Premie moet Nederland drinkt steeds meer cola 2 Uit nota Van Aardenne blijkt: I ndoor-trekkerwedstrijden Voor en na Andriessen Centrum pleit voor windmolen Forse winst bij Douwe Egberts olieverkoop verminderen Akkoord EG met 1 Tegelvloer? INSAID Kolengebruik gaat aanzienlijk stijgen in woonbuurt Problemen rond fors omhoog dure nafta j Koeweit wil Joegoslavië i: n Ziekenfondsraad wil centraal inkoopbureau s li 17 ECONOMIE w moet voeren om de prijzen van geneesmiddelen in de hand te F! beter opletten bij het voor schrijven van medicijnen. (Van onze redactie economie) AMSTELVEEN. De Zie kenfondsraad vindt dat de - DINSDAG 26 FEBRUARI 1980 «J; overheid een krachtig beleid 3*x" 7z’ houden. Ook de artsen moeten ris fris >35 ii Overheid moet letten op prijzen geneesmiddelen (ADVERTENTIE) he aim, In het Rotterdamse sportpaleis Ahoy werden in het afgelopen weekeinde indoor-trekkerwedstrijden gehouden. De hele arena was hiertoe Manxes naan*- n I —J i a _a_ gevuld met een dikke laag zand. Het ging erom wie het snelst een bepaald gewicht over een bepaalde afstand kon verplaatsen. «i t at draait. Andriessen probeerde het te vertragen, maar het vliegwiel heeft ge wonnen. De uitgaven waren volgestopt met versterkers. Vooral de koppeling tussen lonen en sociale uitkeringen werkte opzwepend. Daar valt weinig meer aan te doen. De begroting is vrij wel niet meer beheersbaar, want ook de belastingen zijn door hun enorme druk bezig dol te draaien. Er zijn krachten ontketend die we niet goed meer onder controle kunnen krijgen. •o o o o o o o o o '0 Od 0 0 o o o o Od 0 0 n. it uvel n. LONDEN (AFP). Koeweit is van plafi - zijn olieverkoop aan drie particuliere X maatschappijen met 50 procent te vermin deren. Over nieuwe leveringscontracten Z zijn onderhandelingen gaande. De betrok- ken firma’s zijn British Petroleum, Shell en Gulf, zo heeft de Britse krant Financial Times bericht. Het dagblad voegde er, zich baserend op functionarissen van het Koeweitse mini- sterie van Oliezaken, aan toe dat „in per centage uitgedrukt de inkrimping aan- zienlijker is dan de produktieverlaging van 2,2 miljoen vaten (van 159 liter) per dag tot 1,5 miljoen vaten die reeds is voorzien en die in april ingaat”. De Financial Times meldt dat BP, Shell en Gulf op het moment ongeveer 1,3 mil- I joen vaten olie per dag van Koeweit kopen. Insaid Badhoevedorp. Vlierstraat 25 Insaid Oisterwijk, Heusdensebaan 50 «3J i m i w k sa na a m i Si «I i «I I »l| I 290.11>' oa p >a sa fabriek in Dongen. Met deze bottellijn was een investering gemoeid van meer dan 4 miljoen. Van Galen merkte verder op, dat het verbruik van Shandy in opmars is. Shan- dy, een samenstelling van 20 procent bier en 80 procent frisdrank, neemt nu 5 pro-;. cent van de markt voor zijn rekening,;;; maar dit zal in de toekomst in hoog tempo*" stijgen. Ook bronwater wordt in Neder land snel populair. Het verbruik per hoofd van de bevolking is thans al vijf, liter per jaar. Ter vergelijking: in West?;=i; Duitsland consumeert men 40 liter per- hoofd van de bevolking en in Frankrijk eh '“I België niet minder dan 50 liter. iteerd 0 0 6 3 0 0 0 0 o o o o o o o o o 0 o >011i 0 o o o o o o o o 0b o o o o o o o o o o o o Óe 0 o o o o o o o o o o o o o o De mogelijkheid wordt overwogen om in het kader van het streven naar bezuini- <5 S ging in de geneesmiddelenvoorziening tot -K een centraal inkoopbureau voor genees- '5 middelen te komen. Dat alles blijkt uit voorstellen voor de donderdag 28 februari te houden vergade- si j - ring van de Ziekenfondsraad. De commis sie eigen bijdragen