Voortontwerp van wet aanleiding
3
Hs
na
Tekort betalingsbalans
België verdubbeld
in
Een echte kamerolifant
Flinke
toch consolidatie
STAND HYPOTHEEKRENTE
Centraal overleg
binnenscheepvaart
FNV-rapport
als tegenwicht
VNO-dossier
beurs deze
week
sprongen,
Investerings-
premies omhoog
i
i -
Nationale Bank verontrust
Wens christelijke binnenschippers:.
I
ir
ES
0
0V
I
ZATERDAG 9 FEBRUARI
15
1980
ECONOMIE
uys
van
gen
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De Com
missie voor Consumentenaan
gelegenheden (CCA) van de
Sociaal-Economische Raad
(SER) is sterk verdeeld over de
bescherming van de consu
ment, zoals die wordt voorge
steld in het voorontwerp van
wet over de consumentenkoop
van minister De Ruiter van
Justitie en staatssecretaris Ha-
zekam, van Economische
Zaken.
Bescherming consument
verdeelt SER-leden
(Van onze redactie economie)
Naam Bank:
A.B.N.
Amrobank
Bouwf. Ned. Gem.
11,32
11,32
10,5
10,5
1
i
Ned. Middenstandsbank
Nutsspaarbank W.-Nederland
Rabobank (adviesrente)
Rijks Post Spaarbank
Westland Utrecht/standaard
De gegevens voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
Rentepercentages per 5 februari 1980.
10,1
10,0
9,8
10,49
10,38
10,17
10,49
10,38
10,17
Rente vast Afsluitprov.
gedurende: in proc.:
10,1
10,0
9,8
ij/ad,
rant,
mies worden verstrekt in het kader van
Investerings Premie Regeling.
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
2 jaar
5 jaar
30 jaar
10 jaar
5 jaar
10 jaar
5/10 jaar
5/10 jaar
2 jaar
5 jaar
3 jaar
variabel
3/5 jaar
variabel
5 jaar
5/10 jaar
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
9,8
9,8
10,0
10,0
10,25
10,0
10,0
10,0
9,8
10,2
10,17
10,17
10,65
10,65
10,95
10,44
10,44
10,64
10,38
11,17
9,8
9,8
10,25
10,25
10,25
10,0
10,0
10,0
9,8
10,4
11,12
11,12
10,97
10,97
10,17
10,17
10,93
10.93
11,04
10,44
10,44
10,64
10,38
11,40
rend goed een betere bescherming geeft.
Ook vinden zij, samen met drie onafhan
kelijke leden een civielrechtelijke regeling
wenselijk van de service na verkoop.
Volgens de SER-commissie moet de
consument op eenvoudige wijze zijn recht
kunnen halen, want anders heeft hij nog
niet veel aan een betere positie bij koop.
De commissie heeft in 1975 al aangedron
gen op een eenvoudiger procedure bij de
kantonrechter.
De werknemersvertegenwoordigers in
de commissie vinden het terecht dat
wordt voorgesteld dat een koper die een
ondeugdelijke zaak heeft ontvangen, zijn
betaling in alle gevallen kan opschorten.
De ondernemers vinden voor deze geval
len de mogelijkheden die de standaard-
voorwaarden bieden, voldoende.
Is een artikel verkeerd geprijsd, maar
niet als zodanig herkenbaar, dan moet de
koper het ook voor die prijs kunnen krij
gen, menen de werknemers- en consu
mentenvertegenwoordigers. De onderne
mers vinden dat er voor dit soort situaties
al voldoende juridische mogelijkheden
bestaan. Ook menen zij dat de verkoper
alleen verplicht is lokaanbiedingen te le
veren zolang de voorraad strekt. De con
sumenten en werknemers willen daaren
tegen dat de verkoper schriftelijk moet
toezeggen dat hij het gevraagde goed als
nog levert.
(Van onze redactie economie)
BRUSSEL. De lopende rekening van de Belgische betalingsbalans
vertoonde vorig jaar op grond van voorlopige gegevens een tekort van 95
miljard Belgische frank (6,8 miljard gulden) tegen een tekort van 43 miljard
frank in 1978.
strie in Rijnmond en ongeveer tien
procent van het totaal aantal bezette
arbeidsplaatsen in dit gebied.
