Consumentenbond schrijft Van Aardenne:
kabinet vrijwel
Nederlandse interesse
tegen loonpauze
Frans-Duitse tank
in
inhuldiging
e
Terugval invoer
olielanden treft
Exportkrediet
voor Zambia
a
hertrouwen in
niet veranderd”
wordt stopgezet
West-Duitsland
Bedrijven in moeilijkheden
Kermisbazen
villen eerdere
Koorts opmeten
Mogelijk deelneming in project
Vleeswarensector
furieus over
keuringstarieven
Nieuwe kaassoort
Voorlichting uit
grafische sector
op scholen
Unilever-bedrijf
mee met acties
Kerncentrale in
aardbevingsgebied
in gebruik gesteld
13
lï
NOMIE
1
1 5
FEBRUARI
8
I
SE”
1
DEN HAAG (ANP) Minis
ter van Aardenne van Econo
mische Zaken moet zich met
alle kracht verzetten tegen de
versterkte politieke druk om
W, je aardgasprijzen opnieuw te
verhogen. Dit schrijft de Con-
sumentenbond in een open
brief aan Van Aardenne, die
gisteren is gepubliceerd.
Aardgasprijs niet
opnieuw verhogen
2 bars
iner
van
in
ISt
AMSTERDAM (ANP). Bij één op de
tien Nederlanders is het oordeel over het
kabinet-Van Agt in ongunstige zin veran
derd na de invoering van de loonpauze,
terwijl bij 81 procent de mening niet is
veranderd. Dit blijkt uit een vorige maand
gehouden NIPO-enquête.
Van de ondervraagden zegt 34 procent,
evenals 34 procent in oktober vorig jaar,
veel vertrouwen te hebben in het huidige
kabinet. Veertig procent, tegen 44 procent
in oktober 1979, heeft weinig vertrouwen,
terwijl 18 procent helemaal geen vertrou
wen in het kabinet heeft.
Vergeleken met oktober 1979 is onder
CDA-stemmers het percentage „veel ver
trouwen” toegenomen van 66 naar 74 pro
cent. Onder WD-stemmers ging dat per
centage van 63 naar 68 procent. Van de
PvdA-stemmers zegt 39 procent helemaal
geen vertrouwen te hebben in het kabinet,
tegen 32 procent in oktober 1979.
i thuis
koude
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De vleeswarensector is
furieus over de door de overheid verhoog
de vleeskeuringstarieven met 5 procent.
Dit betekent aldus het bestuur van het
Produktschap voor Vee en Vlees, dat de
slagers zo’n 10 cent per kilo vlees meer
moeten gaan betalen.
Het staat nog niet vast, in welke mate
het Nederlandse bedrijfsleven, het minis
terie van Defensie en het ministerie van
Economische Zaken zullen bijdragen aan
de ontwikkelingskosten. Het is volgens de
staatssecrertaris zeer goed mogelijk dat
door de levering van componenten waar-
Staatssecretaris Van Eekelen van De
fensie meent dat het Frans-Westduitse
project betrekking heeft op een 4.000 a
4.500 tanks, waarvan de ontwikkelings
kosten een miljard gulden zouden kunnen
bedragen. Bij een tegen het einde van de
jaren negentig geschatte behoefte aan 400
tot 450 nieuw tanks zou Nederland voor
eveneens tien procent in de ontwikke
lingskosten kunnen deelnemen.
DEN HAAG (ANP). Nederland heeft belangstelling voor de nieuwe tank,
die West-Duitsland en Frankrijk als opvolger van de Leopard II en AMX-30
gaan bouwen
mee Nederlands bedrijven een zekere be
kendheid hebben gekregen - radar- tele
communicatie- en infraroodapparatuur -
een Nederlands aandeel in de ontwikke
lingskosten minder dan 100 miljoen zou
bedragen.
iT
NDINA-
- Prijs
,50. El-
vrijdag
serveer
E
IER
=T
Bovendien moet het overheidsgeld
ook ergens vandaan komen. In het alge
meen komt dat uit belastingen. Die wor
den direct of indirect gedragen door het
particuliere bedrijfsleven. Of ze worden
rechtstreeks door het bedrijfsleven be
taald, óf ze worden door de werknemers
betaald en die wentelen dat op het be
drijfsleven af door hogere looneisen. Het
belastinggeld dat in noodlijdende bedrij
ven gestoken wordt, gaat dus ten koste
van bedrijven die nog wel kunnen mee
komen.
