Meer dan tachtig premières in Rotterdam en Amsterdam
Haarlem
Film
Oscar uit Die Blechtrommel
Elsevier
GEEF
SPORTACCOMMODATIES
AAN GEHANDICAPTEN
«I
1
is eigenlijk een anarchist
Tess: visueel onberispelijk
Film International avontuurlijk
iWI
Ig
Puzzel mee - Elk weekend
Aktie „Klavertje Vier”
Het boek van
de tv-serie
De laatste
uitdaging
Het protest van een drie-jarig jongetje tegen de grotemensenwereld
door Pieter van Lierop
A
AMSTERDAM. Fran<?oise Sagan
heeft in haar hoedanigheid van ex-
juryvoorzitster van het festival van
Cannes, onlangs wereldkundig ge
maakt dat de festivaldirectie de jury
onder druk had gezet, om de Gouden
Palm aan Apocalypse Now te verle
nen, terwijl de juryleden Die Blech
trommel wilden onderscheiden. Het
compromis dat er toen uit kwam rol
len, hield een gedeelde Gouden Palm
voor beide films in. Maar als morele
winnaar van Cannes ’79 moet dus
toch Volker Schlöndorffs Die Blech
trommel worden aangemerkt. Deze
film ging vorige week meervoudig in
Nederlandse première, en de gebeur
tenis bracht Schlöndorff naar Am
sterdam voor een confrontatie met de
pers.
Toen in Rotterdam op donderdag 31 januari het startschot klonk
voor de negende Cinema International en ongeveer gelijktijdig films
begonnen te draaien in Kriterion, Filmstudio, Venster en Achterom
klonk de echo van dat vertreksein door tot in Amsterdam waar The
jncïusl Movies en Kriterion klaar stonden om de eerste Rotterdamse premiè-
m pro res op te vangen.
FILM
s.
Natassia Kinski als Tess en Leigh Lawson als haar echtgenoot
d
n van
villen
door
i. En
g dat
e het
t dan
hraat
leten
paar
mere
latuur-
n ver-
ie die
aanlei-
ier iets
ermen
)or de
lopen
le weg
r wie!
t den-
overal
er op-
gedrag
drem-
m van
ijvoor-
e weg
>ep op
atuur-
Het is
dat er
ntensii
/erkw
nquêt
moet
naan
Het geven bleek dus in de loop der jaren
attractief voor filmmakers en dat is ach
teraf wel verklaarbaar. De handeling con
centreert zich rond een knappe boeren
dochter die langs een omweg tot de ont
dekking komt dat ze van adel is, een
informatie die rijke perspectieven voor
haar opent. Ze gaat, vooral op aandringen
van haar vader, poolshoogte nemen bij
haar, naar verondersteld wordt, welge
stelde familie, komt achter de teleurstel-
Terecht hebben vorige filmbewerkers
van Tess of the d’Ubervilles de wat moei
lijke titel die bovendien niemand meer
herinnert aan het literaire hoogtepunt uit
de laat-Victoriaanse periode, veranderd
in Tess of the stormy Country, daarmee
zowel doelend op het stormachtige graaf
schap waarin zich het verhaal afspeelt als
op het door het noodlot opgejaagde leven
lende waarheid dat deze tot de verarmde
tak van het adellijk geslacht behoort en
houdt aan het bezoek een kind over na
verkracht te zijn door een van haar edele
familieleden. Het kind sterft en ten einde
raad huwt ze een jongeman die haar ech
ter in de steek laat als hij hoort van haar
vroeger leven.
Van die elementen heeft Polanski uit
voerig profijt getrokken in een visueel
onberispelijke film die wat traag en voor
spelbaar verloopt maar drie uur lang
blijft boeien door zijn emotionele inhoud.
Zoals Polanski in zijn persconferentie uit
eenzette, deze eeuw heeft weinig grote
van de tragische Tess die misschien zoveel
gelukkiger zou zijn geworden als ze nooit
van haar adellijke afkomst had gehoord.
Maar bij Hardy is de mens gedetermi
neerd, hij kan niet ontkomen aan zijn
noodlot, door de schrijver omschreven als
de „imminent will”, een innerlijke wil.
