Milj ardenschade
door druggebruik
Tijd
Processen-verbaal
ook nu
in
weer geld
horeca na overtreden
verbod kinderarbeid
OPEC: olie
Een plakje worst in plaats
duurder door
paar losse centen
van een
hamsteren
r
I
I
,,EG riskeert instorting”
Sf
op non-actief
Minister Albeda:
Trendbeleid gaat
op de helling
Leyland: 40.000
werknemers maand
Verandering van
kinderbijslagwet
a
A
WOENSDAG 13 FEBRUARI
1980
ECONOMIE
17
(Van onze redactie economie)
y
F
LJ
I
STRAATSBURG. „Wij hebben te maken
met niets minder dan de afbraak van de geves
tigde economische en sociale orde, waarop het
naoorlogse Europa is gebouwd.” Dit zei de mens groot,” zei hij, eraan toevoegend dat de besparing tegen
voorzitter van de Europese Commissie, Roy
Jenkins, gisteren, toen hij voor het Europese
parlement in Straatsburg de plannen van de
commissie voor het komend jaar ontvouwde.
A
Jenkins signaleert
crisis in W-Europa
mee gemoeid zijn steenkool, kernenergie en andere energie-
gsasaijgS!
(Van onze redactie economie)
WENEN. De schade door het
gebruik van verdovende middelen
loopt in de tientallen miljarden gul
dens. In sommige landen bedreigt de
sluikhandel in verdovende middelen
zelfs de politieke en economische sta
biliteit.
ge van ouze oudere industrieën, in de invloed van nieuwe
technieken op veel terreinen van ons dagelijks leven en in het
veranderde patroon van onze handel. De essentiële vraag voor
dit jaar en de voor ons liggende jaren is daarom eenvoudig deze:
werden in de horecasector voor negen
kinderen proces-verbaal opgemaakt om
dat het verbod op kinderarbeid werd
overtreden.
„Of het werkelijke aantal overtredingen
aanmerkelijk hoger ligt, dan uit deze cij
fers blijkt, valt moeilijk te schatten”, laat
de bewindsman van Sociale Zaken weten.
Hij wijst erop dat niet alle overtredingen
leiden tot een proces-verbaal. Dat hangt
af van de ernst van de geconstateerde
overtreding. Soms wordt ook volstaan
met het geven van waarschuwingen, die
niet afzonderlijk worden geregistreerd.
De minister schrijft dat de arbeidsin
spectie haar werk vooral richt op het
controleren van overtredingen van de be
palingen en voortdurende intensieve con
trole doör de arbeidsinspectie is door ge
brek aan mankracht en doordat men an
dere prioriteiten stelt niet mogelijk. Aan
klachten op dit terrein wordt steeds aan
dacht geschonken.
(Van onze redactie economie)
Er moet hoe langer hoe dieper in
de beurs getast worden om er cen
ten uit te voorschijn te halen. En
zelfs dan komt het nog herhaalde
lijk voor dat men mistast. Want de
centen raken op en de maatschappij
zal ermee moeten leren leven dat ze
binnen afzienbare tijd helemaal ver
dwijnen.
Toch gaat dat met strubbelingen ge
paard. Vooral de oudere Nederlanders
hebben er nu al moeite mee dat ze bij
voorbeeld voor een doos bonbons die
voor 2,53 staat geprijsd aan de kassa
2,55 moeten betalen. Slagers die centen
te weinig hebben vragen of een plakje
worst ook goed is.
De geldontwaarding is er de hoofdoor
zaak van dat de cent als munt zijn lang
ste tijd heeft gehad. Het muntstukje zal
daar nu het slachtoffer van worden.
Overigens nadat al eerder de halve cent
verdween, die zo’n kleine honderd jaar
in ons midden vertoefde. In verzamelal-
bums vind je die minuscule halfjes nog
wel, alsmede de eveneens verdwenen
munten van tweeënhalve cent en de hal
ve guldens.
Binnenkort zal de cent, ofwel de munt
eenheid waarmee we feitelijk rekenen,
dus dezelfde kant opgaan. Naar de ver-
zamelalbums. Polulair gezegd was dat
eigenlijk de inhoud van het bericht dat
staatssecretaris Nooteboom van Finan
ciën onlangs liet verspreiden. De Tweede
Kamer zal binnenkort informatie ont
vangen waarin wordt verteld waarom de
1990 ongeveer 20 procent van de huidige invoerbehoefte kan zijn.