De belastingdruk en het loonpeil zijn
hoger dan zij zonder steunverlening aan
bedrijven zouden zijn. Dat maakt de
concurrentiepositie van de rest van het
bedrijfsleven moeilijker. Daardoor wor
den er elders minder arbeidsplaatsen
geschapen. De neiging arbeidsplaatsen
over te brengen naar landen met lagere
kosten wordt ook vergroot. Vermoede
lijk werkt overheidssteun aan bedrijven
in moeilijkheden daarom averechts in
op de werkgelegenheid.
Het overeind houden van verliesge
vende bedrijven wordt ingegeven door
de neiging, alle werknemers aan het
werk te houden op de plaats waar zij op
een bepaald moment werken. We zouden
dit kunnen noemen een streven naar
werkgelegenheid hier en nu. Maar het
economische proces is steeds in bewe
ging. Hier wordt werkgelegenheid inge
krompen en ergens anders weer opge
bouwd.
Nog geen week nadat de Franse presi
dent Giscard d’Estaing en de Westduitse
bondskanselier Helmut Schmidt in Parijs
een beginselakkoord hadden gesloten
over de bouw van een tank die in de jaren
negentig operationeel wordt, is de direc-
teur-generaal materieel van het ministerie
van Defensie naar Parijs gegaan om nade
re inlichtingen te herkrijgen.
HUIZEN (ANP). „Maaslander” is de
naam van een nieuwe Nederlandse kaas
soort, die deze week op de markt is ge
bracht. Het is een twaalf kilo zware kaas
van het Goudse type, maar met 25 percent
minder zout dan de gangbare „Goudse”.
De „Maaslander” is ontwikkeld door
een kaashandelsonderneming in Huizen
en wordt gemaakt in de coöperatieve zui
velfabriek in het Zuidhollandse Arkel.
Volgens TASS hebben deskundigen
tot in. laarbij ingenieurswerk uitgedokterd en
l oegepast dat een veilige en betrouwbare
Kploitatie van de centrale verzekerd.
In een voorstadium werkte de centrale
sinds 1976 en wekte daarbij 405 mega-
ratt elektrische energie op. Met de inge-
ruikneming van de tweede fase is het
ermogen opgevoerd tot 815 megawatt,
Idus TASS.
Bij de centrale waarvan de precieze
gging niet is meegedeeld is een neder-
etting gebouwd die Metsamor heet. Het
orp heeft alle faciliteiten van een gewoon
orp op het gebied van nutsbedrijven,
liddenstand, scholen, kleuterscholen en
rèches, ontspanning en gezondheid, al-
us het persbureau.
Het produktschap meent, dat door de
stijgende keuringstarieven de concurren
tiepositie met het buitenland is verslech
terd. Op dit moment weigeren de grote
exportslachterjjen de verhoogde tarieven
te betalen. Vanuit de sector van de vlees
warenindustrie wordt gezegd, dat door de
tariefsverhoging de werkgelegenheid in
deze sector wel eens moeilijk te handha
ven zou kunnen zijn. Gewezen werd op de
lagere tarieven in het buitenland.
Bovendien wijst het produktschap erop,
dat de overheid heeft vastgesteld, dat de
overheidstarieven niet meer dan met 3,5
procent mogen stijgen. De mededeling,
eerder gedaan door het produktschap, dat
naast de tariefsverhoging van 5 procent,
de keuringskosten voor kleine bedrijven
zouden worden verlaagd, is door de
overheid als voorbarig bestempeld.
