Smokkelwaar uit Spanje
Zweedse man
doet
in huishouden
Textieluitvoer
Per ballon
over de
Alpen
Koude Oorlog
Economische
steenkool
Invoer illegale
drank neemt toe
Exportstijging
siergewassen
Hongkong
aan banden
Staking Italië
„Stop invoer
uit Z-Afrika”
„niets”
„IEDER BEROEP HEEFT SCHADUWZIJDE”
opgeven
Woningbezitters
moeten vermogen
„Meer onderzoek
nodig naar klein
landbouwbedrijf’
iS
21
DONDERDAG 17 JANUARI
1980
Meerderheid Kamer:
ECONOMIE
.tO ilÖ V. SS
Ft
kl
ECOMOMIE
sus.
door
Prof. dr. F. Hartog
HA,
CH,
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. „Wil het ho
recabedrijf zijn positie in de
jaren tachtig behouden dan
zal het zich een radicaal ande
re manier van denken eigen
moeten maken. Deveet-, leef-
en drinkgewoonten van het
publiek veranderen nu een
maal gestaag en als de horeca
daar niet op inspeelt, blijft de
klant weg”.
7 J'
er
ur
V
Horecabedrijf moet
anders gaan denken
185,00
«rd
ie
i,
rging,
d in
o's.
dsen
ed.)
WASHINGTON (Reuter). De Britse
kroonkolonie Hong Kong gaat haar uit
voer van textiel naar de Verenigde Staten
reguleren. Daarover is overeenstemming
bereikt, zo heeft de Amerikaanse handels-
vertegenwoordiger voor textielzaken, Rei
ter Webb, meegedeeld. Het is de bedoeling
dat de textieluitvoer van de Britse kroon
kolonie naar de VS niet sneller toeneemt
dan de toeneming van de afzet op de
Amerikaanse textielmarkt. Die toeneming
wordt voor dit jaar geraamd op een tot
428.00
312,00
5.60
7,30
Tien hete-lucht-ballonnen doen mee
aan een vijfdaagse ballontocht over de
Alpen. De rally begon gisteren. Elke
morgen (foto) worden de ballonnen op
de grond vliegklaar gemaakt voor een
nieuwe tocht over de hoge besneeuwde
Alpentoppen.
Als de Russen plotseling met vrede
zouden dreigen, bijvoorbeeld door hun
troepen uit enkele belangrijke satelliet-
landen terug te trekken, zouden wij ver
moedelijk een flinke economische neer
gang niet kunnen vermijden. Daarbij is
het pikant te bedenken dat de Russen op
een in lang niet afgestofte plank van hun
partijarchief nog een geloofsartikel heb
ben liggen over de onvermijdelijke in-
eensorting van de Westerse economie.
Die ineenstorting houden zij zelf tegen
door hun oorlogsdreiging!
Hoe staat het met de mogelijkheid van
rechtstreekse economische druk op Rus
land? Daar maken de Amerikanen thans
veel werk van. De Russische, economie is
op dit punt de laatste tijd steeds kwets
baarder geworden. Hun economische
stelsel werkt niet goed meer. Het is uiter
mate geschikt gebleken een onontwik
keld land op te vijzelen tot een halfont-
wikkeld land.-Dat gebeurde door met
grote dwang voorrang te geven aan de
zware industrie. In het begin is daar
LUNTEREN (ANP). Er moet meer
onderzoek naar meer mechanisatiemoge-
lijkheden op het kleinschalige landbouw
bedrijf komen. Dit zei Piet Bukman, voor
zitter van de Nederlandse Christelijke
Boeren- en Tuindersbond NCBTB, giste
ren op de akkerbouwconferentie van zijn
alles raak. Het komt alleen op de kwanti
teit aan.
Maar na een bepaald punt wordt ver
dere vooruitgang afhankelijk van de toe
passing van meer verfijnde technieken.
Hetzelfde systeem van dwang van bove
naf dat de snelle kwantitatieve ontwik
keling mogelijk maakte staat de verdere
kwalitatieve ontwikkeling in de weg.
