PARAMARIBO WEER RUSTIG
Toestand Tito
24
nijman
Bchhseklame
■■if
1F Meubelfabriek
w Oisterwijk
zeer kritiek
Protestacties FNV op
voorlopig hoogtepunt
het woord is aan...
vondoaq:
Loslopende hond
valt meisje aan
Stakingen in
het weer
bezet gebied
immenaedcbJi
ki
HAARLEM
I
I
I
I
I
I
I
I
toonaangevend in eiken.
Treslong
1 en 2 maart
antiekbeurs
hillegom
de vindplaats van
vele interessante objecten
Jacobson-prijs
toegekend aan
twee schrijfsters
Van Agt krijgt
lijstje met
opvolgers
Rhodesië morgen
naar stembus
,1
agenda pagina 7
OOK PRIKACTIES BIJ HOOGOVENS
voor exclusieve
Herenmode
Snoeimes
bedreigt
provincie
Kalverstraat
Rustig weer
’t Schilletje
En verder
(ADVERTENTIE)
Montaigne:
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR UMUIDEN
70ste jaargang no. 96*
I
pagina's
>ter
het
(Van onze redactie buitenland)
PARAMARIBO-DEN HAAG. De militairen die in Surina
me een staatsgreep hebben gepleegd zullen op korte termijn een
burgerraad installeren die zich zal bezighouden met bestuurlij
ke aangelegenheden.
MJF installatiebedrijf
JHL. KORS
tegen redelijke prijzen
DINSDAG 26 FEBRUARI 1980
Beurs16
Binnen* en buitenland... 2,3,4
Economie17
Kunst13
Plaatselijk nieuws ..5,6,7,8,9
Radio en televisle/Strips15
Sport 19,21
Weerrapporten2
IJmuider Courant
F
Surinaamse militairen
binnenkort burgerbewind
(ADVERTENTIES)
Zie pagina 2
tuur rond 7 graden. Weinig wind.
Zie ook pagina 3
5t.
De drie voorlopige leiders van de staatsgreep, geëscorteerd door de Militair Politie. De foto
werd vorige week gemaakt nadat het drietal zich voor de krijgsraad had moeten verantwoorden
voor illegale vakbondsactiviteiten. Rechtsboven sergeant Sital, in het midden diens collega
Abrahams en rechtsonder sergeant Nede. De onderofficieren werden gisteren door mede-
actievoerders uit de gevangenis gehaald.
de nieuwe Surinaamse legerleiding ge
stationeerd.
Iedereen praat wel eens onzin. -
De fout zit in het plechtstatige
gezicht en de gewichtige toon.
Grote Houtstraat 59 - Haarlem. Tel. 321965
Donderdag verkoop van 9-21 uur.
(Van onze redactie buitenland)
JERUZALEM. Op de bezette Westoe
ver van de Jordaan zijn vandaag winkels
en scholen gesloten gebleven uit protest
tegen het uitwisselen van ambassadeurs
door Israel en Egypte.
De eerste Egyptische ambassadeur in
Israel, Saad Murtada, heeft vandaag zijn
geloofsbrieven ingediend bij president
Jitqak Navon. De Israëlische politie heeft
de bewaking in Jeruzalem en bezet gebied
verscherpt.
Provinciale Staten van Noord-Hol-
land zijn vannacht akkoord gegaan
met de begroting voor 1980. Na drie
volle dagen vergaderen plus een
avondvergadering kon voorzitter drs.
R. J. de Wit de bijeenkomst even over
twaalf uur afsluiten. Dat wil niet zeg
gen, dat alle uitgaven die de provin
cie voor dit jaar heeft geraamd nu
ook inderdaad veilig zijn gesteld. Het
is mogelijk dat de provincie, met haar
ruim sluitende begroting, nog wat in
zal moeten leveren in verband met de
zorgelijke situatie van 's lands eco
nomie.