Als we de middelen voor het opbou
wen op punten waar nog wel vooruit
zichten zijn gebruiken om neergaande
bedrijven en bedrijfstakken zo lang mo
gelijk in stand te houden, wekt dat an
dersom dan men denkt. De werknemers
blijven op de verkeerde plaatsen aan het
werk, en meestal op den duur ook daar
niet. Op deze wijze wordt alles erger.
Moet men economie gestudeerd heb
ben om dit alles in te zien? Och, een
beetje economisch inzicht is nooit weg.
Maar gewoon gezond verstand is ook
voldoende om de kortzichtigheid
een politiek van werkgelegenheid hier
en nu door te hebben. Onze voorouders
wisten het al lang geleden, toen zij erva-
ringswijsheid tot uitdrukking brachten
in het spreekwoord: Men moet geen
goed geld naar kwaad geld gooien!
ROTTERDAM (ANP). De margarine-
fabriek Van den Bergh en Jurgens B.V. in
Rotterdam, onderdeel van het Unilever-
concem, gaat volgende week meedoen
aan de acties van de Industriebond FNV
tegen de aangekondigde loonmaatregel
van de regering. Dit kondigde de bedrijfs-
ledengroep van de Industriebond bij de
margarinefabriek, waar ongeveer 800
mensen werken, gisteren aan. Men vreest
dat de ingreep van het kabinet de positie
van de werknemers ernstig zal schaden.
Maandagavond namen ongeveer 200 ka
derleden van de Industriebond FNV in
Rotterdam het besluit de werknemers van
vijftig bedrijven in het Rijnmondgebied
op te roepen de komende week door mid
del van werkonderbrekingen te proteste
ren tegen de loonmaatregel van de rege
ring. Het is nog niet bekend waar, wan
neer en hoelang het werk bij de onderne
mingen zal worden onderbroken. Het ligt
niet in de bedoeling het werk op alle
vijftig bedrijven tegelijk stil te leggen.
Elke werkdag zullen de werknemers van
tien bedrijven aan de actie deelnemen.
Nederland heeft eerder dan enig ander
land belangstelling getoond voor het
Frans-Westduitse project. De in Neder
land gebruikte Centurions en AMX-tanks
worden binnen enkele jaren vervangen
door de Leopard II, en de vervanging van
de al tien jaar in gebruik zijnde Leopard I
behoeft eerst in de jaren negentig plaats te
vinden, maar een beslissing kan niet lang
worden uitgesteld.
Zoals bekend is in het verleden bij de
bouw van tanks in NAVO-landen steeds
sprake geweest van Westduits-Ameri-
kaanse samenwerking. De nu van de
grond gekomen Frans-Westduitse samen
werking behoeft overigens niet te leiden
tot één type, beide landen hebben zich het
recht voorbehouden, bij het uitblijven van
overeenstemming elk een eigen tank te
ontwikkelen.
Sommige bedrijven kunnen de scher
pe concurrentie nog juist volhouden. An
dere vallen om of dreigen om te vallen.
Daardoor gaan er voortdurend arbeids
plaatsen verloren. We kunnen proberen,
die door een vertragingstaktiek zo lang
mogelijk vast te houden. Moeten er toch
ontslagen vallen, dan kan worden ge
tracht de overgang voor de betrokkenen
financieel te vergemakkelijken. We spre
ken dan van een goede afvloeiingsrege
ling.
Hoe dit in zijn werk gaat kan worden
geschetst door drie typerende gevallen
op te voeren. Tegenwoordig duiden we
dit meest aan als scenario’s. We zijn
daarbij vooral geïnteresseerd in de ge
volgen voor de werkgelegenheid.
Bedrijf A is in de verliezen geraakt.
