In regeringsblad Izvestia
Bisschoppensynode
zou later eindigen
Ophanging motor
DC-10 in orde
Pas deel conclusies klaar
laatste deel
Tito weer snel
wapenexport naar
Baskenland
Regering België
Concurrentie wordt vervalst
in Belgisch
drugsschandaal
westelijke Sinai
Japanse generaal
gaf informatie
door over China
weer voltallig
Weer arrestaties
EG dreigt VS
met tegenactie bij
invoerstop staal
Israel ontruimt
aan de slag
Zuid-Afrika”
Gesprek Küng-
Schillebeeckx
„CIA organiseert
Eis twaalf jaar
tegen Lischka
Caféhouder in
doodgeschoten
Ft”
3
DONDERDAG 24 JANUARI
1980
Gorki
Trotski
Kolakovski
Breken
BINNEN- EN BUITENLAND
I
door Nico Scheepmaker
(Van onze redactie buitenland)
r
r
n
MOSKOU. Het Russische
partijblad Izvestia heeft in een
commentaar op de arrestatie
en verbanning van de dissi
dent Sacharov naar Gorki, de
natuurkundige een „verrader”
genoemd. Hij werd verder be
schuldigd van het doorgeven
van staatsgeheimen aan diplo
maten.
e
i-
>t
s
1
Sovjet-Unie noemt
Sacharov
I
1
r
►t
1
t
r
3
f
1
99
9 9
t
EG legt WIR-regeling lam
5
d
r
1
t
3
e
Sacharov en zijn vrouw hebben inmid
dels in een telegram laten weten dat zij het
goed maken. Familieleden ontvingen het
telegram gisteravond.
verdediging van ons land betrof. In de
gesprekken met hen flapte Sacharov er
verscheidene keren dingen uit die door
elke staat worden beschouwd als zijnde
belangrijke geheimen”, aldus Izvestia.
Dergelijke schade was er de oorzaak
van dat vorig jaar mei een DC-10 met 273
mensen aan boord verongelukte bij de
Amerikaanse stad Chicago. Het onder
zoek naar de oorzaak van de ramp heeft
zes maanden geduurd. Destijds zijn vele
toestellen van het type DC-10 aan de
grond gehouden, omdat werd gevreesd
dat er sprake was van constructiefouten.
dijk, ICI in Rotterdam, Shell-Pemis en
Philips-Eindhoven.
-r
i-
i
3
a
t
t
r
De Poolse filosoof Leszek Kolakovski
die in zijn „Geschiedenis van het marxis
me” de discussie tussen Kautski en Trots
ki aanhaalde, plaatste bij Trotski’s uit
spraken het volgende commentaar: „Hier
uit blijkt dat het criterium van de „histori
sche juistheid” van een beweging of een
staat te vinden is in het feit dat de erdoor
uitgeoefende onderdrukking effectief is.
Noske heeft inderdaad het communisme
in Duitsland niet uitgeroeid. Maar Hitler
roeide dat wel uit. Daaruit blijkt dus,
volgens Trotski’s regel (die zeer algemeen
is gesteld) dat Hitler „de belangen van een
historische ontwikkeling diende”. Stalin
liquideerde trotskisten in Rusland en „zij
verdwenen”. Daaruit blijkt dat Stalin te
gen Trotski de historische vooruitgang
vertegenwoordigde”.
i
t
S
t
1
e
i-
e
1
1
e
i
e
e
t-
k
n
r-
f-
e
1,
r-
r_
►r
5)
l.
s
BRUSSEL. In Brussel zijn gistermor
gen twee leden van de Belgische drugsbe-
strijdingsbrigade gearresteerd in verband
met het aan het licht getreden drugs
schandaal, dat dinsdag leidde tot de aan
houding van de chef van het Belgische
bureau voor drugsbestrijding, Leon Fran-
?ois en nog twee politiemannen. Nog
steeds worden leden van de drugsbrigade
verhoord door de recherche. Meer arres
taties van politiefunctionarissen worden
verwacht.
