01
Uit bezuinigingsplannen blijkt:
Kamerdebat
eindigt in
anticlimax
Bezetters van
twee ambassades
matigen eisen
K
President Iran herroept verklaring:
n
O
Spoedig VS-plan
BV Nederland moet forse stap terug
alternatieve
IJmuider Courant
Zomerspelen
van vage
uitspraken
DamiatePers
„Ratjetoe
Gijzelaars alleen vrij bij uitlevering sjah
F
Arrestatie van 23
prostituees na
klacht Nederlanders
0N1
99
99
I
VRIJDAG 22 FEBRUARI 1980
VR
BINNEN- EN BUITENLAND
4
Kok over bezuinigingen:
99
VI
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG. Met uitzon
dering van de laagstbetaalden
en de laagste uitkeringstrek-
kers zullen alle Nederlanders
die inkomen genieten, dit jaar
met tenminste anderhalf per
cent inboeten op hun koop
kracht.
Koopkracht daalt met
minstens IV2 percent
Oppositieleider Joop den Uyl en Ed van Thijn gisteravond na het uitspreken van de verklaring van minister-president Van Agt over het ontslag
van minister Andriessen.
(Door Frans Nypels)
155,00
F
achtergrond
(Van onze redactie buitenland)
MEXICO-CITY. De bezetters van de
Belgische en Deense ambassade in Mexi-
co-City hebben gisteren hun eisen tot on
middellijke vrijlating van politieke gevan
genen verzacht. De actievoerders hebben
laten weten dat zij elk redelijk voorstel tot
beëindiging van de al vier dagen durende
impasse zullen aanvaarden.
Ongeveer dertig leden van een comité
voor de verdediging van politieke gevan
genen waren maandag de ambassades
binnengegaan en eisten toen de vrijlating
van 120 gevangenen, informatie over ver
misten en landbouwhervormingen.
De leider van het comité, Felipe Marti
nez Soriano, wiens eisen door de Mexi
caanse regering vierkant zijn verworpen,
zei dat hij nu bereid zou zijn met minder
akkoord te gaan. „Als de regering ons een
voorstel doet, hoe gering dat ook is, zullen
wij bereid zijn de ambassades te verla
ten”. De activisten zeiden dat zij geen
ambassadepersoneel hadden gegijzeld.
TEHERAN. President Bani-Sadr
van Iran heeft in een interview met
de Canadese radio gezegd, dat geen
verband bestaat tussen de werk
zaamheden van de VN-commissie,
die de grieven van Iran tegen de sjah
gaat onderzoeken en de vrijlating van
de gijzelaars in de Amerikaanse am
bassade.
De Iraanse regering is nog steeds vast
besloten om de ex-sjah uitgeleverd te krij
gen voor berechting. Deze woorden van
Dus Andriessen zou wel eens de oplos
sing in de handpalm hebben met zijn
suggestie om de lonen voor enige jaren
aan de ketting te leggen? Nee, hij even
min. Lonen laten zich namelijk niet aan
de ketting leggen. Recent onderzoek van
een Engelse econoom, die ook naar het
De kwaal van de patiënt - de BV
Nederland is bekend. Ondanks een
aardgasopbrengst van 10 miljard is er
een gigantisch financieringstekort. De
BV Nederland geeft meer uit dan er
verdiend wordt. Om dat mogelijk te ma
ken moet minister Andriessen met de
pet in de hand bij bankpresident Jelle
Zijlstra op bezoek. Of oom Jelle maar
wat extra bankbiljetten wil drukken?
Op verscheidene plaatsen in Iran zijn
vechtpartijen uitgebroken tussen islamiti
sche fundamentalisten, de hesbollahi en
de moedjaheddin, linkse activisten die een
guerrilla tegen het bewind van de sjah
hebben gevoerd. In de havenstad Chor-
ramsjahr kwamen vijf mensen om het
leven door een bomaanslag op een politie
ke bijeenkomst, die zou worden tegenge
sproken door de dochter van wijlen aya
tollah Taleghani, een radicale sji’itische
De VN-commissie, die voorbereidend
werk verricht in Genève, wordt komend
weekeinde in Teheran verwacht.
