Staatssecretaris De Graaf (Sociale Zaken):
Afmaken van
dolfijnen
gaat verder
s
STAND HYPOTHEEKRENTE
Artsen hekelen Zwolse Algemene
Damrak weer wat op verhaal
van vrachtwagens
Meer voedsel
Moeilijkheden
bij wegvervoer
dit jaar naar
Derde Wereld
Nieuwe opleiding
voor chauffeurs
r
r
beurs deze
week
Top bedrijfsleven
ouder dan 50 jaar
„Politiek moet
automobilisme
gaan aanpakken”
„Wervingscampagne over de schreef”
99
*1
o
gg
12
19 80
8
MAART
ECONOMIE
■L 1
BOiiMHigWa
onvolkomenheden
of minder juiste situaties voor
komen, moet men dat durven
erkennen en met grote voort
varendheid streven naar goe-
w...
de oplossingen. Bij het zoeken
daarnaar moeten de WSW-
werknemers daadwerkelijk
worden betrokken.
bedrijven (zoals sociale werk-
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Als in WSW-
ZATERDAG
$*K
w
•T
Naam Bank:
Amrobank
Bouwfonds Ned. Gem.
11,8
12,77
12,77
11,8
Ned. Middenstandsbank
13,46
12,2
13,23
5/10 jaar
2
12,0
5/10 jaar
5/10 jaar
Centrum-bank
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
De gegevens voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
Rentepercentages per 4 maart 1980.
5 jaar
variabel
10 jaar
10 jaar
1
1,25
10,9
11,25
10,8
10,8
11,6
12,03
11,57
11,25
11,25
11,25
10,9
11,25
10,8
10,8
11,57
11,25
11,25
11,25
Rentevast Afsluitprov.
gedurende: in proc.:
11,1
10,8
11,1
10,8
Nutsspaarbank
West Nederland
Postgiro en
Rijks Post Spaarbank
Rabobank (adviesrente)
Westland-Utrecht
standaard
Levenhypotheken
Centraal Beheer
Ennia
Levensverz. aangesl.
bij N.V.L.
Nationale Nederlanden
Opmerkingen:
De enorme verhogingen in de hypotheekrente zet zich voort. In 2 weken tijd zijn bij
sommige banken de percentages met meer dan 1% gestegen. De Westland Utrecht
Hypotheekbank is als eerste de 12% grens gepasseerd, waarmee het record van eind ’74
is geëvenaard. Te vrezen valt dat hiermee nog geen einde is gekomen aan de
renteverhogingen. Voor een annuïteiten lening staan sommige Bondsspaarbanken, de
Spaarbank Rotterdam en de Postgiro en Rijkspostspaarbank op dit moment het laagst.
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
2 jaar
5 jaar
30 jaar
5 jaar
10 jaar
2 jaar
5 jaar
3 jaar
5 jaar
variabel
3/5 jaar
1,5
1,5
1
1
1,25
1,25
11,75
11,25
11,5
11,25
11,0
10,8
11,5
11,25
11,2
10,5
10,5
12,5
11,95
12,04
11,77
11,44
11,45
12,29
12,02
12,16
10,98
10,98
Opgave
bank
11,75
11,5
11,75
11,5
11,0
11,3
11,75
11,5
11,3
11,5
10,5
10,5
11,44
12,0
12,57
12,29
12,28
12,5
10,98
10,98
12,5
12,22
12,31
12,04
Wall Street bleef ook deze week in de
ban van de inflatieversnelling en her
nieuwde rentestijging. Hoewel steun
werd ontvangen vanuit de oliehoek,
overheersten de baissekrachten en be
gon de beurs zelfs gevaarlijk snel af te
glijden. Ook de oliefondsen deden mee
niettegenstaande de voortdurende be
richten over nieuwe succesvolle olie- en
aardgasboringen, die de speculatieve be
langstelling voor de olieaandelen gaan
de houden.
rond dit weekeinde de centrale banken
in de Verenigde Staten het officiële dis
conto, dat pas kortgeleden op 13 procent
is gebracht, met niet minder dan 2 pro
cent zullen verhogen.
prijsgeven door volkomen gebrek aan
belangstelling.