Hier komt men met een verstarrende
bureaucratie namelijk niet ver mee. Al
leen op de punten waar alles op alles
wordt gezet kan men zich met het Wes
ten meten. De rest wordt verwaarloosd.
Zo blijft de Russische economie hal
verwege steken. Men kan alleen nog
verder komen door de economische ban
den met het Westen aan te halen, waar
bij het er vooral om te doen is, moderne
Westerse technieken te importeren. Dat
geeft het Westen de mogelijkheid daad
werkelijke economische druk uit te
oefenen.
Grote kwetsbaarheid bestaat er ook
op landbouwgebied. Het land kan zich in
de meeste jaren niet zelf voeden. Zonder
grootscheepse graaninvoer uit de Ver
enigde Staten zou er veelvuldig honger
zijn. Men denke wat dit betreft aan het
verhaal over de school, waar de onder
wijzer de kinderen vertelde wat een gro
te zegen het zou zijn als de hele wereld
communistisch zou zijn. Maar, vroeg een
klein meisje, waar moeten we dan ons
graan kopen?
Het gaat vooral om rum uit Spanje.
Volgens voorzitter D. Biesheuvel van de
Verenigde Slijters is al voor honderddui
zenden guldens rum van een bepaald
merk illegaal uit Spanje ons land binnen
gekomen. De kwaliteit van deze smokkel-
rum wijkt niet' af van de normale drank.
47,50
39,00
25.70
189,00
117,00
67,10
53,00
132,00
35,60
49,00
72,50
92,50
80,00
81,50
139, OOd
92,00
98,10
44,50
55,00
147,50
55,50
49.00
43.50
61,00
92.50
45.50
139,00
44,70
48.60
125,00
32,00
56,00
111.00e
106,00
52,00
106,50
35,50
123,00
58.50
59,50
184,00
33.00
84.10
136,60
24,80
37,70
38,10
41,50
47,50
116,80
280.00
152,50
150,00
258,00
ROME (DPA). Woordvoerders van
de drie grote vakverbonden in Italië heb
ben voor de laatste week van januari
werkonderbrekingen bij het spoorweg
verkeer aangekondigd. Daarmee willen
zij eisen inzake een nieuw structuurplan
en loonsverhogingen kracht bijzetten.
t
ivel
L
de maaltijden- en drankverstrekkende on
dernemingen.
Dat komt doordat het Nederlandse pu
bliek steeds veelvuldiger gebruik maakt
van de diensten van het horecabedrijf,
waarbij het eten buitenshuis steeds meer
een gewoonte wordt. Vooral het kleinere
restaurant is in trek. Dat blijkt ook uit de
groei van het aantal ondernemingen van
dit type (bistro, mangerie, rotisserie en
pizzeria) van ongeveer 500 in 1968 tot rónd
2300 tien jaar later. Eenzelfde groei laten
de Chinese en Indische restaurants zien.
Zo’n 1500 in 1978 tegen nog maar 500 in
1968.
Slechter ging het met de logiesverstrek-
kende bedrijven, die vooral te lijden had
den van het wegblijven van de buitenlan
ders. Tot 1973 stegen de bezoekersaantal
len ieder jaar in snel tempo, maar daarna
kwam de stilstand. In het eerste halfjaar
van 1978 daalde het aantal buitenlandse
overnachtingen zelfs met bijna 196.000 ten
opzichte van dezelfde periode in 1977.
Die schrikbarende trend vertaalde zich
ook in een vermindering van het aantal
ondernemingen in deze branche (8.500 in
1968 tegen 5.300 in 1978). Het afgelopen
jaar is er evenwel een kentering opgetre
den. Het aantal buitenlandse hotelover
nachtingen steeg namelijk in het eerste
halfjaar met bijna 187.000. Het leeuwedeel
hiervan (45 procent) nam de Amsterdam
se hotellerie voor haar rekening.
