Echte dansmuziek bij The Specials
Gitaristen musiceerden voor hulp aan Cambodja
Zinloze structuren Werkcentrum Dans
Prix de Rome
streekgenoten
exposeren
komende
exposities
PR
Cloud Cover: een saaie manier van in de Wolken zijn
Nieuwe stichting
Haagsche School
wil museum
V oortplantingskunst
van Pieter Engels
in Graanbeurs
<3
Mimegroepen zoeken
driekwart miljoen
verdwenen subsidie
13
DINSDAG 22 JANUARI
MULTI-RACIALE ENGELSE BAND ONTWIKKELT EIGEN SMELTKROESGENRE: 2-TONE
l 1
Ml
i GEVARIEERD FESTIVAL IN AMSTERDAMS CONCERTGEBOUW
iN
Heksenketel
Kt
1980
KUNST
14.30 uur
LI
■K
NOORDHOLLANDS PHILHARMONISCH ORKEST
AMSTERDAM. Dat de ontwik
kelingen in de pop en de rock menige
collega te snel gaat, moge blijken uit
het kortgeleden verschenen naslag
werk The Seventies, op de omslag
waarvan Mick Jagger prijkt als ware
hij de allesbepalende figuur. Je zou
toch minstens David Bowie’s gelaat
waarschijnlijker hebben geacht op
die plaats, om nog maar te zwijgen
van de vertrokken grimas van Elvis
Costello, die zelfs nauwelijks in het
werk voorkomt. In tegenstelling tot
ajn naamgenoot, die volgens de sa
menstellers toch nog noemenswaar-
dige feiten in de jaren zeventig op zijn
naam zou hebben geschreven.
I
(ADVERTENTIE)
Concertgebouw Haarlem zondag 27 januari 1980
TWEEDE CONCERT FAMILIESERIE
(Foto Lex van Rossen).
Scène uit Cloud Cover, choreografie van Ian Spink.
The Specials: band met een blank en zwart gezicht en een blanke en zwarte muzikale
achtergrond. (Foto Lex van Flossen)
(Van onze kunstredactie)
Julian Coco schrijdt statig de hoge
trappen van het Amsterdamse Concert
gebouw af. Op het podium aangekomen,
buigt hij zich over een microfoon. „Mijn
omvang staat het niet toe sneller hier te
zijn” spreekt hij, „maar ik ben vereerd
door de jongeren hier gevraagd te zijn.
Weet u, er komen zoveel jonge krachten
op, dat mijn uur geslagen is. Ik moet
plaatsmaken, na zoveel jaren het vaan-
del te hebben gedragen. Zou ik dat niet
doen, dan zou dat de ergste vorm van
milieuvervuiling zijn”.
Julian Coco, jarenlang een van Neer-
lands beste gitaristen, over de generatie
na hem. Hij wijst bijvoorbeeld op de capa
citeiten van Stanley Noordpool en Rob
Fa very, jonge fabelachtige technici die
zowel klassiek als Latijns-Amerikaans tot
in de vingers beheersen. Samen met hen
beet Coco gisteravond de spits af van een
groot opgezet Gitaar Festival, dat door de
actieve Stichting Gitaristen Kollektief ten
bate van Unicef/Rode Kruis en Unesco in
het kader van hulp aan Cambodja werd
opgezet.
Binnen het door Christiaan Beijer opge
zette Gitaristen Kollektief blijkt zelfs in
internationale zin de wil aanwezig om
gezamenlijk voor een doel te staan. In
Concert: The Specials in Paradiso. Bezetting: Jerry Dammers (toetsen),
Horace Panter (bas), Lynval Golding en Roddy Byers (gitaar), Terry Halle en
Neville Staples (zang) en John Bradbury (drums). Voorprogramma: the Beat.
Amsterdam, Paradiso, 21 januari 1980.
Amsterdam geeft deze organisatie sinds
kort behalve de Bellevue-concerten (laat
ste zondag van de maand) ook optredens
Vooral The Specials hebben een tot in
het waanzinnige uitgebouwde theateract,
waarbij geen van de musici (uitgezonderd
drummer John Bradbury) langer dan vier
seconden op zijn plaats staat. Door de
contrasterende stemmen van Terry Hall
en Neville Staples worden de verschillen
de invloeden ook in de vokalen duidelijk.
in een eigen Gitaar Café, dat begin dit jaar
zijn poorten opende in Hotel Brinker,
Kerkstraat 136a te Amsterdam. Op dit
Pieter Engels zegt te verwachten dat de
wetenschap over 600 jaar in staat zal zijn
uit bloed een nakomeling van de eigenaar
te maken.