Men kan begrijpen dat Polanski op zoek
naar, een onderwerp voor een film die hij
aan zijn vermoorde vrouw kon opdragen,
in de roman van Thomas Hard}' de levens
elementen heeft aangetroffen die hem
sterk aantrokken, de onontkoombaarheid
van het fatalistische gebeuren, de rol van
het landschap dat hem in de beschrijving
van Hardy deed denken aan het Poolse
platteland, zoals hij dat in en na de oorlog
als jeugdige onderduiker in de oorlog had
leren kennen, en de grote liefde die Tess
bond aan haar tweede man.
De film van Terrence Malick (Bad
Lands) volgt een drietal jonge werkzoe
kenden die de sloppen van Chicago ont
vlucht zijn voor arbeid in de open lucht.
Ze krijgen werk aangeboden bij een he
renboer die het zelf niet lang meer zal
maken volgens de dokter. Hij toont be
langstelling voor het meisje in de groep en
dit brengt de broer en ook de verloofde
van deze Linda tot het plan haar uit te
huwelijken aan de rijke grondbezitter in
de hoop dat deze binnen niet al te lange
tijd haar zijn bezittingen aan zijn jonge
vrouw zal nalaten.
Het komplot komt echter uit en in een
gevecht tussen de boer en Linda’s broer
wordt de eerste gedood. Het drietal vlucht
achterna gezeten door de politie die de
moordenaar neerschiet. De wat al te sen
sationele intrige is voor regisseur Malick
vooral aanleiding om een beeld te schep
pen van een stuk historische werkelijk
heid: het ontstaan van een nieuwe orde in
het wilde westen. Daarvan brengt Malick
op dramatische wijze verslag.
liefdesdrama’s in de literatuur opgele
verd. Men moet teruggrijpen naar de
tweede helft van de vorige eeuw om ro
mantische verhalen te vinden waarin de
handelende personen uit durven komen
voor hun gevoelens,
In die zin is Tess een ongewone verschij
ning in de bioscopen waar over het alge
meen geweld, sensatie en contactstoornis
de boventoon voeren en de liefde alleen
maar haar uitdrukking vindt in min of
meer potsierlijke bedscènes of erotische
voorlichtingsspelletjes. Die zal men dan
ook bij Polanski niet aantreffen. De titel
rol wordt gespeeld door de jonge Natassia
Kinski. (In Bellevue en Du Midi, Am
sterdam).
1ROE
iaarle
DRT,
irlem
HAM,
arlem
IGEN.
larlem
SSER
aarlem
looi b
„Dog
vegen
jm te
wisse-
rover.
arvaat
ecten.
atgas-
it het
omen
[rond,
n dus
doen
aduc-
u wel
In de
moet
„Hier
r met
oet u
Gebonden 27.50
i Bi) elke boekhandel
1
Tess voelt dat ze steeds meer haar greep
op de complicaties en gebeurtenissen om
haar heen begint te verliezen en ten einde
raad en als om aan haar man te bewijzen
dat ze met het verleden heeft afgerekend,
vermoordt ze haar verkrachter en min
naar, in de hoop daarmee haar huwelijk
gered te hebben. Wat natuurlijk een waan
idee is want nu gaat de politie zich met
haar bemoeien...
Nieuw op de Haarlemse bioscoopagen
da deze week is Days of Heaven, een
schoonheid van een film die de sfeer
oproept van het Amerikaanse platteland
anno 1916. Het rijke westen is pas ontslo
ten, arme dagloners, meestal in groepen
zwerven door de „graanschuur” van het
land en bieden hun diensten aan bij het
binnenhalen van de oogst.
Die Blechtrommel is een verfilming van
de gelijknamige en meest fameuze roman
van Günter Grass. Een ongelooflijk moei
lijke opgave is die verfilming geweest,
omdat het boek niet alleen ontzettend
lijvig is (500 dichtbedrukte bladzijden),
maar vooral omdat het handelt over zoiets
schier onverfilmbaars als een 3-jarig jon
getje, dat uit protest tegen de grote-men-
senwereld weigert om door te groeien en
dan, verder uitgerust met een blikken
trommel en het vermogen om glas stuk te
krijsen, de opkomst en val van het Derde
Rijk als stoorzender gaat begeleiden.
Met de ontdekking van de 12-jarige Da
vid Bennent, een als gevolg van een ziekte
in zijn natuurlijke groei gestoord zoontje
van de acteur Heinz Bennent, leek het
castingprobleem doeltreffend opgelost.