Volgende week komt de minister
van Binnenlandse Zaken met een
voorstel. Gedeputeerde mr. drs. H.
W. Korte verklaarde zich tegen een
eventuele ingreep van de regering te
zullen verzetten. Daarvoor is nog de
mogelijkheid samen met de andere
provincies in het IPO (Inter Provinci
aal Overleg). Het IPO kan nog inspre
ken op een eventuele korting op de
provincies, voordat de Tweede Ka
mer een beslissing neemt.
Zie verder plaatselijke pagina's
Weersverwachting van het KNMI tot
morgenavond:
In de nacht en ochtend mist, in de
middag enkele opklaringen. Mini
mumtemperatuur van min graad in
de noordelijke provincies tot 4 gra- i
den in het zuiden. Middagtempera- j
tuur rnnri 7 nradon Wninin uuind
derleden van de Industriebond FNV heb-'
ben zich al bereid getoond deze staking 24
uur te laten duren.
Vrijdag leggen in Rotterdam zo’n twee
duizend ambtenaren het werk neer voor
een aantal uren om deel te nemen aan een
FNV-protestbijeenkomst. Gisteren werd
voor het eerst actie gevoerd in een groot
winkelbedrijf. Het warenhuis van V en D
in Roosendaal sloot een uur lang de deu
ren omdat FNV-personeel weigerde te
werken.
AR-voorzitter Hans de Boer heeft giste
ren gezegd, dat de FNV het recht heeft
actie te voeren tegen het regeringsbeleid.
Hij stelt zich hiermee op tegen premier
Van Agt, die vorige week zei dat deze
acties „in strijd met de rechtsorde zijn”.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIL
Duister Suriname
Het sinds 1975 onafhankelijke Surina
me heeft er vier jaar over gedaan om met
een failliete economie, een gehalveerde
bevolking en een beschamende politieke
santekraam in handen te raken van het
militaire middenkader, de enige groep in
deze troosteloze samenleving die beschikt
over machtsmiddelen om anderen te
dwingen zich te gedragen zoals wordt
voorgeschreven.
De grondwet, de democratische struc
tuur en de wetgeving zijn in Suriname de
erfenis van de vroegere koloniale status,
die tot aan de dag van de onafhankelijk
heid geleidelijk een autonoom karakter
had aangenomen. Degenen die met die
erfenis in de hand zich opwierpen om
Suriname zijn eigen ontwikkeling als klei
ne, onafhankelijke staat te doen verwer
ven, hebben het er danig bij laten zitten.
Het vertrouwen van de bevolking in haar
zelfgekozen bewind is in vier jaren tot nul
gereduceerd, getuige de leegloop van het
land, die machthebbers op geen enkele
wijze hebben weten te stoppen. Wanneer
de helft van een bevolking emigreert,
moet er wel een ontstellend gebrek aan
uitzicht op een enigszins draaglijke toe
komst bestaan, want men kan veilig aan
nemen dat nog eens een kwart van de
totale bevolking zou hebben willen ver
trekken, als zijn materiële situatie dat zou
hebben toegestaan.
Natuurlijk liepen de overheidsplannen
na de onafhankelijkheid voortdurend
stuk op het gebrek aan goedgeschoolde,
ambitieuze beroepsmensen, maar de sfeer
bij de onafhankelijkheidsverklaring was
zodanig dat de mogelijkheid tot nieuwe
inspiratie wel degelijk aanwezig was. De
bureaucratie heeft die inspiratie volko
men verstikt en alle financiële armslag tot
het opzetten van grote projecten doen
verzanden. Het groteske spel van genoeg
zaamheid, dat al zo vaak jonge naties in de
grootste ellende heeft gestort, is in Surina
me dadelijk na de „bevrijding” begonnen:
de spelers waren de drie groeperingen die
bij machte waren hun eigen bedjes te
spreiden, namelijk de politici, de ambte
naren en het leger.