Het kunstwerk van de Amsterdamse
kunstenaar is het negende object dat
sinds het begin van het Podio del Mondo
per l’Arte in 1972 op straathoogte in de
Graafbeurs is ingemetseld.
Liszt
Bizet
Ibert
MIDDELBURG (ANP). In Middel
burg heeft de 41-jarige Amsterdamse
kunstenaar Pieter Engels een kunstwerk
van zijn hand geïnstalleerd in het Podio
del Mondo per l’Arte in de Graanbeurs.
In het werk, een marmeren steen met
inscriptie, waarop onder meer staat ver
meld dat de kunstenaar op 3 december
2579 het werk opnieuw met zijn eigen
bloed zal signeren, bevindt zich een roest
vrije stalen koker met daarin bloed van
de kunstenaar.
AMSTERDAM (ANP). De wedstrijd
om de Prix de Rome heeft in 1980 betrek
king op de grafische kunst.
Dans: Werkcentrum Dans met Cloud Cover. Choreografie: Ian Spink. Muziek:
Brian Eno. Aankleding: Craig Givens. Uitvoering zes dansers. Première: Het
HOT Den Haag 19 januari 1980. Chris. Choreografie Hans Tuerlings. Muziek
Harry Nilsson. Uitvoering vier dansers en vijf bodybuilders. Première 30 mei
1979.
Met de instelling van het Podio heeft hij
willen inhaken op de restauratiekoorts in
ons land en het niet meer in staat zijn tot
het scheppen van nieuwe monumenten.
De Graanbeurs in Middelburg is met de
daarin aangebrachte moderne kunstwer
ken onder de monumentenwet geplaatst.
Het Podio-idee is van de Middelburgse
kunstenaar Marius van de Boezem, die
vorig jaar als eerste beeldende kunste
naar in Nederland werd benoemd tot
hoogleraar aan de TH in Delft in de afde
ling bouwkunde, sector vormstudie.
In het Amsterdamse Rijksmuseum is
van 6 februari tot en met 3 augustus de
tentoonstelling Prijs der Zee ingericht.
Vondsten uit wrakken van Oost-Indië-
vaarders, zoals schepen van de Verenigde
Oostindische Compagnie, zijn hierin op
genomen. De jongste voorwerpen beland
den 237 jaar geleden op de zeebodem, de
oudste 367 jaar geleden. De objectne gaan
vergezelgd met reconstructie-tekeningen,
modellen en illustraties.
Drie Nederlandse na-oorlogse expres
sionisten exposeren hun werk in het Dor-
drechts Museum tot en met 24 februari.
Constant (Nieuwenhuys), Ger Lataster en
Lucebert zijn ook allen betrokken bij de
COBRA-beweging. Van Constant worden
etsen uit de periode 1970-71 geëxposeerd,
Lucebert is vertegenwoordigd met pente
keningen en gouaches en van Lataster
zijn een kleurlitho uit 1975 en gouaches uit
1978 te zien.
Ongeveer 75 schilderijen en 50 prenten
van de bekende Duitse kunstenaar Max
Liebermann worden van 22 maart tot en
met 25 mei tentoongesteld in het Haags
Gemeentemuseum. Max Liebermann in
Seiner Zeit is een expositie die momenteel
in eht Haus der Kunst in München is
ingericht Schilderijen van Liebermann’s.
Nederlandse tijdgenoten zullen de exposi
tie completeren.
Kijk naar je eige, een foto-tentoonstel-
ling van ted Dobson, is nu naar Beverwijk
gereisd en is in de Nieuwe Slof aldaar tot
en met 26 februari te bezichtigen. Deze
expositie, die eerder in de Haarlemse SBK
was ingericht, bestaat uit een serie foto’s
van Dobson’s kennissen-kring uit 1975 en
1979.
