V-
IR
.V.
Mini-tuingereedschap
s
Salvia is meer dan de rode bloemetjesplant
fee
Glasgraveren met
de baby-boortol
i
I
s
RW
Multispray: voor allerlei klussen
[El
Handige slaglijnmolen
a
o
i
y-:
If
i'
r
i
lm1
...M
t*
EIGENHANDIG
X
w
I,
g t/m
Veldsalie
Tweejarig
<5
7;
4
il
M *v
'1
f
■M
■M
j van
tand.
Eenjarigen
voor-
1 8%
stde-
dac-
>nze
r
i
n
4
41
wij
X4 i
ede-
I zijn
«-
#4
(W
ï'4
A
t
r
7
h
■S
4^^
1
../AA''
-fel"..
4 F"
i
4^4
4
f ft
St.Mrur
17350?
een
■4
v--
V
"V
4
i
i
i
idres
'iff
o
Informatie
winter de plant terugsnoeit is deze in de
winter weer fris groen.
Salvia farinarea, is een uit Texas
lider
oon,
uit-
lord-
ime-
Veldsalie (Salvia pratensis) is een in ons
land ook in het wild voorkomende soort,
die echter wel op de lijst van
beschermde planten voorkomt. Niet
aankomen dus. Het zaad kunt u wel bij
een heemtuin of via een liefhebber van
wilde planten bemachtigen. Door Van
Tubergen uit Lisse wordt deze veldsalie
ook in de handel gebracht, evenals vele
andere wilde planten. De blauwe bloemen
staan in schij naren en komen juni-
augustus aan de tot 70 cm hoog wordende
plant. Veldsalie is bij uitstek geschikt voor
een bloemenweide of een wilde tuin,
omdat de plant weinig eisen stelt en zich
erg gemakkelijk uitzaait.
Voor gebruik in de keuken,
bijvoorbeeld bij paling of in warme melk,
kunnen het hele jaar door blaadjes van de
plant worden geoogst. Voorts zou salie
werken als stopmiddel bij diarree, als
gorgeldrank bij keelpijn, ter bevordering
van de spijsvertering en om een goede
slaap te garanderen.
Salvia superba is eveneens een vrij
bekende tuinplant. Vooral de variëteit
afkomstige plant die in ons land als
éénjarige wordt gekweekt. De plant wordt
niet hoger dan zo’n 60-80 cm en bloeit
eveneens van juni tot september met
blauwe bloemen. Vooral de cultivar
’’Catima is gedurende die tijd overdekt
met blauwe aren. De plant kan in februari
onder glas worden gezaaid en na een
periode van afharden kunnen de plantjes
in mei buiten worden uitgeplant. Als u de
planten in de winter in een kas kunt
overhouden, zullen ze het volgend jaar al
in april buiten kunnen bloeien.
Salvia horminum, is een uit Zuid-Europa
afkomstige soort die zijn sierwaarde
hoofdzakelijk ontleent aan de
schutbladeren. De bloempjes die de hele
zomer aan de plant zitten zijn klein en
onbetekenend. De schutbladeren
daarentegen zijn prachtig donkerblauw
bij de ’’Blue Bird” en roze geaderd bij de
’’Pink Trophy”. Zaaien in maart onder
glas en in mei uitplanten in de volle grond.
Ook kunt u de plant in april in de koude
bak zaaien en in augustus uitplanten. De
plant gedraagt zich dan als een tweejarige
en zal dus volgend jaar bloeien.
Salvia splendens, de bekende rode
vuursalie behoort tot deze soort. Deze
éénjarige, laagblijvende soort komt
oorspronkelijk uit Brazilië en kan daar
een hoogte van 150 cm bereiken. Het
plantje wordt hier niet hoger dan zo’n 20-
30 cm en bloeit bijna de hele zomer door.
Meestal worden ze in bloei gekocht, maar
zelf zaaien gaat ook wel. Dit moet dan in
januari-februari gebeuren in een kasje.
