Conflicten in plattelandsgemeenten
Vijfjarenplan zeker mislukt
Eén procent van
beroepsbevolking
uitzendkracht
Noorwegen dit
jaar zomertijd
I
„Energienota is
geen basis voor
discussie”
tussen de
bedrijven door
De Koning belooft steun aan verzoek
Indonesië vraagt twee miljard dollar hulp
Plannen minister Wiegel
Lagere winst
per aandeel
i bij Wessanen
h
N,
19
1980
JANUARI
VRIJDAG
1 1
ECONOMIE
Fotopapier
Volvo
Ruw staal
Rome
Kraamklinieken
Korter werken
1
Argentinië
(Van onze redactie economie)
UTRECHT. Binnen de Landelijke Huisartsen Vereniging
(LHV) wordt op het ogenblik de laatste hand gelegd aan een
nota over „de geneesmiddelenvoorziening ten plattelande”
waarmee de apotheekhoudende huisartsen zich teweer willen
stellen tegen het „binnendringen” van apothekers in gebieden
waarin zij tot dusver de patiënten van geneesmiddelen voor
zien.
Zwitserland
Spoorwegfusie
Japanse auto’s
r
HBM
I
Actie huisartsen
tegen apothekers
laim,
Praag kampt met grote
economische problemen
XE
De kosten van levensonderhoud in Ar
gentinië stegen vorig jaar 139,7 procent
vergeleken met 169,8 procent in 1978, zo
blijkt uit de statistieken van het Argen
tijnse ministerie van economische zaken.
De inflatie beliep in december 4,5 procent
tegen 5,1 procent in november en 9,1 pro
cent in december 1978.
3
3
1
7
dat er een overschot is of dreigt te ont
staan aan zowel huisartsen als apothe
kers.
beslist lager uit. Toch is besloten een
onveranderd interimdividend te declare
ren van 1,60.
De omzet van Wessanen heeft zich vorig
jaar ondanks het drukkende effect van
het wegvallen van de kunstmelkactivitei-
ten redelijk weten te handhaven en ver
toont niet alleen in het buitenland maar
ook in Nederland in sommige sectoren
een autonome stijging. De omzet zal stij
gen van 2,46 miljard tot ongeveer 2,6
miljard.
In een toespraak bij het jubilarissendi
ner van Wessanen zei G. H. van Driel,
voorzitter van de raad van bestuur, het
nog te vroeg te vinden om enige uitspraak
te doen voor dit jaar.
Economisch Planbureau (Bappenas) prof. Wijojo Nitisa-
stro, die de supervisie heeft over alle ontwikkelingspro
jecten in Indonesië.
De Koning komt in zijn functie van voorzitter van de
IGGI. Met de Bappenas-voorzitter zal worden besproken
welke punten er aan de orde zullen komen op de IGGI-
steld. Voorlopig is dat op 6 en 7 mei in Amsterdam
bepaald, maar het kan ook in juni worden gehouden, zo
wordt uit goedingelichte kringen vernomen.
Met de Indonesische gesprekspartners zal De Koning
ook besprekingen hebben over de manier waarop de
van de hulpverlening van de IGGI-landen aan Indonesië
kan worden vereenvoudigd.
Indonesië ontving in 1967 200 miljoen dollar van de
IGGI, in 1968 was dat 325 miljoen dollar, in 1969: 500
miljoen, ’70: 600 miljoen, ’71: 640 miljoen, ’72: 670 miljoen,
’73: 760 miljoen, ’74: 870 miljoen, ’75: 920 miljoen, ’76:
1,120 miljard, ’77: 2,1 miljard, ’78: 2,5 miljard en ’79: 2,775
miljard dollar. Het Nederlandse IGGI-aandeel was 64,45
miljoen dollar.
Bilateraal heeft Nederland in de afgelopen tien jaar
1600 miljoen gulden aan ontwikkelingshulp aan Indone
sië verstrekt, waarvan 700 miljoen aan schenkingen en
900 miljoen aan zachte leningen. Voor het komende jaar
heeft Nederland zich verplicht voor een bedrag van 150
miljoen.