In het hoofdstuk „Het einde van het
democratisch-socialisme is Oost-Europa”
van Michel Korzec schrijft deze over de
pennestrijd tussen Kautski enerzijds en
Lenin en Trotski anderzijds. In 1919
schreef Kautski de brochure „De dicta
tuur van het proletariaat”, waarin hij de
praktijk van de leninistische dictatuur
vanuit de socialistische traditie bekriti
seerde, waarop Lenin antwoordde met het
geschrift „De proletarische revolutie en
de renegaat Kautski”. Blijkbaar bevredig
de dit antwoord Kautski maar half, want
in 1920 schreef hij de tweede brochure,
„Terrorisme en Kommunisme”. Ditmaal
kreeg hij als antwoord een gelijknamige
brochure van Trotski, en ik citeer nu
verder Michel Korzec:
De negatieve beslissing gold de Eindho-
vense sigarettenfabriek Philip Morris, die
een grote projectentoeslag van 6,2 miljoen
gulden aanvroeg voor een nieuwe fabriek
die een totale investering vergde van 165
miljoen gulden. De aanvraag voldeed aan
de belangrijkste voorwaarden, namelijk:
het totale investeringsbedrag was meer
dan dertig miljoen gulden, bij het bepalen
van de WIR-toeslag was rekening gehou
den met het aantal arbeidsplaatsen dat
zou worden geschapen en de toeslag was
niet meer dan vier percent van de totale
investering.
Bij het aanvragen van goedkeuring bij
de Europese Commissie werd het verzoek
echter afgewezen. Dit gebeurde op 31 juli
van het afgelopen jaar. De commissie
redeneerde, dat een lidstaat alleen subsi-
RIFIDIM (DPA). Twee dagen voor
de officiële overdracht aan Egypte heeft
Israel gisteren het laatste deel van de
westelijke Sinai ontruimd. Daarmee is de
in het vredesverdrag vastgelegde voor
waarde voor het aanknopen van normale
betrekkingen tussen Israel en Egypte ver
vuld.
De teruggave van het oostelijke deel van
het schiereiland, dat door Israel in 1967
werd veroverd, moet volgend jaar zijn
voltooid.
Israel heeft een nieuwe nederzetting op
de bezette westelijke Jordaanoever geves
tigd. Deze ligt op een heuveltop die uit
kijkt op het Palestijnse dorp Azoun, aldus
officiële kringen gisteren.
De ministerraad van de Arabische Liga
heeft gisteren in een buitengewone verga
dering besloten het mandaat van de arabi-
sche vredesmacht in Libanon met ingang
van zaterdag zes maanden te verlengen.
De Libanese president Sarkis had daarom
gevraagd.
Toen ik op 4 januari bij de post het
„Eerste jaarboek voor het democratisch
socialisme” (in de serie Links Klassiek)
aantrof, kon ik nog niet bevroeden dat ik
er drie weken later een bruikbaar citaat in
zou aantreffen dut ik op de arrestatie en
verbanning naar Gorki van Andrej
Sacharov kon toepassen. Wat ieder wel
denkend en ook normaal denkend mens
zich momenteel afvraagt, is immers waar
om de leiders van de Sovjet-Unie, na eerst
al die bruuske confrontatie met het Wes
ten via de inval in Afghanistan, daar bove
nop nog eens het provocerende gebaar
maken zo’n beetje de enige overgebleven
woordvoerder van de dissidenten ver van
Moskou te verbannen.
Je kunt zeggen: dat is natuurlijk een
reactie op president Carters dreiging de
Olympische Spelen te boycotten, maar
wie een beetje goed kan rekenen, zal toch
denken dat de Russische inval in Afgha
nistan gecompenseerd werd door de Ame
rikaanse dreiging met die boycot, zodat de
heren musici nu weer zo’n beetje gelijk
stonden. Door Sacarov te verbannen lijkt
de Sovjet-Unie het initiatief voor een in
ternationale boycot van de Olympische
Spelen in Moskou van de VS te hebben
willen ovememen!