Behalve de bekende felrode zijn er ook
paarse, roze en witte variëteiten. Probeer
ze eens voor de afwisseling!
Scharlei (Salvia sclarea), deze
tweejarige plant komt ook vaak in
kruidentuinen voor, omdat ze vroeger als
geneeskruid werdt toegepast. De plant
bloeit in juli met een overvloed van
violetroze bloemen en zal een waardevolle
aanwinst voor de border betekenen. De
scharlei kan ruim één meter hoog worden
en heeft behaarde bladeren, die aan de
voet hartvormig zijn. Zaaien doen we net
als bij andere tweejarigen in mei-juni in
de volle grond. De plantjes kunnen dan in
september worden uitgeplant op de plaats
van bestemming en zullen het volgend
jaar bloeien.
Zo’n apparaatje bespaart heel wat ge
doe met lange latten, potloden (die op
bepaalde materialen niet werken) en an
dere hulpmiddelen.
Als u het woord Salvia hoort, denkt u
dan ook onmiddellijk aan die felrode
bloemetjes die vele Nederlandse tuintjes,
bloembakken en dergelijke sieren?
Jammer eigenlijk; de Salvia-familie
omvat talloze soorten die mooier en meer
de moeite waard zijn dan juist die ene
bekende. Reden te meer om er eens een
aantal onder de loep te nemen die in ons
land verkrijgbaar zijn.
44^?
V<...
Een zelf gegraveerd glas is een origineel
cadeau ter gelegenheid van een geboorte,
verjaardag, huwelijksfeest of bij een an
der feestelijk gebeuren. U kunt zo’n ge
schenk net zo mooi maken als u wilt, met
bloemen, dieren(riem)figuren, sierlijke lij
nen of de initialen van degene voor wie
het bestemd is.
Natuurlijk hoeft u het niet alleen bij Cis.
cadeaus te laten. Er zijn ook bij u thuis
voldoende toepassingen te vinden, die als
"afzetgebied” voor deze creatieve hobby
kunnen dienen. Allereerst natuurlijk het
glaswerk zelf. Na wat oefening tovert u
kan worden begonnen. Stanley heeft een
speciaal voor de doe-het-zelver bestem
de slaglijnmolen, die met een 15 meter
koord 10,95 en met 30 meter 12,45
kost. Daarvoor kun je niet tobben met
een touwtje en een krijtje. Bij de slagzin-
molen wordt wit,rood en blauw krijtpoe
der geleverd. Dat zit in het „huis” van
het apparaat; tijdens het uittrekken van
het koord wordt het meteen „ingekrijt”.
De naam Salvia is afgeleid van het
Latijnse ’’salvare”, dat redden of genezen
betekent. Hieruit kunnen we al
onmiddellijk opmaken dat sommige
soorten een geneeskrachtige werking
hebben. Zo werd de Salvia officinalis al in
de middeleeuwen door onze voorouders
gebruikt om allerlei kwaaltjes te
verhelpen. Het is een vaste plant die ook
in de winter haar viltige, witgrijze
blaadjes behoudt. De zacht-lila bloempjes
verschijnen in juni-juli aan de top van de
stengel. Salie groeit het best op een droog
en zonnig plaatsje en kan heel goed zelf
worden gezaaid, in maart onder glas of in
april in de volle grond.
Onder de naam Multispray heeft Ala-
bastine een in spuitbus ondergebrachte
organische vloeistof gelanceerd die een
groot aantal eigenschappen in zich ver
enigt. Het is niet alleen eèn smeermiddel,
maar verdrijft ook vocht, beschennt te
gen roest en reinigt.