Het Zweedse Volvoconcern heeft vorig
jaar voor ruim 100 miljoen pond (circa 430
miljoen gulden) aan motoronderdelen in
Groot-Brittannië gekocht tegen in 1978
voor 77 miljoen pond (ongeveer 331 mil
joen gulden). Meer dan 300 ondernemin
gen waren leverancier van Volvo.
Rome trok vorig jaar een recordaantal
van 13.999.761 bezoekers. De Amerikanen
voerden daarbij zoals vanouds de boven
toon met een aantal van 1.110-550. Verder
bezochten 580.480 Westduitse toeristen de
Italiaanse hoofdstad en 406.450 Franse,
385.420 Britse en 230.580 Argentijnse be
zoekers. In het laatste geval ging het voor
een groot gedeelte om in het Zuidameri-
kaanse land wonende Italianen die een
bezoek aan hun vaderland brachten. Het
aantal toeristen uit Japan overtrof vorig
jaar met 201.320 de grens van 200.000.
Eastman Kodak Company verhoogt de
prijs van films en fotopapier op 26 januari
met tien tot 75 procent in verband met de
stijging van de zilverprijzen. Kleuren-
filmpjes worden vijftien tot twintig pro
cent duurder, zwartwitfilmpjes 25 tot 35.
De stijging van de zilverprijzen is Agfa-
Gevaert verleden jaar slecht bekomen.
Als de fusie doorgaat, ontstaat de grootste
spoorwegonderneming in de Verenigde
Staten met een net van spoorlijnen van
ongeveer 33.500 kilometer lang.
Hij zei wel dat de onderneming haar prij
zen van zilverhoudende produkten gaat
verhogen tot dertig procent voor films en
fotopapier.
Renault Industries Equipments et Tech
niques (Ritet), onderdeel van Régie Natio
nale des Usines Renault, gaat in Irak vijf
kraamklinieken met een totale waarde
van 400 miljoen frank (circa 223 miljoen
gulden) bouwen. De ziekenhuizen moeten
medio 1982 klaar zijn.
t
en
tbouw
1672-
ische
en
•sen.
dit
i euvel
aan.
4451
315,1
5;
OSLO (DPA). Noorwegen zal reeds
dit jaar de zomertijd invoeren. Eerder was
vastgesteld dat dit komend jaar zou ge
beuren. Zoals de Noorse minister van
Sociale Zaken Arne Nilsen woensdag in
Oslo bekendmaakte, zal de klok van 6
april tot 28 september een uur vooruit
worden gezet.
Noorwegen heeft hiertoe besloten om
dat ook Zweden en Denemarken evenals
de meeste Europese landen dit jaar de
zomertijd invoeren.
ORT
ilow-
ensters
enten
I 780.-
3
3
3
3
i
3
3
3
3
3
3
3
3
3
0
0
0
0
o
o
o
o
o
o
o
3b
0
0
0
Oe
>01
o
o
'0
o
10
io
10
De minister voor Openbare Controle,
Vlastimil Svoboda, heeft in een inter
view in een vooraanstaande Praagse
krant gezegd dat zijn ministerie 77.180
klachten uit de bevolking heeft gekre
gen. De meeste klachten gaan over het
niet in acht nemen van de officiële ope
ningstijden van winkels, het zich niet
houden aan de vastgestelde prijzen en
het achterhouden van goederen, waar
aan een tekort is, om ze onder de toon
bank te verkopen tegen zwarte-markt-
prijzen.
Niettemin blijft de Tsjechoslowaakse
consument vaak rondlopen met een lege
boodschappentas, omdat wat hij wil ko-
Het concern vergrootte wel zijn omzet met
zeven procent tot een waarde van 57 mil
jard frank en verwacht ook dit jaar meer
af te zetten. President-directeur Leysen
gaf echter geen winst- of verkoopcijfers.
AMSTERDAM (ANP). Ongeveer één
procent van de Nederlandse beroepsbe
volking werkt als uitzendkracht. De te
werkstelling geschiedt doorgaans via een
van de in totaal 500 vestigingen van de 150
uitzendbureaus.
Het aantal uitzendingen per jaar be
draagt 250.000. Per dag werken gelijktij
dig 40.000 uitzendkrachten. Dit zijn enkele
cijfers van de Algemene Bond van Uit
zendbureaus (ABU) in Amsterdam.