„Wij dienen de hoogte van onze investeringen in nieuwe
manieren om energie te besparen, in exploitatie van onze natuur
lijke hulpbronnen en ontwikkeling van nieuwe energiebronnen
snel op te voeren,” aldus Jenkins. „Een grote verantwoordelijk
heid rust op elk lid en op de Gemeenschap om het voortouw te
nemen bij investeringen in gebieden van groot risico of hoog-
in het bewaren van een mondiaal streefcijfer voor het verbruik
en de invoer van olie. „Energiebesparing moet de hoeksteen zijn
van ons beleid,” zei hij.
Jenkins verklaarde dat het totale energieverbruik van de
negen lidstaten tussen 1974 en 1977 met ongeveer 8 procent is
gedaald. „Maar het potentieel voor verdere besparingen is im-
Deze ietwat verschrikt opkijkende da
me meende in onze fotograaf een man te
zien die subversieve activiteiten in de zin
had. De schrik is niet geheel onbegrijpelijk
aangezien mevrouw een horloge showt
dat ruim tien miljoen gulden waard is. Het
horlogebandje is geheel uit diamanten
vervaardigd. Een Zwitserse horloge firma
liet het kleinnood zien op een horloge-
klokken- en juwelenbeurs in Müchen. Aan
het miljoenencadeautje is enkele jaren
gewerkt.
Volgens de commissie is er een wereld
omvattende gecoördineerde stategie no
dig om tegelijkertijd produktie, handel en
het gebruik van verdovende middelen aan
te pakken.
De VN-commissie wijst verder op „de
dramatische toeneming”, vooral in West-
Europa, van het aantal dodelijke slachtof
fers als gevolg van heroïnegebruik.
cent als munt moet verdwijnen en de
aanmaak ervan wordt gestaakt. We zul
len als gevolg daarvan aan het eind van
dit jaar de cent nauwelijks meer in de
winkelkassa’s tegenkomen.
Nooteboom heeft zich met zijn bericht
achter het oordeel van de adviescommis
sie voor het muntwezen gesteld. Die
voorspelde zo’n tien jaar geleden al dat
de cent in de jaren tachtig zou moeten
verdwijnen.
Er kan ons allerminst worden gezegd
dat de mededeling als een donderslag bij
heldere hemel is gekomen. De commissie
heeft gelijk gekregen want het is hoe
langer hoe duidelijker geworden dat de
cent als munt in het betalingsverkeer nu
al nauwelijks een rol van betekenis
speelt.
De meeste banken hebben ze amper
meer in kas en mocht een winkelier toch
een poging wagen om nog enige centen
in zijn bezit te krijgen, is het antwoord
negen van de tien keer een vriendelijke
glimlach.
Alleen spaarbanken waar nogal eens
mensen komen die de spaarvarkentjes
van hun kinderen komen ledigen, be
schikken over een bescheiden hoeveel
heid centen. Toch zijn dat er in het
gunstigste geval nooit meer dan een klei
ne duizend, ofwel een tientje.
Bij de overige banken is het nog som
berder gesteld wanneer er naar de be
schikbare hoeveelheid centen wordt
geïnformeerd. Formeel is de cent dan
nog wel niet van het lijstje geschrapt,
maar veel scheelt het niet meer. Sommi
ge cliënten gaan er beslist niet mee ak
koord wanneer ze de rente van hun
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De horeca heeft regel
matig te maken met overtredingen van de
wet die kinderarbied verbiedt. Dat blijkt
uit het antwoord van minister Albeda
(Sociale Zaken) op vragen van de CDA-
tweede-kamerleden Buikema en Weijer.
De minister meldt dat in 1978 in totaal 60
keer proces-verbaal werd opgemaakt
voor overtreding van wettelijke bepalin
gen voor werk- en rusttijden voor jeugdi
gen in de horeca.
De twee kamerleden hadden de be
windsman gewezen op kinderarbeid in de
Twentse horeca. Van de 60 overtredingen
die werden vastgesteld waren er 26, die
met zondagsarbeid hadden te maken. Er
werd verder het verbod voor het verrich
ten van arbeid na 20.00 uur ’s avonds
overtreden (16 maal) en in 18 gevallen
werd proces-verbaal opgemaakt omdat
men jeugdige personen per dag of per
week te lang had laten werken. Bovendien
De VN-commissie constateert verder
dat de handelaren in verdovende midde
len zich steeds vaker organiseren in syndi
caten die de nationale grenzen negeren en
voortdurend nieuwe wegen zoeken om
opsporingsbrigades te ontlopen.