Het kan zijn produktiemiddelen dus niet
meer volledig vervangen. De geldschie
ters zien er weinig heil meer in. Zich
verder in de schulden steken biedt ook
voor het bedrijf zelf geen uitzicht. Kun
nen ook de lonen niet meer volledig
worden betaald, dan zit er niets anders
op dan inkrimping of stopzetting. Dat
vinden de werknemers niet leuk. Kun
nen zij er nog iets aan doen? Bedrijfsbe
zetting helpt niet. Moeilijkheden veroor
zaken in het betrokken bedrijf betekent
dat het moment van afslanking of slui
ting nog sneller komt.
Maar er is op het eerste gezicht nog
een andere mogelijkheid. Bedrijf A
maakt deel uit van een onderneming met
nog andere vestigingen. Die draaien
vanwege dezelfde concurrentiemoeilijk-
heden ook niet best, maar er wordt wel
enig overschot behaald.
De vakbeweging oefent daarom druk
uit middelen die verdiend worden in
andere bedrijven van de onderneming,
aan te wenden om het noodlijdende be
drijf kunstmatig in stand te houden
Denkbaar is dat de directie, uit vrees
voor moeilijkheden met de werknemers
in de andere vestigingen, door de knieën
gaat en het bedrijf met verlies door laat
draaien. Dat lijkt in zo’n geval het minst
erg.
Hoe werkt dat uit op de werkgelegen
heid? Men blijft aan het werk op de
plaats waar men tot dusver werkte.
Maar in de vestigingen waar het nog een
beetje goed ging worden middelen afge
tapt die gebruikt hadden kunnen wor
den voor uitbouw. Het zieke bedrijf tast
ook de gezonde bedrijven aan. Die kun
nen niet blijven bijpassen. Op den duur
gaat men inzien dat men geld in een
bodemloze put gooit. Dan komen de ont
slagen toch. Zij zijn alleen uitgesteld. In
die tussentijd zijn er vermoedelijk moge
lijkheden tot uitbreiding van de werkge
legenheid elders verloren gegaan. Het
totale resultaat voor de werkgelegheid is
dus waarschijnlijk negatief.
Bedrijf B is in de verliezen geraakt. De
werknemers en de vakbeweging zien in
dat er niet valt te ontkomen aan ontsla
gen. Maar men bedingt wel een financi
eel gunstige afvloeiingsregeling, te be
kostigen uit de opbrengsten van de an
dere bedrijven van de onderneming. Die
kunnen op dat moment zulk een aderla
ting nog wel verdragen, maar het bete
kent wel dat er middelen worden ge
bruikt die anders voor uitbreiding van
de werkgelegenheid hadden kunnen
worden ingezet.
Als de afvloeiingsregeling eenmaal
werkt kunnen de omstandigheden voor
die andere bedrijven ook gaan verslech
teren. Er is dan als extra financiële last
de afvloeiingsregeling voor de werkne
mers van bedrijf B. Daardoor zullen ook
zusterbedrijven die in moeilijkheden ko
men sneller omvallen. Wie al eens met
dominostenen heeft gespeeld heeft zulk
een proces onmiddellijk door.
Bedrijf C is in de verliezen geraakt. Er
zijn geen andere bedrijven van de onder-
DEN HAAG (ANP). De Organisatie
van -Fabrikanten van Grafische Eindpro
dukten (FGE) start dit vooijaar een voor-
lichtingsactie op LTS-en, MAVO’S, HA
VO’S en andere scholen om de jeugd te
interesseren voor het grafische vak in het
algemeen en het werken in grafische af-
werkingsbedrijven in het bijzonder.
In de FGE zijn alle Nederlandse binde
rijen, enveloppen- en papierwarenfabri-
kanten, plasticverwerkende bedrijven en
een groot aantal kartonnagebedrijven
vertegenwoordigd. Volgens FGE-secreta-
ris J. Traas is een dergelijke actie hard
nodig voor het voortbestaan van de grafi
sche industrie. Op dit moment, kan deze
bedrijfstak 1370 geschoolde krachten ge
bruiken, zo heeft de FGE gisteren meege
deeld.