Over het prijzenhél^id van de overheid
154,00
70,50
101,00
91,00
13.80
41,00
155,00
24,70
71,00
46,00
107,00
48,70
64,00
77,00
15.20
86,00
102,00
62,00
102,00
59,50
101,00
organisatie in Lunteren.
Tot nu toe, zei Bukman, is er maar al te
vanzelfsprekend van uitgegaan dat de be-
drijfsgrootte zich op den duur wel zou
aanpassen aan wat de mechanisatiemoge-
lijkheden voorschrijven. Helemaal omke
ren kan men dit niet, maar de technische
vindingrijkheid, waarover we ook in dit
land zo royaal beschikken, zou veel meer
gericht moeten zijn op de kleinere pro-
duktie-eenheid, die ër langer zal blijven
dan men een paar jaar geleden nog dacht.
Het onderzoekapparaat, „onze Wagening-
se denktank”, zal volgens Bukman deze
weg meer doelbewust en consequent moe
ten inslaan.
Het zou ook gevaarlijk zijn, economi
sche sancties zo hoog op te voeren dat de
tegenstander vrijwel gewurgd wordt.
Dan heeft hij immers niets meer te ver
liezen bij het onbeperkt inzetten van zijn
militaire macht.
Het komt er allemaal op neer dat de
Russen in hun streven naar machtsver
groting altijd het initiatief hebben. Wij
kunnen niet anders doen dan afwachten
waar zij de volgende klap zullen uitde
len. Daarop kunnen wij vrijwel nooit
afdoende antwoorden. Blijvend flink
zijn is in het Westerse systeem niet mo
gelijk. Onze kracht wordt in zwakheid
volbracht.
aanvaarden en ook zelf de bewapening
steeds hoger opjagen, komt er een mo
ment waarop zij moeten afhaken, zodat
wij aan het langste eind trekken.
Toch staat deze bewapeningswedloop
als uitputtingsrace niet voor ons open.
Onze publieke opinie staat dat niet toe,
zoals we kort geleden in Nederland nog
hebben ervaren. In Rusland speelt de
publieke opinie bijna geen rol. De rege
ring kan daar haar eigen gang gaan. De
bewapening is in Rusland alleen een
grote last voor de bevolking, maar niet
voor de regering. Bij ons valt dat samen.
Als de Russen dan ook, tussen twee
militaire acties in, even een olijftak op
een van hun tanks plaatsen, zakt de
bewapeningsinspanning van het Westen
al weer in. Overigens heeft bij ons herbe
wapening in een periode van economi
sche slapte ook gunstige gevolgen, na
melijk voor de werkgelegenheid. In ver
band hiermee is het misschien interes
sant te bedenken hoe een grootscheepse
ontwapening in het Westen zou uit
werken.
Daar staat tegenover dat de Ameri
kaanse boeren er ook belang bij hebben
hun graan te verkopen. Tegenover de
zwakte die door het Russische meisje
werd aangewezen staat een andere
zwakte: waar moeten we dan ons graan
verkopen? We zien dan ook dat de Ame
rikaanse regering het overtollige graan
van de eigen boeren wil opkopen. Maar
dat kost veel geld. Hoe lang zullen de
Amerikaanse belastingbetalers dat wil
len opbrengen?
is Nijsten weinig te spreken. Zijn bedrijfs
tak is de afgelopen tien jaar niet minder
dan 14 maal getroffen door prijsmaatre
gelen van de overheid. Die maatregelen
werden op hun beurt nog eens 13 keer
gewijzigd. „Steeds meer dringt zich dan
ook de vraag op”, meent Nijsten, „of de
noodzaak van een prijsbeleid door de
overheid niet ter discussie moet wordén
gesteld”.
NIJMEGEN (ANP). De Verenigde Nederlandse Slijters hebben de afge
lopen weken een verhoogde invoer van goedkope smokkeldrank uit het
buitenland vastgesteld. Een nog verdere toename van deze smokkel wordt
verwacht.