De Italiaanse kunstenaar Gilbert Zorio
stelt sculpturen en objecten ten toon in het
Amsterdamse Stedelijk Museum van 29
maart tot en met 31 mei. In deze nieuwe
expositie, Zorio nam ook deel in Op de
losse schroeven in het Stedelijk in 1969, is
alleen werk van de laatste vijf jaar opge
nomen.
Ongeveer vijftig tekeningen van de 17e
eeuwse zee-schilder en tekenaar Willem
van de Velde de Oude worden van 2
februari tot en met 23 maart geëxposeerd
met het Museum Boymans-van Beunin-
gen in Rotterdam. De werken zijn allen uit
de eigen verzameling van het museum.
Joao Serrano exposeert aquarellen,
gouaches, tekeningen en collages in het
Stadskantoor Beverwijk aan het Pres.
Kennedyplein in Beverwijk van 25 janua
ri tot en met 22 februari. Geopend tijdens
kantooruren.
Elizabeth van den Akker exposeert
wandkleden en Bien Boekebakker kera-
niek in fe gemeentelijke expositieruimte
in Het Oude Raadhuis te Aalsmeer van 2
februari tot en met 23 februari. In e raads-
kelder van het gemeentehuis van Aals
meer is tot en met 30 januari de nieuwe
educatieve tentoonstelling van de Cultu
rele Raad Noordholland, Kijk en Verge
lijk, te zien. Goepend op werkdagen van 9-
12 en 14-17 uur.
entrée f 12,— (a.i.) c.j.p. geldig
Kinderen tot 12 jaar onder begeleiding van volwassene(n) en c.j.p. f 3,—
kaartverkoop en plaatsbespreken aan de'kassa van het Concertgebouw, Lange
Begijnestraat 13, Haarlem van 10-15 uur; telefonisch 32 09 94 van 12-15 uur.
orkestenstal van het Trojan-label en een
legendarische figuur als Prince Buster de
ontwikkelingen bepaalden.
2-Tone bands als The Specials, The
Sëlcter, The Beat, Madness en UB 40
grijpen terug op dit verleden omdat de up
tempo beat van deze Caraibische muziek
zich verenigen laat met de harde 4/4 van
eigentijdse rock, waarvan met name het
gitaristische element bewaard is geble
ven. Het verschil tussen Costello en Jag
ger om op de inleiding terug te komen
ligt hierin, dat eerstgenoemde bijtijds
het muzikaal belang van het 2-Tone-genre
onderkende en de debuutplaat van The
Specials produceerde, terwijl Jagger het
zakelijk belang enorm inzag en vergeefs
probeerde deze jonge baanbrekende
groep uit Coventry te contractueren.
Behalve om redenen van muzikale aard
Julien Coco tijdens zijn optreden voor Unicef en Rode Kruis in het Concertgebouw in
Amsterdam.
Om te beginnen met het begin: 2-Tone
betekent zoveel als tweetinten-muziek.
Jonge, multi-raciaal samengestelde bands
gebruiken hun beider achtergrond om tot
een nieuwe synthese van energieke mu-
ziek te komen. Ingrediënten zijn de dyna
miek van de voortijdig overleden Britse
punk en de two-beat van de ska of de
bluebeat. Onder deze namen verstaan we
ian de jaren zestig-voorloper van de Ja-
maicaanse reggae, die ook wel in een nog
zerdere vorm rocksteady wordt genoemd.
In Nederland hebben deze op New Or-
leansrhythm blues gebaseerde genres
indertijd geen grote bekendheid genoten,
al was het maar omdat West-Indië toch te
ver van ons bed lag. In populaire vorm
kwamen slechts Desmond Dekker en Mil
lie tot ons, terwijl in werkelijkheid de
De 2-Tone muziek bewijst zijn waarde,
na de eerdere kennismaking op Roterdam
New Popfestival en een voorprogramma
in een Clash-toemee, overduidelijk. Mu
ziek die wel een symptomatisch zou kun
nen zijn voor de jaren tachtig, waarin
invloeden van muziek uit de Derde Wereld
ons wellicht echt dansplezier kunnen te
ruggeven in plaats van het discogif.
