Goudzwaard gelooft, dat het pro
test dat de kerken tegen modernisering
hebben laten horen bij vele CDA-politici
niet is overgekomen. Volgens Goud
zwaard heeft fractieleider Lubbers het
vraagstuk „zo lang mogelijk” als beginsel
politiek beschouwd, maar over premier
Van Agt is hij heel wat minder te spreken.
„Van Agt kijkt bij het abortusprobleem
meer naar beginselen dan bij de kernbe
wapening. Ik heb dat afgeleid uit het feit,
dat hij de vraag naar een eigen verant
woordelijkheid van het kabinet terug
speelde naar de kamer”, aldus Goud
zwaard.
1
de
rei
gei
Za
-‘Mê
bei
me
r
ml
hu
wo
tar
als
a
7
6
6
6
6
7
7
5
6
6
6
10
12
1
12
6
5
6
-2
3
-0
13
13
2
8
3
5
18
14
3
14
-2
1
10
8
-2
■>at
05
m
sc
Het Tweede-Kamerlid voor het CDA
Schakel heeft in het afgelopen weekeinde
gezegd te verwachten, dat de fusie van de
drie christendemocratische partijen tot
een CDA zoals voorgenomen op 11 okto
ber haar beslag zal krijgen. Goudzwaard
had vorige week heftige kritiek te verdu
ren gekregen van de vice-voorzitter van
de CDA-fractie in de Tweede Kamer Van
Leijenhorst (CHU).
DEN HAAG (ANP). Het tekort op de
reisverkeersbalans bedroeg vorig jaar on
geveer 5,3 miljard gulden. In 1978 was dat
tekort 4,6 miljard gulden. De reisverkeers
balans toont wat Nederlanders in een jaar
in het buitenland uitgeven en aan de ande
re zijde wat buitenlanders in een jaar in
Nederland hebben besteed.
Hoewel het tekort nog steeds groeit, is
die groei de laatste jaren minder snel. In
1979 was het negatieve saldo nog 1,3 mil
jard meer dan in het jaar daarvoor, het
afgelopen jaar was de stijging al minder.
Tegenover de groeiend negatief saldo
staat echter dat de buitenlandse bestedin
gen in ons land vorig jaar met drie pro
cent zijn toegenomen tegen een achteruit
gang in 1978 met vijf en in 1977 met negen
procent.
Niet het slechte weer, noch de fluctua
ties van de dollar en het Britse pond zijn
van invloed geweest op het buitenlands
bezoek aan Nederland; wel de achteruit
gang van het zakelijk bezoek aan ons land
dat ook in de bezoekcijfers wordt opgeno
men. Het in ons land bestede geld is voor
60 procent afkomstig uit het toerisme en
voor de rest uit zakelijk bezoek. De oor
zaak van het afnemend zakelijk bezoek
moet worden gezocht in de afnemende
groei van de wereldhandel.
Voor dit jaar wordt een groei van de
wereldhandel met twee procent verwacht.
Vorig jaar was die groei nog zeven pro
cent en in de jaren daarvoor gemiddeld
tien procent.
Volgens de Utrechtse raad die vrijdag
vergaderde, heeft deze onenigheid „een
verlammende uitwerking op het functio
neren van de Nederlandse kerkprovin
cie”. De concrete kwesties dienen volgens
de Utrechtenaren daarna in Nederland te
worden besproken in dialoog met de be
trokkenen.
Volgende week maandag begint de bij
zondere synode in Rome. De Utrechtse
raad betreurt het, dat in de agenda niet
het punt wordt genoemd dat men als
uur: 80 pi
etmaal: 50
0
2
4
-3
1
4
Hij schreeft in een artikel in het CHU-
orgaan De Nederlander: „De handelwijze
van Goudzwaard is langzamerhand erg
vervelend aan het worden”. Ook schreef
Van Leijenhorst: „Als Goudzwaard niet
bereid is aan het nieuwe CDA-program
mee te werken, dan moet hij maar opstap
pen. Er zijn in de ARP voldoende bekwa
me mensen die deze arbeid op gewetens
volle wijze kunnen ovememen.”
ROTTERDAM (ANP). De Rotterdam
se recherche heeft gisteren een man aan
gehouden, die later heeft bekend de brand
in een huis aan de Oleanderstraat in Rot-
terdam-Zuid, waarbij in de nacht van 1 op
2 januari elf mensen om het leven kwa
men, te hebben veroorzaakt.