zegt dat het ministerie In dit verband zegt het advies dat artsen meer prijsbewust moeten worden. Het komt vaak voor dat dure medicijnen wor den voorgeschreven waar goedkopere, ge lijkwaardige middelen voorhanden zijn. De artsen moeten weliswaar in de eerste plaats medische overwegingen laten gel den, maar ze moeten ook aan de economi sche gevolgen denken. sche Zaken om in het kader van het alge mene prijsbeleid de medicijnprijzen scherp te controleren. Dit ministerie kan, samen met dat van volksgezondheid, in-, grijpen in de prijsvorming en het oefent via het zogenaamde prijsinkomensbeleid invloed uit op de tarieven. De commissie wil ook dat de ZFR be slist over een voorstel op korte termijn te bekijken of het mogelijk is om te komen tot een centraal inkoopbureau voor ge neesmiddelen. Zij wil graag weten of de centrale inkoop van medicijnen praktisch haalbaar is en of daarvan inderdaad een „drukkende werking” kan uitgaan op de geneesmiddelenprijzen. Als de Ziekenfondsraad donderdag be slist over een aantal voorstellen, dan zou den per 1 april eigen bijdragen voor kraamzorg, plastische chirurgie en fysio- (Van onze redactie economie) DEN HAAG. Het kolenverbruik in ons land, dat nu (zonder cokesko- len) ongeveer anderhalf miljoen ton per jaar beloopt, zal gaan toenemen tot ongeveer 26 miljoen ton rond de eeuwwisseling. DEN HAAG. Het Rotterdamse Cen trum voor Energiebesparing propageert een in Nederland ontworpen en gecon- 'I strueerde windmolen van betrekkelijk I kleine afmetingen, die in grote delen van I ons land bruikbaar is voor de opwekking I van electriciteit voor bedrijven of woon- Wat heeft het kabinet-Den Uyl des tijds bezield? Het heeft vooral een be langrijke beoordelingsfout gemaakt bij de bestrijding van de werkloosheid. Toen die de kop weer opstak, na ruim 25 jaar volledige werkgelegenheid, werd snel het recept van Keynes toege past. Volgens dit recept kan werkloos heid het best worden bestreden door een begrotingstekort. Daardoor neemt de geldhoeveelheid toe en dus ook de totale vraag. Het bleek echter dat de nieuwe werkloosheid vooral werd op geroepen door te hoge lonen en niet zozeer door een vraagtekort. Dan werkt aanzwengeling van de vraag juist verkeerd, want dat versterkt de inflatie. Evenals bij de inenting tegen griep heeft men het vorige virus bestre den. Maar het nieuwe werkloosheidsvi- rus kreeg daardoor juist een betere voedingsbodem. Toen we dat gingen inzien, was het te laat, omdat de uitga ven een eigen vaart hadden gekregen. Het gigantische tekort dat nu is be reikt, kan op twee manieren worden gefinancierd. De staat kan trachten te lenen op de kapitaalmarkt of extra geld scheppen. In het eerste geval wordt de rente nog verder opgedreven. Dat maakt de investeringen van het bedrijfsleven duurder, remt ze daar door af en verslechtert dus de werkge legenheid. In het tweede geval wordt de inflatie verder aangeblazen. Daar door krijgen de prijzen en de lonen nog meer opwaartse druk en dat heeft ook een averechtse invloed op de werkgele genheid. Het is kiezen uit twee kwaden. Vermoedelijk halen we ze allebei over ons. Andriessen zal toch wel door de fei ten in het gelijk worden gesteld. Intus sen kijkt Den Uyl met leedvermaak naar het verder tikken van de tijdbom onder het huidige kabinet. Zullen de kiezers zich straks nog herinneren dat die tijdbom het zwakke financiële be leid van het kabinet-Den Uyl is? Volgend jaar zal de premie voor de verplichte ziekenfondsverzekering fors moeten stijgen. De commissie voor financiële zaken van de Zieken fondsraad