ACF steeg 10; Bog, Elsevier, NDU en
Giessen-De Noord 10 tot 15. De ban
ken bleven grillig in de beurs, maar ABN
boekte toch een herstel van 10. Aande
len Koninklijke Petroleum stonden op
een winst van vijf gulden toen de jaarcij
fers bekend werden. Gisteren ging deze
winst vrijwel verloren door de flauwe
stemming van Wall Street.
Met uitzondering van de internatio
nals sloten alle beursgroepen de vorige
maand op het laagste niveau van het
jaar af. Deze week was er even een
ander gezicht. Hoewel er na één dag van
krachtig herstel direct weer flinke reac
ties optraden. Niettemin kon menig aan
deel de week met een winstsaldo af
sluiten.
bepalen. De Zwolse Algemene plaatst de
behandelende arts in een oneigenlijke rol,
aldus de KNMG.
In dit geval draagt de verzekeraar dan
wel de verzekerde zelf de verantwoorde
lijkheid voor de verstrekking, zonder dat
derden daarbij als controle worden inge-
De Vereniging Natura neemt een juister
standpunt in, vindt de artsenorganisatie.
Zij streeft ernaar dat iedereen zich kan
verzekeren tegen behandelingskosten van
een alternatieve genezer. In de polis wordt
nauwkeurig omschreven welke kosten
zijn verzekerd. Verstrekkingen die niet
door een arts worden gegeven maar wel
gedeeltelijk worden vergoed, zijn gebon
den aan duidelijk omschreven diploma’s.
De afgelopen week hebben de vissers
op het eiland Iki (1.000km ten zuidwes
ten van Tokio) meer dan duizend dol
fijnen afgemaakt. De dolfijnen zouden
volgens hen de visvoorraad ernstig
aantasten. Milieubeschermers hebben
verontwaardigd geprotesteerd tegen
deze slachtpartij.
Een woordvoerder van de Japanse
pers kritiseerde de buitenlandse pers
voor het ’’overdramatiseren” van de
slachting en noemde de milieubescher
mers bekrompen lieden die alleen aan
de dolfijnen denken. Amerikaanse mi
lieubeschermers, die ter plaatse zijn,
zeggen dat het probleem meer ligt in de
overbevissing dan in de eetlust van de
dolfijnen.
(Van onze redactie buitenland)
TOKIO. Japanse vissers hebben
nog eens vijfhonderd dolfijnen gevan
gen, die ze dezer dagen zullen afma
ken. Dit hebben visserijfunctionaris-
sen in Tokio meegedeeld.
schakeld. De KNMG merkt nog op dat het
niet haar bedoeling is een oordeel over de
behandeling zelf te vellen, maar wel over
de organisatievorm waarin de verzeke
ring tegen de kosten van dit soort behan
delingen zou moeten worden gegoten.
Annuïteitenhypotheken
A.B.N.
Geen ontwikkeling om staatsleningen
populair te maken. Maar daarom is het
ministerie nu met niet minder dan twee
volle procenten in rente omhooggegaan.
Dat er zó kort na elkaar twee staatsle
ningen met zulk een renteverschil zijn
aangeboden, is nog niet vaak vertoond.
Toch is de rentehausse nog niet uitge
woed. In Amerika verhoogden de grote
banken deze week met een fikse sprong
hun rente verder van 16,75 procent op
17,25 procent en velen namen de 18 pro
cent al in de mond. Verwacht werd dat
werke
lijk
11,6
12,03
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1
■KW*
Rentepercentages
met Gem. gar. zonder Gem. gar.
Opgave werke- Opgave werke-
bank lijk bank lijk
In een commentaar hekelt het KNMG-
weekblad Medisch Contact het optreden
van de Zwolse Algemene. Paginagroot
heeft deze maatschappij gesteld: „Om
welke behandeling het ook gaat, als de
eigen arts of specialist er mee instemt,
betalen wij de kosten”. Gezien de normale
verwijzingsprocedure gaat het hier dus
wel om extra eisen, maar die worden nu
aan de behandelende arts gesteld.