Scharnieren, moeilijk werkende kra
nen enz. functioneren na een ’’spuitje”
uit de bus weer feilloos, dank zij de
capillaire eigenschappen van de vloei
stof (kruipoliewerking). Gereedschap
pen, sloten, elektrische apparaten wor
den tegen roest beschermd, gordijnrails
en runners lopen weer soepel, stroom-
verdeler, bougies, bobine en kabels in de
auto die met vochtaanslag te kampen
hebben, worden droog (en vochtwe
rend), kortom, alles wat vochtgevoelig is
en gemakkelijk gaat roesten kan ermee
worden beschermd.
Voor al die doeleinden bestaan uiter
aard reeds allerlei preparaten, maar in
Multispray zijn diverse toepassingsmo
gelijkheden verenigd. Zelfs spiegels, ko
per- en chroomwerk e.d. kunnen ermee
worden bevrijd van hardnekkige aan
slag, waarna tevens een anti-condens-
laagje achterblijft. Omdat het op basis
van organische stoffen is samengesteld,
worden omringende materialen als hout,
rubber e.d. niet aangetast. Multispray
zou dus zelfs als meubelolie kunnen wor
den gebruikt.
Overigens moet wel in het oog worden
gehouden dat het drijfgas brandgevaar
lijk is; voorzichtig dus met open vuur en
hoge temperaturen. De handleiding
geeft in dit opzicht trouwens een eerlijke
waarschuwing.
Multispray (in talrijke winkels ver
krijgbaar, na de introductie op de beurs
Karwei) kost per kwartliterbusje 7,95.
gepast gereedschap; met
een echte spa of een tuin-
schop kunnen kinderen
onder pakweg de twaalf
jaar niet uit de voeten.
Die junior-schep, ook als
spa te gebruiken, is goed
hanteerbaar voor tuin
mensjes van geringe
lengte en uitgerust met
nog kleine handen.
Maak eerst een proefje voor u aan een
groot exemplaar begint.
Glasgraveren kunt u doen met een kras
pen met diamanten punt, of met een rote
rend diamantsteentje, dat in een mini- of
baby-boortol wordt gezet. Deze kleine
boortolletjes (lengte 12,5 cm, diameter 33
mm en een gewicht van 160 gram - zie
foto) worden onder andere gebruikt bij
het maken van maquettes, prints, siera
den, modelbouw, horlogerie, elektronica
enz. De prijzen variëren van zo’n 65 tot 100
gulden en ze zijn verkrijgbaar bij de fijn-
gereedschaphandel en speciale model-
V; j?'.
4-,
f
De zogeheten slaglijnmolen is lange
tijd een louter professioneel stuk gereed
schap geweest. Het is een apparaat om
heel snel een zuiver rechte lijn tussen
twee punten (over lange afstand) af te
schrijven. Bijvoorbeeld op een vloer, op
wanden, plafonds enz. Op de amateuris
tische toer kan dat worden nagebootst
door een dun paktouw met krijt in te
strijken, het tussen de twee punten strak
te spannen, op te lichten en dan op het
oppervlak te laten „springen”. Het krijt
tekent dan in één klap de vereiste lijn af.
Zoals met zoveel „beroepsgereed
schap” gebeurt, is ook de slaglijnmolen
bereikbaar geworden voor de doe-het-
zelver. Makkelijk bij het plakken van
plafondtegels, het leggen van vloerbe
dekking of plavuizen en talloze andere
karweitjes.
Om bijvoorbeeld het precieze middel
punt van een kamervloer aan te tekenen:
span het koord van de slaglijnmolen
(aan het uiteinde zit een haakje dat op
een spijker kan worden gezet) tussen
twee diagonaal liggende hoeken en laat
de krijtlijn „springen”; herhaal dat in de
twee andere hoeken en dan is een duide
lijk zichtbaar diagonaal kruis afgete
kend.Het hart is het kamermiddelpunt,
van waaruit met het leggen van tegels
I
-K'
t
Met
boortolletje
(lengte 12,5 cm,
diameter 33 mm
en een gewicht
van 160 gram)
kunt u aan de
slag om een
goedkoop glas
servies om te to
veren tot een
prachtige col
lectie handge-
graveerde gla
zen. De baby-
boortol werkt op
een patterij van
12 volt. Vergeet
niet bij het gra
veren een bril op
te zetten tegen
afspringende
glassplintertjes!
irfH
1-iiillnitrii‘j
wiiafl iHiiiink
4^
ook de fabrikanten
„markt” in het jeugdige
tuingebeuren te zien.