Als voornaamste oorzaak voor het
moeilijk werven van personeel bij de
onderzochte bedrijven zien de bondsle
den arbeidsomstandigheden. Kou, hit
te, vuil, stank, herrie, stof en monotoon
werk worden als voorbeeld hiervan
genoemd. Ook de betaling is een be
langrijke oorzaak. Werknemers, met
name in de metaal, zien hun collega's
naar koppelbaas of naar de overheid
gaan, waar beter wordt betaald. De
beloning wordt dan vaak gerelateerd
aan vuil en onaangenaam werk, aldus
de Industriebond FNV.
noemd. De tekorten hebben geleid tot een
toenemingen van de Belgische leningen in
het buitenland en tot chronische druk op
de wisselkoers van de Belgische frank.
Het tekort op de lopende rekening van de
betalingsbalans kwam overeen met 2,9
procent van het bruto nationaal produkt
tegen gemiddeld één procent per jaar in
de periode 1976-78. In geen enkel ander
Westers industrieland is de lopende reke
ning van de betalingsbalans zo verslech
terd als in België.
Scherpe dalingen lieten daarentegen
Ogem zien van 17 op 13 en Schokbe-
ton van 500 op 440. Smit Internatio
nale moest 3 terug op het jaarverslag
en aandelen Nederlandse Bont werden
onverkoopbaar door de financiële moei
lijkheden waarin dit bedrijf is terechtge
komen.
Centraal Beheer
Centrum-bank
Ennia
Levensverz. aangesl. bij
N.V.L.
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
maal
eden
Stad
Zijn
rden
/orm
het
1.5
1,5
1
1,25
1,25
1,25
1
2
M10W
Rentepercentages
met Gem. gar. zonder Gem. gar.
Opgave werke- Opgave werke-
bank lijk bank lijk
10,50
10,25
10,25
10,25
Opgave
bank
10,50
10,50
10,50
10,50
werke
lijk
11,12
10,85
10,71
10,71
ties ging gepaard met nieuwe wilde
koershausses voor vele olieaandelen en
mijnbouwwaarden. Ook het goud en zil
ver hervatten deze week de stijging, na
dat er een zekere rust op meer evenwich
tig niveau was opgetreden.
Volgens de werkgevers in de SER com
missie kan het zeer wel zijn dat voor de
doorsnee-overeenkomst geen behoefte be
staat om van de voorgestelde bepalingen
af te wijken. Men gaat daarbij echter
voorbij aan de vele bijzondere vormen
van koop, zo menen zij. Hierbij wordt
gedacht aan koop van zaken op maat
(kleding, woninginrichting), speciaal be
stelde goederen, de „niet goed, geld te
rug”- verkoop en de „voetstoots”- koop
(zeer lage prijs zonder enige garantie).
Maar in een markt, met zo’n snelle
koersval als deze week is opgetreden,
leidt elke wijziging in de afgiftepolitiek
tot een fiasco. Pas als de markt enigszins
tot rust komt, kunnen de hypotheekban
ken hun afgifte weer hervatten. Zoals
het er nu naar uitziet, zullen dat zeker 11-
procents pandbrieven moeten worden,
tegen nog niet eens 100 procent.
De achtergrond is enigszins raadsel
achtig. Althans voor Amsterdam, waar
het hoofdzakelijk een volgen van Wall
Street lijkt. Daar is, zoals reeds opge
merkt, in de tweede helft van januari, de
markt voor obligaties plotseling naar de
baissekant uitgeslagen, terwijl er aan de
andere kant stijgende koersen voor vele
aandelen optraden.
Ook deze week was dat weer het geval.
Want de voortgezette koersval in obliga-
Het is in het nadeel van het bedrijfsle-
ven en niet in het belang van de consu
ment dat men in dergelijke gevallen niet
van de voorgestelde regeling mag afwij
ken, aldus de werkgevers.
Zij pleiten voor wettelijke standaard-
e voorwaarden met daarnaast een aanvul
ling van grotendeels regelend recht via
het burgerlijk wetboek. Dat biedt een vol
doende verbetering van de rechtsbescher
ming van de consument, zo menen de
ondernemers.
De consumenten- en werknemersverte
genwoordigers dringen verder aan op een
afzonderlijke regeling op korte termijn
die de consument bij aankoop van onn»
overheid verstrekt voor de investering in
zogenaamde „vaste activiteiten” gaat voor
bedrijven in de Oostelijke Mijnstreek om
hoog. Evenals voor Oost-Groningen het
geval is, zal de premie worden opgetrok
ken van 25 naar 30 procent.