Hij
mor
mee
Dit blijkt uit de gisteren gepubliceerde
bezuinigingsplannen van de regering. Het
kabinet wil drie miljard bezuinigen op de
overheidsuitgaven teneinde het financie
ringstekort beneden de zes percent van de
rijksbegroting te houden.
BEZORGKLACHTEN:
maandag t/m vrijdag van
zaterdags van
HOOFDREDACTIE:
Jos L. Lodewijks
E. Koning
DIRECTIE: Mr. H. C. van der Mije
Des
voorgr
tiviteil
heid a
onder
den, d
begun
cembe
rande<
waard
van d
Van c
Bestu
voort!
dan o
reactii
de Ra
VI
bek
geei
van
begi
afdt
kwt
deri
sen
na i
afd<
DE
Kam
Stor
Gijs
zal i
pom
arbe
A
plaa
driji
stru
Het
ontwi
Raad
der e:
teerd
kelijk
alleen
Den
ke ov
betroi
kinge
Wei
werkj
minst
Oude weg 12-14, Haarlem
tel. 023 - 31 90 53
Vo
Hek
is h«
rast
ling
die
nieu
aan
Herd
tract
naar
stuu
opht
over
gevo
kran
en 1
dooi
pij 1
marl
Aart
H
(Vervolg van pagina een)
Tijdens het gisteravond gehouden
Kamerdebat over het ontslag van mi
nister Andriessen bleken zoals ver
wacht, oppositie en regeringspartijen
het volkomen met elkaar oneens over
de gevolgen die het ontslag van de
bewindsman moet hebben.
Voeg deze loongevoelige bezuinigings
voorstellen bij het nu uitgestippelde ar
beidsvoorwaardenbeleid de nullijn
voor de lonen, schoning van de prij
scompensatie voor gestegen energieprij
zen en er doemt het beeld op dat
iedere Nederlander in 1980 een fors brok
koopkracht dient in te leveren. Kan dat
op vrijwillige basis? Is dat mogelijk via
overleg? Daar ligt de kern van het con
flict tussen enerzijds Frans Andriessen
en anderzijds Wil Albeda. Andriessen
vindt van niet, Albeda gelooft, waar
schijnlijk tegen beter weten in, dat
overleg toch nog een maatschappelijk
draagvlak oplevert. Vannacht nog merk
te de minister van Sociale Zaken op dat
FNV-voorzitter Wim Kok, die al een
hartgrondig nee had laten horen tegen
de voornemens van het kabinet-Van Agt,
de brief van de regering verkeerd had
geïnterpreteerd
Ten aanzien van de energiebesparing
worden harde maatregelen aangekon-
digd, waaronder verhoogde motorrijtui-
Woordvoerders als Den Uyl (PvdA) en
Terlouw (D’66) verlangden het heengaan
van het kabinet, maar de leiders van de
regeringspartijen Lubbers (CDA) en Riet
kerk (WD) stelden, evenals premier Van
Agt overigens, dat met het vertrek van
Andriessen de grondslag van het kabinet
niet is veranderd en dat er derhalve geen
sprake is van een kabinetscrisis.
Het met veel spanning tegemoet geziene
debat in de Tweede Kamer eindigde van
nacht even na twaalven in een anticlimax,
toen de parlementariërs akkoord gingen
met een ordevoorstel van Den Uyl, de
beraadslagingen tot dinsdag te schorsen.
De oppositieleider vroeg om verdaging,
toen Van Agt bleef weigeren de ontslag
brief van Andriessen vrij te geven en
nadat de premier had toegegeven, dat het
kabinet vanmorgen zou beginnen aan het
zoeken naar een opvolger voor de schei
dende bewindsman.
de Iraanse president lijken strijdig met
zijn uitspraak van vorige week, dat uitle
vering van de sjah niet langer een voor
waarde is voor vrijlating van de gijze
laars. Toen verlangde hij alleen dat de
Verenigde Staten „hun misdaden tijdens
het regime van de sjah” zouden veroorde
len en erkennen dat ze zich de afgelopen
25 jaar in binnenlandse aangelegenheden
van Iran hebben gemengd.