JOHN OOMKES
New Beat, No Wave, 2-Tone; ach, het
leven gaat snel en dat gaat nu eenmaal
ook op voor muziek die zeer sterk op de
actualiteit en de huidige samenleving be
trokken is. Helaas wordt het beeld nogal
eens ondergesneeuwd door onjuiste waar
nemingen. Sinds een half jaar doen een
aantal Britse groepen opgeld, die opere
ren onder het motto 2-Tone en om de
volgende redenen verduiveld interessant
ajn; er is sprake van een mengvorm van
klanken die een getrouwe afspiegeling
vormt van de smeltkroes-subcultuur in de
grote Engelse steden. Ten tweede: het
genre grijpt terug op de jaren zestig. En
tenslotte doet de dansbaarheidsfactor van
deze 2-Tone geen afbreuk aan de mate
van gevarieerdheid.
Dergelijke verschillen in expressie het
zelfde geldt ook voor de gitaristen ko
men de levendigheid van het optreden
zeer ten goede. Op de ongelofelijk stuwen
de backlines van bassist Horace Panter
blijft de agitatie zelfs in de mid-tempo
stukken tot het einde toe doorsmeulen, om
in de finale op te laaien tot een allesverte-
rend vuur. Onder sauna-achtige omstan
digheden komen trombonist Rico Rodri-
guez en bugelist Dick Cuthell hun op-
wachtging maken. Sterkste songs zijn
daarbij: Too hot, It doesn’t make it al
right, Little Bitch, This Klup (bas-solo!) en
natuurlijk, Rudy.
Behoudens ministeriële goedkeuring
bestaat de jury uit: Jan van Riemsdijk
(voorzitter), Sipke Huismans, Hermanus
Berserik, Jaap Hillenius, Han Seur en Jan
Hagen.
Wie op 1 juli twintig jaar is geweest en
niet ouder is dan dertig kan aan de wed
strijd deelnemen. De deelnemers moeten
zich voor 1 april inschrijven bij de Rijksa-
cademie van Beeldende Kunsten in Am
sterdam.
dirigent JERZY KATLEWICZ
solist DANIËL WAYENBERG - piano
inleiding JAN VAN DER WAART
programma: Humperdinck - Ouverture en balletscène uit de opera
„Hans en Grietje”
r Concert voor piano en orkest no 1
- Concertsuite uit de opera „Carmen"
- Divertissement
Neem nu Cloud Cover: Alleen al die mu
ziek, zes akkoorden die steeds in dezelfde
volgorde traag en zweverig in elkaar over
vloeien, nu eens a capella gezongen, dan
weer op de piano. Het dekor is aardig, dat
moet gezegd worden: groene, blauwe, ge
le, rode, oranje en schuimplastic wolkjes,
opgehangen als mobiles van Calder en
dus ook langzaam draaiend.
Daartussen zes mensen, die willekeurig,
als wolken nu eenmaal doen, komen aan
zwelen, wat bewegen (nogal traag) en dan
weer verdwijnen. In het begin lijkt het nog
dat de choreograaf wil gaan werken met
het verbreken van ëen evenwicht om
daaruit allerlei bewegingen te laten voort
komen, maar dat idee laat hij al heel gauw
los.
Goed, dat er in het programma staat,
dat het 23 minuten duurt, dan heb je
tenminste iets om je op te richten, een
opbouw is er niet te herkennen, alle ballet-
pasjes gaan op halve kracht en na 5 minu
ten begin je op je horloge te kijken of die
23 minuten al opschieten.
zijn The Specials ook om andere zaken
onze interesse waard. Zakelijk, omdat zij
bij monde van hun brein en componist
Jerry Dammers staan op artistieke onaf
hankelijkheid, die ze zich verworven heb
ben door een eigen label (2-Tone geheten)
op te bouwen en niet met de platenmaffia
in zee te gaan. En tenslotte, om redenen
van sociale aard. In de Engelse voorste
den liggen de rassenverhoudingen met
name tussen jongeren nogal gevoelig. De
ze 2-Tone bands laten zien dat vreedzaam
samenleven mogelijk is en dat dat vruch
ten afwerpt: een muziekvorm als gemeng
de cultuur, die verder gaat dan de invloed
van de reggae bij The Police, Joe Jackson
of zelfs Public Image Ltd.
