Doden
Kritiek op naleving
door
storm
Filippijnen
protest
Aquino eist
eind censuur
Pravda juicht
overwinning
Gandhi toe
1
Groenen leven alleen van
1
Weinig vooruitgang geboekt in Aswan
- bestand in Rhodesië
iieuws,
ikbondi
Gijzeling op
Aanklacht tegen
dagbladen wegens
Corsica voorbij
steun terrorisme
1
i
I
wl
■jw
2
VRIJDAG
1 1
JANUARI
1980
Ruim baan
Islamabad
Fietsenhok
Bang
Verdedigend
Presidenten Tanzania, Zambia en Mozambique:
3
BINNEN- EN BUITENLAND
1
door Nico Scheepmaker
(Van onze redactie buitenland)
4
mely
it bin-
rhoren
nmely.
ie man
ir vol-
keinde
tjes
hulp
dukt-
heeft
scuits
>rvet
nkruit
r
achtergrond
iepots
mening
an het
NAVO-
liermee
eid. De
aan de
egt mo-
vaaron-
;r even-
Verzet
voorn»
menwer-
Het ziji
van hej
'RVVNi
Ex-Poü
itingstijd
ireniging
Wereld-
olieren
ASWAN-TEL AVIV. In
mei zal er een topconferentie
worden gehouden tussen de
Amerikaanse president Car
ter, de Egyptische president
Sadat en de Israëlische pre
mier Begin. Een vooraan
staande Egyptische functiona
ris heeft dit gisteren ver
klaard. Centraal onderwerp
zou de autonomie voor Pales-
tijnen in de door Israel bezette
gebieden zijn. I
- I
Premier Martens houdt
regering op de been
jt
iings-
die
-teren
rrover
leve-
v van
:amer-
naand
der en
srlands
■ken na
5 geko-
degene
as ont-
SALISBURY (DPA). De presi
denten van Tanzania, Zambia en Mo
zambique vinden de aanwezigheid
van Zuidafrikaanse troepen in Rho
desië onverenigbaar met de in Lon
den gesloten wapenstilstand. Voorts
zijn ze ontevreden over de activiteiten
van de paramilitaire hulptroepen van
bisschop Moezorewa.
(Van onze redactie buitenland)
BRUSSEL. De Belgische eerste
minister, de christen-democraat Wil
fried Martens, is er na een week van
onzekerheid in geslaagd zijn regering
op de been te houden. Martens, die
door een aantal Belgische kranten al
is afgeschilderd als de meest vasthou
dende politicus die België in jaren
heeft gekend, slaagde er gistermid
dag in alle leden van zijn regering
achter zich te krijgen. Martens heeft,
samen met de leden van zijn kabinet,
in de nacht van woensdag op donder
dag totaal nieuwe voorstellen uitge
werkt voor de Belgische staatsher
vorming.
ROME (DPA). In Italië zijn vier
dagbladen aangeklaagd wegens schen
ding van het ambtsgeheim en begunsti
ging van terrorisme, omdat zij uittrek
sels van het verslag van het verhoor
van de voormalige terrorist Carlo Fio-
roni hebben gepubliceerd.
Als zij schuldig worden bevonden,
moeten de journalisten op gevangenis
straf rekenen. De organisatie van dag
bladuitgevers heeft tegen het optreden
van de justitie geprotesteerd. Volgens
haar komt de persvrijheid hierdoor in
gevaar.
Het idee dat Corsica onafhankelijkheid
dient te bezitten leeft al eeuwen. Modern
terrorisme hierover ontvlamde in 1960.
Margot, die in Philadelphia woont, ver
telde ook nog dat de bestorming en bezet
ting van de Amerikaanse ambassade in de
Pakistaanse hoofdstad als gevolg van een
uitzending van de Iraanse radio waarin
gezegd werd dat ayatollah Khomeini de
bezetting van de Grote Moskee in de Saoe-
di-Arabische stad Mekka had toegeschre
ven aan de Amerikanen, veel ernstiger
was uitgepakt dan zelfs zij, in Amerika,
uit de berichten begrepen hadden. Tussen
haakjes: weet u hoe de Pakistaanse hoofd
stad heet? Ik wist het niet. Als Mies het mij
in Telebingo gevraagd had, zou ik op zijn
best „Karatsji” hebben geantwoord. Het
blijkt Islamabad te zijn, een stad van ruim
200.000 inwoners, veel kleiner dus dan
Karatsji met zijn 3,5 miljoen en Lahore
met zijn ruim twee miljoen inwoners.