Wat het militaire middenkader nu heeft
gedaan, is gebruik maken van het feit dat
het over de geweldsapparatuur kon be
schikken. In plaats van de dictatuur der
ambtenarij is nu de militaire heerschappij
getreden, een machtswisseling die voorlo
pig niets goeds belooft en de Surinaamse
samenleving met nog meer dodelijke ge
varen bedreigt dan ze tot dusver al over
zich heeft uitgeroepen. De ervaring leert
dat vroomklinkende voornemens van een
militair bewind ten aanzien van de demo
cratische rechtsgang nooit of zelden wor
den uitgevoerd, omdat de verleiding van
het dictaat te groot is. Bij de nieuwe
machthebbers ontbreekt elke politieke
scholing. Het opkrikken van het aanzien
der krijgsmacht zal geen einde maken aan
de economische noodtoestand - Voor een
emigratieverbod is het al te laat. Terug
keer van noemenswaardige contingenten
geëmigreerden is uitgesloten, omdat geen
zinnig mens de vrije Nederlandse samen
leving zal willen ruilen voor een militaire
dwingelandij. Spoedige terugkeer naar
een burgerlijk bestuur is beloofd, maar
hoe dat zal kunnen zonder weer in de oude
toestand te vervallen, zullen ook de ser
geants op dit moment niet weten.
<MIIIIIIIII||||||||||||||||||||||||||||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiii|||||||||MI
(Van onze redactie buitenland)
BELGRADO. De toestand van presi
dent Tito van Joegoslavië is zeer kritiek.
Dit blijkt uit het medisch communiqué
dat zijn artsen vanmorgen bekend hebben
gemaakt. De artsen zeggen dat Tito’s toe
stand achteruit gaat. Zijn hartzwakte is
verhevigd. De verstoringen van het hart
ritme nemen toe, aldus de artsen. Men is
er niet in geslaagd Tito’s longontsteking te
genezen.
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM. De Amsterdamse
schrijfsters Henriette van Eyk en Jeanne
van Schaik-Willing krijgen de Jacobson-
prijs 1980 voor hun gehele oeuvre toege
kend. De prijs bestaat uit een bronzen
legpenning en voor elk een bedrag van
duizend gulden.
Bij Henriëtte van Eyk vermeldt de jury
dat zij „een geheel eigen satirisch element
aan de Nederlandse letteren toevoegde”.
Bij Jeanne van Schaik-Willing worden
speciaal haar toneelkritieken die ook in
boekvorm zijn verschenen genoemd.
De Jacobson-prijs wordt elke vijf jaar
toegekend aan een oudere Nederlandse
letterkundige. De prijs ontstond door een
schenking van de Rotterdammer Jacob
son aan het Tollensfonds. Eerder kwamen
voor deze literatuurprijs de auteurs Kees
van Bruggen, Marie Schmitz en Annie
Salomonson in aanmerking.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Premier Van Agt heeft
vanmorgen van CDA-fractieleider Lub
bers een lijstje gekregen met mogelijke
opvolgers voor de afgetreden minister
van Financiën Andriessen. Op het lijstje
staan vijf of zes namen van kandidaat-
ministers, zowel van Kamerleden als niet-
Kamerleden.
Het dagelijks bestuur van de KVP heeft
gisteren ruim twee uur vergaderd over
deze voordracht.
Het is intussen niet duidelijk of de nieu
we minister van Financiën spoedig wordt
benoemd. Niet uitgesloten is, dat een van
de zittende ministers „doorschuift” naar
Financiën. In dit verband worden de na
men genoemd van minister Van de Stee
van Landbouw (CDA) en van zijn collega
Van Aardenne van Economische Zaken
(WD).
De onderofficieren, die gisteren een Na
tionale Militaire Raad oprichtten, maak
ten dit gisteravond bekend via de Suri
naamse televisie. Er werd niets gezegd
over de voor 27 maart geplande verkie
zingen.