De vrolijke resultaten van deze smelt-
kroesmuziek zullen ook zeker commerci
eel vruchten afwerpen. De toegankelijk
heid van de 2-Tone is evenzeer gewaar
borgd als de ruime variatie aan ritmiek en
timing. Paradiso wordt zowel door het
voorprogramma van The Beat (bekend
van het plaatsje Tears of a Clown) als The
Specials omgetoverd tot een inferno,
waarin je je maar het beste van zoveel
mogelijk kleren kon ontdoen. In de hek
senketel, waartoe je je moeilijk toegang
kan verschaffen gezien de overgrote be
langstelling en waar een nooduitgang
door enthousiaste fans wordt opgenbe-
broken om maar binnen te komen, zorgen
zowel The Beat als The Specials voor
optredens waarin de zorgvuldigheid nogal
te lijden heeft onder de aanstekelijkheid
van de muziek en de overmatige dyna
miek van de musici.
adres kan men elke vrijdagavond terecht
voor recitals in een groot aantal verschil
lende stijlen en genres, van klassiek tot
fingerpicking-style.
Dat brede spectrum aan gitaristisch ta
lent was ook gisteravond aanwezig. Merk
waardige contrasten zijn van zo’n gevari
eerde presentatie het gevolg. Na het sub
tiele en verzorgde spel van Noordpool en
Favery, die met prachtige bewerkingen
■kwamen van Latijns folklore werkt de
verschijning van gitaar-picker Leo Wijn
kamp ontegenzeggelijk op de lachspieren.
Niet alleen zijn diens rags lichtelijk gepa
rodieerd, maar op de ritmische accenten
vertrekt hij zijn mimiek op dolle wijze en
houdt hij er abrupte hoofdbewegingen op
na, die de mening doen postvatten alsof
hij het allemaal ook voor het eerst hoort.
In zekere zin is dat ook zo.
Niettemin is de wat slordige stijl van
Wijnkamp niet zonder charme en komt hij
in zijn spel naturel over. Van jazz naar
klassiek, barok, zoals bij de Engelsman
John Mills (die zich vergezellen liet door
fluitiste Evelyn Nallen) of de flamenco
van Azul. Voeg daar nog de verscheiden
heid aan namen van Wim Overgaauw,
Harry Sachsioni, Roberto Aussel en de op
het laatste moment toegevoegde Paco Pe
na aan toe, en het is duidelijk dat de zaal
niet ten onrechte redelijk bezet was. Een
aardige wapenschouw aan collegialiteit.
Een stamgemeenschap die nog uitslui
tend van de jacht leeft en van het verza
melen van plantaardig voedsel, de Hazda
in Noordelijk Tanzania, vormt het onder
werp van een tentoonstelling die vanaf 19
januari is ingericht in het Museum voor
Volk- en Landkunde in Rotterdam.
Jos van Amsterdam exposeert schilde
rijen en Matthieu van Amsterdam een
aantal beelden in het Stedelijk Museum in
Alkmaar tot en met 3 februari. Maandag
tot en met donderdag van 10-12 en 14-17
uur, vrijdag van 10 tot 17 uur en zondag
van 14 tot 17 uur.
„Oorlog en Vrede 77/80”, heet de ten
toonstelling van olieverfschilderijen,
aquarellen en composities die Anton Vre
de maakte en tot 4 februari te zien zijn in
het Museum Rijswijk. De kunstenaar
werd op Curasao geboren en woont en
werkt in Rotterdam.
De in Amsterdam geboren kunstenaar
Bob Denneboom viert zijn 35 jaar woon
achtig zijn in Egmond met een tentoon
stelling in De Kapberg, Galerij Egmond
aan de Hoef. Deze expositie, die hoofdza
kelijk bestaat uit portretten en figuurstu-
dies, is nog tot en met 3 februari te bezich
tigen van' woensdag tot en met zondag van
14 tot 17 uur.
.ja
DEN HAAG. Het Werkcentrum Dans is de laatste tijd niet erg gelukkig met zijn
premières. Ze hebben een paar uitstekende dansers, zoals Johan Meijer die onlangs
van het Nederlands Dans Theater overkwam en Erika Trabi, die toch ook haar sporen
heeft verdiend met haar techniek, humor en toneel persoonlijkheid, maar alle dansers
kwamen in de voorstelling van zaterdagavond bleek en slap naar voren. Geen wonder
ook als je al maar zinloze structuurtjes moet herhalen en zelfs je partners niet mag
aankijken bij het dansen.