De Europese Commissie heeft al eerder
laten weten, dat de plannen van de
overheid om middels de WIR-toeslagen
selectieve investeringen te bevorderen,
strijdig worden geacht met de concurren-
tiebepalingen in de Gemeenschap. De mi
nisters Van Aardenne van Economische
Zaken en Albeda van Sociale Zaken
trachtten de commissie er destijd van te
overtuigen dat dit niet het geval was. De
commissie eiste toen het recht van goed
keuring. Een EG-deskundige verklaarde
gisteren desgevraagd: „We hebben des
tijds gezegd dat we de uitvoering van de
WIR op dit punt zouden stopzetten als de
betrokken bedrijven geen specifieke te
genprestatie leveren”.
Posterijen. Zijn partijgenoot De Groeve is
benoemd tot staatssecretaris voor de
Franse Gemeenschap. Verder vond in het
kabinet-Martens een aantal verschuivin
gen plaats. Martens kan rekenen op de
steun van 140 van de 212 parlementsleden.
WASHINGTON (UPI). Het overkoe
pelende Amerikaanse Bureau voor de
luchtvaart heeft gisteren een officieel rap
port gepubliceerd, waarin wordt vastge
steld dat de motorophanging van het
vliegtuigtype DC-10 fundamenteel in orde
is. Het bureau stelt een klein aantal wijzi
gingen voor aan deze ophanging om te
voorkomen dat door onderhoudswerk
schade kan ontstaan.
die mag verlenen aan het bedrijfsleven als
er een bijzonder regionaal belang of een
specifieke noodsituatie in een bepaalde
sector van het bedrijfsleven in het geding
is. Zo niet, dan zouden de WIR-toeslagen
kunnen leiden „tot ernstige verstoringen
van de concurrentieverhoudingen in de
EG”.
Philip Morris is bij het Europese Hof
van Justitie in beroep gegaan tegen het
besluit van de Europese Commissie. Een
uitspraak wordt niet voor juli verwacht.
De overige aanvragen waarover de com
missie nog geen besluit heeft genomen,
maar waarbij eveneens een negatief oor
deel dreigt, betreffen investeringsplannen
van Shell-Research in Amsterdam, DSM-
Heerlen, Rockwell en Melik Herkenbosch,
Polaroid in Enschede, Tetrapak in Moer-
Europees parlement een protestcommuni-
qué aan de Russische ambassadeurs in de
lidstaten.
De Amerikaanse president Carter heeft
gisteren de verbanning „een slag voor de
aspiraties van de gehele mensheid” ge
noemd. Hij zei dat de dissident welkom is
in de Verenigde Staten. Al eerder had
Zwitserland Sacharov asiel aangeboden.
Afkeurende reacties werden verder uit
gesproken door de regeringen van Frank
rijk, Italië en Oostenrijk. De CPN keurde
de maatregel eveneens af. Sacharovs
standpunten worden op dit moment ken
nelijk niet met argumenten en debat be
streden maar langs de weg van een straf
maatregel, aldus een woordvoerder van
de partij. Een dergelijke methode van
bestrijding is volstrekt vreemd aan de
opvattingen van de CPN over socialisme
en democratie, zo zei hij verder.
De voorzitter van de Assemblee van de
Raad van Europa, de Nederlander De
Koster, heeft gisteren bekendgemaakt dat
de Assemblee volgende week een „spoed
debat” zal houden over de verbanning van
Sacharov. De negen landen van de Euro
pese Gemeenschap zullen binnenkort een
gezamenlijke stap tegen de Sovjet-Unie
ondernemen, zo hebben welingelichte
kringen in Londen laten weten. Gisteren
stuurde de politieke commissie van het
(Van onze redactie buitenland)
TOKIO. De hoofdfiguren in het Ja
panse spionageschandaal, generaal-ma
joor Yoekihisa Miyanaga, heeft tegenover
politiefunctionarissen bekend dat hij ge
heime inlichtingen over China heeft door
gespeeld aan Moskou teneinde te helpen
een oorlog te voorkomen. Dit is gisteren in
Japanse politiekringen vernomen.