Want, zegt het blad, het gaat hier niet
om verstrekkingen die in de kring der
beroepsgenoten gebruikelijk zijn: het gaat
om totaal nieuwe verstrekkingen en het
behoort tot de verantwoordelijkheid van
de verzekeraar de omvang daarvan te
Hoewel de onrust op het loonfront
deze week in ons land een climax bereik
te, was de beurs er niet ondersteboven
van. Eerder kreeg de overtuiging dat het
kabinet niet op de voorgestelde loonin-
greep zou struikelen en dus de rege-
ringscontinuïteit niet zou worden ver
broken, een positieve invloed. Want te
midden van de Kamerdebatten brak
woensdag een krachtig technisch herstel
door, dat vele vooraanstaande aandelen
van zowel de actieve als de lokale markt
fors deed opveren. Deze hadden de afge
lopen weken duchtig terrein moeten
Deze week kwamen ook berichten
door van nieuwe olievondsten in het
Nederlandse deel van de Noordzee,
maar de meeste bij deze boringen be
trokken ondernemingen zijn niet in Am
sterdam genoteerd. Alleen de vroegere
IHC Holdings, nu Caland Holdings,
bleek bij een van de nieuwe vondsten
betrokken en kon er enkele guldens door
aantrekken.
■Si A-;
De arts moet volgens de organisatie een
behandeling voorschrijven die in overleg
met de patiënt de beste lijkt, zonder dat de
financiële gevolgen de doorslag geven.
Volgens de KNMG ligt hier een bron van
conflicten, die met de behandeling als
zodanig niets te maken hebben. Als een
ziektekostenverzekeraar meent alterna
tieve geneeswijzen in zijn pakket te moe
ten opnemen, moet hij zelf de financiële
consequenties dragen en niet van de be
handelend arts een soort controlerend
arts maken.
Japanse vissers takelden een dode
dolfijn op om hem in een destructiemachi-
ne te laten zakken. Op de voorgrond vele
doodgemaakte dolfijnen.
overheid. Het is een goed gebruik kritiek
nooit zonder onderzoek terzijde te leg
gen”. De bewindsman bleek grote waarde
te hechten aan de inspraak van WSW-
werknemers in hun bedrijf. In toenemen
de mate is er volgens hem sprake van
echte inspraak en meedenken.
„Dat is iets waarmee we erg gelukkig
zijn. Immers het hele gebeuren in de
WSW-bedrijven draait om de werknemers
en hun belangen. Zij praten mee in hun
bedrijf. En zo hoort het ook”, aldus De
Graaf, die verder zei te hopen dat zich ook
een functionele relatie gaat ontwikkelen
tussen overlegorganen en WSW-commis-
sies. Hij wees op de ook in WSW-bedrijven
merkbare bezuinigingen en gaf als advies:
zorgvuldig overwegen en afwegen met
name tegen het sociaal rendement
daarvan.
Er zullen, verwacht De Graaf, altijd
mensen zijn die deze voorzieningen niet
kunnen missen, doordat ze door hun han
dicap minder kansen op de arbeidsmarkt
hebben. De gezonde mens van nu kan
morgen een gehandicapte zijn. ’’Met die
werkelijkheid moeten we leren leven.
Maar dan liefst niet passief maar actief.
Actief door te leren van ervaringen uit het
verleden en gebruik te maken van nieuwe
ideeën uit het heden”.
LEIDEN (ANP). Een groot aantal
rijscholen, verenigd in de Federatie van
Autorijschoolmanagers (FAM), heeft een
opleidingsplan voor bedrijfswagenchauf
feurs geïntroduceerd. Deze opleiding
moet een einde maken aan de situaties dat
chauffeurs zonder praktische kennis en
ervaring met grote transportcombinaties
de weg worden opgestuurd.