Maar er waren meer haken en ogen, zo
legt Schlöndorff uit: „Er zitten twee kan
ten aan de oorspronkelijke roman, die
enerzijds een realistische, epische schilde
ring is, maar zich anderzijds laat lezen als
een sprookje. Het lijkt ietsje op het
sprookje van Duimelot bijvoorbeeld. Er
zitten nogal wat onrealistische gebeurte
nissen in het verhaal en we zijn begonnen
met te bestuderen wat Grass voor ogen
heeft gestaan. Hij heeft zelf gezegd, en dat
is ook meteen herkenbaar, dat hij een
schelmenroman heeft willen schrijven.
Zoiets als Simplicissimus in de Duitse
in on
a dod
an. O,,, gen zoals ook in het verleden al te
ibandji
[eïnter
‘biedei
eeft ei
's kun;
edigenl
n egels
plaats!
5er var.!
dingeu[
empeli
oor de
of gaas
ste waj
etijded
laatste
horden
or zou
)ouwdl
neer en
ant de
an del
literatuur, of de boeken van Rabelais in
Frankrijk. Zeg maar een bewust niet-
psychologische, discontinue aaneenscha
keling van episoden, met allegorische la
dingen”.
„We vroegen ons toén af, waar zoiets
met film eerder was aangepakt en toen
kwamen we vanzelf in de perioden terecht
van de stomme film, zowel de Duitse films
van voor de Eerste Wereldoorlog als de
Amerikaanse films van Buster Keaton.
We hebben geprobeerd in die stijl te fil
men, met zo weinig mogelijk camerabe
wegingen. Het eerste deel van de film, dat
speelt nog voor Oskar de hoofdpersoon
geboren is, werd door cameraman Igor
Luther gefilmd met een camera uit 1928,
met slingeraandrijving. Zodat het verhaal
over de grootouders ook gestileerd werd
tot de flakkerende beelden van oude
films. En aan het einde van de film is dat
opnieuw gebruikt, maar dan om met de
schimmigheid het sprookjeselement weer
te benadrukken”.
„We hebben ons ook een paar keer ver
keken op de mogelijkheden bepaalde zij
takken uit het verhaal er toch nog in te
werken. Dat hebben we bijvoorbeeld ge
probeerd met de geschiedenis van de jood
Feingold, die Treblinka wist te overleven
als desinfector, iemand die lijken met
lysol moest besprenkelen. Het bleek ons
niet mogelijk dat relaas adequaat te ver
filmen en onder te brengen in het geheel.
Zo is er heel veel wat is komen te verval
len, omdat de mogelijkheden bij zelfs een
film van ruim tweeëneenhalf uur er toch
te beperkt voor zijn. Andere motieven en
lijnen zijn gesneuveld, omdat ze te per
soonlijk waren voor Günter Grass of te
typerend voor het moment, 20 jaar gele
den, dat Grass terugblikte op wat ook
typisch zijn eigen verleden was”.
Er zijn iets van 20 jaar verstreken tus
sen de eerste publicatie van Die Blech
trommel en de uiteindelijke film. Schlön
dorff gelooft beslist dat de film er heel
anders uit had gezien als hij ook meteen
20 jaar geleden gemaakt zou zijn.
ma Palace, Het Geheim van Bear Island in
Lido, De Vier Vuisten op Safari in Luxor
en Die Ehe der Maria Braun in Studio.
Studio heeft wel een andere film in de
nachtvoorstellingen ingezet, een erg ver
zorgde en uitgebalanceerde verfilming
van een novelle van Heinrich von Kleist,
De Markiezin van O.
Het verhaal dat zich in 1799 afspeelt
gaat, kort samengevat, over een jonge,
knappe weduwe die kort na een invasie
van Russische troepen in de stad waar zij
bij haar ouders inwoont, zwanger wordt.
Zij weet niet te zeggen wie de vader van
haar kir.d is, ze heeft niets onvertogens
gedaan en lijkt volkomen eerlijk als ze
deze uitspraken doet. Niettemin stuurt
een verontwaardigde vader haar de deur
uit en trekt de markiezin met haar kinde
ren zich terug op haar landgoed. Door
middel van een oproep in de kranten
vraagt ze de vader van haar ongeboren
kind zich te melden om zodoende haar
van verdere schande te bewaren. De op
lossing van het mysterie volgt dan en is in
alle opzichten een verrassing.
In de Filmschuur kan men, zoals vorige
week al gemeld werd op 1 en 2 februari
nog Wajda’s epos Het Land van de grote
Belofte zien, een kroniek van enkele fami
lies in de stad Lodz aan het einde van de
vorige eeuw toen de industriële revolutie
een grote maatschappelijke omwenteling
teweeg bracht.