Dat zei minister-president Van Agt gis
teren op zijn wekelijkse persconferentie.
Dg maatregel is genomen om de in moei
lijkheden verkerende bedrijven in deze
gebieden te helpen. De werkloosheid is in
de Oostelijke Mijnstreek nog groter dan in
Oost-Groningen, aldus Van Agt. De pre- kele organisaties voor de kosten van on
derzoek op. „Zo kan het niet langer”,
aldus Van Leyenhorst.
(Van onze redactie economie)
ROTTERDAM. De voorzitter van de Christelijke Bond van Onderne
mers in de Binnenvaart, G. van Leyenhorst, heeft tijdens de jaarvergadering
van de bond in Rotterdam het voor een gezonde ontwikkeling van de
binnenscheepvaart van belang genoemd dat er een sterk centraal overleg in
de binnenvaart komt.
Wanneer de samenwerking tussen de
particuliere schippers er niet komt, zal dit
afbreuk doen aan deze bedrijfssector, zo
zei Van Leyenhorst gisteren.
Een in te stellen centraal overlegorgaan,
waarin de gehele Nederlandse binnen
vaart is vertegenwoordigd, kan op repre
sentatieve wijze naar buiten optreden,
niet alleen in contacten met de rijksover
heid, provincie en gemeente, maar ook
met internationale organen en instellin
gen. Andere taken van een dergelijk or-
In afwachting van een centraal overleg
orgaan zal een gezamenlijke actie moeten
worden ontketend om de particulieren te
bewegen op de een of andere wijze bij te
dragen aan een in te stellen onderzoek
fonds ten behoeve van de gehele particu
liere binnenvaart. Nu draaien slechts en
door nieuwe berichten over de nog altijd
slecht lopende handelsbalans van de
Verenigde Staten. In het vierde kwartaal
van 1979 steeg het tekort hier tot bijna 8
miljard dollar tegen ruim 7 miljard dol
lar een jaar eerder.
Na een vaste start op maandag zakte
het Damrak later in de week enigszins
beduusd in, door de zware koersval op
de obligatiemarkt. De animo om zaken
te doen op de aandelenmarkt bekoelde
snel en vele eerder behaalde winsten
brokkelden af. Maar ook hier kreeg het
hardere beleggingsmateriaal grote aan
dacht.
Zo begon Koninklijke Petroleum mee
op te lopen met de nieuwe rage voor
oliefondsen in Wall Street en steeg vijf
gulden. Ook de vastgoedspeculatie stak
weer de kop op. ADM-Beheer hervatte
de stijgingen van vorig jaar en liep op
van 220 tot 240. Palembang beëindig
de de koersdalingen en herstelde zich
van 140 op 165. Verder kon Océ-Van
der Grinten zich een vijftal guldens her
stellen. Opvallend was nog de koersstij
ging van 10 voor Ceteco en zelfs raad
selachtig was die van Gelatine Delft,
waar de koers opliep van 330 tot 450.
Voor de deze week gehouden emissie
van het Amfas-concem, die een rente
van 9,75 procent aanbood tegen 99 pro
cent, was deze ontwikkeling funest. De
lening is volslagen de mist ingegaan en
op 97 procent kon men daags na de
intekening krijgen wat men wilde
hebben.
Op diezelfde dag kondigde de RABO-
bank een emissie van 10,25 procent aan,
waarop komende week kan worden in
geschreven tegen een koers die bij het
schrijven van dit overzicht nog niet be
kend was. Maar een wijziging in het
rentetype is niet uitgesloten. Rond de
kassa van de hypotheekbanken werd het
angstig stil. De afgifte van 10-procents
pandbrieven tegen 99 procent hing vol
komen in de lucht.
Het betalingsverkeer van België en
Luxemburg met het buitenland tezamen
vertoont een iets beter beeld. Het tekort
op de lopende rekening van de Belgisch-
Luxemburgse Economische Unie (BLEU)
is toegenomen van 30,6 miljard frank in
1978 tot 70,8 miljard frank vorig jaar.