verwacht dat de premie, die nu 8,1 procent is, dan zeker tot bijna 9 procent zal moeten worden verhoogd. Dit zegt de commissie in een ont- werp-brief over deze kwestie, die donderdag in de raad wordt behan deld en dan naar de staatssecretaris mevrouw Veder-Smit (Volksgezond heid) wordt gestuurd. Wat de premie- prognoses voor volgend jaar betreft, wordt gezegd dat een stijging met 0,82 procent noodzakelijk is als de zogenaamde risicodekking van het fonds, waaruit deze verzekering wordt betaald, op 3,9 procent wordt gehandhaafd. Als de overheid zich garant zou stellen voor eventuele tekorten, kan de risicodekking worden afgeschaft, zodat dan de premiestijging in het komende jaar tot ongeveer een half procent kan worden beperkt. therapie van kracht kunnen worden. Het gaat om beslissingen over technische maatregelen die de weg voor deze bezuini gingen vrij kunnen maken. Al in 1978 vroeg staatssecretaris me vrouw Veder-Smit (Volksgezondheid), die na de besluiten van de raad de maatrege len moet doorvoeren, om adviezen hier over in het kader van de bezuinigingsope ratie Bestek ’81. Het ging om een totaal aan besparingen van ongeveer een half miljard, dat vorig jaar had moeten ingaan. Over de onderdelen kraamzorg, plasti sche chirurgie en fysiotherapie heeft de ZFR in september vorig jaar voorlopige adviezen uitgebracht. Het eigen risico voor ziekenvervoer is nog in studie, even als een (spoedig te verwachten) advies over maatregelen die moeten voorkomen dat lagere inkomensgroepen te zwaar door de bezuinigingen worden getroffen. indset iv. ed.) 01 551V Oud-minister Andriessen van Financiën heeft gelijk, maar hij kreeg in de ministerraad geen ge lijk. De forsere aanpak van staat suitgaven en de lonen die hij in gedachten had, werden niet haal baar geacht. Hij kan nu alleen nog zijn hart luchten. Daarbij had hij zelfs verder kunnen gaan dan hij in zijn verklaring doet. Als Kamerlid tijdens het kabinet-Den Uyl heeft hij herhaaldelijk gewaar schuwd tegen het afglijden van de staatsfinanciën naar een steeds groter tekort. Zelfs toen dit kabinet begon in te zien dat het inderdaad op de ver keerde weg was, werden de problemen niet hard genoeg aangepakt. Men schoof ze steeds voor zich uit. Dat verwijt Andriessen nu ook aan het ka- binet-Van Agt. Meer nog dan het ver schil in het peil van de bezuiniging, is de tijdelijkheid van een groot deel daarvan voor hem reden op te stappen. Ook de loonbeheersing is een twist punt. Om niet alles tegelijk overhoop te halen, kom ik daar in een volgend artikel op terug. Het is inderdaad allemaal begonnen onder het kabinet-Den Uyl. Dat zat aanvankelijk op rozen. Het erfde van zijn voorganger een overschot van 250 miljoen gulden in 1973. Bovendien vloeiden de aardgasbaten voor de staat steeds rijker. Niettemin was er al in 1975 een tekort van 7,5 miljard gulden. Dat is vrijwel ononderbroken verder opgelopen. Voor dit jaar zou het tekort bij ongewijzigd beleid 16,5 miljard gul den bedragen. Andriessen kwam dus te zitten op het gat van zijn voorganger. Hij is onmiddellijk begonnen met po gingen tot verder ombuigen. Maar het was een zelfrijzend gat. We kunnen ook spreken van een vliegwiel. Dat heeft onder het vorige kabinet zo’n vaart gekregen, dat het nog steeds door- DEN HAAG (ANP). De Nederlandse chemische industrie, die op de grondstof nafta draait, is volgens Shell in moeilijk heden gekomen door de scherpe prijsstij-,u£1 ging, die dit olieprodukt heeft ondergaan. Nafta is voor de Nederlandse chemische industrie een te dure grondstof geworden om met succes te kunnen