Het programma dat van 6 tot en met 9
februari loopt onder de verzameltitel Het
Atoom Syndroom omvat twee films over
het gevaar van kerncentrales, respectieve
lijk een verslag over de betogingen van
1977, tegen de centrale in Bockdorf en een
onthullend document van Jack Willis en
Saul Landau, getiteld The nucleair Gang.
"Ergcbcuren hier
nftn inde>uuri
schappij willen afwijzen en tegelijkertijd
die maatschappij via protesten willen
bij sturen. Maar het ontbreekt Oskar aan
een programma. Hij is feitelijk een anar
chist, zoals eigenlijk ieder kind een anar
chist is. Men kan dus niet zeggen: Oskar
Matzerath is al een soort Cohn-Bendit”.
„Oskar is dus eigenlijk veel meer ver
want met het protest van de vijftiger ja
ren. Ik weet niet of dat in Nederland ooit
bestaan heeft, maar in Duitsland was dat
heel sterk het geval. Ik herinner me de tijd
dat ik 15 jaar was, de Adenauer-periode,
toen Duitsland weer gemilitariseerd werd.
Je had toen een beweging die nergens deel
aan wilde hebben: politiek, maar zonder
mij! Een leger, maar ik doe niet mee. Een
passief protest vanuit de particuliere
mentaliteit. Oskar is ook zo, regressief in
feite, sympathiek misschien, maar niet
een goed voorbeeld. In een film van 1959
zou je tegen dit soort zaken dus heel
anders hebben aangekeken. En dat is ook
de reden dat Oskar centraler in de hande
ling is komen te staan. De film bespiegelt
meer, de roman vertelt meer”.
Enige tijd geleden verspreidde zich het
gerucht dat Schlöndorff plannen had om
een volgende film te gaan maken, met als
producent zijn oude, Nederlandse vriend
Rob Houwer. „Ja, dat heb ik ook gelezen,
in een KLM-vliegtuig, in de Holland He
rald. Nou, dat is dus grote onzin. Ik loop
op het ogenblik met twee filmplannen
rond. Aan het eerste is al gewerkt, het gaat
waarschijnlijk Deutschland im Winter he
ten en ik werk eraan samen met Alexan
der Kluge en nog een paar anderen. Dat
project bedoelt min of meer in te haken
bij Deutschland im Herbst. Het wordt een
soort documentaire over Duitsland gedu
rende deze winter, dat wil zeggen: Duits
land voor de verkiezingen. Het fenomeen
Strauss wordt erin behandeld, maar ook
het fenomeen van de „Groene beweging”,
en of er eigenlijk wel keus is frissen
Schmidt en Strauss. Het wordt niet echt
een polemische film, maar een zonder veel
commentaar laten zien van zaken en ge
beurtenissen die de televisie niet bereiken.
We gaan geen propaganda maken voor
één kandidaat, daar is de situatie niet
naai-”.
„In de tijd dat Grass zich achter Willy
Brandt opstelde, toen hebben we daar
allemaal aan meegedaan. Maar dit keer
kun je geen campagne voeren voor
iemand, Schmidt bijvoorbeeld, hooguit te-
tisch bewegingspatroon waarmee het
beeldvlak gevuld is en dat tot visuele
hoogtepunten leidt waaraan een over-
esthetisering niet vreemd is. Maar de stijl
is origineel en herkenbaar en draagt on
verbiddelijk het stempel „Janscó”.
Er zijn ook minder opzichtige, meer
alledaagse Hongaarse films op het festival
te zien, zoals Familie Nest van Béla Tarr
over de woningnood die families dwingt
bij elkaar in te wonen, of Gelukkig Nieuw
jaar van Rezso Szörény over een nieuw
jaarsfeest dat door te veel drankgebruik
in het honderd dreigt te lopen.
Bij de Polen is natuurlijk Andrzej Waj
da de meester. Zijn Demoiselles de Wilko
(nu ook in het Amsterdamse Kriterion te
zien) vertelt het verhaal van Wiktor Rubin
die na jaren van afwezigheid terugkeert
naar het landhuis in midden-Polen waar
hij in zijn jeugd z’n vakanties doorbracht.
Hij hoopt iets terug te vinden van de
gezelligheid, de vriendschap en genegen
heid die hij zich uit die tijd herinnert,
maar die hooggespannen verwachtingen
I Charles Boost
BHMNNBMMNHNHNHi
moeten wel op een teleurstelling uitlopen.