De generaal-majoor werd afgelopen
vrijdag samen met twee agenten van de
Japanse geheime dienst gearresteerd op
verdenking van spionage voor de Sovjet-
Unie.
Miyanaga zou tijdens het verhoor heb
ben gezegd, dat hij vond er goed aan te
doen geheime gegevens over China in
handen te spelen van de Russen, opdat de
spanningen tussen deze twee landen zou
den verminderen en een oorlog, die ook
Japan niet onberoerd zou laten, zou wor
den voorkomen.
WASHINGTON (Reuter). De voorzit
ter van de Europese Commissie Jenkins
heeft de Verenigde Staten gevraagd de
invoer van staal uit de EG niet te beper
ken. Indien dit wel gebeurt, kan de EG
soortgelijke maatregelen nemen, zoals
een beperking van de import van kunstve
zels uit de VS.
Jenkins zei dit gisteren tijdens zijn be
zoek aan Washington, waar hij onder
meer sprak met de Amerikaanse minister
Klutznick van Handel. Er gaan binnen de
VS al geruime tijd stemmen op de staalim-
port vanuit de EG te beperken om de
eigen staalindustrie niet verder in moei
lijkheden te laten komen.
(Van onze redactie buitenland)
BELGRADO. De Joegoslavische pre
sident Tito geneest zo snel dat verwacht
wordt dat hij zijn werk over enkele weken
weer kan hervatten. Dit heeft een hoge
partijfunctionaris in Joegoslavië gisteren
verklaard.
Tito mocht gisteren op eigen verzoek
voor het eerst even het bed verlaten. Zit
tend op een stoel ontving hij in het zieken
huis van Ljubljana zijn beide zoons.
Dat Tito de amputatie van zijn linker
been goed heeft doorstaan en snel ge
neest, wordt ook bevestigd in de officiële
medische bulletins. Volgens Tito’s artsen
is de periode van onmiddellijk gevaar nu
voorbij.
Overigens heeft Bulgarije gisteren be
richten tegengesproken over het samen
trekken van Russische troepen op Bul
gaars grondgebied bij de grens met Joe
goslavië.
(Van onze redactie economie)
BRUSSEL/DEN HAAG. De Eu
ropese Commissie heeft de toepas
sing van de wet investeringsrekening
(WIR) voor een belangrijk deel lam
gelegd, door de zogenoemde grote-
projectentoeslagen, subsidies voor
investeringen waarmee veel arbeids
plaatsen zijn gemoeid tegen te hou
den. De commissie is van mening dat
deze vorm van overheidssteun con
currentievervalsend werkt.
De Europese Commissie heeft tot nu toe
één aanvraag definitief afgewezen en
voor zeven andere aanvragen dreigt het
zelfde lot. Het gaat om WIR-subsidies van
een totaal bedrag van meer dan vijftig
miljoen gulden.
BRUSSEL (Reuter/AFP/AP). De Bel
gische premier Martens heeft de twee
ministers van de Waalse taalpartij FDF,
die tijdens de regeringscrisis vorige week
uit het kabinet zijn gezet, vervangen door
een Waalse christen-democraat en een
Waalse socialist. Ook op de vrijgekomen
post van staatssecretaris is een Waalse
socialist benoemd.
De christendemocratische mevrouw
Goor (PSC) is benoemd tot minister van
het Brusselse Gewest. De socialist Baud-
son (PS) is benoemd tot minister van
„Sommige wijsgeren vragen ons: wat
voor garanties bieden jullie voor de bewe
ring dat uitgerekend jullie partij de belan
gen van een historische ontwikkeling
dient? Door anders partijen te vernietigen
of ze in de illegaliteit te dwingen, maakten
jullie een politieke wedijver onmogelijk
en heb je jezelf beroofd van de mogelijk
heid om de juistheid van jullie beleidslijn
te toetsen”.