De bezetters van de ambassade van hun
kant houden vast aan hun standpunt dat
de sjah moet worden uitgeleverd en dat
het „dwaasheid” zou zijn om „clementie”
te verwachten voor de gijzelaars, voordat
aan deze eis is voldaan.
Dat is natuurlijk onzin. Kok begrijpt
het best, ’t Is inleveren geblazen en dat
wil zijn achterban niet. Die achterban
heeft, andersluidende beweringen ten
spijt, de laatste jaren geen stuiver ingele
verd. En die achterban wil de komende
jaren ook niks inleveren, hoeveel
overleg Albeda ook uit zijn hoge hoed
tovert.
Een loonmaatregel voor de rest van dit
jaar zal onvermijdelijk zijn indien de soci
ale partners niet tot een overeenkomst
komen over het arbeidsvoorwaardenbe
leid dat de volgende punten inhoudt: geen
loonsverhoging; vermindering van de
prijscompensatie op 1 juli, ook bij geste
gen energieprijzen; aanvullende korting
op de prijscompensatie voor hogere inko
mens en beperking van incidenteel loon,
te gebruiken voor extra honorering van
zwaar en vuil werk. Het kabinet is bereid
een verlaging van de belastingen te
overwegen indien dit noodzakelijk is om
de koopkracht van de laagste inkomens
veilig te stellen.
Een tweede bezuinigingsvoorstel de
ambtenaren moeten nog eens 300 mil
joen inleveren geeft ook al de nodige
hoofdbrekens voor de realisten onder de
politici. Onlangs nog moest minister
Wiegel van Binnenlandse Zaken zijn
voornemen laten schieten, om toeslagen
op lonen van werknemers in de markt
sector, in industriële ondernemingen en
in het bank- en verzekeringsbedrijf uit
het trendbeleid te poetsen.
18.30-19.00 uur
11.30-12.30 uur
VEI
de R;
Velse
de pl
feiten
wijst
toe ei
dat e
besta
het n
ondei
gennc
nauw
daari
versli
van c
nood
voor!
ande;
geloc
punt
Tijdens de discussies gisteravond noem
de Den Uyl Andriessen de grondlegger
van het financieel-economische beleid
van het kabinet. Met het vertrek van deze
minister, aldus de PvdA-leider, valt ook
de grondslag van het kabinet weg en moe
ten alle ministers opstappen. De WD
werd door Den Uyl „onversneden oppor
tunisme” verweten, omdat deze partij An
driessen in zijn beleid altijd steunde en nu
dit beleid door het kabinet niet wordt
gevolgd, de scheidende bewindsman zon
der meer laat gaan.
D’66-woordvoerder Terlouw sprak over
het „lozen” van politieke voormannen
door het CDA. In dat verband noemde
Terlouw Aantjes, Kruisinga en nu dan
Andriessen. De Democraten-leider meen
de dat het kabinet moet gaan, nu een zo
belangrijke minister opstapt.
Uitsluitend telefoon: 02550-10519
voor Santpoort: 023 - 31 90 53
Lubbers gaf op zeker moment te ken
nen het „oneens” te zijn met de opvat
ting van Andriessen dat er een „meeija-
rig loonbeleid” moet worden afgekon-
digd om de moeilijkheden met de Neder
landse economie het hoofd te bieden.