Maar goed, Bonn, Washington, Bern en
The Hague zijn ook niet de grootste steden
in de desbetreffende landen.
Waar was ik gebleven? O ja, de Ameri
kaanse ambassade in Islamabad was dus
door twintigduizend woedende moslims
aangevallen en bezet, die actie kostte twee
Amerikanen het leven en (ik heb het des
betreffende bericht van Reuter en UPI
nog even opgezocht) „leidde tot de ver
woesting van vrijwel alle gebouwen op het
ambassadeterrein”.
Wat stel je je daarbij voor? De ambassa
de, een mooi, groot, wit gebouw, met een
bordes en een oprijlaan. Links en rechts
daarvan, maar iets naar achteren, nog
twee gebouwtjes, voor de auto van de
ambassadeur en zijn naaste helpers, en
voor onderdak van het personeel. Achter
het gebouw nog een fietsenstalling, een
schuur en een huisje voor de verwar
mingsketel. Zoiets. Allemaal in de fik ge
stoken door de uitzinnige menigte, vooral
het fietsenhok brandde als een lier
In werkelijkheid stonden op het ambas
sadeterrein, behalve het ambassadege
bouw zelf, nog een hondervijftigtal huizen
en gebouwtjes waarin het Amerikaanse
ambassadepersoneel gevestigd was. Alle
maal platgebrand door die kwaaie mos
lims, een heel dorp in enkele uren met de
grond gelijk gemaakt! De werkelijkheid is
altijd net iets anders dan je denkt.
Ij de
atten
Dit
:ond-
i on-
n de
t re-
iding
Hee-
voor
Ihulp
PSP,
g ge-
veede
alvo-
rer is
ie anti-
it heb-
imando-
uiers ft
bussen
Dat herinnert me aan het antwoord dat
Vladimir Boekovski enkel weken geleden
gaf op een vraag die gesteld werd na
afloop van een lezing die hij over de
dissidentenbeweging in de USSR voor en
kele honderden Amsterdamse studenten
gaf. „Waarom zijn de mensen in het Wes
ten toch zo bang voor de Sovjet-Unie?”,
was de vraag. „Niet alleen in het Westen”,
antwoordde Boekovski. „De mensen in de
Sovjet-Unie zijn ook erg bang voor de
Sovjet-Unie”.
elk van
den sa-
sn. Een
eeft het
i het
sloot
it op
n de
was,
iplex
AJACCIO (AFP). Aan de gijzeling op
het eiland Corsica is vannacht een einde
gekomen. De Corsicaanse nationalisten,
die in een hotel in Ajaccio vijftien mensen
in gijzeling hielden, lieten hen vrij. Zij
waren ongedeerd. De bezetters hebben
zich overgeven.
trijfël
met betrekking tot de Palestijnse autono
mie. Sadat wil dat het Palestijnse zelfbe
stuur eerst in de Gaza-strook wordt inge
voerd en daarna op de door Israel bezette
Westelijke Jordaanoever. Begin heeft al
eerder laten weten dat deze gebieden on
verbrekelijk met Israel zijn verbonden.
Niettemin is de Israëlische regeringslei
der bereid Sadats voorstel aan zijn kabi
net voor te leggen.
Mevrouw Gandhi verklaarde gisteren in
een vraaggesprek met een Frans radiosta
tion een bondgenootschap tussen China
en de Verenigde Staten zeer gevaarlijk
voor India en het hele gebied te vinden.
Zij merkte hierbij op dat China een
gevaar voor haar land betekent omdat het
„zeer expansionistische neigingen” heeft,
waaronder India „al geleden heeft”. Ook
over de bedoelingen van Pakistan was
mevrouw Gandhi niet gerust.
In Kanpoer in het noorden van India
zijn de laatste dagen 35 mensen omgeko
men bij betogingen tussen Indiërs afkom
stig uit de staat Assam en die uit andere
gebieden.