In antwoord op deze vraag (die door
Lenin werd vermeden) schreef Trotski:
„Zo’n gedachtengang komt voort uit een
puur liberale opvatting over het verloop
van de revolutie. In een periode, dat alle
antagonismen (onderlinge confrontaties,
red.) een open karakter krijgen en de
politieke strijd snel overgaat in een burge-
rorlog, heeft de heersende partij uitste
kend materiële criteria voor de toetsing
van de eigen lijn, onafhankelijk van de
verspreiding van mensjewistische kran
ten. Noske onderdrukt de communisten,
en zij blijven groeien. Wij hebben de
mensjewieken en de socialisten-revolutio-
nairen geliquideerd en zij zijn verdwe
nen. Dit is voor ons een afdoend crite
rium”.
(Van onze redactie buitenland)
VATICAANSTAD. Een groep
progressieve rooms-katholieke theo
logen onder wie de Nijmeegse hoogle
raar Schillebeeckx en zijn Westduitse
collega Küng (wiens leeropdracht on
langs op last van het Vaticaan is
afgenomen) is tijdens het weekeinde
in Munster bijeen geweest om bespre
kingen te voeren. Dit is vernomen in
Nederlandse katholieke kringen in
Rome. De theologen willen stappen
ondernemen bij het Vaticaan om de
onderzoeksprocedure van de Vati
caanse Congregatie voor de Geloofs
leer naar de rechtzinnigheid te veran
deren. Ze wensen bij die onderzoeken
onder meer inzage van de stukken en
de mogelijkheid zelf verdedigers aan
te wijzen.
President Tito van Joegoslavië mocht gisteren even uit bed. Zittend in een rolstoel ontving
hij in het ziekenhuis zijn zoons Zarko (geheel links) en Miso.
Het blad stelt dat Sacharov dikwijls
„intensieve en onofficiële bijeenkomsten
„met meestal Amerikaanse diplomaten en
journalisten hield”. Daartoe behoorden
mensen die vooral geïnteresseerd waren
in het vroegere werk van Sacharov, dat de
(Van onze redactie buitenland)
TORONTO. Het Amerikaanse minis
terie van Buitenlandse Zaken en de Ame
rikaanse inlichtingendienst (CIA) hebben
via een Canadese onderneming wapenle-
veranties aan Zuid-Afrika mogelijk ge
maakt. Dit ondanks de sancties die de
Verenigde Naties hierop hebben gesteld.
Dit heeft de Canadese radio-omroep
CBC gisteren gemeld. De Canadese on
derneming, Space Research Corporation,
in de staat Quebec zou stalen onderdelen
uit de VS hebben ontvangen en deze per
schip via Spanje naar Zuid-Afrika hebben
gezonden. Daar werden zij gebruikt voor
de fabricage van 155 mm granaten en
kanonlopen. Een aantal van dergelijke
transacties zou vorig jaar hebben plaats
gevonden. Volgens CBC had de CIA ver
nomen, dat Zuid-Afrika 50.000 artillerie
granaten nodig had. Ds Amerikaanse in
lichtingendienst probeerde die toen te le
veren door de sancties van de VN te
omzeilen. Het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken gaf toestemming
de onderdelen van ruw staal te leveren
aan de Canadese onderneming, toen dit
bedrijf officieel verklaarde dat het niet
om wapenonderdelen ging.
(Van onze redactie buitenland)
KEULEN. In het proces in Keulen
over de deportatie van joden uit Frank
rijk tijdens de Tweede Wereldoorlog, is
gisteren tegen de oud-SS’ers Kurt Lischka
en Herbert Hagen ieder twaalf jaar geëist
en tegen Ernst Heinrichsohn vijf jaar. De
70-jarige Lischka, de 66-jarige Hagen en
de 59-jarige Heinrichsohn worden be
schuldigd van medeplichtigheid aan de
dood van minstens 73.000 joden.
Vandaagdedag zou Kautski aan Brezjn-
jev kunnen vragen: „Waarom vernietigen
jullie de Democratische Beweging in de
Sovjet-Unie en dwingen juffie Sacharov in
de illegaliteit te gaan? Daarmee beroven
juffie jezelf van de mogelijkheid om de
juistheid van juffie beleidslijn te toetsen”.