Bijzonder aardig, vooral door zijn origi
neel gegeven is Amator van Krzystof Kiés-
lowski waarin Filip Mosz een handcamera
koopt om alles vast te leggen over het kind
dat zijn vrouw verwacht, maar zo geobse
deerd raakt door het filmen dat hij zijn
gezin vergeet en een gelukkig huwelijk op
een scheiding uitloopt.
Een nieuwe ontdekking van Bals is de
Japanner Shohei Imamura van wie drie
films The Insect Woman uit ’63, The pro
found Desire of the Gods (’68) en Venge
ance is Mine (’79) al dadelijk de eerste dag
in ’t Venster vertoond waren maar zeker
nog wel een herhaling op het nog niet
geheel vaststaand programma zullen
vinden.
Dit zijn enkele korte aanwijzingen om
de veelzijdigheid van het Rotterdamse
lar
n i
s doa
er spn
entua
ld sne’
i dren
iweni
en al
len va
vilde!
moete
t trad
losrijk
vant i
r mina.
lit is t
I zijn o
het ne
s dier.
KHOF
laar Ier
Zo vertoonde The Movies donderdag-
grotel middag Eboli van de Italiaanse filmer
oo Francesco Rosi die 's avonds in het Rot-
ege terdamse Kriterion draaide en had in het
„In 1959 had men het boek dus veel
letterlijker kunnen verfilmen dan nu. Ik
zelf heb het boek eigenlijk pas drie jaar
geleden gelezen en heb toen gezien dat de
figuur van Oskar, zo klein als hij is, eigen
lijk toch een soort grootvader was van de
protestbeweging van '68. In beider verzet
zitten de overeenkomsten van een maat-
1
urf"
programma te demonstreren, onvolledige
indicaties, want de films van Straub zijn
niet genoemd en de documentaires die
Tom Brandon uit gevonden materiaal sa
menstelde over de jaren dertig en de grote
depressie in de VS, en de allercharmant-
ste studie van Jean-Pierre Gorin over een
tweeling, twee meisjes die in Califomië
opgegroeid zijn in een Duits-Amerikaans
milieu en in de taalverwarring een eigen
taaltje ontwikkeld hebben dat als een ach
terlijk gebrabbel bij de volwassenen
overkomt met alle opvoedingsproblemen
van dien. Tot Gorin ontdekt dat de meis
jes hoogst intelligent zijn en de geheimtaal
zeer logisch overdacht is.
Er is dus iedere dag van alles te zien in
Rotterdam, tien dagen lang. Men kan zich
daarvoor een groot passe-partout voor
ƒ90,- aanschaffen dat vrije toegang tot
alle voorstellingen van het hele festival
geeft, of een dagkaart voor 22,- dat die
rechten geeft voor een dag. Men kan zich
laten leiden door een uitvoerige en geïllus
treerde programmaboekje of willekeurig
binnenvallen (ƒ6,50 per voorstelling). Er
is altijd wat te doen in een van de theaters,
men komt altijd wel iemand tegen die men
kent, is het Antonioni niet dan kan het
Pierre Clément, Miklós Jancsó, Jean-Pier-
re Gorin of misschien wel Marco Ferreri
zijn. Film International is een avontuur
lijk festival.
Amsterdamse Kriterion de voorpremière
plaats van Les Demoiselles de Wilko van
Andrzej Wajda die dezelfde avond ook in
Rotterdam draaide.
Waar in het verleden als regel het beste
van Film International een uitlaat vond in
de filmcircuits, begint er nu een door
braak te komen in de richting van de
bioscopen, een gang van zaken die trou
wens toch al aan de gang was in die zin dat
„de bioscoop” er op het ogenblik niet voor
terugdeinst films uit het circuit te pro
grammeren (zie het Amsterdamse Tu-
schinski en de Haarlemse Studio met Die
Ehe der Maria Braun).
Dat het aantal films op Film Internatio
nal stijgt en stijgt wordt onderstreept
door het voorlopige programma, door de
onverzadigbarige festivaldirecteur Huub
Bals voor Rotterdam ontworpen en dat
laat zien hoe daar in ieder der vier betrok
ken zalen iedere morgen, middag en
avond tenminste vier films gedraaid wor
den en dat tien dagen lang. Wat tot de
voorzichtige raming leidt dat er een royale
80 films op dit festival in première zullen
gaan, waarbij het accent is komen te lig
gen iemand: Strauss! Maar ik vind het niet
mijn taak als filmer om als waarschuwer
op te gaan treden. Ik heb het een keer min
of meer gedaan, met Katharina Blum.