De totale loonsom van de uitzendkrach
ten bedroeg in 1978 941 miljoen gulden.
Bij het uitzendwezen zelf werken in totaal
2.000 vaste medewerkers.
Adam Opel AG, onderdeel van General
Motors, gaat voor de vierde maal binnen
drie maanden werktijdverkorting toepas
sen. Naar een woordvoerder van Opel
meedeelde, gaat een deel van de 45.000
werknemers van Opel in Russelsheim en
Kaiserslautern in februari twee weken
korter werken wegens de achterblijvende
vraag uit binnen- en buitenland naar mid
delgrote en grote personenwagens. Voor
deze maand - in de week van 21 tot en met
25 januari - staat al werktijdverkorting op
het programma voor 16.000 werknemers
in Russesheim en voor 1.800 man in Kai
serslautern.
De Belgische ruwstaalproduktie groei
de vorig jaar met 6,3 procent tot 13,4
miljoen ton. Naar de Belgische vereniging
van staalproducenten bekendmaakte, ge
bruikte de staalindustrie vorig jaar 75
procent van haar produktiecapaciteit te
gen 85 procent in het recordjaar 1974 toen
16,2 miljoen ton werd geproduceerd. De
Belgische producenten zijn vorig jaar be
gonnen zich toe te leggen op de vervaardi
ging van speciaal staal met gebruikma
king van zeer moderne technieken, zo
verklaarde de vereniging.
De Zwitserse consumentenprijzen ste
gen in december verleden jaar net als een
maand eerder, 0,2 procent. De index
kwam daardoor op 106 (1977 is 100), 5,2
procent hoger dan in december 1978. De
stijging in december kwam voor de helft
voor rekening van de stijging van de ben
zineprijs..
Twee van de grootste Amerikaanse
spoorwegmaatschappijen, Union Pacific
Corporation en Missouri Pacific Corpora
tion, hebben laten weten te willen fuseren.
Verder stellen ze, dat de apothekers na
hun langdurige studie beter dan de huis
arts in staat zijn om de effecten van (com
binaties van) medicijnen te beoordelen,
waardoor zij huisartsen kunnen attende
ren op fouten of „onverenigbaarheden” in
hun recepten.
De artsen stellen daartegenover, dat bij
na alle geneesmiddelen tegenwoordig
kant en klaar door de farmaceutische
industrie worden geleverd - en niet meer
voor iedere patiënt afzonderlijk behoeven
worden klaargemaakt - en dat de dokters
ze net zo goed kunnen afleveren als de
apothekers.
De vraag wie de patiënten van genees-
middelen moet voorzien, is pas de laatste
Vereniging heeft dan ook al enige jaren een echt strijdpunt geworden door-
DEN HAAG (ANP). De nota Ener
giebeleid van minister Van Aardenne
van Economische Zaken is volgens de
stichting Natuur en Milieu niet ge
schikt als basis voor de maatschappe
lijke energiediscussie zoals de regering
heeft voorgesteld. De nota gaat volgens
de stichting uit van een eenzijdig groei
scenario zonder zich echt te verdiepen
in de werkelijke milieugevolgen van
het groeiende energieverbruik en de
daarbij behorende activiteiten. De
stichting Natuur en Milieu zegt dit in
een aan de Tweede Kamer gezonden
commentaar.
De stichting hekelt in haar commen
taar de „suggestieve” passages in de
nota over de gunstige gevolgen voor
het milieu van een besparingsbeleid.
iteerd
15!
6!
91
1'
4!
169
a
71
45 ,i
101
42
K -
71 X
1" -
10!
61
lOi
47
4(i
24
193
10!
67
45
121
35
4!
66
93
71
78
141
Vorig jaar zijn in Japan 60.200 buiten
landse personenauto’s verkocht, ruim
twintig procent meer dan in 1978, zo heeft
de Japanse bond van autohandelaren be
kendgemaakt. De totale invoer van motor
voertuigen beliep vorig jaar 4,3 miljoen
stuks, een record. In 1978 werden er 3,96
miljoen ingevoerd.
43
55
139
55
4!
41
139
45
49.
