GOUDEN KIEZEN LATEN OMSMELTEN IS ONRENDABEL
Honda bouwt
fabriek in VS
Meer verkoop
bedrijfsauto’s
STAND HYPOTHEEKRENTE
Een op de vijf
bouwvakkers
h
beurs deze
week
E
bij de dokter
Spectaculair herstel
haringstand Noordzee
Illegale import
geneesmiddelen
TNO: nieuwe
inspectiemethodes
kerncentrales
W;
Vooral in noorden verbetering
flU
o
s
15
ZATERDAG
12 JANUARI
1980
ECONOMIE
4
1
31
T i
Juweliers niet happig op
goud
van particulieren
(Van een onzer verslaggevers)
i
haringstand in de Noordzee zich beter dan verwacht heeft hersteld.
(Van onze redactie economie)
0
Beurs in New York stal de show
Rentepercentages per 8 januari 1980.
Naam Bank:
A.B.N.
Amrobank
Bouwf. Ned. Gem.
10,99
10,99
10,2
10,2
1
4
Ned. Middenstandsbank
Nutsspaarbank W.-Nederland
■vl1*
•w
I
■fit*
10,27
10.38
10,17
10,27
10.38
10,17
Rabobank (adviesrente)
Rijks Post Spaarbank
Westland Utrecht/standaard
5/10 jaar
5/10 jaar
2 jaar
5 jaar
3 jaar
5 jaar
variabel
3/5 jaar
variabel
5 jaar
5/10 jaar
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
2 jaar
5 jaar
30 jaar
10 jaar
5 jaar
10 jaar
TOKIO (AP). Als eerste Japanse auto
fabrikant zal Honda over ongeveer twee
jaar personenauto’s beginnen te produce
ren in de Verenigde Staten.
De president van de Honda Motor Com
pany, Kawashima, verklaarde gisteren te
genover verslaggevers in Tokio dat dit
jaar een begin zal worden gemaakt met de
bouw van een fabriek bij Columbus in
Ohio, die in 1982 in gebruik zal worden
genomen. Er zullen ongeveer 2.000 ar
beidsplaatsen komen.
Volgens „industriële” kringen in Tokio
kan het voorbeeld van Honda van invloed
zijn op andere grote Japanse autofabri
kanten, zoals Nissan (vervaardigers van
Datsun) en Toyota.
Een woordvoerder van Nissan verklaar
de dat zijn maatschappij in de jaren ’80 in
de Verenigde Staten een vestiging zal ope
nen, „met het oog op de felle concurren
tieslag die dit decennium op de markt
voor kleinere auto’s tussen de Verenigde
Staten en Japan wordt verwacht.” Kawas
hima verklaarde dat de Honda fabriek bij
Columbus ongeveer 200 miljoen dollar
(400 miljoen gulden) zal kosten en onge
veer 10.000 auto’s per maand zal produ
ceren.
AMSTERDAM. De Amsterdam
se goudhandel heeft paal en perk
gesteld aan het overstelpende aanbod
van gouden en zilveren voorwerpen
nu al vele dagen lang door zoveel
mensen ten verkoop wordt aangebo
den. „Het lijkt wel uitverkoop,” ver
klaart onderdirecteur M. J. Uitzinger
van het hoofdstedelijke goudhandel-
bedrijf Drijfhout, een van de twee (de
ander is Schone) waar mensen de
beste prijs krijgen voor hun plotse
ling zo waardevol geworden sieraad.