LONDEN (Reuter). Het noodlijdende
Britse automobielconcern BL (British
Leyland) wil meer dan 40.000 werknemers
een maand naar huis sturen, aldus een
actualiteitenprogramma op de Britse tele
visie. Eerder had BL-directeur Ray Hor
rocks de vakbonden schriftelijk laten we
ten dat een tijdelijk „ontslag” de enige
methode is om het werkkapitaal te kun
nen aanpassen aan de marktsituatie. Hor-
rock wees daarbij op het aandeel van BL
op de automarkt en op de bestaande voor
raden van sommige modellen.
Hoeveel mensen er tijdelijk naar huis
worden gestuurd wilde Horrocks niet zeg
gen. In industriële kringen meent men dat
het er weleens 50.000 zouden kunnen zijn,
de helft van het totale aantal werknemers.
Een woordvoerder van BL wilde daar
geen commentaar op geven. Wel zei hij dat
het om een groot aantal gaat en dat de
maatregel in elk geval onvermijdelijk is.
Met de vakbonden zal worden overlegd
welke fabrieken er bij zullen worden be
trokken en hoelang de maatregel van
Dat is de mening van de VN-commissie
voor drugs, die tot 20 februari in Wenen
confereert over een nieuwe strategie in de
strijd tegen verdovende middelen. Aan de
conferentie nemen afgevaardigden uit
ruim 70 landen deel.
In West-Duitsland zouden nu al meer
dan 12.000 personen aan heroïne zijn ver
slaafd. Bovendien raken meer mensen
aan andere stoffen, zoals cocaïne, ver
slaafd. In de Verenigde Staten experimen
teren miljoenen jonge mensen met phen-
cyclidin, een drug die hallucinaties ver
oorzaakt.
spaargeld uitbetaald willen hebben en
de bank de laatste drie centen niet in kas
blijkt te hebben.
Ook bij het inwisselen van vreemde
valuta komen de bankfilialen wel eens in
de problemen. Al met al vinden de ban
ken wel voldoende redenen aanwezig om
de cent af te schaffen.
Als de plannen van Nooteboom wor
den uitgevoerd zal weliswaar de cent als
handzaam betaalmiddel verdwijnen,
maar als rekeneenheid intact blijven. De
parlementariërs zullen een voorstel on
der ogen krijgen waarin de burger wordt
toegestaan de prijzen die eindigen op één
en twee cent of op zes en zeven cent naar
beneden af te ronden, en de prijzen die
eindigen op drie en vier cent of op acht
en negen cent naar boven.
Eigenlijk is de geschiedenis van de
Nederlandse cent niet eens zo vreselijk
lang. In 1816 kwamen de eerste centen in
omloop. De cent was de vervanger van
de tot dan toe gebruikte duit en werd
ingevoerd omdat Nederland overging op
het decimale stelsel. Zoals zoveel toen
was ook de cent afgekeken van de Fran
se revolutie. Daar was men opeens alles
door tien en honderd gaan delen en had
als honderdste deel van de frank de
centime ingevoerd. Ook andere mogend
heden veranderden hun muntstelsel in
die dagen.
De Verenigde Staten kozen voor de
dollarcent, Japan voor de jen en Italië
voor de nu door allerlei inflatiegolven al
weer ten onder gegane centesimo, als
honderdste deel van de lire. Na Italië
staat nu dus ook de kleinste Nederlandse
munt op de tocht.
Men heeft uitgerekend dat er nu twee
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Het trendbeleid aan de
hand waarvan de stijging van de ambte
nareninkomens wordt bepaald, gaat
waarschijnlijk op de helling. Op het mi
nisterie van Sociale Zaken, maar ook in
het parlement, vindt men dat de ontwik
keling van de ambtelijke inkomens niet
meer kan worden overgelaten aan de
loonontwikkeling in het particuliere be
drijfsleven.
Meer nog dan tot nu toe gaan parlement
en overheid in grote lijnen het arbeids
voorwaardenbeleid voor de overheidsdie
naren uitstippelen.
Vooral de afgelopen jaren is er zeer veel
ruzie geweest rond het trendbeleid. Zo
weigerde het kabinet Van Agt om budget
taire redenen de doorwerking van de toe
slagen in de salarisschalen van de bouw-
CAO in de ambtenareninkomens en de
sociale uitkeringen.
De vijf ambtenarencentrales spanden
daarop een kort geding aan tegen hun
baas, minister Wiegel van Binnenlandse
Zaken.