Brezjpjev antwoordt daar blijkbaar op:
„Wij hebben uitstekende materiële crite
ria voor de toetsing van de eigen lijn, ook
zonder dat Sacharov zijn ongenoegen te
genover westerse correspondenten kan
spuien. Met chicanes en belemmeringen
alleen red je het niet, je moet die luitjes
gevangen zetten, verbannen of het land
uitzetten. Alleen op die manier kun je de
Democratische Beweging breken!”
Is Sacharovs verbanning dus inderdaad
„historisch juist”? De Democratische Be
weging in de USSR werd geenszins tot
staan gebracht door de verscheping naar
het Westen van Solzjenitsyn, Boekovski,
Amalrik en al die anderen. Ik ben bang
(maar niet doodsbang) dat Trotski onge
lijk had.
„Daarin komt een bijzonder interessan-
te passage voor waarin de toenmalige
bevelhebber van het Rode Leger als volgt
de vernietiging van de socialistische oppo
sitie in Rusland rechtvaardigt”:
(Van onze redactie buitenland)
VATICAANSTAD. Goedinge-
lichte kringen bij de bijzondere bis
schoppensynode in Rome verwach
ten dat het beraad van de bisschop
pen, in aanwezigheid van de paus,
zaterdag niet kan worden afgesloten,
zoals oorspronkelijk de bedoeling
was.
De synode zelf zal vermoedelijk uitlo
pen tot dinsdag. De officiële sluiting, die
zal geschieden met een eucharistieviering
door de paus en de bisschoppen en een
persconferentie van kardinaal Wille
brands, zal vermoedelijk pas woensdag
plaatsvinden.
Een deel van de eindconclusies van de
synode zal echter vandaag al klaar zijn.
De woordvoerder van de Nederlandse
bisschoppen bij de synode, Henk Kou-
wenhoven, sloot gisteren overigens niet
uit, dat de bisschoppen vandaag en mor
gen de nog resterende onderwerpen zo
snel behandelen dat de synode toch zater
dag zou kunnen worden beëindigd.
Uit een gisteren verstrekt communiqué
blijkt dat het Vaticaan nogal moeite heeft
met het systeem der pastorale werkers in
ons land. Het Vaticaan vreest dat dit sy
steem de roepingen tot het celibataire
priesterschap nadelig beïnvloedt. Ook is
het bang dat de leken in de war zouden
kunnen raken over de taken van priester
en de pastoraal werker. In het communi
qué wordt gezegd, dat een pastoraal wer
ker tijdens de eucharistieviering niet mag
preken. Dit is uitsluitend voorbehouden
aan de priester of diaken. De Nederlandse
bisschoppen hebben laten weten wel be
grip te hebben voor de opvattingen van
het Vaticaan over de rol van de pastorale
werkers. Zij wijzen erop, dat het nooit hun
bedoeling is geweest, de pastorale wer
kers als een soort priesters te pousseren.
Overigens vinden de bisschoppen dat de
pastorale werkers een aantal werkzaam
heden goed opvangen nu er nog steeds een
tekort is aan priesters.
De discussie op de synode over de pries
teropleiding heeft geleid tot het voorstel,
dat de Nederlandse bisschoppen een com
missie zullen instellen die zal nagaan of de
verschillende vormen van priesteroplei
ding in ons land voldoen aan de normen.
Op basis van de conclusies van deze com
missie zullen de bisschoppen dan de nodi
ge maatregelen nemen. Uit het communi
qué blijkt, dat men de huidige situatie in
ons land wat betreft de priesteropleidin
gen, niet bevredigend vindt.
verrader”
(Van onze redactie buitenland)
MADRID. Twee gemaskerde man
nen hebben gisteren in Baracaldo, in
Spaans Baskenland, een 55-jarige eige
naar van een bar ontvoerd en later dood
geschoten. Zijn bar werd kort geleden in
een Spaans tijdschrift aangeduid als een
trefpunt van rechtse extremisten.
Drie dagen geleden pleegde een rechtse
organisatie een aanslag op een café in
Baracaldo, waarbij vier mensen de dood
vonden.
trijfel O