1,5
1,5
1
1
1,25
1,25
1,25
1
2
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
9,9
10,0
9,8
9,8
9,8
10,0
10,0
9,9
10,0
10,0
9,7
10,0
10,0
10,17
10.17
10,65
10,65
10,70
10,44
10,44
10,30
10,38
10,95
9,9
10,0
9,8
9,8
9,8
10,25
10,25
10,25
10,0
10,0
9,7
10,0
10,2
10,17
10.17
10,93
10,93
11,09
10,44
10,44
10,30
10,38
11,17
Toch is er, volgens een van de heel
weinige vrouwen in het juweliersvak, de
Amsterdamse Barry Ouëndag, onder nog
al wat juweliers meer pessimisme dan
blijkbaar bij de groothandel. De juweliers
kunnen zich nauwelijks verkijken op de
prijs van het goud. De prijs wordt dage
lijks genoteerd en één telefoontje naar het
„essaibedrijf” (Drijfhout en Schone) geeft
absolute zekerheid. Althans voor dat mo
ment, want de prijs van het fijngoud ver
schuift met het uur.
Op het moment dat dit geschreven
wordt, kost een kilo fijn goud (en dus 24
karaat) 37.000 gulden voor wie het kopen
wil, en is het 36.300 voor wie het kwijt wil.
De avond ervoor was de aankoopprijs (de
verkoopprijs voor de groothandel) nog
37.800 gulden. En wat ligt er nog in het
verschiet? Barry Ouëndag: „Dat de prijs
van goud een stuk omhoog zou gaan, dat
zagen wij een jaar geleden wel aankomen.
Maar dat het zo ontzettend snel zou gaan,
hadden we niet verwacht”.
De vrees in Amsterdamse juweliers-
kringen is dan ook dat bij een sterke
daling van de goudprijs tot een niveau dat
voor een hele poos de standaard wordt, er
nogal wat zaken failliet zullen gaan. Te
meer omdat de prijs van het goud onge
looflijk hoog is in vergelijking met wat het
fel begeerde metaal zo ontzettend lang
heeft gekost.
Een „troy ounce” (31,1035 gram) fijn
goud kostte in 1865 in de VS niet meer dan
29 dollar en het duurde 100 jaar voor die
prijs was gestegen tot 35 dollar. Op het
ogenblik kost diezelfde kleine hoeveelheid
in de VS niet minder dan rond 640 dollar.
opeens niet meer goed voor zijn geld zou
zijn, maar om dezelfde reden als de heer
Uitzinger aanvoerde: „we komen aan ons
gewone werk haast niet meer toe en dat
scheelt ons in onze omzet”.
Door de gulzige kooplust werden vele
andere belangrijke factoren naar de ach
tergrond verschoven. Zo werd er over de
rente nauwelijks gerept. Het voor de ban
ken geldende niveau van 15 procent werd
door meer ondernemingen uit de branche
ee
tal
in-
ir-
al-
an
le
an
in-
in
N-
Centraal Beheer
Centrum-bank
Ennia
Levensverz. aangesl. bij
N.V.L.
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
Ook de banken waren in herstel. Rond
vijf gulden voor ABN en 10 gulden voor
NBM. Maar de industriële sector bleef
terughoudens door de moeilijke sociale
verhoudingen die zijn ontstaan en de som
bere prognoses van het Centraal Planbu
reau. Van Gelder liep weer terug van 25
gulden tot bijna het vorige dieptepunt van
21 gulden. Nijverdal ten Cate moest even
eens verder terug naar nieuwe noodkoer-
sen. Westland-Utrecht verloor 7 gulden,
evenals Do Bog. Alleen Bols boekte een
winst van 5 gulden door een bonus van 10
procent. Kluwer trok 6 gulden aan door de
forse winststijging in 1979, en voor Ver
enigde Brederoo kwam er een koersver-
betering door van 208 gulden tot 220 gul
den wegens een meevallende winst vorig
jaar.
R-
=R
N.
el.
lijk
10,85
10,85
10,71
10,71
bank
10,25
10,25
10,25
10,25
lijk
10,85
10,58
10,44
10,44
Opvallend is bovendien dat de prijsbe
weging voor het goud zich deze week
tegengesteld voordeed aan die van de dol
lar. Werd deze om welke reden flauw of
gedrukt, dan schoot de goudprijs direkt
omhoog en omgekeerd. En zolang deze
gang van zaken voortduurt, zullen de prij
zen voor goud en zilver zeker hoog blijven.