De voorlichtingsactie bestaat uit een
diapresentatie, die de belangrijkste facet
ten belicht van het werk van boekbinder,
brocheerder, enveloppen- en papierwa-
renmaker en karton- en plasticverwerker.
De scholen kunnen ook een informatie
blad krijgen.
DEN HAAG (ANP). De kinderen en
ie kermisexploitanten dreigen de dupe te
vorden van het late inhuldigingstijdstip
an koningin Beatrix op 30 april. Daarom
leeft de Bond van Kermisbedrijfhouders
I iremier Van Agt in een brief verzocht de
ahuldigingsplechtigheid niet om drie uur
s middags, maar eerder op de dag te laten
Kchieden. De bond volgt hiermee een-
elfde verzoek van de Federatie van Oran-
everenigingen.
L Sinds de verjaardag van koningin Julia-
fca worden in bijna alle Nederlandse ge-
leenten kermisattracties gehouden,
saarvoor pachtovereenkomsten zijn ge-
Boten met de kermisexploitanten. Als de
phuldigingsplechtigheid ’s middags pas
kaats vindt en op de televisie kan worden
gevolgd, dreigt een groot aantal kermisbe-
Irijfhouders ernstig gedupeerd te worden
Boor een sterk verminderde opkomst.
Vooral ook, omdat het voor de kinderen
lan te laat wordt nog naar de kermis te
|aan, aldus de bond in de brief aan Van
Igt.
DEN HAAG (ANP). Minister Andries-
sen van Financiën voelt niets voor hervat
ting van de export-kredietverzekering aan
Zambia. Tijdens het wekelijks vragenuur
tje in de Tweede Kamer noemde hij het
gisteren niet langer verantwoord de dek
king van particuliere exportkredieten
voort te zetten.
Een verzoek de Nederlandse Crediet-
verzekeringsmaatschappij op haar be
sluitvorming te laten terugkeren werd
door de bewindsman van de hand
l ewezen.
Voortzettini van de dekkin; is vol-
l ens Andriessen niet in het belan; van
Zambia, dat in de economische ontwikke
ling sterk is achteruitgegaan.
Volgens de minister is er sprake van een
verslechterende betalingspositie en van
een grote toename van de schuldenlast.
De betalingsachterstanden belopen een
bedrag van vele honderden miljoenen
dollars.
De PvdA-Kamerleden Knol en Pronk be
pleitten voortzetting van de dekking, dit
om Zambia uit de sociaal-economische
impasse te halen.
De Consumentenbond schrijft verbijs
terd te zijn dat „de honderden miljoenen
extra die de consumenten via hun gasre
kening betalen aan heel andere zaken
worden besteed. In feite komt het erop
neer dat het rijk die gelden als gewone
belastinggelden behandelt en er begro
tingstekorten mee opvangt”. Voor prijs
verhogingen van aardgas die dienen om
energiebesparende voorzieningen aan te
brengen of te ontwikkelen hebben wij
begrip, maar verhogingen als pseudo-be-
lasting wijzen wij ten sterkste af, aldus de
open brief aan de minister.
De consument wordt volgens de consu
mentenbond het meest direct getroffen
door de energiecrisis in zijn verbruik voor
verwarming, koken en vervoer; dat wil
zeggen in zijn verbruik voor behoeften die
redelijkerwijs primair genoemd mogen
worden, aldus de brief.
De onjuiste handelwijze van de
overheid het gebruiken van de verhoog
de aardgasinkomsten voor het opvangen
van begrotingstekorten is volgens de
Consumentenbond binnen de kortst mo
gelijke tijd geaccepteerd en goedgepraat
door de gevestigde politieke belangen.
KEULEN. De vermindering van de
nvoer van de olie-exporterende landen
lit het Westen heeft de Bondsrepubliek
terker getroffen van de meeste andere
fidustrielanden, zo blijkt uit cijfers van
iet Instituut voor Economisch Onderzoek
'an Noordrijn-Westfalen.