De autorijscholen achten een dergelijke
opleiding noodzakelijk omdat tot nu toe
met een kleine vrachtwagen het groot
rijbewijs kan worden gehaald. De chauf
feurs moeten in de praktijk leren omgaan
met groter materieel. Transport-ondeme-
mers zijn vaak gedwongen zelf de prakti
sche bekwaming van hun chauffeurs ter
hand te nemen, zo stelt de FAM.
Met gezamenlijke kennis, ervaring en
financiële inspanning heeft de FAM een
nationaal opleidingsplan opgesteld. De
opleidingscentra zijn over het gehele land
verspreid. De FAM heeft voor de cursus
een nieuw wagenpark aangeschaft. Met
dit initiatief is een bedrag van twee mil
joen gulden gemoeid.
(Van onze redactie economie!
DEN HAAG. Door het ontbreken van
voldoende Westduitse ritmachtigingen
vreest het Nederlandse wegvervoer met
het vervoer op West-Duitsland klem te
komen zitten. Dit zegt de grootste wegver-
voerorganisatie, NOB-Wegtransport.
De Bondsrepubliek is niet bereid het
aantal ritmachtigingen voor het vervoer
naar en van West-Duitsland te verhogen
tot de door Nederland gevraagde 40.000.
De Westduitsers willen niet verder gaan
dan een vermeerdering van 11.200, waar
mee Nederland op een totaal zou komen
van 695.000, aldus de NOB.
Voor het wegvervoer naar en van West-
Duitsland worden ieder jaar ritmachtigin
gen uitgegeven, waarvan het aantal op
grond van Nederlands-Westduitse bespre
kingen tot stand komt. De machtigingen
zijn geldig van 1 oktober tot en met 30
september van het volgende jaar.
In het verleden zijn er rond het aantal
ritmachtigingen vaak moeilijkheden ge
weest, omdat het Nederlandse wegver
voer wel eens krap in zijn ritmachtigingen
kwam te zitten. Na enig onderhandelen
kreeg men dan dikwijls extra-machtigin-
gen, maar die waren lang niet altijd vol
doende om in de behoefte te voorzien.
(Van onze redactie binnenland)
UTRECHT. De artsenorganisa
tie KNMG (Koninklijke Nederlandse
Maatschappij ter Bevordering der
Geneeskunde) vindt dat de ziektekos
tenverzekering Zwolse Algemene
met haar wervingscampagne, waarin
zij vergoeding van alle „alternatieve
geneeswijzen” aanbiedt zonder extra
premie, voorwaarden en eisen, over
de schreef gaat. Het optreden van een
andere verzekering, de pas opgerich
te Natura kan er wel mee door, aldus
de KNMG.
LONDEN (Reuter). In Londen is een
overeenkomst gesloten die voorziet in een
vergroting van de voedselhulp van ont
wikkelde landen aan landen in de derde
wereld. Krachtens de nieuwe overeen
komst die 1 juli van kracht wordt, - en
voorlopig een jaar geldig is - krijgen de
ontwikkelingslanden 7,6 miljoen ton tar
we en andere graanprodukten.
De hoeveelheden graan die de bij de
onderhandelingen betrokken landen heb
ben toegezegd, luiden als volgt: de Ver
enigde Staten 4.470.000 ton, de EG-landen
1.650.000 ton, Canada 60.000 ton, Australië
400.000 ton, Japan 300.000 ton, Zweden
40.000 ton, Argentinië 35.000 ton, Zwitser
land 32.000 ton, Noorwegen 30.000 ton en
Finland en Oostenrijk elk 20.000.
De vorige bijeenkomst, die dateerde van
1968, ging uit van de levering van jaarlijks
4,25 miljoen ton.
Dat zei staatssecretaris De Graaf (So
ciale Zaken) gistermiddag tijdens de vie
ring van het 50-jarig bestaan van de geor
ganiseerde arbeidszorg voor gehandicap
ten in Arnhem. Het jubileum wordt van
daag gevierd in het WSW-bedrijf in Pre-
sikhaaf.