Te meer omdat vooral uit internationale
politieke overweging steeds van een ui
terst onoverzichtelijke situatie kan wor
den gesproken.
De beurzen voor goud- en zilveraande-
len bleven dan ook uiterst gespannen en
getekend door scherpe fluctuaties. Gold
mines, het op de Amsterdamse beurs ver
handelde participatiebewijs in een aantal
Zuidafrikaanse goudmijnen, steeg aan
vankelijk deze week tot bijna 200 gulden,
maar viel later in de week terug tot 170
gulden.
Aanvankelijk zag het er bar slecht uit.
Het graanembargo van Amerika, tegen
'v
Toch hield Van Ommeren er een daling'
van 6 gulden aan over en de KNSM een
verlies van 3 gulden. Heineken en Natio
nale Nederlanden boekten een winst van 3
gulden; de eerste door de komende intro
ductie op de optiemarkt. Unilever trok 4
gulden aan door vraag uit Londen, en
Hoogovens, ondanks de sombere geluiden
van de leiding van dit concern, ongeveer-2
gulden door de staalstaking in Engeland.
AMERSFOORT. In deze rubriek publiceren wij de rentepercentages voor eerste
annuiteitenhypotheken op eigen woningen.
Bij deze hypotheken wordt onderscheid gemaakt tussen leningen met en de leningen
zonder gemeentegarantie. Tophypotheken blijven buiten beschouwing, omdat hierbij
ook de persoonlijke omstandigheden van de aanvrager en het aan te kopen pand een
belangrijke rol spelen. Tevens dient te worden opgemerkt dat het geldende renteper
centage niet het enige criterium is voor de keuze van de juiste hypotheek. De gegevens
voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
DELFT (ANP). Eind dit jaar hoopt
TNO proeven met een nieuw ontwikkelde
methode voor het inspecteren van onder
delen van in bedrijf zijnde kernreactoren
in praktijk te kunnen brengen, aldus een
woordvoerder van TNO, de organisatie
voor toegepast natuurwetenschappelijk
onderzoek, in Delft. Het systeem is bij
TNO-Apeldoom ontwikkeld.
Het gaat om een meetsonde, die de dui
zenden dunne pijpen (met een diameter
van slechts ongeveer een centimeter) van
stoomgeneratoren in kernreactoren op
oneffenheden kunnen betrappen. Die pij
pen zijn tijdens gebruik van binnenuit
moeilijk te controleren, mede door het
toegepaste constructiemateriaal. Met de
sonde kan het magnetisch strooiveld van
de van te voren gemagnetiseerde pijp in
beeld worden gebracht en worden
scheurtjes, putjes en dergelijke zichtbaar.
Het TNO-systeem is op een eind vorig
jaar in Grenoble gehouden colloquium
gepresenteerd en een „belangrijk nieuwe
ontwikkeling” op dit gebied genoemd, al
dus TNO. De kernreactor in Borsele
kampte nog onlangs met door corrosie
aangetaste pijpjes.
overgenomen, maar het nieuwe jaar heeft
verder geen duidelijke tekenen in de ren
teontwikkeling gebracht. Ook in ons land
niet, waar de obligatiemarkt na een vrij
vast beloop in de afgelopen week weer
enige tekenen van teruggang het zien.
Voor een 9,75-procents lening van de Am-
ro-bank werd door deze instelling een
emissiekoers vastgesteld van 100 procent,
waarop vrijdag de inschrijving volgde
met naar verwachting een redelijk succes.
Het waren dan ook vooral deze waar
den, die in Wall Street krachtig aantrok
ken, met uiteraard ook de meer op de
directe defensie ingestelde bedrijven als
Boeing, Lockheed en Mc. Donnel Douglas.