Na langdurige verhoren verklaarde hij
„uit balorigheid” een brandende sigaret-
tepeuk door het kapotte raam van de
benedenverdieping van het huis naar bin
nen te hebben gegooid. De peuk kwam op
een matras terecht. De politie is ervan
overtuigd dat deze sigarettepeuk de fatale
brand heeft veroorzaakt. Een onderzoek
van Gerechtelijk Natuurwetenschappe
lijk Laboratorium in Rijswijk onder
steunt deze mening. Het laboratorium
kwam tot de slotsom dat de brand op de
benedenverdieping moet zijn begonnen.
De man werd door de politie aangehou
den op grond van enkele getuigenverkla
ringen. Een aantal bewoners van de Ole
anderstraat had kort voor het uitbreken
van de brand een man in de buurt van het
pand gesignaleerd. Hij is vanmorgen aan
de officier van jusititie in Rotterdam voor
geleid.
De Nederlandse instellingen, die zich
met het welzijn van gastarbeiders bezig
houden, moeten volgens de Stichting Bui
tenlandse Werknemers Twente stelling
nemen tegen terroristische activiteiten
van Armeniërs. Aanleiding voor deze op
roep is een bommelding, die (naar nu
bekend is geworden) 30 december een
bijeenkomst van 1100 Turken in het
Twentse Bome heeft verstoord. Ook is
enkele keren namens het Armeense ver-
geldingsleger gedreigd het huis van een
Turks cultureel werker op te blazen. De
politie heeft overigens geen explosieven
aangetroffen.
De extra stijging van de aardgasop
brengsten (de gasprijzen zijn gekoppeld
aan de onlangs verhoogde olieprijzen)
moeten volgens Rietkerk ten goede ko
men aan het bedrijfsleven. Van een
werkelijke stijging van de particuliere in
komens kan volgens hem dit jaar geen
sprake zijn.
zw. bew.
geh. bew.
geh. bew.
mist
geh. bew.
mist
geh. bew.
motregen
zw. bew.
zw. bew.
regenbui
zw. bew.
onbew.
sneeuw
zw. bew.
regen
1. bew.
regenbui
geh. bew.
sneeuw
geh. bew.
zw. bew.
mist
onbew.
zw. bew.
sneeuwbui
geh. bew.
1. bew.
onbew.
sneeuw
onbew.
zw. bew.
zw. bew. w
onbew.
zw. bew.
motregen
sneeuw
geh. bew.
1. bew.
niet ontvangen
h. bew.
1. bew.
zw. bew.
regen
Het programma van de Regionale Om
roep Zuid (ROZ) is gisteravond kort na
het begin wegens een bommelding ge
staakt. Even na zes uur belde een anonie
me man naar de studio met de mededeling
dat daar een bom geplaatst was. Op last
van de politie moesten de medewerkers
van de ROZ het gebouw verlaten. Een
plaat die inderhaast was opgezet voorzag
de luisteraars toch nog van klanken, doch
het verdere programma moest vervallen.
Nadat de politie geen bom had kunnen
vinden konden de ROZ-medewerkers
weer naar binnen. De uitzendtijd was ech
ter al voorbij.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. De leider van de WD-Tweede-Kamerfractie, Rietkerk,
vindt dat de overheid enige miljarden guldens extra moet bezuinigen. Voor de
radiomicrofoon reageerde de liberale voorman gisteren op de sombere
vooruitzichten die het Centraal Planbureau voor het volgend jaar heeft
geschetst.
Rietkerk vindt dat het kabinet-Van Agt
met plannen moet komen voor bezuinigin
gen in de collectieve sector. De VVD zal
zelf met voorstellen komen als het kabinet
maatregelen achterwege laat.
Weer in binnen- en
buitenland
Minder positief was Willebrands over de
aanbeveling van de Utrechtse pastorale
raad om te pleiten voor priesterwijding
van gehuwde mannen bij de komende
synode in Rome. De raad zei teleurgesteld
te zijn over het feit, dat volgens de agenda
dit onderwerp in het geheel niet ter sprake
komt. Volgens Willebrands is de minder
heid van bisschoppen in de wereld, die
een priesterwijding van gehuwde mannen
voorstaat, slinkende. Hij zei daarom in
deze richting geen oplossing te zien voor
het bestaande priestertekort in Neder
land.
Opgewonden stemming in een
Londens warenhuis waar zaterdag
de uitverkoop begon. Chinees ser
viesgoed was hier voor een habbe-
krats te krijgen, maar heel wat kopjes
en schotels gingen aan diggelen
voordat zij de kassa bereikten.
nno
n
verand.
o
n
nno
no
zo
wnw
zzw
o
wind st.
n
o
zw
wzw
z
w
nno
windst.
wnw
ono
ono
o
nnw
wzw
windst.
nw
windst.
wzw
n
n
8
windst.
nnw
o
zo
z
windst.