blijven werken. De enige redding is volgens E. Meinsma, directeur van de Shell Nederland Chemie,, een betaalbare grondstof en dat zou LPG' kunnen zijn. -V:* Er zijn in ons land drie grote petroche mische concerns, die een eigen nafta-kra- ker hebben, te weten Shell, DSM en DOW. Alle drie zien volgens Meinsma reikhal zend uit naar de verwezenlijking van een LPG-terminal in het Europoortgebied. Men heeft geld gereserveerd om de kraak-* installaties om te bouwen. Tot voor kort had de chemie goede hoop, dat de plannen - van Shell en BP voor een LPG-terminal zouden kunnen worden uitgevoerd, om- dat de plannen positief waren ontvangen door Gedeputeerde Staten van Zuid-Hol- land, het Rijnmondbestuur en B en W van Rotterdam. Onder de bedrijfsleidingen en onder het personeel van Shell-Chemie is nu echter.^, grote ongerustheid en bezorgdheid onb- 1 staan over een merendeels afwijzende op stelling van de lokale politieke achterban. - Meinsma noemt dit een betreurenswaard", dige ontwikkeling, „te meer daar de oor-" deelsvorming van de plaatselijke politieke achterban een politieke is, die op een te lokale basis en op grond van te weinig technische kennis van zaken berust”. UTRECHT (ANP). Douwe Egberts (DE) heeft in de eerste helft van het lopen de boekjaar 1979-1980 (juli tot en met december vorig jaar) een winst na aftrek van belastingen behaald van 57,9 miljoen gulden, een stijging van 31 procent te»” opzichte van de winst over het overeen komstige tijdvak van 1978. Het rendement kwam uit op 19 procent, aldus DE. De omzet nam met 28 procent toe tot 1,28 miljard gulden. Het buitenlandse aan- deel in de concem-omzet groeide van 38- procent tot 48 procent. De afzet van koffie steeg in volume met 35 procent, waarvan* 25 procent uit nieuwe consolidaties. Het aandeel in de koffiemarkt in Nedejj; land werd gehandhaafd, terwijl dit in Bej- gië en Frankrijk kon worden uitgebreid; De afzet van koffiecencentraten, tabak en. dranken ontwikkelde zich volgens de ver- wachtingen. De raad van bestuur van DE verwacht,' dat de winst over het gehele boekjaar, ondanks druk op de marges in de tweede, helft, niet lager zal zijn dan de winst over het vorige boekjaar (104,9 miljoeiï'X gulden). buurten. Volgens een financieel-economische studie van het centrum, gepubliceerd in het blad De Ingenieur, kan de windmolen rendabel electriciteit produceren tegen een prijs van 10 tot 15 cent per kilowatt uur, terwijl de verbruiker op dit moment gemiddeld 18 cent per uur aan het electri- citeitsbedrijf moet betalen. De ontworpen windmolen heeft twee wieken met een wiekdiameter van tien meter, die een elektrische generator van tien kilowatt aandrijven. De molen draait parallel aan het landelijke electriciteitsnet en levert zijn geproduceerde electriciteit rechtstreeks aan de verbruiker. Als er te weinig wind is, springt het gewone net bij; en als niet alle geproduceerde electriciteit door de gebruiker zelf kan worden ge bruikt, vindt teruglevering plaats. Bij bedrijven, waar men dag en nacht werkt, verdient men de windgenerator in vijf tot dertien jaar terug. Als hij stroom levert aan 20 woningen, varieert de terug- verdientijd van tien tot twintig jaar. Zou den de elektriciteitscentrales een redelij ke vergoeding gaan betalen voor terugge leverde stroom, dan zou de toepassing van deze kleinere windmolens financieel aan trekkelijker worden. Volgens het centrum is het toepassen van de windmolen rendabeler dan het GidS toepassen van dubbele beglazing. Het cen trum bepleit daarom subsidiering. Op verzoek van staatssectetaris me