De smokkel gebeurt door middel van
kleine containers in de grote container
vrachtauto’s. Voor de douane zijn de klei
nere containers in een volgeladen vracht
auto moeilijk te zien. De vrachtautochauf-
feurs gaan meestal vrijuit. Dat geldt ook
voor de importerende drankengroothan
dels, aldus Biesheuvel in Nijmegen. Hij
schat, dat de drankensmokkel uit Spanje,
Volgens de bedrijfschapsvoorzitter is er
alle aanleiding voor het stellen van deze
vraag, omdat de horeca-sector zich zijns
inziens ten aanzien van prijsaanpassingen
altijd de nodige zelfdiscipline oplegt. Hij
acht het op zijn minst gewenst dat de
overheid bij een door haar te voeren prijs
beleid doorsberekening van alle optreden
de kostenstijgingen inclusief de zeer
hoge energiekosten toelaat. Nijsten
voegde hier aan toe: „Daarbij moet tevens
rekening worden gehouden met opgelo
pen achterstanden”.
Voorzitter F. J. Nijsten van het Bedrijf
schap Horeca wees er tijdens de gisteren
gehouden openbare vergadering van het
schapbestuur uitdrukkelijk op dat werk
gevers en werknemers in deze branche
hun dienstbetoon tot in de perfectie die
nen op te voeren. „Zij zullen daarbij de
zich helaas niet altijd als koning gedra
gende gast voor lief moeten nemen. Ieder
beroep heeft nu eenmaal wel een scha
duwzijde”, aldus Nijsten.
Ondanks de slechte start begin 1979 ten
gevolge van de strenge winter kan de
horeca terugkijken op een goed jaar. De
produktiestijging in de eerste acht maan
den bedroeg ten opzichte van dezelfde
periode in 1978 7,7 procent, terwijl de
gemiddelde prijsstijging slechts 2,3 pro
cent beliep. De beste resultaten behaalden
drie procent. Webb zei dat nadere gege-
vens over het akkoord waarschijnlijk be
gin volgende week bekend zullen worden
gemaakt.
De overeenkomst geldt een jaar en be-
treft vooral de handel in katoenen kle
ding. Er zijn voorzieningen getroffen voor
soepele aanpassing van de importcontin-
genten.
Soortgelijke onderhandelingen voeren
de VS met Zuid-Korea. Webb deelde mee
dat die eind deze maand worden voortge
zet en dat in februari textielhandelsbe-
sprekingen met Taiwan beginnen. Van de
kant van Hongkong wordt de uitwerking
van het akkoord gering geacht. In een
verklaring van de delegatie van Hong-
kong die door de Britse ambassade in
Washington werd uitgegeven, stond dat
het akkoord eigenlijk alleen iets veran-
derd aan de voorzieningen die soepelheid
in de contigenteringsregeling moeten
- waarborgen.
die vermoedelijk ook partijen cognac en
whisky omvat, ruim een jaar aan de gang
is.
De bonafide groothandels in drank kun
nen over het algemeen moeilijk nagaan of
zij te doen hebben met gesmokkelde
drank. De smokkeldrank wordt welis
waar altijd goedkoop aangeboden maar
nooit onder de minimale accijnsprijs.
De Verenigde Nederlandse Slijters,
waarbij 60 procent van de Nederlandse
drankendetailhandel is aangesloten, ver
moedt dat de jongste toename van de
smokkel uit het buitenland te maken heeft
met de binnenlandse accijnsverhoging,
per 1 januari jongstleden, op gedistilleer
de dranken.
Inmiddels is een uitvoerige studie over
het prijsbeleid in de horeca gereedgeko
men. Aan de hand van die studie is het
mogelijk met behulp van speciale reken
modellen te komen tot een nieuwe opzet
van dat prijsbeleid, hetzij universeel voor
de bedrijfstak als geheel, hetzij sectoraal
voor de verschillende onderdelen van het
horecabedrijf. Nijsten. „Wij zullen dan tot
een modernere en meer adequate aanpak
van het prijsbeleid kunnen komen”.