UTRECHT (ANP). De klachten van
de werknemers die het gifschip Matthias
II onderhoudsbeurten geven, zijn het ge
volg van het blootstaan aan dampen van
chemische stoffen die onverbrand in het
schip zijn achtergebleven.
Dat is de conclusie van de bedrijfsleden-
groep van de Industriebond FNV bij het
havenbedrijf Vlaardingen-Oost en de
Chemiewinkel in Leiden, die een onder
zoek hebben ingesteld naar de werkom
standigheden op het schip.
De Matthias-II is een afvalverbran-
dingsschip. Het verbrandt al tien jaar
lang op open zee chemisch afval dat
vanwege gevaren voor mens en milieu
niet op land mag worden geloosd of ver
werkt. Bij het havenbedrijf Vlaardingen-
Oost krijgt het schip tweemaal per jaar
een onderhoudsbeurt waarbij ook repara
ties worden verricht
In hun rapport zeggen de onderzoekers,
dat vrijwel alle werknemers klagen over
een enorme stank met als gevolg daarvan
hoofdpijn, keelpijn, verlies van smaak,
braakneigingen en duizeligheid. Ook hun
huid blijkt te worden aangetast.
Het bedrijf, de bedrijfsarts en de ar
beidsinspectie hebben volgens de onder
zoekers nooit systematisch gecontroleerd
aan welke risico’s de mensen die op het
schip moeten werken, blootstaan.
Rietkerk wees er zaterdag op dat in dit
ontwerp-manifest wordt gesproken van
een concentratie van alle liberalen in ons
land. Daaraan wordt dan toegevoegd dat,
indien een dergelijke concentratie moge
lijk blijkt, de VVD zelfs bereid zou moeten
zijn zichzelf terwille van dit grotere ver
band op te heffen. „Dat is uiteraard iets
geheel anders dan de heer Geertsema
heeft gesuggereerd”, aldus Rietkerk.
De WD-leider herhaalde zijn opvatting
dat een samenwerking met de PvdA wei
nig realistisch is. Niet alleen vanwege de
fundamenteel verschillende inzichten
over vraagstukken van vrede en veilig
heid, maar ook omdat de PvdA volgens
Rietkerk nog steeds aankoerst op een do-
Maarten W. Schakel
Het Instituut voor Landbouwkundig
Onderzoek van Biochemische Produkten
(ILOB) in Wageningen krijgt van minister
Ginjaar van Volksgezondheid en Milieu
hygiëne geld voor het doen van onderzoek
naar het achterblijven van veevoederad-
ditieven en therapeutica in mest en gier.
Het is onvoldoende bekend in welke hoe
veelheden bijvoorbeeld groeibevorde
raars en medicinale verbindingen of af-
braakprodukten daarvan via mest en gier
het milieu bereiken. Het doel van het
onderzoek is het krijgen van een indruk
van de omvang van de gevolgen voor het
milieu van het toevoegen van bepaalde
stoffen aan veevoer.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. CDA-Kamerlid
Maarten Schakel zal na de volgende
verkiezingen niet terugkeren in de Ka
mer. Hij heeft dit de afgelopen week
meegedeeld in een brief aan het be
stuur van de ARP en vertelde dit zater
dagmiddag in een radio-uitzending van
TROS-Aktua.
Volgend jaar wanneer in ieder geval
verkiezingen zullen plaatsvinden, zal
Schakel 64 jaar zijn. Dat is voor hem de
voornaamste reden om zijn Kamerlid
maatschap te beëindigen. Politieke
motieven hebben bij zijn beslissing
geen rol gespeeld, zo stelt hij.
Schakel is parlementariër sinds 1964
en tevens burgemeester van Noorde-
loos, Hoornaar en Hoogblokland. Ook
vervult hij een groot aantal nevenfunc
ties. In de Kamer is hij voorzitter van
de vaste commissie voor Verkeer en
Waterstaat. Hij behoort tot de behou
dende vleugel van de ARP-leden in de
CDA-fractie.
Volgens Goudzwaard heeft het kernwa
pendebat duidelijk gemaakt „dat het zo
niet verder kan met het CDA”. De partij
vindt in de ingewikkelde vraagstukken op
het gebied van economie en techniek,
waartoe ook de kernbewapening behoort
in de jaren tachtig, kiezen voor een duide
lijke „beginselpolitiek”, aldus Goud
zwaard.