In New Delhi is vernomen dat de ge
vechten bijna een week geleden zijn be
gonnen en gisteren nog voortduurden,
hoewel in verscheidene steden van Assam
de staat van beleg is afgekondigd.
Westduitser Baldur Springmann: „De
echte Groenen zijn tegen de wand ge
drukt. Van het oorspronkelijke pro
gramma is niets overgebleven”. Sommi
ge leden van het voorlopig bestuur van
de Groenen beweren dat de discussie
over het programma al snel „een spoed
cursus over het leninisme” werd.
In Offenbach was het aantal leden van
„groene groeperingen” nog maar 2800.
Inmiddels zijn er bijna tienduizend bij
gekomen. Wie dat zijn, is nauwelijks
bekend. Wie hun afgevaardigden zijn
dus ook niet. Maar zeker is dat de 1000
gedelegeerden (een ongelofelijk groot
aantal, ontstaan omdat ooit is besloten
dat 10 groenen één afgevaardigde kie
zen) nu niet bepaald worden geken
merkt door een soort eenheidsgeloof.
De Groenen beschikken daarom ook
niet over echte leidersfiguren. Degenen
die een beetje aan de weg timmeren,
zoals Herbert Gruhl, August Hausslei-
Margot, die op vrijdagavond 4 januari
bij ons op bezoek was, had net drie weken
vakantie in Pakistan achter de rug, u weet
wel, dat land waarmee we onze atoomge
heimen delen. Ze vertelde dat de Russi
sche inval in het buurland Afghanistan de
Pakistanen allerminst verbaasd had, inte
gendeel, dat ze daar al weken zoniet
maanden op zaten te wachten. Dat zijn
toch merkwaardige dingen, ik bedoel: dat
wij in het Westen er dan toch zo door
verrast werden. Een dezer dagen kregen
we op de televisie beelden te zien van
weggebombardeerde dorpjes van lemen
hutten aan de grens tussen de Sovjet-Unie
en Afghanistan en het bleek dat die grens-
dorpjes al meer dan een half jaar geleden
door Russische bommenwerpers „ont
ruimd” waren. Er was dus al lang geleden
„ruim baan” gemaakt voor de Russische
troepen die eind van het jaar Afghanistan
binnentrokken. De CIA zal het wel gewe
ten hebben, maar waarom wisten wij het
niet? Is Afghanistan dan zo’n achter-
afland, dat zulke voorbereidingen tot een
invasie onbekend kunnen blijven, een hal
ve wereld verderop?
Eerst waren de hoofdredacteuren van
de in Milaan verschijnende Corriere
della Sera en Giornale Nuovo ver
hoord. Vervolgens zijn ook hun colle
ga’s van Mattino uit Napels en Lavoro
uit Genua op het matje geroepen.
deren en hoe. De uitspraak van Herbert
Gruhl in Offenbach dat de Groenen
„niet rechts en links” staan, maar „ver
voorop” is een luchtballon. Daarmee
worden geen verkiezingen gewonnen.
De waarschijnlijkheid is dus zeer
groot dat alle tegenstellingen binnen de
Groene Beweging pas goed aan de op
pervlakte komen als de Groene Partij
moet concurreren met de zogenaamde
gevestigde partijen. Frisse wind en goe
de wil alleen zijn niet voldoende om een
dreiging, namelijk die gevestigde partij
en tot een andere koers te dwingen, in de
praktijk om te zetten.
Niettemin zou de Groene Partij op een
heel ander gebied invloed kunnen heb
ben. Als zij erin slaagt de FDP onder de
kiesdrempel van vijf percent te krijgen
of zelf bijna vijf percent krijgt, dan
wordt Franz Josef Strauss zo goed als
zeker Bondskanselier van West-Duits-
land. Alle stemmen die worden gegeven
aan partijen die onder de kiesdrempel
blijven, gaan namelijkfyerloren. Voor de
CDU-CSU, waarvan de Beierse minis
ter-president de politieke leider is, is dat
zeer gunstig. De kandidaat-kanselier
staat daarom in het geheel niet afwij
zend tegenover de Groenen, zij het uit
heel andere gronden dan zij zelf hebben.
e actie-
e politie
:f wilde
ten met
Onkruit
en naar
oop vat
Een ernstig kijkende premier Begin (rechts) spreekt na afloop van het overleg met president
Sadat (links) verslaggevers toe.
grote bezwaren. Na een week van druk
politiek overleg, zowel in als buiten de
regering, heeft Martens echter op het laat
ste moment een kabinetscrisis kunnen be
zweren.