vrouw Veder-Smit (Volksgezondheid) is een advies opgesteld over kostenombui- ging op het terrein van de geneesmidde len. Deze maatregelen moeten deel uitma ken van de volgens de operatie Bestek ’81 geplande bezuinigingen in de gezond heidszorg. (Van onze redactie economie) DONGEN. De afgelopen tien jaar hebben zich belangrijke verschuivingen voorgedaan op de frisdrankenmarkt. Het aandeel van de vruchtenlimonades viel terug van 52 procent naar 32 procent, terwijl de cola’s hun marktaandeel ruim zagen verdubbelen van 15 procent naar 33 procent. De lemon-lime-dranken stegen van 20 procent naar 29 procent. Een en ander is gemeld door J. van Galen, verkoop-directeur van Frisdran ken Industrie Nederland BV (Skol-con- cem), ter gelegenheid van de in gebruik neming van een nieuwe bottellijn in de door middel van kolen in 2000 te bereiken, zullen alle toh 1990 nieuw te bouwen elek triciteitscentrales in elk geval op kolen moeten zijn gebaseerd. Verder moet de basisbrandstof van het in de periode 1990 tot 2000 te installeren vermogen in ieder geval zo worden geko zen, dat in het jaar 2000 minimaal veertig procent van het vermogen op kolen is gebaseerd. In elk geval, zegt Van Aardenne zal worden voorkomen dat er nog nieuw olie- of gasgestookt vermogen voor het opwek ken van elektriciteit komt. De bewindsman wil er voorts naar stre ven belemmeringen voor de inzet van ko len als brandstof in de industrie weg te nemen. Er zal een omvangrijk onder- zoeks-, ontwikkelings- en demonstratiebe- leid moeten worden gevoerd om nieuwe technologieën te ontwikkelen teneinde steenkool aanvaardbaar te maken voor ondervuring in de industrie. Als dit lukt, schat Van Aardenne dat de industrie in het jaar 2000 ongeveer vijf miljoen ton steenkool voor ondervuring zal gebruiken. Dit brengt een omschake ling mee, waarvan de kosten voor de indu strie op anderhalf miljard gulden worden geschat. De minister denkt ook aan het inzetten van kolen ten behoeve van de openbare gasvoorziening. Een concrete raming van de hoeveelheden kolen, die hiervoor zul len kunnen worden gebruikt, kan hij nu nog niet geven. Hij schat dat ongeveer 400 miljoen gulden per miljoen ton kolen ver- gassingscapaciteit zal moeten worden geïnvesteerd. Mogelijk dat na 1990 drie grote vergas singsinstallaties met een gezamenlijke ca paciteit van zes miljoen ton per jaar in bedrijf zullen komen. Voor 1990 zal moge lijk al een vergassing van anderhalf mil joen ton kolen per jaar kunnen worden verwezenlijkt. Alles bij elkaar zou de te bouwen capa citeit voor 7,5 miljoen ton kolenvergassing per jaar tot het jaar 2000 een investering van drie miljard gulden gaan vergen. Gaat het kolenverbruik in de diverse sectoren (elektriciteitsvoorziening, indu strie en gasvoorziening) zich ontwikkelen zoals Van Aardenne mogelijk acht (in 2000 twaalf tot veertien miljoen ton kolen per jaar voor de elektriciteitsvoorziening, vijf miljoen ton verbruik in de industrie en 7,5 miljoen ton voor de gasvoorziening), dan zal het kolenaandeel in het totale binnen landse energieverbruik in het jaar 2000 ruim 20 procent bedragen, aldus de Ko lennota. In de behoefte aan de benodigde kolen hoeveelheden zal niet worden voorzien door het ontginnen van de reusachtige kolenreserves in ons land zelf. De minister ziet daarvooe op korte termijn geen per spectieven. Er zullen invoercontracten op lange termijn moeten worden afgesloten. Minister Van Aardenne onderstreept in zijn nota dat er veel zal moeten worden gedaan om milieuverontreiniging door de ze grote koleninzet te voorkomen. Ook zal