128
3!
51.
103
ioi
hout,
31
125
57
55
179
32
81
23
39
48
117
275
154
158
255
Die passages zijn volgens de stichting
regelrecht misleidend, omdat zij zijn
geplaatst in het kader van een groeibe-
leid.
Er moet naar het oordeel van Natuur
en Milieu integendeel worden uitge
gaan van een economie, die niet groeit,
daar een groeiende economie met toe
nemende industriële activiteit en nog
intensievere landbouw ernstige gevol
gen heeft voor natuur, milieu en
ruimte.
Minister De Koning zei dit woensdag bij zijn aankomst
in Jakarta. Hij zei tegenover verslaggevers dat hij op de
komende IGGI-conferentie „zijn best zal doen om zo
I
Wat iemand niet
al moet doen om
zijn naam in een
boek te krijgen: de
29-jarige Westduit-
ser Werner Schmidt
is bezig aan een
kruiswoordpuzzel
die bijna twintig me
ter lang moet wor
den. Daarmee hoopt
hij een wereldre
cord te vestigen en
aldus in het Quin-
ness Book of Re
cords, een almanak
van allerlei records,
terecht te komen.
Aan het lopende vijfjarenplan, dat
eind dit jaar afloopt, valt niets meer te
redden. Het is overduidelijk dat de resul
taten ver beneden de verwachtingen
blijven. Voor de eerste keer is officieel
toegegeven dat Tsjechoslowakije kampt
met inflatie en tekorten. De regering
doet nu pogingen het volk daarvoor een
verklaring te geven.
bracht, dat er op het platteland sowieso
sprake is van een betrekkelijk lage ge
neesmiddelenconsumptie en dat de apo
thekers die consumptie ook niet zelf kun
nen beïnvloeden, omdat ze de geneesmid
delen verstrekken op door de artsen uitge
schreven recepten.
De apothekers vinden het in principe
ook onjuist dat het voorschrijven en afle
veren van geneesmiddelen bij de apo
theekhoudende huisarts in één hand zijn.
XAGXXXCXXUXC JLxDi CJ X.“<y t_/X XXv^X CX X LXC 5 U ^jCXX VAv/Czll ZjV/ X"* C?
dicht mogelijk bij dat bedrag te komen”. De Koning blijft hulpgelden zo effectief mogelijk kunnen worden besteed,
tien dagen in Indonesië als gast van de voorzitter van het Onderzocht zal worden hoe de ingewikkelde procedures
die op zich al inhoudt dat Tsjechoslowa
kije toegeeft dat er sprake is van een
inflatietrend.
Corruptie is evenwel de diep ingewor
telde ziekte, die aan de grondvesten van
een socialistische economie kleeft, en
dat niet alleen in Tsjechoslowakije. Offi
cieel is het volk ervan op de hoogte
gesteld dat de directeur van een land-
bouwmachinefabriek in Jicin is gearres
teerd, dat het hoofd van een afdeling van
de Staatsorganisatie voor buitenlandse
handel Tuzex is ontslagen en dat de hele
directie van de firma Polytechna is ver
vangen, allen vanwege het bedrijven van
corruptie.
Officieel is niet meegedeeld dat enige
tientallen of meer functionarissen uit de
partijtop, onder wie ook ministers, een
„officiële waarschuwing” hebben gekre
gen van het partijcomité, dat zich bezig
houdt met het thema corruptie.
Zowel vice-premier Hula als partijlei
der Husak hebben niet mis te verstane
waarschuwingen laten uitgaan tegen
corruptie en misbruik van privileges.
Met alle hevigheid is aangedrongen op
verhoging van de produktiviteit. Het
aantal burgerambtenaren is terugge
bracht met één procent. In de onkosten-
rekeningen van de burgerambtenaren is
meedogenloos het mes gezet, in het bij
zonder voor zover het buitenlandse rei
zen betreft. Het aantal dienstwagens en
de hoeveelheid brandstof die ervoor no
dig is, is teruggeschroefd naar het peil
van 1975.