In zijn toespraak ging de bewindsman
niet voorbij aan de heftige beroering die
enige tijd geleden ontstond, na het bekend
worden van een reeks overigens vrij ern
stige klachten over de gang van zaken bij
dit bedrijf. ”Op zichzelf is er, aldus de
bewindsman, niets tegen kritiek, mits bij
die kritiek de vereiste zorgvuldigheid
wordt betracht. En laten we daarbij voor
al niet uit het oog verliezen dat ideale
situaties nergens bestaan; niet in het nor
male bedrijfsleven en niet in de sociale
werkvoorziening”.
Naar de opvatting van De Graaf behoeft
men niet bang te zijn voor kritiek. ’’Inte
gendeel, luisteren daarnaar is bijzonder
zinvol. Het activeert tot zelfonderzoek,
zowel bij de centrale als de lokale
geslaagde emissie en de eerste officiële
koers kwam zelfs op 100,5 procent
terecht.
De nieuwe minister van Financiën
Van der Stee aanvaardde zijn ambtspe
riode met het uitschrijven van een nieu
we staatslening die, geheel in overeen
stemming met de markteendities, een
rente zal dragen van 11,5 procent, de
hoogste rente ooit door de Staat betaald.
Ook hier kan de emissiekoers, die door
de inschrijvers wordt bepaald, boven de
100 procent terecht komen.
De hoogste rente die de staat tot dus
ver betaalde, betrof een 10,5-procents
lening, in 1974 uitgeschreven. Hopelijk
loopt het met deze lening beter dan met
de laatste staatslening, die begin van dit
jaar op een rente van 9,5 procent be
schikbaar was gesteld, maar deze week
maandag, toen er gestort moest worden,
precies 10 procent beneden de emissie
koers was gezakt Aangezien er destijds
op 99,8 procent voor een bedrag van 650
miljoen gulden was ingeschreven, zijn
de beleggers daar 65 miljoen gulden bij
ingeschoten. Of anders gezegd, moesten
zij 65 miljoen te veel betalen.
Met belangstelling wacht de beurs op
de volgende week donderdag te verrich
ten uitspraak in het kort geding dat deze
week werd gehouden inzake het uit de
notering schrappen van aandelen Arn
hemse Scheepsbouw. Zoals bekend
heeft de groep aandeelhouders Arnhem
se Scheepsbouwmaatschappij, die geza
menlijk rond 90 procent van de uitstaan
de aandelen in handen hebben, hierte
gen gerechtelijk geprotesteerd en mid
dels een dwangsom heropening van de
notering geëist.
In deze, in sociaal opzicht voor
ons land roerige week kon de Am
sterdamse effectenbeurs eindelijk
wat op verhaal komen na de tomelo
ze koersdalingen die zich vorige
maand hebben voorgedaan.
Wall Street leverde een zwaar gevecht
tegen de baissekrachten, die gemobili
seerd werden door verdere forse rentes
tijgingen, maar werd daarbij ook deze
week gesteund door nieuwe olievond
sten. Toch won de hoge rente het. Want
de beurs liet in de eerste vier dagen 40
punten op de Dow-Jones-index vallen.
Bij de beursopening deze week in Am
sterdam was het duidelijk dat de baisse
grotendeels was uitgewoed. De obliga-
tiemarkt liet meer bodem zien en bood
toenemende weerstand tegen verdere
koersdalingen. De aandelenmarkt be
gon weliswaar met een koersdaling,
maar dinsdag kwam ook hier duidelijk
meer bodem in zicht en woensdag trad
een technisch herstel in, dat vooral
zwaargetroffen aandelen fors deed
oplopen.