Voorzitter Steef Weijers, van de Vaste
Kamercommissie in ambtenarenzaken
zegt in een interview in het blad van de
Centrale van Rijkspersoneel, dat Wiegel
nu daadwerkelijk moet komen met een
wetsontwerp waarin de beginsalarissen
van de hoger geschoolden worden ver
laagd.
Verder moet volgens Weijers de aanpas
sing van de politieke salarissen zoals van
commissarissen van de Koningin en bur
gemeesters verder worden aangescherpt.
Tegelijkertijd wil Weijers de „franjes”
die de ambtenaren in hun arbeidsvoor
waardenpakket hebben, nog eens nader
bekijken. Hij denkt daarbij aan de ziekte
kostenregeling militairen en fiscalisering
van de interimregeling ziektekosten.
(Van onze redactie economie)
AMSTERDAM. Met ingang van 1
januari is de algemene kinderbijslag
wet gewijzigd. Deze wet geeft nu in
het algemeen iedereen die in Neder
land woont of in dienstbetrekking
werkt aanspraak op kinderbijslag van
het eerste kind af. Met de invoering
van deze wijziging zijn de andere kin
der bijslagregelingen komen te verval
len. De verandering van de wet is voor
al van belang voor hen, die voorheen
geen aanspraak konden maken op kin
derbijslag voor hun eerste en tweede
kind, zoals de zelfstandigen die een te
hoog inkomen hadden om in aanmer
king te kunnen komen voor kinderbijs
lag in het kader van de kinderbijslag
wet kleine zelfstandigen.
Om kinderbijslag te krijgen moet
men na afloop van een kwartaal een
aanvraag zenden naar de Raad van
Arbeid waaronder de woonplaats valt.
Zij die buiten Nederland wonen, bij
voorbeeld grensarbeiders, moeten de
ze aanvraag indienen bij de Raad van
Arbeid binnen wiens gebied men
werkt.
De hiervoor benodigde formulieren
(kinderbij slaglij sten) kan men bij de
postkantoren en de Raden van Arbeid
verkrijgen. Voor degenen met één of
twee kinderen, die tot nu toe geen
aanspraak konden maken op kinder
bijslag, de zogenaamde nieuwe gerech
tigden, zijn speciale aanmeldingsfor
mulieren ontworpen om een zo snel
mogelijke afwerking van deze aanvra
gen te verwezenlijken.
Deze formulieren zijn alléén te ver
krijgen bij de Raden van Arbeid. De
„nieuw gerechtigden” kunnen zich in
verbinding stellen met de Raden van
Arbeid.
De kinderbijslag wordt per kwartaal
uitbetaald. De eerste betaling is zo
spoedig mogelijk na 1 april.
miljard centen in omloop zijn. Per jaar
laat men er 15 miljoen bijmaken. De
produktiekosten bedragen ruim 40
mihoen.
Van de centen die jaarlijks bij de
Rijksmunt in Utrecht worden geslagen,
raakt steevast een half miljoen zoek.
Waar ze blijven is een raadsel. De brons-
waarde van een enkele cent is drie cent.
Het ziet er niet naar uit dat het ver
dwijnen van de cent tot grote problemen
zal leiden. De meeste winkeliers zijn al zo
slim geweest de prijzen van hun artike
len of op een stuiver, of op een dubbeltje
af te ronden. Dat geldt bijvoorbeeld voor
tijdschriften, kranten, ansichtkaarten,
maar ook voor het merendeel van de
consumptie-artikelen.
Meestal moet dan ook worden ge
vraagd of de klant er de benodigde cen
ten bij wil leggen om een rond bedrag te
kunnen teruggeven. Is dat niet het geval
dan wordt de retourbetaling vaak via
een extra „plakje worst” vereffend.
Een onderzoekje in het centrum van
een willekeurige stad naar de aanwezig
heid van centen in de winkelkassa’s le
vert een bedroevend resultaat op. Vaak
blijkt het voor centen gereserveerde vak
je volledig leeg.
De bedrijfsleiders van de winkels mel
den dat vooral ouderen problemen met
de centenschaarste hebben.
Het omgekeerde doet zich voor in een
supermarkt waar een cassière vertelt dat
een van de vaste klanten elke dag een
pak melk pleegt te halen en daar alleen
maar hele guldens tegenover stelt. Met
als gevolg dat de winkel elke dag twee
centen tekort komt.