Gardena heeft twee
nieuwe, helemaal op kin
deren ingestelde stukken
tuingereedschap gelan
ceerd: een junior-gras-
hark en een junior-
schep. Dat laatste is een
eerlijke naam voor aan-
bouwzaken. Ze werken op batterij of
transformator van 12 volt. Er zijn ver
schillende soorten boortjes (waaronder
diamant) en hulpstukken (bijvoorbeeld
een flexibele as, die bijna onontbeerlijk is
bij het glasgraveren - zie foto) te koop.
Glasgraveren is eigenlijk een eenvoudi
ge techniek, die iedereen door oefening
kan leren. Hier en daar worden op creati
viteitscentra cursussen gegeven. Oefen
eerst op een plat stuk glas en waag u pas
daarna aan gebogen vlakken.
Teken de figuur met een dunne, water
vaste viltstift op die kant van het glas,
welke moet worden gegraveerd. U kunt
ook een tekening of ander voorbeeld ach
ter of in het glas plakken. Graveer nu
eerst de lijnen en vul daarna de vlakken
op door het diamantsteentje op en neer te
bewegen. Op deze manier matteert u als
het ware het glanzende oppervlak. Bij dik
glas kunt u beide kanten graveren, dat
geeft een aparte dieptewerking. Nog enke
le tips:
Zet tijdens het werk een (zonne)bril op
in verband met afspringende splintertjes.
Doe een stofmaskertje voor, zodat u
geen rondvliegend glasstof kunt in
ademen.
Was na het graveren uw handen.
Rook niet als u aan het graveren bent.
Werk rustig en geconcentreerd, als het
eens mislukt, begin dan gewoon opnieuw’
Gebruik niet het goedkoopste, dunste of
dikste glas. Hier kunnen spanningen in
zitten, die het glas tijdens of zelfs na het
graveren doen springen.
een goedkoop glasservies om tot een
prachtige collectie handgegraveerde gla
zen. Ook (fruit)schalen, karaffen, lege
flessen, weckpotten en dergelijke komen
in aanmerking.
We waarschuwen u maar al vast: als u
eenmaal de smaak van het graveren te
pa1.ken hebt, is er geen stukje glas meer
’.oor u veilig. Zelfs het glas van deuren
binnenshuis, kastdeurtjes en spiegels zal
er aan moeten geloven! Dat laatste mag
dan wat overdreven zijn, één ding is ze
ker: op spiegels geeft het een prima resul
taat, zowel op de voor- als achterkant.
De Salvia Superba is een mooie vaste plant die met mooie violette bloemen bloeit
"Ostfriesland” wordt vrij veel in tuinen
toegepast, en terecht. Het is een goede
borderplant die niet hoger dan 50 cm
wordt en lang doorbloeit. De donker
violette bloemen zitten van juni-
september aan de plant. Als u voor de
4^1 4
'I’:,
4^
ii--
B.’1
'2
j
Kinderen tuinieren
graag, en dat wordt ook
sterk aangemoedigd, in
gezin en op school. Gek
eigenlijk dat mini-tui-
niers al dat werk moeten
doen met gereedschap
dat qua afmeting en ge
wicht helemaal op vol
wassenen is afgestemd.
Nu beginnen echter
1 v
J 7
4
>0
A
:-4 -• '4^
X - I Ss
1 i 4
wn i
■;T '7
Ss sss'
xlStóA a .lx-.-. sS-wfr':'.
ntu