De pastorale raad van het bisdom Bre
da heeft in een resolutie afgelopen vrijdag
zijn vertrouwen uitgesproken in het be
leid van bisschop Ernst. Uit de gespreks
groepen kwam daarnaast een aantal aan
bevelingen voor de synodegangers naar
voren zoals: laat de plaats van alle gelovi
gen in de kerk primair het uitgangspunt
zijn; blijf bij de concrete situatie in Neder
land; bevorder de afwerking van het sta
tuut van de pastorale werker; erken het
verlangen naar opname van gehuwden in
het priesterambt; probeer te behouden
dat priesters en religieuzen bij de anderen
van het volk Gods blijven en stel goede en
eigentijdse priester- en pastorale mede-
werkersopleidingen veilig en laat ze wer
kelijk maatschappijgericht blijven.
zien als „basisvoorzieningen”, die bij
de afweging van prioriteiten niet kun
nen worden weggestreept tegen andere
voorzieningen waaraan ook behoefte
bestaat. Als voorbeeld noemt de FNV
de alfabetisering van volwassenen.
Over de rechtspositie van de werkne
mers van de instellingen zegt de FNV,
dat de regering in het wetsontwerp
onverantwoord vooruitloopt op de uit
komsten van de adviezen die zij aan de
SER heeft gevraagd over de loonvor
ming in de niet op winst gerichte sector
en over een raamwet op de inkomens
vorming.
zijl
gei
.lin,
me
hel
Re
hel
du:
5
Cai
vee
var
me
■De
na
Rei
bar
UTRECHT (ANP). De Federatie
Nederlandse Vakbeweging juicht het
toe, dat bij de planning in het kader
van de kaderwet specifiek welzijn ook
gezondheidszorgvoorzieningen wor
den betrokken. Ze meent echter dat
nog meer voorzieningen onder de wet
moeten worden gebracht dan nu de
bedoeling is.
Zo zou ook de planning van
bejaardenoorden, openbare bibliothe
ken, het voortgezet onderwijs aan vol
wassenen, kinderbeschermingsvoor-
zieningen, reclassering en dergelijke
moeten worden gebaseerd op de be
hoeften van de bevolking, zoals die
blijken in de vierjarenplannen die de
gemeenten, provincies en het rijk moe
ten gaan opstellen, aldus de federatie
in een commentaar op het ontwerp
kaderwet specifiek welzijn.
DEN HAAG (ANP). De 40-jarige H. J.
Tempelman uit het Overijsselse Markelo
is zaterdagavond op de Rijssenseweg in
zijn woonplaats bij een verkeersongeluk
omgekomen. Hij moest met zijn wagen
uitwijken voor een tractor, die zonder
licht reed, en botste tegen een boom. De
man overleed ter plaatse.
De 78-jarige M. van der Vliet uit Zwarte-
waal is zaterdag bij een verkeersongeluk
in zijn woonplaats omgekomen. Op de
kruising van de Groenekruisweg en de
Henri Fordlaan werd hij op zijn bromfiets
aangereden door een Westduitse automo
bilist, die door het rode licht was gereden.
De 17-jarige Trijntje Baas uit le Exloër-
mond is zaterdag in haar woonplaats bij
een verkeersongeluk omgekomen. Het
meisje werd door een personenauto ge
schept, toen zij met haar fiets de weg
wilde oversteken. Zij overleed ter plaatse.
het weerj
Vooruitzichten voor woensdag, opgesteld
door het KNMI:
Iets lagere temperaturen en later kans op
neerslag.
Aantal uren zon: 0 tot 3. Mininumtempera-
tuur: omstreeks 0 graden. Maximumtempera
tuur: omstreeks 3 graden.
Kans op een droge periode van minstens 12
irocent. Kans op een geheel droog
procent
WEERRAPPORTEN
windst.
zzo
zzo
wzw 14
DINSDAG 8 JANUARI
Zon- en maanstanden
Zon op 07.29 uur, onder 19.30 uur
Maan op 03.05 uur, onder 15.26 uur
Waterstanden Umuiden
Hoogwater 08.45 uur en 16.44 uur
Laagwater 23.27 uur en 11.37 uur
ES
3
1
4
Ff FE fu
k-r c
8
6
10
0.4
4
0.3
6
6
3
9
7
2
0
0.8
0.3
2
0.5
1
0.2
3
0
0
0
0
0
2
0
0
0
4
0
1
0
3
0.4
0.3
6
- -