nog veel studie en onderzoek nodig zijn om de juiste technologie voor de kolenin zet onder de knie te krijgen. Voor de financiering van de benodigde onderzoek- en demonstratieprojecten is op de begroting en in de meerjarencijfers van de minister van Economische Zaken ongeveer 750 miljoen gulden extra nodig. Bij deze projecten zullen de milieu-aspec- ten zodanig aandacht krijgen dat sprake is van een geïntegreerde aanpak. De nationale inspanning voor onder zoek en ontwikkeling op kolengebied was vorig jaar vijftig miljoen gulden. De overheidsbijdrage hierin was ongeveer elf miljoen gulden. De onderzoekinspannin gen van overheid en bedrijfsleven, die in deze nota noodzakelijk worden geacht, worden geraamd op tenminste honderd miljoen gulden per jaar. Dit niveau moet binnen enkele jaren zijn bereikt. BRUSSEL (ANP). De Europese Ge- meenschap en Joegoslavië hebben een Z overeenkomst bereikt over een nieuw sa- Z menwerkingsakkoord tussen de EG en Z'. dat land. Het akkoord omvat technische 1 samenwerking, maar ook voor de handel Z is een ruime plaats ingeruim< Boven< ien Z I is voorzien in financiële hulp aan Joegos- Z’. lavië. Over het nieuwe akkoord, dat een vroe- gere overeenkomst moet vervangen, is ruim twee jaar onderhandeld. De slotfase' van de onderhandelingen werd gevoeret door Europees commissaris Haferkamp’ en Andov, lid van de Joegoslavische fede- rale executieve raad. Joegoslavië zal on- der meer voor een aantal van zijn land-; bouw- en industriële produkten op zeer gemakkelijke wijze toegang krijgen tot de' gemeenschappelijke markt. Dat kan Joe goslavië in staat stellen het aanzienlijke tekort op zijn handelsbalans met de EG tg verminderen. Alleen al voor de openbare elektrici teitsvoorziening zal in het jaar 2000 twaalf veertien miljoen ton steenkoolequiva- lent worden verbruikt. Die hoeveelheid zal nodig zijn, omdat in 2000 minstens veertig procent van het totaal geïnstal leerd produktievermogen op kolen geba seerd zal moeten zijn. Minister Van Aardenne van Economi sche Zaken zegt dit in de vandaag gepubli ceerde Kolennota, die het tweede deel vormt van de Energienota. Het eerste deel, dat enige maanden geleden is ver- schenen, handelde over algemen energie- zaken. Het ovec enige maanden te ver wachten derde deel zal het standpunt van de regering over de toepassing van kern energie voor de elektriciteitsvoorziening I bevatten. - - Van Aardenne gaat ervan uit, dat in het jaar 2000 nog maar twintig procent van de elektriciteitsvoorziening in ons land af komstig is van olie en aardgas. Van de resterende tachtig procent zal in ieder geval de helft (40 procent van het totaal) met behulp van kolen moeten gebeuren. Zou er besloten worden geen kerncen trales in ons land te bouwen en in plaats daarvan elektriciteit met behulp van ko len op te wekken, dan zal de koleninzet voor de stroomvoorziening dus 24 tot 28 miljoen ton steenkolenequivalent gaan bedraten, zo kan hieruit worden geconclu deerd. Om de doelstelling van minstens veertig procent van de elektriciteitsopwekking van Economische Zaken mogelijkheden Bovendien legt het advies de nadruk op heeft om de geneesmiddelenprijzen te be- de taak van het ministerie van Economi- waken op grond van de Prijzenwet en van de Wet Economische Mededingingen. «3.® >7« 37,® riff 39.® 58» e ><7.50 r. 7».S M.S r- >7.« 37,Jl >93.0) 84,30 39,01 >05,ob 6330 73,® >a «7,® >37,® t 8W 94.50 50, X 'r 31X 3M< 31,® riS» «I.» »5i 745,» 6 51J 7 57< KI!" >OMt Wie 3., «II» I3S.I IMS’ sar

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1980 | | pagina 17