Het nijpende teK...c aan centen heeft al
tot acties geleid. Onlangs trachtte een
bank in het zuiden van het land door een
grootscheepse actie onder het publiek de
centenvoorraad op te voeren. De prijzen
die voor een rolletje van honderd losse
centen worden betaald variëren van
1,50 tot 3.
Een geraadpleegde muntenhandelaar
meldt dat hij heel wat respons heeft
gehad op een aantal advertenties waarin
hij voor elke honderd losse centen vijf
gulden bood.
JAKARTA (Reuter). Indien de grote
oliemaatschappijen in de wereld evenals
vorig jaar op grote schaal olievoorraden
aanleggen zullen de prijzen van ruwe olie
wellicht sterker stijgen. Secretaris-gene-
raal Rene Ortiz van de Organisatie van
Olie-Exporterende Landen (OPEC) heeft
op een persconferentie ter gelegenheid
van de eerste bijeenkomst van een werk
groep van de OPEC, die zich ten doel stelt
de raffinage van ruwe olie in de oliepro
ducerende landen te bevorderen, gezegd
dat zijn organisatie het hamsteren van
ruwe olie niet onderschrijft.
Ruim 4,8 miljard vaten ruwe olie wor
den nu reeds in voorraad gehouden. De
OPEC is bevreesd dat dit zal leiden tot
ongecontroleerd speculeren door de grote
oliemaatschappijen. De olieverbruikende
landen zijn er vorig jaar niet in geslaagd
om een uitgebreid programma voor ener
giebesparing op te stellen. Toch is dat de
enige wijze waarop normale prijzen voor
olie kunnen worden gewaarborgd, zo zei
Ortiz.
De OPEC zal wellicht akkoord gaan met
een gemeenschappelijke benadering van
de olielevering indien de industrielanden
bijdragen aan de bouw van raffinaderijen
in de olieproducerende landen. Ortiz
merkte op dat het aandeel van de OPEC-
landen in de produktiecapaciteit van de
olieraffinaderijen in de wereld vorig jaar
is verminderd van 7 tot 6,5 procent. Hij
sloot niet uit dat in Jakarta overeengeko
men landen onder druk zullen worden
gezet om de middelen en technische ken
nis te leveren voor de ontwikkeling van de
olieraffinage in de OPEC-landen.
Deze afspraken moeten dan worden
voorgelegd aan de vergadering van de
ministers van de OPEC van juni in
Algiers.
„Het is nu zeker dat als wij onze houding niet veranderen nu
daar nog tijd voor is de EG ontwrichting en uiteindelijk instor- waardige technologie, vooral daar waar hoge aanvangskosten
ting riskeert,’ zei Jenkins. „De tekenen van onafwendbare mee gemoeid zijn steenkool, kernenergie en andere energie-
verandering zijn nu zichtbaar in het versnelde verval van sommi- bronnen.”
Naast energie, noemde Jenkins als andere belangrijke uitda-'
gingen voor de Europese Gemeenschap nieuwe electronische
jv.„. v-.x uaa.v.u cvuv.mu. technieken, transport, concurrentie met andere geïndustriali-
hoe passen wij onze Gemeenschap aan aan de nieuwe economi- seerde landen, samenwerking met ontwikkelingslanden, de
sche werkelijkheid?” werkgelegenheid en de ontwikkeling van de minder welvarende
leden van de gemeenschap. „Het herstel van onze economieën
„De economische vooruitzichten zijn slecht,” aldus Jenkins, kan niet los worden gezien van de ontwikkeling van de armere
„De groei kan beduidend lager uitvallen dan de 2 procent die wij landen en de groei in de mondiale vraag,” zei hij.
nu voorspellen. De werkloosheidscijfers worden geacht dit jaar
boven de 6 procent uit te stijgen. De gemiddelde inflatie kan van Jenkins verklaarde dat de Europeanen een nieuwe houding
9 procent vorig jaar toenemen tot bijna 11,5 procent. Het tekort moeten aannemen ten aanzien van de werkloosheid. „Onze
op de lopende rekening van de buitenlandse handel zal naar mensen moeten op de hoogte zijn van de veranderingen die
schatting van bijna 16 miljard gulden vorig jaar stijgen tot meer plaatsgrijpen- Ons beleid moet grotere mobiliteit en bereidwillig-
dan 40 miljard gulden dit jaar”. heid om van baan te veranderen aanmoedigen, wij moeten de
T gemiddelde werkloosheidsperiode tot het minimum beperken,”
Jenkins betreurt dat geen vooruitgang lijkt te worden geboekt aldus Jenkins.
z