Een meerjarig loonbeleid óf, simpeler
gezegd, een geleide loonpolitiek. Een
troetelkindje van sommige sociaal-de-
mocratische economen, waaronder de
Nobelprijswinnaar Jan Tinbergen, pro
fessor Hans van den Doel en de Groning
se hoogleraar Cees de Galan. Wie het
pakket maatregelen beschouwt, dat het
verminkte kabinet richting parlement
en sociale partners, werkgevers en
werknemers heeft gestuurd, kan niet
aan de indruk ontkomen dat een straf
geleide loonpolitiek inderdaad de enige
mogelijkheid zal zijn om de beoogde
bezuinigingen door de strot van de
hoofdrolspelers op het loonpolitieke to
neel te wringen.
Een beperking van de rijksbijdragen
aan de fondsen van sociale zekerheid
voor een bedrag van ƒ750 miljoen is
geen geringe zaak. Die donaties uit de
schatkist waren de afgelopen jaren ge-
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON-NEW YORK-DEN
HAAG. De Amerikaanse regering ver
wacht binnen twee weken voorstellen te
kunnen doen die betrekking hebben op
het houden van alternatieve Olympische
Spelen. Vice-president Mondale heeft dit
gisteren verklaard.
Volgens de bewindsman staan op dit
moment 23 landen vierkant achter het
Amerikaanse plan de Spelen van Moskou
te boycotten. Van een aantal andere lan
den is het volgens Mondale bekend dat zij
een boycot overwegen.
Washington hoopt dat zowel de Zomer-
als Winterspelen in de toekomst op een
permanente plaats worden gehouden, „zo
dat wij dit niet iedere vier jaar krijgen”.
Burgemeester Koch van New York
heeft gisteren voorgesteld nog deze zomer
alternatieve Spelen te organiseren. Het
evenement kan volgens hem in de staten
New York, New Jersey, Connecticut en
mogelijk ook in Pennsylvania worden ge
houden.
Voorzitter Kane van het Amerikaans
Olympisch Comité heeft gezegd dat zijn
comité geen andere keus heeft dan ak
koord te gaan met het boycot-besluit van
de Amerikaanse regering ten aanzien van
de Spelen in Moskou. Hij heeft wel be
zwaar tegen president Carters verklaring
dat het besluit onherroepelijk is.
De Amerikaanse minister Vance van
Buitenlandse Zaken heeft gezegd dat
Frankrijk nog geen definitief standpunt
inzake een eventuele boycot van „Mos
kou” heeft genomen.
Bij oplopende prijzen voor grondstof
fen, die op zichzelf al inflatie veroorza
ken, is dat een dodelijk medicijn. Er
komt nog meer inflatie.
Hoe de kwaal bestreden moet worden
is ook min of meer bekend: fors bezuini
gen. Maar als het maatschappelijk
draagvlak, zoals dat deftig heet, voor
fors bezuinigen ontbreekt om welke
politieke reden dan ook dan rest nog
maar een paardemiddel: Jelle draait de
geldkraan dicht. Als je als minister van
Financiën de zaken zo analyseert kun je
eigenlijk maar één stap zetten. Van Agt
en z’n makkers de rug toekeren. De
geschiedenis zal wel bewijzen dat het
instrument van overleg net zo bot is als
het medicijn van straffe loonpolitiek. De
Nederlanders moeten gewoon kiezen:
een stap terug. Inmiddels wel een forse.
(Van onze redactie buitenland)
TEL AVIV. Ongeveer honderd
Nederlandse VN-soldaten in Zuid-Li-
banon blijken een venerische ziekte te
hebben opgelopen bij hun verlof in Tel
Aviv. Dit heeft de politie van deze
Israëlische stad vanmorgen gezegd. In
de afgelopen dagen zijn 23 prostituees
gearresteerd op aanwijzing van be
smette Nederlandse soldaten.
De Israëlische politiewoordvoerder
zei, dat de prostituees in Tel Aviv tot
dusver vrij waren geweest van ge
slachtsziekten. Na klachten van de
commandanten van het Nederlandse
contingent is een aantal publieke vrou
wen dat bars en hotels bezoekt waar
veel „blauwhelmen” komen, voor een
medisch onderzoek opgepakt.
Ook tientallen Zweedse en Noorse
UNIFIL-soldaten hebben geslachts
ziekten opgelopen, maar deze hebben
zich niet bij de politie beklaagd.