Tsjechoslowakije is ook naar Oosteu-
ropese maatstaven ver achtergebleven
bij het peil van een zekere welvaart en
zal er slechts met de grootste moeite
weer bovenop kunnen komen.
pen er voor langere tijd niet is. Wanneer
iets komt, is onvoorspelbaar en de arti
kelen waar het om gaat, variëren van
zout en azijn tot tandpasta en lucifers.
Deze artikelen zijn er eenvoudig niet als
gevolg van slechte planning.
In zijn nieuwjaarsrede heeft de com
munistische partijleider Gustav Husak
openlijk het „bureaucratische egoïsme”
aan de kaak gesteld. Hij verklaarde dat
het onmogelijk is zich te verlaten op de
leveringslij den, het assortiment en de
kwaliteit van artikelen, die door één
ministerie worden gecontroleerd, laat
staan artikelen waarvan de produktie
afhankelijk is van de competentie van
twee of meer departementen. Iedere bu
reaucraat, zei hij, denkt alleen aan zijn
eigen belangen en heeft er geen begrip
voor hoe hij op die manier anderen voor
grote problemen stelt, in het bijzonder
de consument.
Een stevige portie ongezouten kritiek
heeft ook vice-premier Vaclav Hula gele
verd. Hij ging krachtig tekeer tegen het
Centrale Comité van de Tsjechoslo
waakse Communistische Partij over het
mislukken van het lopende vijfjaren
plan in grote delen van het land.
Het gemiddelde inkomen van de Tsje
choslowaakse arbeider is sinds 1975 met
21 procent gestegen, maar de produkti
viteit is met 4,4 procent achtergebleven
bij de nagestreefde economische groei.
Door het mislukken van de voorgeno
men ontwikkeling van de export van
machines, mislukte suiker-, hop- en
levensmiddelenoogsten kon een verbete
ring van de handelsbalans niet worden
gerealiseerd. De stijging van de levens-
middelenprijzen had gecompenseerd
kunnen worden door het reële inkomen
ietwat te laten stijgen, een redenering
indsenl
iv. ed.) I
)0 1
Er liggen op het ogenblik al meer dan
*95 160 „claims” van apothekers die zich wil-
103, len vestigen in plattelandsgebieden met
achtduizend of meer inwoners. In ruim
twintig daarvan heeft dat inmiddels ge
leid tot conflicten en acties, waarbij de
patiënten meestal de kant van hun dokter
kiezen.
Die conflicten doen zich op het ogenblik
voor in Buitenpost, Kollumerland, Lem
mer, Smilde, Hollandscheveld, Zuidlaren,
Avereest, Holten, Staphorst, Wezep,
’s-Gravenzande, Ter Aar, Alkemade,
Nieuwkoop, Ilpendam, Rhoon/Poortu-
53 gaal, Hardinxveld, Puttershoek, Ulven-
Drunen, Grubbenvorst en Ker
krede.
Ongeveer 1250 huisartsen (een kwart
van alle huisartsen), met in totaal bijna
vier miljoen patiënten, hebben op dit mo
il ment in hun praktijk een apotheek van
waaruit ze de geneesmiddelenvoorziening
37 verzorgen.
De apotheekhoudende artsen werken
voornamelijk in gebieden met een geringe
bevolkingsdichtheid. Ze hebben het apo-
theekgedeelte van hun praktijk vaak no
dig om het voor huisartsen gebruikelijke
inkomen te halen. De Landelijke Huisart
sen
keren aangevoerd, dat de medische ver
zorging van mensen die in plattelandsge-
18ll bieden wonen in gevaar kan komen als
I apotheekhoudende huisartsen zich om fi-
nanciële redenen genoodzaakt zien, hun
praktijk te beëindigen.
De patiënten moeten dan niet alleen
grotere afstanden afleggen om hun huis
arts te bereiken, maar ook om recepten
weg te brengen naar en medicijnen af te
halen bij apotheken die een gebied verzor-
gen waarin de woonkernen soms ver van
elkaar af liggen.
Een ander argument van de LHV is dat
de geneesmiddelenvoorziening door huis
artsen goedkoper is dan die door apothe-
i kers. Blijkens het financieel overzicht van
het ministerie van Volksgezondheid
scheelde dat in 1977 bijna 43 gulden per
patiënt. Volgens de LHV zouden de kosten
van de gezondheidszorg dan ook met ruim
honderd miljoen gulden per jaar stijgen
als apothekers de geneesmiddelenvoorzie-
ning helemaal overnemen van de apo-
b theekhoudende huisartsen.