Maar ik behoor niet tot de mensen die
doodsbenauwd zijn dat Duitsland op
nieuw leeft in een soort laatste dagen van
Weimar”.
„En dan is er het plan voor Kopf Gebur-
te, waar Günter Grass en ik over lopen na
te denken; een film die deels fictie wordt
en deels reportage. Grass schrijft het op
dit moment en in juni zal dat concept
worden gepubliceerd. Het gaat over de
reis van een jong, Duits lerarenechtpaar
naar Azië. Naar de Derde Wereld. Die
twee vragen zich af of ze een kind willen
hebben, ja of nee. Het thema reflecteert
enerzijds het ineenschrompelen van het
Europese bevolkingstotaal en anderzijds
de bevolkingsexplosie in Azië. Het gaat
dus eigenlijk over de relatie tussen de
Bondsrepubliek en de Derde Wereld”.
„Grass en ik reizen sinds de Gouden
Palm van Cannes af en aan over de we
reld, en het is de bedoeling dat onze reiser
varingen in deze nieuwe film terecht zul
len komen. Een poging te komen tot een
Noord-Zuiddialoog om het even modieus
te benoemen. Het spitst zich toe tot een
moment waarop Günter Grass zich voor
stelt, dat men in een schoolklas opmerkt:
de Duitsers sterven uit en hoe moet de
wereld dan verder zonder Duitsers. Het
tegenbeeld van die scène wordt dan in
Shanghai gevonden, waar Grass zich
eensklaps de vraag stelt: als die 850 mil
joen mensen hier geen Chinezen waren,
maar Duitsers, hoe zou de wereld er dan
uitzien?”
„Ja het is waar, in mijn laatste films
sluipt eindelijk eens wat meer humor bin
nen. Als ik vroeger zei dat mijn filmidool
eigenlijk Billy Wilder is, dan keek men mij
altijd verbijsterd aan. Misschien ga ik die
persoonlijke voorkeur in de toekomst be
grijpelijker maken”.
Op zoek naar een romantisch liefdes
verhaal dat hij wilde verfilmen ter nage
dachtenis aan zijn in 1969 gruwelijk ver
moorde vrouw Sharon Tate, stuitte Ro
man Polanski op de haast vergeten En
gelse auteur Thomas Hardy (1840-1924)
die talloze romans heeft nagelaten waar
van alle zich in het graafschap Dorset
aan de Zuid-Engelse kust afspeelden en
sterk regionaal gebonden waren. Twee
ervan hebben de tijd overleefd en zijn
zelfs verfilmd geworden: Far from the
madding Crowd door John Schlesinger in
1967, en Tess of the d’Urbervilles dat
zelfs viermaal in het verleden model
stond voor een film (tweemaal met Mary
Pickford) waarvan de laatste keer met
Janet Gaynor in 1932.
constaterem viel op de Poolse, Hon
gaarse, Japanse en Duitse film, produk-
ties die meestal het bedrijf links laat
liggen.
Voeg daarbij het Antonioni-retrospec-
tief van 9 films met als hoogtepunten II
Grido, La Notte (al vertoond op de eerste
dag), L’Awentura, L’Eclisse en Deserto
Rosso; en vijf premières van Nederlands
werk met onder meer De Meester en de
Reus van Johan van der Keuken, De on
voltooide Tulp van Frans van der Staak
en White Line Fever en Ten past Six.
De belangstelling zal ook ongetwijfeld
uitgaan naar de nieuwe Wim Wenders,
□order. Lightning over Water, in de USA
gemaakt.
Een Film International zonder Miklós
Janscó is haast ondenkbaar. Dit jaar is hij
vertegenwoordigd met een tweeluik, Hon
gaarse Rapsodie 1 en 2, waarvan deel 2
dat in de oorlog speelt, Allegro Barbaro
heeft gekregen. Maar Janscó filmt geen
historie, hij vertaalt gebeurtenissen in al
legorische voorstellingen die dan weer de
vorm van ballet dan weer van een bewege
lijk cirsus aannemen, waarmee de bedoe
lingen duidelijk worden gemaakt. Er is
voortdurend sprake van een mathema-
ADVERTENTIES)
Gebleven zijn Apocalypse Now in Cine-
VOLKER SCHLÖNDORFF