De staatshervorming van het konin
krijk België is al jaren een politieke splijt
zwam. Een aantal regeringen is er al over
gestruikeld en zo’n zelfde lot leek de rege-
ring-Martens beschoren, toen op 16 de
cember vorig jaar de Vlaamse christen
democraten (CVP-katholieke Volkspar
tij), de partij van de vorige premier Leo
Tindemans, de kat de bel aanbond. De
CVP stelde toen op een buitengewoon
congres de eis dat de zogenaamde tweede
en derde fase van de staatshervorming
gelijktijdig zouden worden behandeld.
Een eerste fase van het proces dat de
Belgische staat (die dit jaar zijn 150-jarig
bestaan viert) een nieuwe organisatie
moet geven, is al uitgevoerd. Er zijn bin
nen de nationale regering gewestregerin
gen gevormd, die voor bepaalde zaken al
eigen bevoegdheden hebben. Daarbij gaat
het om bijvoorbeeld zaken zoals regionale
economische ontwikkelingen en ruimtelij
ke ordening in de regio’s.
Bij de tweede fase van de staatshervor
ming, die nu voor de deur staat, komt de
vraag ter sprake of het Brusselse gewest
gelijkwaardig moet zijn aan de Vlaamse
en Waalse gewesten, die er komen. Vooral
de Brusselse taalpartij FDF is daarop uit,
maar de Vlamingen zijn er tegen. Daarom
wensen ze de tweede en de derde fase van
de staatshervorming min of meer gelijk
tijdig behandeld te zien. In de derde fase
gaat het er namelijk ook om hoe de staats
inkomsten van België over de gewesten
verdeeld zullen worden. De vergeleken
met de Walen, economisch veel sterkere
Vlamingen willen met hun geld bepaalde
zaken trachten af te dwingen; bijvoor
beeld dat in het gewest Brussel een duide
lijke Vlaamse invloed behouden blijft.
Wat premier Martens nu met zijn poli
tieke manoeuvres deze week bereikt
heeft, is dat hij zowel de Frans- als Neder
landssprekenden in zijn kabinet tevreden
heeft weten te stellen door voor te stellen
dat een drieledige gewestvorming doorge
voerd wordt (Wallonië, Vlaanderen en
Brussel).
Die voorstellen komen er in het kort op
neer, dat de Belgische regering alle repre
sentatieve Belgische politieke partijen, in
clusief de oppositie, zal uitnodigen voor
een gesprek over de definitieve staatsher
vorming van België.
Martens had in het vorige weekeinde al
nieuwe voorstellen voor de Belgische
staatshervorming ingediend, maar die
stuitten binnen zijn regering en binnen de
partijen die deze regering steunen, op
Het is niet bekend hoeveel actieve sepa
ratisten er op Corsica zijn, maar er zijn
verscheidene organisaties waarvan de
doelstellingen uiteenlopen van plaatselijk
zelfbestuur tot volledige onafhankelijk
heid. Hun methoden variëren, sommige
opereren min of meer als politieke partij,
terwijl andere ondergronds werken en
hun doelstellingen door geweld trachten
te bereiken.
(Van onze redacteur in West-Duitsland, Hans Amesz)
BONN. „Groene zelfmoord door rode ideologie? Nee, dat laten wij niet toe”. Zo
staat het op een gifgroen pamflet, dat deze week aan de pers is verzonden. De
Westduitse „Groenen” willen dit weekeinde in de Stadthalle van Karlsruhe een
partij oprichten die meedoet aan de deelstaatverkiezingen en de Bondsdagverkiezin
gen in oktober. Dat is ruim twee maanden geleden besloten in Offenbach, waar
„Groenen”, „Bonten” en „Alternatieven” bijeen waren gekomen voor een „program-
macongres”.