De Haarlemmer Piet Franzen expo
seert stamps én objects in het kader van
de tentoonstelling Stempelkunst in Neder
land die tot 4 april is ingericht in de
Stempelplaats aan de Amsterdamse St.
Luciënsteeg 25. Aan deze expositie wer
ken verder mee: Cees de Rooy, Michael
Gibbs, Dik Walraven, Pier van Dijk en
Robert Joseph, Rolph Weyburg en Jo Mo
lenaar, Marius Quee, Hetty Huisman, Bart
Boumans, Carolien Molster, Margriet
bouwers en Kees Vlietman, Ko de Jonge
en Wendela Gevers Deynoot. Geopend
dinsdag tot en met zaterdag van 14 tot 17
uur.
DEN HAAG (ANP). Een centraal
museum voor de Haagsche School, bij
voorkeur in Den Haag ïs een van de
doelstellingen van de vorige week opge
richte stichting De Haagsche School. Het
eerste project van de stichting is de pro-
duktie en uitgave van een boek over het
H. W. Mesdag. Het werk zal half 1980
verschijnen en is onder andere een eerste
aanzet tot een oeuvre-catalogus.
Het stichtingsbestuur heeft dit meege
deeld. Het bestaat uit ir. J. Poort in Wasse
naar, voorzitter, dr. R. Kupperman in
Heelsum, penningmeester, en ir. A. G.
Kiers in Den Haag, secretaris. Zij namen
liet initiatief tot oprichting van de stich
ting. Leden zijn A. H. Munnik, voorzitter
van het schilderkundig genootschap Pul-
chri Studio en drs. J. J. Sillevis, conserva
tor van het Haags Gemeentemuseum.
Schilder Ab van Overdam is adviseur van
bet bestuur.
De stichting stelt zich meer in algemene
nn ten doel: wetenschappelijk onderzoek
op het gebied van de Nederlandse schil
derkunst van vooral de tweede helft van
ie vorige en het begin van deze eeuw (plus
minus 1870-1920). Ze wil verder het be
trekkelijk grote oeuvre van de schilders
van de Haagsche School meer dan tot nu
toe onder de ogen van het publiek
brengen.
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM. Driekwart miljoen
lulden structurele subsidie werd door
CRM niet besteed aan het inlopen van
achterstanden op mimegebied. Het be
treffende subsidiebedrag werd in 1979
uitgetrokken, maar het is volstrekt on
duidelijk waar dat geld gebleven is. Tot
deze conclusie komen de Vereniging van
Gezelschappen op Mimegebied en de vak
groep Mime van de Kunstenaarsorgani
satie NW.
De Kunstenaarsorganisatie en de Ver
eniging van Gezelschappen op Mimege
bied hebben hun protest verwoord in een
zwartboek dat op 4 februari om 17.00 uur
«al worden gepresenteerd in het Shaffy
Theater. Dat gebeurt tijdens een daartoe
georganiseerd feest onder de noemer Der
tigjarige oorlog van de mime.
Kortom, een uiterst saaie manier van in
de wolken zijn. Het bewijst ten overvloede
nog eens, dat interessante choreografen
dun gezaaid zijn, interessante componis
ten ook trouwens. Toch best een aardig
dekor.
En dan Chris. Het is al bijna een jaar
oud, maar ik heb het nog niet gezien en
dus ook niet besproken. Het is een optel
som van wat intrigerende dekorstukjes,
een boomstam, twee emmers, een trap,
een ladder, een springplank en een kus
sen, vijf bodybuilders, die door het onaf
hankelijk bewegen van hun borstspieren
in het begin nogal wat gegrinnik in de zaal
tevoorschijn roepen, twee danseressen,
die alleen maar dekor schijnen te zijn ep
tenslotte Patricia van Roessel en Piet Ro-
gie die daar maniakaal allerlei hoekige
bewegingen tqssen lopen te herhalen. Sa
menhang ontstaat er nergens.
Een merkwaardige opvatting van cho
reografie.
CONRAD VAN DE WEETERING