Daarentegen is er sprake van een opval-
mde toeneming van de export van de
lielanden naar West-Duitsland.
De uitvoer van de 24 Westerse indu-
trielanden aangesloten bij de OESO (Or-
lanisatie voor Economische Samenwer
ing en Ontwikkeling) naar de dertien
enden van de OPEC (Organisatie van
)lie Exporterende Landen) is in de eerste
cht maanden van het afgelopen jaar met
,7 procent afgenomen. De Westduitse ex-
lort naar de OPEC-landen verminderde
iet vijftien procent.
Uitgedrukt in D-marken daalde de
'aarde van de Westduitse uitvoer naar de
ilie-exporterende landen in de eerste acht
aaanden van 1979 zelfs met twintig pro-
ent terwijl de waarde van de export van
Be OPEC naar de Bondsrepubliek met
eertig procent steeg, aldus de berekenin-
len van het instituut.
De terugkeer van dollars die de OPEC-
snden voor hun olie ontvangen naar de
Westerse industrielanden is verleden jaar
at stilstand gekomen. Het instituut in
Eeulen verwacht niet dat er dit jaar ver-
etering in die situatie zal komen. De
ehoefte aan hoogwaardige verbruiks-
oederen, kapitaalgoederen en produktie-
liddelen van de olielanden is kleiner ge
worden. Bovendien proberen de meeste
olielanden de toeneming van hun invoer
af te remmen en kiezen ze voor een gema
lde ontwikkeling van landbouw en indu
strie over een langere termijn, aldus het
instituut.
Het Nederlandse bedrijfsleven
heeft het moeilijk. Onze lonen, be
lastingen en sociale lasten zijn ho
ger opgelopen dan in de belang
rijkste concurrerende landen.
MOSKOU (UPI). Het Russische pers-
I nireau TASS heeft bekendgemaakt, dat
in Armenië een nieuwe kernenergiecen
trale, de eerste in aardbevingsgebied, in
gebruik is genomen.
diner-
neming die de doodstrijd kunnen rek
ken. Er is wel de staat die kan insprin
gen. Politici zij ook maar mensen. Die
letten op de stemmen van met ontslag
bedreigde werknemers. Het moet al gek
gaan, wil er door Den Haag geen geld
tegenaan gegooid worden. Maar ook in
dit geval zijn de moeilijkheden door de
te scherpe buitenlandse concurrentie
blijvend. Het Haagse geld lost die niet
op. Men kan niet blijvend geld in een
bodemloze put gooien. Als de geld
stroom van de overheid wordt stopgezet,
moet het bedrijf toch sluiten of afslan
ken. De werkloosheid komt alleen later.
„De tekorten van de overheid worden
zonder meer doorgegeven aan de indivi
duele gasverbruikers, aan wie niemand
vraagt hoe zij hun tekorten dekken. En
wie mocht hopen dat het hier een tijdelij
ke ontsporing van ons fiscale systeem
betreft, kan deze hoop wel laten varen”.
De Consumentenbond verwijt politieke
partijen dat ze deze handelwijze tot ge
woonte willen verheffen. Volgens de bond
hebben de fractievoorzitters van CDA en
WD zeer onlangs alweer „in de richting
van de aardgasprijzen gewezen om de
tegenvallende economische ontwikkeling
op te vangen”. In PvdA-kring is, aldus de
brief, zelfs al bedacht om ook de toekom
stige aardgasopbrengsten alvast voor de
huid financieringstekorten te ge
bruiken.
irkens-
XT*
Een elektronische koortsthermometer met een geijkt
bereik van +24 tot +42 graden Celsius. Voor metingen onder
de tong, rectaal en onder de oksel is een standaardsensor
beschikbaar; voor huidmetingen is een speciale sensor
ontwikkeld. Na tien uur gebruik moeten de batterijen herla
den worden. Het apparaatje is sinds kort in de handel.