Van de kant van de apothekers en hun
organisatie (KNMP) is daar tegen inge-
(Van onze redacteur
in Oostenrijk, Anton Koene)
WENEN. Tsjechoslowakije
staat er volgens regeringsautoritei
ten economisch beroerd voor. Het
vijfjarenplan is nu al mislukt en de
officieel vastgestelde produktiecij-
fers zullen niet worden gehaald.
Hooggeplaatste Tsjechoslowaakse
functionarissen hebben openlijk ge
zegd dat vooral corruptie de oor
zaak is van deze economische
malaise.
korten toeslagen
UTRECHT (ANP). De plannen van minister Wiegel (Binnenlandse Zaken)
om drastisch te snijden in het stelsel van onregelmatigheidstoeslagen van de
politie-ambtenaren, heeft bij de Nederlandse politiekorpsen een storm van
verontwaardiging veroorzaakt.
heidstoeslag, die maximaal 15 procent be
draagt, is bij de politie gekoppeld aan de
maximum-salarisschaal.
Volgens de plannen zal die koppeling
worden bevroren. Westerlaken wijst erop
dat die schaal sinds 1972 is verdubbeld
zodat bevriezing nu al snel tot aanzienlij
ke kortingen zal leiden. Vooral voor de
agent, omdat deze de meest onregelmatige
diensten draait.
Dezogenaamde verschuivingstoeslag
van 15 procent, die de politieman krijgt
als zijn werkrooster vier dagen of korter
tevoren wordt gewijzigd, zal volgens de
plannen eveneens vervallen. Met name
aan die verschuivingstoeslag is de politie
volgens Westerlaken gehecht omdat deze
het willekeurig schuiven in dienstroosters
enigszins tegengaat. De politie is volgens
hem van mening dat de toeslagen toch al
niet zo geweldig zijn, gelet op wat in
ziekenhuizen en in de grafische industrie
wordt betaald voor onregelmatige dien
sten (25 tot 30 procent).
(Van onze redactie economie)
JAKARTA. Minister De Koning van Ontwik
kelingssamenwerking zal zijn best doen om het
bedrag van twee miljard dollar (vier miljard gul
den), dat Indonesië nodig heeft voor de financie
ring van zijn ontwikkelingsprojecten en-program
ma’s, los te krijgen van de IGGI-landen, een con- conferentie, waarvan de datum nog moet worden vastge-
sortium van rijke naties, dat de Indonesische op
bouw financieel steunt.
Politie boos over
AMSTELVEEN (ANP). De tweede
i helft van vorig jaar heeft voor Wessanen
een herstel te zien gegeven ten opzichte
j van de eerste zes maanden, zij het dat het
resultaat in het tweede halfjaar eveneens
lager was dan in dezelfde periode van
1978 door de tegenvallende gang van za
ken in de cacao-afdeling en de kunstmelk-
groep. De winst per aandeel komt dan ook
De gezamenlijke Nederlandse politie
bonden, georganiseerd in de Centrale van
Politie-Organisaties, hebben op 25 januari
in Breda een bijeenkomst belegd, waar de
ongeveer 850 kaderleden van de aangeslo
ten bonden zullen worden geïnformeerd
over de overheidsplannen.
Volgens bestuurder A. A. Westerlaken
van de Algemene Christelijke Politiefede-
ratie, dreigen zowel rijks- als gemeentepo-
litie-ambtenaren door de plannen te wor
den gekort in hun overwerkvergoeding,
onregelmatigheidstoeslag en verschui-
vingsvergoeding. Volgens Westerlaken
zijn de kortingen zo drastisch dat dit in
sommige gevallen kan oplopen tot een
strop van enkele honderden guldens per
maand.
Zo worden volgens de plannen de toe
slagen voor nachtwerk met soms de helft
teruggebracht en dreigt de toeslag van 20.
procent voor het werken van zeven tot
acht in de ochtend en van zeven tot acht in
de avond te vervallen. De onregelmatig-
V.