Het bedrag aan leningen dat het buiten
land in België heeft uitstaan nam vorig
jaar toe van 15 tot 57 miljard frank. De
schuld van de Belgische overheid aan het
binnenland nam toe van 1,412 tot 1,582
miljard frank. De overheid zal dit jaar
weer geld moeten lenen in het buitenland
om haar financieringstekorten te dekken.
Op lange termijn zal de regering de oplos
sing moeten zoeken in een vermindering
van haar uitgaven, zo meent de Nationale
Bank. De Belgen moeten aanvaarden dat
zij niet langer meer kunnen verdienen en
verteren dan zij produceren. De centrale
bank was vorig jaar niet in staat een
monetair beleid te voeren dat voldoende
restrictief was, wegens de toestemming
van het beroep van de overheid op krediet
van de centrale bank vnan 68 miljard
frank in 1978 tot 147 miljard frank vorig
jaar.
De toeneming van het tekort op de lo
pende rekening van de betalingsbalans
wordt onder meer geweten aan het verlies
van het concurrentievermogen van de
Belgische industrie in het buitenland
waar circa de helft van de Belgische pro-
duktie wordt afgezet. Ook de stijging van
de prijzen van energiedragers speelde
hierbij een rol. De waarde van de import
van energiedragers zal de waarde van de
export in dit jaar waarschijnlijk met 200
miljard frank overtreffen tegen met 150
miljard frank vorig jaar.
zwaar tegen het dwingend rechtelijke ka
rakter van het voorontwerp, omdat vol
gens hen daardoor de bestaatfde contract
vrijheid nagenoeg verdwijnt.
In de toelichting op het voorontwerp
wordt de noodzakelijkheid onderstreept
van een betere rechtsbescherming van de
consument naast hndere wet telijke regels,
als bijvoorbeeld voor produktenaanspra-
kelijkheid, misleidende reclame en stan-
daardvoorwaarden. De voorgenomen
wetgeving over standaardvoorwaarden
zal de consument onvoldoende soelaas
bieden, omdat lang niet altijd sprake is
van algemene leveringsvoorwaarden.
De voorstanders in de SER-commissie
van een dwingende regeling zeggen dat in
de praktijk nauwelijks sprake is van con
tractvrijheid van de consument. Meestal
krijgt de consument eenzijdig opgestelde
contractvoorwaarden opgelegd die zijn of
haar positie ernstig verzwakken. Dat
blijkt uit de vele klachten. Alleen dwin
gend recht dat afwijkingen ten nadele van
de consument verbiedt, kan hem afdoen-,
de beschermen. Met wettelijke standaard-
(Van onze beursmedewerker)
AMSTERDAM. Met flinke spron
gen op en neer handhaafden zowel Wall
Street als het Damrak het koerspeil van
eind vorige week, zodat deze week, wat
de index betreft, in het teken stond van
een zekere consolidatie.
Maar buiten de index - en daaronder
valt het gros van de aandelen - traden er
wel degelijk flinke koersverschillen op.
Toch waren het op de New Yorkse effec
tenbeurs weer de aandelen in de defen
sie, mijnbouw en energie die ervoor
zorgden dat de koersdalingen ongedaan
werden gemaakt.
Het meest opvallende van deze week
was de zware dreun die de obligatie-
markten in zowel Amsterdam als New
York moesten verwerken. Wat Wall
Street betreft was die ontwikkeling al
enige tijd aan de gang, want in de laatste
tien dagen van januari zakte de index
voor obligaties van 74 op 71. Deze week
echter lieten vele belangrijke obligatiele
ningen opnieuw het hoofd hangen en
daalden 1 tot 2 procent per dag. De index
zakte daarbij tot rond de 70.
In Amsterdam was het op de obligatie
markt in januari betrekkelijk rustig ge
bleven. Maar deze week trad ook daar de
klad erin en wel op zeer harde wijze.
Enkele dagen achtereen lieten sommige
staatsleningen een vol procent vallen. Zo
daalde de laatste staatslening van 9,5
procent, die deze maandag op 99,3 pro
cent stond, in twee dagen tijds tot 97
procent, terwijl de lening kortgeleden op
99,8 procent is geëmitteerd en het inge
schreven bedrag nog moet worden
betaald.
DEN HAAG (ANP). „Er is eerder
sprake van luie werkgevers dan van
luie werknemers, zoals het VNO zegt.
De werkgever besteedt vaak weinig
aandacht aan werving van personeel
en het verbeteren van de arbeidsom
standigheden.”