DEN HAAG (ANP). Er moet een
X einde komen aan de invoer in ons land
van steenkool uit Zuid-Afrika. Dat stellen
de fracties van D’66, CDA, PvdA, PPR en
PSP (samen een meerderheid in de Twee-
de Kamer) in schriftelijke vragen aan de
ministers Van der Klaauw (Buitenlandse
7 Zaken) en Van Aardenne (Economische
Zaken). Ook in EG- en EGKS- (Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal) ver
band dient dé Nederlandse regering zich
er voor in te zetten, dat Zuidafrikaanse
steenkool wordt aangemerkt als „van on-
gewenste herkomst”.
Aanleiding tot de vragen is het rapport
„Zwarte diamanten van Zuid-Afrika,
7 steenkool-export naar Nederland” van
vier actiegroepen: de Anti-Apartheidsbe-
7 weging Nederland, de Boycot Outspan-
aktie, het Komitee Zuidelijk Afrika en de
Werkgroep Kairos.
Het rapport stelt, dat de steenkool onder
onmenselijke omstandigheden wordt ge-
dolven, de export ervan de Zuidafrikaan
se economie verstevigt en dat het, als
■- ruilmiddel tegen olie, een ondermijning
kan betekenen van een olieboycot tegen
Zuid-Afrika.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Veel bezitters van eigen
woningen krijgen van de belastingdienst
een formulier toegezonden voor opgave
voor de vermogensbelasting. Volgens het
ministerie van Financiën gebeurt dat als
er een vermoeden bestaat dat inderdaad
gesproken kan worden over een zeker
vermogen.
Daarbij gaat de belastingdienst uit van
de renteaftrek voor een hypotheek, zoals
die is opgegeven bij de aangifte inkomen-
stenbelasting. Daaraan ziet de inspecteur
dat men beschikt over een eigen woning.
Gezien de gestegen prijzen van deze wo
ningen in de afgelopen jaren, probeert de
belastingdienst er nu achter te komen of
er een dusdanig verschil in waarde van de
woning en de daarop nog rustende hypot
heek bestaat dat er een aanslag voor de
vermogensbelasting kan worden opge
legd.
Enkele belastingadviseurs zeiden dat de
laatste weken inderdaad sprake is van een
toegenomen activiteit van de belasting
dienst op het terrein van de vermogensbe
lasting, en dat de vaststelling van het
inkomen voor de inkomstenbelasting pas
gebeurt, wanneer de opgave voor de ver-
mogenbelasting in het bezit is.
Al jaren lang proberen wij onszelf wijs
te maken dat de Koude Oorlog voorbij is.
Als de Russen Cubanen in het veld
stuurden keken wij daarom meest de
andere kant op. Maar nu zij in Afghanis
tan geen Cubanen bij de hand hebben,
kunnen wij er niet meer omheen. Wij
zullen hoe dan ook rekening moeten
houden met het feit dat hun bewapening
uitloopt op de onze. Een mogelijke op
voering van de bewapeningswedloop
heeft ook belangrijke economische as-
pechten. Daarover gaat het in het vol
gende.
Van belang is allereerst dat Rusland
tegelijk een militaire reus en een econo
mische dwerg is. Op de vraag hoe dat
komt luidt het antwoord: juist daardoor.
De Russen hebben een economisch sy
steem dat hen in staat stelt ontzaglijk
veel middelen in te zetten voor enkele
beperkte doeleinden. Daarvoor kiezen
zij dingen uit die grote macht en naar
buiten groot aanzien oproepen: kernbe
wapening en ruimtevaart.
Alles wat daarvoor nodig is nemen zij
er eerst af en de rest is voor het leven
sonderhoud van de bevolking. Die rest is
niet veel. De mensen staan nog steeds
eindeloos in de rij voor dagelijkse ge
bruiksartikelen. Als de laatsten in de rij
te horen krijgen: jammer, maar over
twee weken is er misschien weer nieuwe
voorraad, is het intussen wellicht donker
geworden. Zij kunnen dan nog juist de
nieuwste Spoetnik over zien vliegen.