De Nederlandse VN-soldaten plegen
veel van hun vrije tijd in Tel Aviv door
te brengen, waar call girls in dure
hotels gouden tijden beleven. Zij vra
gen 50 tot 100 dollar per nacht plus
verblijfskosten in een eerste-klashotel.
Ook elders in Iran vielen met messen,
knuppels en stenen bewapende hesbollahi
bijeenkomsten van moedjaheddin aan.
Bij de universiteit van Teheran werd
urenlang gevochten. In de zuidelijks stad
Sjiraz moesten zestig mensen in het zie
kenhuis worden opgenomen.
De hesbollahi beschouwen de moedja
heddin als marxisten, die hun politiek
opvatting verhullen onder een dun islami
tisch laagje.
Ruud Lubbers, fractievoorzitter
van het CDA, heeft gisteren tijdens
het debat over het aftreden van mi
nister Andriessen een opmerking
gemaakt die wellicht verduidelijkt
waarom een van de sleutelfiguren
uit het kabinet-Van Agt voortijdig
heeft afgehaakt.
geestelijke die een van de leiders van de
moedjaheddinbeweging was. Er vielen
bijna honderd gewonden.
In de plannen staat dat het trendbeleid
voor ambtenarensalarissen blijft gehand
haafd, maar dat de aanvangssalarissen
voor al het administratief personeel zon
der ervaring dalen. Hierbij zal echter re
kening worden gehouden met het aanbod
van personeel. De nieuwe regeling voor
onregelmatig werk wordt alsnog inge
voerd en alle topinkomens bij de overheid
gaan omlaag. Daartegenover komt er ex
tra betaling voor vuil, zwaar en onaange
naam werk en wil het kabinet nog dit jaar
komen tot meeijarenafspraken die moe
ten leiden tot arbeidsplaatsenovereen
komsten en werktijdverkorting.
genbelasting en benzineprijzen. De ex
portprijs van aardgas gaat ook omhoog,
waarmee men 430 miljoen gulden extra
zal krijgen. Oliemaatschappijen zullen
worden gedwongen hun extra aardgas
winsten in Nederland te investeren.
Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. FNV-voorzitter Kok
heeft de gisteren gepubliceerde bezuini
gingsplannen van de regering gekarak
teriseerd als „een ratjetoe van vage uit
spraken” en gezegd ze „onaanvaaard-
baar” te vinden.
De koopkracht in Nederland zal dalen
zonder dat daar iets positiefs tegenover
staat, zo stelde Kok. Hij herhaalde dat de
regering voorbij gaat aan de verant
woordelijkheid van werkgevers en
werknemers om tot een arbeidsvoor
waardenbeleid te komen. Het kabinet
dreigt volgens hem te vroeg met „een
loondictaat”.
Felle kritiek op de bezuinigingsplan
nen voor de ambtenareninkomens
kwam van ABVA-voorzitter Dutman, de
ambtenarenbonden CFG en NCB en de
De regering wil onder meer geen volle
dige vergoeding meer geven voor prijsver
hogingen aan de departementen, waar
mee men anderhalf miljard hoopt te be
zuinigen. Daarnaast moeten de volgende
begrotingsposten inleveren: volksgezond
heid (200 miljoen); gemeente- en provin
ciefonds (250 miljoen); sociale voorzienin
gen (750 miljoen) en ambtenaren (300 mil
joen).
na-oorlogse Nederland heeft gekeken
toen Drees senior de lonen in een ijzeren
vuist leek te hebben, heeft uitgewezen
dat de lonen, ondanks een straf beleid,
blijven stijgen. Trouwens, uit rapporten
van de Loontechnische Dienst is geble
ken dat ondanks looningrepen van het
kabinet-Den Uyl de prijs voor arbeid
steeg.
De christelijke werkgeversorganisatie
NCW sprak van een nogal vage brief.