In een verklaring werd aangekondigd
dat alle fundamentele mensenrechten in
Suriname zullen worden geëerbiedigd.
Buitenlandse investeerders zullen onge
moeid worden gelaten. De afgelopen
nacht is het in Paramaribo rustig geweest.
De nieuwe machthebbers zeggen behal
ve de hoofdstad Paramaribo ook de
grensplaatsen Albina en Nickerie in han
den te hebben. Bovendien staan de vlieg
velden Zanderij, de nationale luchthaven,
en Zorg en Hoop onder controle van de
opstandige militairen.
De KLM heeft de vlucht die vanmiddag
om twee uur naar Paramaribo zou ver
trekken, tot morgenochtend uitgesteld. In
de Surinaamse hoofdstad is tussen zeven
uur ’s avonds en zes uur ’s ochtends een
avondklok ingesteld. Als de KLM-vlucht
normaal om twee uur vanmiddag was
uitgevoerd zouden de passagiers op een
tijdstip in Suriname aankomen dat de
avondklok gold en zij zich niet meer op
straat mochten vertonen.
Als reden voor de machtsovername
noemt de acht man tellende Nationale
Militaire Raad dat het kabinet-Arron op
de meest kritieke momenten heeft ge
faald. Betreurd wordt dat er doden zijn
gevallen. Over het aantal doden lopen de
cijfers overigens uiteen van zes tot vijf
tien.
Bij de beschietingen gisteren zijn voor
zover bekend onder de Nederlanders geen
doden of gewonden gevallen. Op dit mo
ment verblijven 3851 landgenoten in Suri
name, waarvan 2826 in Paramaribo
wonen.
De verblijfplaats van verschillende le
den van het afgezette kabinet-Arron, on
der wie van de premier zelf, is nog niet
bekend. Arron zou naar Frans Guyana of
naar het zuidelijk van Paramaribo gele
gen Paranam zijn gevlucht.
De militairen hebben de legerbevelheb
ber kolonel Elstak opgepakt. Hetzelfde lot
ondergingen de ministers Goede van Fi
nanciën en Badrisingh van Justitie, audi-
teur-militair mr. Kruisland en procureur-
generaal mr. Miranda. De laatste werd bij
zijn aanhouding in de rug geschoten en is
inmiddels in het ziekenhuis geopereerd.
Op enkele levensmiddelenzaken na was
het openbare leven in Paramaribo giste
ren volledig stilgelegd. Zendamateurs in
Suriname hebben het uitdrukkelijke ver
zoek van de militairen gekregen de zend
frequenties beschikbaar te houden van de
nieuwe machthebbers en zo weinig moge
lijk zelf boodschappen te verzenden.
Zie verder pagina 4
(Van onze redactie binnenland)
UTRECHT-VELSEN. Naar
schatting tienduizend werknemer-
hebben vandaag voor korte tijd het
werk neergelegd uit protest tegen het
loonbeleid van de regering. Ook bij
Hoogovens in Velsen ging men op
verscheidene afdelingen korte tijd in
staking.
Vannacht werd bij Hoogovens de blok-
wals een uur lang stilgezet. Vandaag wer
den prikacties gevoerd op diverse afdelin
gen. Ook bij Stork-Werkspoor in Zwolle
werden acties ondernomen. Verder lag
vrijwel de gehele bouw in Amsterdam en
Rotterdam korte tijd stil. Ook in de voe
dingsindustrie vonden vandaag acties
plaats.
Met deze acties bereikten de FNV-pro-
testen tegen het loonbeleid van de rege
ring een voorlopig hoogtepunt. Volgende
week dinsdag, wanneer de bezuinigings
voorstellen van de regering in de Tweede
Kamer worden behandeld, hoopt de FNV
een landelijke staking te organiseren. Ka-
(Van onze redactie buitenland)
SALISBURY. Morgen beginnen in
Rhodesië onder strenge veiligheidsmaat
regelen de algemene verkiezingen. Zij zul
len drie dagen duren. Verwacht wordt,
dat de uitslag volgende week dinsdag be
kend zal zijn.