Daar moeten zij zich dan maar mee
troosten. Men kan niet alles hebben.
De Russische produktie per hoofd be
draagt nog niet de helft van die in het
Westen. Toch maakt de grote voorrang
voor de bewapening dat er nog meer aan
wordt uitgegeven dan in de Verenigde
Staten. Die last drukt dus onevenredig
zwaar. Op het eerste gezicht zouden we
daarom misschien denken dat Russen
veel meer dan het Westen belangen heb
ben bij ontwapening. Maar hun gedrag
is daar niet mee in overeenstemming.
Misschien is de bewapeningslast nog
niet zwaar genoeg. Als wij hun uitdaging
STOCKHOLM (UPI). Volgens een
rapport van de officiële Zweedse Com
missie voor gelijkheid laat de taakver
deling in Zweedse gezinnen, waarin
zowel de man als de vrouw buitenshuis
werkt, nogal wat te wensen over.
Volgens het rapport gaat het er in
een „gemiddeld huwelijk” waarin bei
de partners werken als volgt toe: hij
komt thuis, gaat de krant lezen, tv
kijken en brengt misschien de kinde
ren naar bed. Zij komt thuis, gaat
boodschappen doen, koken, het huis
opruimen en wassen. In deze gezinnen
besteedt 51 procent van de vrouwen
per week 20 uur of meer aan het huis
houden, van de mannen besteedt maar
18 procent 20 of meer uur aan het
huishouden.
In het rapport, waarvoor 7500 vrou
wen zijn geïnterviewd, komt de com
missie tot de conclusie dat er maar
weinig sprake is van gelijkheid in het
Zweedse huishouden.
DEN HAAG (ANP). De Nederlandse
export van siergewassen is het vorig jaar
met tien procent gestegen. De uitvoer ver
tegenwoordigde een waarde van bijna 2,5
miljard gulden. De bloembollenexport
steeg met vier procent en leverde 604
miljoen gulden op.
Het grootste aandeel in de totale uitvoer
van siergewassen hadden de snijbloemen.
De export van deze bloemen nam met
negen procent toe en vertegenwoordigde
een waarde van ruim 1,3 miljoen gulden..
De grootste procentuele stijging boek
ten de bloemisterijplanten: een stijging
van dertig procent met een totale waarde
van 325 miljoen gulden. De export van
boomkwekerijprodukten steeg met zes
procent tot 211 miljoen gulden.
Deze cijfers zijn bekendgemaakt door
voorzitter Spithoven van het Produkt-
schap voor siergewassen. Hij vindt dat de
stijging in de uitvoer geweldig meevalt,
vooral wanneer men de barre weersom
standigheden van de vorige winter in aan
merking neemt.
De bloembollenoogst was krap zodat er
nauwelijks narcissen en hyacinten wer
den aangeboden aan het „surplus”-fonds
van het produktschap. Voor het eerst in
lange tijd kon daardoor de surplusheffing
op nul worden gesteld.
De bollenexporteurs werden door de
kleine oogst geconfronteerd met een
overwacht dure inkoop, terwijl in het bin
nenland minder bollen werden gebruikt
voor de (versnelde) kweek in broeikassen.
Aan het proefstation voor de bloemiste
rij in Aalsmeer is een investeringssubsidie
beschikbaar gesteld ten behoeve van on
derzoek op het gebied van energiebespa
ring in kassen. Het Produktschap voor
siergewassen vindt een dergelijke bespa
ring voor de snijbloemen- en potplanten
teelt een belangrijke zaak.
Voorzitter Spithoven benadrukte tij
dens zijn nieuwjaarstoespraak in Den
Haag dat een fataal jaar fatale gevolgen
kan hebben voor deze bedrijfstak. Dit te
volgens hem een gevolg van de grote in
vesteringen in de verschillende sectoren.
Volgens Spithoven levert de siergewas
sensector een optimale bijdrage aan de
vaderlandse welvaart.
s?
-X-
X*.
-