Al in Offenbach geloofden vele gedele
geerden dat de groene beweging zou
worden ondergraven door de zogenaam
de rode communistische groepen. Dat
zijn verschillende op Marx, Mao en Le
nin gebaseerde communistische partijt
jes die, zo wordt gevreesd, via de groene
dekmantel in het Bonner parlement wil
len komen om daar de klassenstrijd in
plaats van de milieubeheersing te pre
diken.
De strijd is hoog opgelaaid. Een grote
groep eist nu dat de gedelegeerden in
Karlsruhe, die ook lid zijn van de KPD,
de KB en „andere links- of rechtsextre-
mistische partijen”, van hun mandaat
worden'ontheven. Zij zouden dit name
lijk via „manipulatie” hebben gekregen.
Verder wordt geëist dat het al ontwor
pen basisprogramma niet ter discussie
mag worden gesteld, omdat aan dit pro
gramma immers ook communisten mee
hebben gewerkt.
De bekende dynamische boer, de
Moezorewa heeft de aanwezigheid van
Zuidafrikaanse troepen in „Zuid-Rhode-
sië” verdedigd met het argument, dat het
goed is voor de economie van het land als
de Zuidafrikanen de spoorwegbrug over
de Limpopo beschermen.
De commandant van het Rhodesische
leger, generaal Peter Walls, heeft voor de
Rhodesische radio gezegd, dat nog steeds
„een groot aantal” guerrillastrijders van
het Patriottisch Front in het veld opereert.
Het volk moet zich niet in slaap laten
sussen door een vals gevoel van veilig
heid, nu er een wapenstilstandsovereen-
komst is, aldus Walls.
Britse autoriteiten in Salisbury ver
klaarden echter, dat zij tevreden zijn over
de uitwerking van hun beleid.
In The Sunday Telegraph heeft Alexan
der Ginzburg uitgelegd, waarom de Russi
sche regering het nodig heeft gevonden
Afghanistan binnen te vallen („te hulp te
schieten”). Ginzburg heeft zo vaak en zo
lang in Sovjetkampen en -gevangenissen
gezeten, om zulke goede redenen vanuit
zijn standpunt gezien, dat aangenomen
mag worden dat hij in de loop van de tijd
een helder inzicht heeft weten te verwer
ven in de drijfveren van de Sovjet-autori-
teiten. Ik citeer:
„Het Westen schijnt niet goed te begrij
pen waarom de Sovjet-Unie zulke dingen
doet. Met wereldrevolutie of imperialisme
in de vroegere betekenis van dat woord,
heeft het niets te maken. Het is eenvoudig
zo, dat het Sovjet-systeem niet kan be
staan zonder zich uit te breiden. Het moet
voortdurend zijn eigen kracht demonstre
ren om het totalitaire systeem te kunnen
handhaven. Het is een verdedigende hou
ding, in die zin, dat het zich moet verdedi
gen tegen het eigen volk. Het effect is
echter volmaakt en ook voortdurend
agressief’.
(Van onze redactie buitenland)
MOSKOU, NEW DELHI. Het Russi
sche partijblad Pravda heeft gisteren de
verkiezingsoverwinning van Indira Gan
dhi toegejuicht als een terugkeer naar een
sterke regering.
President Reddy vroeg haar gisteren
een regering te vormen, nadat zij met
algemene stemmen was gekozen tot leider
van de fractie van de Congres I-partij. De
Congres I-partij behaalde uiteindelijk 351
van de 525 parlementszetels.
Vanaf 26 januari zullen Egypte en Israel
volledige diplomatieke betrekkingen gaan
onderhouden. Een maand later zullen am
bassadeurs worden uitgewisseld. De
luchtvaartmaatschappijen van beide lan
den zullen vanaf 26 januari op Tel Aviv en
Cairo gaan vliegen. Ook zullen op die
datum post- en telecommunicatieverbin-
dingen worden gestart.
PORTLAND.
Door sneeuwstor
men in het noord
westen van de VS
en storm met zwa
re regenval in het
zuiden van Cali-
fornië en Hawai
zijn tot dusverre
zeker twaalf men
sen om het leven
gekomen, zo is gis
teren uit officiële
bron in Portland
in de Amerikaanse
staat Oregon ver
nomen.
Dit is vernomen in de Mozambikaanse
havenstad Beira, waar een top wordt ge
houden over de situatie in Rhodesië.