De markt was, zowel wat de obligaties
als de aandelen betreft, uitverkocht ge
raakt. En toen het getij keerde, was er
een groot tekort aan beschikbaar mate
riaal. Het meest opmerkelijke was de
teruggekeerde rust op de obligatie-
markt. Grote koersdalingen deden zich
niet meer voor. Eerder was er sprake
van enig herstel, zodat de inschrijving
op de lening van de Nationale Investe-
rings Bank tegen 99,5 procent gunstig
verliep, maar wel nadat de geldvraag de
couponrente van 11,25 procent op 11,5
procent had gebracht. Maar toch was er
na lange tijd weer eens sprake van een
UTRECHT (ANP). Bijna zestig pro
cent van de Nederlandse bedrijfsdirecteu
ren is ouder dan vijftig jaar. Eenderde is
tussen de veertig en vijftig jaar en slechts
tien procent van de top-functionarissen in
het bedrijfsleven is jonger dan veertig. Dit
blijkt uit een onderzoek van deelnemers
aan de post-academische cursus public
’’WSW’ers meer betrekken
aan de post-academische cursus public
j relations voor 111 ondernemingen in ons
land.
De meeste directeuren (60 procent) blij
ken een academische opleiding te hebben
genoten. Bijna 20 procent volgde HBO-
onderwijs en 17 procent heeft alleen mid
delbaar onderwijs als ondergrond. De
universitair opgeleide toplieden behoren
overwegend tot de studierichtingen tech
niek (20 procent), economie (17 procent)
en rechten (15 procent).
Praktisch alle ondervraagden zijn van
mening dat het ondernemen de laatste
tien tot vijftien jaar door invloeden van
buitenaf is veranderd. Managers die lan-
ger in het vak zitten hebben daar overi-
gens minder moeite mee dan jongere col
lega’s.
Toegenomen mondigheid van het pu
bliek, optreden van vakbonden en invloe
den van de overheid worden als drie be
langrijke factoren gezien van externe
beïnvloeding. Een meerderheid van de
ondervraagde managers waardeert deze
invloeden van buitenaf in meer of minde
re mate positief.
De ondernemers vinden ook dat de rol
van public relations (pr) belangrijker is
geworden. De managers zien public relati-
ons vooral als middel om een betere voor
lichting over de onderneming naar buiten
te brengen. Driekwart van de directeuren
ziet een pr-functionaris in het bedrijf dan
ook het liefst op een niveau direkt onder
de top staan. Een pr-man of -vrouw moet
bij voorkeur komen uit de sociologie, mar-
I keting of massa-communicatie. Ze moe-
I ten vooral beschikken over sociale vaar
digheden en communicatietechnieken, zo
vinden de ondernemers.
bij hun werkproblemen
’s-GRAVELAND. De nadelige gevol
gen van het massa-autmobilisme zijn zou
zo duidelijk dat politici van alle richtingen
elkaar zouden moeten vinden in het besef
dat maatregelen tot het geleidelijk laten
verdwijnen hiervan niet langer vermeden
kunnen worden.
De politicus die zich ten doel stelt om op
te komen voor de zwakkeren in de samen
leving, zal moeten inzien dat de niet-auto-
mobihsten de slachtoffers zijn van een
onaanvaardbare uitbuiting, die nog te
weinig wordt onderkend. Dit schrijft dr.
J. H. J. Pot, docent wijsbegeerte der ge
schiedenis aan de rijksuniversiteit in Lei
den, in het openingsartikel van het jongste
nummer van Natuur en Milieu, het orgaan
van de gelijknamige stichting in ’s-Grave-
land.
De politicus die meent te moeten opko
men voor de vrijheid van de automobilist
zou volgens Pot moeten beseffen dat deze
zogenaamde vrijheid een illusie is. Velen
zijn immers de auto ingejaagd door de
gebrekkigheid van het openbaar vervoer
of door de onveilige positie van de fietser.
Zij hebben dus geen vrije keuze kunnen
doen. Diezelfde politicus zal het duidelijk
moeten zijn dat hij opkomt voor een ver-
keersstelsel dat fietsers, voetgangers en
vooral verkeersslachtoffers ernstig in hun
vrijheid schaadt.
De politiek van het „redelijk alterna
tief’ zou er op gericht moeten zijn zo
spoedig mogelijk de absurde situatie te
beëindigen dat de niet-automobilist moet
meebetalen aan de kosten van het massa-
automobilisme, meent Pot. Naar zijn me
ning draagt autorijden niet bij tot levens
vreugde.