Vanmorgen is men, begeleid door gewa
pende politie, begonnen de stembussen en
stemformulieren over te brengen naar de
stembureaus. Het toezicht op de verkie
zingen wordt uitgeoefend door Rhodesi-
sche ambtenaren, Britse en Rhodesische
politiemannen en waarnemers uit 21 lan
den. Volgens Britse en Rhodesische mili
taire kringen is het aantal gevallen van
intimidatie en schendingen van het acht
weken oude bestand de laatste dagen be
langrijk afgenomen. Gisteravond en van
nacht was het in de hoofdstad Salisbury
volkomen rustig. Zie ook pagina 3
g LOODGIETERS
GRATIS ADVIES OP ALLERLEI GEBIED
o.a. sanitair - - c.v. Uitgebreide
kollektie sanitair en accessoires. Riole-
ring-gas-water. Buis en hulpstukken. Alle
soorten dakbedekking. Lood en zink op
maat gezet.
Vraag vrijblijvend prijsopgave Showroom
administratie en werkplaats GREVELIN-
GENSTRAAT 2-4, UMUIDEN. Tel.
(02550)-10231 (zat. geopend tot 13.00
uur).
Een roetzwarte bouwval houdt aan
de IJmuidense Kalverstraat nog
steeds de herinnering levend aan de
verwoestende brand van zomer 1977
toen de Zaanlandse Houthandel na
genoeg tot de grond toe afbrandde.
Omwonenden dringen op spoed aan
bij tenuitvoerlegging van een bebou-
wingsplan dat de gemeente inder
daad in de koker heeft voor deze nog
steeds open plek. Nog langer uitkij-
ken op de troosteloze ruïne komt de
buurt weinig aantrekkelijk voor.
(Van onze IJmondredactie)
VELSEN. Op het Plein 1945 in IJ-
muiden is gistermiddag een 7-jarig meisje
uit die plaats aangevallen door een loslo
pende herdershond. Het dier beet haar
viermaal in het gezicht. Het kind werd
overgebracht naar het Zeeweg Zieken
huis.
Tegen de eigenaar van het dier, een 31-
jarig IJmuidenaar, werd proces-verbaal
opgemaakt wegens overtreding van de
Algemene Politeverordening. Hierin
wordt het laten loslopen van honden zon
der direct toezicht door de eigenaar of een
andere bevoegde strafbaar gesteld.
In een eerste versie van een streek
plan voor Noord-Kennemerland (No
ta Ontwikkelingsmogelijkheden)
blijft het zogenoemde Noordenveld
tussen Heemskerk en Uitgeest
onbebouwd gebied. Via de gebruike
lijke inspraakkanalen zullen de U-
mondgemeenten Heemskerk, Bever
wijk en Velsen waarschijnlijk alsnog
proberen gedeeltelijke bebouwings-
mogelijkheid in het ontwerpstreek-
plan opgenomen te krijgen. Een ver
zoek in die richting van de Woningte-
kortecommissie IJmond is gezien de
groeiende woningschaarste nog vol
op actueel. Gedacht wordt in eerste
instantie aan een terreingedeelte van
veertig hectare aangeduid als ”t
Schilletje”.
Minister Van Aardenne van Econo
mische Zaken wil zo snel mogelijk
beginnen met de brede maatschap
pelijke discussie over kernenergie.
De Kamer blijkt nog altijd terughou
dend ten opzichte van het gebruik
van kerncentrales.
Tussen zeven en acht uur vanmorgen
Surinaamse tijd, moesten militaire- en
burgerpolitiemensen zich melden bij het
gisteren bezette Fort Zeelandia. Hetzelf-
.i