Anderzijds verwachtte men prijsdalingen
voor levensmiddelen door het afgekondig-
de graanembargo, wat de inflatiebestrij-
ding in de kaart zou kunnen spelen. Kort
om, de beursstemming was deze week in
Wall Street bapaald positief, wat tegen de
achtergrond van de internationale span
ningen zeker niet was verwacht.
(Van onze beursmedewerker)
De Newyorkse effectenbeurs stal deze week volledig de show. In grote golven
kwamen de beleggers opzetten en ze deden zowel de koersen als de omzetten fors
oplopen. De Amsterdamse effectenbeurs bleef nog altijd wat weifelen vanwege een
stortvloed van bijzonder slechte verwachtingen voor 1980, maar zette in elk geval de
dalingen van de eerste paar dagen van januari niet verder voort. In Wall Street echter
werd hoog van de toren geblazen. Als inzet van de kooplust gold een regeringsbekend-
making dat de economische groei in het vierde kwartaal 3 4 procent is geweest, in
plaats van de verwachte 1 procent, en dat het met de recessie dus danig meevalt.
Aan de andere kant bleek de ontwikke
ling van de goud- en zilverprijzen nog wel
alle aandacht te trekken, maar na de
enorme hausse rond de jaarwisseling is
voor beide edele metalen een duidelijke
afkoeling opgetreden, die overigens wei
nig schade heeft berokkend aan de top-
prijzen.
Het goud begon deze week weer zeer
vast, trad toen in reactie, maar boekte
later in de week weer een herstel. De
prijzen bleven daarbij rond 600 dollar per
31 gram schommelen, en voor zilver werd
er rond 32 dollar per 31 gram betaald.
Vergeleken met prijzen van 350 dollar en 6
„Als de mensen toch zo graag hun sie
raad of wat het ook is van de hand willen
doen, moeten ze maar naar de juwelier
gaan”, vindt de heer Uitzinger, „maar het
beste advies dat ik kan geven, is niet om
het goud te verkopen, maar het te ruilen
voor een gouden of zilveren voorwerp dat
meer tot de verbeelding spreekt”. Dat
scheelt geld, want zeker in dit opzicht is de
juwelier een tussenhandel en zijn prijs ligt
per gram goud al gauw een gulden of drie
tot zes lager dan de officiële marktprijs.
Daarnaast zijn ook de juweliers er op
het ogenblik niet bijzonder happig op
goud in grote hoeveelheden van particu
lieren op te kopen. Niet omdat goud
Opnieuw zagen beleggers deze spook
verschijning verder naar de toekomst ver
schoven. Bovendien prikkelde de ferme
taal van de Amerikaanse regering tegen
over de Sovjet-Unie de verwachtingen
van een versnelde defensiebegroting.
Hierdoor stijgt in de loop van 1980 de kans
op extra orders voor de basisindustrieën
als staal, chemie en de elektronica.
ringlarvenproduktie eind vorig jaar twee
maal zo hoog was als in 1978. Het is de
visserijbiologen nog niet duidelijk waar
om de haringlarvenproduktie in het mid
den (Doggersbank-gebied) en zuiden van
de Noordzee achterblijft bij andere
Noordzeegebieden. Dit hoewel dat al van
af 1974 voor die gebieden een vangstbe
perking geldt voor haring, en afgelopen
jaar zelfs een geheel vangstverbod.
Het onderzoek van de visserijbiologen
zal in april volledig zijn afgerond. De
uitkomsten daarvan zullen minister Van
der Stee van landbouw en visserij zeker
van pas komen als hij met zijn collega’s
uit de andere EG-landen de officiële
vangstquota voor dit jaar zal bespreken.
dollar een jaar geleden voor respectieve
lijk goud en zilver, is er nog altijd sprake
van een gigantische top.
Geldt voor alle levensverzekeringsmaatschappijen die lid van de N.V.B.L. zijn.