Dit zijn enkele comclusies uit een
rapport dat de Industriebond FNV in
het district Rijnmond heeft samenges
teld als tegenwicht voor het eind vorig
jaar door het VNO gepubliceerde dos
sier over knelpunten op de arbeids
markt.
Het rapport van de Industriebond is
donderdag in Den Haag toegelicht
door de districtsbestuurders Stekelen-
burg en Scheele.
Van kaderleden van 56 bedrijven in
Rotterdam en omgeving met een geza
menlijk personeelsbestand van 36.500
kreeg de Industriebond reactie op het
verzoek om arbeidsmarktgegevens
door te geven. Deze 56 bedrijven repre
senteren veertig procent van de .in
voerwaarden lukt dat niet, omdat er dan
een massale verschuiving zal ontstaan
van standaardvoorwaarden naar indivi
duele bedingen, aldus dit deel van de
commissie.
In het verslag over het afgelopen jaar
van de Nationale Bank van België wordt
deze ontwikkeling verontrustend ge-
Een andere voorname taak van het
i overlegorgaan vindt Van Leyenhorst het
i bedrijfskundig onderzoek, waarmee het
volgens hem de laatste jaren „droevig” is
gesteld. Ten behoeve van de binnen
scheepvaart, die 30 tot 40 procent van het
totale goederenvervoer voor zijn rekening
neemt, wordt veel minder onderzoek ver
richt dan voor de spoorwegen die voor
slechts twee procent aan het goederen
transport deelnemen. De voorzitter vindt
DEN HAAG. De premie, die de dat er sprake is van een scheve verhou
ding dat de regering miljoenen besteedt
aan een concurrerende activiteit, die al
leen maar verlies oplevert, terwijl de bin
nenvaart het zelf moet betalen.
De consumenten- en werknemersverte
genwoordigers en drie onafhankelijke le
den vinden met de bewindslieden dat de
zwakke positie van de consument be
scherming via een afzonderlijke dwingen
de regeling noodzakelijk maakt. De werk
geversvertegenwoordigers hebben be-
Voor goud was dat rond 650 dollar en
voor zilver rond 36 dollar per 31 gram,
tegen respectievelijk 850 en 45 dollar in
januari als top. Maar deze week begon
nen beide metalen, vooral in New York,
weer op te lopen, evenals koper. Deze
ontwikkeling lijkt erop te wijzen dat de
Amerikaanse beleggingswereld op
nieuw uit het geld vlucht en zijn hoop en
vertrouwen stelt in harde fondsen.
Dit zijn dan vooral die aandelen die
belang geven in ondernemingen, welke
profiteren van de forse prijsstijgingen
voor hun produkten en dat zijn momen
teel de oliemaatschappijen en
mijnbouwondernemingen. Vooral de
laatste kunnen voor hun produkten twee
tot driemaal zoveel krijgen als een jaar
geleden, bij vrijwel dezelfde kosten.
De vlucht uit obligaties werd deze
week in Wall Street bovendien versneld
De 12-/ange olifant Dali heeft blijkbaar een hekel aan de open lucht. Het beest weigert al drieëneenhalf /aar zich te vertonen aan het publiek.
Alleen om wat te eten komt Dali uit zijn hok in de dierentuin van het Schotse Edinburgh om vervolgens weer vliegensvlug naar binnen te gaan.
De directie van de dierentuin heeft gezegd dat eenieder die zinnige suggesties denkt te hebben om Dali naar buiten te krijgen zich kan melden.
gaan liggen volgens van Leyenhorst op
het terrein van de acquisitie, public relati
ons en marktontwikkeling. De binnen
schippers zouden op deze wijze ook actief
kunnen optreden bij het verkrijgen van
grotere partijen te transporteren lading
van bijvoorbeeld kolen,' fosfaat, ertsen
enz. „Nu moet er verbrokkeld opgebokst
worden tegen rederijen, waartegen we
bijzonder zwak staan”, aldus Van Leyen
horst.
Opmerkingen:
De vrees die wij vorige week uitspraken over verhoging van de hypotheekrente is
helaas waar gebleken. De handelsbanken hebben de rente met ’A% verhoogd. Wat
betreft de overige banken moet er rekening worden gehouden dat ook zij de percenta
ges zullen aanpassen.
E' z-W