CDA-fractieleider Lubbers noemde het
heengaan van Andriessen „een persoonlij,
ke nederlaag.” Hij betreurde het dat het
kabinet er niet in is geslaagd als een
homogene groep tot een besluit te komen.
Overigens zei de CDA-leider spijt te heb
ben, dat hij in eerdere instantie had ge
zegd dat vermoeidheid bij minister An
driessen ook een rol heeft gespeeld. Hij
nam dat terug.
WD-voorman Rietkerk zei dat hij de
WD-ministers in het kabinet had aange
raden te blijven omdat het pakket bezuini
gingsmaatregelen waarmee het kabinet
nu komt, precies datgene is waar de WD
om heeft gevraagd. Volgens Rietkerk
komt het totale pakket dicht in de buurt
van de 4 miljard gulden waar de liberalen
altijd om hebben gevraagd.
Premier Van Agt zei te betreuren dat
minister Andriessen heengaat en liet we
ten tot het laatste toe er van alles aan te
hebben gedaan om de minister op zijn
besluit te laten terugkomen.
geven om de koopkracht van de modale
werknemer (inkomen in 1980 32.500 gul
den) te handhaven. Trekt de regering die
gift terug dan draaien de premiebeta
lers, werkgevers en werknemers, voor
de extra kosten op. De nullijn voor de
modale man, een barrière die CDA en
WD schouder aan schouder jaren ach
tereen hebben verdedigd, is daarmee
definitief geslecht. Het kabinet is terug
gevallen op een nieuwe frontlijn: de nul
lijn voor het minimumloon. Maar om dat
front wat meer kracht te geven heeft de
regering zelfs een belastingverlaging op
het oog. Het kan verkeren na drie jaar
regeren, zullen vele medestanders van
dit kabinet hebben gedacht.
15,90
45,85
60,00
180,70
233,00
0,80
„Wezenlijke beslissingen lijken niet ge
nomen”, aldus NCW-voorzitter Van Eij-
kelenburg. Het KNOV zegt te vrezen dat
de koopkracht van de middenstanders
onvoldoende is gewaarborgd door de
beloofde belastingverlagingen. Het VNO
is vanmorgen intern overleg over de
voornemens begonnen.
WD-fractieleider Rietkerk zei gister-
Raad MHP. Dutman sloot niet uit dat avond tijdens het Kamerdebat over de
zijn leden gaan meedoen aan de huidige afgetreden minister Andriessen van Fi-
FNV-acties tegen het kabinetsbeleid. De nanciën, dat het pakket bezuinigings-
twee christelijke bonden spraken van maatregelen „substantieel overeenkomt
een hoogst onbillijk plan”. Het CNV met wat de VVD heeft gevraagd”. CDA-
zegt van de regering te willen horen hoe Kamerlid Van Houwelingen zei gister-
men de werkloosheid die door de bezuin- avond dat zijn fractie „niet al te makke-
gingsplannen zal ontstaan, denkt te com- lijk” zal instemmen met aantasting van
penseren. de koopkracht voor de laagst betaalden.
BUREAU:
Redactie en administratie:
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden
postbus 18, 1970 AA IJmuiden
tel. redactie: 02550-15389
na kantoortijd: 02208-3577
,tel. adm: 02550-15437 en 16450
postgiro: 273107
telex: 41866
ADVERTENTIES:
telefoon 023-31 90 53
GROENTJES:
gerubriceerde advertenties, uitsluitend
telefoon 023 - 31 92 72
ABONNEMENTEN?”
bij vooruitbetaling
(inclusief 4% BTW)
per maand
per kwartaal
per post
perjaar
per post
losse nummers
buitenland
per kwartaal
(Van onze redactie buitenland)
Ook de kleinere oppositiepartijen als
PPR, PSP en CPN kritiseerden het kabi
net na de beslissing te blijven zitten. Bak
ker (CPN) omschreef de sfeer binnen de
regeringspartijen als een waarbinnen zij
elkaar „geparfumeerde baden met
scheermessen” aanbieden.