Opmerkingen:
Het jaar 1980 start met de vrije hoge rentestand van 10% voor 5 jaar vast. Er zijn
tekenen die er op zouden kunnen wijzen dat de rente met 0,25% verlaagd kan worden.
Echter de veronderstelling dat het inflatiepercentage in 1980 zal oplopen is er de
oorzaak van dat deze verlaging voorlopig nog geen doorgang vind. De Rabo Hypotheek
bank heeft zelfs gemeend de 5 jaar vaste periode met 0,2 te moeten verhogen naar 10,5%
Publicatie verzorgd door .vereniging eigen huis’ te Amersfoort.
De biologen verwachten voor de komende
jaren dan ook een enorme haringtoena-
me. Het herstel van de haringstand is het
grootst in het noordelijk deel van de
Noordzee; in het midden en zuidelijk ge
deelte is de haringtoename minder groot.
Het onderzoek naar de haringstand
werd vorig jaar zomer verricht door biolo
gen uit vijf landen, grenzend aan de
Noordzee. Deze landen stelden onderzoe-
kingsvaartuigen ter beschikking (voor Ne
derland een Katwijkse hektrawler), die in
de diverse delen van de Noordzee hun
netten overboord wierpen.
Uit de voorlopige resultaten van het
internationale onderzoek blijkt dat de ha-
Rusland gericht, bracht maandag vele
aandeelhouders van scheepvaarbedrjjven
met materiaal aan de markt, waardoor dit
fors in keurs zakte. Toen na enige dagen
echter bleek dat de vrachtenmarkt zich er
tot dusver nog maar weinig van aantrok,
kon later in de week dit grote verlies voor
een flink deel worden weggewerkt. -
WOERDEN. Een op de vijf bouw
vakkers is onder doktersbehandeling.
Slechts een op de drie mensen die in de
bouw- en houtsector werkt, noemt zich
gezond. Bijna een derde van de werk
nemers wil om gezondheidsredenen
liever een ander beroep. Dit blijkt uit
een enquête die de Federatie Bouw- en
Houtbonden heeft gehouden onder
2500 leden. De Federatie noemt de en
quêteresultaten schokkend.
In het afgelopen jaar liep 14 procent
van de bouwvakkers een ongeval op
het werk op. Bijna de helft van de
betrokken werknemers wijt het onge
val geheel of gedeeltelijk aan de aard
van hun werk.
Meer den de helft van de bouwvak
kers vindt dat de kwaliteit van het
werk in de laatste jaren achteruit is
gegaan. Dit zou onder meer het gevolg
zijn van het hoge werktempo. Circa 60
procent van de ondervraagden heeft
geregeld lichamelijk of geestelijk last
van een te hoog opgelegd werktempo,
aldus de enquête.
'v#
AMSTERDAM (ANP). Het afgelopen
jaar is opnieuw zeer gunstig geweest voor
F de bedrijfsautobranche. In de eerste ne-
E gen maanden van vorig jaar werden in
totaal 76.397 combinatieauto’s, bestelau-
to’s, trekauto’s, speciale voertuigen en au-
tobussen verkocht. Omdat een andere ma-
nier van statistiek werd toegepast en alle
F cijfers over vorig jaar nog niet verwerkt
L konden worden, is een vergelijking met
l 1978 niet mogelijk. Toch kon worden vast-
gesteld dat er in het afgelopen jaar in de
meeste categorieën een behoorlijke stij-
ging van de verkoop is geweest. Dit vertel
de A. C. M. Beers, voorzitter van de afde-
I ling auto’s van de RAI gisteren op een
l persconferentie in Amsterdam, ter gele-
genheid van de bedrjjfsauto-RAI, van 7
tot en met 16 februari in dit tentoonstel-
I lingscomplex.