Ook de staatshoofden van de resterende
twee frontlijnstaten, Angola en Botswana,
waren voor deze top, die bijeen is geroe
pen door de Mozambikaanse president
Machel, uitgenodigd. Deze hebben echter
verstek laten gaan. Een ander belangrijk
gespreksonderwerp is het inzetten van het
Rhodesische leger door de Britse gouver
neur Lord Soames voor het patrouilleren
in bepaalde gebieden. Dat de paramilitai
re „hulptroepen” van de afgetreden mi
nister-president Moezorewa gebieden
kunnen binnentrekken die door de guer
rillastrijders van het Patriottisch Front
verlaten zijn, heeft de ontevredenheid van
de top gewekt.
Scholif-
en tegen
n op vee
igsuiting
t LOOS
als de
of pa®
toeste®
ir moget
igen. 0*
voor
De actie
vaar het
,vm kei is
De uitspraak van de niet met name
genoemde Egyptische functionaris volgde
gisteren na het overleg tussen Sadat en
Begin in de Egyptische stad Aswan.
De gesprekken hebben weinig concrete
resultaten opgeleverd. Sadat en Begin zijn
geen stap dichter bij elkaar gekomen wat
betreft de status van Jeruzalem. Egypte
wil dat het oostelijke deel onder Palestijns
bestuur komt. Begin heeft echter opnieuw
nadrukkelijk verklaard dat Jeruzalem
„de eeuwige en ondeelbare” hoofdstad
van Israel is.
Tijdens het overleg in Aswan heeft pre
sident Sadat een oud voorstel ingediend
l._-
de acti*
anisatiel
van het
•n te he-
(Van onze redactie buitenland)
MANILLA. De Filippijnse oppositie
leider Aquino heeft gisteren op een pers
conferentie gezegd, dat hij bereid is zitting
te nemen in een raad van advies voor
president Marcos. Voorwaarde is echter
dat de perscensuur wórdt opgeheven, al
dus Aquino.
Woensdag werd bekend dat Marcos een
compromisvoorstel van Aquino om een
dergelijke commissie op te richten accep
teerde. De president vroeg de oppositielei
der toen zelf zitting te nemen in zo’n
orgaan. Aquino zei op zijn persconferen
tie echter, dat hij er de voorkeur aan geeft
dit niet te doen. Hij is met kerstverlof uit
de gevangenis en heeft een beroepszaak
lopen in verband met het feit, dat hij
enkele jaren geleden ter dood werd ver
oordeeld wegens ondermijnende activitei
ten en moord.
htigheid Aquino had voorgesteld de raad de
functie van „ombudsman” te geven en
ook oppositieleden erin zitting te laten
hebben. Na een overgangsperiode van
drie jaar zou president Marcos moeten
aftreden en zouden nieuwe politieke lei
ders moeten worden gekozen.
Opnieuw topoverleg
Carter-Sadat-Begin
In Californië veroorzaakte de zware storm dit ongeluk: twee auto 's reden door de regen en de wind van een brug
en kwamen in de modder terecht. Een van de bestuurders kwam om het leven.
ter, Gustav Diné, Baldur Springmann en
Rudolf Bahro zijn afkomstig uit de
CDU, de CSU, de SPD, het biodynami-
sche wezen en de Oostduitse SPD. De
prominente dissident Bahro lijkt het eti
ket van hoofd-ideoloog van de Groenen
opgeplakt te krijgen. Maar hij beweert
nog steeds marxist te zijn. Voor Gruhl is
het echter „niet denkbaar” dat marxis
ten de vier pijlers van de groene bewe
ging: ecologisch, geweldloos, basisdemo
cratie en sociaal, van harte kunnen on
derschrijven.
De Groenen leven eigenlijk alleen van
het protest. Ze zijn tegen economische
groei, tegen kernenergie, tegen racisme,
tegen bewapening, voor een „menselij
ker samenleving”. Voor actiegroepen
een geschikt programma, maar niet voor
een politieke partij, die aan dient te
geven wat er precies aan de structuur,
die al tientallen jaren door de „gevestig
de partijen” wordt beheerst, moet veran-
ze hl
■ktober
1 moe
a). Het
ranees, j
rrdron-l
s