Een verkoopstijging deed zich niet voor
bij de bestelauto’s, waar de markt al jaren
stabiel is, en niet bij de aanhangwagens en
opleggers.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De komende jaren wordt een spectaculair herstel verwacht
van de haringstand in de Noordzee. De vangstbeperking, die enkele jaren
geleden voor deze bedreigde vissoort werd ingesteld, blijkt haar vruchten af
te werpen: onderzoekingen van visserijbiologen hebben aangetoond dat de
En wat levert de gouden broche, de
polsarmband de particuliere verkoper
op? In principe zit die prijsvorming vrij
eenvoudig in elkaar. Uitgangspunt is de
kiloprijs van fijngoud. Achttien karaats
goud is goed voor 18-24ste van die prijs, 14
karaats voor 14-24ste. Het voorwerp gaat
gewoon op de goudschaal en de klant zou
zo kunnen aflezen wat het waard is.
Maar zo eenvoudig liggen de zaken na
tuurlijk niet; hebben en krijgen is twee.
Goud is pas universeel bruikbaar wan
neer het is omgesmolten en dat kost ook
iets. Daar houdt de goudgroothandel al
rekening mee. De juwelier is evenmin een
liefdadigheidsinstelling en biedt enkele
guldens minder dan hij er bij verkoop aan
de groothandel voor krijgt.
Niet zelden is in het gouden voorwerp
ook nog een ander metaal verwerkt en
ook komt het nog wel eens voor dat de
trotse bezitter van een fraai gouden voor
werp tot de onthutsende ontdekking komt
dat het niet alles goud is wat er blinkt.
Dan heeft de nepvogel genadeloos toege
slagen en is het verschil tussen inkoop- en
verkoopprijs veruit het grootst.
Goud heeft een fraaie glans en een
mooie kleur, het oxydeert niet, is na ver
menging met een ander metaal gemakke
lijk terug te winnen, het heeft een laag
smeltpunt (1063 graden C) en is gemakke
lijk smeedbaar. Alleen: het is niet gemak
kelijk te winnen. Om één troy ounce over
te houden, dient elf ton goudhoudend erts
naar boven te worden gehaald, en boven
dien op de goede plaats.
Maar om nu gelijk uw gouden kiezen
weer te laten verwijderen, is geen best
advies. „En toch komen we ook dat te
gen”, zegt Barry Ouëndag schamper la
chend. „Mensen met een piepklein klomp
je goud in de hand die daar dan honderd
of tweehonderd gulden voor terugkrijgen.
Om vervolgens bij de tandarts tot de ont
dekking te komen dat ze vijfhonderd gul
den moeten neertellen voor een nieuwe
kies van porselein, haha”.
Opgave werke- Opgave werke-
bank
10,25
10,0
10,0
10,0
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Staatssecretaris me
vrouw Veder-Smit (Volksgezondheid) er
kent dat uit de Bondsrepubliek illegaal
geneesmiddelen worden geïmporteerd. In
het oosten en noorden van ons land wor-
den die geneesmiddelen soms door artsen Z
voorgeschreven en door apothekers gele-
verd. Het betreft hier voornamelijk na-
tuurgeneesmiddelen.
De bewindsvrouw deelt een en ander
mee in antwoord op vragen van de PvdA-
Tweede-Kamerleden mevrouw Jabaaij en
Kolthoff. De omvang van de importen
noemt de staatssecretaris ’’relatief ge
ring”. Het staatstoezicht van de volksge
zondheid treedt regelmatig op tegen in
voer van niet-geregistreerde geneesmid--
delen. De regionaal inspecteur voor de
volksgezondheid in het noorden en oosten
van het land, heeft de apothekers inmid
dels gewaarschuwd
Volgens mevrouw Veder wijzen de in--;
specties voor de volksgezondheid in ge
sprekken met artsen, die regelmatig onge-
registreerde natuurgeneesmiddelen voor
schrijven, op de daaraan verbonden be
zwaren.
'i.
-«r
Rentevast Afsluitprov.Rentepercentages
gedurende: inproc.: metGem.gar. zonder Gem. gar.
Mensen stonden deze week uren in de rij
om hun goud in te wisselen voor geld.
